5jaar EUROMETROPOOL LILLE-KORTRIJK-TOURNAI jaar intensieve grensoverschrijdende samenwerking 2008-2013 Concrete verwezenlijkingen voor iedereen «De vereniging van Europa kan niet ineens worden verwezenlijkt noch door een allesomvattende schepping tot stand worden gebracht: het verenigd Europa zal moeten worden opgebouwd door middel van concrete verwezenlijkingen, waarbij een feitelijke solidariteit als uitgangspunt zal moeten worden genomen». Robert Schuman 9 mai 1950
De 14 stichtende leden van de Eurometropool De Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS) verenigt via 14 instellingen alle mogelijke Franse en Belgische bestuursniveaus. FRANKRIJK BELGIË Staat De Franse Staat www.nord.gouv.fr De Belgische Federale Staat www.belgium.be Regio s De Région Nord-Pas-de-Calais www.nordpasdecalais.fr Het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap www.vlaanderen.be Het Waals Gewest www.wallonie.be Fédération Wallonie-Bruxelles www.federation-wallonie-bruxelles.be Provincies Het Département du Nord www.lenord.fr De Provincie West-Vlaanderen www.west-vlaanderen.be De Provincie Henegouwen www.hainaut.be Intercommunales Lille Métropole Communauté urbaine www.lillemetropole.fr De intercommunale LEIEDAL www.leiedal.be De intercommunale WVI www.wvi.be De Intercommunale IDETA www.ideta.be De intercommunale IEG www.ieg.be De Eurometropool : 1e Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS januari 2008) 2,1 miljoen inwoners 147 gemeenten 3550 km² 2 talen (Frans en Nederlands)
Mededeling De EGTS Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai is ontstaan uit de ambitie van 14 overheidspartners om hun onderlinge dialoog te versterken over projecten met een meerwaarde voor de inwoners en voor lokale actoren van de Eurometropool. De EGTS stimuleert de partners om hun projecten sterker op elkaar af te stemmen binnen de regio van de Eurometropool die we met zijn allen delen. Al de in dit document opgesomde projecten zijn dus niet noodzakelijk het product van de EGTS (of van het Agentschap van de EGTS), maar zijn wel het resultaat van een grensoverschrijdende dynamiek die mede door de EGTS wordt ondersteund.
EDITO In 2013 bestaat onze Eurometropool 5 jaar, het einde van een geslaagde eerste cyclus en de start van een nieuwe. 2013 is ook het jaar waarin Pierre Mauroy, de vader van onze grensoverschrijdende samenwerking, overleden is. Het was zijn wens dat alles wat hij samen met ons stap voor stap al die jaren heeft opgebouwd, nu op een intelligente manier zou worden voortgezet : de eerste Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS), de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. 2013 is ook het jaar waarin de 14 partners van de Eurometropool erin zijn geslaagd om dankzij veel uitwisselingen, volwassen overleg en gezamenlijke kennis voor de eerste keer een gezamenlijke strategie op te stellen voor de komende 7 jaar. Een strategie om samen projecten te realiseren voor de Eurometropoolinwoners van vandaag en morgen, in verschillende domeinen : op sociaaleconomisch vlak, op vlak van mobiliteit, planning, enz. In dit werk willen we niet alleen aantonen dat onze samenwerking vooruitgang boekt en een meerwaarde biedt, we willen ook laten zien dat volharding, geduld en een open geest nodig zijn om ons wederzijds begrip (zowel op het vlak van taal als cultuur), onze grensoverschrijdende werkreflexen en onze manier van samenwerken verder te blijven verbeteren. Alle partners mogen trots zijn op het traject dat ze samen hebben afgelegd, op de tijd die ze hebben besteed om de organisatie beter te laten functioneren, op hun blijvende inzet voor deze toch wel intensieve samenwerking. Iedereen is zich nochtans goed bewust van het vele werk dat ons nog te wachten staat en van de uitdagingen die nog moeten worden aangepakt. komende jaren zal onze samenwerking ongetwijfeld nog belangrijke concrete resultaten opleveren. Stefaan De Clerck Voorzitter van de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai 5 5 6 10 11 13 16 20 23 26 28 32 36 39 42 44 47 Doelstellingen inhoud... Pierre Mauroy, visionaire vader van de Eurometropool Een duurzame en efficiënte samenwerking als resultaat van vele jaren hard werken Al vijf jaar lang een succesvolle samenwerking De Eurometropool in 2013 betekent concreet... Mobiliteit Moveineurometropolis Innovatie Innov eurometropolis Economie Investineurometropolis Tewerkstelling Workineurometropolis Opleiding en onderwijs, talen Study ineurometropolis Toerisme Visiteurometropolis Cultuur Sociale, Gezondheids- en welzijnssector Planning, ruimtelijke ordening Een Eurometropool-label voor ruim vijftig projecten De Eurometropool mobiliseert de gezamenlijke kennis De Eurometropool kijkt naar de toekomst : een strategie gebaseerd op 3 assen
Doelstellingen Bouwen aan Europa «vanaf de basis» door de administratieve grenzen tussen de landen en de regio s te overschrijden en dépassant les frontières administratives entre pays et régions en door gezamenlijke (private en publieke) projecten vorm te geven en uit te werken die zonder de EGTS nooit tot stand hadden kunnen komen door het samenleven van de Franse en Belgische inwoners gemakkelijker te maken en ten volle de troeven van een metropool van 360 te benutten. Bouwen aan een echte transnationale metropool met Europese en internationale uitstraling, door de talrijke troeven van de regio samen te brengen door in te spelen op de complementariteit en de schaalvoordelen Pierre Mauroy, visionaire vader van de Eurometropool Eind jaren 80 beginnen de regio s rond Lille, Kortrijk en Tournai samen te werken om de grenzen tussen hun regio s te laten verdwijnen. Ze doen dit op initiatief van Pierre Mauroy, voormalig eerste minister van Frankrijk, voormalig burgemeester van Lille en voorzitter van Lille Métropole Communauté Urbaine. In 2005 werkt hij mee aan de Frans-Belgische parlementaire groep die de eerste prioriteiten in kaart brengt voor de oprichting van een Eurodistrict. Op 28 januari 2008, dus nog tijdens zijn burgemeesterschap van Lille en zijn voorzitterschap van Lille Métropole Communauté Urbaine, lanceerde de voormalige Franse eerste minister Pierre Mauroy (overleden op vrijdag 7 juni 2013) de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. Het was zijn laatste grote verwezenlijking alvorens hij de sleutels van Lille Métropole overdroeg aan Martine Aubry. De Eurometropool, de eerste Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking in Europa die werd opgericht door Pierre Mauroy en zijn collega s Stefaan De Clerck en Rudy Demotte, wordt vandaag nog altijd beschouwd als een voorbeeld. De krant Le Soir bracht begin 2008 overigens een mooie hulde aan Pierre Mauroy door zich de vraag te stellen of Lille Métropole Communauté Urbaine als voorbeeld zou kunnen dienen voor het toekomstige statuut van de Belgische hoofdstad waar Frans- en Nederlandstaligen naast elkaar leven. Vandaag is de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai een experimenteel model voor Europa. 5
