Heelkunde van de borstklier



Vergelijkbare documenten
Borstchirurgie: mastectomie met okselklieruitruiming

AZ Monica, campus Antwerpen Harmoniestraat Antwerpen T F

Borstchirurgie: tumorectomie

AZ Monica, campus Antwerpen Harmoniestraat Antwerpen T F

Appendectomie d.m.v. LAPAROSCOPIE

Bo r s t i n g r e p e n. Gy n a e c o l o g i e

Een borstsparende operatie met een. sentinelonderzoek

Liesbreuk : operatie met prothese ( netje )

Een borstsparende operatie met een okselklieruitruiming

EEN BORSTAMPUTATIE KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_seno_011

Borstoperaties. Informatiefolder voor de patiënte. OLV Ziekenhuis. Inleiding

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE MET EEN OKSELKLIERUITRUIMING

EEN BORSTAMPUTATIE MET OKSELKLIERUITRUIMING

EEN BORSTSPARENDE OPERATIE MET EEN SENTINELONDERZOEK

Een borstamputatie. Uw operatie vindt plaats op: Uw opname is gepland op:... Aantal verwachte dagen opname:..

Schildwachtklieronderzoek

Littekenbreuk : laparoscopische behandeling

EEN BORSTAMPUTATIE MET EEN SENTINELPROCEDURE

Een borstamputatie met okselklieruitruiming

Schildwachtklieronderzoek en -verwijdering bij borstkanker

Liesbreuk : laparoscopische behandeling

patiënteninformatie algemene heelkunde Borstoperatie

Een borstamputatie met een sentinelprocedure

EEN OKSELKLIERUITRUIMING

EEN SENTINELKLIER PROCEDURE NUTTIGE INFORMATIE

Informatie over de schildwachtklier. Afdeling Chirurgie

Borstsparende operatie en schildwachtklierprocedure

Borstchirurgie VVOG. Operatie aan de borstklier. Partner voor vrouw én vrouwenarts

Behandeling borstkanker

Borstsparende operatie bij borstkanker

De schildwachtklierprocedure

In deze brochure vind je algemene informatie over borstkanker, de diagnostische aanpak alsook de behandeling.

Schildwachtklierbiopsie

Operatie bij borstkanker. Behandeling. Borstsparende operatie

borstbesparende operatie

De chirurgie van de galblaas d.m.v. LAPAROSCOPIE

EEN BREDERE RESECTIE EN SENTINELKLIERPROCEDURE - NUTTIGE INFORMATIE

Borstverwijdering bij borstkanker (ablatio mamma)

Borstsparende operatie bij borstkanker (lumpectomie)

Okselklierdissectie. Mammapoli

Behandeling van borstkanker

Patiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE. onderdeel OKSELKLIERTOILET

Chirurgie. Ductaal carcinoma in situ (DCIS)

Soms vindt de patholoog, die het weefsel onderzoekt, dat niet al het tumorweefsel is verwijderd. Er volgt dan een tweede operatie.

Operatie voor borstkanker. Chirurgie

Voorbereiding op de operatie Wij vragen u om uw oksel niet meer te ontharen vanaf het moment van bericht van opname tot aan de operatie.

Operatie voor een goedaardige of onzekere afwijking in de borst

Borstkliniek. Informatiebrochure

Borstsparende behandeling

Behandeling van DCIS. Ductaal carcinoma in situ (DCIS) gemini-ziekenhuis.nl

Borstoperatie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Schildwachtklieronderzoek en -verwijdering bij borstkanker

De gastro-oesofageale chirurgie d.m.v. LAPAROSCOPIE

Liesbreuk : laparoscopische behandeling (document opgesteld door de Belgian Group for Endoscopic Surgery)

Onderzoek en operatie van de schildwachtklier bij borstkanker

3.3 Borstkanker bij de man

Het okselkliertoilet

Operatie ten adviezen na een hernia-operatie. borstkanker. ZorgSaam

Schildwachtklierbiopsie bij het maligne melanoom. Chirurgie

De poortwachtersklierprocedure

Schildwachtklieronderzoek tijdens de borstoperatie

Schildwachtklierprocedure. (sentinel node- of poortwachtersklier procedure)

Okselklierdissectie. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven

Borstverwijdering bij borstkanker

Ductaal Carcinoma In Situ (DCIS)

Patiënteninformatie. Borstamputatie. Informatie over een borstamputatie (ook wel ablatio of mastectomie genoemd)

Knobbeltje in de borst

Voorbereiding op de operatie Wij vragen u om uw oksel niet meer te ontharen vanaf het moment van bericht van opname tot aan de operatie.

