CO 2 PRESTATIELADDER. CO 2 -footprint (Emissie-inventaris) 2018

Vergelijkbare documenten
CO 2 PRESTATIELADDER. CO 2 -footprint (Emissie-inventaris)

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2015 TRANSPORTBEDRIJF GEBR. DE JONGH BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER. Rapport 1055.CO2.

CO 2 -Prestatieladder

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER kwartaal WEIJMAN BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER 7WEIJ-CO2.R

CO 2 -Prestatieladder

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER kwartaal WEIJMAN BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER 7WEIJ-CO2.R

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2014 TRANSPORTBEDRIJF GEBR. DE JONGH BV IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER

Rapport 16 oktober 2014

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2016 VLASMAN B.V. IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER 7VLAS-CO R

CO2 Emissie Inventaris Rapportage 2013 Versie 1

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2016 GEBR. J. EN W. DE JONGH B.V. GEBR. J. EN W. DE JONGH TRANSPORT BV. Rapport 1055.CO2.

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder

EMISSIE INVENTARIS Axent Groen BV

EMISSIE INVENTARIS Axent Groen BV

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2017 SCHADENBERG BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER 8SCB-CO R

CO2 Emissie Inventaris Rapportage 2016 Versie 1

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2017 GEBR. J. EN W. DE JONGH B.V. GEBR. J. EN W. DE JONGH TRANSPORT BV. Rapport 1055.CO2.

CO2 Emissie Inventaris Rapportage 2012 Versie 1

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2015 SCHADENBERG BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER 6SCB-CO R

Rapport 5VDZ-CO R

De emissie inventaris van: Holstein BV Dit document is opgesteld volgens ISO

CO2 Emissie inventaris (footprint) over Bedrijfskenmerken

De emissie inventaris van: Holstein BV Dit document is opgesteld volgens ISO

Carbon Footprint Rapportage H1-2014

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER JANUARI 2018 T/M JUNI 2018 VOOR VAN DER BEL IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER

CO-2 Rapportage Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem

CO2 EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 Periode t/m Bork Groep te Stuifzand

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 1 e HELFT 2018 LAGEMAAT SLOOPWERKEN BV IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER

CO2 Emissie Inventaris Rapportage 2014 Versie 1

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2014/2015 VAN BORK GROEP IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER. rapport 5BOR-CO2.def.

rapport 7BOR-CO R

CO2-Prestatieladder Carbon Footprint rapportage ISO Wepro Group B.V.

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2013 GEBR. DE JONGH BV IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER. Rapport GJT-CO

Carbon Footprint J.M. de Wit Groenvoorziening BV

KAM management Milieu & omgeving MVO & duurzaamheid Branchemanagement Cursussen

Periodieke rapportage 2016 H1

CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2013 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO2-PRESTATIELADDER. rapport 4MSBV-SEC

De emissie inventaris van:

De emissie inventaris van: 2016 Dit document is opgesteld volgens ISO

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2014 SCHOTGROEP BV IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER. Rapport 5SGR-CO R

Emissie-inventaris rapport Speer Infra B.V.

Emissie-inventaris 2018

EMISSIE INVENTARIS. E. Lokken Groenvoorziening BV. Tel Noordzijde Directie Erik Lokken

CO2 Emissie Inventaris Rapportage 2011 Versie 2

De emissie inventaris van: Dit document is opgesteld volgens ISO AMK Inventis Rogier Witteveen. 14 juni 2018 Versie 3 Definitief

CO 2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2017 VOOR VAN DER BEL SLOOPWERKEN EN ASBESTSANERING IN HET KADER VAN DE CO 2-PRESTATIELADDER

Periodieke Rapportage 2 e helft 2016

CO2-Prestatieladder. Emissie-inventaris Schilderwerken De Boer Obdam B.V. Eerste halfjaar 2016 (januari t/m juni)

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2012/2013 VAN DE HENSSEN GROEP IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER REV.

Bijlagen : CO2 Uitstoot 2016 Rapportage Maatregellijst CO2 Prestatieladder 2017

CO 2 -Prestatieladder

Periodieke rapportage 2 e helft September 2016

CO 2 -Prestatieladder

KAM management Milieu & omgeving MVO & duurzaamheid Branchemanagement Cursussen

Groen-Punt Groep B.V.