Een duurzame en efficiënte samenwerking als resultaat van vele jaren hard werken Sleutelmomenten in het ontstaan van de samenwerking Projecten en acties doorheen de tijd Van het prille begin van de samenwerking tot de concrete verwezenlijkingen 1991 Vijf intercommunales richten de grensoverschrijdende permanente conferentie van intercommunales (GPCI) op. Deze groep heeft heel wat studies uitgevoerd en lag aan de basis van de Strategie voor een Frans-Belgische metropool (2002). De GPCI voert studies uit rond concrete thema s. No Télé en C9 werken samen aan uitzendingen, grensoverschrijdende debatten (Frans-Waals). 2003 Albert II, Koning der Belgen, brengt een bezoek aan Lille. Lancering van het project Kwaliteitsvolle bedrijventerreinen. Bedoeling bestaat erin om best practices uit te wisselen rond de kwaliteit van de bedrijvenzones, ze met elkaar te vergelijken en een netwerk op te richten van actoren die actief zijn binnen dit domein. No Télé, C9 en WTv beginnen samen grensoverschrijdende uitzendingen te maken in het kader van een Interreg III-project. Ingebruikname van een aantal Frans-Waalse en Frans- Vlaamse zuiveringsinstallaties. 2005 Het Akkoord van Brussel of het Frans-Belgisch Akkoord wordt van kracht. De 5 intercommunales ondertekenen het Charter om een Eurodistrict op te richten in de regio van de Frans- Belgische metropool. Een Frans-Belgische parlementaire werkgroep maakt een lijst op van de grensoverschrijdende problemen. Eerste grensoverschrijdende kaart van de bedrijventerreinen in de regio. Eerste b2b-eurodistrict bijeenkomst, waar de economische actoren aan het woord komen (L EIEproject). Ondertekening van het metropolitane samenwerkingscharter tussen de actoren van het maatschappelijk middenveld van Nord-Pas-de-Calais ( Conseils de développement ) en van de betrokken regio s langs Belgische zijde om mee te werken aan de oprichting van een grensoverschrijdende metropool. 6
2006 De Europese Unie keurt de verordening goed over de oprichting van Europese Groeperingen voor Territoriale Samenwerking (EGTS). Enquête over de gezinsverplaatsingen. Avant-première editie van de grensoverschrijdende Jobbeurs onder impuls van de Conseil de développement van Lille Métropole. Grensoverschrijdend colloquium Blauw netwerk. 2007 De Frans-Belgische parlementaire werkgroep stelt zijn rapport voor en beveelt aan om de samenwerking verder te gaan structureren. 2008 14 Franse en Belgische instellingen richten de Eurometropool Lille-Kortrijk- Tournai op. Pierre Mauroy wordt de eerste voorzitter. Het is de allereerste Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS) in Europa. Op 28 januari 2008, bij de oprichting van de Eurometropool Lille-Kortrijk- Tournai, zegt Pierre Mauroy dat de Eurometropool veel meer is dan de som van de bestaande projecten [ ]. We moeten eerst en vooral een Eurometropool van burgers bouwen. We moeten dus grensoverschrijdende initiatieven ten dienste van de bewoners ontwikkelen en aanmoedigen. Lancering van het Alfa & Omega-project om de operationele en menselijke werking van de crematiediensten te optimaliseren en zo te garanderen dat de grensoverschrijdende bevolking de beste service krijgt. 2009 Eerste aanwervingen voor het Agentschap van de Eurometropool, dat instaat voor de operationele ondersteuning van de EGTS. Eerste Conferentie van burgemeesters van de Eurometropool. Oprichting van het Forum van het maatschappelijk middenveld, waarvan Patrick Peugeot de voorzitter en oprichter is. Het Kanaal van Roubaix wordt heropend: Blue Days (symposium en open dagen in het kader van Blue Links, een project dat de kanalen van de Deule- Scheldeverbinding weer bevaarbaar wil maken). Intentieverklaring van de spoorwegoperatoren voor betere verbindingen tussen Lille, Kortrijk en Tournai. De eerste culturele ateliers van de Eurometropool, op initiatief van de Conseil de développement van Lille Métropole in samenwerking met kunstencentrum Buda. Opening van de spoorlijn Tournai-Kortrijk. 7
2010 De eerste algemeen directeur van het Agentschap neemt zijn functie op (september). Herman Van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, brengt een bezoek aan Lille. Zes thematische werkgroepen stellen acties voor die gezamenlijk moeten worden uitgevoerd binnen de Eurometropool. Innovatieontmoetingen van de Eurometropool in Kortrijk (inventaris van de competentiepolen aan beide kanten van de grens). Diagnostiek en toeristische strategie. Uitgave van de eerste toeristische kaart van de Eurometropool. Afsluiting van Lille 3000 Europe XXL in Kortrijk. De Eurometropool start met de Eurometropool-labels en de partnerships. 2011 Uitwerking van het actieplan 2012-2013. Oprichting van een werkgroep Europa om in te spelen op de opportuniteiten van de komende programmatieperiode 2014-2020. Eerste gezamenlijke raadsvergadering met de gemeenteraden van Mouscron en Tourcoing. Tweede Conferentie van burgemeesters. Eerste Europese conferentie van de EGTS in Lille, in samenwerking met het Comité van de Regio s. Oprichting van het innovatieplatform Innov eurometropolis met 150 leden van de competentiepolen. Seminarie over de opvang van ouderen in de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. Diagnostiek Mobiliteit met een overzicht van de uitdagingen in de Eurometropool). Het advies van de Eurometropool wordt gevraagd over het PDU en over de diagnostiek van het SCOT van Lille Métropole. Lancering van het informeel netwerk van culturele actoren van de Eurometropool: de ronde van de cultuurfabrieken. Eerste conferentie van universiteiten en hogescholen van de Eurometropool. Lancering van het project Eurometropole Universiteit. Lancering van diverse Interreg IVa-projecten: - Green Links: de verdere uitwerking van de trage wegen (EuroVelo). - Corrid Or: de grensoverschrijdende identiteit van de Leie versterken door de aanleg van een grensoverschrijdend landschapspark. - LKT Toerisme: om het toerisme in de Eurometropool te opwaarderen. - Jacques Delorsplein (aanleg van een plein dat voor een deel in Menen (B) ligt, en voor een deel in Halluin (F)). - Invest in Eurometropolis: samen met de partners de economische promotie van de Eurometropool verzorgen (met o.m. deelname aan de MIPIM-beurs). - Tandem: voor de ontwikkeling van een kennisgedreven strategie. E-Campus Lancering van de website met de voorstelling van de Eurometropool en haar activiteiten: www.eurometropolis.eu 8
