Jaarverslag 2014
INHOUDSOPGAVE Profiel 3 Kerncijfers 5 Verslag van de directie 6 - Missie, Visie & Strategie - Cogas en de maatschappij - Belangrijkste ontwikkelingen 2014 - Infra & Beheer - Energiemanagement - Decentrale energieopwekking - Financiële ontwikkelingen 2014 - Vooruitzichten voor 2015 Risicomanagement 18 Corporate Governance 21 Aan de algemene vergadering van aandeelhouders 25 Jaarrekening 2014 28 Aandeelhouders, Raad van Commissarissen, Directie en Ondernemingsraad per 31 december 2014 63 2
PROFIEL Cogas is de regionale netbeheerder in grote delen van Twente en in de Sallandse gemeente Hardenberg. Cogas is verantwoordelijk voor het ontwikkelen, aanleggen, beheren en onderhouden van netwerken voor gas en elektriciteit. Daarmee is Cogas verantwoordelijk voor het transport van elektriciteit en gas naar bijna 140.000 klanten en is zij een belangrijke schakel tussen deze klanten en de energieleveranciers. Het hoofdkantoor is gevestigd in Almelo. Bij Cogas waren per ultimo 2014 circa 220 medewerkers in dienst. Energie is een basisbehoefte. Een stabiele energievoorziening is van groot belang. Om deze reden vertegenwoordigen de activiteiten van Cogas een groot maatschappelijk belang. Cogas vervult deze taak met maximale openheid en transparantie. Er wordt continue gewerkt aan een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam energienetwerk. Veiligheid voor klanten en medewerkers is daarbij een kernwaarde. Cogas wil in haar werkgebied van aandeelhoudende gemeenten een rol vervullen in de maatschappelijk belangrijke energietransitie naar duurzame energiebronnen, dit in nauwe samenwerking met relevante partners en belanghebbenden in haar verzorgingsgebied. Cogas vindt het belangrijk dat breedband voor iedereen toegankelijk is. De (50%) joint venture Cogas Kabel Infra B.V., een samenwerking tussen Cogas en Rabo CIF, onderhoudt en legt breedbandinfrastructuur aan. Eind 2014 waren de meeste kernen in het verzorgingsgebied voorzien van een aansluiting op het glasvezelnetwerk. Daarnaast zijn er in 2014 voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd met betrekking tot de aanleg van glasvezel in het buitengebied. Organisatiestructuur De Cogasgroep bestond in 2014 uit de moedermaatschappij Cogas Holding N.V., haar dochter Cogas B.V. en de daaronder hangende dochtervennootschappen Cogas Facilitaire Diensten B.V., Cogas Infra en Beheer B.V., Cogas Duurzaam B.V., Cogas Meetdiensten B.V. en Cogas Kabel Telecom Services B.V. Cogas B.V. heeft daarnaast een 50% deelneming in Cogas Kabel Infra B.V. en een 50% deelneming in Gas Service Team (GST). In 2014 werd tevens een deelneming van 100% verworven in Metsens B.V. Netbeheer Cogas Infra en Beheer B.V. verzorgt zowel het (net)beheer als de daaraan verbonden werkzaamheden aan de energie-infrastructuur. Cogas Infra en Beheer B.V. is aangewezen als netbeheerder binnen de Cogasgroep. Zij is verantwoordelijk voor het bewaken van een optimale balans tussen kosten en baten van het netwerk en voor een optimaal ontwerp van dat netwerk. Daarnaast is zij verantwoordelijk voor het verzamelen en analyseren van alle informatie over de netten. Een andere belangrijke activiteit is het voeren van de administratie die noodzakelijk is voor het faciliteren van de vrije markt. Verder vallen alle gas- en elektriciteitsmeters voor kleinverbruik in het Cogasgebied onder de zorg van Infra en Beheer. 3
Duurzame energie Cogas Duurzaam B.V. verzorgt duurzame energieoplossingen in de gebouwde omgeving. Warmtekoudeopslag is hierbij een belangrijk onderdeel, aangevuld met projecten op het gebied van biomassaverbranding (houtkachels) en biogasproductie (groene stroom en warmte). In Cogas Duurzaam B.V. zijn ook de activiteiten op het gebied van Innovatie & Ontwikkeling ondergebracht. Meetdiensten Cogas Meetdiensten B.V. is actief op de markt voor metering bij grootverbruikers. Sturing van energieverbruik op basis van actuele meetgegevens is bij deze groep klanten van groot belang. Cogas Meetdiensten biedt daartoe de mogelijkheden. Cogas Facilitaire Diensten B.V. Cogas Facilitaire Diensten B.V. is binnen de Cogasgroep de personeelsvennootschap. Alle medewerkers die werkzaamheden verrichten voor de stafafdelingen, Cogas Meetdiensten B.V., Cogas Duurzaam B.V. en Cogas Kabel Telecom Services B.V. hebben een dienstverband bij Cogas Facilitaire Diensten B.V. 4
KERNCIJFERS Financiële kerncijfers De gegeven kerncijfers hebben betrekking op de geconsolideerde jaarrekening van Cogas. De balansgegevens zijn per 31 december. Resultaten Eenheid 2014 2013 2012 2011 Som der bedrijfsopbrengsten *1.000 51.848 59.775 69.828 65.852 Som der bedrijfslasten *1.000 42.209 43.293 58.011 43.503 Bedrijfsresultaat *1.000 9.639 16.482 11.817 22.349 Financiële baten en lasten *1.000-340 -1.979-589 -1.477 Resultaat uit deelnemingen *1.000 2.243 11.222 34.952 804 Resultaat voor belasting *1.000 11.542 25.725 46.180 21.676 Resultaat na belasting *1.000 11.168 22.758 43.311 18.924 Balans Netto werkkapitaal *1.000 43.992 53.969 85.895 30.029 Vaste activa *1.000 173.408 162.563 146.145 148.170 Eigen vermogen *1.000 183.223 182.233 195.098 133.977 Balanstotaal *1.000 230.477 228.967 247.267 192.578 Ratio's Financieel beleid Solvabiliteit (Eigen vermogen/totale vermogen) 79,5 79,6 78,9 69,6 Current ratio (Vlottende activa/vlottende passiva) 436,4 534,0 664,1 308,8 Rentabiliteit totale vermogen 4,2 6,9 5,4 12,0 EBIT - rentedekking 7,4 9,8 27,5 8,7 FFO* - rentedekking 14,3 11,2 28,6 13,9 Overige kerncijfers Cash-flow *1.000-8.184-48.579 55.619 2.192 Investeringen *1.000 10.159 17.288 25.942 21.528 * FFO : de som van de netto winst uit gewone bedrijfsuitoefening, afschrijvingen, latente belastingen en overige kostenposten waarvoor geen kasgeld noodzakelijk is en bruto rentelasten. Cogas Holding N.V. heeft een 50% deelneming in Cogas Kabel Infra B.V. Cogas Kabel Infra B.V. heeft als kerntaak het aanleggen en exploiteren van COAX en FTTH netwerken. De investeringen van deze entiteit in FTTH staan hieronder vermeld: Eenheid 2014 2013 2012 2011 Investeringen in FTTH door Cogas Kabel Infra B.V. * 1.000 33.643 17.514 8.222-5