Patiënteninformatie. Borstamputatie. Deze informatie maakt deel uit van de Behandewijzer Borstkanker terTER_

Schildklierchirurgie

Chirurgie. Okselkliertoilet.

Een afwijking in de borst

Okselklierverwijdering (-dissectie) bij borstkanker

Behandeling borstkanker

Verwijderen van een zaadbal via de lies. Inguinale orchidectomie

Chirurgie. Operatie voor borstkanker

Borstverwijdering Ablatio mamma

Borstkanker. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven

Sentinel node procedure

Een afwijking in de borst

Behandeling van een melanoom. Huidziekten

Borstkanker. hoe moet het nu verder?

Stereotactische vacuumbiopsie. Informatiebrochure

Schildwachtklierprocedure (sentinel node- of poortwachtersklier procedure)

Okselklierdissectie. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven

Okselklierverwijdering (-dissectie) bij borstkanker

Eenmalige bestraling bij borstkanker

Schildwachtklierprocedure


Knobbeltje in de borst

OPERATIEVE BEHANDELING VAN BORSTKANKER MOGELIJKHEDEN OP EEN RIJ

Borstsparende operatie bij borstkanker (lumpectomie)

Behandeling bij borstkanker

Patiënteninformatie. Okselklierdissectie (OKD) Informatie over verwijdering van lymfeklieren in de oksel

VERWIJDEREN VAN LYMFEKLIEREN IN DE OKSEL

Schildwachtklieronderzoek. (sentinel node)

INGREEP VOOR ZIEKTE VAN DUPUYTREN

Borstamputatie. Het kan ook zijn dat een borstsparende operatie wel mogelijk is, maar dat u zelf voorkeur hebt voor een borstamputatie.

verwijderen van de oksellymfeklier

Welke vragen stel ik mijn dokter?

Transcriptie:

Dit Patienten Informatie Formulier kan U ook bekomen op de KBGH-website : www.belsurg.org 21 Heelkunde van de borstklier Eenvoudige tumorectomie Recent werd bij u een massa in de borst ontdekt door middel van palpatie. Het is de bedoeling deze massa tijdens uw opname te verwijderen. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de ziekte inhoudt welke de risico s zijn aan deze techniek Goedaardige massa van de borst De oorzaak van het ontstaan van een goedaardige massa in de borst, is vandaag nog niet gekend. De massa, die u heeft, is is zeer waarschijnlijk goedaardig, zoals de bijkomende onderzoeken (mammografie, echografie, punctie, microbiopsie) hebben aangetoond. Eenvoudige tumorectomie De chirurg(e) voelt de massa in de borst goed. Terwijl u onder verdoving bent, zal hij/zij de massa wegnemen. De huidincisie gebeurt over de massa zelf, of op afstand ervan (rond de tepel) om een correct esthetisch effect te bekomen. Alleen de massa zelf wordt weggenomen met een minimum aan omliggend weefsel. Na een zorgvuldige hemostasis wordt de huid terug gesloten. Na de ingreep is uw borst niet van vorm veranderd. Onder geen enkele voorwaarde zal uw borst worden weggenomen. Nadien wordt de massa microscopisch onderzocht door de anatomopatholoog. Dit onderzoek gebeurt niet tijdens de ingreep zelf. U wordt dus gewekt zonder dat het resultaat gekend is. een aantal onderzoeken uitgevoerd om te checken of u de narcose verdragen zal (bloedonderzoek, radiografie van de thorax en EKG). U heeft eveneens contact met de anesthesist. De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. U zal zich gedurende de ingreep onder algemene anesthesie ( verdoving) bevinden. De duur van de hospitalisatie is veranderlijk en wordt bepaald door de chirurg. De risico s van een éénvoudige tumorectomie Deze ingreep is thans gestandardiseerd ; zoals bij elke een bloeding een postoperatieve bloeding een infectie van het litteken pijn Het seroom, dat direkt na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uitgevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte van de tumorectomie met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een antipijnbehandeling U wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging (na de operatie) van de chirurg ten laatste 1 week na de ingreep om het resultaat op het onderzoek van de borstmassa te vernemen. Aan alle patiënten wordt aangeraden een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben. Wanneer moet u uw chirurg contacteren? Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw geneesheer contacteren

