Voordracht aan Provinciale Staten provincie ZUID HOLLAND van Gedeputeerde Staten Vergadering 14 september 2011 Nummer Onderwerp Wijziging van de Algemene subsidieverordening (Asv) 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op: de artikelen 143 en 145 van de Provinciewet en 4:23, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht; Besluiten: Artikel I De Algemene subsidieverordening Zuid-Holland wordt als volgt gewijzigd: In artikel 2, eerste lid, onderdeel c, wordt na "artikel 4:23," ingevoegd: derde lid,. In artikel 3, derde lid, onderdeel b, wordt na "subsidieplafond" ingevoegd: is vastgesteld en bekendgemaakt. Na artikel 3 wordt een artikel ingevoegd, luidende: Artikel 3a In geval een project uitsluitend wordt uitgevoerd met gelden die door het rijk speciaal voor dit project beschikbaar zijn gesteld aan de provincie, kunnen Gedeputeerde Staten uit die gelden subsidie voor de uitvoering van het project verstrekken voor zover een subsidieregeling als bedoeld in artikel 3 daarvoor geen grondslag biedt. Bij de uitoefening van deze bevoegdheid kunnen Gedeputeerde Staten afwijken van de artikelen 15, eerste lid, de onderdelen a tot en met e en g, 17, eerste lid, de onderdelen a en b, 20, tweede lid, 36, 37, 38, 39 en 40 eerste lid, de onderdelen a tot en met c. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 1 van 1
Artikel 4 wordt als volgt gewijzigd: 1. In de aanhef wordt "artikel 3" vervangen door: de artikelen 3 en 3a. 2. In artikel 4, onderdeel d, wordt de zinsnede "Comissie van de Europese Gemeenschappen" vervangen door: Europese Commissie. Artikel 7 wordt als volgt gewijzigd: 1. Het eerste lid komt te luiden: 1. Provinciale Staten kunnen subsidieplafonds vaststellen: a. voor subsidies als bedoeld in artikel 27, eerste lid, onderdeel a, vooruitlopend op de vaststelling van de begroting bij de Kadernota of de Voorjaarsnota; b. voor subsidies als bedoeld in artikel 35 zowel vooruitlopend op de vaststelling van de begroting bij de Kadernota of de Voorjaarsnota als bij de vaststelling van de begroting. 2. In het derde lid wordt na de eerste volzin een volzin ingevoegd, luidende: indien en voor zover dat onbenutte deel, respectievelijk die extra gelden betrekking heeft, respectievelijk hebben op het jaar waarvoor het subsidieplafond geldt. Artikel 8, derde lid, vervalt. In artikel 13, tweede lid, wordt de zinsnede "artikel 29, vijfde lid, en in artikel 36, zesde lid" vervangen door: artikel 29, zevende lid, en in artikel 36, zevende lid. Artikel 15 wordt als volgt gewijzigd: 1. In het eerste lid, aanhef, wordt "als" vervangen door: voor zover. 2. In het eerste lid, onderdeel f, wordt 'commissie van de Europese Gemeenschappen' vervangen door 'Europese Commissie' en "artikel 88, derde lid, van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschappen" vervangen door: artikel 108, derde lid, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Daarnaast wordt 'gemeenschappelijke markt' vervangen door 'interne markt'. 3. In het eerste lid wordt na onderdeel f, een onderdeel ingevoegd, luidende: g. de aanvraag betrekking heeft op kosten die niet in redelijke verhouding staan tot de gestelde doelen of de redelijkerwijs te verwachten prestaties of effecten van de activiteit. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 2 van 1
In artikel 23, tweede lid, wordt de zinsnede "artikel 88 van het EG-verdrag" vervangen door: artikel 108 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Na artikel 24 wordt een artikel ingevoegd, luidende: Artikel 24a Gedeputeerde Staten kunnen het terug te vorderen bedrag verrekenen met een aan dezelfde subsidieontvanger verstrekte subsidie, tenzij in regels als bedoeld in artikel 3 anders is bepaald. In artikel 27, eerste lid, onderdeel a, wordt de zinsnede " als bedoeld in artikel 3;" vervangen door: als bedoeld in artikel 3, of. Na artikel 30 wordt een artikel ingevoegd, luidende: Artikel 30a Indien Provinciale Staten gelden voor loon- en prijscompensatie beschikbaar hebben gesteld kunnen Gedeputeerde Staten het bedrag van de verleende subsidie dienovereenkomstig verhogen. Artikel 31, vijfde lid wordt als volgt gewijzigd: 1. de zinsnede "Gedeputeerde Staten kunnen de financiële verantwoordingsprocedure van de Financiële verhoudingswet van toepassing verklaren" wordt vervangen door: Gedeputeerde Staten passen de financiële verantwoordingsprocedure van de Financiele-verhoudingswet toe. 2. Na de eerste volzin, wordt de zin ingevoegd, luidende: Het eerste lid is in dit geval niet van toepassing. N Artikel 32 vervalt. O Artikel 34 vervalt. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 3 van 1