De emissie inventaris van: 2016 Dit document is opgesteld volgens ISO

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2011 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2014/2015 VOOR VAN DER BEL SLOOPWERKEN EN ASBESTSANERING IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER

Rapport 8SPIT-CO2.Q R

Emissie inventaris Visser Assen. Dit document is opgesteld volgens ISO

2013 Dit document is opgesteld volgens ISO

Rapportage CO 2 -footprint Theuma

CO₂ Emissie inventaris

Periodieke rapportage 2015 H2. 20 januari 2016

2016 Dit document is opgesteld volgens ISO

CO-2 Rapportage Inhoudsopgave. Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012

CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2015 ZUIDEMA GROEP IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER. Rapport 6ZUID-CO

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Footprint 2016 Conform de CO 2 -Prestatieladder Opgesteld door N. Deylius KAM- Coördinator

Periodieke rapportage 2014

Periodieke rapportage januari - juni CO₂ prestaties. Rijssen, maart Auteur: L.J. Hoff. Geaccodeerd door: M.

Periodieke rapportage H Peek Groep Versie: 1 september Periodieke rapportage H1 2016

CO₂ Emissie inventaris e helft Januari Juni 2018

CO 2 Footprint 2015 ZAVIN C.V. Conform de CO 2 - Prestatieladder. Datum: januari 2016 Auteur: Nicole Deylius Rapport nr.: 2016/CO2 Footprint/Q1/1.

2018-6M. Aannemingsbedrijf M.C. van der Spek en Zn. B.V. 3.A.1 Carbon Footprint. Samen zorgen voor minder CO2

CO2-Prestatieladder. Emissie-inventaris Schilderwerken De Boer Obdam B.V. Tweede halfjaar 2018 (juli t/m december)

EMISSIE INVENTARIS A.J. Van de Werf Beheer BV. Tel Industrieweg 33 Directie Jan Kuiper

Periodieke rapportage 2016 H1

Periodieke rapportage 2015 H1

Rapport. Managementrapport. Verificatie emissie inventaris 2013 V&M Elektrotechniek B.V. Barendrecht, 3 november 2014

2015 basisjaar Dit document is opgesteld volgens ISO

EMISSIE INVENTARIS. A.J. Van de Werf Beheer BV. Tel Industrieweg 33 Directie Jan Kuiper

: S. van der Lubbe, F. Kennis en J.K. Hoogendijk. Bijlagen : CO2 Uitstoot 2017 Rapportage Maatregellijst CO2 Prestatieladder 2018

Carbon footprint Engelsman Hoveniers B.V. Carbon Footprint. Engelsman Hoveniers B.V. Pagina 1 van 13

Emissie-inventarisatie 2017

Groen-Punt Groep B.V.

EMISSIE INVENTARIS A.J. Van de Werf Beheer BV. Tel Industrieweg 33 Directie Jan Kuiper

PERIODIEKE RAPPORTAGE 1E HELFT 2015

Periodieke rapportage 2016 H2

Geheel 2015 Dit document is opgesteld volgens ISO

Carbon Footprint 2e helft 2015 (referentiejaar = 2010)

De emissie inventaris van: Aannemingsbedrijf Platenkamp Borne 2010

CO₂ Emissie inventaris 2015

Edulis Enschede 2015 Dit document is opgesteld volgens ISO

Periodieke rapportage 1 e helft 2015

Carbon footprint Van Raaijen Groep BV. Carbon Footprint Van Raaijen Groep BV. Mei Pagina 1 van 13

Transcriptie:

CO 2 PRESTATIELADDER CO 2 -footprint (Emissie-inventaris) 2018 Datum: april 2019

INHOUDSOPGAVE CO 2 PRESTATIELADDER... 1 CO 2-footprint (Emissie-inventaris) 2018... 1 INHOUDSOPGAVE... 2 1. INLEIDING... 3 2. DEFINITIES EN EISEN... 4 3. ORGANISATIEGRENZEN EN RAPPORTAGEPERIODE... 7 3.1 Rapportagejaar... 7 3.2 Basisjaar... 7 3.3 Organisatiegrenzen... 7 3.4 Verantwoordelijkheden... 8 3.5 Uitsluitingen... 8 4. INVENTARISATIE CO 2-EMISSIE; SCOPE 1... 9 4.1 Bronnen scope 1... 9 4.2 Emissies scope 1... 9 5. INVENTARISATIE CO 2-EMISSIE; SCOPE 2... 10 5.1 Bronnen scope 2... 10 5.2 Emissies scope 2... 10 6. EMISSIEGEGEVENS SCOPE 1 EN SCOPE 2... 11 6.1 Ontnemen van GHG... 11 6.2 Overige indirecte emissie... 11 6.3 Methode... 11 6.4 Bepaling conversiefactoren... 11 6.5 Gebruikte conversiefactoren Tabel 6.5.1: toegepaste conversiefactoren... 11 6.6 Biomassa... 11 6.7 Onzekerheden... 12 7. LITERATUUR... 14 BIJLAGE 1: OVERZICHT BRANDSTOFVERBRUIK... 15 Datum: april 2019 Pagina 2 van 15