2012 Het team van het Agentschap bestaat nu uit 12 medewerkers. Uitwerking van het actieplan. Eerste evaluatie om de samenwerking binnen de EGTS te optimaliseren. Lancering van projecten: Dostrade om de waarde van de grensoverschrijdende Scheldevallei in de kijker te zetten. 300 jaar grens (activiteiten in het kader van de verjaardag van het Verdrag van Utrecht, waarin de huidige Frans-Belgische grens werd vastgelegd). Eerste netwerkingevenement van de Eurometropool op de MIPIM-beurs. Potentieelstudie rond de ontwikkeling van het grensoverschrijdend openbaar vervoer. Studenten afkomstig uit de 3 deelregio s van de Eurometropool volgen een Honours College in het kader van het Interreg IV-project Université métropolitaine. Steunmotie aan de Franse regering vóór het Kanaal Seine-Nord-Europe en interpellatie van Europa voor een belangrijkere tussenkomst in de financiering van het project. Editie Fantastic 2012 van Lille 3000 met de Eurometropool. Lancering van de eerste toeristische website van de Eurometropool www.visiteurometropolis.eu Lancering van de originele en niet-institutionele website www.visiteurometropolis.eu 2013 In samenwerking met de partners wordt een strategie van de Eurometropool voor de periode 2014-2020 opgesteld. Derde Conferentie van burgemeesters. Geleidelijke invoering van een nieuwe organisatie (van 6 thematische werkgroepen naar 3 transversale beleidscommissies). Eerste internationaal atelier van de Eurometropool. Start van een reeks conferenties over metropolisering : de Debatten van de Eurometropool. Cultuurforum van de Eurometropool met Libération, Le Soir, De Morgen: Cultuur, een toegevoegde waarde? Eerste uitgave van de toeristische gids Lonely Planet van de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai. Plaatsing van een symbolisch kunstwerk op de voormalige grenspost van Rekkem (in het kader van de 300e verjaardag van het Verdrag van Utrecht). Litteraire en muzikale avond in het kader van de 300e verjaardag van het Verdrag van Utrecht. Zevende editie van de Jobbeurs van de Eurometropool in Kortrijk. 9
Al vijf jaar lang een succesvolle samenwerking De Eurometropool Lille- Kortrijk-Tournai werd op 28 januari 2008 opgericht als een EGTS, een Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking. Deze EGTS is de eerste in Europa en wil vooral de samenwerking versterken tussen drie grote Franse en Belgische regio s: Lille Métropole, Wallonie picarde en het zuiden en het centrum van West-Vlaanderen. Deze samenwerking raakt aan het dagelijkse leven van de gebruikers (2,1 miljoen inwoners, maar ook andere actoren zoals bedrijven, verenigingen, pendelaars,...) en zet de vele troeven van de regio in de kijker. Na een eerste fase waarin de doelstellingen en de algemene organisatie worden vastgelegd, wordt de EGTS Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai, met zetel in Lille, geleidelijk aan uitgebreid met een Agentschap. Het Agentschap van de Eurometropool, dat gevestigd is in Kortrijk, bestaat sinds half 2012 uit 12 medewerkers/ integratoren. Dit platform streeft naar coördinatie en overleg tussen de 14 stichtende leden van de Eurometropool. Het brengt 4 bestuursniveaus samen: staten, gewesten,departement of provincies, en intercommunales. Ook de link met 147 gemeenten van de Eurometropool wordt verzekerd: zij zijn het die uiteindelijk zorgen voor de lokale ontwikkeling van de Eurometropool. Het Agentschap zet de doelstellingen en de beslissingen van de Algemene Vergadering en het Bureau van de Eurometropool om in concrete acties en steunt daarbij in belangrijke mate op haar partners en hun bevoegdheden. Het Agentschap geeft ook technische ondersteuning aan het FORUM, de raadgevende vergadering van de Eurometropool die is opgericht in september 2009 en samengesteld is uit 80 vertegenwoordigers van het maatschappelijke middenveld uit de 3 deelregio s van de EGTS. Het coördineert binnen het Forum ook de werkzaamheden van de drie raadgevende vergaderingen, namelijk de Conseils de développement van Lille Métropole en van Wallonie picarde, en Transforum langs Vlaamse zijde. In 2011 organiseert de EGTS haar werking rond 3 pijler, die samen als het ware een radarwerk vormen waarvan alle onderdelen met elkaar verbonden zijn. Die structuur laat toe om tegelijkertijd uitdagingen aan te pakken die op vandaag bestaan, de nabije toekomst voor te bereiden en een langetermijnvisie op te maken voor de Eurometropool: een actieplan voor 2012-2013, een strategie voor de periode 2014-2020, met zeer concrete ambities een toekomstvisie voor 2030. In 2012 wordt tegelijkertijd met de evaluatie van de werking van de Eurometropool een strategisch plan opgemaakt voor de periode 2014-2020. In dat kader worden in 2013 de relevante partners in kaart gebracht voor de 11 ambities die in de strategie geformuleerd worden, en wordt een nieuwe organisatiestructuur uitgewerkt op maat van de strategie. Al van bij de oprichting van de EGTS wordt het voorzitterschap elk jaar afwisselend waargenomen door Frankrijk en België (Het Belgische voorzitterschap wordt beurtelings verzekerd door een Vlaamse en een Waalse vertegenwoordiger). De vier leden van het voorzitterschap (2 Fransen en 2 Belgen) werken in samenspraak met elkaar om de continuïteit van de werkzaamheden te verzekeren. Voorzitter en oprichter Pierre Mauroy werd opgevolgd door:. Martine Aubry, Franse vertegenwoordiger, Voorzitter van Lille Métropole (Communauté urbaine). Stefaan De Clerck, Vlaamse vertegenwoordiger van achtereenvolgens de intercommunale Leiedal en de Belgische federale staat. Rudy Demotte, Waalse vertegenwoordiger, minister-president van het Waalse Gewest en van de Franse Gemeenschap. Gilles Pargneaux, Franse vertegenwoordiger, vice-voorzitter van Lille Métropole, Europees parlementslid, en vice-voorzitter van de Eurometropool. 10
De Eurometropool, concrete vooruitgang in 9 domeinen
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Mobiliteit Moveineurometropolis Innovatie Innov eurometropolis Economie Investineurometropolis Tewerkstelling Workineurometropolis Opleiding en onderwijs,talen Study ineurometropolis Toerisme Visiteurometropolis Cultuur Sociale, Gezondheidsen welzijnssector Planning, ruimtelijke ordening
Mobiliteit Moveineurometropolis 1.
