handelsingenieur bacheloropleiding 2013 2013 uantwerpen.be
Inhoud Welkom 3 Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? 4 De opleiding handelsingenieur 6 Wees goed voorbereid 10 Hoe begin je eraan? 11 Het studieprogramma 12 Opleidingsonderdelen jaar 1 16 De masteropleiding 22 Verder studeren 23 Diploma op zak, wat nu? 24 Alumnus aan het woord 25 Nuttige info bij de start van je studietraject 26 Studie- en studentenbegeleiding 30 Studeren in het buitenland 33 Hoe bereik je gemakkelijk onze campussen? 34 Infomomenten 36 Nuttige contactgegevens 38
2
Welkom Nooit meer leren, ik ga studeren! Maar wat? Zo begint de zoektocht van veel schoolverlaters naar informatie. Over opleidingen. Over universiteiten en hogescholen. Over beroepen. Jouw zoektocht is begonnen: je hebt dit boekje voor je neus. Hopelijk helpt het jou een stap vooruit in je keuzeproces. Een studiekeuze is nooit gemakkelijk. Het opleidingsaanbod is immens groot. Belangrijk is dat je je goed voelt op de universiteit of hogeschool van je keuze. En dat je je binnen enkele jaren goed voelt met je diploma. Daarom stelt de Universiteit Antwerpen alles in het werk om je studietijd aangenaam te maken en de kwaliteit van je opleiding op topniveau te houden. Nieuwe uitdagingen, nieuwe ervaringen, nieuwe vrienden. Een nieuwe stad? De stap naar het hoger onderwijs markeert het begin van een nieuwe periode in je leven. Aan de Universiteit Antwerpen studeren zo n 15 000 studenten in de meest uiteenlopende vakgebieden. In heel Antwerpen zijn er dat nog veel meer. Daarom werken we nauw samen met de Antwerpse hogescholen binnen de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen. Als je naar een van onze infomomenten komt, zal je merken dat het prettig studeren is aan de Universiteit Antwerpen. Onze medewerkers en studenten zullen je er graag over vertellen. We kijken uit naar de kennismaking! Prof. dr. Alain Verschoren Rector Universiteit Antwerpen 3
Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? Prof en student staan dicht bij elkaar De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent bijvoorbeeld dat je zo veel mogelijk les volgt in kleine groepen. Dat maakt een vlotte interactie met je proffen mogelijk: je kan rechtstreeks bij hen terecht met vragen en problemen. De communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard. De Universiteit Antwerpen is bekend voor haar goede studentenbegeleiding en -ondersteuning. Je staat er dus nooit alleen voor. We spelen zo veel mogelijk in op jouw individuele noden. Bovendien nodigen we jou uit om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn onze studenten vertegenwoordigd. Academische opleidingen op topniveau De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen, die oog hebben voor theorie én voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek dat ook internationale faam geniet. De ivoren academische toren werd al lang geleden gesloopt. Academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Tijdens je opleiding aan de Universiteit Antwerpen staat niet het memoriseren van feitenkennis centraal, maar bouw je kennis en vaardigheden op die je nodig hebt om beroepsrelevante opdrachten en problemen op te lossen. De bachelor-masterstructuur schept ruimte voor vernieuwing en verbetering. Daardoor kunnen we voortdurend inspelen op maatschappelijke uitdagingen. Door nieuwe opleidingen in te voeren en door keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen te verruimen. Een moderne leeromgeving We omringen jou met de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste lesen computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en studielandschappen. In alle publieke ruimten zijn er hotspots waar je draadloos kan surfen. Momenteel heeft de universiteit vier campussen. Eentje in hartje Antwerpen, drie in de zuidelijke stadsrand. Met de komst van een aantal nieuwe opleidingen, die vanaf volgend academiejaar integreren in de Universiteit Antwerpen, komen er nog locaties bij. Waar jij straks terecht komt ontdek je verder in dit boekje. 4
Om het toenemend aantal studenten op te vangen en jou een aangename leeromgeving te bieden, investeren we op grote schaal in nieuwe gebouwen. Enkele staan er al. Voor andere liggen de plannen op tafel. Meer dan een opleiding We willen jou niet alleen een opleiding, maar ook een brede vorming aanbieden: jou helpen opgroeien tot een professional met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit bij personeel en studenten, en in haar studieprogramma s. Antwerpen Studeren is niet alleen met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad die meer is dan de universiteit en de hogescholen: het is een bruisende metropool met een uniek cultuurhistorisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur,... Kort samengevat: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten zich thuisvoelen. 5
De opleiding handelsingenieur Veelzijdige bacheloropleiding Als handelsingenieur ben je bijzonder gegeerd in zowel de industrie als in handels-, beleids- en dienstenactiviteiten. Je wordt geapprecieerd omwille van je brede en toch specialistische vorming, op (bedrijfs)economisch en op technischwetenschappelijk vlak. Je vormt immers een brug tussen de technologische en de beleidscomponent binnen een organisatie en vervult een coördinerende en stimulerende beleidsfunctie. We bieden je een bacheloropleiding aan die aan deze hoge eisen van het beroepsprofiel van een handelsingenieur tegemoet komt. Een brede basis in uiteenlopende studiedomeinen In de eerste jaren verwerf je een stevige basis in economie en bedrijfsbeheer. Financiële, juridische en organisatorische aspecten van het bedrijfsleven worden belicht en je maakt kennis met informatiesystemen. In maatschappelijk gerichte opleidingsonderdelen (psychologie, sociologie, filosofie, ) worden deze (bedrijfs)economische thematieken en problemen in een ruimer referentiekader gesitueerd. Naarmate je vordert, krijgen de technisch-wetenschappelijke opleidingsonderdelen een steeds belangrijkere plaats in het studieprogramma. Zo verzamel je de nodige kennis om technologische problemen in handel, industrie en beleid te analyseren, en om oplossingen te bedenken en te evalueren. Je wordt vertrouwd gemaakt met de basisbegrippen uit de natuurkunde (in