Deltaprogramma. De programmatische aanpak om Nederland veilig en leefbaar te houden. Onze delta. Uitdagingen. Kern Deltaprogramma

Vergelijkbare documenten
Het Deltaprogramma. Nederland op orde: vandaag en morgen. Wim Kuijken / Bart Parmet. 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag

Deltaprogramma Rivieren. Samenvating. Plan van Aanpak

Deltaprogramma Bijlage F. Bestuurlijke Planning DP2015

- Kennis voor Klimaat en het Deltaprogramma - Adaptief deltamanagement

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014

Resultaten Survey Deltaprogramma

Deltaprogramma Rivieren. Stand van zaken. 16 februari 2012

SPEECH Opening symposium Verhalen over water Watersnoodmuseum 1 feb 2017

Deltaprogramma Bijlage C. Weergave bestuurlijke planning

Op weg naar het uitvoeringsprogramma ZWDelta En een lange termijn agenda. de gehele Delta, heel de Delta

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden

GESCAND. '6'f'i' 05JUNI TNT Post Pörtbetaald Port Payé Pays-Bas

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Deltaprogramma Bijlage A. Samenhang in het watersysteem

Potentiële VOORKEURSTRATEGIE BEDIJKTE MAAS (DELTAPROGRAMMA)

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie

Strategy PAPER. Op weg naar eenvoud met oog voor complexiteit. 15 oktober 2013 SMC Strategie en Management Consultants

Overleg Infrastructuur en Milieu Voorziter mevrouw I.R. Adema p/a Plesmanweg JG Den Haag

Voorzitters en leden stuurgroepen gebiedsgerichte deelprogramma s; voorzitters UvW en VNG-commissie Water en portefeuillehouder water IPO.

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Deltaprogramma Bijlage H. Vervangingsopgave Nate Kunstwerken

Deltaprogramma Het nationale programma voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening

evaluatierapport Op Peil dat was meegestuurd met kabinetsreactie van 1 juli 2016 (Kamerstuk 34513, nr. 1).

Klimaatbestendig NL. Een flexibele adaptieve strategie voor het stedelijk gebied. Ruimteconferentie 19 april 2011 Leendert van Bree

De klimaatbestendige stad: hoe doe je dat?

Verklaring van Hoog & Droog

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

Infrabeheren in een onzekere toekomst PBL 20 april 2015

Advies OIM over DP 2015 Concept- Deltabeslissingen en Voorkeursstrategieën (OIM 17 april 2014)

Eerste uitwerking van de systematiek meten, weten, handelen

Deltabeslissing Waterveiligheid

ļll II ii l i.»j 'i! l ľ l! l ľlľ l lľ l!ih»ll Deltacommissaris

Zesde Nationaal Deltacongres

Deltaprogramma I IJsselmeergebied. Atlas van het IJsselmeergebied

Het Deltaprogramma in de regio met nationale ankers

Deltaprogramma Werk aan de delta. Investeren in een veilig en aantrekkelijk Nederland, nu en morgen

Gevolgen van watertekorten voor stedelijk gebied. Marco Hoogvliet Projectmanager Stedelijk water en bodembeheer. Opdrachtgever: het Deltaprogramma

Water en Natuur: Een mooi koppel!

LEI NO. 4 SEP i:i. iixih-lhil'l-'i'i-li-'li-'li'-l-ll INGEK.

Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden. Van mogelijke naar kansrijke strategieën. Uitwerking in gebiedsproces Hollandsche IJssel.

Deltaprogramma IJsselmeergebied Plan van aanpak, fase 2 en verder

Project ZON. Hoofdvraag. Uitvoering. Regionale afstemming op en inbreng Deltaprogramma. Samenwerking met regio Zuid

Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie

WAT ZIJN GEVOLGEN VAN DELTAPROGRAMMA...T

dagelijkse besturen van de provincies, waterschappen en gemeenten in de Zuidwestelijke Delta en leden van de Adviesgroep

De Klimaatbestendige Stad s-hertogenbosch

Aan de wieg van een nieuwe generatie deltawerken

Mevrouw ir A.M. Burger. De heer drs C.B.F. Kuijpers. De heer drs W.J. Kuijken. Betreft: Advies Deltaprogramma