1. INLEIDING DAGnl is een samenwerkingsverband tussen verschillende ingenieursbureaus met ieder een eigen verhaal en identiteit. Elk bedrijf is specialist in het eigen vakgebied en binnen DAGnl vullen de afzonderlijke bedrijven elkaars expertise aan. Deze inventarisatie van de CO2-emissie is opgesteld voor de certificering van DAGnl volgens de CO2- prestatieladder. Deze ontwikkeling past binnen de visie die DAGnl heeft ten aanzien van verduurzaming van de bedrijfsvoering. De CO2-prestatieladder is een instrument dat ProRail in december 2009 heeft geïntroduceerd. Het doel van ProRail was om van alle haar leveranciers de CO2-emissie inzichtelijk te krijgen, en om vervolgens ook invloed uit te oefenen op de CO2-reductie bij deze partijen. Al snel ontstond er interesse voor dit instrument bij andere (markt)partijen. Met name overheden introduceerden de CO2- prestatieladder als een criterium bij aanbestedingen, waarbij leveranciers verplicht werden om gecertificeerd te zijn volgens de prestatieladder. Deze inventarisatie van de CO2-emissie is gericht op de certificering van DAGnl op niveau 3 van de CO2-prestatieladder, en is uitgevoerd door Greenhouse Advies B.V., onderdeel van DAGnl. De rapportage is als volgt opgebouwd; Hoofdstuk 2 Beschrijving van de definities en eisen voor de CO2-prestatieladder; Hoofdstuk 3 Beschrijving van de organisatiegrenzen waarvoor deze rapportage geldt; Hoofdstukken 4 & 5 Inventarisatie van de CO2-emissiebronnen die horen bij scope 1 en scope 2; Hoofdstuk 6 Uitwerking van de emissies van DAGnl volgens scope 1 en scope 2; Hoofdstuk 7 Conclusies ten aanzien van de emissies; Hoofdstuk 8 Literatuur Bijlage 1 Bijlage 2 Overzicht van het brandstofverbruik van alle gebruikte voertuigen Overzicht van gas- en elektraverbruik per locatie Met dit rapport maakt DAGnl haar CO2-prestaties inzichtelijk, voor de eigen organisatie en voor alle klanten van DAGnl die in het kader van hun CO2-prestatieladder de resultaten van toeleveranciers inzichtelijk moeten maken. Deze inventarisatie is opgesteld conform de eisen volgens de NEN-ISO 14064-1 [2]. Datum: april 2019 Pagina 3 van 15

2. DEFINITIES EN EISEN De CO2-prestatieladder kent een aantal verschillende scopes voor de bepaling van CO2-emissies van een onderneming. Hieronder worden de drie scopes kort toegelicht. Voor certificering van een onderneming op niveau 3 van de CO2-prestatieladder volstaat de inventarisatie van scope 1 en scope 2, zoals ook is aangegeven in het onderstaande scopediagram [1] Scope 1 emissies, of directe emissies Dit zijn emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gasverbruik (bijv. gasketels, warmtekrachtinstallaties en ovens) én emissies door het eigen wagenpark. Scope 2 emissies, of indirecte emissies Dit zijn emissies die ontstaan bij de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt. Daarnaast rekent het SKAO ook de zakelijke vliegreizen (business air travel) en het zakelijk gebruik van een privé-auto s (personal cars for business travel) tot scope 2 emissies. Scope 3 emissies, of overige indirecte emissies Deze emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie), maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn en/of niet door het bedrijf beheerd worden. Voorbeelden zijn emissies die ontstaan bij de productie van ingekochte materialen, bij de verwerking van het bedrijfsafval en door het gebruik van het door het bedrijf aangeboden werk, dienst of levering. Voor een certificering op niveau 3 van de CO2-prestatieladder is deze scope niet relevant. Datum: april 2019 Pagina 4 van 15