het bijzonder de mechanica, het elektromagnetisme, de optica en de thermodynamica), de scheikunde en de biowetenschap met industriële toepassingen in het domein van chemische procestechnologie, energietechnologie en milieutechnologie. Om vlot te kunnen functioneren in een nationale of internationale context, besteden we ook de nodige aandacht aan talenonderwijs. In hoorcolleges en taalpractica leer je vlot en correct, schriftelijk en mondeling communiceren en breid je je economische woordenschat uit. Ten slotte is ook de methodologische component in deze opleiding goed uitgebouwd. Je kennis van statistiek, wiskunde en onderzoeksmethoden wordt elk jaar verbeterd en verfijnd. Ook in deze opleidingsonderdelen wordt voortdurend teruggekoppeld naar de (bedrijfs)economische en technologische praktijk. Nauwe contacten met de bedrijfswereld De opleiding handelsingenieur bereidt je voor op een managementfunctie in een bedrijf of bij de overheid. Om de realiteit van het bedrijfsleven dichter bij de universiteit te brengen, worden zowel in de bachelor- als in de masteropleiding verschillende initiatieven genomen. 6
In een aantal colleges worden gastsprekers uit de praktijk uitgenodigd. Managers lichten theoretisch besproken onderwerpen toe vanuit hun ruime ervaring, en brengen verrijkende discussies op gang met de studenten. Ook de docenten die advies verlenen aan bedrijven en overheidsinstellingen, reiken je interessante vraagstukken en mogelijke oplossingen aan. Verder krijg je tijdens bedrijfsbezoeken de kans om de werking van grote en kleine ondernemingen te bestuderen. De nauwe band tussen de Faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen en management blijkt ook uit het ruime opleidings- en cursusaanbod van de managementschool van Antwerpen (AMS). De bedrijfswereld stelt de vorming aan de Universiteit Antwerpen erg op prijs: elk jaar geeft de plaatsingsdienst een groot aantal vacatures uit en laatstejaars hebben vaak een contract op zak, nog vóór ze afstuderen. Studieopbouw De opleiding toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur omvat een bacheloropleiding van 180 studiepunten en een masteropleiding van 120 studiepunten, wat overeenkomt met respectievelijk 3 en 2 jaar voltijds studeren. In de loop van de drie bachelorjaren kan je je algemene intellectuele vorming verbreden, krijg je een stevige theoretische basis in economie, kwantitatieve methoden, ingenieurswetenschappen en informatica, en verbeter je je communicatieve vaardigheden. Je leert bedrijfs-, beleids- en technologische problemen analyseren en je leert op systematische wijze nadenken over uiteenlopende problemen die in de verschillende opleidingsdomeinen worden behandeld. In het eerste jaar van de opleiding leg je een basis met een aantal opleidingsdomeinen uit de ingenieurswetenschappen; in het tweede en derde jaar wordt dit pakket uitgebreid en toegespitst op specifieke onderwerpen en vaardigheden. In het derde jaar kan je zelf je studiepakket oriënteren naar meer bedrijfskundige dan wel beleidsaspecten, al dan niet verbonden met technologie. Het diploma geeft automatisch toegang tot de master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur, waarin je je kennis verder kan uitdiepen. 7
Wat maakt de Faculteit TEW in Antwerpen uniek? De stad Antwerpen is een wereldcentrum voor de diamanthandel, maar dat wist je wellicht al. Een diamantslijper zal telkens hij een ruwe diamant in handen krijgt, trachten om daar de mooist mogelijke steen van te maken. Hij gebruikt daarbij al zijn kennis en creativiteit om ten slotte te komen tot iets waar anderen met verwondering naar kijken. Hij verhoogt op die manier ook de waarde van de ruwe steen. De Faculteit TEW heeft er daarom voor gekozen om een diamant te gebruiken als symbool. Als startende student vormen al jouw talenten, wensen, verwachtingen en reeds verworven kennis ook een ruwe diamant. Wij willen jou de middelen, kennis en competenties aanreiken zodat je van die ruwe diamant een geslepen diamant kan maken. Je leert hoe je een bedrijfseconomische situatie kan analyseren, hoe je je ideeën helder kan verwoorden en hoe je je kan organiseren om tot oplossingen te komen. Je zal leren hoe je uit alle beschikbare economische informatie de essentie kan distilleren en tot nieuwe ideeën kan komen. Je leert hoe je andere mensen kan overtuigen van jouw ideeën en hoe je hen kan aansporen om mee te stappen in jouw verhaal. Bij dat alles zal je het overzicht leren bewaren, zodat je rekening kan houden met de omgeving waarin je je bevindt en toch de juiste managementbeslissingen kan nemen. Als Faculteit TEW van de Universiteit Antwerpen kunnen wij je helpen om jouw ruwe diamant te slijpen zodat het resultaat eruitziet zoals jij dat wil. De leerstof, seminaries, gastsprekers uit het bedrijfsleven, internationale uitwisselingen, studentenverenigingen, begeleiding, ons permanent streven naar kwaliteitsverbetering allemaal zijn het noodzakelijke tools die je nodig hebt om dat resultaat te bereiken. Die krijg jij van ons ter beschikking. Hoe jouw diamant er uiteindelijk zal uitzien, dat bepaal je zelf. creator strategist inspirer coordinator communicator analyzer 8
Sinds 2005 is de Universiteit Antwerpen voor haar managementopleidingen geaccrediteerd bij AACSB (Association to Advance Collegiate Schools of Business). Deze organisatie beoordeelt wereldwijd de kwaliteit van managementopleidingen. Universiteiten worden beoordeeld op een groot aantal punten. Wie voldoet aan alle normen mag het bijhorende prestigieuze kwaliteitslabel dragen. In België is de Universiteit Antwerpen de eerste (en voorlopig enige) instelling die dit kwaliteitslabel heeft behaald voor een faculteit toegepaste economische wetenschappen. Wereldwijd zijn er 655 geaccrediteerde leden, waaronder Harvard Business School, London Business School, Warwick, Stanford en Columbia Business School. In 2010 heeft de Faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen voor de opleiding toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur ook een EPAS-accreditatie gekregen. Dit internationaal accreditatieprogramma gaat uit van de organisatie EFMD en bekroont managementprogramma s met groot internationaal perspectief en een hoge kwaliteit. Meer informatie op www.aacsb.edu en www.efmd.org.
