Correct gebruik van gewasbeschermingsmiddelen Martijn D hoop Studienamiddag: Bescherm de berm 02/10/12
Van belang omdat 01_ we een gezond en kwaliteitsvol product willen 02_ we een zo optimaal mogelijke werking van onze behandeling wensen (biologische efficiëntie) 03_we een optimale verdeling van het product over het veld willen 04_we geen gewasschade in het behandelde en in de volgende te behandelen percelen willen 05_we de verontreiniging van oppervlakte- en grondwater moeten vermijden
GBM in ons oppervlaktewater? Normen (dir 80/778/EEC + dir 98/83/EC) + Kaderrichtlijn Water Drinkwater Grondwater Oppervlaktewater: 0,1 µg/l (0,5 µg/l voor totaal actieve stoffen) of 1 g op 10.000.000 l = 4 m op omtrek aarde 0,1 µg/l evaluatie actieve stof i.f.v. waterorganismen, uitgedrukt in PNEC en MAC waarden
GBM in het oppervlaktewater: Problematiek 01_Er worden teveel actieve stoffen in giftige hoeveelheden in het oppervlaktewater teruggevonden. 02_De overschrijdingen van de drempelwaarde verschuiven naar toegelaten middelen (vb. flufenacet) risico dat op termijn die middelen op hun beurt verdwijnen 03_Voorkomen van extra strenge maatregelen: Onnodig verbod van producten. Sommige kleinere teelten nu al problemen met bepaalde ziekten (bijv; Vlas, hop, enz.) waarvoor geen middelen meer erkend zijn. Moeilijkere toepassingsvoorwaarden :bufferzone, beperkte toepassingsperiode, 04_ Problemen bij de productie van drinkwater
Hoe komen gewasbeschermingsmiddelen in het water terecht?
1/ Drift en afspoeling - Verontreiniging door de toepassing van gbm op het veld - Sterk beïnvloed door weer, bodem, landschap en eigenschappen gbm - Afspoeling met water - Erosie (afspoeling met bodemdeeltjes) - Uitspoeling - drift KUNNEN STERK GEREDUCEERD WORDEN
Driftreducerende technieken Dopkeuze Luchtmengdoppen Driftreducerende spleetdop Standaard spleetdop
Driftreducerende technieken Spuittoestellen met luchtondersteuning Principe: Een luchtstroom (gecreëerd door ventilator(en)), blaast de druppels in het gewas waardoor de wind minder invloed op hen heeft Driftreductie van 50-95% Zonder luchtondersteuning Met luchtondersteuning Voordelen: Betere vloeistofverdeling Betere bedekking van het gewas Lagere concentratie nodig van het product Minder weersafhankelijk Lagere watervolumes en hogere rijsnelheid
Biologische efficiëntie van driftreducerende spuitdoppen Bron: Nuyttens D.
2/ Puntvervuiling = Gerelateerd aan handelingen met gewasbeschermingsmiddelen 01_Lozen van spuitresten 02_Lozen spoel- en reinigingswater 03_Morsen bij afmeten en voorbereiden van de spuitoplossing 04_Overlopen van het spuittoestel bij het vullen 05_Lekkende leidingen, doppen, verbindingen, verstopte filters, KUNNEN VERMEDEN WORDEN!!!