In artikel 35, derde lid, onderdeel b, vervalt de zinsnede "tenzij de subsidie wordt gefinancierd uit een programmareserve". In artikel 40, eerste lid, aanhef, wordt "indien" vervangen door: voor zover. Artikel 42, zevende lid wordt als volgt gewijzigd: 1. De zinsnede "Gedeputeerde Staten kunnen de financiële verantwoordingsprocedure van de Financiële verhoudingswet van toepassing verklaren" wordt vervangen door: Gedeputeerde Staten passen de financiële verantwoordingsprocedure van de Financiele-verhoudingcwet toe. 2. Na de eerste volzin, wordt de zin ingevoegd, luidende: Het eerste lid is in dit geval niet van toepassing. In artikel 48, aanhef, wordt "als" vervangen door: voor zover. Na artikel 51 wordt een artikel ingevoegd, luidende: Artikel 51 a 1. Gedeputeerde staten kunnen de bepalingen bij of krachtens deze verordening buiten toepassing laten of daarvan afwijken voor zover toepassing, gelet op het belang van een doelgerichte of evenwichtige subsidieverstrekking, naar hun oordeel tot onbillijkheden van overwegende aard zou leiden. 2. Het bepaalde in het eerste lid wordt toegepast binnen de doelstelling van deze verordening en de daarop gebaseerde regelgeving. Artikel II Artikel 32 van de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland, zoals dat luidde op dag voorafgaande aan de dag van inwerkingtreding van dit besluit, blijft van toepassing tot en met het boekjaar 201 1. Artikel III Dit besluit treedt in werking met ingang van de eerste dag na de dagtekening van het provinciaal blad waarin dit besluit wordt geplaatst. Den Haag, 14 september 201 1 Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 4 van 1
Provinciale Staten van Zuid-Holland, griffier, voorzitter, Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 5 van 1
2 Toelichting ALGEMEEN Eind 2010 is de bepaling waaruit voortvloeide dat deze verordening om de twee jaar diende te worden verlengd en dat zij anders van rechtswege zou aflopen, vervallen. Met de structurele wijziging van de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland (Asv) die in 2008 heeft plaatsgevonden en de verstevigde positionering van het subsidieproces die het afgelopen jaar binnen de organisatie is geïmplementeerd, was het stellen van een harde einddatum ten behoeve van een actuele Asv niet langer noodzakelijk. In goed vervolg hierop, is dit een periodieke evaluatie en wijziging van deze verordening. Het betreft vooral technische en tekstuele wijzigingen ter verduidelijking van de volgende bepalingen: - artikel 2, eerste lid, onderdeel c; - artikel 3, derde lid, onderdeel b; - artikel 4, onderdeel d; - artikel 7, derde lid; - artikel 8, derde lid; - artikel 13, tweede lid; - artikel 15, eerste lid, aanhef; - artikel 23, tweede lid; - artikel 27, eerste lid, onderdeel a; - artikel 31, vijfde lid; - artikel 35, derde lid, onderdeel b; - artikel 40, eerste lid, aanhef; - artikel 42, zevende lid; - artikel 48, aanhef. Uit de Algemene wet bestuursrecht (Awb) volgt dat een subsidieplafond slechts bij of krachtens een wettelijk voorschrift kan worden vastgesteld. Om hier invulling aan te kunnen geven, is de bevoegdheid hiertoe opgenomen en uitgewerkt in deze verordening. De bepalingen die dit betrof zijn bij deze wijziging verduidelijkt (artikel 7, eerste lid), samengevoegd (artikel 34 is geschrapt) en gesplitst (artikel 30a). Zie voor een meer uitgebreide toelichting hierop de artikelsgewijze toelichting. Op 1 juli 