22 Informed Consent wanneer u bijvoorbeeld één van de volgende situaties vaststelt : aanhoudende koorts rillingen bloedingen een toenemende pijn of zwelling van de borst het doorsijpelen van vocht uit de wonde Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënte in de mate van het mogelijke in te lichten. Dit document kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken. Uw chirurg zal u antwoorden op alle nuttige vragen. U zal tevens worden uitgenodigd om een document te ondertekenen, waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht ( informed consent ). Quadrantectomie met okselklieruitruiming Recent werd bij u een kwaadaardig letsel in de borst ontdekt. U wordt nu opgenomen voor de heelkundige behandeling ervan. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de aandoening inhoudt welke de risico s zijn aan deze techniek Borstkanker De oorzaak van borstkanker is tot op heden niet gekend. Een kanker onstaat wanneer een cel aan de natuurlijke controle ontsnapt en op archaïsche wijze gaat delen. In geval van kanker, is het mogelijk dat metastasen optreden. Meestal komen deze eerst in de oksel voor. Daarom is het belangrijk de status van deze okselklieren te kennen. De wegname van deze klieren is dus noodzakelijk om microscopisch onderzoek mogelijk te maken, tenzij voor u de indicatie van de techniek van de sentinel klier bestaat. Het risico op kliermetastasen stijgt met de grootte van de tumor. Quadrantectomie Terwijl u onder algemene verdoving bent, zal de chirurg de massa in uw borst verwijderen. Gezien de tumor klein is, kan bij u een borstsparende heelkunde gebeuren. Dat betekent dat de tumor wordt weggenomen, evenals het direct omliggend weefsel om gezonde snijranden te bekomen. De huid wordt ingeneden over de massa. U zal dus een litteken hebben op de huid, daar waar voordien de massa in de borst gelegen was. Het risico bestaat dat uw borst na de interventie kleiner voorkomt of vervormd lijkt. In sommige gevallen wordt tijdens de ingreep vastgesteld, dat een wegname van de borst noodzakelijk is. Dit kan alleen gebeuren zo die mogelijkheid voordien met uw arts werd besproken. Axillaire klieruitruiming De axillaire klieruitruiming gebeurt via een huidincisie in de oksel. Alle klieren worden weggenomen, samen met het aanwezige vet, de lymfevaten, kleine bloedvaatjes en zenuwen. Dit is de standaard procedure. Een correcte hemostasis gebeurt voor het sluiten van de wonde. Zo bij u de indicatie voor de techniek van de sentinel klier toe bestaat, zal uw arts u hiervoor een bijkomend document overhandigen. Voor de operatie een aantal onderzoeken uitgevoerd om na te gaan of u de narcose verdragen kan (bloedonderzoek en EKG). Daarom heeft U eveneens contact met de anesthesist(e). Anderszijds gebeuren onderzoeken om de aanwezigheid van metastasen uit te sluiten : 1. Een botscintigrafie gebeurt op de dienst isotopen na injectie van een produkt, dat zich vastzet in het bot. De scintigrafie zelf, gebeurt enkele uren later opdat het produkt de tijd zou krijgen zich vast te zetten in het bot. 2. Leverechografie : het is een onderzoek met echografie om letsels in de lever op te sporen. Voor dit onderzoek moet u nuchter zijn. 3. Radiografie van de longen De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. De risico s van een quadrantectomie met okselklieruitruiming Deze ingreep is thans gestandaardiseerd ; zoals bij elke