Geldigheidsduur CO2-inventarisatie/verificatie Een CO2-inventaris/verificatie is geldig voor CO2-prestatieladdertoepassingen tot vijftien (15) kalendermaanden na afloop van een inventarisatiejaar. Een inventarisatiejaar bestaat daarbij uit twaalf (12) opeenvolgende kalendermaanden, en hoeft niet gelijk te lopen met een kalenderjaar. Grenzen en omvang van het bedrijf; klein, middelgroot of groot De grenzen van de organisatie worden in deze inventarisatie vastgesteld volgens de GHG protocol methode. De bepaling van de omvang van de organisatie gelden de onderstaande criteria: Klein bedrijf Middelgroot bedrijf Groot bedrijf Diensten Totale CO₂-uitstoot is maximaal 500 ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot is maximaal 2.500 ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot is meer dan 2.500 ton per jaar. Werken / leveringen Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten is maximaal 500 ton per jaar, en de totale CO₂-uitstoot van alle bouwplaatsen en productielocaties is maximaal 2.000 ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten is maximaal 2.500 ton per jaar, en de totale CO₂uitstoot van alle bouwplaatsen en productielocaties is maximaal 10.000 ton per jaar. Totale CO₂-uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten is meer dan 2.500 ton per jaar, en/of de totale CO₂uitstoot van alle bouwplaatsen en productielocaties is meer dan 10.000 ton per jaar. GHG-protocol Het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) Initiative werd in 1998 gelanceerd door WBSD/WRI met de dubbele doelstelling: a. om een internationale standaard te ontwikkelen voor de verantwoording en de verslaggeving in verband met de uitstoot van broeikasgassen door bedrijven; b. om deze standaard zo breed mogelijk te verspreiden. Het GHG-protocol bestaat uit meerdere modules: - A Corporate Accounting and Reporting Standard. Maart 2004. - Corporate Value Chain (scope 3) Accounting and Reporting Standard. September 2011. Zie www.ghgprotocol.org/ CO₂-compensatiemaatregelen CO₂-compensatiemaatregelen grijpen niet in op de bedrijfsvoering of de inkoop, en verminderen de CO₂-uitstoot daarvan niet. Voorbeelden zijn het kopen van emissierechten of het laten aanplanten van bossen. Compensatiemaatregelen vallen buiten het meetbereik van de ladder. ISO 50001 Nederlandse norm NEN-EN-ISO 50001 (en) [3]. Omschrijving: Energiemanagementsystemen - Eisen met gebruiksrichtlijnen, versie: 01-08-2018. ISO 14064-1 Nederlandse norm NEN-ISO 14064-1 (en) [2] Omschrijving: Broeikasgassen - Deel 1: Specificatie met richtlijnen voor kwantificering en verslaglegging van broeikasgasemissies en -verwijdering op bedrijfsniveau, versie: 01-12-2018 ISO 14064-3 Nederlandse norm NEN-ISO 14064-3 [2] (en) Datum: april 2019 Pagina 5 van 15

Omschrijving: Broeikasgassen - Deel 3: Specificatie met richtlijnen voor de validatie en verificatie van verklaringen inzake broeikasgassen, versie: 01-03-2012. Relatietabel ISO 14064 Deze rapportage beschrijft alle onderdelen zoals beschreven in 7.3 uit de ISO 14064-1. Een koppelingstabel is hieronder weergegeven: 7.3 ISO 14064-1 in rapportage a. Beschrijving organisatie 3.3 b. Verantwoordelijken 3.4 c. Rapportageperiode 3.1 d. Organisatorische grenzen 3.3 e. Emissie scope 1 in tonnen CO2 4.2 f. CO2-emissie verbranding biomassa 6.6 g. Hoeveelheid verwijderde CO2, wanneer gekwantificeerd 6.1 h. Onderbouwing uitsluitingen 3.5 i. Emissie scope 2 in tonnen CO2 5.2 j. Basis-/referentiejaar 3.2 k. Wijzigingen in het basisjaar (bijvoorbeeld expansie) 3.2 l. Gehanteerde bronnen en methoden (facturen) 6.3 m. Wijziging in methoden (Brandstofverbruik v.s. geschat km-verbruik) 6.3 n. Bron van conversie-/emissiefactoren 6.4 o. Beschrijving van onnauwkeurigheden in de inventarisatie 6.7 p. Verklaring dat de inventarisatie conform ISO 14064-1 is opgesteld 1 q. Verklaring dat de inventarisatie is geverifieerd, incl. soort verificatie en nauwkeurigheid Niet geverifieerd Datum: april 2019 Pagina 6 van 15