Wees goed voorbereid Ruime belangstelling Voor handelsingenieur kies je vanuit een ruime belangstelling voor industrie en handel, voor economie, technologie en wetenschap. Je wil de taal leren spreken van economen, ingenieurs en informatici, en je bent bereid om in een multidisciplinair team een aantal managementactiviteiten op te nemen. Veel handelsingenieurs komen terecht in nationale en internationale management- en beleidsfuncties. Voorkennis Voor economie, bedrijfskunde, accountancy en Duits of Spaans wordt geen specifieke voorkennis verwacht. Een goede basis wiskunde waarbij we zes uur wiskunde in het secundair onderwijs aanraden en een zekere vertrouwdheid met fysica en scheikunde zijn wel noodzakelijk. Ook voor Engels en Frans wordt uitgegaan van het niveau van het algemeen secundair onderwijs. Vanaf juli kunnen de ingeschreven studenten gebruikmaken van een volledig uitgewerkt zelfstudiepakket voor de opfrissing van wiskunde, beschikbaar op het elektronisch leerplatform Blackboard. Meer info vind je op www.leeronskennen.be. In september is er de mogelijkheid om deel te nemen aan een opfrissingscursus Vectoren in de fysica. Belangrijke troeven Verder kunnen een aantal andere vaardigheden je slaagkansen verhogen. Zo zijn logisch inzicht, de vaardigheid om verbanden te leggen en om aspecten in een ruimere context te bekijken, en oog voor wetenschappelijke exactheid belangrijke troeven. Je wordt verwacht zelfstandig te kunnen werken: je moet zelf de leerstof het hele semester of het hele jaar bijhouden, op tijd je vragen formuleren, papers schrijven, enzovoort. Om de groepsopdrachten tot een goed einde te brengen, moet je in staat zijn om op een constructieve manier met je jaargenoten samen te werken. Zoals voor elke universitaire studie, zijn ook voor handelsingenieur een goed doorzettingsvermogen en een positieve werkattitude vereist. 10
Hoe begin je eraan? Welk diploma heb je nodig? Om te worden toegelaten tot de bacheloropleiding moet je in principe een diploma secundair onderwijs hebben behaald. Ook mensen zonder diploma secundair onderwijs kunnen op basis van eerder verworven competenties (bijvoorbeeld werkervaring) worden toegelaten tot een universitaire studie. Internationale studenten moeten beschikken over een diploma secundair onderwijs dat ook in het thuisland toegang verleent tot een gelijkwaardige studierichting. Wie niet-nederlandstalig secundair onderwijs volgde, moet slagen in een door de Universiteit Antwerpen erkende taaltest Nederlands. Voor meer informatie in verband met toelatingsvoorwaarden (diploma en taal) en aanvraagprocedure neem je contact op met de International Student Officer (Sonia Brunel, sonia.brunel@ua.ac.be). Introductieweek Tijdens de eerste week van het academiejaar worden de opleidingsonderdelen van het eerste jaar uitvoerig ingeleid. Je krijgt een overzicht van de inhoud van elk opleidingsonderdeel, de verwachtingen van de docent, de examenvorm en de begeleidingsmogelijkheden. 11
Het studieprogramma Studiepunten De studieomvang van je opleiding en van alle opleidingsonderdelen wordt uitgedrukt in studiepunten (sp.). Dat zie je in de tabellen op de volgende bladzijden. Studiepunten geven een goed beeld van de tijd die je zal besteden aan je opleiding en aan de verschillende opleidingsonderdelen. Elk studiepunt komt namelijk overeen met een studietijd van 25 tot 30 uren. Een voltijds academiejaar telt 60 studiepunten. De totale studietijd voor een voltijds academiejaar varieert dus tussen 1 500 en 1 800 uren studie. Deze tijd besteed je aan het bijwonen van hoor- en werkcolleges, het voorbereiden van lessen, het studeren voor examens en het maken van oefeningen, papers of andere opdrachten. Het aantal studiepunten van een opleidingsonderdeel zegt dus meer over je totale tijdsinvestering dan het aantal uren dat je les hebt. Je bacheloropleiding omvat 180 studiepunten. Als je voltijds studeert en voldoende vlot slaagt voor je examens, behaal je je bachelordiploma dus na 3 jaar studeren. Het systeem met de studiepunten vloeit voort uit het Europees ECTS-project (European Credit Transfer and Accumulation System). Meer info vind je op www.ua.ac.be/studiepunten. Collegeroosters Een voorbeeld van een collegerooster vind je op www.ua.ac.be/collegeroosters. Het is mogelijk dat er aan het studieprogramma nog kleine aanpassingen worden aangebracht. Raadpleeg www.ua.ac.be/tew voor een laatste stand van zaken. 12
Jaar 1 sp. Verbreding Inleiding tot de psychologie 3 Inleiding tot de sociologie 3 Handels- en vennootschapsrecht 6 Algemene economie Inleiding tot de algemene economie 6 Kwantitatieve methoden Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen 6 Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 1 3 Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 2 3 Bedrijfskunde Management en organisatie 6 Accountancy 6 Ingenieurswetenschappen & technologie Grondslagen van engineering 6 Digitale informatiesystemen 6 Talen 6 Studenten kiezen 2 talen uit een pakket van 4 talen: Frans, Engels, Duits en Spaans. Elke taal staat voor 3 studiepunten. Totaal 60 13
Jaar 2 sp. Verbreding Filosofie 3 Algemene economie Micro-economie 6 Macro-economie 6 Kwantitatieve methoden Aanvullingen wiskunde, met toepassingen in (bedrijfs)economie en technologie 6 Seminarie toegepaste wiskunde 3 Bedrijfskunde Financiële rapportering en analyse 6 Financieel management 6 HRM en arbeidsrecht 6 Ingenieurswetenschappen en technologie Mechanica en stromingsleer 6 Algemene chemie 3 Talen 6/9* Vrije keuze 3/0* Totaal 60 * De studenten kiezen in jaar 2 en 3 uit een van de volgende tracks: TRACK 1: tweede jaar: 6 sp. talen en 3 sp. vrije keuze derde jaar: 6 sp. talen en 3 sp. vrije keuze TRACK 2: tweede jaar: 9 sp. talen en 0 sp. vrije keuze derde jaar: 3 sp. talen en 6 sp. vrije keuze In totaal volgen de studenten minimum 18 sp. talen. Er moet minimum van 3 talen niveau 2 bereikt worden of van 2 talen niveau 3. 14
