Groningenhaven 4, 3433 PE Nieuwegein, Postbus 1248, 3430 BE Nieuwegein tel.: 030 6063238, fax: 030 6061569, BTW NL5989292B01 E-mail: info@vebidak.nl, Internet: www.vebidak.nl KvK: V 40122501, ING Bank 69.01.72.966 IBAN: NL70INGB0690172966, BIC: INGBNL2A Opdrachtgever : Vereniging van Eigenaars Sporenburg XIII t.a.v. de heer J. Boiten p/a Ertskade 127 1019 ED AMSTERDAM R A P P O R T Werkomschrijving Dakrenovatie Project : VvE Sporenburg XIII, Ertskade 121 t/m 139 en Seinwachterstraat 102 t/m 120, Amsterdam Projectnummer : V13.7081 Rapportnummer : V13.7081-1 Correspondentienummer : DD/JB/tz13.180 Datum inspectie : 2 augustus 2013 Datum rapportage : 19-8-2013 Dit rapport bevat 9 genummerde bladen en 4 bijlagen en is eigendom van de opdrachtgever. De rapportages/adviezen worden opgesteld naar beste weten en kunnen met inachtneming van de huidige stand der techniek en wetenschap. Gebruik van de rapportages/adviezen is volledig voor eigen risico van de opdrachtgever. Op alle werkzaamheden van Technische Zaken van VEBIDAK is de DNR 2012 van toepassing. VEBIDAK kan nimmer aansprakelijk zijn voor eventuele directe en indirecte schade, hoe ook genaamd, die uit het gebruik van het rapport/advies door opdrachtgever of derden zou kunnen voortvloeien. Indien ondanks het bovenstaande aansprakelijkheid in rechte wordt vastgesteld, kan de schadevergoeding nimmer meer belopen dan het bedrag dat de opdrachtgever voor het uitbrengen van het rapport of verstrekken van het advies aan VEBIDAK heeft voldaan. Gehele of gedeeltelijke publicatie van het rapport/advies is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van VEBIDAK en na volledige betaling van de aan het rapport/advies verbonden kosten.
Inhoud 1 INLEIDING... 3 1.1 Aanleiding en doel van het onderzoek... 3 1.2 Inspectie... 3 2 DAKCONSTRUCTIE... 4 2.1 Gegevens dakvlak... 4 2.2 Notatiesysteem dakbedekkingsconstructie... 4 2.3 Dakrand... 4 3 WAARNEMINGEN... 5 3.1 Waarnemingen op basis van de visuele inspectie... 5 3.2 Waarnemingen op basis van de insnijding(en)... 5 4 BEOORDELING... 6 5 CONCLUSIE EN ADVIES... 7 5.1 Conclusie... 7 5.2 Advies... 7 5.3 RI&E... 7 6 WERKOMSCHRIJVING... 8 6.1 Algemeen... 8 6.2 Voorbereidende werkzaamheden... 8 6.3 Bouwkundige werkzaamheden/voorzieningen... 8 6.4 Dakbedekkingswerkzaamheden... 9 6.4.1 Dakbedekkingsconstructie... 9 6.4.2 Details... 9 6.4.3 Vormvaste ballastlaag/vegetatievrije zone langs de dakranden... 9 6.4.4 Vegetatielaag... 9 6.5 Onderhoud... 9 Bijlagen: notatiesysteem dakbedekkingsconstructies coderingssysteem bitumen dakbanen fotoreportage details Pagina 2 van 9
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding en doel van het onderzoek In opdracht van de heer J. Boiten van Vereniging van Eigenaars Sporenburg XIII, heeft VEBIDAK een onderzoek verricht aan de dakbedekkingsconstructie, alsmede de relevante onderdelen van VvE Sporenburg XIII, Ertskade 121 t/m 139 en Seinwachterstraat 102 t/m 120, Amsterdam.Het onderzoek is een update van de eerder door VEBIDAK beoordeelde onderhoudsstaat van de dakconstructie (rapport nummer 1050.770 d.d. 27-08-2010), Aanleidingen voor het onderzoek zijn: het naderen van het einde van de verwachte levensduur van de dakbedekking; de wens om de dakafwerking te wijzigen naar een vegetatiedak. Doel van het onderzoek is inzage te verkrijgen in de technische staat van de dakbedekkingsconstructie en te komen tot een renovatieadvies en werkomschrijving, uitgaande van de keuze voor een (extensief) vegetatiedak. Op basis van de waarnemingen, de beoordelingen en de conclusies is in dit rapport een herstel-/onderhoudsadvies vermeld, waarin de noodzakelijk geachte werkzaamheden nader zijn omschreven. 1.2 Inspectie De inspectie is verricht op 2 augustus 2013 door de heer D. van Dreven van VEBIDAK. Er is geen destructief onderzoek uitgevoerd. De opbouw van de dakbedekkingsconstructie is in het rapport van VEBIDAK van 27 augustus 2010 vastgelegd. Pagina 3 van 9