Niet financiële kerncijfers Eenheid 2014 2013 2012 2011 Storingscijfers Uitvalsduur* elektriciteit Cogas minuten 2,9 6,5 12,9 5,0 Uitvalsduur* elektriciteit landelijk minuten 20 22,6 26,0 21,0 Uitvalsduur* gas Cogas seconden 54 18 30 18 Uitvalsduur* gas landelijk seconden 194 60 60 42 Transport en aansluitingen Totaal gastransport 1.000 m3 312.878 402.598 382.540 358.445 Aansluitingen gas aantal 139.093 138.548 138.192 137.721 Totaal elektriciteittransport MWh 493.417 504.705 502.845 503.121 Aansluitingen elektriciteit aantal 52.954 52.766 52.742 52.666 Geplaatste slimme meters Elektriciteit aantal 1.914 2.262 2.381 929 Geplaatste slimme meters Gas aantal 5.565 5.672 4.711 1.603 Verkopen in hoeveelheden Totaal verkopen afstandsverwarming GJ 26.193 29.110 26.388 28.005 Aansluitingen afstandsverwarming aantal 883 883 882 882 Totaal verkopen warmte opslag GJ 39.801 37.078 22.680 13.856 Totaal verkopen koude opslag GJ 13.169 13.529 9.624 10.064 Aansluitingen warmte-koude opslag aantal 1.227 1.020 773 551 Overige kerncijfers Personeelsbezetting per 31 december aantal 219 242 235 232 Ziekteverzuim % 4,0 3,5 3,5 3,3 * Bij de uitvalsduur gaat het om de gemiddelde storingstijd per klant per jaar. 6
VERSLAG VAN DE DIRECTIE Het voor u liggende verslag van de directie, dat deel uitmaakt van het jaarverslag 2014, bestaat uit de volgende onderdelen: Missie, Visie & Strategie Energiemanagement Cogas en de maatschappij Decentrale energieopwekking Belangrijkste ontwikkelingen 2014 Financiële ontwikkelingen 2014 Infra & Beheer Vooruitzichten voor 2015 In dit onderdeel doet de directie van Cogas verslag over de belangrijkste onderdelen van de bedrijfsvoering over 2014 en geeft zij haar visie op de toekomst. Missie, visie en strategie De missie van Cogas is: We willen de beste netbeheerder zijn en voorop lopen bij de verduurzaming (van de energievoorziening) in de regio. Deze missie is vertaald in de kernwaarden betrouwbaarheid, duurzaamheid en verbondenheid. Als onafhankelijk netwerkbeheerder bevindt Cogas zich in een speelveld dat ingrijpend aan het veranderen is. Energie- en datanetwerken worden steeds zwaarder belast. De trend is dat meer gebruikers met eigen installaties zelf energie gaan opwekken, die ze deels terugleveren aan het net. Door nu in te spelen op de eisen die zullen worden gesteld aan de toekomstige energienetwerken wil Cogas ervoor zorgen dat ook dan de levering van energie met hoge betrouwbaarheid en tegen betaalbare tarieven kan plaatsvinden. Maar Cogas wil ook haar rol vervullen op het gebied van duurzame energie en energiebesparing. Bij voorkeur in samenwerking met overheden en maatschappelijke organisaties, worden investeringen dan wel onderzoek gedaan ten aanzien van nieuwe energieopties als houtkachels, decentrale energieopwekking en opslag en energiemanagement. Hierbij worden de projecten beoordeeld vanuit financieel, strategisch en maatschappelijk perspectief. Cogas en de maatschappij Cogas wil als onderneming van en voor de burgers, bedrijven en overheden maatschappelijk betrokken en verantwoord ondernemen. Vanuit dit perspectief is Cogas betrokken bij tal van organisaties en samenwerkingsverbanden, met als doel haar bijdrage te leveren aan de voorwaarden waaronder mensen comfortabel in onze regio kunnen werken, wonen en leven. Cogas Cultuurfonds De maatschappelijke betrokkenheid van Cogas komt mede tot uiting door middel van het Cogas Cultuurfonds. Met bijdragen uit dit fonds worden culturele evenementen ondersteund. De vele aanvragen voor een bijdrage uit het fonds die jaarlijks worden ingediend geven aan dat het fonds in een behoefte voorziet. De Cogas Cultuurprijs werd in 2014 gewonnen door de Stichting Kamerfestival Twente. 7
Belangrijkste ontwikkelingen 2014 Organisatieveranderingen De tariefregulering op netbeheer vindt plaats in periodes van 3 jaren. In 2014 is een nieuwe reguleringsperiode ingegaan. De toegestane omzet voor de jaren 2014 tot en met 2016 is voor de Nederlandse netbeheerders aanmerkelijk naar beneden bijgesteld. Dit noopt Cogas tot het nemen van vergaande efficiencymaatregelen. Ook moet kritisch worden gekeken naar de resultaatbijdrage van de diverse bedrijfsonderdelen. Deze zaken hebben geleid tot een aantal organisatiewijzigingen: 62+aanbod Een groep medewerkers van 62 jaar en ouder heeft gebruik gemaakt van de aangeboden mogelijkheid om de werkzaamheden voor Cogas te beëindigen. Cogas Meetdiensten De positie van het commerciële meetbedrijf, Cogas Meetdiensten B.V., is geanalyseerd en heroverwogen. Dit heeft geresulteerd in het neerwaarts bijstellen van de formatie. Gevolgen invoering leveranciersmodel De verplichte invoering van het leveranciersmodel voor kleinverbruikers per 1 augustus 2013 heeft geleid tot een afname van de werkzaamheden binnen de financiële afdeling. Als gevolg hiervan heeft in 2014 een aantal medewerkers het bedrijf verlaten. Vervroegd uittreden In verband met verdere reductie van de werkzaamheden is eind 2014 opnieuw, aan de daarvoor in aanmerking komende medewerkers, de mogelijkheid geboden tot beëindiging van de werkzaamheden voor Cogas. Nieuwe gas- en elektriciteitswet (STROOM) Eind juli 2014 opende het Ministerie van Economische Zaken een consultatie ten aanzien van het concept van een wetsvoorstel voor een nieuwe gas- en elektriciteitswet. De gezamenlijke netbeheerders hebben via de brancheorganisatie Netbeheer Nederland hun commentaar op het wetsontwerp ingediend. Op basis van alle consultatiereacties verscheen begin december 2014 een nieuw concept wetsontwerp. Ten aanzien van netbeheersorganisaties gaat het wetsontwerp ervan uit dat zij hun activiteiten in beginsel beperken tot infrastructuren. Voor activiteiten als warmteproductie, -levering, biogaswinning en meetdiensten, welke thans door Cogas worden uitgevoerd, zou dan geen plaats meer zijn. Migratie Caiway Medio oktober 2014 kondigde Caiway Kabeltelevisie B.V. (het voormalige Cogas Kabel N.V.) de beëindiging aan van het medegebruik door Ziggo van de coaxnetten ten behoeve van internet, telefonie en digitale pluspakketten. Klanten moesten als gevolg daarvan een keuze maken tussen voortzetting van de desbetreffende dienstverlening op coax door Caiway, overstap naar dienstverlening door Caiway over glasvezel of overstap naar een andere provider over een andere telecommunicatie-infrastructuur. Deze aankondiging leidde tot veel commotie onder de klanten en resulteerde in een groot aantal telefooncontacten, e-mails, raadsvragen vanuit meerdere aandeelhouders van Cogas en tot Kamervragen. Caiway heeft daarop snel gereageerd met een verbeterd overstapaanbod naar de klanten. 8