3. ORGANISATIEGRENZEN EN RAPPORTAGEPERIODE 3.1 Rapportagejaar De periode waarover de CO2-emissie wordt gerapporteerd is 2018. Als in de rapportage van deze periode wordt afgeweken wordt dit expliciet vermeld. De geldigheid van deze rapportage loopt daarmee tot mei 2020 (15 maanden na einde rapportagejaar). 3.2 Basisjaar De rapportage over 2018 is de tweede jaarrapportage die in het kader van de CO2-prestatieladder voor DAGNL is opgesteld. 2017 is het basisjaar. 3.3 Organisatiegrenzen Bij het bepalen van de organisatiegrenzen (organizational boundary) is uitgegaan van afbakening op basis van operationele controle (operational control) zoals beschreven in het GHG-protocol. De CO2- uitstoot behorende bij alle activiteiten waarover DAGnl B.V. de regie voert worden meegenomen in de CO2-inventarisatie. De organisatie grenzen voor de CO2- footprint beoordeling is de rechtspersoon DAGnl B.V. Binnen de organisatorische grenzen van DAGnl vallen de volgende ondernemingen: Buro Hoogstraat B.V.; Buro Noord B.V.; Buro Stedenbouw B.V.; Civil management Arnhem B.V.; Civil Works B.V.; Dagadministratie B.V. (h.o.d.n. DAGnl Integrum) Dagkracht B.V.; DAGnl B.V.; Gras Advies B.V.; Greenhouse Advies B.V.; Incite Projects B.V.; Pro Ruimte B.V. Xplosure B.V.; Noord Beheer B.V.; Zuid Beheer B.V. Deze ondernemingen werken vanuit de volgende locaties (stand 31 december 2018): Olst Kantoorruimte Kerkplein 5, 8121 BM; Huissen Kantoorruimte Huismanstraat 6, 6851 GT; Steenwijk Kantoorruimte Tukseweg 75, 8331 LB (tot 14-9-2018: Oever 14); Almelo Kantoorruimte Bedrijvenpark Twente 412, 7602 KM; Hoevelaken Kantoorruimte Zuiderinslag 4d, 3871 MR; Kaatsheuvel Kantoorruimte Modelleur 4, 5171 SL. Datum: april 2019 Pagina 7 van 15

In onderstaande organigram is de onderlinge relatie tussen de verschillende B.V. s binnen DAGnl weergegeven. 3.4 Verantwoordelijkheden De verantwoordelijkheden ten aanzien van de CO2-prestatieladder zijn als volgt vastgesteld: Energie-inventarisatie en opstellen CO2-inventaris: KAM-coördinator Eindverantwoordelijk: Directie DAGnl B.V. 3.5 Uitsluitingen In deze inventarisatie zijn koelmiddelen en olie/vetten/smeermiddelen uitgesloten. Ondanks deze uitsluiting wordt voldaan aan de eis dat meer dan 80% van de CO2-emissie is meegenomen in deze rapportage. Datum: april 2019 Pagina 8 van 15