Informed Consent 23 een bloeding in de borst of in de okselholte een postoperatieve bloeding in de borst of in de okselholte een infectie van de littekens pijn in de arm gevoelsstoornissen in de arm mobiliteitsstoornissen in de arm lymfeoedeem (dikke arm) Het seroom, dat direkt na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uitgevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte van de tumorectomie met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een antipijnbehandeling Voor de mobiliteitsstoomissen en het lymfeoedeem wordt kinesitherapie voorgeschreven vanaf de dag na de ingreep. Bij het verlaten van het ziekenhuis, zal de chirurg u de definitieve resultaten meedelen. Ook de noodzakelijke bijkomende behandelingen worden dan niet u besproken, behandelingen die u worden voorgesteld na multidisciplinair overleg. Gezien u borst bewaard werd is de kans groot dat u radiotherapie zal krijgen. Of chemotherapie noodzakelijk zal zijn, hangt af van de resultaten. Aan alle patiënten wordt aangeraden een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben. Wel wordt gevraagd de arm aan de geopereerde zijde enigszins te sparen (geen zware voorwerpen heffen, niet wringen, hevige warmte vermijden). Kinesitherapie onder vorm van mobilisatie en lymfedrainage wordt voorgeschreven.

24 Informed Consent Informed consent bestemd voor patiënten aan wie een minimale okseluitruiming wordt voorgesteld volgens het principe van sentinel klier Onlangs werd bij U een invasief kwaadaardig gezwel van de borst vastgesteld. Gezien de kleine afmetingen van het gezwel, is de prognose nog goed. Voor een dergelijk vroegtijdig opgespoord gezwel, is er een nieuwe techniek van minimale okselklieruitruiming op punt gesteld, met goede resultaten in talrijke grote centra over heel de wereld. In plaats van een radicale totale okselklieruitruiming te verrichten, met als mogelijke verwikkelingen pijn en bewegingsbeperking van de arm alsook zwelling van de arm, stellen wij U een minder agressieve techniek voor die al deze mogelijke nevenwerkingen vermijdt en de hospitalisatieduur verkort. Bij deze techniek worden de eerste voorpost ( sentinel ) klieren in de oksel, die het gezwel in de borst draineren, gemerkt. Het merken van deze klieren gebeurt ofwel tijdens de ingreep door het lokaal inspuiten van een kleurstof (Vital blue) ofwel de dag voor de ingreep door het inspuiten van een radioactieve stof. Tijdens de ingreep kunnen we op die manier de gekleurde of radioactief gemerkte klieren herkennen met een sonde die de radioactiviteit opspoort. De gemerkte klier of klieren worden selectief weggenomen en microscopisch ontleed. Indien in de klieren een ingroei van tumorale cellen wordt vastgesteld, moet er een tweede ingreep gebeuren voor een totale okselklieruitruiming. Gezien de techniek van de sentinel klier slechts van toepassing is voor patiënten met een beperkt gezwel, in een vroegtijdig stadium, is het risico voor een heringreep (totale okselklier- uitruiming) lager dan 20%. Ik, ondertekende Mevrouw....................................................................................... geef hierbij aan Dokter............................................... de toelating een minimale okselklieruitruiming volgens de techniek van de sentinel klier te verrichten, en ik ben er mij van bewust dat, indien de voorpost (sentinel) klier is ingenomen door tumorale cellen, er een tweede ingreep zal nodig zijn voor een totale okselklieruitruiming. Gedaan te.............................................. op................................................. Handtekening van de verantwoordelijke geneesheer. Handtekening van de patiënte.