Jaar 3 sp. Verbreding Levensbeschouwing 3 Kwantitatieve methoden Econometrie en multivariate statistiek 6 Bedrijfskunde Management accounting en controle 3 Ingenieurswetenschappen en technologie Electromagnetisme en electriciteit 6 Thermodynamica 3 Organische chemie en biowetenschappen 6 Talen 6/3* Vrije keuze 3/6* Profilering (1 traject te kiezen uit:) Bedrijfskunde (BK) 18 Economisch beleid (EB) 18 Bachelorproef 6 Totaal 60 * De studenten kiezen in jaar 2 en 3 uit een van de volgende tracks: TRACK 1: tweede jaar: 6 sp. talen en 3 sp. vrije keuze derde jaar: 6 sp. talen en 3 sp. vrije keuze TRACK 2: tweede jaar: 9 sp. talen en 0 sp. vrije keuze derde jaar: 3 sp. talen en 6 sp. vrije keuze In totaal volgen de studenten minimum 18 sp. talen. Er moet minimum van 3 talen niveau 2 bereikt worden of van 2 talen niveau 3. 15
Opleidingsonderdelen jaar 1 In deze brochure vind je een beschrijving van de opleidingsonderdelen van jaar 1. Op www.ua.ac.be/tew staat meer uitgebreide informatie over de begin- en eindtermen, de inhoud, de werk- en evaluatievormen en het noodzakelijk en aanbevolen studiemateriaal. Verbredende studiedomeinen Inleiding tot de psychologie In een inleidend hoofdstuk wordt het studiedomein van de psychologie toegelicht en wordt aandacht besteed aan de methoden die psychologen gebruiken voor de studie van gedrag en van mentale processen. De daarop volgende hoofdstukken behandelen, respectievelijk, perceptie, het leerproces, het geheugen, het denken, attributieprocessen, en sociale psychologie. De cursus wordt afgerond met een beschouwend hoofdstuk over vooringenomenheid en integriteit in onderzoek (met bijzondere aandacht voor onderzoek over intelligentie). Via het bespreken van klassiek en origineel onderzoek in de psychologie, alsook eventuele, rechtstreekse deelname in korte experimenten, genieten de studenten van uitzonderlijke ervaringen die niet alleen de kennis van de algemene psychologie bevorderen, maar tegelijkertijd ook noodzakelijk zijn om diepere inzichten te verwerven. Tot besluit van elk experiment wordt het verband tussen de toepassing en de theorie gezamenlijk besproken. Inleiding tot de sociologie Sociologie is de wetenschappelijke studie van de samenleving en de diverse groeperingen die met elkaar elke dag opnieuw die samenleving maken. Sociologie steunt enerzijds op theoretische inzichten om de complexe sociale realiteit te verduidelijken en anderzijds op wetenschappelijk onderzoek naar die sociale werkelijkheid. De focus van sociologie ligt op de (onderliggende) structuren van een samenleving. Denk aan groepen, organisaties, culturen, macht en sociale stratificatie. De al dan niet bestaande structuren verduidelijken waarom er wel of niet verandering voorkomt of kan voorkomen. Sociologen ontwikkelen niet alleen theoretische inzichten in het maatschappelijk gedrag, maar passen theorieën ook toe op (actuele) sociale vraagstukken (bijvoorbeeld armoede) en geven zo aanzetten tot sociaal beleid (bijvoorbeeld herverdeling van inkomen). 16
Ook vanuit bedrijfskundig oogpunt is sociologie zeer relevant en actueel. Het helpt ons immers om met kennis van zaken de ontwikkelingen in onze samenleving te begrijpen en te volgen. Ook krijgen wij zo een betere kijk op onze eigen positie in die samenleving, op hoe een maatschappij ons eigen gedrag bepaalt. Gebrek aan kennis van de regels van het maatschappelijke spel kan immers tot uitsluiting leiden. Handels- en vennootschapsrecht Deze cursus bestaat uit twee delen. Het eerste deel van de cursus omvat een algemene inleiding tot het recht. Daarin komen onder meer volgende delen aan bod: een inleiding tot het recht, de rechtsbronnen, basisbeginselen uit het gerechtelijk recht, goederen- en zakenrecht, verbintenissen, bijzondere overeenkomsten en de onrechtmatige daad. Vervolgens wordt aandacht besteed aan belangrijke topics uit het handels- en economisch recht. Dit zijn voornamelijk de basisregels uit het handelsrecht en het vennootschapsrecht, distributieovereenkomsten en handelstussenpersonen, waardepapieren, het faillissementsrecht, het kartelrecht en de wet betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming. Algemene economie Inleiding tot de algemene economie In deze cursus komen, na een omschrijving van het economisch probleem en de methode van de economische wetenschap, micro-economische onderwerpen aan bod: het marktmechanisme, het overheidsingrijpen in de markt, de studie van consumptiebeslissingen, het beschrijven van productieprocessen door middel van productie- en kostenfuncties, het gedrag van de producent onder alternatieve marktvormen. Verder volgen een aantal onderwerpen uit de macro-economie: macro-economische grootheden, economische groei en macro-economisch evenwicht, werkloosheid en inflatie, monetaire en budgettaire politiek. Het laatste deel is specifiek gewijd aan de internationale dimensie van de economie: internationale handel, betalingsbalans, wisselkoersen en de monetaire unie. Kwantitatieve methoden Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen Na een korte algemene inleiding besteden we voornamelijk aandacht aan drie grote onderwerpen: de analyse, integraalrekening en reeksen. Voor elk onderdeel herhalen we eerst de belangrijkste topics van de basisleerstof uit het secundair onderwijs, waarna we deze thema s uitdiepen en verbreden, en toepassen op economische en bedrijfseconomische situaties. Het hoofdstuk analyse behandelt 17
zowel functies van één als meerdere veranderlijken, in het licht van onderzoek van extremen (een vrij belangrijk onderwerp in een faculteit toegepaste economische wetenschappen). Bij het hoofdstuk integraalrekening besteden we aandacht aan enkelvoudige en meervoudige integralen, en aan onbepaalde en bepaalde integralen. In het hoofdstuk reeksen, ten slotte, staan we stil bij getallenreeksen, machtreeksen en Taylorreeksen. Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 1 Deze cursus start met een algemene inleiding over onder andere de zin van de statistiek, het paradigma van de statistiek, het verzamelen en meten van data, meetschalen, soorten steekproeven en steekproeffouten. Ook het belang van kansrekenen voor de statistische besluitvorming wordt belicht. Om gegevens samen te vatten, behandelen we in de beschrijvende statistiek de belangrijkste grafische en numerieke voorstellingen en de keuze van de meest correcte voorstelling. Na een kort overzicht van de kanstheorie volgt een studie van toevallige variabelen, met de belangrijkste discrete en continue verdelingen als voorbeelden. Ten slotte wordt de centrale limietstelling geïntroduceerd en wordt het gebruik van simulatie als probleemoplossende techniek geïllustreerd. De opbouw van de cursus gebeurt volledig aan de hand van (bedrijfs)economische toepassingen. Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 2 Als inleiding tot de verklarende statistiek wordt het begrip schatter uitgelegd. De klemtoon ligt hierbij op de steekproefproportie, het steekproefgemiddelde en de steekproefvariantie. Voor elk van deze schatters wordt de steekproefverdeling afgeleid. Het belang van de centrale limietstelling wordt hierbij beklemtoond. De onderwerpen die hierna aan bod komen zijn het opstellen van betrouwbaarheidsintervallen en het toetsen van hypothesen. Na een algemene inleiding over toetsen worden de belangrijkste toetsen voor ligging, spreiding en verdeling behandeld, voor verschillende meetschalen en voor één, twee en meer dan twee populaties. Als afsluiter wordt ingezoemd op destatistische procescontrole, waar acceptance sampling en control charts aan bod komen. De opbouw van de cursus gebeurt volledig aan de hand van (bedrijfs)economische en technologische toepassingen. Bedrijfskunde Management en organisatie Deze cursus wordt opgedeeld in vier blokken. Elk blok bestaat uit een zelfstudietraject op basis van enkele hoofdstukken uit het handboek, een hoorcollege, een werkcollege en een opdracht. In blok 1 wordt aandacht besteed aan de 19
begrippen organisatie en management en worden de belangrijkste theoretische perspectieven toegelicht. In het tweede deel verklaren we twee van de vier managementfuncties. Het gaat dan concreet over plannen en organiseren. Eerst en vooral wordt de inhoud van de functie behandeld. Vervolgens bestuderen we de activiteiten binnen deze functie, typische kenmerken en aandachtspunten van deze functie, populaire managementtechnieken en -instrumenten en tenslotte ook de manier hoe in verschillende theoretische perspectieven deze functies beschouwd worden. Deel 3 is volledig analoog met deel 2, maar behandelt ditmaal de functies leiding geven en controleren. In het vierde blok tenslotte, gaan we in op de verschillende deelmanagementdomeinen. Bij voorbeeld, aankoopmanagement, marketingmanagement, HRM, communicatiemanagement, strategisch management, cultuurmanagement,... Per managementdomein wordt behandeld welke concrete activiteiten onderscheiden kunnen worden en welke specifieke technieken en instrumenten vaak gebruikt worden. Accountancy Deze cursus introduceert je in het proces dat leidt tot de opstelling van een jaarrekening, d.w.z. dat je een inleiding krijgt op de techniek van het dubbel boekhouden en het openen en afsluiten van de boekhouding. Daarna wordt de aandacht toegespitst op de enkelvoudige jaarrekening. Het juridisch kader dat hierbij gevolgd wordt, is de Belgische wetgeving op de boekhouding en de jaarrekening van de industriële en handelsonderneming. De posten van de volledige jaarrekening zullen uitvoerig besproken worden, zodanig dat je op zinvolle wijze de cijfergegevens achter iedere post kan interpreteren en weet via welk proces deze bedragen gegenereerd worden. Een door een onderneming gerapporteerd resultaat is immers geen exact objectief cijfer, maar een bedrag dat de uitkomst is van een reeks keuzes binnen een wettelijk kader. Ingenieurswetenschappen en technologie Grondslagen van engineering Momenteel is er nog geen beschrijving van dit opleidingsonderdeel beschikbaar. Digitale informatiesystemen Momenteel is er nog geen beschrijving van dit opleidingsonderdeel beschikbaar. Talen Zakelijk en economisch Frans 1 Deze cursus omvat een herhaling van capita selecta uit de Franse grammatica, zakelijke en economische terminologie en een belangrijk deel zakelijke communicatie in het Frans. Dit laatste omvat luisteroefeningen en leesvaardigheid, actieve 20
gesprekssituaties, vergaderingen en discussies en het redigeren van e-mails en opinieteksten. Zakelijk en economisch Engels 1 De studenten verwerven de nodige vaardigheden om correct en accuraat te verwijzen naar ervaringsgebieden uit de bedrijfswereld en de economie zoals tewerkstelling en organisaties, marketing en verkoop, financieel management en bedrijfsvoering in verschillende culturele contexten. Daarnaast gaan we ook in op enkele capita selecta uit Grammar for Business: present, past and future tenses, continuous versus simple verb forms, relative pronouns en the noun phrase. Je leert ook het begrijpen van teksten uit de Engelstalige media in verband met bovengenoemde thema s, luisteroefeningen (onder andere interviews met bekende internationale business gurus, radioreportages over het leven op de werkvloer in een internetbedrijf), spreekoefeningen (bijvoorbeeld class discussions, eenvoudige presentaties en business simulations), persoonlijke lectuur van een aantal krantenartikels over economische en actuele thema s. Zakelijk en economisch Duits 1 Deze cursus omvat eerst en vooral een actieve kennis van plusmindus 1 300 woorden. Daarnaast ook de actieve en parate kennis van de basisgrammatica met concentrische opbouw van woord naar woordgroep, van woordgroep naar zin, van zin naar tekst. Je moet ook kunnen begrijpen van en (geleid) spreken over teksten uit media in verband met algemene of Duitstalige sociaal-economische realiteit. Ten slotte komen ook nog een aantal dagdagelijkse zakelijke gespreksvormen aan bod. Zakelijk en economisch Spaans 1 Deze cursus legt de basis van de Spaanse grammatica, die wordt ingeoefend onder andere met computerondersteuning. Hoewel de nadruk valt op de algemene basiswoordenschat, wordt er ook een aanzet gegeven tot economisch taalgebruik aan de hand van enkele zakelijk georiënteerde thema s. De woordenschat wordt actief ingeoefend door middel van communicatieve en functionele oefeningen (met aandacht voor de vier basisvaardigheden). Ten slotte kijken we ook naar land- en cultuurkunde: er worden een aantal relevante aspecten aangebracht van de Spaanse samenleving. Een lectuuropdracht sluit hierbij aan. Opleidingsonderdelen jaar 2 en 3 Op www.ua.ac.be/tew > bachelors en masters > handelsingenieur kan je beschrijvingen van de opleidingsonderdelen van jaar 2 en 3 terugvinden. 21
