Alles wat je altijd al wilde weten over insulinepatchpompen Datum locatie Programma 17.00 ontvangst 17.30 theorie + casuïstiek (deel 1) 19.00 pauze 19.20 theorie + casuïstiek (deel 2) 20.50 afsluiting 21.00 einde Leerdoelen Deelnemers zijn na afloop v/d bijeenkomst bekend met: de plaatsbepaling van de insulinepatchpomp t.o.v. de conventionele insulinepomp de overeenkomsten tussen de insulinepatchpomp en de conventionele insulinepomp de verschillen tussen de insulinepatchpomp en de conventionele insulinepomp hoe de aanvraag voor een insulinepatchpomp bij zorgverzekeraars geregeld kan worden nieuwe & toekomstige ontwikkelingen 1
Deelnemers (115 aanmeldingen) 5 % 17 % 78 % Vragen Gedurende de bijeenkomst wordt jullie een aantal (meerkeuze) vragen gesteld (filmpje) 2
Positionering t.o.v. bestaande therapieën Insulinetherapie Conventionele therapie (CT): 1-2x dgs injectie Intensieve conventionele therapie (ICT): 3-5x dgs injectie Continue subcutane insuline infusie (CSII): Externe insulinepomp Deze bijeenkomst Vraag 1 In welk jaar is de eerste mens met een insulinepomp behandeld? A. 1976 B. 1978 C. 1980 D. 1982 3
Vraag 2 Als ik zelf type 1 diabetes zou hebben is een insulinepomp de beste optie voor de insulinebehandeling: eens/oneens Een insulinepomp wordt gebruikt om continu, in wisselende hoeveelheden, insuline toe te dienen. Dit gebeurt doorgaans subcutaan, maar kan ook in de peritoneaalholte gegeven worden. Voordelen insulinepomptherapie 1. Verbetering HbA1c (minder kans op complicaties) 4
Continuous subcutaneous insulin infusion (CSII, or insulin pump therapy) reduces HbA1c levels and hypoglycaemia in patients with Type 1 diabetes mellitus (T1DM) compared with multiple daily insulin injections (MDI). idem A new generation of smaller insulin infusion pumps with an integrated cannula, called patch pumps, could improve uptake of CSII in general. The important clinical question is not whether CSII is more efficacious than MDI in general adult T1DM, but whether CSII further improves glycaemic control when this control continuous to be poor with MDI, and evidence exists that in most cases it does. Voordelen insulinepomptherapie 1. Verbetering HbA1c 2. Minder hypoglykemieën 5
Insulinepomp therapie Continue subcutane insuline infusie (CSII) B B B 6.00 12.00 18.00 24.00 6.00 Basaalafgifte Insuline afgifte bij iemand zonder diabetes B Bolus Afgifte van basale en bolus insuline Voorbeeld voor werkdag Insuline eh/u 06.00 12.00 18.00 24.00 Tijd Basaalafgifte Bolus 6
Voordelen insulinepomptherapie 1. Verbetering HbA1c 2. Minder hypoglykemieën 3. Meer flexibele levensstijl eten wanneer, wat en hoe vaak men wil sporten wanneer men dat wil, zonder dit eerst te plannen uitslapen is mogelijk Vraag 3 Bij welke patiëntengroep is aangetoond dat CSII een verbetering van HbA1c geeft? A. Type 1 B. Type 1 & Type 2 C. Type 1 (inclusief kinderen) D. Type 1 (inclusief kinderen) & Type 2 7
Nadelen van insulinepomptherapie In vergelijking tot ICT zijn de kostenhoger (ong. 3.000,-/jaar) Alleenkortwerkende insuline: een onderbreking in de afgifte kan een snelle stijging in de bloedglucosewaarde veroorzaken. De pomp moet 24 uur per dag gedragen worden en bij bepaalde kleding kan de pomp moeilijk te verbergen zijn (minder van toepassing bij een insulinepatchpomp) Insulinepomptherapie in Nederland Schatting aantal pompgebruikers in 2013: 20.000 De indicatie voor de insulinepatchpomp en de conventionele insulinepomp is identiek 8