2 DAKCONSTRUCTIE 2.1 Gegevens dakvlak Het dakvlak is gesitueerd op circa 9 m + mv. De totale oppervlakte bedraagt circa 550 m 2. Het dakvlak ligt in windgebied 2, onbebouwd. De dakbedekking is circa 18 jaar oud. 2.2 Notatiesysteem dakbedekkingsconstructie De dakbedekkingsconstructie zoals in het onderzoek in 2010 vastgesteld: Grind BF L L APP Dakbanen (eenzijdig)gebitumineerde dakbanen EPS afschotisolatie, dikte 90 130 mm Beton Een verklaring van bovengenoemde coderingen is als bijlage toegevoegd. 2.3 Dakrand De randafwerking is uitgevoerd met gemineraliseerde randstroken. De dakrandbeëindiging bestaat uit een aluminium daktrim. Pagina 4 van 9
3 WAARNEMINGEN De navolgende waarnemingen zijn gebaseerd op een visuele inspectie en insnijdingen. Aangenomen wordt dat de waarnemingen bij de insnijdingen representatief zijn voor het betreffende dak. 3.1 Waarnemingen op basis van de visuele inspectie De waarnemingen komen overeen met de waarnemingen zoals omschreven in het onderzoek uit 2010. Ten aanzien van details, doorvoeren en uitbouwen, hebben zich geen wijzigingen voorgedaan; zelfs de vervuiling met niet dak-gerelateerde voorwerpen zoals te zien in de fotoreportage van 2010 zijn nog ongewijzigd aanwezig. Van één van de uitbouwen is de beëindiging van de dakbedekking op de dakrand van het gemeenschappelijke dak uitgevoerd door de APP dakbanen over het originele dakranddetail te laten hangen. Op dit dakvlak is tevens een gedeeltelijk openstaande overlap aanwezig. Tevens is waargenomen dat de in de rapportage van 2010 omschreven (kleine) gebreken, niet zijn hersteld. 3.2 Waarnemingen op basis van de insnijding(en) Tijdens het onderzoek van 2010 zijn insnijdingen in de dakbedekkingsconstructie verricht. In het kader van deze update van het onderzoek is geen aanvullend destructief onderzoek verricht. Pagina 5 van 9
4 BEOORDELING De waarnemingen tijdens het onderzoek van 2 augustus 2013 wijken niet af van de waarnemingen tijdens het onderzoek in 2010. Dit impliceert dat ook de huidige beoordeling, overeenkomt met de beoordeling in 2010. Hieruit volgt tevens de conclusie dat het dak in de afgelopen drie jaar nauwelijks waarneembaar in kwaliteit is teruggelopen. In de rapportage van 2010 is geen beoordeling opgenomen van de daken van de drie gerealiseerde uitbouwen. De niet gesloten overlap op één van de uitbouwen dient hersteld te worden. Tevens wordt geadviseerd de aansluiting van de dakbedekking van deze uitbouw op de originele dakrand te herstellen alvorens het gezamenlijke dak van de woningen te renoveren. De dakvlakken van de drie uitbouwen zijn niet nader onderzocht. Getwijfeld wordt of de constructieve sterkte ervan het aanbrengen van een vegetatiedak mogelijk maakt. In ieder geval ontbreekt het één van de uitbouwen aan voldoende hoge dakranden om zonder ingrijpende bouwkundige aanpassingen het aanbrengen van een vegetatiedak mogelijk te maken. Zoals gemeld in de rapportage van 2010 is het ontbreken van een dampremmende laag in de dakbedekkingsconstructie een probleem zodra de bestaande dakbedekking wordt voorzien van een extra laag dakbedekkingsmateriaal. De condensatie, die in principe altijd in een dakbedekkingsconstructie plaatsvindt gedurende de koude maanden, zal dan niet volledig meer verdampen in de zomerperiode. Met als gevolg dat er vochtopbouw in de constructie plaats zal gaan vinden. Vandaar het advies uit 2010 om de bestaande dakbedekkingsconstructie te renoveren inclusief het aanbrengen van een extra laag isolatie. Hierbij