Verwijderen van de keelamandelen bij kinderen Binnenkort wordt uw kind opgenomen in Gelre Zutphen voor het verwijderen van de keelamandelen. Deze brochure geeft u en uw kind informatie over de voorbereidingen, de gang van zaken in het ziekenhuis en de nazorg thuis. Toestemming voor operatie De mondelinge uitleg, zoals u die al van uw KNO-arts heeft gekregen en de informatie in deze brochure valt onder de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Hierin staat ook dat de ouder(s)/verzorger(s) van een kind onder de 12 jaar toestemming moeten geven voor de ingreep. Als het kind ouder is dan 12 jaar dan moeten zowel kind als ouder(s)/verzorger(s) toestemming geven. Is het kind 16 jaar of ouder dan is alleen de toestemming van het kind nodig. Zie voor informatie de website: www.jadokterneedokter.nl. Afspraak Uw kind wordt verwacht op:...... dag...... 20... om... uur U meldt zich met uw kind bij de balie van het Vrouw en Kind Centrum, route 32. Wat zijn keelamandelen? Links en rechts achter in de keel zitten twee keelamandelen (tonsillen). Het gehele gebied van de neus-keelholte zit vol met soortgelijke organen. De keelamandelen zijn veruit de grootste. De functie van de keelamandelen is in het kort het wegvangen van binnendringende ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen. Verder zijn ze een schakel in een ingewikkeld systeem in het lichaam, dat afweerstoffen maakt tegen ziekteverwekkers. Een pasgeboren baby heeft via het bloed van de moeder afweerstoffen meegekregen, maar deze verdwijnen snel. Het kind moet dan zelf afweerstoffen gaan maken. De keelamandelen spelen daarbij een grote rol. Na ongeveer een jaar wordt de taak van de amandelen overgenomen door andere organen. Het kan voorkomen, dat de amandelen te veel te verduren krijgen en zo ziek worden, dat de algehele gezondheid wordt aangetast. In dat geval kunnen ze beter worden verwijderd. Tegelijkertijd wordt vaak de neusamandel verwijderd, die achter het zachte gehemelte zit. Keel/Neus/Oorheelkunde KNO-514.1 19 maart 2015 pagina 1/5
Voorbereidingen Binnenkort wordt uw kind opgenomen voor een operatie. Hiervoor wordt uw kind door de anesthesioloog onder narcose gebracht. Een behandeling onder narcose is veelal een ingrijpende gebeurtenis voor een kind en soms ook voor de ouder(s). Een goede voorbereiding hierop, zowel thuis als in het ziekenhuis zorgt ervoor dat uw kind de operatie goed doorstaat en kan verwerken. Met een goede voorbereiding weten u en uw kind wat er gaat gebeuren, waar u rekening mee moet houden, wat vervelend of leuk is en wat wel en geen pijn kan doen. En u weet hoe u uw kind het beste kunt ondersteunen. Verwerking Naast een goede voorbereiding is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan de verwerking van de ziekenhuisopname. De opname en operatie kunnen door een kind als angstig en ingrijpend worden ervaren. Vooral de onmacht, de angst voor het vreemde en de pijn kunnen nog lang in de gedachten van het kind blijven. Het verwerken van de ervaringen tijdens de ziekenhuisopname is van belang om zo door te kunnen gaan met het normale leven, waarin deze angst niet aanwezig hoeft te zijn. Kinderen kunnen op verschillende manieren bezig zijn met verwerken. Door erover te praten, te spelen, te lezen, te schrijven of te tekenen. Pre-operatieve screening Enkele weken voor de operatie gaat u met uw kind naar de pre-operatieve screening (POS). De anesthesioloog onderzoekt uw kind en geeft uitleg over de narcose. U krijgt hiervoor een afspraak mee. Soms kunt u direct na uw bezoek aan polikliniek KNO terecht bij de POS. Voorlichting aan uw kind De voorbereiding voor de operatie aan de keelamandelen is verschillend voor jonge en oudere kinderen. Dit is mede afhankelijk van de manier van narcose geven. De informatie over voorbereiding is daarom apart beschreven voor jonge en oudere kinderen. Informatie bij jonge kinderen Bij polikliniek KNO ontvangt u een formulier waarmee u een dokterskoffertje kunt halen op de kinderafdeling. U meldt zich dan met uw kind bij de pedagogisch medewerker in de speelkamer. Uw kind krijgt het dokterskoffertje te leen. Dit