Naam functie: Omschrijving werkzaamheden Gereedschappen / machines / hulpmiddelen / materieel Materialen / producten / grondstoffen SCHILDER SPUITER De schilder spuiter brengt met een spuit, pistool of lans verf aan op houten constructies, raam- en deurkozijnen, deuren, balken, etc. Hij werkt meestal in een afgescheiden of afgeschermde ruimte in timmerfabrieken of timmerwerkplaatsen van grotere aannemers. Soms wordt in een tijdelijke werkplaats of loods op een project spuitwerk verricht. Ook worden werktuigen of materieel e.d. door de schilder spuiter behandeld. In grotere timmerfabrieken worden elementen, die in serie worden geproduceerd, gespoten. Kleine elementen worden gedompeld in verfbaden. De benodigde verf wordt doorgeroerd, zonodig verdund en aangebracht door middel van airless, pneumatisch of elektrostatisch spuiten. Er zijn zowel vaste als draagbare spuitinstallaties. Er is sprake van matige statische belasting. Spuiten is vooral staand werk, in gebogen of getordeerde houding. Het hanteren van het spuitpistool veroorzaakt een statische belasting aan hand, arm, schouder. Soms moeten de te spuiten elementen op een rail gehangen worden, getild, geduwd en gemanoeuvreerd. Er is blootstelling aan gevaarlijke stoffen, stank, oplosmiddelen, damp of verfnevel. In grote timmerfabrieken wordt gespoten tegen een wand voorzien van afzuiging. Werken met verfproducten kan leiden tot huidaandoeningen, ziekten aan het zenuwstelsel (OPS), beroepsastma. Goede hygiënische voorzieningen en maatregelen zijn belangrijk. Er is in de blootstelling aan lawaai in de timmerfabriek, van compressoren, verfspuitinstallatie en afzuiging. De schilder spuiter ondervindt hinder van temperatuurwisselingen en tocht. De verlichting is vaak gebrekkig en onvoldoende. Door verspuiten van verf is er kans op brand- en explosiegevaar. Aan de inrichting, ventilatie en afzuiging van spuitcabines en opslagruimten van verfvoorraden zijn door de overheid eisen gesteld. Airless spuit, pneumatische, elektrische spuit, compressor, spuitpistool, spuitlans, slangen, spatel, voorraademmers, transportrail Verf, lak, oplosmiddelen, epoxyharsen, acrylaten, chromaten Veiligheid 3 Vallen van hoogte 3 Vallen in / door Vallen door niet afgedekte openingen in vloeren Struikelen, uitglijden door niet opgeruimde looppaden/ werkvloer/ werkplekken 2 Vallende voorwerpen Vallend materiaal of gereedschap Werken binnen draaicirkel van kraan Goede werkvoorbereiding, ga na welke voorzieningen nodig zijn Beveilig sparingen en randen van vloeren Looppaden / werkvloer / werkplek opgeruimd houden en vrij van obstakels Afval direct verwijderen en niet laten slingeren Gebruik juiste veiligheidsschoenen of laarzen Omgeving van werkplek afzetten (vallend voorwerpen of gereedschap) Dragen veiligheidshelm verplicht Aanrijdgevaar Horizontaal en verticaal transport Horizontaal en verticaal transport Werkvoorbereiding Opperen, tillen en sjouwen van materialen Transportafstand Werken in de buurt van hijs- en transportmaterieel Goede werkvoorbereiding, ga na welke voorzieningen nodig zijn, maak zonodig afspraken met de aannemer Zorg voor een goede toegang van de werkplek voor mensen, materieel en materiaal, verken transportroute Zorg voor mechanisch horizontaal en verticaal transport Zie maatregelen bij fysieke belasting Zet materiaal en gereedschappen zo dicht mogelijk bij de werkplek Draag PBM, veiligheidshelm verplicht 3 Bedwelming / vergiftiging (o.a. besloten ruimten) Uitvoering werkzaamheden (zuurstoftekort, bedwelmingsgevaar, brand, explo- Zorg voor voldoende ventilatie en/of mobiele afzuiging sie, etc.) Werken met gevaarlijke / toxische stoffen, bewerkingen Specifieke maatregelen, voorlichting en instructie Zie Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Win advies in bij arbodienst Bedwelming door inademen van gevaarlijke, toxische stoffen 3 Elektrocutie, verbranding of explosie (Elektra / elektrocutie) Brand- en explosiegevaar