zal de bestaande dakbedekking gaan functioneren als dampremmende laag en zal geen vochtopbouw in de constructie plaatsvinden. Bij toepassing van een vegetatiedak dient de bevestiging van de dakbedekking te voldoen zonder het vegetatiedak. Met andere woorden: de aan te brengen dakvegetatie kan en mag niet gezien worden als een bevestiging van de dakbedekking. Geadviseerd wordt derhalve het dak te renoveren conform het advies uit 2010, dus met een extra laag PIR-isolatie.Bij de keuze voor een afwerking met een vegetatiedak, die dan in de plaats zal komen van het dakgrind, zal de dakbedekkingsconstructie mechanisch bevestigd moeten worden in de betonnen onderconstructie. Nabij dakranden en doorvoeren dient een zogenaamde vegetatievrije zone te worden aangebracht. In de regel wordt dit gerealiseerd met grof grind. In dit project zijn de dakrandhoogtes niet hoog genoeg voor een niet vormvaste ballast. Daarom wordt geadviseerd de vegetatievrije zone langs de dakranden te realiseren met betontegels 600 x 400 x 50 mm op 15 mm dikke tegeldragers, gelegd in een strook met een breedte van 600 mm. Voor de begroening is er keuze uit zaaien, beplanten en een volledig begroeide vegetatiemat. Bij het zaaien duurt het het langst voor een volledig begroeide afwerking is gerealiseerd. Een goed alternatief is beplanten met circa 16 planten (sedums) per m2. Bij deze twee mogelijkheden is regelmatig onderhoud van de vegetatie, in de vorm van verwijderen van onkruid noodzakelijk totdat er een aaneengesloten groei van de sedums gerealiseerd is. Een aaneengesloten dakbegroening is het snelst te verwezenlijken door toepassing van een vegetatiemat. Hierin zijn, vergelijkbaar met graszoden, de sedums al tot een gesloten laag aaneengegroeid. Pagina 6 van 9
5 CONCLUSIE EN ADVIES 5.1 Conclusie Op basis van de waarnemingen en beoordelingen uit zowel 2010 als ook 2013 kan worden gesteld dat de huidige dakbedekking van de woningdaken nog enkele jaren kan functioneren alvorens groot onderhoud c.q. renovatie uit te voeren. Geschat wordt dat de huidige dakafwerking nog circa 3-5 jaar kan functioneren, mits de in het rapport uit 2010 geadviseerde reparaties deskundig worden uitgevoerd. 5.2 Advies In dit advies wordt ervan uitgegaan dat de onderconstructie de in het hoofdstuk 6 omschreven dakbedekkingsconstructie kan dragen. Dit dient vooraf door een constructeur te worden beoordeeld. 5.3 RI&E In dit project ontbreekt een borstwering van de voorgeschreven afmetingen en wordt het dakvlak voor onderhoudswerkzaamheden regelmatig betreden. Geadviseerd wordt om een risico-inventarisatie en evaluatie voor de daken (Dak-RI&E Werken op hoogte) op te stellen. Hierbij worden de risico s geïnventariseerd welke zich voordoen bij het betreden, belopen en werken op de dakvlakken. Vervolgens worden maatregelen geadviseerd, vergezeld van een dakplattegrond met de positionering van de geadviseerde voorzieningen. Pagina 7 van 9
6 WERKOMSCHRIJVING Op basis van de waarnemingen, de beoordelingen en de conclusies worden de navolgende herstelwerkzaamheden aanbevolen. 6.1 Algemeen De navolgende werkzaamheden en voorzieningen moeten worden uitgevoerd overeenkomstig de Vakrichtlijn Gesloten Dakbedekkingssystemen. Van de toe te passen dakbedekkingssystemen en isolatiematerialen moet worden aangetoond dat zij een KOMO-attest-met-productcertificaat bezitten. Daarnaast moeten de dakbedekkingssystemen en/of -constructies voldoen aan één van de in de Vakrichtlijn Gesloten Dakbedekkingssystemen geselecteerde dakbedekkingssystemen en/of -constructies. De weerstand tegen windbelasting van de dakbedekkingsconstructie moet worden bepaald conform NEN-EN 1991-1-4, NEN 6707 en NPR 6708. Bij dakbedekkingswerkzaamheden met gesloten dakbedekkingssystemen (bitumen en kunststof) is NEN 6050 Ontwerpvoorwaarden voor brandveilig werken aan daken - Gesloten dakbedekkingssystemen van toepassing. De praktische uitwerking van NEN 6050 is verwoord in de SBR publicatie Brandveilig ontwerpen en uitvoeren van platte daken (uitgave 2009), waarin ook de overige (uitvoerings)aspecten aangaande brandveilig werken zijn opgenomen. Deze SBR publicatie is van toepassing. 