Vraag 4 Wat is volgens jullie het aanbevolen minimum aantal CSII patiënten dat bij een centrum onder behandeling dient te zijn? A. Er is geen minimum B. 20 C. 30 D. 40 Vraag 5 Insulinepatchpompenzijn geschikt voor iedereen die voor insulinepomptherapie in aanmerking komt: eens/oneens Vraag 6 Welke leden van het behandelteam beslissen mee voordat er over gegaan kan worden op insulinepomptherapie? 9
Insulinepomptherapie is één van de mogelijkheden om glucoseregulatie beter te beheersen Ziektelast DM Schade aan nieren, ogen en zenuwstelsel Schade aan hart- en bloedvaten Vaker optreden van gewrichtsklachten Kortere levensverwachting Continu aandacht nodig Invloed op werk Invloed op verzekeringen Invloed op rijbewijs Etc. etc. Voorwaarden insulinepomptherapie De patiënt: heeft voldoende inzicht in het ziektebeeld gebruikt 3-5x daags insuline beheerst zelfcontrole en zelfregulatie beheerst het tellen van koolhydraten de huid en de spuitplaatsen zijn in goede staat is voldoende gemotiveerd! 10
Welke voorwaarden gelden er voor het CSII-behandelteam? Het CSII-behandelteam Kinderarts / internist (diabetoloog) (Kinder)diabetesverpleegkundige Diëtist Medische psycholoog 24/7 uur bereikbaarheid van persoon met expertise uit diabetesteam?? CSII patiënten minimaal Voorlichting geven hoe te handelen in noodsituaties Kennis hebben van en ervaring hebben met pomptherapie 7 x 24 uurs bereikbaarheid ziekenhuis Duidelijke voorlichting geven over voor-en nadelen van een pomp Ondersteuning geven bij het maken van een keuze van de pomp 11
Voor wie is een insulinepatchpomp geschikt? Positionering t.o.v. bestaande pompen = Op dit moment is één insulinepatchpomp beschikbaar waarin maximaal 200 E kunnen. Omdat zorgverzekeraars één Pod per drie dagen vergoeden wordt deze niet vergoed voor mensen die meer dan 200 E per drie dagen gebruiken 12
Overeenkomsten Overeenkomsten insulinepatchpomp en conventionele insulinepomp Continue subcutane insulinetoediening Teflon canule De mogelijkheid de insulinetoediening tijdelijk stop te zetten Meerdere basaalprogramma s Tijdelijke basaalsnelheid Verlengde bolus Boluscalculator Uitlees software Verschillen 13
Verschillen insulinepatchpomp t.o.v. conventionele insulinepomp Discreet en geen infuussets Meerdere plaatsingsmogelijkheden Verschillen insulinepatchpompt.o.v. conventionele insulinepomp Waterdicht Insulinetoediening wordt niet onderbroken tijdens bijv. douchen, zwemmen & sporten Verschillen insulinepatchpompt.o.v. conventionele insulinepomp Automatisch inbrengen canule zonder zichtbare naald Twee componenten, geen losse onderdelen 14
mylife OmniPod PDM Gemakkelijke, stapsgewijze instructies Groot kleurenscherm met achtergrondverlichting Ingebouwde bloedglucosemeter 7 basaalprogramma s Voorgestelde boluscalculator USB-poort voor dataoverdracht Beveiligde communicatie met Pod (1,5 meter) mylife OmniPod Pod Tevullenmet 85 200 eenheden Klein en lichtgewicht(25 gram) Sterke, flexibele pleister Automatische canule inbreng onder de juiste hoek 9 mm canule(diepte6,5 mm) gebruiksduur 72 uur waterdicht Voordelen mylife OmniPod Geen infuussets Op veelplaatsentedragen Waterdicht Automatisch en vrijwel pijnloos inbrengen van de canule Nooit een naald zichtbaar Afkoppelen niet nodig 15