De masteropleiding Vanuit je bacheloropleiding kan je zonder meer doorstromen naar de master in de toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur. In de masteropleiding kies je tussen twee basistrajecten: het traject bedrijfskunde en technologie het traject economisch beleid en technologie In elk van deze trajecten leg je een verband tussen je management-/beleidsopleiding en kies je een major (specialisatie). Volgende majors worden aangeboden: accountancy beleidsinformatica economisch beleid Europees en internationaal ondernemen financiering marketing productiemanagement strategie en organisatie technologiebeleid technologiemanagement transport en logistiek Sluitstuk van je masteropleiding is het masterproefportfolio. Hierin bewijs je zelfstandig dat je klaar bent voor de vele mogelijkheden die de arbeidsmarkt biedt aan iemand die de titel handelsingenieur voert. 22
Verder studeren Specifieke lerarenopleiding De specifieke lerarenopleiding bereidt je voor op een baan als leraar. Je kan de lerarenopleiding volgen tijdens je masteropleiding of nadien. De opleiding beperkt zich niet tot de vorming van studenten die willen gaan lesgeven. De voortdurende veranderingen in het sociale en economische leven hebben het fenomeen van de buitenschoolse vorming en opleiding onder meer in de bedrijven zelf in belang doen toenemen. Daarom wil de academische lerarenopleiding niet alleen in een vorming van toekomstige leraars economie voorzien, maar ook een algemene vorming voor vormers aanbieden. Meer informatie over de specifieke lerarenopleiding vind je op www.ua.ac.be/ioiw. Master-na-masteropleidingen Een overzicht van de master-na-masteropleidingen binnen alle studiegebieden vind je op www.ua.ac.be/studiekiezer. 23
Diploma op zak, wat nu? Vorming van hogere kaderleden en leidinggevende personen De opleidingen toegepaste economische wetenschappen (bedrijfskunde, economisch beleid, handelsingenieur en handelsingenieur in de beleidsinformatica) zijn gericht op de vorming van hogere kaderleden en leidinggevende personen. De afgestudeerden zijn vaak verantwoordelijk voor beleidsbeslissingen in ondernemingen, openbare diensten, organisaties in de non-profitsector en tal van nationale en internationale organisaties. Je komt in aanmerking voor erg uiteenlopende functies Het diploma handelsingenieur effent het pad voor aantrekkelijk werk-metdoorgroeimogelijkheden op maat van je ambities. Handelsingenieurs worden gevraagd om hun brede kennis. Je komt in aanmerking voor erg uiteenlopende functies in de industrie, de handel of de dienstverlening. Handelsingenieurs werken vaak intensief samen met economen, burgerlijke of industriële ingenieurs, informatici en wetenschappers. Hoezeer de arbeidsmarkt ook evolueert, de vraag naar handelsingenieurs blijft even groot. Voor het zoeken naar een job kan je terecht bij onze plaatsingsdienst. Alumni met belangrijke functies in het economische en maatschappelijke leven hebben hierbij vaak een waardevolle inbreng. 24
Alumnus aan het woord Alumnus Marc Binnemans leidt familiebedrijf Antilope Printing Ook op sociaal vlak speelt een universiteit een belangrijke rol. Je ontmoet er mensen die je tijdens je professionele carrière nog zal ontmoeten. Het is een eerste netwerk, aldus Marc Binnemans. Een goede raad voor de nieuwe studenten? Blijf altijd nieuwsgierig en actief. Het leven begint pas wanneer je bent afgestudeerd. Dan krijg je ervaring. De meeste mensen leggen de fundering van hun carrière pas wanneer ze tussen de 30 en 35 zijn. Afgestudeerd: Toegepaste economische wetenschappen, 1985 Foto: Jelle Vermeersch 25
Nuttige info bij de start van je studietraject Hoe verlopen de lessen? Aan de Universiteit Antwerpen word je competentiegericht opgeleid. Tijdens je opleiding verwerf je geleidelijk competenties door opdrachten en casussen te maken. Daarvoor heb je relevante kennis, vaardigheden en attitudes nodig. Tijdens de lessen stimuleren docenten je om actief mee te werken. Zo ben jij verantwoordelijk voor je eigen leerproces. Je maakt kennis met verschillende onderwijsvormen zoals hoorcolleges, oefeningensessies, seminaries, werkcolleges, practica, responsiecolleges, Docenten geven je ook opdrachten of casussen die je alleen of in groep moet uitwerken. Door deze mix van onderwijsvormen krijg je de kans om kennis en vaardigheden te verwerven die je later nodig hebt in je beroepsleven. De elektronische leeromgeving Blackboard helpt je om gestructureerd alle informatie terug te vinden. Je vindt er niet alleen aanvullingen op je cursussen, maar ook webmail, informatie over financiering van je studies, huisvesting, studentenjobs, cultuur,... Docenten geven via dit medium ook opdrachten door. Je kan hen te allen tijde om feedback vragen. Het contact met je professoren en assistenten is even intens als met je leerkrachten in het secundair onderwijs. Ze laten je allerminst aan je lot over. Wanneer je zelf het initiatief neemt om hulp te zoeken, doen zij hun best om je te helpen met al je vragen en problemen. Studieprogramma en creditbewijzen Door de flexibilisering in het hoger onderwijs bestaan er geen studiejaren meer. Wel stellen we modeltrajecten voor. Als je voor een modeltraject kiest, rond je een bacheloropleiding (180 studiepunten) af in 3 jaar tijd: 60 studiepunten per jaar. Ook in de modeltrajecten heb je als student meer keuzemogelijkheden, waardoor je eigen accenten kan leggen in je studieprogramma. Het academiejaar is opgedeeld in twee semesters. Aan het eind van elk semester leg je examens af van de opleidingsonderdelen die op dat moment afgewerkt zijn. De examens van het eerste en het tweede semester vormen samen de eerste zittijd. Als je niet voor alle opleidingsonderdelen een creditbewijs hebt behaald in de eerste zittijd, krijg je nog een kans tijdens de tweede zittijd op het einde van augustus en in het begin van september. Om te slagen voor het examen van een opleidingsonderdeel moet je ten minste 10 op 20 behalen. Als dat lukt krijg je een creditbewijs: een erkenning van het feit dat je de studiepunten verbonden aan dat opleidingsonderdeel verworven hebt. 26
