Datum: 31/10/2013 Auteur: Kris De Groof Versie: Def Herkomst: Methodisch kader Aan de Slag Doel: Bestemming: Handelingskader 1712 Signalen bij partnergeweld 1. Algemene signalen van partnergeweld 1.1. Verborgen signalen van mishandeling Mogelijke uitspraken: ik weet niet meer hoe ik verder moet ik heb relatieproblemen ik wil thuis weg ik voel me depressief en tot niets meer in staat hoe kan ik mijn partner veranderen mijn partner is geen goede moslim ik ben zo gespannen en vermoeid ik heb een steen in mijn maag 1.2. Psychosomatische klachten Symptomen van machteloosheid (slapte, neerslachtigheid, depressiviteit, vermoeidheid) Symptomen van spanning (hoofdpijn, slaapstoornissen, nachtmerries, maagpijn) 1.3. Psychosociale klachten Schuldgevoelens Signalen bij partnergeweld Pag. 1 van 9
Schaamte Concentratiestoornissen Depressieve gevoelens Negatief zelfbeeld Relatieproblemen Problemen rond seksualiteit en intimiteit Wantrouwen Tegenstrijdige gevoelens Sociaal isolement 1.4. Gedragsmatige verschijnselen Moeite met oogcontact Moeilijk bereikbaar zijn Afspraken steeds uitstellen Drugs- en medicijngebruik, eetproblemen Geven van paradoxale boodschappen Ingehouden woede Grenzeloosheid Opvoedingsproblemen met de kinderen (verwaarlozing, parentificatie, mishandeling) Vragen op het gebied van echtscheiding, huisvesting en dergelijke. 1.5. Psychische verschijnselen Suïcidepogingen Zelfdestructief gedrag Dissociatieve verschijnselen 2. Specifieke signalen bij volwassen slachtoffers 2.1. Lichamelijk letstel: Blauwe plekken Kneuzingen Verwondingen (snij-, brand-, bijt-, en hoofdwonden) Verlies van tanden Fracturen (ribben, neus, botten) Signalen bij partnergeweld Pag. 2 van 9
Ontwrichtingen (met name kaak en schouder) Gehoorstoornissen Genitale stoornissen Schedelletsel Signalen bij partnergeweld Pag. 3 van 9
2.2. Psychosomatische klachten Symptomen van angst (hartkloppingen, hyperventilatie, trillen, zweten, duizeligheid, buikpijn, pijn in de hartsteek, kortademigheid, slapeloosheid) Menstruatiestoornissen 2.3. Gedragsmatige verschijnselen Schrikachtigheid Onderdrukken van emoties, moeite met huilen Niet over geld (mogen) beschikken Slaafse houding tegenover de partner Weinig contacten buitenshuis Schoonmaakdwang 3. Specifieke signalen van plegers 3.1. Psychosociale klachten Getuige geweest zijn van geweld in gezin van herkomst 3.2. Gedragsmatige verschijnselen Extreme jaloersheid Controlerend gedrag Onrealistische verwachtingen t.a.v. de partner Anderen de schuld geven voor eigen problemen Anderen de schuld geven voor eigen gevoelens Wreed gedrag t.a.v. kinderen/dieren Verbaal misbruik Mishandeling in eerdere relaties Bedreigingen uiten Gebrekkige impulscontrole 3.3. Psychische verschijnselen Voorgeschiedenis van middelengebruik Signalen bij partnergeweld Pag. 4 van 9
4. Specifieke signalen van kinderen als slachtoffer en/of getuige van geweld 1 Het is bij signalen van kinderen moeilijk een onderscheid te maken tussen kinderen als slachtoffer van geweld, en kind als getuige van geweld, omdat dit vaak door elkaar loopt: het kind verdedigt de ouder,.. Uit onderzoek blijkt dat de gevolgen van getuige zijn van geweld veel gelijkenissen vertoont met zelf slachtoffer zijn van geweld. Daarom halen we deze in onderstaande lijst niet uit elkaar. Lichamelijke signalen 0-12 jaar Onverklaarbare blauwe plekken, schaafwonden, kneuzingen, botbreuken Krab-, bijt- of brandwonden Littekens Slechte verzorging wat betreft kleding, hygiëne, voeding Achter in ontwikkeling (motoriek, spraak, taal, emotioneel, cognitief) Psychosomatische klachten: buikpijn, hoofdpijn, misselijk etc. Vermoeidheid, lusteloosheid Opvallend vermageren of dikker worden Slaapproblemen Voeding/eetproblemen Niet zindelijk (vanaf 4 jaar) 1 Amsterdams Protocol Kindermishandeling. Zorgsignalering en handelen bij (een vermoeden van) kindermishandeling (oktober 2005). Project Stop Huiselijk geweld Amsterdam. Werkgroep Zorg om jeugd/vroegsignalering. Signalen bij partnergeweld Pag. 5 van 9
Extra voor 12-18 jaar Zwangerschap Abortus Vertraagd intreden puberteit Anorexia/boulimia Sociaal-emotionele en gedragssignalen 0-12 jaar Extreem zenuwachtig, gespannen, angstig of boos Teruggetrokken gedrag In zichzelf gekeerd, depressief Passief, meegaand, apathisch, lusteloos Kind is bang voor de ouder Plotselinge verandering in gedrag Veel aandacht vragen op een vreemde manier Vastklampen of veel afstand houden Angst of schrikreacties bij onverwacht lichamelijk contact Zelfverwondend gedrag Overijverig Jong of ouwelijk gedrag Stelen, brandstichting, vandalisme Altijd waakzaam Lichaam stijf houden bij optillen Extreem verantwoordelijkheidsgevoel Niet spelen met andere kinderen (vanaf 3 jaar) Afwijkend spel (ongebruikelijke thema s) Snel straf verwachten Gebruik van alcohol of drugs Agressieve reacties naar andere kinderen Geen interesse in speelgoed/spel Extra voor 12-18 jaar Suïcidaal gedrag Anorexia Boulimia Weglopen van huis Crimineel gedrag Verslaafd aan alcohol of drugs Relationeel geweld Signalen bij partnergeweld Pag. 6 van 9
Signalen bij partnergeweld Pag. 7 van 9
Signalen bij partnergeweld Pag. 8 van 9
Signalen bij partnergeweld Pag. 9 van 9