Kleine oorzaken GROTE GEVOLGEN : Morsen : 10 ml van product met 50 % as = 5 g as Vervuiling waterloop 1 m breed / 0,5 m diep (0,1 µg/l) 100 km Lekkende : dop gedurende 10 min = 3 g as 60 km Verzegeling : 2 ml van product met 50 % as = 1 g as 1 bus = 2 ha 1 g as 5 bussen = 10 ha 5 g as 50 000 Bussen = 100 000 ha 50 kg as 20 km 100 km 1 000 000 km Bron Phytofar
Puntvervuiling: knelpunten? 01_Vullen van het spuittoestel 02_Spoelen en reinigen van het spuittoestel 03_Beheer van de restfractie
Vullen van het spuittoestel Vermijd overschotten Wat kan je doen? 01_Stel je spuittoestel nauwkeurig af (wettelijk verplichte keuring spuittoestel, kalibratie + controle spuitbeeld) 02_Berekend exact de benodigde hoeveelheden 03_Gebruik overschotten opnieuw indien mogelijk 04_Rijd overschotten (verdund) terug uit over het reeds behandelde veld A
Vullen van het spuittoestel Vermijd verliezen tijdens de bereiding en het vullen (morsen, overlopen, schuimvorming)
Vullen van het spuittoestel Wat kan je doen? 01_Veilig mengen: voorzie duidelijke, veilige procedures voor vullen, mengen en reinigen 02_Wees geconcentreerd: 1 persoon 1 actie 03_Voorzie een veilige plaats voor vullen, laden en mengen (vul- en spoelplaats) Danish Agricultural Advisory Service National Centre
Vullen van het spuittoestel Wat kan je doen?: 04_Vul in het veld 05_Gebruik een vultrechter 06_Wees voorbereid op eventuele incidenten 07_Voorzie opvang voor eventuele verliezen nl. absorberend materiaal (Zaagsel, kattebakvulling, enz )
Vullen van het spuittoestel Reinig de lege verpakking (wet voorjaar 2012) Gebruik reinigingsapparatuur indien voorhanden Spoel voldoende Sluit de verpakking opnieuw Controleer of de zegel er nog steeds op zit- indien niet, tracht het te vinden
Vullen van het spuittoestel Snij ¾ open van de zegel. Hiervoor kan je de ommezijde van de dop gebruiken Zegels meespoelen!!!!! Tot 1 g a.s. (= genoeg om 10.000 m³ water te vervuilen) Laat zegel op de verpakking Snijd ¾ van de zegel los, losse deel wordt omhoog gehouden Wordt de verpakking gespoeld, dan wordt ook de zegel gespoeld
Puntvervuiling: knelpunten? 01_Vullen van het spuittoestel 02_Spoelen en reinigen van het spuittoestel 03_Beheer van de restfractie
Spoelen en reinigen van het spuittoestel Wat MOET je doen? (wet voorjaar 2012) 01_Gebruik de schoonwatertank om op het veld te spoelen (volume min 10% van tankvolume) 02_Rijd het spoelwater terug uit over het reeds behandelde veld 03_Gebruik een herhaalde spoelmethode of een continue spoelmethode 04_Indien onmogelijk om het spoelwater opnieuw uit te rijden (natte veldomstandigheden): voorzie opvang op het bedrijf en verwerk het spoelwater (erkend bedrijf of d.m.v. biozuivering)
Spoelen en reinigen van het spuittoestel Gebruik van een herhaalde spoelmethode
Spoelen en reinigen van het spuittoestel TOPPS continue spoelmethode Voeg proper water toe via de spoeldop Overblijvende vloeistof in het systeem is bijna puur water duw de niet-verdunbare resten uit het systeem (leidingen)
Continue toevoeging van water (10 l H 2 O/min) 100,00 % [%] 90,00 % 80,00 % 70,00 % 60,00 % 50,00 % 40,00 % 30,00 % 20,00 % 99,1 43,2 40 l 4 min Spray liquid 100,0 10,00 % 0,00 % 24,1 10,2 4,3 1,6 0,7 0,3 0,2 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330 360 390 420 450 480 Brühe [sec.] 1 min 2 min 3 min 4 min 5 min 6 min 7 min
Spoelen en reinigen van het spuittoestel Knelpunten: 01_Geen schoonwatertank 02_Schoonwatertank met een onvoldoende groot volume (<10% volume spuittank) 03_Schoonwatertank wordt voor andere doeleinden gebruikt 04_Er wordt onvoldoende verdund
Spoelen en reinigen van het spuittoestel Wat MOET je doen? (wet voorjaar 2012) 01_Uitwendige reiniging in het veld 02_niet reinigen op verharde oppervlakken op het bedrijf, tenzij deze hiervoor uitgerust zijn (opvang en verwerking reinigingswater door erkend bedrijf of d.m.v. biozuivering) 03_Reinig nooit in de buurt van oppervlaktewater en/of riolering 04_Reinig enkel wanneer nodig
Plaats steeds het spuittoestel op een overdekte plaats!
Puntvervuiling: knelpunten? 01_Vullen van het spuittoestel 02_Spoelen en reinigen van het spuittoestel 03_Beheer van de restfractie
Beheer van de restfractie - Vaste fracties: Phytofar Recover / containerpark - Vloeibare fracties: - ophalen en verwerking door erkende firma - biozuivering (Biofilter, phytobac) - Sentinel, fysico-chemische verwerking
Beheer van de restfractie Meer info over biozuiveringssystemen:
Vragen? Opmerkingen? Ellen Pauwelyn/Martijn D hoop Ellen.pauwelyn@inagro.be Martijn.dhoop@inagro.be 051/273290