Factsheet Autoriteit Consument & Markt (ACM) Kijkend naar de factsheet Kwaliteit die de toezichthouder ACM medio 2014 heeft gepubliceerd, blijkt dat Cogas wederom behoort tot de beste netbeheerders van Nederland. In 2014 heeft Cogas, door een naar verhouding grote gasstoring in mei, wel een hogere uitvalsduur dan normaal gesproken. Voor elektriciteit onderscheidt Cogas zich ook zeker weer over 2014 in een zeer lage uitvalsduur en een betrouwbaar netwerk. Ook hebben de diverse externe kwaliteitsaudits in 2014 aangetoond dat Cogas kwaliteit en processen goed op orde heeft: ISO 9001 In september 2014 is de externe opvolgingsaudit in het kader van het kwaliteitssysteem met goed gevolg doorstaan en heeft Cogas aangetoond dat het kwaliteitssysteem conform de ISO 9001:2008 norm functioneert. VCA Petrochemie gecertificeerd In oktober 2014 heeft er een externe VCA audit plaatsgevonden. Naar aanleiding hiervan is Cogas VCA Petrochemie gecertificeerd. Het niveau Petrochemie is het hoogste VCA niveau, wat aangeeft dat Cogas veiligheid en milieu serieus neemt en daar naar handelt. Nieuwe ontwikkelingen ten aanzien van Trianel Gaskraftwerk Hamm GmbH KG & Co (TGH) Ook in 2014 kon nog geen koper worden gevonden voor de aandelen in TGH. Wel heeft intern een verschuiving van het belang plaatsgevonden van Cogas Infra en Beheer B.V. naar de nieuw opgerichte Cogas Participatie TGH B.V. Binnen TGH zelf wordt gewerkt aan een herstructurering, met als doel te komen tot een situatie waarbij een einde komt aan de verliezen die de aandeelhouders momenteel lijden op hun belang in de gascentrale. In verband daarmee is met ingang van 5 november 2014 de werking van de energieleveringsovereenkomst tussen TGH en Cogas Infra en Beheer B.V. opgeschort. Voorzien is in een afkoop van de gasleveringsverplichting door de gasleverancier aan TGH en het verstrekken van aanvullende middelen door de aandeelhouders. Met het aldus te verwerven bedrag zal TGH haar langlopende bankfinanciering aflossen. Vanwege de lange tijdsduur waarop de middelen door Cogas zijn verstrekt en gelet op de onzekerheid omtrent terugbetaling daarvan is ten laste van het resultaat 2014 een voorziening gevormd. Overname aandelen Metsens B.V. Per 15 januari 2014 werd de overname door Cogas B.V. van alle aandelen in Metsens B.V. afgerond. Metsens B.V. is aanbieder van energiebesparingsapplicaties voor grotere klanten en zogenaamde multisites. De diensten van Metsens B.V. vormen een aanvulling op het aanbod van Cogas Meetdiensten. 9
Internationale contacten Als uitvloeisel van de handelsmissie naar Texas, waaraan Cogas in 2013 heeft deelgenomen, is een samenwerking ontstaan tussen een aantal Nederlandse bedrijven, waaronder de netbeheerders Cogas en Alliander, en een groep van Amerikaanse bedrijven, waaronder Austin Energy in Austin (Texas). Binnen deze samenwerking wordt voornamelijk kennisuitwisseling beoogd. Een medewerker van Cogas heeft in 2014 gedurende een periode van vier maanden meegelopen binnen diverse afdelingen van Austin Energy en met anderen bijgedragen aan de ontwikkeling van een op kennisuitwisseling gestoelde relatie. Personeel Het personeelsbestand binnen Cogas is gedurende het jaar 2014 afgenomen van 242 naar 219 medewerkers. In 2014 traden 14 nieuwe medewerkers in dienst en 37 medewerkers uit dienst. Lichte stijging ziekteverzuim Het ziekteverzuim over 2014 is uitgekomen op 4,04%; een lichte stijging ten opzichte van 2013 (3,51%). Samenwerking met de Ondernemingsraad Er zijn periodiek gesprekken geweest tussen Ondernemingsraad en de diverse managers, naast de geplande formele overlegvergaderingen met de bestuurder. Al jaren is er sprake van een goede verstandhouding met de Ondernemingsraad binnen Cogas, dit was ook in 2014 het geval. Infra & Beheer Momenteel worden energie- en datanetwerken steeds zwaarder belast. Dat betekent werk aan de winkel voor Cogas. Als onafhankelijk netbeheerder verzorgt Cogas de aanleg van betrouwbare netwerken voor gas, elektriciteit en data en ziet zij erop toe dat die netwerken onder alle omstandigheden optimaal blijven functioneren. Het streven is een ongestoorde levering aan de klant. Daarbij staat de veiligheid voor omgeving en medewerkers altijd voorop. Professionalisering van samenwerking tussen Netbeheer en Infra Een belangrijke stap die Cogas in 2014 heeft gezet is het, met behulp van dienstverleningsovereenkomsten en rapportages, professionaliseren van de samenwerking tussen Cogas Netbeheer en Cogas Infra. Het doel hiervan is om intern tot een meer zakelijke verhouding tussen opdrachtgever (Netbeheer) en opdrachtnemer (Infra) te komen, waardoor onder andere de efficiency wordt verbeterd. Het inzicht in de voortgang en kwaliteit van projecten en processen is verbeterd en door verbeterde onderlinge afstemming kan er beter worden bijgestuurd. Voorbereidingen energietransitie In 2014 zijn er belangrijke stappen gezet op het gebied van het voorbereiden en anticiperen op de energietransitie. Hierbij worden externe ontwikkelingen nauwlettend in het oog gehouden en vertaald naar Cogas. Belangrijk daarbij is dat Cogas, binnen de kaders van de wet- en regelgeving, zoveel mogelijk stimulerend en faciliterend acteert. 10