2009 is de Vierde tranche van de Awb in werking getreden. Met deze vierde tranche worden onder meer algemene regels over bestuursrechtelijke geldschulden aan de Awb toegevoegd. Hiermee wordt onder andere ruimte geboden tot verrekening van bestuurlijke geldschulden aan dezelfde subsidieontvanger voor andere activiteiten, verstrekt in een ander tijdvak. Met het invoegen van artikel 24a wordt voorzien in een bredere bevoegdheid tot verrekening. Subsidieverstrekking is één van de instrumenten die het bestuur ter beschikking staat om gestelde beleidsdoelen te bereiken. Het gaat vooral om het effect dat er uiteindelijk mee wordt bereikt. Hiervoor is, naast sturing op activiteiten, sturing op resultaat nodig. Een weigeringsgrond kan een effectief middel zijn om hierop te sturen, bijvoorbeeld door de activiteiten en daarbij Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 6 van 1
opgevoerde kosten aan te scherpen en zo meer met elkaar in evenwicht te brengen. Ten behoeve van sturing op effectiviteit van subsidies, is een weigeringsgrond toegevoegd aan artikel 15 van deze verordening. Om in bepaalde onvoorziene gevallen echter toch over te kunnen gaan tot verlening van de subsidie, ondanks de zojuist genoemde weigeringsgronden bijvoorbeeld, wordt een hardheidsclausule opgenomen in deze verordening. In het jaarlijkse overzicht van de verleende subsidies als bedoeld in artikel 25 van deze verordening, zal verslag worden gedaan van de toepassing van de hardheidsclausule. Verder zal toepassing van de hardheidsclausule in ambtelijk mandaat worden uitgesloten. De zogenaamde "efficiencybonus" (artikel 32) wordt geschrapt. Sinds de invoering van deze bepaling in 2001 is niet gebleken dat de bepaling het beoogde effect heeft, namelijk een efficiëntere manier van werken tot stand brengen. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 7 van 1
ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING Artikel I onder C Artikel 3a In de praktijk komt het voor dat op rijksniveau gelden beschikbaar worden gesteld voor de realisering van bepaalde projecten met de bedoeling dat de provincie deze middelen bij wijze van subsidie doorgeeft aan de uitvoerder van het project. Als de provincie hiervoor geen subsidieregeling heeft, moet de weg van incidentele subsidie of begrotingssubsidie worden gevolgd. Een incidentele subsidie kan echter slechts voor maximaal 4 jaar worden verstrekt, terwijl de hier bedoelde projecten vaak een langere looptijd hebben. Een -jaarlijksebegrotingssubsidie is geen geëigend middel voor een meerjarig project. Artikel I onder E Artikel 7, eerste lid Het huidige eerste lid, eerste zin, van artikel 7 houdt in dat Provinciale Staten jaarlijks subsidieplafonds kunnen vaststellen voor subsidies om activiteiten uit te voeren in het daaropvolgende jaar. Voor projectsubsidies bepaalt artikel 34 dat Provinciale Staten subsidieplafonds kunnen vaststellen bij de vaststelling van de kadernota en van de begroting voor subsidies voor activiteiten in het volgende jaar. Echter, het kan gewenst zijn een subsidieplafond voor meerdere jaren ineens vast te stellen, wat met name aan de orde is als het meerjarige projecten betreft waarvoor het rijk meerjarig financiële middelen beschikbaar stelt. De tweede volzin van artikel 7, eerste lid, blijkt in de praktijk tot verwarring te kunnen leiden. Loon- en prijscompensatie wordt niet bereikt door een subsidieplafond als bedoeld in de Awb (artikel 4:22) te verhogen, maar door verhoging van het bedrag van de subsidieverlening aan individuele subsidieontvangers. In dat geval zal de oorspronkelijke subsidieverleningsbeschikking wel moeten worden gewijzigd, zodat de subsidie overeenkomstig de subsidieverlening kan worden vastgesteld (artikel 4:46, eerste lid van de Awb). Zie het toegevoegde artikel 30a. Artikel I onder H Artikel 15, eerste lid, onder g Er is nadrukkelijk behoefte om meer te kunnen sturen op resultaat en niet zozeer op het verrichten van de activiteiten -want dat gebeurt doorgaans wel-. Het gaat om het effect van