koffertje neemt u weer mee als uw kind wordt opgenomen. In het koffertje zitten een aantal materialen die u en uw kind helpen bij het voorbereiden van de ziekenhuisopname. Bekijk samen met uw kind het verhaal over de keelamandel operatie via en kies specialismen Zutphen en KNO (of eventueel via de CD-rom). Het is een fotoverhaal over wat er gebeurt in het ziekenhuis. Informatie bij oudere kinderen Oudere kinderen krijgen een uitnodiging voor 2 gesprekken, op dezelfde dag als het bezoek aan de POS. Bij het verpleegkundig spreekuur geeft de kinderverpleegkundige uitleg over de gang van zaken bij de opname. Keel/Neus/Oorheelkunde KNO-514.1 19 maart 2015 pagina 2/5
Bij de pedagogisch medewerker krijgt uw kind aan de hand van echte materialen uitleg over de operatie en de ziekenhuisopname. Desgewenst kan uw kind een dokterskoffertje lenen met informatie materialen over ziekenhuisopname. Waar moet u vooraf aan denken? Het is belangrijk dat uw behandelend arts op de hoogte is van eventuele bijzonderheden zoals temperatuurverhoging, hartafwijkingen, medicijnen etc. Geeft u deze informatie tijdig van te voren door. Wanneer uw kind inhalatie medicijnen gebruikt voor longproblemen ('pufjes') dan moet uw kind deze gewoon blijven gebruiken. Op de dag van opname is het noodzakelijk dat uw kind nuchter is. Tot hoeveel uur voor de ingreep uw kind nog mag eten en drinken staat in de folder Narcose bij uw kind. Volg de adviezen in deze folder strikt op! Een kind vanaf 6 maanden mag tot: o 6 uur voor de narcose licht verteerbaar eten en normaal drinken o 4 uur vóór de narcose borstvoeding o 2 uur vóór de narcose helder vloeibare drank met een maximum van 100 ml. Daardoor voelt hij/zij zich na de ingreep sneller beter. Uw kind mag zijn of haar eigen pyjama meenemen, het is raadzaam een reserve pyjama en kleren mee te nemen. Wilt u eventuele sieraden van uw kind (oorbelletjes, ring etc.) thuis afdoen? Dit i.v.m. de hygiëne op de operatieafdeling. Ook graag eventueel nagellak bij uw kind verwijderen. Bij een klein kind graag de eigen tuitbeker meenemen. Liever geen antilekbekers. Haal van tevoren voor een paar dagen Paracetamol in huis. Van de kinderverpleegkundige krijgt u te horen welke dosering u kunt aanhouden bij uw kind. Operatie bij oudere kinderen: U krijgt bij het verpleegkundig spreekuur een paracetamol zetpil mee naar huis. Deze zetpil geeft u thuis voor de behandeling aan uw kind. Ook is het belangrijk dat uw kind een lege blaas heeft voor de ingreep. Laat uw kind dus vlak voor de ingreep plassen. We adviseren de ouder(s)/verzorger(s) om zelf wel te ontbijten. De operatie kan niet doorgaan als uw kind ziek is of als er in de onmiddellijke omgeving een infectieziekte heerst (bof, roodvonk, waterpokken, etc.) Ook als het kind ontstoken wondjes of steenpuisten heeft, moet de ingreep worden uitgesteld. Neem in dat geval (telefonisch) contact op met de polikliniek KNO voor overleg: maandag t/m vrijdag 8.30-16.30 uur tel: 0575-592 802 In het ziekenhuis Op de afgesproken dag en tijdstip meldt u zich met uw kind bij de balie van het Centrum Vrouw en Kind Zutphen. De kinderverpleegkundige informeert u verder over de praktische gang van zaken. Keel/Neus/Oorheelkunde KNO-514.1 19 maart 2015 pagina 3/5
Wanneer u bij uw kind wilt blijven, is dat mogelijk. In verband met de ruimte en de rust voor de kinderen kan er slechts één ouder/verzorger bij het kind blijven. Wanneer uw kind aan de beurt is, brengt de kinderverpleegkundige u en uw kind samen met de andere kinderen naar de wachtkamer van de operatieafdeling. In de operatiekamer zijn veel verschillende medewerkers aanwezig. Het is niet toegestaan sieraden te dragen in de operatiekamer. Wij vragen u daarom om al uw sieraden (oorbellen, horloge, kettingen, ringen, armbanden, piercings, etc.) af te doen (eventueel thuis) voordat u met uw kind meegaat naar de operatiekamer. Uw kind wordt in principe liggend in slaap gebracht. U kunt mee tot uw kind 'in slaap' is gebracht door de anesthesioloog. De arts of de kinderverpleegkundige geeft aan wanneer u weg moet gaan. Wilt u dat dan meteen doen? U kunt terug gaan naar