Binnen Cogas zijn de belangrijkste thema s op het gebied van de energietransitie in kaart gebracht. Dit is vervolgens vertaald in het traject GRiD (Gezamenlijk Resultaat in Duurzaamheid). Er zijn diverse projecten in de regio vastgesteld waar deze energiethema s een belangrijke rol spelen. Een voorbeeld hiervan is de ambitie in Noord-Deurningen rondom 16 mestvergisters op boerderijschaal en de wens om daarmee geproduceerd biogas via een biogasnetwerk naar industriële afnemers te brengen. In de gemeente Hof van Twente wordt intensief samengewerkt met de energiecoöperatie ECHT, de ondernemersvereniging en de gemeente om te komen tot vergaande verduurzaming. Daarnaast wordt in het project Smart Grid Evolution samen met diverse onderzoeksinstellingen en (commerciële) partijen onderzocht hoe een toekomstig intelligent energienetwerk voor 500.000 klanten eruit zou moeten zien. Toename decentrale energieopwekking Dat het essentieel is om oog te hebben voor de externe decentrale ontwikkelingen blijkt wel uit de onderstaande grafiek waarin de toename van zonnepanelen in Almelo, Goor en Oldenzaal staat weergegeven in de periode januari 2010 januari 2015. Een verdere sterke toename van zonnepanelen kan in de toekomst leiden tot spanningsproblemen in het elektriciteitsnetwerk. Daarom is het voor Cogas belangrijk om hier tijdig op te kunnen anticiperen. De branchevereniging Netbeheer Nederland werkt, samen met stakeholders in de sector (energieleveranciers, grote zakelijke energieverbruikers, toezichthouders, het ministerie van EZ, etc.), aan een gezamenlijke visie op de toekomst. Cogas is hierbij nauw betrokken. N.B.: Cogas heeft ruim 53.000 elektriciteitsaansluitingen. Het aantal aansluitingen met een PV installatie is dus ongeveer 2% van het totaal (bron: Product Installatie Register) 11
Sectorrelease succesvol geïmplementeerd Binnen de energiesector is er een complex systeemlandschap dat onder andere de vrije leverancierskeuze borgt, maar ook de basis vormt voor de jaarafrekening richting klanten en de onderlinge facturatie tussen marktpartijen. Rondom deze centrale (administratieve) processen en (ICT-) systemen zijn er het afgelopen jaar weer belangrijke stappen gezet. In het najaar stond een Sectorrelease op de kalender die tot op het laatste moment te maken had met essentiële wijzigingen. Niettemin is het gelukt om deze Sectorrelease succesvol te implementeren. Het belangrijkste resultaat is dat het gasverbruik van consumenten per 1-1-2015 nauwkeuriger bepaald wordt omdat dit gecorrigeerd wordt voor druk en temperatuur. Onderlinge samenwerking tussen netbeheerders is geïntensiveerd De onderlinge samenwerking tussen de netbeheerders is in 2014 op diverse punten geïntensiveerd en geprofessionaliseerd, bijvoorbeeld op het gebied van Centrale Marktfacilitering (CMF). Hiermee is een basis gelegd voor een efficiënte en effectieve toepassing van centrale marktfaciliterende applicaties en processen. Verdere ontwikkeling en uitbreiding hiervan wordt in de komende jaren vormgegeven. Energiemanagement De moderne technologie biedt steeds meer effectieve middelen om zo zuinig mogelijk om te gaan met energie. Deze middelen kunnen verschillende vormen aannemen, zoals slimme meters en geavanceerde meetdiensten voor monitoring en sturing. Voor Cogas is het inzetten van dit soort instrumenten een uitgesproken specialisme. Daarbij heeft Cogas via Metsens de expertise in huis gehaald om klanten gericht te adviseren over manieren om hun energieverbruik efficiënter te maken. Voorbereidingen ASM (grootschalige Aanbieding Slimme Meters) Voor het verzorgen van de grootschalige Aanbieding Slimme Meters heeft Cogas een programma ontwikkeld. Het programma is erop gericht de grote uitdagingen (organisatorisch en financieel) te realiseren en risico s daarin te beheersen. Cogas vindt het van groot belang de beschikbaarheid van de meters voor iedereen te realiseren om individuele doelstellingen van de consument, alswel de overheidsdoelstellingen en de eigen ambitie waar te maken. Belangrijkste doel van de slimme meter is het vergroten van het energiebewustzijn bij de klanten. Energieleveranciers zullen minimaal 6 keer per jaar met de klant communiceren over het energieverbruik en daardoor wordt het energiebewustzijn vergroot. Bovendien biedt de slimme meter extra mogelijkheden/functionaliteiten om nog veel meer inzicht te krijgen in het energieverbruik en mogelijk daaraan sturing te geven. Ook kan de slimme meter gebruikt worden als instrument in een slim energienetwerk, dat het voor de klant mogelijk maakt om bijvoorbeeld apparaten aan of uit te zetten. Tot en met eind 2020 zal de slimme meter aangeboden worden aan alle zogenaamde kleinverbruikklanten. Eind 2014 heeft Cogas bij 16,5% van haar elektriciteitsklanten slimme meters geplaatst. Wanneer er gekeken wordt naar het gebied waar Cogas gasnetbeheerder is dan ligt dit percentage nog iets hoger, namelijk op 20,1%. Rondom slimme meters werkt Cogas nauw samen met collega netbeheerder Enexis. Er wordt gebruik gemaakt van dezelfde meters en systemen, zodat de eenduidigheid voor de klanten in de regio zoveel mogelijk geborgd is. 12
Ontwikkeling van het bedrijf Metsens B.V. Vanaf januari 2014 is Metsens Energie Monitoring B.V. een volledige dochter geworden van Cogas B.V. Metsens heeft als missie het leveren van toegankelijke, gedetailleerde en op de klant toegesneden energie monitor systemen. Overeenkomstig het business plan van begin 2014 heeft Metsens een grote investering gedaan om klaar te zijn voor grote aantallen meters en snelle opschaling bij een sterke groei. De sales activiteiten in 2014 hebben zich geconcentreerd op abonnementen voor energie monitoring en het verkrijgen van een aantal grote eenmalige projectopdrachten. Decentrale energieopwekking Het energielandschap verandert. Traditionele energiebronnen als aardolie en aardgas worden schaarser. Tegelijkertijd worden er stappen gezet op technologisch gebied om duurzame alternatieven mogelijk te maken. Cogas is betrokken bij deze alternatieven en zorgt dat deze worden toegepast in een bestaand energienetwerk. Hierbij wordt de verbinding gezocht met partners die dezelfde ambitie hebben. Cogas heeft vanuit deze visie een bestaande duurzame portfolio opgebouwd en is in vele projecten betrokken bij de (door)ontwikkeling en toepassing van duurzame energieconcepten. Op gebruikersniveau ondersteunt Cogas opwekking van duurzame energie en teruglevering aan het netwerk. Warmte koude opslag (WKO) In 2014 is de WKO te Drachten opgeleverd, waardoor er 220 huishoudens en winkeliers gebruikmaken van duurzame energie. In totaal beschikt Cogas inmiddels over 15 WKO projecten, waarmee 862 woningen en bedrijven verduurzaamd zijn. Biomassa In 2014 is de houtkachel voor de Muziekwijk in Zwolle opgeleverd. Dit is een voorbeeldproject voor vele gemeentes. Dit blijkt uit de enorme (nationale) interesse en de exposure in bijvoorbeeld vakbladen. De Muziekwijk is een blauwdruk voor gemeentes vanwege de opwek van energie uit regionaal snoeihout als vervanging voor traditionele energievoorziening, tegen een betaalbare prijs. Eind 2014 had Cogas acht Biomassa installaties. Het duurzame alternatief voor de traditionele energievoorziening is daarbij hout of omzetting van energie vanuit vuilstort. Diverse duurzame projecten In 2014 heeft Cogas gewerkt aan diverse projecten op het gebied van lokale duurzame energieopwekking. Hieronder staan enkele belangrijke projecten beschreven: Cogas terrein Er wordt een Smart Grid gebouwd om de impact van duurzame energiebronnen op het elektriciteitsnetwerk van het Cogasterrein te kunnen meten, sturen en efficiënt te gebruiken. Hierbij zal geïnvesteerd worden in duurzame energieopwekking door middel van zonnepanelen, implementatie van duurzame mobiliteit, batterijen voor opslag en installeren van meters en balanceringssoftware. 13