Informed Consent 25 Mastectomie met okselklieruitruiming Meneer, Recent werd bij u een kwaadaardig letsel in de borst ontdekt. U wordt nu opgenomen voor de heelkundige behandeling ervan. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de aandoening inhoudt welke de risico s zijn aan deze techniek Borstkanker De oorzaak van borstkanker is tot op heden niet gekend. Een kanker onstaat wanneer een cel aan de natuurlijke controle ontsnapt en op archïische wijze gaat delen. In geval van kanker, is het mogelijk dat metastasen optreden. Meestal komen deze metastasen eerst in de oksel voor. Daarom is het belangrijk de status van deze okselklieren te kennen. Om ze microscopisch te kunnen onderzoeken, is wegname ervan noodzakelijk, tenzij u in aanmerking komt voor de techniek van de sentinel klier. Het risico op metastasen stijgt met de grootte van de tumor. Mastectomie met okselklieruitruiming Terwijl u onder verdoving bent, wordt een ellipsvormige insnede gemaakt rond de tepel. Op die manier wordt de borst, samen met de tepel weggenomen. De insnede gebeurt zodanig, dat later een eventuele borstreconstructie mogelijk blijft. De grote borstspier wordt niet weggenomen. Via dezelfde huidincisie worden de lymfeklieren in de oksel weggenomen. Alle klieren worden weggenomen, samen met het aanwezige vet, de lymfevaten, kleine bloedvaatjes en zenuwen. Dit is de standaard procedure. Een correcte hemostasis gebeurt en nadien wordt de wonde gesloten. Het litteken komt horizontaal of schuin voor. Zo bij u de indicatie voor de techniek van de sentinel klier bestaat voor de okselklieruitruiming, dan za1 uw arts u hiervoor een bijkomend document overhandigen. Voor de operatie een aantal onderzoeken uitgevoerd om te checken of u de narcose verdragen kan (bloedonderzoek en EKG). Daarom heeft U eveneens contact met de anesthesist. Anderszijds gebeuren onderzoeken om de aanwezigheid van metastasen uit te sluiten : 1. Een botscintigrafie gebeurt op de dienst isotopen na injectie van een produkt, dat zich vastzet in het bot. De scintigrafie zelf, gebeurt enkele uren later opdat het produkt de tijd zou krijgen zich vast te zetten in het bot. 2. Leverechografie : het is een onderzoek met ultrason om letsels in de lever op te sporen. Voor dit onderzoek moet u nuchter zijn. 3. Radiografie van de longen De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. De risico s van een mastectomie met okselklieruitruiming Deze ingreep is thans gestandaardiseerd ; zoals bij elke een bloeding thv het mastectomielitteken een postoperatieve bloeding thv het mastectomielitteken een infectie van het litteken pijn in de arm gevoelsstoornissen in de arm mobiliteitsstoornissen in de arm lymfeoedeem (dikke arm) Het seroom, dat direkt na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uigevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een antipijnbehandeling Voor de mobiliteitsstoornissen en het lymfeoedeem wordt kinesitherapie voorgeschreven vanaf de dag na de ingreep zo mogelijk.