4. INVENTARISATIE CO2-EMISSIE; SCOPE 1 In deze fase wordt alle energiedata (gas, brandstof en elektriciteit) van de organisatie verzameld, conform ISO 14064-1, de internationale norm voor registratie van en rapportage over broeikasgassen. 4.1 Bronnen scope 1 Binnen DAGnl zijn de volgende bronnen geïdentificeerd die vallen onder scope 1: Verwarming van de bedrijfspanden (aardgas); Personenwagens (benzine, diesel en elektra); In 2018 zijn er bij DAGnl 54 voertuigen in gebruik geweest. Van deze voertuigen reden er 36 op diesel, 17 op benzine en 1 op een combinatie van benzine en elektriciteit (hybride met stekker ). Verder bezit DAGnl geen materieel dat onder deze inventarisatie valt. Een overzicht is bijgevoegd als bijlage 1. Voor elk van de voertuigen is er een afzonderlijke tankpas. De gegevens van de tankpas vormen de basis voor de cijfers van de brandstofconsumptie. 4.2 Emissies scope 1 Tabel 4.2.1; totaaloverzicht emissies scope 1 Omschrijving Energiedrager Verbruik eenheid Conversiefactor in CO 2-emissie [ton] kg CO 2 per eenheid Brandstof auto s Diesel 76.167,5 Liter 3,230 246,0 Brandstof auto s Benzine 23.087,5 Liter 2,740 63,3 Brandstof auto s Elektra 642,49 kwh 0,649 0,4 Verwarming panden* Aardgas 14.162 m 3 1,890 26,8 Totaalemissie scope 1 336,5 Tabel 4.2.2; overzicht emissie verwarming per locatie locatie Energiedrager Verbruik eenheid Conversiefactor in kg CO 2 per eenheid CO 2-emissie [ton] Olst, Kerkplein 5 Aardgas 3.656 m 3 1,890 6,9 Huissen, Huismanstraat 6 Aardgas 2.900 m 3 1,890 5,5 Steenwijk, Oevers 14 (tot 14-9) Aardgas 1.307 m 3 1,890 2,5 Steenwijk, Tukseweg 75 (per 14-9) Aardgas 0 m 3 1,890 0 Almelo, Bedrijvenpark 412 Aardgas 3.376 m 3 1,890 6,4 Kaatsheuvel, Modelleur 4 Aardgas 736 m 3 1,890 1,4 Hoevelaken Zuiderinslag 4d Aardgas 2.187 m 3 1,890 4.1 Totaalemissie verwarming Aardgas 14.162 m 3 1,890 26,8 * Aan Oevers 14 in Steenwijk (tot 14-9), de Zuiderinval 4D in Hoevelaken en de Modelleur 4 in Kaatsheuvel (vanaf 1-9) wordt een deel van een bedrijfsverzamelgebouw gehuurd. Het energieverbruik is voor deze kantoren berekend op basis van de gehuurde vloeroppervlakte en de gemiddelde verbruiksgegevens zoals opgenomen in de Energiecijfers databank van de RVO. Datum: april 2019 Pagina 9 van 15

5. INVENTARISATIE CO2-EMISSIE; SCOPE 2 5.1 Bronnen scope 2 Binnen DAGnl zijn de volgende bronnen geïdentificeerd die vallen onder scope 2: Verbruik van elektriciteit op de bedrijfsvestigingen; Zakelijk gebruik van privé-voertuigen 5.2 Emissies scope 2 Tabel 5.2.1; emissie kantoren locatie Energiesoort groen of grijs Verbruik eenheid CO2 conversiefactor per eenheid CO2- emissie [ton] Olst, Kerkplein 5 Elektriciteit grijs 25.387 kwh 0,649 16,5 Huissen, Huismanstraat 6 Elektriciteit grijs 12.028 kwh 0,649 7,8 Steenwijk, Oevers 14* Elektriciteit grijs 6.600 kwh 0,649 4,3 Steenwijk, Oevers 14* Elektriciteit groen 2.531 kwh 0 0 Steenwijk, Tukseweg 75 Elektriciteit grijs 11.000 kwh 0,649 7,1 Steenwijk, Tukseweg 75 Elektriciteit groen nnb kwh 0 0 Almelo, Bedrijvenpark Twente Elektriciteit grijs 15.455 kwh 0,649 10,0 412 Kaatsheuvel, Modelleur 4 Elektriciteit grijs 2.327 kwh 0,649 1,5 Hoevelaken, Zuiderinslag 4d Elektriciteit grijs 6.912 kwh 0,649 4,4 Totaalemissie Elektriciteit grijs 79.709 kwh 0,649 51,7 * Gegevens energieverbruik Steenwijk, Oevers 14, loopt niet gelijk met kalenderjaar. Tabel 5.2.2; emissie door zakelijke km met privé-auto s Organisatie Aantal km Brandstof CO2 conversiefactor CO2-emissie [ton] DAGnl 13.522 Onbekend 0,220 3,0 Totaal 13.522 Onbekend 0,220 3,0 Type brandstof is niet in alle gevallen bekend, daarom standaard gekozen voor diesel (meeste CO2-uitstoot) met een gemiddeld verbruik van 5,5 liter per 100 km. Werkelijke uitstoot mogelijk minder. Datum: april 2019 Pagina 10 van 15