Energiek Vasse. Deze gebiedsontwikkeling is opgezet om Energiek Vasse te faciliteren bij het realiseren van de ambitie om Vasse energieneutraal te maken. Verder wordt het project opgezet om de impact van gedragsverandering op het energieverbruik te monitoren om op termijn energie efficiënt te gebruiken. Energie Coöperatie Hof van Twente (ECHT) Door het toepassen van nieuwe technologie doen we ervaring op met de ontwikkelingen in netwerken, zodat duurzame decentrale energiebronnen efficiënt en rendabel ingezet kunnen worden. In dit gebied werken gemeente, ondernemers, klanten en Cogas vanuit gezamenlijk belang samen. Twenergy. Cogas streeft er, via Twenergy, naar om op basis van bestaande gasleidingen een biogasnetwerk te ontwikkelen. Dit biogasnetwerk zal het Twentse biogas van het platteland naar Twentse steden transporteren. Noord Deurningen Het doel van het project is om een biogasnetwerk te realiseren met circa 20 invoeders en afnemers. Cogas is verantwoordelijk voor aanleg en beheer van de biogasleiding. Cogas meet hierbij de flow en kwaliteit van het biogas en zorgt voor het transport van het biogas naar de beoogde afnemers. Financiële ontwikkelingen 2014 Netto resultaat Cogas heeft het jaar 2014 afgesloten met een resultaat na belasting van 11,2 miljoen. In lijn met de verwachtingen kwam het resultaat over 2014 lager uit dan het hoge resultaat in 2013 van 22,8 miljoen. De oorzaak is dat het resultaat over 2013 positief is beïnvloed ten gevolge van het realiseren van een boekwinst op de verkoop van 50% van de aandelen in Cogas Kabeltelevisie B.V. (resultaat uit deelnemingen). Genormaliseerd ligt het netto resultaat over 2014 lager dan voorgaande jaren, hetgeen ook verwacht werd vanwege de nieuwe reguleringsperiode, die een lagere omzet toestaat, die in 2014 is gestart. Bedrijfsopbrengsten De som der bedrijfsopbrengsten 2014 ter grootte van 51,8 is met circa 7,9 miljoen gedaald ten opzichte van het niveau van 2013 van 59,8 miljoen. De omzet uit gereguleerde activiteiten is door de start van de nieuwe reguleringsperiode gedaald met 3,8 mln. Onder de overige bedrijfsopbrengsten is de uitkomst van het opschorten van de energieleveringsovereenkomst tussen Cogas en TGH verwerkt. Dit leidt tot een eenmalige last van 4,6 miljoen. Daarnaast is de omzet uit niet gereguleerde activiteiten gestegen, onder andere door dienstverlening vanuit Cogas aan de joint venture Cogas Kabel Infra B.V. Deze stijging komt voornamelijk door het gevoerde projectmanagement bij de uitrol van glasvezel. De overige bedrijfsopbrengsten vertonen een negatieve opbrengst, hetgeen wordt veroorzaakt door het behaalde negatieve resultaat op de handelsactiviteiten uit hoofde van de contracten met TGH. 14
Bedrijfslasten De som der bedrijfslasten 2014 kwam uit op 42,2 miljoen tegen 43,3 miljoen in 2013. De bedrijfskosten zijn in 2014 met 1,1 miljoen licht gedaald. Deze daling wordt enerzijds veroorzaakt door lagere overige bedrijfskosten ( 1,3 mln) en het feit dat er in 2013 een duurzame waardevermindering heeft plaatsgevonden van commerciële materiële vaste activa met het oog op een verwachte lagere toekomstige opbrengstwaarde ( 1,1 mln). Hier tegenover staan echter hogere kosten uitbesteed werk en materiaalkosten die verband houden met het gevoerde projectmanagement rondom de uitrol van glasvezel ( 0,8 mln) en hogere afschrijvingskosten ( 0,9 mln) en een lagere kostprijs van de omzet ( 0,2 mln). Financiële baten en lasten Het saldo van financiële baten en lasten 2014 kwam uit op een last van 0,3 miljoen tegen een last van 1,9 miljoen in 2013. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een toename in rentebaten, hetgeen voortkomt uit een toegenomen verstrekte lening aan Cogas Kabel Infra B.V. ten behoeve van de uitrol van glasvezel. Tenslotte zijn de rentelasten afgenomen met 0,2 miljoen vanwege de afgenomen langlopende schulden. Resultaat uit deelnemingen De post resultaat uit deelneming kwam over 2014 uit op 2,2 miljoen. Deze post bestaat voornamelijk uit het aan Cogas toekomende deel van het resultaat van Cogas Kabel Infra B.V. en de verkoop van de aandelen in N.V. Kema. Het resultaat uit deelnemingen over 2013 bedroeg 11,2 miljoen. Deze post was incidenteel hoog door het realiseren van een boekwinst op de verkoop van 50% van de aandelen in Cogas Kabeltelevisie B.V. Belastingverplichting De belastinglast laat in 2014 een lagere last zien ten opzichte van 2013. De belastingdruk in 2014 bedroeg 3,2% ten opzichte van 11,5% in 2013. In 2013 werd de relatief lage belastingdruk veroorzaakt door het hoge resultaat uit deelnemingen waarop de deelnemingsvrijstelling van toepassing is. In 2014 is met de Belastingdienst overeenstemming bereikt over de fiscale verwerking van de deelneming TGH, waardoor eenmalig een belastingbate is gerealiseerd. Daarnaast zijn ook in 2014 fiscale vrijstellingen uit deelnemingsresultaten van toepassing evenals toegepaste energie investeringsaftrek en vrijgestelde winstbestanddelen. Investeringen Over het jaar 2014 heeft Cogas voor 10,2 miljoen geïnvesteerd. Het grootste deel van dit investeringsbedrag is besteed aan vervanging en vernieuwing en uitbreiding van het elektriciteit- en gasnetwerk. Daarnaast is geïnvesteerd in duurzame projecten en meetactiviteiten. Over het jaar 2013 bedroegen de investeringen 17,4 miljoen. Het afgenomen investeringsniveau komt enerzijds doordat in 2013 een aantal wijk- en middenspanningsstations is vervangen, hetgeen in 2014 niet noodzakelijk was. Daarnaast heeft Cogas kritisch gekeken, om met behoud van betrouwbaarheid en veiligheid van het netwerk, het investeringsniveau te beperken. 15
