Behoud effectief middelenpakket: verantwoord gebruik en risico van einde toelating. Arjan de Bever Berkel Enschot 27 maart 2013

Transcriptie

1 Behoud effectief middelenpakket: verantwoord gebruik en risico van einde toelating Arjan de Bever Berkel Enschot 27 maart 2013

2 Inhoud presentatie Emissie oppervlaktewater Normen & waarden Kaderrichtlijn water Meten is weten: bestrijdingsmiddelenatlas Effecten op de toelating Ontwikkelen van nieuwe middelen 2

3 Emmissie naar oppervlaktewater: kas 3

4 Normen & waarden Normen Handelsnorm: MRLs voor fruit (maximaal residu limiet in mg/kg) Normen voor (oppervlakte)water: µg/l = mg/kg /1000 Toelatingsnorm(en) Drinkwaternorm (0,1 µg/l) Milieukwaliteitsnormen (KRW): EQS/MTRs (environmental quality standard/maximaal toelaatbaar risiconiveau) Waarden Meten is weten 4

5 Kaderrichtlijn water (KRW) In 2015 goede toestand van het water, zowel ecologisch als chemisch: voldoen aan de EQS. Derogatie tot 2027 want 2015 is niet haalbaar in NL. Het maximaal toelaatbaar risiconiveau (EQS/MTR) is de concentratie van een stof in water, sediment, bodem of lucht waar beneden geen negatief effect is te verwachten. 5

6 Vaststellen van de norm voor water Drinkwaternorm = 0,1 µg/l Milieu: Laagste niveau in studie waar geen effect te zien is/veiligheidsfactor Toelatingsnorm: factor 100 of 10 op basis studies MTR: factor 1000, 100, 50 of 10 op basis studies 6

7 Wat is waar van toepassing? Toelatingsnorm: Op al het oppervlaktewater KRW (milieukwaliteitsnorm) Op KRW waterlichamen Drinkwaternorm Op de drinkwaterinlaatpunten en grondwater 7

8 Emmissie dimethomorf 2012: Brakel 8

9 Meten is weten: Dimethomorf, 2011, MTR water (10 µg/l)

10 Effecten op de toelating Overschrijding van de KRW norm 1 overschrijding: waterlichaam niet meer OK Herregistratie middelen wordt alle informatie monitoring meegenomen Monitoringsprotocol opgestart: oorzaak achterhalen Emissie reductie plan (ERP) opstellen door toelatingshouder (bv doppen, zuiveren van recirculatiewater) Als ERP niet helpt, ingrijpen op toelating mogelijk Toelating kan komen te vervallen 10

11 Effecten op de toelating Overschrijding van de KRW norm Vervallen van middelen zorgt voor druk op effectief middelenpakket Ontwikkelen van middelen is lang en duur proces Door wegvallen van middelen zullen alternatieven vaker worden toegepast: Kans op dezelfde problematiek met normoverschrijdingen 11

12 Het zoeken naar nieuw gewasbeschermingsmiddelen Jaren Actieve stof Synthese Produktie kleine hoeveelheden Mio euro Chemie Productieproces ontwikkeling Productie 66 Formulering Ontwikkeling Onderzoek Screening in laboratorium en kas Werking Kleinschalige proeven 65 Ontwikkeling Veldproeven (wereldwijd) Registratie Afbraak en residu Plant, dier, bodem, water en lucht Toxicologie Voldoet het middel aan de normen voor mens en dier 69 Ecotoxicologie Voldoet het middel aan de normen voor het milieu stoffen 1 stof

13 13

14 14

15 Meten is weten: Dimethomorf, 2011, drinkwaterwaternorm (0,1 µg/l) 16

16 Meten is weten: Thiacloprid, 2011, MTR water (0,025 µg/l)

17 Meten is weten: Thiacloprid, 2011, drinkwaternorm (0,1 µg/l)

18 Imidacloprid 2011, MTR water (0,013 µg/l)

19 Imidacloprid 2011, drinkwaterwaternorm (0,1 µg/l)

20 Gewasbeschermingsmiddelen Gewasbeschermingsmiddelen beschermen het gewas tegen deze ongewenste invloeden en maken dat boeren en tuinders kwalitatief hoogwaardige, veilige en betaalbare producten kunnen produceren

21 Welke eigenschappen moet een gewasbeschermingsmiddel hebben Veilig voor mens en milieu Selectief (nuttige planten, schimmels en insecten moeten blijven leven) Goede en betrouwbare werking Snelle afbraak en voldoende lange werking Lage doseringen Gebruiksvriendelijke formulering Rendabel voor producent en eindgebruiker

22 Veiligheid en verantwoording Gewasbeschermingsmiddelen behoren naast medicijnen tot de meest onderzochte stoffen Voor een registratie zijn ± 800 studies nodig stoffen worden getest om 1 nieuw middel te vinden voor de ontwikkeling van 1 middel is 8-10 jaar nodig Dit kost ± 200 miljoen euro Verkoop zonder officiele wettelijke registratie is niet mogelijk

23 Veiligheid en verantwoording

24 Investering nieuw GBM t.o.v. omzet

25 Testen op werking: Pre-screening and microtesten Pre-screening geeft een eerste indicatie of een stof werkt Microtesten, op bijv. blad ponsjes

26 Testen op werking: In de kas en wereldwijd op proefvelden In kassen worden de stoffen op planten getest Door wereldwijd proefvelden aan te leggen wordt er getest onder natuurlijke omstandigheden

27 Milieu-veiligheid: Afbraak in grond, water en de lucht Hoe snel breekt een stof af en waardoor wordt dit beïnvoed? grondsoort, zonlicht, vocht, Ph, e.d. Welke afbraakprodukten komen hierbij vrij? Kan de stof inspoelen en eventueel het grondwater bereiken Kan de stof makkelijk van de plant of de bodem vervluchtigen?

28 Voedselveiligheid: afbraak en residuen in plant en dier Hoe breekt de stof af in plant en dier? Wat zijn de afbraakprodukten? Hoeveel residu blijft er achter in het gewas en in het uiteindelijke voedsel?

29 Veiligheid voor mens en dier Hoe gedraagd de stof zich na afbraak? Wat is de acute and chronische toxiciteit? Kan het huid en slijmvliezen irriteren? Is er een effect op de voortplanting? Kunnen misvormingen ontstaan? Kunnen erfelijke eigenschappen beïnvloed worden? Zijn er carcinogene eigenschappen?

30 Veiligheid voor de omgeving Wat is het effect op: Waterorganismen Honingbijen Bodemorganismen Vogels en zoogdieren Niet doelwit planten Wat is het effect op het gehele ecosysteem

31 Formulering Een actieve stof is te gebruiken door de formulering Moet bij vloeibare middelen goed oplossing blijven en bij vaste middelen niet ontmengen Aan de middelen kunnen ook oplosstoffen, hechters, uitvloeiers e.d. toegevoegd zijn

32 Ontwikkelingskosten nieuw gewasbeschermingsmiddel in Euro 200 Synthese en ontwikkeling productie proces Formulering Effectiviteit Screening en veldproeven Product chemie Afbraak en residuen Toxiciteit/ecotoxiciteit Registratie