OPDRACHTFORMULIER Een zorgvrager hulp bieden tijdens het eten en drinken Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 3 Beantwoord onderstaande vragen. a Waarom zul je de zorgvrager de warme maaltijd laten zien voordat je het eten prakt? b Welke religieuze en culturele rituelen kan de zorgvrager toepassen na de maaltijd? c Waaruit kan blijken dat een hulpmiddel niet goed past bij de zorgvrager? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv 1
HANDELINGSFORMULIER Een zorgvrager hulp bieden bij eten en drinken Naam student: Naam observator: Datum: Beoordeling: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. De student: Goed Fout 1 Informeert: Vertel de zorgvrager dat je hem hulp wilt bieden bij het eten en drinken; Vertel het doel en de werkwijze. 2 Zet alle benodigdheden klaar: Eten; Drinken; Bestek; Een servet; Aangepast bestek; Een antislipmatje; Een warmwaterbord; Een tuitbeker; Een mandybord; Een mandybeker; Een buigrietje; Een bekerhouder. 3 Helpt zorgvrager in de juiste houding: Breng de zorgvrager naar de tafel volgens vaardigheid Verplaatsing uit bed; Help de zorgvrager in een comfortabele zittende houding; Reik de zorgvrager een washandje en badhanddoek aan om zijn handen te wassen. 4 Voert handeling uit: Plaats de maaltijd en het drinken voor de zorgvrager; Ga tegenover de zorgvrager zitten; Bescherm de kleding van de zorgvrager met een servet tegen knoeien; Geef de zorgvrager de gelegenheid zijn culturele en religieuze rituelen voor de maaltijd uit te voeren. Gedeeltelijke overname van de zelfzorg De zorgvrager helpen met de broodmaaltijd: Overleg met de zorgvrager welke gewoonten en voorkeuren hij heeft; Laat de zorgvrager zoveel mogelijk zelf doen en stimuleer hem daarbij; Bied hulp met smeren e.d. waar dat nodig is; Noordhoff Uitgevers bv 3
Plaats het eten en drinken volgens de klokmethode; Stimuleer de zorgvrager tot het nuttigen van verschillende voedingsmiddelen. De zorgvrager helpen met de warme maaltijd: Overleg met de zorgvrager welke gewoonten en voorkeuren hij heeft; Laat de zorgvrager zoveel mogelijk zelf doen en stimuleer hem daarbij; Bied hulp met snijden e.d. waar dat nodig is; Stimuleer de zorgvrager tot het nuttigen van verschillende voedingsmiddelen. Gehele overname van de zelfzorg De zorgvrager helpen met eten en drinken: Overleg met de zorgvrager welke gewoonten en voorkeuren hij heeft; Pas de gewoonten van de zorgvrager toe bij het aanbieden van de maaltijd; Geef kleine happen in verband met verslikken;. Geef afwisselende voedingsmiddelen; Geef regelmatig een slokje drinken tussendoor; Pas je tempo aan aan het tempo van de zorgvrager. De maaltijd beëindigen: Geef de zorgvrager de gelegenheid zijn culturele en religieuze rituelen na de maaltijd uit te voeren; Vraag de zorgvrager of het gesmaakt heeft; Verwijder het servet; Help de zorgvrager met het wassen van zijn handen; Help de zorgvrager eventueel bij zijn mondverzorging volgens vaardigheid Mondverzorging. De toepassing van hulpmiddelen De zorgvrager begeleiden bij de keuze van hulpmiddelen bij het eten en drinken: Bespreek met de zorgvrager welke hulpmiddelen er zijn bij het eten en drinken; Beoordeel samen met de zorgvrager welk hulpmiddel voor hem het meest geschikt is; Geef de zorgvrager voorlichting over de aanschafkosten, eventuele vergoeding en verkrijgbaarheid; Informeer de zorgvrager over het gebruik van het hulpmiddel; De zorgvrager begeleiden bij het gebruiken van het hulpmiddel: Doe het gebruik van het hulpmiddel voor; Moedig het gebruiken bij het eten of drinken aan; Complimenteer als het juist wordt gebruikt; Controleer of het hulpmiddel daadwerkelijk past bij de mogelijkheden van deze zorgvrager; Vraag aan de zorgvrager of het hulpmiddel bevalt. Goed Fout 5 Past juiste nazorg toe: Vraag aan de zorgvrager of de maaltijd en het nuttigen van de maaltijd naar wens zijn; Help de zorgvrager eventueel naar bed en/of in een comfortabele houding; Ruim alles op en maak schoon. 4 Noordhoff Uitgevers bv
Goed Fout 6 Rapporteert de bevindingen: Noteer welke hulp je hebt geboden tijdens de maaltijd. Noteer de hoeveelheid opgenomen voeding en vocht; Noteer eventuele bijzonderheden. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv 5
TOETSFORMULIER Een zorgvrager hulp bieden bij eten en drinken Naam student: Naam beoordelaar: Datum: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je biedt de zorgvrager hulp door: de zorgvrager in zittende houding te helpen bij het eten en drinken; de zorgvrager te begeleiden bij het gebruik van hulpmiddelen bij het eten en drinken. Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt de relevante gegevens, met name uit het zorgdossier. 2 Vertelt de zorgvrager wat ze komt doen. 3 Overlegt met de zorgvrager op welke wijze de handeling het beste kan worden uitgevoerd. 4 Zet alle benodigdheden klaar. 5 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Uitvoering V O B S 6 Helpt de zorgvrager in de juiste houding 7 Geeft de zorgvrager de mogelijkheid om te bidden. 8 Helpt de zorgvrager volgens protocol met de broodmaaltijd. 9 Helpt de zorgvrager volgens protocol met de warme maaltijd. 10 Begeleidt de zorgvrager bij het toepassen van hulpmiddelen bij het eten en drinken. 11 Houdt rekening met de wensen van de zorgvrager. 12 Heeft aandacht voor verslikken. 13 Beëindigt de maaltijd volgens protocol. 14 Biedt de zorgvrager de mogelijkheid om te danken. 15 Helpt de zorgvrager in een comfortabele houding. 16 Werkt ergonomisch, hygiënisch, kostenbewust en efficiënt. Noordhoff Uitgevers bv 7
Nazorg V O B S 17 Vraagt de zorgvrager of alles naar wens is. 18 Zorgt voor een rustige omgeving na de maaltijd. 19 Ruimt alles op de juiste plaats en wijze op. 20 Wast de handen volgens de WIP-procedure. 21 Rapporteert de relevante bijzonderheden in het zorgdossier. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 8 Noordhoff Uitgevers bv