In 2014 heeft Cogas Kabel Infra B.V. ruim 33,6 miljoen geïnvesteerd in glasvezel, waarmee ultimo 2014 de totale investering ruim 59,4 miljoen bedraagt en het grootste deel van de kernen in het verzorgingsgebied van Cogas Kabel Infra B.V. is verglaasd. Liquiditeit en solvabiliteit Gedurende het hele jaar 2014 had Cogas een goede liquiditeitspositie. Daarnaast heeft Cogas een uitstekende solvabiliteit. Cogas heeft slechts een beperkt niveau aan vreemd vermogen, de bedrijfsvoering is voornamelijk met eigen vermogen gefinancierd. Dividend Voorgesteld wordt in 2015 over het resultaat van 2014 een verhoogd dividend van circa 10,2 miljoen uit te keren, hetgeen gelijk is aan de gedane uitkering in 2014. Financieel beleid Het financiële beleid van Cogas is erop gericht financieel sterk en flexibel te zijn en te blijven, evenals te allen tijde goede toegang te hebben tot de vreemd vermogen kapitaalmarkt. Hierin wordt voorzien door financiële ratio s na de eisen aan de kredietwaardigheid zoals opgenomen in het Besluit financeel beheer netbeheerder. Dit onder meer door zorg te dragen voor een evenwichtig aflossingsschema, een gebalanceerd investeringsplan, het beheersen van de operationele kosten, het beschikken over gecommitteerde kredietfaciliteiten, het aanhouden van voldoende liquide middelen en het toepassen van een verantwoord dividendbeleid. Risicobeheersing Om haar strategische, operationele en financiële risico s te beheersen past Cogas een adequaat systeem van risicomanagement toe. Dit systeem van risicobeheersing van Cogas is elders in dit verslag toegelicht in de paragraaf risicomanagement. De gebruikelijke financiële risico s zoals kredietrisico s, interestrisico s en liquiditeitsrisico s zijn voor Cogas beperkt en worden door Cogas adequaat beheerst. Met betrekking tot het kredietrisico zijn er geen wederpartijen waar Cogas substantiële bedragen van te vorderen heeft, die ter discussie staan. Er wordt een consequent beleid van kredietanalyse en -beheer uitgevoerd. Het interestrisico van Cogas is beperkt. Enerzijds omdat de omvang van de uitstaande leningen in verhouding tot het balanstotaal beperkt is. Voorts is er sprake van een evenwichtig aflossingschema. Cogas maakt geen gebruik van derivaten. Het liquiditeitsrisico van Cogas is eveneens zeer beperkt. Cogas houdt voldoende liquide middelen aan om aan al haar korte en middellange termijn financiële verplichtingen te kunnen voldoen. 16
Gebeurtenissen na balansdatum Op 17 maart 2015 heeft Cogas de bestaande energieleveringovereenkomst met TGH opgezegd. De overeenkomst waarin de mogelijkheid van beëindiging is vastgelegd kent een opschortende voorwaarde waarbij Cogas middelen ter beschikking stelt naar rato van haar deelneming (3,67%) in TGH. Het maximum aan middelen bedraagt 4 miljoen. Aan de opschortende voorwaarde zal zijn voldaan als Cogas 2,2 miljoen (van de 4 miljoen) heeft betaald en TGH haar banklening daadwerkelijk heeft afgelost. Op deze wijze is het verlies van deze activiteiten gemaximeerd en heeft Cogas in de toekomst geen onzekerheden meer rondom de hiervoor genoemde energieleveringovereenkomst. Gezien de onzekerheid van de toekomst van TGH en gelet op de lange termijn waarop eventueel terugbetaling is te verwachten, is voor het maximale bedrag aan middelen en het verwachte verlies over 2015 een voorziening gevormd ten laste van het resultaat over 2014. 17
Vooruitzichten voor 2015 Voortzetting dienstverleningsovereenkomst onderhoud en beheer voor Cogas Kabel Infra B.V. Eind 2014 liep de dienstverleningsovereenkomst onderhoud en beheer coaxnetten en glasvezelnetten tussen Cogas Kabel Telecomservices en Cogas Kabel Infra af. Partijen hebben overeenstemming bereikt over een verlenging van de dienstverleningsovereenkomst. Juridische splitsing netbeheer en infra De netbeheerder Cogas Infra en Beheer B.V. bestond vanaf haar oprichting medio 2008 uit de twee business units Netbeheer respectievelijk Infra. Tussen deze beide units worden de werkzaamheden geregeld op basis van dienstverleningsovereenkomsten. Besloten is te komen tot een verdere verzakelijking tussen deze twee units en dat te realiseren door middel van een juridische scheiding tussen beide. De unit Infra zal ontvlochten worden uit Cogas Infra en Beheer en in Cogas Infra Services B.V. worden samengevoegd met Cogas Kabel Telecomservices. Hierdoor is Cogas Infra Services B.V. in staat eventueel ook andere werkzaamheden uit te voeren, welke voor een netbeheerder niet, maar voor een andere vennootschap binnen een netbeheerdersgroep wel is toegestaan. Inzet op proeftuinen Om ook in de toekomst succesvol te zijn zal Cogas zich richten op innovatie en ontwikkeling die door de energietransitie wordt afgedwongen. Cogas heeft hiervoor de zogenaamde proeftuinen (gebiedsontwikkelingen) gedefinieerd. Deze zijn divers van aard, maar hebben hetzelfde doel: ervaring opdoen met het in evenwicht brengen van decentrale productie en afname van duurzame energie met behoud van een ongestoorde energievoorziening. Dit alles binnen de randvoorwaarden van financieel, strategisch en maatschappelijk belang. Cogas wil de prominente rol die zij inmiddels binnen diverse samenwerkingsverbanden heeft ingenomen in 2015 voortzetten. Dit zal in 2015 onder meer moeten resulteren in de plaatsing van zonnepanelen op het kantoorgebouw en bedrijfsterrein te Almelo, verdere stappen ten aanzien van het biogasnetwerk in Twente, met name in het kader van de mestvergisting Noord-Deurningen en ondersteuning van de Energie Coöperatie Hof van Twente (ECHT). Cogas Meetdiensten Er is vastgesteld dat de bedrijfsomvang van Cogas Meetdiensten te klein is voor het zelfstandig kunnen garanderen van continuïteit op de korte termijn. Autonome groei in de markt waarin Cogas Meetdiensten acteert, kan maar langzaam worden gerealiseerd. Er is eind 2014 een traject gestart met als doel Cogas Meetdiensten te verkopen dan wel het vinden van een fusiepartner. Cogas Duurzaam De activiteiten van Cogas Duurzaam zullen in 2015 worden geëvalueerd. Afhankelijk van de evaluatie en de rol die Cogas Duurzaam in de gebiedsontwikkelingsambities van Cogas kan vervullen wordt de toekomst van dit bedrijfsonderdeel bepaald. Eventuele verkoop van ofwel geheel Cogas Duurzaam B.V. dan wel van afzonderlijke duurzame energieprojecten behoort tot de mogelijkheden. 18