6.2 Voorbereidende werkzaamheden a) Tijdelijk verwijderen en opslaan van: de zonnepanelen inclusief bekabeling; de lichtkoepels inclusief opstanden; de RVS rookgasafvoeren; de terug te plaatsen ventilatie- en beluchtingsdakdoorvoeren; de betontegels in de hoeken en de looppaden van het dak. b) Verwijderen en afvoeren van: de ballastlaag van grind; niet dakgerelateerde voorwerpen; de dakrandafwerking inclusief dakrandbeëindigingen; de kunststof ventilatie dakdoorvoeren. c) Uitsnijden van plooien en blazen in het dakbedekkingssysteem en herstellen met dakbedekking 260 P 14. d) Reinigen van de bestaande dakbedekking. 6.3 Bouwkundige werkzaamheden/voorzieningen Het controleren van de onderconstructie en de muurplaten op vochtaantasting en zo nodig herstellen. Het aanbrengen van een houten balk rond de sparing van de lichtkoepels, ter dikte van de aan te brengen isolatie. Het aanpassen van de aftimmering van de lichtkoepelsparingen aan de binnenzijde. Het aanpassen van de sparingen in de dakrand ten behoeve van het verhogen van de hemelwaterafvoeren en spuwers met de hoogte van de aan te brengen isolatie. Mogelijk kunnen de nieuwe sparingen schuiner worden aangebracht zodat in de boeiboorden geen aanpassing noodzakelijk is. Het aanpassen van de RVS rookgasafvoer in verband met de nieuwe hoogte van de plakplaat/dakdoorvoer. Pagina 8 van 9
6.4 Dakbedekkingswerkzaamheden 6.4.1 Dakbedekkingsconstructie Aanbrengen van een voorsmeerlaag van bitumenoplossing op steenachtige ondergronden van de randen en opstanden; Het realiseren van de navolgende dakbedekkingsconstructie: BF 470 K 14 / 446 K 14* N 460 P 60 L L PIR isolatie, dikte 40 mm Bestaande dakbedekkingsconstructie Beton * Dakbanen in wortelwerende uitvoering. Voor een verklaring van bovengenoemde coderingen zie bijlage. 6.4.2 Details Het realiseren van de volgende details: de dakrandafwerking, met gemineraliseerde afwerkstroken, conform detail DR 02 M; de opstandafwerking van de lichtkoepels conform detail OS 08 M; hemelwaterafvoeren, conform detail HWA 02 M; bladvangers, bijvoorbeeld tegelbladvangers ter plaatse van alle hemelwaterafvoeren; dubbelwandige ventilatiedoorvoeren, en rookgasafvoeren conform detail DV 01 M; kabeldoorvoeren, conform detail DV 04 M; de overige tijdelijk verwijderde dakaccessoires terug plaatsen. 6.4.3 Vormvaste ballastlaag/vegetatievrije zone langs de dakranden Ter plaatse van de dakranden een aaneengesloten rij betontegels afmeting 600 x 400 x 50 mm, in een strook breed 600 mm aanbrengen (tegelafmeting bepaald volgens NPR 6708) op rubbergranulaat tegeldragers, dikte 15 mm. 6.4.4 Vegetatielaag Op het dak een vegetatielaag aanbrengen, bestaande uit een drainagelaag, scheidingsvlies/beschermingslaag, substraatlaag van voldoende dikte en een dakbegroening, naar keuze door inzaaien, beplanten of een vegetatiemat. 6.5 Onderhoud Gezien de ligging van het dak wordt geadviseerd om tenminste één keer per jaar reinigend en inspectief onderhoud uit te laten voeren. Bij voorkeur dient dit onderhoud na de herfstperiode plaats te vinden. Wij adviseren om een onderhoudscontract af te sluiten met het betreffende dakbedekkingsbedrijf. Nieuwegein, de rapporteur VEBIDAK b/a D. van Dreven ing. A.H. Bron bouwtechnisch adviseur bouwtechnisch adviseur / teamcoördinator Pagina 9 van 9