de wachtkamer en daar plaats nemen tot de behandeling klaar is. De kinderverpleegkundige roept u zo snel mogelijk na de behandeling weer binnen, terwijl uw kind aan het wakker worden is! Is uw kind goed wakker? Dan worden jullie samen opgehaald door de kinderverpleegkundige die u en uw kind meeneemt naar de kinderafdeling. U kunt bij uw kind blijven tot het naar huis kan. Wanneer u (om welke reden dan ook) niet steeds bij uw kind kunt blijven, geeft u dit dan van te voren door aan de kinderverpleegkundige. In overleg wordt dan bekeken hoe uw kind zo goed mogelijk opgevangen kan worden. Het knippen van keelamandelen gebeurt via de mondholte. Hierdoor kan het zijn dat tanden en/of kiezen die loszitten, loslaten tijdens de behandeling omdat uw kind aan het wisselen is. Heeft uw kind tanden en/of kiezen die loszitten? Geef dit dan vóór de behandeling door aan de kinderverpleegkundige. Ontslag Jonge kinderen die binnen het KNO-programma worden geopereerd mogen omstreeks 13.00 uur weer naar huis. Oudere kinderen blijven in principe één nacht in het ziekenhuis. Neem uw kind niet mee naar huis met het openbaar vervoer! Mogelijke complicaties De KNO-arts heeft u uitgelegd wat het doel en de risico s van de operatie zijn. Het doel is doorgaans het verminderen van de klachten van de keelamandelen zoals pijn, ontstekingen of problemen met de ademhaling s nachts. Het belangrijkste risico is een nabloeding. Deze treedt bij verwijderen van de keelamandelen in ongeveer 2% van de gevallen op, meestal gedurende de ochtend na de ingreep. Uw kind ondergaat dan mogelijk dezelfde ochtend een tweede operatie onder narcose. Nazorg In de fase thuis is het belangrijk dat uw kind voldoende drinkt om uitdroging te voorkomen. De eerste paar dagen na de operatie moet u op een paar dingen letten. Dit zijn: Keel/Neus/Oorheelkunde KNO-514.1 19 maart 2015 pagina 4/5
Dag van de operatie laat uw kind binnen blijven laat uw kind s avonds en 's nachts ook een keer drinken, om de drie uur gebruik koude heldere dranken en waterijs (vaak kleine slokjes is belangrijker dan veel in één keer drinken) geef uw kind s avonds nog wat vla / yoghurt of appelmoes als het daarin trek heeft Tweede en derde dag gebruik nog steeds koude zachte voeding zoals yoghurt, vla, puree, appelmoes, brood zonder korsten en koude dranken. Geef geen banaan, sinaasappel of kiwi. Alles wat zuur, erg zoet of zout is doet zeer aan de wond in de keel. Vierde dag uw kind mag weer gewoon eten Leefregels verzorging en activiteit U geeft pijnstilling volgens het schema dat u meekrijgt na de ingreep (Diclofenac en Paracetamol zetpil). Daarna alleen als uw kind nog pijn heeft. De dosering is afhankelijk van het gewicht van uw kind. De kinderverpleegkundige op de afdeling geeft u hierover informatie. Geef nooit aspirine of medicijnen die aspirine bevatten. Deze kunnen het bloed verdunnen en daardoor bloedingen veroorzaken. Laat uw kind de eerste dagen na de behandeling niet heet douchen of baden. Wanneer uw kind zich goed voelt, kan het na 4 tot 7 dagen weer naar school. Uw kind mag na 14 dagen weer zwemmen. Contact opnemen en vragen Neem contact op met polikliniek KNO via tel: 0575 592 802 Wanneer uw kind een temperatuur krijgt boven de 38,5 C (houdt uw kind in bed). Wanneer uw kind blijft spugen of wanneer uw kind helder rood (vers) bloed uit spuugt of uit de neus bloedt (De dag van de behandeling kan het kind wat oud bruin bloed opgeven. Dit is meestal geen probleem.) Wanneer u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft. De avond van de ingreep neemt u contact op met de kinderafdeling, tel 0575 592 888. Zijn er nog problemen de dagen na de ingreep? Dan belt u overdag met de polikliniek KNO, 0575 592 802. Na 16.30 uur belt u met de kinderafdeling. U kunt ook e-mail met de poli via poliknozutphen@gelre.nl. U krijgt op werkdagen binnen twee dagen antwoord. Noteer bij het emailen het patiëntnummmer of geboortedatum van uw kind en de achternaam. Wij willen u er op wijzen dat gegevens die per e-mail worden uitgewisseld niet via een beveiligd systeem gaan. Keel/Neus/Oorheelkunde KNO-514.1 19 maart 2015 pagina 5/5