6. EMISSIEGEGEVENS SCOPE 1 EN SCOPE 2 6.1 Ontnemen van GHG Van het ontnemen van GHG was binnen de organisatiegrenzen van deze rapportage in 2018 geen sprake. 6.2 Overige indirecte emissie Overige indirecte emissie valt binnen scope 3 (niveau 4-5), en is daarmee voor deze CO2-emissieinventarisatie niet van toepassing. 6.3 Methode Alle emissieberekeningen zijn uitgevoerd conform de richtlijnen in het handboek CO2-prestatieladder (versie 3.0; juni 2015). 6.4 Bepaling conversiefactoren Alle toegepaste conversiefactoren (zie tabel 6.5.1) zijn overgenomen van de website co2emissiefactoren.nl/lijst-emissiefactoren/, waarnaar verwezen wordt in paragraaf 5.2.2 van het handboek CO2-prestatieladder (versie 3.0; juni 2015). 6.5 Gebruikte conversiefactoren Tabel 6.5.1: toegepaste conversiefactoren Energiesoort Conversiefactor Eenheid Diesel (NL) 3.230 (well to wheel) Kg CO2 per liter Benzine (E95) 2.740 (well to wheel) Kg CO2 per liter Aardgas 1.890 Kg CO2 per Nm 3 Grijze stroom 0.649 Kg CO2 per kwh Zonnestroom 0.000 Kg CO2 per kwh Zakelijke km met privé-auto s 0,220 (brandstof en Kg CO2 per km gewichtsklassen onbekend) Bron: www.co2emissiefactoren.nl 6.6 Biomassa DAGNL gebruikt geen biomassa voor de opwekking van energie. Het is niet te verwachten dat hier in de nabije toekomst verandering in komt. Datum: april 2019 Pagina 11 van 15

6.7 Onzekerheden Zakelijke auto s De verbruiksgegevens van de voertuigen zijn exact aangegeven op basis van de tankpasregistratie per voertuig. De kilometerstanden van de voertuigen worden maandelijks opgevraagd bij de gebruikers. Bij sommige zakelijke voertuigen is privégebruik toegestaan. Er wordt geen afzonderlijke administratie bijgehouden van deze privékilometers. Wegens het ontbreken van deze gegevens is binnen DAGnl besloten alle verbruikte brandstof van de zakelijke voertuigen mee te nemen in de emissie-inventarisatie. Bij de voertuigen waar geen privégebruik is toegestaan worden de zakelijk gereden kilometers gerekend vanaf het woonadres van de gebruiker. Bevat onzekerheden Zakelijke kilometers met privé-auto s De zakelijke kilometers die gereden zijn met privé-voertuigen zijn overgenomen van de aangeleverde declaraties door de medewerkers. Sinds 2018 is er een splitsing gemaakt tussen zakelijke km en woon-werkverkeer. Op de declaraties is niet aangegeven welk type voertuig is gebruikt, en op welk type brandstof is gereden. Voor de conversie naar de CO2-uitstoot wordt daarom gebruik gemaakt van de conversiefactor voor kilometers personenvervoer brandstof onbekend en gewichtsklasse onbekend. Het is aannemelijk dat de werkelijke emissie als gevolg van de zakelijke kilometer in werkelijkheid iets lager zal zijn dan in deze rapportage aangegeven. Bevat onzekerheden Verwarming en elektriciteit kantoren Olst, Huissen en Almelo Voor de locaties Olst, Huissen en Almelo zijn exacte verbruiksgegevens beschikbaar, overgenomen van de rapportages zoals deze zijn aangeleverd door de energieleverancier(s). Deze bedrijfspanden zijn in eigendom bij DAGnl, en worden uitsluitend gebruikt door DAGnl. Door een aanpassing van de rapportagemodellen van de energieleverancier ontbreken voor deze kantoren over enkele maanden de exacte gegevens. Bevat onzekerheden Verwarming kantoor Steenwijk, Oever 14 In Steenwijk huurde DAGNL tot 14 september 2018 een aantal vierkante meters vloeroppervlak (kantoorruimte) binnen een bedrijfsverzamelgebouw. Van het gasverbruik in deze vestiging zijn geen exacte gegevens beschikbaar. Het gasverbruik is bepaald op basis van het aantal gehuurde vierkante meters en de gemiddelde verbruiksgegevens per vierkante meter voor specialistische zakelijke dienstverlening (bron: Energiecijfersdatabank RVO). Bevat onzekerheden Elektriciteit kantoor Steenwijk, Oever 14 Het werkelijke (gemeten) verbruik aan elektriciteit tot 14 september 2018 werd door de verhuurder doorbelast aan DAGNL op basis van het relatieve oppervlaktegebruik in het bedrijfsverzamelgebouw (27,1%). De mogelijkheid bestaat dat het werkelijke verbruik van DAGNL afwijkt van het doorbelaste verbruik. Bevat onzekerheden Verwarming en elektriciteit kantoor Steenwijk, Tukseweg 75 Dit pand is op 14 september 2019 in gebruik genomen door DAGnl. Voor de verwarming van dit pand wordt gebruik gemaakt van een warmtepomp. Alhoewel het systeem als back-up een na-verwarming op aardgas heeft, wordt er in de basis geen aardgas gebruikt. Op het pand is 33.000 Wp aan zonnepanelen geplaatst. Berekeningen laten zien dat de verwachte opbrengst jaarlijks rond de 29.700 kwh ligt. Daarmee wordt een groot deel van de verwachte elektravraag gedekt. Door de verwarming met een warmtepomp zal de totale elektraconsumptie bovengemiddeld zijn. Er zijn over de periode september-december 2018 zijn geen meetgegevens Datum: april 2019 Pagina 12 van 15