bij verwerken van epoxy- en/ of oplosmiddelbevattende producten bij binnenwerk Ontleding in vuur tot giftige gassen en/of bijtende dampen of gassen Zie AI-blad nr. 5: Veilig werken in besloten ruimten Zorg voor voldoende ventilatie en/of mobiele afzuiging Zie Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Zie AI-blad nr. 5: Veilig werken in besloten ruimten Gebruik explosieveilige apparatuur en verlichting Geen vuur, geen vonken en niet roken bij de werkzaamheden Spuitcabines inrichten volgens de door de overheid gestelde eisen Zie Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) 2 Machines en gereedschappen Uitschakelen veiligheidsvoorzieningen Zorg dat alle veiligheidsvoorzieningen in acht worden genomen Uitschakeling veiligheidsvoorzieningen onmogelijk maken Pagina 1, datum: 27-04-2006
Onjuist gebruik van machines en gereedschappen Gebruik machines en gereedschappen Vast raken/ verstrikt raken, naar binnen getrokken worden Alleen goed opgeleide werknemers met de machines en gereedschap laten werken Gebruik ergonomisch ontworpen machines en gereedschappen Alle gereedschappen en machines moeten CE gekeurd zijn en voldoen aan alle normen Aandacht voor slijtage Zorg voor regelmatig onderhoud, dagcontrole door werknemers, keuring volgens voorschrift Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen Arbouw Afscherming bewegende delen Gerichte voorlichting en instructie Opslag Onvoldoende werkvoorbereiding Onjuiste opslag gevaarlijke stoffen (afbijtmiddelen, verven, lakken, kitten, plamuur, etc.) Opslag gevaarlijk bedrijfsafval Milieugevaarlijke stoffen Zorg bij de werkvoorbereiding voor het juiste materiaal en gereedschappen Sla aangevoerde materialen / grondstoffen correct op Leg benodigde hoeveelheden zo dicht mogelijk bij de werkplek Zorg voor goede opslagvoorziening volgens richtlijn CPR 15-1 Beperk hoeveelheid (dagvoorraad) gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen voorzien van etiketten met symbool Gescheiden opslag van middelen die onderling kunnen reageren Geen lekkende of open verpakkingen opslaan Zorg voor slot en veiligheidsinstructie Zorg voor voldoende en juiste veiligheidssignalering op de opslagplaats Afvalcontainers duidelijk markeren met dezelfde symbolen en waarschuwingszinnen als op de verpakking van de middelen Afval in pedaalemmer met verwisselbare zak of container Afvalcontainers met voetbediening en plaatsen in lekbak Milieugevaarlijke stoffen dienen in een lekbak te worden opgeslagen Gemorste vloeistof opvangen en verwijderen Algemene voorzieningen 3 Schaft- / sanitaire voorzieningen Ontbreken van schaft- en sanitaire voorzieningen 3 Hygiëne Onvoldoende persoonlijke hygiëne Ontbreken van was-, kleed- en schaftgelegenheid, hygiënische voorzieningen Vervuilde kleding 2 Orde en netheid Orde en netheid Vallen en struikelen Afval materialen, bedrijfsafval Milieugevaarlijke stoffen, gevaarlijk bedrijfsafval 3 Begaanbaarheid bouwplaats 2 Bedrijfshulpverlening (BHV) Bedrijfshulpverleningsplan (BHV-plan) Geen of onvoldoende BHV ers De juiste brandblussers EHBO-trommel niet aanwezig of onvolledig Hulp bij ongevallen is moeilijk in korte tijd Niet bekend met BHV ers,maatregelen en/of alarmering waardoor kans op ongevallen, letsel en paniek Schaft- en sanitaire voorzieningen met mogelijkheid om handen te wassen Goede persoonlijke hygiëne Handen wassen voor roken, eten, toiletbezoek en einde werktijd Maak gebruik van verzorgende crème (zie huidbeschermingswaaier Arbouw) Eten, drinken en roken tijdens werk verboden Goede wasplaats met stromend water (eventueel met voetbediening) Minimaal nodig op korte afstand van werklocatie: houders met vloeibare zeep, zachte wegwerphanddoeken van papier, reinigingsmiddel en huidcrème, oogdouche, afvalcontainers Vervuilde beschermende kleding niet langer dan 1 dag dragen Wegwerpkleding in containers afvoeren Apart houden van werkkleding en privé-kleding Looppaden en werkplek zoveel mogelijk opgeruimd, schoon