26 Informed Consent Bij het verlaten van het ziekenhuis vertelt uw chirurg(e) u de definitieve resultaten en legt hij/zij u ook de voorgestelde behandeling voor, die in multidisciplinair overleg werd beslist, het betreft radiotherapie, chemotherapie of hormonotherapie. Aan alle patiënten wordt aangeraden een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben. Wel wordt gevraagd de arm aan de geopereerde zijde enigszins te sparen (geen zware voorwerpen heffen, niet wringen, hevige warmte vermijden). Kinesitherapie onder vorm van mobilisatie en lymfedrainage is noodzakelijk. Wanneer moet u uw chirurg contacteren? Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw geneesheer contacteren wanneer u bijvoorbeeld één van de volgende situaties vaststelt : aanhoudende koorts rillingen bloedingen een toenernende pijn of zwelling thv het mastectomielitteken het doorsijpelen van vocht uit de wonde Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënte in de mate van het mogelijke in te lichten. Dit document kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken. Uw chirurg zal u antwoorden op alle nuttige vragen. U zal tevens worden uitgenodigd om een document te ondertekenen, waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht ( informed consent ). Tumorectomie na mammografische in kaart stelling (stereotaxie) Recent werd bij u een letsel (een massa of microcalcificaties) in de borst ontdekt op mammografie. Het is de bedoeling dit letsel tijdens uw opname te verwijderen om de juiste natuur ervan te kennen. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de aandoening inhoudt welke de risicos zijn aan deze techniek Massa of microcalcificaties in de borst De oorzaak van het ontstaan van een massa of microcalcificaties in de borst, is vandaag nog niet gekend. De bijkomende onderzoeken (mammografie, echografie, punctie, microbiopsie) konden de aard van het letsel niet bepalen. Daarom is wegname ervan veiliger om een microscopisch onderzoek toe te laten. Op die manier kan een correcte diagnose gesteld worden. Tumorectomie na stereotactische reperage Voorbereiding De chirurg voelt het letsel in de borst niet. Dit is alleen op mammografie zichtbaar. Om het letsel te kunnen verwijderen, is een localisatie dmv mammografie noodzakelijk. Deze gebeurt of de dag voor de ingreep, of de dag van de ingreep zelf. De localisatie kan op 2 manieren gebeuren en wordt meestal door de radioloog, al dan niet in het bijzijn van de chirurg, uitgevoerd. Uw chirurg zal die methode gebruiken, die hij/zij het best beheerst. Bij de eerste methode wordt onder mammografie een catheter in de borst aangebracht, zodat de top van de catheter zich in of net naast het letsel bevindt. Bij de tweede methode wordt onder mammografie een kleurstof (koolzwart of methyleenblauw) in de borst geinjecteerd thv het letsel. Ingreep Terwijl u onder verdoving bent, zal de chirurg, het weefsel in de borst rond de catheterpunt wegnemen of het weefsel dat zwart gekleurd is, dit naar gelang de gebruikte methode. In beide gevallen wordt dus alleen dat weefsel weggenomen, waarin het letsel zich bevindt dat op mammografie werd gerepereerd. Van dat weggenomen weefsel gebeurt een radiografie, terwijl u nog onder narcose bent, om zeker te zijn dat het gerepereerde letsel wel degelijk werd weggenomen. De huidincisie gebeurt over de massa zelf, of op afstand ervan (rond de tepel) om een correct esthetisch effect te bekomen. Na een zorgvuldige hemostase, wordt de huid terug gesloten. Na de ingreep is uw borst niet van vorm veranderd. Onder geen enkele voorwaarde zal uw borst worden weggenomen.

Informed Consent 27 Gezien, in geval van een reperage, de massa meestal te klein is voor direct anatomopathologisch onderzoek, wordt u wakker gemaakt zonder dat de massa microscopisch onderzocht is en dus zonder dat de diagnose is gekend. De massa wordt slechts nadien door de anatomopatholoog onderzocht. Voor de operatie een aantal onderzoeken uitgevoerd om te checken of u de narcose verdragen zal ( bloedonderzoek, radiografie van de thorax en EKG). U heeft eveneens contact met de anesthesist. De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. De risico s van een tumorectomie na mammografische reperage Deze ingreep is thans gestandardiseerd ; zoals bij elke een bloeding een postoperatieve bloeding een infectie van het litteken pijn Het seroom, dat direkt na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uitgevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte van de tumorectomie met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een antipijnbehandeling U wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging (na de operatie) bij de chirurg(e) ten laatste 1 week na de ingreep om het resultaat van het onderzoek op de borstmassa te vernemen. Aan alle patiënten wordt aangeraden een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben. Wanneer moet u uw chirurg contacteren? Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw geneesheer contacteren wanneer u bijvoorbeeld één van de volgende situaties vaststelt : aanhoudende koorts rillingen bloedingen een toenemende pijn of zwelling van de borst het doorsijpelen van vocht uit de wonde Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënte in de mate van het mogelijke in te lichten. Dit document kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken. Uw chirurg zal u antwoorden op alle nuttige vragen. U zal tevens worden uitgenodigd om een document te ondertekenen, waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht ( informed consent ). Tumorectomie na echografische in kaart stelling Recent werd bij u een massa in de borst ontdekt op echografie en mammografie. Het is de bedoeling deze massa tijdens uw opname te verwijderen om de juiste natuur ervan te kennen. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de ziekte inhoudt welke de risico s zijn aan deze techniek