de subsidie of wordt bereikt wat in beginsel ook voor ogen staat, namelijk dat beleidsdoelstellingen worden bereikt. Een bepaling die dit bewerkstelligt ontbreekt in veel nadere regels en het staat ook niet in de Awb. Met name wanneer activiteiten op grond van de regeling subsidiabel zijn, doch de effecten van de verleende subsidie onvoldoende kunnen worden aangetoond, kan dit een nuttige afwijzingsgrond zijn. Zij zal in de praktijk altijd aan de hand van de concrete omstandigheden zorgvuldig gemotiveerd moeten worden. Deze bepaling zou als grondslag voor weigering kunnen dienen in bijvoorbeeld de volgende situatie. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 8 van 1
Een organisatie doet een aanvraag, conform eerdere jaren, voor subsidie van activiteiten die al jaren geacht worden subsidiabel te zijn. Er zijn met deze organisatie echter al veel gesprekken gevoerd over de inefficiënte besteding van de subsidiegelden en het feit dat de gewenste prestaties of effecten en doelen niet worden behaald. De betreffende subsidieregeling voorziet niet in een afwijzingsgrond hiervoor. Immers, de activiteiten vallen binnen het subsidiekader en worden ook uitgevoerd. Het resultaat cq de opbrengst van de activiteiten is echter onvoldoende. In dit geval is duidelijk een aantal jaren gemonitoord en zijn de prestaties steeds maar weer achtergebleven bij de doelstellingen van de activiteit, alle verbeteringsactiviteiten ten spijt. Artikel l onder J Artikel 24a Uit artikel 4:93 Algemene wet bestuursrecht vloeit voort dat verrekening van een bestuursrechtelijke geldschuld met een bestaande vordering slechts mogelijk is voor zover daarin bij wettelijk voorschrift is voorzien. Dat betekent dat teveel betaalde subsidie voor het ene jaar niet zomaar verrekend mag worden met subsidie voor het volgende jaar. Er moet een wettelijke grondslag (een wet of een provinciale verordening) zijn waarin staat dat verrekend mag worden. Het komt vaak voor dat een bestuursorgaan ieder jaar opnieuw een subsidie verstrekt aan dezelfde subsidieontvanger voor dezelfde activiteiten. In die gevallen ligt het voor de hand een eventuele terugvordering van voor het jaar x betaalde subsidiebedragen te verrekenen met nog voor het jaar x + 1 (of in voorkomende gevallen, een later jaar) uit te betalen subsidiebedragen. Artikel 457, derde lid, Awb voorziet in de bevoegdheid daartoe, mits het gaat om dezelfde subsidieontvanger en dezelfde gesubsidieerde activiteiten. De bepaling ziet op subsidies die jaarlijks worden verstrekt voor voortdurende activiteiten. Zij is niet van toepassing indien een subsidieontvanger toevallig in twee achtereenvolgende jaren in aanmerking blijkt te komen voor projectsubsidies op grond van dezelfde regeling. Te denken valt aan een veehouder die in jaar x subsidie ontvangt voor de aanpassing van een stal en in het daaropvolgende jaar voor de aanpassing van een tweede stal. Verrekening ligt dan niet voor de hand, omdat de opeenvolging van subsidies aan dezelfde ontvanger min of meer toeval is. Dat laat onverlet dat, indien de aard van de projectsubsidie meebrengt dat opeenvolging van subsidies aan dezelfde ontvanger geregeld voorkomt en dus geen toeval is, de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland in een bevoegdheid tot verrekening kan voorzien. Verder kan gedacht worden aan verrekening van meerdere subsidies voor hetzelfde tijdvak en verrekening van een project- met een boekjaarsubsidie, voor eenzelfde of ander tijdvak. Met het invoegen van artikel 24a wordt voorzien in een bredere bevoegdheid tot verrekening. Het gaat hierbij om een 'kan-bepaling', er kan verrekend worden, er moet niet verrekend worden. Artikel I onder L Artikel 30a Loon- en prijscompensatie wordt niet bereikt door een subsidieplafond als bedoeld in de Awb (artikel 4:22) te verhogen, maar door verhoging van het bedrag van de subsidieverlening aan individuele subsidieontvangerc. De subsidiebeschikking waarmee de subsidie in eerste instantie is verleend, zal in dat geval dienen te worden gewijzigd. De subsidie kan zo overeenkomstig de Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 9 van 1