Betere spoorwegverbindingen tussen de belangrijkste steden In 2009 informeerde het voorzitterschap van de Eurometropool de voorzitters van de Franse en Belgische spoorwegmaatschappijen over zijn ambities op vlak van spoorwegvervoer tussen de drie centrumsteden van de Eurometropool. In dat kader ondertekenden Guillaume Pépy en Marc Descheemaecker, voorzitters van respectievelijk de SNCF en de NMBS, een intentieverklaring om een oplossing te voorzien voor de tarieven, en om voor een verhoogde frequentie en een betere communicatie te zorgen. Voor de Eurometropool was het de eerste keer dat ze zich achter zo n concreet project schaarde dat moest leiden tot meer treinverkeer en dus meer uitwisselingen tussen de Belgische steden en Lille. Sindsdien is er concrete vooruitgang geboekt op verschillende niveaus : de spoorwegverbinding tussen Tournai en Kortrijk is weer ingevoerd, de tarieven: -1,50 euro (financiële tegemoetkoming goedgekeurd door de spoorwegbeheerders); trampolinetickets voor 8 euro heen en terug Lille-Kortrijk en Lille-Tournai zijn goedkoper dan een nationaal ticket op een vergelijkbare afstand, aankoop van tickets: tickets kunnen nu ook worden gekocht aan de automatische verdelers, frequentie, stiptheid en trajecttijd: de verbetering is gedeeltelijk te danken aan de aanpassing van de dienstregeling (sinds december 2011) en een langere keerpauze in het station Lille-Flandres (treinen die met vertraging aankomen hebben hierdoor meer marge om op tijd te vertrekken) kennis van het aanbod aan beide kanten van de grens: de dienstregeling van de grensoverschrijdende lijnen is vanaf nu terug te vinden op de websites van de NMBS, de SNCF en de Regio Nord-Pas-de-Calais. De EGTS zet zijn mobiliteitsbeleid voort en richt zich nu op de integratie van al het openbaar vervoer (trein, bus) in de Eurometropool. Daarvoor wordt momenteel een businessplan opgemaakt. Verderbouwend op de gemeenschappelijke diagnostiek* en het overzicht van de uitdagingen op het vlak van mobiliteit* van 2011, voerde de Eurometropool in 2012 met de medefinanciering van en in samenwerking met de NMBS, de SNCF, de Regio Nord-Pas-de-Calais, het Département du Nord, Lille Métropole, TEC en De Lijn, een studie uit om het ontwikkelingspotentieel van het grensoverschrijdend openbaar vervoer* in kaart te brengen. Voor de realisatie van de studie werden enquêtes afgenomen, thematische focusgroepen opgezet met het maatschappelijk middenveld, en werden ook lokale projecten geanalyseerd. Uit de studie blijkt dat het transportaanbod op basis van de huidige vraag toereikend is: er zijn een dertigtal verbindingen per dag en het Trampolinetarief van 8 euro (heen en terug) is heel voordelig. Toch wordt voor slechts 5% van de grensoverschrijdende verplaatsingen het openbaar vervoer gebruikt. Het FORUM legde in 2011 samen met de leden van de EGTS de aandachtspunten vast op het vlak van mobiliteit in de Eurometropool. De vertegenwoordigers van lokale actoren (maatschappelijk middenveld) namen deel aan de focusgroepen om acties te bedenken die meer verplaatsingen met het openbaar vervoer genereren binnen de Eurometropool. *Er werden twee Mobiliteitssamenvattingen opgemaakt. Deel 1 geeft de conclusies weer van de diagnostiek en lijst het overzicht van mobiliteitsuitdagingen op. Deel 2 vat de conclusies samen van de studie en schuift werkpistes naar voor. 14
De inspanningen op het vlak van aanbod, stiptheid en communicatie rond de spoorwegverbindingen vertaalden zich de afgelopen jaren in een toenemend aantal reizigers. Tussen 2010 en 2011 bijvoorbeeld werd een stijging van 15% genoteerd op de lijn Lille-Kortrijk en 30% op de lijn Lille-Tournai. Aan de hand van enquêtes bij twee categorieën van potentiële gebruikers van de spoorlijnen tussen de drie belangrijkste steden (Lille-Kortrijk, Lille-Tournai, Kortrijk- Tournai) werd onderzocht wat de groeimarges zijn op het vlak van het gebruik van openbaar vervoer (met name de trein). De categorie van studenten die de grens oversteken voor hun studies is waarschijnlijk die waar de grootste groeimarge kan worden verwacht. Samen met haar partners en alle betrokken operatoren ontwikkelde de Eurometropool op basis van deze studie over het ontwikkelingspotentieel een gezamenlijk actieplan op korte termijn. In 2013 verbonden de vervoersmaatschappijen zich ertoe: een virtuele gids van de grensoverschrijdende reiziger op te stellen en te verdelen, de informatie op de websites van de vervoersmaatschappijen (reistijd, enz.) op elkaar af te stemmen, bij de planning van de trajecten voorrang te geven aan de rechtstreekse verbindingen Lille-Kortrijk/Lille-Tournai, de leesbaarheid van het grensoverschrijdend Trampolineaanbod te verbeteren, op schaal van de Eurometropool samen te werken met de maatschappelijke en economische actoren (winkelcentra, werkgevers, onderwijs, grote evenementen, enz.). Een eerste versie van de gids van de reiziger in de Eurometropool is terug te vinden op www. eurometropolis.eu De bezoeker vindt er praktische informatie over de verplaatsingen : met de trein tussen Lille, Kortrijk en Tournai, met links naar de websites van de spoorwegmaatschappijenen met de bus met de fiets met de auto met het vliegtuig Deze gids zal verder worden aangevuld in functie van realisaties op het terrein en zal worden verspreid op alle sites van de vervoersmaatschappijen en van socio-economische partners met activiteiten die veel verplaatsingen genereren. Op het mobiliteitsseminarie van 25 november brachten de vervoersmaatschappijen en het maatschappelijk middenveld hun concrete engagement naar voor om de mobiliteit in de Eurometropool te verbeteren. Het meer algemene actieplan dat uit dit onderzoek voortkomt, dient als referentiekader voor de komende jaren. De acties zullen zich toespitsen op 4 doelstellingen : Meer en betere informatie en communicatie naar het publiek om het aanbod aantrekkelijker te maken, Een electronisch ticketsysteem ontwikkelen dat compatibel is voor alle openbaarvervoersmiddelen van de Eurometropool, De intermodaliteit verbeteren en een netwerk creëren van intermodale knooppunten, Invoering van een governance-systeem en een betere coördinatie tussen de vervoersmaatschappijen. 15
Innovatie Innov eurometropolis 2.