Investeringen en verwacht resultaat 2015 Voor het jaar 2015 is een bedrag van 14,6 miljoen aan nieuwe investeringen begroot. Het begrote resultaat na belastingen bedraagt 7,8 miljoen. Dit is een trendbreuk ten opzichte van het genormaliseerde resultaat over voorgaande jaren, welke met name wordt veroorzaakt door de tariefregulering voor gas- en elektriciteitstransport. Zonder afbreuk te willen doen aan klantgerichtheid, veiligheid en betrouwbaarheid van de energienetwerken staat Cogas voor de uitdaging de voorziene omzetdaling zoveel als mogelijk door middel van besparingen en efficiencyverbeteringen te neutraliseren. Opgemerkt moet worden dat bij het opstellen van de begroting 2015 nog geen rekening kon worden gehouden met de nadien opgetreden ontwikkelingen ten aanzien van TGH. Door het effectueren van de herstructurering van TGH zal het begrote resultaat na belastingen positief worden beïnvloed met circa 1,8 miljoen. Financieringsbehoefte Per jaareinde 2014 beschikt de onderneming over zowel een goede liquiditeitspositie als een uitstekende solvabiliteitspositie. De leencapaciteit van de onderneming is hoog. In januari 2016 dient een langlopende lening van circa 24,0 miljoen afgelost te worden. De af te lossen lening zal worden vervangen door een nieuwe lening. Stappen hiertoe zullen tijdig in de loop van 2015 gezet worden. Ontwikkelingen personeel De verwachting is dat het personeelsbestand in 2015 verder in omvang zal afnemen. Dit enerzijds als effect van de voornoemde beoogde verkoop van Cogas Meetdiensten en anderzijds als effect van efficiency maartregelen die Cogas- breed worden doorgevoerd. Almelo, 23 maart 2015 drs. M.M. Kirch 19
RISICOMANAGEMENT Het risicomanagement, risicobereidheid en uitgangspunten Cogas heeft als belangrijke maatschappelijke en wettelijke taak het waarborgen van de continuïteit van de elektriciteits- en gasnetwerken en het minimaliseren van storingen in een groot deel van Twente. Daarnaast wil Cogas in haar bedrijfsvoering veiligheids- en milieurisico s tot een minimum beperken. Het voorgaande vraagt om een goed beeld en beheersing van de risico s op het gebied van onder meer veiligheid, bedrijfsvoering en financiën waaraan Cogas blootstaat. Risicomanagement is een belangrijk onderdeel van het besturingsmodel van Cogas. Het richt zich met een brede invalshoek op alle facetten van de onderneming; van strategische en operationele risico s tot de betrouwbaarheid van (financiële) rapportages en het voldoen aan wet- en regelgeving. Cogas beschikt over een proportioneel risicomanagementbeleid. Door het toepassen van risicomanagement vormt Cogas zich een oordeel over haar belangrijkste risico s, haar risicobeleid en de te nemen beheersmaatregelen. Cogas definieert een risico als de mogelijkheid dat een gebeurtenis plaatsvindt, die een negatief effect heeft op het behalen van de doelstellingen, de bedrijfswaarden of het bestaan van onze onderneming. Het verkrijgen van inzicht in risico s en het nemen van maatregelen bieden geen absolute garantie tegen het feitelijk optreden van risico s. Het zorgt er wel voor dat het managen van risico s expliciet onderdeel is van het besturen van de organisatie. Cogas beschouwt risicomanagement als integraal onderdeel van effectief management. Cogas accepteert de risico s die bij ondernemen horen, afhankelijk van de omvang en de kans dat risico s zich voordoen. Afgeleid uit haar risicodraagkracht bepaalt Cogas haar risicobereidheid en welk risicoprofiel acceptabel is. Bij het bepalen van haar risicobereidheid zoekt Cogas aansluiting bij de normen die binnen de sector netbeheerders in Nederland gehanteerd worden. Cogas hanteert ten aanzien van deze risicobereidheid bij haar bedrijfsvoering in elk geval de volgende uitgangspunten: voldoen aan wet- en regelgeving; handelen volgens de interne procedures zoals vastgelegd in het Cogas kwaliteit- en managementsysteem. Het risicomanagement en interne beheersingsraamwerk Het stelsel van maatregelen voor risicobeheersing bestaat uit een aantal instrumenten, procedures en controlesystemen. Denk hierbij onder andere aan: het risk-based asset managementsysteem, voor de bepaling van het onderhouds- en investeringsprogramma van de assets; een jaarlijkse inventarisatie van de lange termijnrisico s; expliciet maken van een risicoafweging in de besluitvorming over het beheer- en onderhoudsbeleid en het vervangingsbeleid met betrekking tot elektriciteits- en gasnetwerken in het bijzonder en met betrekking tot projecten en businessplannen in het algemeen; het periodiek evalueren en analyseren van de relevante risico s en de maatregelen, ook binnen programma s en projecten; het Interne Control Framework van Cogas, waarmee het lijnmanagement verantwoording aflegt over de beheersing van de bedrijfsprocessen. 20
Intern hanteert Cogas binnen haar risicomanagement twee defensieve lijnen voor het managen van risico s. De bedrijfsonderdelen vormen de eerste lijn. Zij zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor het managen van risico s binnen de reguliere bedrijfsvoering. Dagelijks voeren zij werkzaamheden uit waarmee zij risico s identificeren en beheersen. Maandelijks rapporteren zij over de status van de belangrijkste geïdentificeerde risico s en belangrijkste beheersmaatregelen als onderdeel van de planning en control cyclus. Binnen het bedrijfsonderdeel Netbeheer is een adviseur Regulering aangesteld die zich bezig houdt met de compliance met betrekking tot de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet. Tevens is binnen het bedrijfsonderdeel Netbeheer een specifiek, gestructureerde systematiek van risicomanagement ontwikkeld met betrekking tot de elektriciteits- en gasnetwerken van Cogas. Een tweetal expertgroepen onderhouden het risicoregister. Zij analyseren de risico s en de effectiviteit van de beheermaatregelen. Waar nodig leidt dit tot bijsturing langs de jaarplannen. De