28 Informed Consent Massa van de borst De oorzaak van het ontstaan van een massa in de borst, is vandaag nog niet gekend. De bijkomende onderzoeken (mammografie, echografie, punctie, microbiopsie) konden de aard van het letsel in uw borst niet bepalen. Daarom is wegname ervan veiliger om een microscopisch onderzoek toe te laten. Op die manier kan een correcte diagnose gesteld worden. Tumorectomie na echografische reperage De chirurg voelt de massa niet. Deze is alleen op echografie zichtbaar. Daarom moet het letsel met echografie gelocaliseerd worden voor de ingreep, om de wegname ervan mogelijk te maken. De localisatie kan op 3 manieren gebeuren en wordt door de radioloog, al dan niet in het bijzijn van de chirurg, uitgevoerd de dag voor de ingreep of de dag van de ingreep zelf. Uw chirurg(e) zal die methode gebruiken, die hij/zij het best beheerst. Bij de eerste methode wordt het letsel met de echograaf gelocaliseerd en een merkteken wordt op de huid getekend net over de massa heen. Bij de tweede methode wordt het letsel ook met de echograaf gelocaliseerd en onder echogafisch zicht wordt een catheter in de borst gebracht, waarvan de punt in het letsel wordt geplaatst. Bij de derde methode wordt onder echografisch zicht koolzwart of methyleenblauw thv het letsel ingespoten. Terwijl u onder verdoving bent, zal de chirurg(e) het weefsel in de borst wegnemen dat net onder het merkteken van de huid is gelegen. Bij de tweede methode wordt het weefsel rond de catheterpunt weggenomen. Bij de derde methode wordt het gekleurde weefsel (blauw of zwart) weggenomen. In elk geval wordt dus alleen dat zieke weefsel, zichtbaar op echografie, weggenomen voor onderzoek. De huidincisie gebeurt over de massa zelf, of op afstand ervan (rond de tepel) om een correct esthetisch effect te bekomen. Na een zorgvuldige hemostase, wordt de huid terug gesloten. Na de ingreep is uw borst niet van vorm veranderd. Onder geen enkele voorwaarde zal uw borst worden weggenomen. Gezien, in geval van een reperage, de massa meestal te klein is voor direct anatomopathologisch onderzoek, wordt u wakker gemaakt zonder dat de massa onderzocht is en dus zonder dat de diagnose is gekend. De massa wordt slechts nadien door de anatomopatholoog onderzocht. Voor de operatie een aantal onderzoeken uitgevoerd om te checken of u de narcose verdragen zal (bloedonderzoek, radiografie van de thorax en EKG). U heeft eveneens contact met de anesthesist. De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. De duur van de hospitalisatie is veranderlijk en wordt bepaald door de chirurg. De risico s van een tumorectomie na echografische reperage Deze ingreep is thans gestandardiseerd ; zoals bij elke een bloeding een postoperatieve bloeding een infectie van het litteken pijn Het seroom, dat direct na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uitgevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte van de tumorectomie met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een antipijnbehandeling U wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging (na de operatie) van de chirurg(e) ten laatste 1 week na de ingreep om het resultaat van het onderzoek op de borstmassa te vernemen. Aan alle patienten wordt verzorgd een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben.