Innov eurometropolis, een reëel en virtueel grensoverschrijdend innovatieplatform om de innovatie binnen de vier grensoverschrijdende clusters te bevorderen Na de eerste innovatieontmoetingen van de Eurometropool in 2010 werd op 15 maart 2011 een innovatieplatform gelanceerd. Dit platform brengt de vier grensoverschrijdende clusters samen (verzameling van de Franse en Belgische competentiepolen) en de actoren van het Interreg IVaproject Tandem (Vlaanderen Nord-Pas-de-Calais). Innov eurometropolis leidde al tot heel wat concrete acties : Bijeenkomsten per cluster om projecten en gemeenschappelijk uit te voeren acties vast te leggen (juli tot oktober 2012), vervolgens een strategische bijeenkomst op 10 juni 2013 met nagenoeg alle actoren uit de innovatiewereld. Daar sprak men zich uit voor een betere wederzijdse kennis op grensoverschrijdend niveau is en voor de oprichting van een gemeenschappelijk multisectoraal platform en een grensoverschrijdend innovatiefonds voor kmo s. Een comité van deskundigen buigt zich over de ontwikkeling van de clusters Een grensoverschrijdende innovatiewedstrijd In november 2012, tijdens de Week van de innovatie van de Franse deelregio, is het bedrijf Péoléo uit Roubaix met zijn project Draker-Z (een augmented reality game) uitgeroepen tot winnaar van de grensoverschrijdende wedstrijd ProtoPitch. De grensoverschrijdende wedstrijd ProtoPitch wil veelbelovende projecten in de creatieve sectoren van de Eurozone opsporen. De editie 2013 wordt mede ondersteund door de actoren van het grensoverschrijdend Interreg IVa-project Tandem. De tweede editie van de grensoverschrijdende wedstrijd ProtoPitch ging in april 2013 van start. Eind september werd een selectie gemaakt uit de ontvangen kandidaturen, de finale vond plaats in Kortrijk op 19 november 2013. De grote winnaar van de editie 2013 is het project Born(e) to save lives van de Waalse organisatie L Art-Chétype. Het project maakt gebruik van videospelletjes voor informatieverstrekking en preventieacties inzake AIDS. 17
Eurometropool-conferenties over de thema s : - Smart Cities in april 2012 in Tournai, over hoe nieuwe technologieën ten dienste kunnen staan van stadsgebruikers (inwoners, toeristen, beheerders, enz.). Deze conferentie werd georganiseerd met de Eurometropolitan e-campus. - Design tijdens de Week van het Ontwerpen in Kortrijk (juni 2012). Deze conferentie bood een platform voor ontmoetingen tussen verschillende actoren uit de cluster Innoverende materialen, textiel en design. - Design en textiel Towards the first European region in Textile Business op 27 juni 2013 in de Budafabriek, in het kader van de Week van het Ontwerpen in Kortrijk in juni 2013. Deze conferentie werd georganiseerd door de partners van het Interreg IVa-project Tandem, in samenwerking met Up-Tex en Centexbel. Door bezoeken aan de competentiepolen van de 3 deelregio s kon kennis gedeeld worden en werd een gezamenlijke prospectie van de internationale markt voorbereid: : - het Centre européen des Textiles innovants (CETI) - Het Huis van de Voeding in Roeselare Dankzij het Interreg IVa-project Tandem konden er heel wat Frans-Vlaamse samenwerkingsovereenkomsten ondertekend worden tussen de verschillende competentiepolen : - tussen Centextbel en Up-tex, in de textielsector, - tussen Flanders Plastic Vision en de Pôle Maud, in de sector van de innoverende materialen, - tussen Powerlink en Pôle Medee in de cleantech-sector, - tussen de Pôle BTP en Howest, in de digitale sector. Als geassocieerd partner van het Interreg IVa-project Tandem wil de Eurometropool de relaties tussen onderzoekscentra en bedrijven in de Eurometropool-regio geleidelijk aan optimaliseren. Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling In 2013 werd een cartografie voorbereid die de actoren van de verschillende clusters in kaart moet brengen, onder andere op het vlak van agrovoeding, innoverend textiel en ondersteunende programma s voor logistieke ontwikkeling. Daarnaast zullen ook de multimodale logistieke platformen in de Eurometropool-regio in kaart gebracht worden. In 2012 werden er co-working ruimtes geopend in de 3 deelregio s, o.a. met de partners Eurometropolitan E-campus (Tournai), Euratechnologies (Lille) en Howest (Kortrijk). In het kader van Innov Eurometropolis wil men van deze ruimtes gespecialiseerde grensoverschrijdende hubs maken waar jonge en innoverende bedrijven gebruik kunnen maken van technologische diensten en best practices kunnen uitwisselen met andere actoren. 18
ECONOMISCH FORUM Op 10 juni 2013 organiseerde het FORUM van het maatschappelijk middenveld haar eerste economisch forum. Bedoeling bestond erin aanbevelingen te formuleren op het vlak van innovatie en onderzoek, onderwijs, opleiding, tewerkstelling en het oprichten van een bedrijf. Een honderdtal deelnemers uit universiteiten en scholen, leden van innovatie- of onderzoekscentra, vertegenwoordigers van Kamers van Koophandel en Industrie, maar ook opleidingsorganisaties, bedrijven en excellentiepolen werkten er mee aan themaworkshops. Daaruit zijn 12 concrete aanbevelingen gekomen (cf. het samenvattend verslag daarover dat verkrijgbaar is bij het Agentschap van de Eurometropool). Tijdens de workshops werd onder andere gepraat over de belemmeringen van het grensoverschrijdend ondernemerschap. Zo bleek dat die vaak meer psychologisch dan juridisch van aard zijn. Volgens de meeste deelnemers kunnen dergelijke obstakels enkel worden overwonnen met een pedagogisch beleid rond het grensoverschrijdende dat effect heeft op lange termijn. 19
Economie Investineurometropolis 3.