en vrij van obstakels houden en achterlaten Afval volgens afspraak verzamelen, opslaan en afvoeren Ruim gevaarlijk afval direct op Gescheiden inzamelen en apart afvoeren naar vergunninghouder Zorg voor planmatige aanpak, specifiek voor de bouwlocatie Zorgen voor voldoende BHV ers Niveau op peil houden, vervolgcursussen Zorg voor voldoende brandblussers, volgens voorschrift gekeurd Een persoon aanwijzen die verantwoordelijk is voor brandblussers en EHBO-trommels Zorgen voor alarmkaart op werkplek Vluchtwegen vrijhouden Iedereen op de hoogte houden wie de BHV ers zijn Vooraf hulpverleningsinstructies doornemen, ook met hulpverleners Pagina 2, datum: 27-04-2006
Fysische 1 Geluid / Lawaai factoren Gemiddelde lawaaiblootstelling / werkdag (90-95 db(a) Gemiddelde blootstelling timmerwerkplaats (93 db(a) Compressor niet gedempt (95-125 db(a) Compressor gedempt (80-106 db(a) Spuitpomp (ca. 80 db(a) Geluidsarme apparatuur, materieel en gereedschap gebruiken, aanschaffen Andere werkmethode kiezen Gehoorbescherming dragen Gehoorbescherming verplicht bij blootstelling boven 85 db(a) Gehoorbeschermingsprogramma uitvoeren 3 Hand- arm trillingen Lichaamstrillingen 3 Verlichting Hinder van slechte verlichting, onvoldoende en/ of onveilige verlichting op de werkplek Onvoldoende licht in de werkplaats 2 Klimaat Binnenklimaat Hinder van tocht, droge lucht en gebrek aan frisse lucht Hinder van temperatuurwisselingen, koude en warmte Zorg minimaal voor verlichtingsniveau van 200-800 lux, zonodig aangevuld met werkpleklampen met goede lichtverdeling Zorg voor goede daglichttoetreding Zorg voor goede verwarming, ventilatie / afzuiging, geen tocht, daglichttoetreding, voldoende verlichting, waterafvoer Werkplaats op natuurlijke en/of mechanische wijze afdoende ventileren Ventilatiesysteem in werkplaats regelmatig onderhouden en reinigen Straling Gevaarlijke stoffen / biologische agentia 3 Kankerverwekkende stoffen (w.o.kwarts) of reprotoxisch Kankerverwekkende stoffen / reprotoxische stoffen Houtstof bij schuren Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) nr.03-03) Gebruik schuurmachine met gerichte afzuiging Draag ademhalingsbescherming P2-kwaliteit Ventilatie en afzuiging Loodhoudende primer/verf Zie PISA nr. 13-09 Gebruik halfgelaatsmasker met filter type A/P2 bij spuiten Gebruik halfgelaatsmasker met filtter type A bij kwasten / rollen Zorg voor goede ventilatie en afzuiging Verplichte registraties Toxische stoffenregister bijhouden Voor kankerverwekkende stoffen en loodhoudende producten gelden extra registratie verplichtingen (zie AI-blad nr. 6) 1 Stofblootstelling Relatief veel klachten over stof Veel hinder van stof bij schuren van kozijnen, sponningen, etc. Veel hinder van stank, dampen, verfnevel bij spuiten (ontvetting van de huid) Plaatsen met weinig ventilatie, zwevend fijn (niet zichtbaar) stof Beperk verblijfsduur in een stoffige omgeving Gebruik apparatuur met watertoevoer en/of afzuiging Gebruik stofzuiger met filter dat het fijne stof tegenhoudt (absoluutfilter) Reinig niet met veger of met perslucht maar met een stofzuiger of met water Maak het oppervlak vochtig, gebruik natte werkmethoden Ruim stof op als het nog nat is Zorg voor de juiste ventilatie en afzuiging in spuitcabines Gebruik de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen Zorg voor een goede ventilatie, tijdens en na de werkzaamheden Voorkom dat anderen onnodig aan stof worden blootgesteld Gebruik ademhalingsbescherming (stofmasker P2 kwaliteit) Kies andere werkmethoden Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) 2 Overige toxische stoffen Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Veel hinder van toxische stoffen Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Gebruik van aangroeiwerende verven Zie PISA nr. 13-03 (antifouling) Brandwerende verf op antimoonwitbasis Zie PISA nr. Epoxylijm of coatings oplosmiddel Zie PISA nr. 13-07 bevattend Epoxylijm of coatings oplosmiddelar/vrijdag Zie PISA nr. 13-06 Pagina 3, datum: 27-04-2006
