De kinder- en jeugdpsycholoog
De behandelend arts uit het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ) heeft uw kind verwezen naar de kinder- en jeugdpsycholoog in het ziekenhuis. In deze folder leggen we uit wat een kinder- en jeugdpsycholoog doet en wat de manier van werken is van de afdeling medische psychologie. Wat doet de kinder- en jeugdpsycholoog? Een kinder- en jeugdpsycholoog is een psycholoog die specifieke kennis heeft van de ontwikkeling en het gedrag van kinderen en jeugdigen. Binnen het ziekenhuis helpt de kinderen jeugdpsycholoog kinderen en jeugdigen die lichamelijke klachten en/of een chronische aandoening hebben. Voor deze lichamelijke klachten zijn de kinderen al eerder in CWZ bij een arts geweest. De kinder- en jeugdpsycholoog richt zich vooral op de samenhang tussen de lichamelijke klachten en het (psychisch) functioneren van het kind. Wanneer gaat uw kind naar een psycholoog in het ziekenhuis? Het hebben van lichamelijke klachten of een chronische aandoening kan een zware belasting zijn voor uw kind en zijn/haar naaste omgeving. Daarnaast kunnen medische onderzoeken en behandelingen zo belastend zijn, dat kinderen daar last van krijgen. Er kunnen ook verschillende factoren zijn die lichamelijke klachten in stand houden zoals persoonlijke problemen, problemen in het gezin, met leeftijdsgenoten of op school. Lichamelijke klachten, ziekte en problemen kunnen de normale ontwikkeling en het dagelijks leven van het kind ernstig verstoren. Wanneer het niet lukt om dergelijke patronen op eigen kracht te doorbreken, kan een psycholoog ingeschakeld worden. Voorbeelden van klachten waarvoor uw kind naar de psycholoog gaat: verwerkings- of aanpassingsproblemen bij chronische ziekten, zoals diabetes en astma; (medisch) trauma; grote angst voor onderzoeken door de arts; lichamelijke klachten waar de arts geen medische oorzaak voor kan vinden, zoals buikpijn, misselijkheid en hoofdpijn; zindelijkheidsproblemen; angst of spanningsklachten bij lichamelijke ziekten; eetproblemen; slaapproblemen. 2
Wat gebeurt er na verwijzing door de arts? Nadat de kinderarts uw zoon/dochter naar de kinder- en jeugdpsycholoog heeft verwezen, worden er eerst vragenlijsten naar u opgestuurd. Het doel van deze vragenlijsten is om een beter beeld te krijgen van de klachten. Wanneer de vragenlijsten op de afdeling medische psychologie binnen zijn, kan een afspraak worden ingepland voor een kennismakingsgesprek; dit noemen we ook wel een intakegesprek. In dit gesprek wil de psycholoog uw kind beter leren kennen. Er wordt niet alleen besproken wat de klachten zijn, maar er zal ook worden gesproken over hoe het verder met uw kind gaat, hoe uw kind zich ontwikkelt en hoe het gezin en het (gezins)leven er op dit moment uitziet. Aan het einde van het intakegesprek wordt besproken hoe het vervolg zal zijn. Soms is alleen een intakegesprek voldoende. Het kan ook zijn dat er psychologisch onderzoek of een vervolggesprek nodig is om meer informatie te krijgen. In andere gevallen wordt na het intakegesprek een begeleiding of behandeling gestart. Een behandeling is over het algemeen kortdurend en met als doel om anders te leren omgaan met de klachten, zodat deze minder kunnen worden. Wanneer een intensieve en langdurige behandeling nodig is, zal de psycholoog met u en uw kind overleggen over een mogelijke doorverwijzing naar een andere organisatie. CWZ is één van de Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ). Het bieden van goede patiëntenzorg is de belangrijkste taak, maar daarnaast vindt ook opleiding, onderwijs en onderzoek plaats. Een deel van het intakegesprek, psychologisch onderzoek en de behandeling kan onder supervisie uitgevoerd worden door een stagiair(e) psychologie of orthopedagogiek. Waaruit kan een psychologische behandeling bestaan? Wanneer samen besloten wordt om een behandeling te starten op de afdeling medische psychologie, zal de keuze van de behandeling onder andere afhankelijk zijn van de leeftijd van uw kind, de klachten en uw vraagstelling. Onderdelen van de behandeling kunnen zijn: Uitleg over uitlokkende en in standhoudende factoren van de klacht. Het anders leren omgaan met de gevolgen van de ziekte of klacht. Het aanleren van vaardigheden om de invloed van de klachten te verminderen. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van ontspanningstechnieken, mindfulness, medische hypnose of het vergroten van kennis over het ziektebeeld. De wisselwerking van gedachten, gevoelens en gedrag inzichtelijk maken en de invloed hiervan op de klacht. Het verwerken van een traumatische gebeurtenis door middel van EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). Ouders adviseren en ondersteunen bij de aanpak van de problemen of klachten van hun kind. 3
Uw rechten en de rechten van uw kind met betrekking tot het medisch dossier U en uw kind hebben in principe recht op inzage, kopie, toevoeging of vernietiging van (delen) van het medische dossier. Als u dat wilt, kunt u een schriftelijk verzoek sturen naar uw behandelend psycholoog. Meer informatie vindt u op de website van CWZ: www.cwz.nl/rechtenenplichten Vertrouwelijke informatie De kinder- en jeugdpsycholoog heeft beroepsgeheim. Vertrouwelijke informatie wordt als dat van belang is voor de behandeling van uw kind gemeld bij andere (ziekenhuis)medewerkers die bij de behandeling betrokken zijn. Bijvoorbeeld de behandelend medisch specialist van uw kind en de huisarts. Het geven van informatie aan andere organisaties buiten het ziekenhuis, gebeurt alleen na uw schriftelijke toestemming. Kwaliteitsbewaking De afdeling medische psychologie probeert u zo goed mogelijk te helpen. Als er zaken zijn die u of uw kind niet begrijpt of waar u ontevreden over bent, bespreekt de psycholoog dat graag met u. Mocht dit niet tot een oplossing leiden dan kunt u zich richten tot de klachtenfunctionaris. In de folder Heeft u suggesties of klachten? Laat het ons weten kunt u meer lezen over de klachtenregeling in CWZ. De kinder- en jeugdpsychologen houden zich aan de gedragscode van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Bij deze organisatie kunt u terecht met vragen. Website: www.psynip.nl. Adres: Postbus 9921, 1006 AP Amsterdam. Bericht van verhindering Kunt u of uw kind niet komen op het afgesproken tijdstip? Bel dan zo snel mogelijk naar de afdeling medische psychologie om de afspraak te annuleren en een nieuwe afspraak te maken. Er kan dan nog een andere patiënt in uw plaats komen. Vragen Heeft u nog vragen? Stel deze dan gerust aan de psycholoog. 4
G892 / 03-19 Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Afdeling medische psychologie (C14) Telefoon (024) 365 74 20 Website: www.cwz.nl/medischepsychologie 5