Samen promotie voeren om de troeven van de regio in de kijker te stellen bij investeerders uit de hele wereld : dat is Investineurometropolis! De bedoeling van het project Invest in Eurometropolis, dat in 2011 werd gelanceerd, is om samen met alle partners een communicatiestrategie op te stellen om de regio en de complementaire troeven van de deelregio s internationaal in de kijker te stellen Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling De volgende communicatiemiddelen werden al ontwikkeld : een slogan en een gemeenschappelijke visual voor potentiële investeerders, in combinatie met argumenten om de regio internationaal te positioneren en een baseline die kan worden gebruikt in het promotiemateriaal van de partners. Een film «Investineurometropolis!» waarin in 5 minuten wordt uitgelegd waarom men moet investeren in de Eurometropool en waarin de complementaire troeven van de drie deelregio s in de verf gezet worden. Een communicatieplan met een aantal tools die vanaf 2014 concreet vorm moeten krijgen: - Een onlineplatform met op termijn het volledige vastgoedaanbod in de Eurometropool. In eerste instantie zullen hier de actoren worden voorgesteld die zich bezighouden met de economische ontwikkeling en het onthaal van de investeerders. Ook alle troeven van de regio komen aan bod - Gemeenschappelijke communicatiedragers die kunnen worden gebruikt bij deelnames aan verschillende grote beurzen, zoals MIPIM in Cannes, Realty in Brussel en Expo Real in München. Twee netwerkingevenementen (2012 et 2013) voor meer dan 200 investeerders tijdens de internationale MIPIM-beurs. 21
Tewerkstelling Workineurometropolis 4.
Meer diensten voor werkzoekenden en bedrijven dankzij een vergaande samenwerking tussen de diensten voor arbeidsbemiddeling uit de 3 regio s De Eurometropool wil een echte grensoverschrijdende arbeidsmarkt ontwikkelen, waarbij diensten voor arbeidsbemiddeling en de partners van de Eurometropool beschikken over een volledig zicht op vraag en aanbod. Sinds het gemeenschappelijk middenveld (Conseil de développement van Lille Métropole en zijn partners) in 2006 is gestart met de allereerste grensoverschrijdende Jobbeurs in Lille, hebben de betrokken actoren hun onderlinge kennis over tewerkstelling in de drie deelregio s aanzienlijk uitgebreid. De zevende jaarlijkse editie van de Jobbeurs Eurometropool vond plaats op 28 november 2013 in Kortrijk Xpo. Bijna 70 bedrijven (zowel privé- als overheidsbedrijven) uit de 3 regio s van de Eurometropool stelden er bijna 300 vacatures voor. 3.000 werkzoekenden bezochten de beurs en konden op die manier de bedrijven rechtstreeks ontmoeten. Bezoekers konden er ook een meer persoonlijke begeleiding krijgen als ze informatie wilden over werken over de grens of het aanleren van een taal. Tijdens deze beurs komen bedrijven en werkzoekenden van beide kanten van de grens op een meer natuurlijke manier met elkaar in contact. Lille was tot nu toe al 3 keer gaststad voor de jobbeurs, Kortrijk 3 keer en Tournai 2 keer. De Jobbeurs in cijfers sinds 2007: bijna 36.000 bezoekers, bijna 700 bedrijven, bijna 4.000 vacatures. Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 23
Ook de samenwerking met de publieke diensten voor arbeidsbemiddeling is sterk uitgebreid. Zij zetten een structureel partnership op om de grensoverschrijdende mobiliteit te vergemakkelijken en de doorstroming op de arbeidsmarkt te verbeteren. Zo richtten de VDAB en Le Forem bijvoorbeeld een transregionale cel op om de tewerkstelling in de twee regio s te vergemakkelijken. Pôle emploi en de VDAB bouwden bij wijze van experiment een grensoverschrijdend team uit. De diensten voor arbeidsbemiddeling bieden begeleiding aan bij het zoeken naar werk buiten hun eigen referentiegebied: Wanneer u bijvoorbeeld de deur van Pôle emploi open doet, dan doet u ook die van de VDAB en van Le Forem open en omgekeerd. Ook testen zij specifieke tools uit die een antwoord bieden op de vastgestelde noden. Op 8 mei 2013 ondertekenden Pôle emploi en de VDAB een charter voor de lancering van een proefproject : Franse werkzoekenden kunnen een beroepsopleiding volgen in een Vlaams bedrijf (opleiding van 4 tot 26 weken op kosten van de werkgever) met de bedoeling een arbeidsovereenkomst af te sluiten. Deze regeling bestaat al tussen Wallonië en Vlaanderen. Het netwerk Eureschannel, dat is samengesteld uit de diensten voor arbeidsbemiddeling en de socio-economische actoren (werkgevers- en werknemersorganisaties) uit de regio Nord- Pas-de-Calais, België en het zuiden van Engeland, biedt sociaal-juridisch advies aan voor bedrijven, werkzoekenden en werknemers van beide kanten van de grens. Momenteel staat een nieuw project op stapel in het domein van tewerkstelling: het opzetten van een huis voor de grensoverschrijdende werknemer. 24
Opleiding en onderwijs, talen Study ineurometropolis 5.