Impregeneermiddelen op oplosmiddelbasis Zie PISA nr. Oplosmiddelhoudende verven, beitsen, Zie PISA nr. 13-, 04, 05, 08, 12 lakken, bitumenverf, chloorrubberverf, isocyanaathoudend, etc. Oplosmiddelarme/vrije verven, lakken, Zie PISA nr. 13-11 etc Schimmelwerende verven op oplosmiddelbasis Zie PISA nr. 13-13 Schimmelwerende verven op waterbasis Zie PISA nr. 13-14 Silicaatverven, 1 of 2 componenten Zie PISA nr. 13-15 Siliconenharsverf Zie PISA nr. 13-16 Nitroverdunning Zie PISA nr. 13-10 Terpentijn Zie PISA nr. 13-18 Terpetine of thinner Zie PISA nr. 13-19, 20 Reinigingsmiddelen (tolueen, trichloorethyleen) (irritatie van huid en slijmvliezen) Beroepsgebonden aandoeningen: Huidaandoeningen, ziekten aan het zenuwstelsel, beroepsastma, loodvergiftiging Verplichte registraties Werk zo schoon mogelijk Indien gemorst wordt, het gemorste zo snel mogelijk van de huid verwijderen Gebruik aceton als reinigingsmiddel Draag persoonlijke beschermingsmiddelen Goede persoonlijke hygiëne Ventilatie / afzuiging, kunstmatige ventilatie Afspraak maken met bedrijfsarts, arbeidshygiënist Toxische stoffenregister bijhouden Fysieke 2 Lichamelijke inspanning belasting 2 Tillen/ dragen, duwen, trekken van zware lasten Ophangen van elementen aan transportrails Taakroulatie, afwisseling van de spuitwerkzaamheden Klachten van nek, schouders, armen en Vaste spuitinstallatie aanschaffen knieën Statische belasting van hand, arm en Zorg voor een goed hanteerbare last en goede til- en draagtechniek schouder bij hanteren spuitpistool Dynamische belasting van rug, benen, armen en schouders Met meerdere personen tillen Maak gebruik van transport- en hulpmiddelen Materiaal, apparatuur boven 25 kg altijd met kraan of (mechanische) hulpmiddelen transporteren Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden 1 Langdurig staan Belasting van de rug door bukken en onderste ledematen door langdurig staande of in een zelfde houding werken, gebogen of gedraaide houding Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden Maak gebruik van hulpmiddelen Maak gebruik van sta-matten (tegen vermoeidheid en spierbelasting) Andere werkmethoden Werkplek Inrichting Visuele informatie 1 Langdurig in dezelfde houding werken 2 Regelmatig bukken 1 Repeterende bewegingen / armbelasting 1 fysieke belasting Werkhoogte Onnodige rugbelasting door onjuiste werkhoogte in de werkplaats Ongunstige werkhoudingen Bewegingsruimte 3 Omgevingsfactoren Veiligheidssignalering Zorg voor een ergonomische inrichting werkplek (instelbaar) Werkplek zo inrichten dat zoveel mogelijk tussen knie en schouderhoogte kan worden gewerkt Maak gebruik van hulpmiddelen (in de werkplaats bijvoorbeeld een verrijdbare heftafel, manipulator of minipulator: waarmee werkstukken op instelbare werkhoogte en onder de juiste spuithoek kunnen worden gesteld) Taakroulatie, afwisseling van de werkzaamheden Pagina 4, datum: 27-04-2006
Ge- / verbodsborden Arbeidsmiddelen Functie inhoud werkdruk 2 Aankoop / afname Slecht gereedschap of materieel 2 Controle Slecht gereedschap of materieel 2 Keuring Slecht gereedschap of materieel 2 Veiligheidssignalering Elektrisch gereedschap Machines 2 Tijdsdruk 2 Interessantheid van het werk Weinig plezier in het werk, niet erg boeiend Schaf nieuw gereedschap of materieel aan Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) Voer regelmatig controle uit, tref zonodig maatregelen Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) Voer regelmatig controle en keuring uit, tref zonodig maatregelen Gebruik Handboek Arbeidsmiddelen (Arbouw) Zijn voorzien van CE-markering, keurings- en PBM-sticker Zijn voorzien van sticker met CE-markering (ook hoogwerkers) Afwisseling van taken en bied uitdaging in het werk Ga regelmatig na wie een cursus zou kunnen volgen en overleg daarover Stel een bedrijfseigen opleidingsplan op Zorg voor scholing van personeel en zonodig voor