Delta-aanpak Waterkwaliteit en Zoetwater. Emissiesymposium 6 april 2017

Meerlaagsveiligheid in Nederland, governance lessen van Dordrecht, Rotterdam en Ruimte voor de Rivier

Waterbeschikbaarheid op de Hoge Zandgronden. Naar een klimaatbestendige balans in vraag en aanbod van zoetwater

Toespraak Wim Kuijken Festival der Bestuurskunde. 21 september 2016 GRENZELOOS BESTUREN. DE EIGENTIJDSE OVERHEID

Bestuurlijke planning DRD

Deltaprogramma Werk aan de delta. Maatregelen van nu, voorbereiding voor morgen

Stand van zaken concept deltabeslissingen en kansrijke strategieën ten behoeve van Deltaprogramma 2014

Statenvoorstel. Weerkrachtig Zuid-Holland, Adaptatiestrategie voor een klimaatbestendig Zuid-Holland

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Bijlage Deltaprogramma 2013

Integrated Planning & Design in the Delta (IPDD)

Deltaprogramma Werk aan de delta. De beslissingen om Nederland veilig en leefbaar te houden

Businesscase Van Deltadialoog naar Deltaplan naar Deltabusiness

Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta. Samenvatting. Plan van Aanpak

Samen verder werken aan de Delta

De waterbouwer van de toekomst

Vervangingsopgave Natte Kunstwerken. Gevoeligheidstest natte kunstwerken

Stand van denken voorlopige richtingen in het Deltaprogramma

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Handreiking Adaptief Deltamanagement

Deltaprogramma Veiligheid. Samenvatting. Plan van Aanpak

Bijdrageverordening deltafonds hoge zandgronden Noord-Brabant gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten, d.d.

DeltaNieuws Nieuwsbrief Jaargang 5 Nummer 1 Februari 2015

Veelgestelde vragen Deltaprogramma Rivieren

Water voor economie en leefbaarheid, ook in de toekomst

Opgaven en werkproces, stand van zaken DP2012

1 DEC. .1iLKNL. gek.: Dienst Landelijk Gebied werkt vandaag aan het landschap van morgen. Doc. nr.: Class. nr.: ding. r 1 Afd Hoofd AWB..

GEMEENTE OLDEBROEK. D:\iBabs\WebServices\PdfConverterService\Temp\tdp2o4og.rw307f5d33f-b a8a7-e575baf46cf3.docx

Deltaprogramma Zoetwater. Bijlage A2. Deltaprogramma 2014

Deltascenario s. Deltaprogramma

Uitnodiging Tweede Nationaal Deltacongres. Donderdag 3 november 2011, Auditorium Amsterdam RAI Convention Centre

ECONOMIES OF SCOPE EN ECONOMIES OF TIME IN HET DELTAPROGRAMMA

Gemeente Boxmeer. Onderwerp: Voorkeurstrategie DeltaProgrammaRivieren (DPR)Maas. Nummer: 9h. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer

Klimaatbestendige ontwikkeling van Nederland. Is het rijk aan zet? Willem Ligtvoet, 19 april 2011

Klimaatverandering. Een brede maatschappelijke opgave. Kasper Spaan

BESTUURS AKKOORD KLIMAAT. ADAPTATIE 20 november Bestuursakkoord klimaatadaptatie 3

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Integraal duurzaam opdrachtgeverschap Vervanging en Renovatie

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Deltaprogramma Zoetwater. Samenvatting. Plan van Aanpak

Klimaatverandering / Water in de Stad

PROVINCIAAL BLAD. gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten, d.d. 27 november 2018;

ADAPTIEF PROGRAMMEREN MIRT-LEERTAFEL, 8 OKTOBER 2015

Presentatie PILOT REGIONALE ENERGIESTRATEGIE

Adviescommissie Water. Advies

Synthesedocument Rijn-Maasdelta

Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering en Veiligheid. Waterveiligheid buitendijks

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust

Vervangingsopgave natte kunstwerken (VONK) Renovatie van de werkwijze

De beleidsarena van het Deltaprogramma

Transcriptie:

Deltaprogramma De programmatische aanpak om Nederland veilig en leefbaar te houden Bart Parmet 5 februari 2015 1 Onze delta 60% overstroombaar, 9 miljoen mensen, 2/3e BNP, 16% economie afh. zoetwater Uitdagingen Zeespiegel stijgt, bodem daalt, temperatuur stijgt, extremen nemen toe Economische ontwikkelingen Kern Deltaprogramma Niet meer reageren op, maar volgende ramp voorkomen, Veiligheid én zoetwater, leefbaarheid en economie van onze delta beschermen Verankering in Deltawet met Deltafonds en deltacommissaris en jaarlijks voorstel met maatregelen en voortgang naar Tweede Kamer 2 1

Deltaprogramma sinds 2010 Eerste grote mijlpaal in 2014 Deltaplan voor de 21e eeuw Basis voor maatregelen tot 2050, totale omvang ordegrootte 20 miljard 3 Aanpak Eigentijdse overheid (rijk en regio), maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven doen actief mee Continuïteit, Deltawet, Deltafonds, deltacommissaris en Deltaprogramma met duidelijke doelen Joint fact finding: gezamenlijk (en met kennispartijen) probleem en oplossingen in kaart brengen. Transparantie. Adaptief: mogelijke toekomsten, lange en korte termijn, flexibiliteit en meekoppelen, omgaan met onzekerheden 4 2

Governance (eigentijdse overheid) Deltaprogramma:, VROM, LNV, DC Provincies, waterschappen, gemeenten, maatschappelijke organisaties 9 Deelprogramma s Opdrachtgevers Advisering Deltaprogramma Maatschappelijke organisaties (OWN (generiek), gebiedsgericht maatwerk Veiligheid Generiek Zoetwater voorziening Nieuwbouw en herstructurering LNV Zuidwestelijke Delta LNV Medeopdrachtgevers: Provincies, Gemeenten, Waterschappen Rijnmond- Drechtsteden IJsselmeer gebied Rivieren Wadden gebien 9 x Programmaorganisaties (medewerkers van rijk en regio) o.l.v. Programma directeuren Bestuurlijke Overleggen Gebiedsgericht Stuurgroep Deltaprogramma/Nationaal Bestuurlijk Overleg Kust 6 Regionale Stuurgroepen / Bestuurlijke Overleggen Reg. besluitvorming Min. Stuurgroep DP/Ministerraad Tweede Kamer 5 Continuïteit: doelen, middelen, regie én planning 2010 2011 2012 2013 2014 2015 à Probleem analyse Mogelijke strategieën kansrijke strategieën Voorkeursstrategieën + Deltabeslissingen Nationaal Water Plan Verankering regionale beleidsplannen DP 2011 DP 2012 DP 2013 DP 2014 DP 2015 à DP2016 en verder Voorspelbaarheid belangrijk maar genoeg ruimte houden voor improviseren 3

Joint fact finding: Creativiteit, draagvlak, kwaliteitsborging. Basis voor besluitvorming Voorbeeld: Ontwerpend onderzoeken Interactief verbinden: Ruimtelijke planners, ontwerpers, waterbouwers, betrokken burgers, economen, etc. Doelen Deltaprogramma en lokale ambities Kosten en baten Abstracte ideeën en beelden/kaarten Adaptieve aanpak (adaptief deltamanagement) Deltascenario s Adaptatiepaden Strategieën: Zijn robuust voor de deltascenarios Denk in adaptatiepaden: mogelijkheid om te versnellen of te vertragen en flexibiliteit om op andere strategie over te stappen Integrale aanpak: Verbinden korte termijn besluiten over fysiek domein met lange termijn wateruitdagingen Verbinden met andere investeringsagenda s Omgaan met onzekerheden in besluitvorming: zo low-regret als mogelijk (robuust én flexibel én dient ook andere doelen) 22 September 2014 4

Nederland in 2050 Duurzaam en robuust ingericht om Nederland leefbaar, bewoonbaar en economisch sterk te houden en de grotere extremen van de natuur op te kunnen blijven vangen: VEERKRACHTIG en VOORBEREID 9 5