subsidieverlening worden vastgesteld, conform artikel 4:46, eerste lid van de Awb. Zie ook de toelichting onder artikel 7, eerste lid. Artikel I onder N Artikel 32 In dit artikel is geregeld dat Gedeputeerde Staten kunnen besluiten om rechtspersonen die een per boekjaar verstrekte subsidie ontvangen en efficiënt hebben gewerkt, maximaal 10% van de verleende subsidie te laten behouden. De rechtspersoon moet dit wel zelf aantonen. Er is destijds afgezien van nadere regelgeving op dit gebied om zo te voorkomen dat dit efficiencyvoordeel van de rechtspersoon zou leiden tot veel extra administratieve kosten voor de provincie bij de controle daarvan. Inmiddels is gebleken dat controle van de efficiencybonus erg lastig is, juist vanwege het ontbreken van toetsingscriteria. Daarbij komt dat administratieve handelingen, ondanks het ontbreken van nadere regelgeving op dit gebied, desalniettemin verricht dienen te worden en daarmee kosten worden gemaakt ter afhandeling van een aanvraag voor de efficiencybonus. Bovenal heeft de bepaling niet geleid tot een efficiëntere manier van werken, hetgeen het effect was wat ermee werd beoogd. Integendeel, in de bij de aanvraag in te dienen begroting anticipeerde men vaak al op deze bepaling. Artikel I onder O Artikel 34 Voor projectsubsidies bepaalt artikel 34 dat Provinciale Staten subsidieplafonds kunnen vaststellen bij de vaststelling van de kadernota en van de begroting voor subsidies voor activiteiten in het volgende jaar. Echter, het kan gewenst zijn een subsidieplafond voor meerdere jaren ineens vast te stellen, wat met name aan de orde is als het meerjarige projecten betreft waarvoor het rijk meerjarig financiële middelen beschikbaar stelt zoals bij het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). Het vaststellen van de subsidieplafonds door Gedeputeerde Staten is nu, samen met de boekjaarsubsidies, in één artikel geregeld in artikel 7, eerste lid. Zie ook de toelichting onder artikel 7, eerste lid. Artikel 1 onder T Artikel 51a In dit artikel is de hardheidsclausule opgenomen die Gedeputeerde Staten de mogelijkheid biedt om een onderdeel van deze verordening en de daarop gebaseerde regelgeving in uitzonderlijke gevallen buiten toepassing te laten of daarvan af te wijken. De toepassing van een hardheidsclausule beperkt zich daarmee tot (eventuele) onbillijkheden van overwegende aard en kan daardoor niet gebruikt worden in normale voorziene gevallen. Toepassing van deze bepaling staat in dat geval open voor zover: - de gevolgen van het subsidiebeleid niet als zodanig zijn bedoeld, of - de effectiviteit van het subsidiebeleid wordt tegengewerkt in plaats van gestimuleerd, of - toepassing van de bepalingen van deze verordening een onevenredig nadeel opleveren voor de subsidieontvanger. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 10 van
De op basis van de hardheidsclausule te treffen voorziening dient wel binnen de doelstelling van deze verordening en de daarop gebaseerde regelgeving te passen. Er kan geen voorziening worden getroffen waarvoor de verordening dan wel de onderliggende subsidieregelingen geen aanknopingspunt bevat. Artikel 11 Rekening houdend met de reeds verleende subsidies in dit boekjaar en de afhandeling daarvan, is bepaald dat de "efficiencybonus" (artikel 32) van toepassing blijft tot en met het boekjaar 201 1. Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat mag het kosten? Een effectieve toepassing van het beleidsinstrument subsidieverstrekking. De Algemene subsidieverordening (Asv) op een aantal punten verduidelijken en een aantal bevoegdheden nader uitwerken op het gebied van het verrekenen van verstrekte subsidiegelden; het weigeren alsmede het verlenen van een subsidie. Met het schrappen van de efficiencybonussen (artikel 32 Asv), wordt naar schatting E 250.000,- bespaard op jaarbasis. Voordracht aan Provinciale Staten -Wijziging Algemene subsidieverordening Pagina 11 van