Samenwerking op het vlak van onderwijs en opleiding : Study ineurometropolis Van de hoffelijkheidsgids Frans-Nederlands werden 10.000 exemplaren verspreid vanaf 2011. Deze gids richt zich tot partners van de Eurometropool die de eerste stappen willen zetten in de taal van hun buren. In maart 2011 werd in Tournai een eerste conferentie van universiteiten en hogescholen van de Eurometropool georganiseerd. De bedoeling van deze conferentie was om een netwerk uit te bouwen van de actoren uit het hoger onderwijs van de drie deelregio s en zo de mobiliteit van de onderzoekers, studenten en docenten te verbeteren, co- of bidiplomering aan te moedigen en samenwerkingsacties te genereren met een meerwaarde voor het hoger onderwijs in de Eurometropool. Meer dan 40 vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen uit de Eurometropool zelf, maar ook andere universiteiten die net buiten de Eurometropool liggen, namen deel aan deze bijeenkomst. De e-campus van de Eurometropool werd officieel geopend in september 2011 en is gelegen in de zone Tournai Ouest (Negundo). De e-campus wil initiële en voortgezette opleidingen aanbieden in een brede waaier van internetberoepen. In september 2013 ging men van start met het eerste universiteitsdiploma Executive Master in e-entrepreneurship. De Eurometropolitan e-campus telt zo n 150 studenten. Voor de verdere ontwikkeling werden partnerships aangegaan met Apple, Belgacom en Microsoft. In Tournai host de e-campus ook bedrijven zoals Multitel, met de bedoeling de samenwerking met de bedrijven uit Wallonie Picarde, Vlaanderen en Noord- Frankrijk te versterken. De e-campus werkt samen met Euratechnologies en de Kulak. In februari 2013 organiseerde ze samen met de Frans-Belgische Kamer van Koophandel ook een b2b-bijeenkomst. In juni 2013 startte het Forum het netwerk Initiatief voor het Nederlands op. Het lanceerde ook een blog om het aanleren van het Nederlands te stimuleren. 26
Er wordt gewerkt aan een interactieve kaart met informatie over alle instellingen voor hoger onderwijs. Momenteel worden alle gegevens over het opleidingsaanbod in de drie deelregio s verzameld en georganiseerd. Via deze digitale kaart zullen de bezoekers snel een overzicht krijgen van het opleidingsaanbod en de expertise op het vlak van onderzoek in de Eurometropool. De Kortrijkse campus van de KU Leuven (Kulak), de Pôle de Recherche et d Enseignement Supérieur (PRES) Université Lille Nord de France en de UCL Mons werkten samen aan het project van de Metropole Universiteit, in het kader van het Interreg IVa-programma France-Wallonie-Vlaanderen. De bedoeling is om gezamenlijke acties uit te werken die de grensoverschrijdende mogelijkheden voor de studenten vergroten. Het programma werd opgestart in 2012 en beoogt het volgende: de uitwisselingen in het universitair onderwijs promoten; de bachelorstudenten uit de drie regio s samenbrengen tijdens cursussen of seminaries; de kennis van het Frans en het Nederlands verbeteren; de mobiliteit van de jongeren vergroten, niet alleen op het vlak van onderwijs, maar ook op het niveau van hun sociaal leven; en de samenwerking op het vlak van onderzoek tussen de partneruniversiteiten steunen. Sinds eind augustus 2013 volgde een tweede lichting van 21 studenten uit de 3 universiteiten een Honours College, een gemeenschappelijk programma voor de meest gemotiveerde en getalenteerde studenten. Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 27
Toerisme Visitineurometropolis 6.
Een toeristische kaart, een toeristische website en een toeristische gids in 3 talen (Nederlands, Frans en Engels) en de uitbouw van een Eurometropool voor de fietser, met 3.550 km² fietsplezier Toerisme staat centraal in de 3 deelregio s van de Eurometropool en is één van de meest dynamische sectoren met een jaarlijkse omzet van ruim 500 miljoen euro bron : Toeristische diagnostiek van de Eurometropool februari 2010. Het doel van de Eurometropool is om deze sector een boost te geven door de toeristische markt 360 open te stellen en de complementariteit van de drie deelregio s uit te spelen. Hiermee wil ze het aanbod in de Eurometropool uitbreiden voor zowel een internationaal als het eigen publiek. Om de internationale aantrekkingskracht van de bestemming Eurometropool te vergroten en om het dichtbijtoerisme te bevorderen, waren dus een aantal specifieke acties nodig. 29
Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Project INTERREG IV LKT TOERISME Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Van de toeristische kaart zijn er sinds 2010 al 170.000 exemplaren gedrukt (84.000 in het Frans, 52.000 in het Nederlands en 34.000 in het Engels) en in november 2012 werd de eerste toeristische website van de Eurometropool gelanceerd : www.visiteurometropolis.eu. De website is beschikbaar in drie talen: Nederlands, Frans en Engels. Visiteurometropolis.eu rheeft de volgende doelstellingen : de aantrekkelijkheid van de Eurometropool vergroten door het rijke aanbod van haar 3 deelregio s te promoten, de toeristenstromen binnen de Eurometropool vergroten door vooral de complementariteit van de deelregio s te benadrukken, eerder dan de concurrentie, zorgen dat de toeristische bezoeken toenemen en de verblijven langer duren, meewerken aan de internationale uitstraling van de Eurometropool, de economische promotie en de culturele ontwikkeling. Bezoekers van de website vinden er onder andere tips voor thematrajecten, accommodatiemogelijkheden, must see plekjes en nog tal van andere verrassingen waarmee ze het multiculturele aspect en de toeristische en culturele rijkdom van de Eurometropool kunnen ontdekken. Uit de vele informatie diewordt aangeboden blijkt duidelijk dat er in de Eurometropool heel wat te ontdekken valt op verschillende manieren: per thema, per type toeristische bezienswaardigheid, per evenement, per streek, per culinaire specialiteit, enz. In 2014 zal er nog bijkomende rich media op de site worden gezet: via fotoreportages, video s en audiowandelingen zullen de bezoekers een nog beter beeld krijgen van de regio en de sfeer. Het toeristisch aanbod in de Eurometropool wordt sinds eind juni 2013 aangeprezen in de toeristische gids Lille, Kortrijk, Tournai: l Eurométropole van Lonely Planet. Deze gids werd ook uitgebracht in het Nederlands en het Engels. De gids telt 200 pagina s en u vindt er alle informatie die u nodig hebt om de steden in een oogopslag te ontdekken (agenda, wijken). U vindt er wat u zeker niet mag missen en hoe u de Eurometropool in 4 dagen kunt bezoeken. De gids heeft het ook over de streekproducten en zet bijzondere toeristische trekpleisters in de kijker: plekjes die de moeite waard zijn rond de grootste steden, de Unesco-sites, de gedenkplaatsen te ontdekken per boot of met de fiets. De gids is te koop in de boekhandel en op internet. De afgelopen maanden gingen reeds 3500 exemplaren over de toonbank. 30
Op de toeristische borden langs de snelwegen in de Eurometropool verschijnt steeds vaker een verwijzing naar de Eurometropool. Wallonie picarde beet de spits af: bij de vernieuwing van de toeristische borden langs de snelwegen werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om de benaming Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai erop te vermelden. De andere twee deelregio s plannen hetzelfde te doen, om de Eurometropool-regio in de kijker te zetten. Het Interreg IVa-project Green Links, dat in 2011 werd gelanceerd, wil via een gezamenlijke aanpak (ruimtelijke ordening, landschapsvoorzieningen) een netwerk van trage wegen aanleggen tussen de 3 deelregio s om zo het grenseffect uit te gommen. De Eurometropool zal op die manier een niet te missen etappe kunnen worden van het Europese netwerk EuroVelo en meer bepaald van het traject EuroVelo 5 dat van Londen naar Brindisi loopt, via Brussel, Luxemburg en Rome. Sinds 2011 wordt er ook gewerkt aan fietsroutes en een goede bewegwijzering die het reizen moeten aanmoedigen. Vlaanderen heeft al een uitstekend fietsknooppuntennetwerk en eind 2013 komt het netwerk van Wallonie picarde erbij. Het Franse fietsroutenetwerk wordt geleidelijk met dit fietsknooppuntennetwerk verbonden. Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 31
Cultuur 7.