Informed Consent 29 Wanneer moet u uw chirurg contacteren? Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw geneesheer contacteren wanneer u bijvoorbeeld één van de volgende situaties vaststelt : aanhoudende koorts rillingen bloedingen een toenemende pijn of zwelling van de borst het doorsijpelen van vocht uit de wonde Tumorectomie met direct microscopisch onderzoek Recent werd bij U een massa in de borst ontdekt bij palpatie. Het is de bedoeling deze massa tijdens uw opname te verwijderen om de juiste natuur ervan te kennen. Dit document heeft tot doel u uit te leggen : wat de andoening inhoudt welke de risico s zijn aan deze techniek Massa van de borst De oorzaak van een zowel goedaardige, als kwaadaardige massa in de borst, is vandaag nog niet gekend. De bijkomende onderzoeken konden bij u niet aantonen of het letsel in uw borst goedaardig of kwaadaardig is (mammografie, echografie, punctie, microbiopsie). De massa moet dus worden weggenomen om een correcte diagnose te kunnen stellen. Samen met uw arts hebt u beslist het letsel te laten onderzoeken, terwijl u slaapt. Dit betekent dat de diagnose tijdens de ingreep zal gekend zijn. Dit betekent ook dat in geval het letsel kwaadaardig blijkt, overgegaan wordt tot een andere ingreep. Tumorectomie met direct microscopisch onderzoek De chirurg voelt de massa in de borst. Terwijl u onder verdoving bent, zal de chirurg(e) de massa in uw borst verwijderen na een huidincisie over de massa. Deze massa wordt dadelijk naar het labo gestuurd voor direct microscopisch onderzoek door de anathomopatholoog. 3 situaties zijn mogelijk. l. De massa is goedaardig : Na een zorgvuldige hemostase, wordt de huid gesloten. Na de ingreep is uw borst niet van vorrn veranderd 2. De massa is kwaadaardig : De chirurg(e) zal rond de holte meer weefsel moeten wegnemen om zeker te zijn dat de snijranden vrij zijn. Nadien gebeurt een correcte hemostase en wordt de huid gesloten. De mogelijkheid bestaat, dat uw borst kleiner is. Tijdens dezelfde ingreep zal ook worden overgegaan tot een okselklieruitruiming met al dan niet opzoeken van de sentinel klier. 3. Het microscopisch onderzoek kan geen diagnose geven. Het definitief anatomopathologisch verslag moet worden afgewacht om de diagnose te kennen. Na een zorgvuldige hemostase, wordt de huid gesloten. U wordt dus wakker gemaakt, terwijl de diagnose niet gekend is. Na de ingreep is uw borst niet van vorm veranderd. Voor de operatie een aantal onderzoeken uitgevoerd om te checken of u de narcose verdragen zal (bloedonderzoek, radiografie van de thorax en EKG). U heeft eveneens contact met de anesthesist(e). De avond voor de operatie blijft u nuchter vanaf middernacht. De duur van de hospitalisatie is veranderlijk in functie van het resultaat van het directe onderzoek. Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënte in de mate van het mogelijke in te lichten. Dit document kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken. Uw chirurg(e) zal u antwoorden op alle nuttige vragen. U zal tevens worden uitgenodigd om een document te ondertekenen, waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht ( informed consent ). De risico s van een tumorectomie met direct microscopisch onderzoek Deze ingreep is thans gestandaardiseerd ; zoals bij elke een bloeding

30 Informed Consent een postoperatieve bloeding een infectie van het litteken pijn Het seroom, dat direct na de ingreep kan optreden of moeten enkele puncties worden uitgevoerd. Een hematoom (bloeduitstorting) betekent dat de holte van de tumorectornie met bloed wordt gevuld. Deze bloedophoping kan zich snel na de ingreep voordoen en resorbeert meestal spontaan ; soms moeten enkele puncties worden uitgevoerd en zeer zelden is een heringreep noodzakelijk om het hematoom te verwijderen. Zo pijn optreedt, kan een anti-pijnbehandeling 3 situaties : 1. goedaardig letsel : u wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging (na de operatie) 2. kwaadaardig letsel : u wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging 3. resultaat niet gekend : u wordt gevraagd zich aan te bieden op de postoperatieve raadpleging ten laatste 1 week na de ingreep om het resultaat van het onderzoek op het letsel te vernemen Aan alle patiënten wordt aangeraden een lichte aktiviteit te hernemen nadat zij het ziekenhuis verlaten hebben. Wanneer moet u uw chirurg contacteren? Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u absoluut uw geneesheer contacteren wanneer u bijvoorbeeld één van de volgende situaties vaststelt : aanhoudende koorts rillingen bloedingen een toenemende pijn of zwelling van de borst het doorsijpelen van vocht uit de wonde Slotbemerking U wordt uitgenodigd dit document aandachtig te lezen. De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënte in de mate van het mogelijke in te lichten. Dit document kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken. Uw chirurg zal u antwoorden op alle nuttige vragen. U zal tevens worden uitgenodigd om een document te ondertekenen, waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht ( informed consent ). Informatie en Toestemmingsformulier Paragraaf over onvoorziene bijkomende handelingen moet verdwijnen voor borstheelkunde. Ze moet in de desbetreffende ingreep vermeld staan.