expertgroepen zijn gevormd uit een representatieve doorsnede van Cogas om alle relevante kennis beschikbaar te hebben. De bedrijfsonderdelen worden ondersteund door de tweede linie. Dit zijn de stafafdelingen die risicogebieden als hun expertise hebben, zoals de afdeling Kwaliteit, Arbo, Milieu en Veiligheid, de afdeling Juridische Zaken en de afdeling Finance & Control. Cogas heeft geen aparte afdeling interne audit (veelal geduid als de derde linie). De interne audits worden uitgevoerd door medewerkers van de afdeling Kwaliteit, Arbo, Milieu en Veiligheid, vergezeld door een lid van het managementteam, niet behorend tot het proces dat geaudit wordt. De Cogas-directie is proactief en sturend in houding en gedrag ten aanzien van risicomanagement en interne beheersing. Maandelijks wordt de directie onder andere via de managementrapportage geïnformeerd over de belangrijkste (ontwikkelingen in) risico s en beheersmaatregelen. Indien nodig stuurt de directie aan op het implementeren van additionele maatregelen. Tenslotte bewaakt de directie het risicomanagement en het interne beheersingsraamwerk en toetst dit regelmatig aan de verwachtingen en ontwikkelingen bij de belangrijkste stakeholders van Cogas. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op de opzet en werking van het risicomanagement en het interne beheersingsraamwerk. In kwartaalrapportages wordt de Raad van Commissarissen onder andere geïnformeerd over de belangrijkste (ontwikkelingen in) risico s en beheersmaatregelen. Buiten de organisatie vervult onder andere de externe accountant een onafhankelijke signaleringsfunctie. Het uitgangspunt binnen Cogas is dat de directie en de Raad van Commissarissen van Cogas altijd op de hoogte zijn van de risico s van groot belang en/of bijzondere actualiteit. Tot slot is er toezicht op Cogas door de toezichthouders van overheidswege. Staatstoezicht op de Mijnen en de Autoriteit Consument & Markt zijn de partijen die toezicht houden ten aanzien van de elektriciteits- en gasnetwerken van Cogas. In 2014 is het risicomanagementsysteem van Cogas door hen beoordeeld als een gestructureerd en effectief systeem. 21
Belangrijkste risico s Cogas classificeert haar risico s in de hoofdgroepen strategische risico s, financiële risico s en operationele risico s. De belangrijkste risico s zijn de volgende: Risicogebied Strategisch Strategisch Financieel Operationeel Operationeel Operationeel Risiconaam Wijziging in wet- en regelgeving regulering Reputatierisico Kredietrisico Optreden grootschalig incident (assets) Fraudericiso hennepteelt Veiligheid Voor het mitigeren van bovengenoemde risico heeft Cogas, voor zover mogelijk, toereikende risicobeheersingmaatregelen getroffen. Cogas onderkent één risico dat als midden tot hoog is geclassificeerd. Dit betreft het risico dat voortkomt uit frauduleus handelen door derden en is van financiële aard. Hennepteelt is de primaire bron hierin. Ook veiligheid is hier een aandachtspunt met de status van midden. Mitigerende maatregelen zijn hier ingezet, maar zijn door de externe invloed en regie (de politie is leidend) minder effectief. Aanvullende opmerkingen met betrekking tot risico s en risicobeheersing Hieronder volgt een opsomming van de aanvullende opmerkingen m.b.t. risico s en risicobeheersing: Cogas voert haar activiteiten hoofdzakelijk in Nederland uit. Financiële transacties zijn in euro s uitgevoerd. Cogas loopt daarom geen valutarisico s; In 2012 heeft Cogas haar US Cross Border Leases volledig afgewikkeld. Cogas loopt daarom geen risico s uit hoofde van US Cross Border verplichtingen meer; Cogas heeft het keurmerk Privacy audit proof gekregen voor het verwerken van privacygevoelige klantgegevens uit de slimme meter; Het energielandschap verandert, er is sprake van een energietransitie. Dit gaat gepaard met onzekerheden en de vraag wat in de toekomst van een netbeheerder wordt verwacht. Een pasklaar antwoord zal hier niet op gegeven kunnen worden. Wel zal de organisatie van het bedrijf complexer worden. Cogas speelt daarom op diverse manieren in op de onzekerheden die gerelateerd zijn aan deze transitie. Flexibiliteit is hierbij van belang. Cogas werkt bij deze ontwikkelingen nauw samen met haar collega-netbeheerders. Dit zowel bilateraal als in samenwerkingsverband binnen Netbeheer Nederland. 22
CORPORATE GOVERNANCE Cogas Holding N.V. is een naamloze vennootschap volgens Nederlands recht. Op de onderneming is het zogenaamde structuurregime van toepassing. In Nederland is de Corporate Governance Code verplicht gesteld voor beursgenoteerde ondernemingen. Voor Cogas, dat niet beursgenoteerd is, geldt deze verplichting niet. De code benadrukt de verantwoordelijkheid die bedrijven hebben voor maatschappelijke aspecten van ondernemen. Dit sluit goed aan bij de strategische doelstellingen van Cogas op het gebied van duurzaamheid, betrouwbaarheid, betaalbaarheid en publieksgerichtheid. Cogas heeft als doel maximale openheid en transparantie te bieden over haar organisatiestructuur, handelen, doelen en resultaten. Goed ondernemerschap en goed toezicht hierop (inclusief de verantwoording daarover) vormen de pijlers van Corporate Governance. Cogas hecht grote waarde aan goede Corporate Governance. Wij streven naar een transparante structuur, die recht doet aan de belangen van alle stakeholders. Goed ondernemingsbestuur en toezicht De twee belangrijkste pijlers voor een goede Corporate Governance zijn goed ondernemingsbestuur en goed toezicht daarop. De directie en de Raad van Commissarissen zijn verantwoordelijk voor bestuur respectievelijk toezicht. Om deze taken goed uit te kunnen voeren, worden zij ondersteund door een effectief stelsel van maatregelen van risicobeheersing, interne controle en accountants. In reglementen, de statuten en een Deelnemingsstatuut is vastgelegd hoe de directie, de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zich tot elkaar verhouden. De governancestructuur van Cogas is gebaseerd op Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, de statuten van de vennootschap, het Deelnemingsstatuut en de diverse interne reglementen, codes en regelingen. De belangrijkste aspecten van de corporate governance van Cogas zijn hieronder uiteengezet. 23