beschikbaar. Berekening van elektraverbruik is gedaan op basis van de exacte verbruiksgegevens over januari-maart 2019. Verwarming en elektra kantoor Kaatsheuvel Vestiging Kaatsheuvel is op 1 september 2018 in gebruik genomen door DAGnl. Deze vestiging is onderdeel van een bedrijfsverzamelgebouw waarbinnen DAGNL ruimte huurt. Van het gas- en elektraverbruik in Kaatsheuvel zijn geen exacte gegevens beschikbaar. Het verbruik is bepaald op basis van het aantal gehuurde vierkante meters (136 m 2 ) en de gemiddelde verbruiksgegevens per vierkante meter voor specialistische zakelijke dienstverlening (bron: Energiecijfersdatabank RVO). Bevat onzekerheden Verwarming en elektra kantoor Hoevelaken Opnieuw een vestiging binnen een bedrijfsverzamelgebouw waar DAGNL ruimte huurt. Hier zijn ook geen exacte gegevens beschikbaar van het gas- en elektraverbruik. Het verbruik is bepaald op basis van het aantal gehuurde vierkante meters (135m 2 ) en de gemiddelde verbruiksgegevens per vierkante meter voor specialistische zakelijke dienstverlening (bron: Energiecijfersdatabank RVO). Datum: april 2019 Pagina 13 van 15

7. LITERATUUR [1] Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen, Handboek CO 2 -prestatieladder 3.0 d.d. juli 2015 [2] Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO 14064-1en 14064-3: 2018 [3] Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO 50001: 2018 Datum: april 2019 Pagina 14 van 15

BIJLAGE 1: OVERZICHT BRANDSTOFVERBRUIK Aantal voertuigen binnen DAGnl op 31-12-2018, gesorteerd naar type brandstof Bedrijfsnaam # diesel # benzine # hybride totaal aantal 3DGO B.V. 15 0 0 15 DAGnl B.V. 12 12 1 25 Noord Beheer B.V. 6 1 0 7 Zuid Beheer B.V. 3 4 0 7 TOTAAL 36 17 1 54 Brandstofverbruik binnen DAGnl in 2018, gesorteerd naar type brandstof Bedrijfsnaam diesel in liters benzine in liters elektra in kwh 3DGO B.V. 40.410,6 182,5 0,0 DAGnl B.V. 15.727,1 16.958,8 642,5 Noord Beheer B.V. 14.614,7 1.401,5 0,0 Zuid Beheer B.V. 5.415,1 4.544,6 0,0 TOTAAL 76.167,5 23.087,5 642,5 CO2-uitstoot 2018 binnen DAGnl als gevolg van brandstofverbruik Brandstof Hoeveelheid conversiefactor CO2-uitstoot (in ton) Diesel 76.167,5 3,230 246,0 Benzine 23.087,5 2,740 63,3 Elektra 642,5 0,649 0,4 TOTAAL => => 309,7 Datum: april 2019 Pagina 15 van 15