Een intensieve culturele samenwerking Actieve ondersteuning van het informele grensoverschrijdende netwerk van culturele actoren Ons grensoverschrijdend woongebied wordt gekenmerkt door een gemeenschappelijke cultuur die zowel is gebaseerd op onze gemeenschappelijke geschiedenis als op de vermenging van bevolkingsgroepen over de lands- en taalgrenzen heen. Voor de organisatie van grensoverschrijdende culturele activiteiten zelf vormen de verschillen in werkwijze, financiering en structurering van de actoren echter nog altijd een hindernis voor een uitgebreide samenwerking. Met een gemeenschappelijke cultuur kunnen we onze verschillen overstijgen, een band creëren en die cultuur als troef inzetten voor de sociale en economische ontwikkeling van de Eurometropool. De samenwerking op cultureel vlak wordt beschouwd als één van de belangrijkste pijlers in de ontwikkeling van de Eurometropool. De eerste Cultuurateliers in de Eurometropool waren een initiatief van het maatschappelijk middenveld van de 3 deelregio s (Conseils de développement van Lille Métropole, van Wallonie picarde en Transforum). Ze werden in 2009 georganiseerd in het kunstencentrum Buda in Kortrijk, op basis van een gemeenschappelijke diagnostiek van de culturele samenwerking in de Eurometropool Lille- Kortrijk-Tournai. In het kader van deze ontmoetingen werden voorstellen gedaan voor acties op drie niveaus: het grote publiek, de politiek en de culturele organisaties. In 2009 kreeg de tweede editie van Lille 3000 «Europe XXL» uitlopers naar België met o.m. de afsluiting van het evenement in Kortrijk. «Fantastic 2012» kreeg een Eurometropool-dimensie tussen juni 2012 (in avant-première) en januari 2013. Die extra dimensie werd aangekondigd in de programma s en was onder andere mogelijk dankzij de samenwerking met de fanfares en harmonieën uit de verschillende deelregio s van de Eurometropool en kreeg ook vorm door de samenwerking rond design met o.a. Futurotextile en de biënnale Interieur 12. 33
Van de Ronde van de cultuurfabrieken vonden reeds 6 edities plaats. Tijdens deze Rondes kunnen de medewerkers van de culturele centra van de Eurometropool elkaar beter leren kennen, ervaringen uitwisselen, nadenken over de culturele toekomst van de grensoverschrijdende regio en eventueel de kiem leggen voor gezamenlijke projecten. Sinds 2011 nemen een twintigtal culturele organisaties regelmatig deel aan deze Rondes. Elke editie kon al rekenen op een 30-tal deelnemers. 1. 27 mei 2011 in Kortrijk: lancering van het netwerk en speedmeeting; 2. 20 oktober 2011 in Wazemmes, Armentières en Roubaix: voorstelling van het cultureel beleid van Lille Métropole Communauté urbaine, workshops rond de mobiliteit van kunstenaars, de duurzaamheid van technische samenwerkingsprojecten, participatie van inwoners; 3. 18 november 2011 in Wallonie picarde: bezoek aan de culturele instellingen van de regio; 4. 1 juni 2012 in Comines Warneton: uitwisselingen over participatie van inwoners; 5. 29 november 2012 in Ieper: debat over de Strategie 2014-2020 van de Eurometropool. In het kader daarvan konden de deelnemers een voorstelling bijwonen van het Festival NEXT; 6. 30 mei 2013: zesde Ronde van de cultuurfabrieken, in het Maison Folie de Beaulieu in Lomme. Hier kon worden gedebatteerd over de plaats van cultuur in de toekomstige Interreg- en Creative Europe-programma s met de verantwoordelijken van deze respectieve programma s. De Eurometropool en haar partners ondersteunden de organisatie van grote publieksevenementen* rond de 300e verjaardag van het Verdrag van Utrecht (1713-2013) waarbij de huidige Frans- Belgische grens werd vastgelegd. Op de website www.300jaargrens.eu is een selectie terug te vinden van acties die het Eurometropool-label kregen. Daarnaast steunt de Eurometropool de oprichting van een kunstwerk op de voormalige grenspost van Rekkem-Ferrain dat symbool staat voor de Frans- Belgische toenadering (gepland voor maart 2014), en werkte ze ook mee aan de organisatie van een literaire en muzikale avond met Ons Erfdeel in oktober 2013. * Deze evenementen worden georganiseerd in het kader van het Interreg IVA project 300 jaar grens dat wordt getrokken door het département du Nord en de provincie West-Vlaanderen. De Eurometropool is één van de partners van het project. Met de steun van : Interreg efface les frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg Régional doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Via de wedstrijd Visualise Eurometropolis (mei-juni 2013) konden de inwoners of andere gebruikers van de Eurometropool hun visuele of geluidsinterpretatie van de Frans-Belgische grens geven. De werken van de winnaars kregen een plaats op de website : www. visualiseeurometropolis.eu. Visualise Eurometropolis De Eurometropool zoals u ze nog nooit hebt gezien! Op termijn zullen de actoren (verenigingen, universiteiten, enz.) van de regio hun grensoverschrijdende projecten op een originele manier kunnen laten zien via virtuele thematrajecten, met ondersteuning van foto s, video s en/of geluid. www.visualiseeurometropolis.eu 34