Je slaagt voor een opleiding als je creditbewijzen behaalt voor alle opleidingsonderdelen. Als je niet alle creditbewijzen van je studieprogramma behaalt, kan je (soms) toch verder met je studie. Je komt dan in een geïndividualiseerd traject terecht. Bij het samenstellen van dit traject moet je rekening houden met voorwaarden die de volgorde waarin je kan inschrijven voor opleidingsonderdelen bepalen. Dit noemt men volgtijdelijkheid. Je faculteit moet het geïndividualiseerd traject bovendien goedkeuren. In elke faculteit adviseren studietrajectbegeleiders je over de samenstelling van je programma. Het is belangrijk voldoende vooruitgang te boeken in je studietraject en in een redelijke tijd je diploma te behalen. Daarom heeft de Universiteit Antwerpen een systeem van studievoortgangbewaking en -begeleiding opgezet. Je faculteit volgt je studieprestaties en legt je bindende voorwaarden op wanneer je niet de helft van de creditbewijzen van het goedgekeurde studieprogramma hebt behaald. Het volledige onderwijs- en examenreglement vind je terug op www.ua.ac.be/oer. 27
Leerkrediet Het leerkrediet werd in het leven geroepen om je te stimuleren om een doordachte studiekeuze te maken. Het is een maatstaf voor studiesucces en studievoortgang en kan gevolgen hebben voor jouw recht op verder studeren en jouw sociale statuut als student. Daarom is het belangrijk om doordacht te kiezen, je in te zetten voor je studie en ook administratief tijdig met alles in orde te zijn. Meer informatie vind je ook op www.ua.ac.be/studiepunten. Hoe werkt het leerkrediet? Elke student krijgt 140 studiepunten bij zijn eerste inschrijving aan de universiteit. Als je inschrijft voor een opleidingsonderdeel vermindert je leerkrediet met het overeenkomstige aantal studiepunten. Enkel wanneer je slaagt voor dat opleidingsonderdeel, komen die studiepunten er terug bij. Studiepunten waarvoor je gedelibereerd wordt - dit wil zeggen: geslaagd verklaard hoewel je er geen creditbewijs voor behaalde - komen niet terug bij je leerkrediet. Dit kan in je nadeel zijn wanneer je een bijkomende master wil behalen. De overgang van secundair naar hoger onderwijs loopt niet altijd even vlot. De overheid heeft een maatregel om hieraan tegemoet te komen. Zo krijg je de eerste 60 studiepunten die je verwerft dubbel terug. Voor wie? Het leerkrediet is van toepassing op alle studenten die zich inschrijven met een diplomacontract voor een bachelor- of masteropleiding en voor alle inschrijvingen met een creditcontract. Verkeerde keuze gemaakt? Als je voor de eerste keer in Vlaanderen voor een bacheloropleiding bent ingeschreven en je van opleiding wenst te veranderen, voorzien de overheid en de universiteit maatregelen om het verlies van leerkrediet te beperken. Deze zijn afhankelijk van de data van uit- en inschrijving. Informeer je tijdig. Opleiding afgewerkt? Na het behalen van je bachelordiploma, behoud je je leerkrediet. Als je een masterdiploma behaalt, wordt het startkapitaal van 140 studiepunten van je saldo afgetrokken. Is je studietraject perfect verlopen, dan heb je nog 60 studiepunten over. Onvoldoende leerkrediet? Als je geen of een negatief leerkrediet hebt, mag de universiteit je inschrijving weigeren. Als je onvoldoende studiepunten hebt voor de opleiding of het pro- 28
gramma waarvoor je wilt inschrijven, kan de universiteit je inschrijving beperken tot het aantal studiepunten waarover je nog beschikt. Het aantal studiepunten waarvoor je credits behaalt via de examens is dus belangrijk en zorgt ervoor dat je kan verder studeren. Ombudspersoon Tijdens de examens kan je met problemen terecht bij de ombudspersoon van je opleiding. Bijvoorbeeld in verband met de examenregeling, uitstel van een examen, onderbreking of stopzetting van examens of een conflict met een docent. De ombudspersoon zorgt ervoor dat het onderwijs- en examenreglement correct wordt opgevolgd en bemiddelt tussen studenten en docenten. Hij of zij is ook aanwezig bij de deliberatie en kan, op basis van verzachtende omstandigheden zoals ziekte of ongeval, je zaak bepleiten. Je kan de gegevens van jouw ombudspersoon terugvinden op Blackboard. De centrale ombudspersoon is prof. Patrick Cras. Hij treedt op als bemiddelaar bij geschillen tussen studenten en personeelsleden die het niveau van de faculteit overschrijden. De contactgegevens van de centrale ombudspersoon kan je ook terugvinden op Blackboard. 29
Studie- en studentenbegeleiding Overgang van het secundair onderwijs naar de universiteit Aan de universiteit ben je meer dan ooit verantwoordelijk voor jezelf en voor je studieproject. De manier waarop je studeert en het academiejaar indeelt moet je aanpassen aan je persoonlijk studeervermogen. Deze vaardigheid onder de knie krijgen is niet altijd eenvoudig. Je staat immers tegelijkertijd voor een aanzienlijke hoeveelheid leerstof en een examensysteem waar je geen ervaring mee hebt. De medewerkers van het netwerk studieloopbaanbegeleiding kunnen je helpen. Bij hen kan je het hele academiejaar terecht voor studiebegeleiding. Studentenbegeleiding De Dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding is er om je te helpen vanaf het moment dat je je voor het eerst inschrijft tot aan het moment waarop je je diploma in handen krijgt. Informatie en advies over studeren in het hoger onderwijs Stel ons al je vragen over opleidingen binnen en buiten de Universiteit Antwerpen, het onderwijs- en examenreglement, het leerkrediet, Voor specifieke vragen over je individuele programma en het aanvragen van vrijstellingen kan je terecht bij de studietrajectbegeleider van je faculteit. Ook voor vakinhoudelijke begeleiding kan je terecht in je faculteit. Inschrijven zonder diploma secundair onderwijs Als je geen diploma secundair onderwijs bezit en minimum 25 jaar bent, kan je bij ons toch een aanvraag tot inschrijving aan de Universiteit Antwerpen indienen. Erkenning van eerder verworven competenties (EVC) Contacteer de EVC-coördinator voor informatie, een adviesgesprek en het opstarten van de procedure. Meer info vind je op www.ua.ac.be/evc. Begeleiding bij het maken van je studiekeuze en bij twijfel over je studierichting Weten wat je wilt is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Samen met een studentenbegeleider kan je aan de hand van gesprekken meer zicht krijgen op je persoonlijkheid, capaciteiten, interesses en de studierichtingen die daarbij passen, al dan niet in het kader van heroriëntering. Oefeningen uit het werkboek Kijk op kiezen: stappenplan voor studie- en beroepskeuze kunnen jou hierbij helpen. 30