vervolgopleiding Gebruik laten maken van opleidings- en scholingsmogelijkheden voor kennisverbreding en specialisatie en ontplooiing Leg opleidingsgegevens van personeel vast Houden van functioneringsgesprek 3 Geestelijk inspannend / moeilijkheidsgraad 3 Werkorganisatie en leiding Vaker klachten over waardering, beloning, de werkorganisatie, leiding en werkzekerheid Bedrijfsbeleid Werknemers informeren en betrekken bij resultaten van het werk 3 Samenwerking / werksfeer 3 Werkzekerheid Waardering en beloning 2 Informatievoorziening / dagelijkse leiding 3 Emotionele belasting PBM 2 Algemeen Onbekendheid/ keuze juiste PBM Gebruik PBM Ademhalingsbescherming Bitumenverf, chloorrubberverf Oplosmiddelhoudende verf Oplosmiddelvrije verf Silicaatverven, siliconenharsverf Terpertijn, terpentine, thinner Gehoorbescherming Hoge geluidsniveaus van gereedschappen en materieel Oogbescherming Schuren, spuiten Gebruik Koopwijzer persoonlijke beschermingsmiddelen (Arbouw) Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) Voorlichting, informatie en instructie over doel, gebruik en onderhoud PBM PBM zijn afgestemd op de vastgestelde risico s Werknemers zijn verplicht de verstrekte PBM te gebruiken Volgelaatsmasker filter type A/P2, type A Halfgelaatsmasker filter type A, spuiten: halfgelaatsmasker filter type A/P2 Halfgelaatsmasker filter type A Halfgelaatsmasker filter type P2 Halfgelaatsmasker filter type A Gehoorbescherming; bij voorkeur otoplastieken of goed dempende oorkappen (verplicht boven 85 db(a) (NEN-EN 352-1, -2, -3, -4 en NEN-EN 358) Veiligheidsbril in combinatie met ademhalingsbescherming Pagina 5, datum: 27-04-2006
Gelaatsbescherming Verfspatten Gelaatscherm Hoofdbescherming Handbescherming Producten met hoog irriterende stoffen (afbijtmiddelen, schoonmaakmiddelen, chromaathoudende verven, terpentine, etc.) Werkhandschoenen gemaakt van nitrilrubber, neopreen of combinatie van kunststoffen (chemicaliën bestendig) met katoenen binnenvoering en halflange kap Handschoenen moeten van binnen schoon zijn evenals de handen Handschoenen mogen niet langer gedragen worden dan de doorslagtijd (door leverancier aangegeven) Werkhandschoenen NEN-EN 388 Voetbescherming Onvoldoende grip en uitglijden, koudebelasting, verwonding Werken met verfproducten, chemische stoffen Lichte, thermisch geïsoleerde veiligheidslaarzen of schoenen bestendig tegen kunstharsen en harsen, voorzien van code S5 (S3 voor de schoenen) Lichaamsbescherming Spuiten Beschermende kleding, goed ventilerend (dichtgeweven katoen) Valbeveiliging Aandachtspunten waarvoor specifieke voorschriften, procedures en/of afspraken gelden: Werken in besloten ruimten AI- blad nr. 5 Besloten ruimten, SDU, Den Haag Etikettering AI-blad nr. 26 Veiligheidsinformatiebladen en werkpleketikettering, SDU, Den Haag Werken met gevaarlijke stoffen AI-blad nr. 31 Gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen, SDU, Den Haag A-bladen: Tillen CAO-afspraken Artikel 50: ten aanzien van arbeidsomstandighedenbeleid Artikel 51: ten aanzien van arbeidsomstandigheden Artikel 54: ten aanzien van persoonlijke beschermingsmiddelen Het individu-gerichte pakket preventiezorg Intredekeuring Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek Gericht periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (werknemers op terreinen chemische industrie, blootstelling aan asbest, uitvoerders) Arbospreekuur Oriënterend werkplekonderzoek Risico s gebruik medicijnen, alcohol en/of drugs bij uitoefening van de functie De gele sticker medicijnen, alcohol en drugs kunnen een gevaar betekenen bij deelname aan verkeer en werkzaamheden op hoogten, steigers, ladders en bij gebruik van elektrisch en pneumatisch handgereedschap e.d. Zonodig dient betrokkene gebruik van het arbeidsomstandighedenspreekuur om eventuele beperkingen voor het uitoefenen van de functie door gebruik van deze middelen te laten beoordelen door de bedrijfsarts. Pagina 6, datum: 27-04-2006