Begeleiding omtrent studievaardigheden, studieplanning en uitstelgedrag Een studentenbegeleider kan je begeleiden in het aanscherpen van je studievaardigheden. Hoe verwerk je grote hoeveelheden leerstof? Hoe maak je een schema? Hoe maak je goede nota s? We helpen je ook realistische planningen te maken en doen oefeningen om uitstelgedrag tegen te gaan. Psychologische begeleiding en psychotherapie Ook wanneer je kampt met persoonlijke problemen die je studies belemmeren (faalangst, rouwverwerking, relatieproblemen, ) kan je terecht bij een studentenbegeleider die samen met jou nagaat welke hulp je het best kan gebruiken. Begeleiding van studenten met een functiebeperking Heb je een functiebeperking zoals een fysieke handicap, chronische ziekte, leerprobleem, concentratieprobleem, stoornis binnen het autismespectrum of psychisch probleem? Ook dan kan je bij ons terecht voor begeleiding. Als je beschikt over een geldig attest kan je ook bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. Dien je aanvraag tijdig in via www.ua.ac.be/functiebeperking. Meer info vind je ook in de folder Studeren met een functiebeperking. Begeleiding van studenten met een topsport- of kunstbeoefening Beoefen je sport of kunst op een hoog niveau, dan kan je eveneens bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. De Sportcommissie beoordeelt aanvragen van topsporters, de Commissie Cultuur die van kunstbeoefenaars. Meer info vind je op www.ua.ac.be/sportenkunst of in de folder Studeren met een topsport- of kunstbeoefening. Afstudeerbegeleiding Tot slot kan je bij ons terecht voor hulp in je zoektocht naar jobs die passen bij je persoonlijkheid, capaciteiten en interesses, voor informatie over verdere studies, Tijdens een eerste gesprek gaan we na wat jouw vragen, noden en wensen zijn. Daarna kan je een training, kortere begeleiding of zo nodig een langere psychotherapie volgen. Het volledig aanbod en alle info over onze trainingen kan je terugvinden in de brochure Trainingen, die je kan downloaden via www.ua.ac.be/trainingen. Ook inschrijven voor trainingen kan via deze website.. 31
Informatie en afspraken verlopen verder steeds via het Studenteninformatiepunt (STIP): info: T +32 3 265 48 72 of stip.ua.ac.be afspraken: enkel telefonisch: T +32 3 265 48 72 Neem ook een kijkje op www.ua.ac.be/studentenbegeleiding. Studietrajectbegeleiding Voor specifieke vragen over je individuele studieprogramma, vrijstellingen en andere kan je terecht bij de studietrajectbegeleider van je faculteit. Zijn of haar contactgegevens vind je op www.ua.ac.be/contactpersonenslb. Vakspecifieke begeleiding Met vragen over of problemen met één van je cursussen kan je steeds terecht bij de professor die deze cursus doceert of bij zijn of haar assistent. Gewoon even langslopen of een e-mail schrijven: je zal merken dat je snel geholpen wordt. Voor bepaalde opleidingsonderdelen organiseren zij extra groepssessies, om de besproken theorie uit hoorcolleges toe te lichten en in oefeningen toe te passen. Bij deze sessies is vooral de wisselwerking tussen jou en je begeleider belangrijk: je kan hulp vragen waar je vastloopt, je begeleider houdt rekening met de gekende knelpunten van de cursus en je krijgt nuttige tips voor de studie van de leerstof. Taalbegeleiding: academisch Nederlands Bij het Monitoraat op maat kan je terecht voor gratis taalondersteuning academisch Nederlands. Tijdens individuele sessies helpen taaldocenten je met je taalvragen. Voor specifieke taalbehoeften organiseren ze contactmomenten in kleine groep. Je kan er je eigen werkstukken en studiemateriaal bespreken. Meer informatie vind je op www.ua.ac.be/monitoraatopmaat. 32
Studeren in het buitenland De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan Europese uitwisselingsprogramma s zoals Erasmus. Elk jaar studeert een aanzienlijk grote groep studenten één semester aan een buitenlandse universiteit. In het kader van het Erasmusprogramma heeft de Universiteit Antwerpen samenwerkingsakkoorden gesloten met heel wat universiteiten in West- en Centraal-Europa. Maar we kijken verder dan Europa: op bilaterale basis (buiten het kader van Erasmus) werden wereldwijd uitwisselingsprogramma s uitgewerkt. In het kader van internationale ontwikkelingssamenwerking kan je met een beurs een aantal maanden in een ontwikkelingsland studeren. Je studieperiode aan één van de buitenlandse partneruniversiteiten wordt erkend als onderdeel van je studie aan de Universiteit Antwerpen. Meer informatie vind je op de website van de Dienst Internationale Samenwerking: www.ua.ac.be/dis. 33
Hoe bereik je gemakkelijk onze campussen? Op www.ua.ac.be/route kan je de wegbeschrijving naar onze campussen terugvinden. Met de fiets Onze campussen zijn gemakkelijk te bereiken met de fiets. Meer en meer studenten kiezen voor dit transportmiddel. Je kan je op deze manier immers snel verplaatsen. Op elke campus staan verschillende fietsparkings ter beschikking van de studenten. Met de bus of de tram Voor informatie over dienstregelingen en algemene inlichtingen kan je bellen naar De Lijn Info: 070 220 200. Voor informatie over abonnementen kan je in Antwerpen terecht op: +32 3 218 14 11. De website van De Lijn beschikt over een routeplanner die voor jou je reis van deur tot deur met bus, tram en/of trein uitstippelt: www.delijn.be. Met de trein Voor informatie over reiswegen, dienstregelingen en vertrek- en aankomsttijden kan je terecht op www.b-rail.be. Met de auto Parkeren in Antwerpen is niet altijd gemakkelijk. Enkel de campussen Groenenborger, Drie Eiken en Middelheim beschikken over ruime parkings. Wil je toch graag met de auto komen? Meer info vind je op www.parkereninantwerpen.be.. Waar situeert zich jouw campus? De opleiding toegepaste economische wetenschappen: handelsingenieur wordt georganiseerd op de Stadscampus, Prinsstraat 13, 2000 Antwerpen. 34