Casus Mevrouw Peeters Mevrouw Peeters, 65 jaar Mevrouw Peeters heeft diabetes type 1 sinds 1995. Zij heeft vanaf 2001 de insulinepomp (D-tron +). Basaalstand:00.00 uur tot 08.00 uur 0.7 08.00 uur tot 10.00 uur 1.1 10.00 uur tot 12.00 uur 1.7 12.00 uur tot 15.00 uur 1.0 15.00 uur tot 18.00 uur 0.7 18.00 uur tot 22.00 uur 1.8 22.00 uur tot 00.00 uur 1.5 Totaal 35.5 E Mevrouw gebruikt al enige jaren volgens een vast schema de maaltijdbolus. De basis is: Ontbijt 3.0 E Lunch 3.0 E Avondeten 4.0 E Iedere 2 mmol/l stijging van de bloedglucose betekent 1.0 E extra insuline. Mevrouw Peeters, 65 jaar Mevrouw heeft met dit regime al jaren een stabiel Hba1c (tussen de 50 en 60 mmol/mol). Wanneer mevrouw op vaste tijden de maaltijd gebruikt gaat het goed. Echter, wanneer mevrouw hier van afwijkt krijgt zij hypo s. Mevrouw gebruikt de Verio bloedglucosemeter. De D-tronpomp dient vervangen te worden (einde looptijd). Mevrouw heeft eerder nooit de noodzaak van het tellen van koolhydraten onderkent omdat zij tevreden was met haar instelling. Iedere zaterdagmorgen zwemt mevrouw ongeveer 2,5 uur met kinderen met een verstandelijke beperking. Dit brengt een wisselende inspanning met zich mee, dus ook schommelingen van haar bloedglucosewaarden. 16
Mevrouw Peeters, 65 jaar In overleg met mevrouw is er voor gekozen in ieder geval te starten met koolhydraten rekenen, zodat ze later gebruik kan gaan maken van de boluscalculator. Vanwege het draagcomfort en omdat de patchpomp tijdens het zwemmen gedragen kan worden, heeft ze voor deze pomp gekozen. Mevrouw Peeters, 65 jaar Vragen casus mevrouw Peeters 1. Wat zijn de mogelijke verschillen tussen het overzetten van een D-tronnaar de patchpomp of van de D-tron naar een conventionele pomp? 2. Stel een plan op hoe je mevrouw Peeters basaal overzet en hoe je de boluscalulator instelt en vanaf welk moment je deze laat gebruiken. 3. Welke adviezen kun je mevrouw Peeters geven met betrekking tot het gebruik van de patchpomp rond haar zwemactiviteiten? 4. Is bij mevrouw Peeters, voorafgaand aan de start met de patchpomp, een verwijzing naar de oogarts noodzakelijk? Vragen (vervolg): Mevrouw Peeters, 65 jaar 5. Is het zinvol bij mevrouw Peeters een blinde sensormeting te doen voordat mevrouw start met de patchpomp? 5. Welke adviezen zou je mevrouw Peeters kunnen geven ten aanzien van hypo s en denk hierbij aan de koolhydraatintake en adviesfunctie van de pomp? 7. Is het, in het geval van mevrouw Peeters, zinvol eerst een demopod te plaatsen? 17
Mevrouw Peeters, 65 jaar Pauze Aanvraag zorgverzekeraar 18
Kosten insulinepatchpomptherapie De prijsstelling van insulinepatchpomptherapie is dusdanig dat de prijs over 4 jaar berekend identiek is aan die van conventionele insulinepomptherapie, zonder hoge opstartkosten (conventionele pomp) voor de zorgverzekeraar Het aanvraagformulier (1) ( Merknaam) (Merknaam) Het aanvraagformulier (2) 19
Het aanvraagformulier (3) (Merknaam) Procedure aanvraag zorgverzekeraar Diabetesverpleegkundige doet aanvraag bij een van de medische postorderbedrijven Medisch postorderbedrijf ontvangt goedkeuring van de zorgverzekeraar Medisch postorderbedrijf bestelt de insulinepatchpomp bij de firma De firma zorg voor de 1 e levering en instructie Patiënt bestelt vervolgens de benodigdheden bij medisch postorderbedrijf Vraag 7 Hoeveel tijd van tevoren moet de tijdelijke basale snelheid voorafgaand aan de activiteiten beginnen? A. 5 minuten B. 1-2 uur C. 3 uur D. 5 uur 20
Praktische tips Voor start inbrengen canule de huid samen knijpen op plaatsen waar weinig vet zit. Dit om verstopping van canule te voorkomen; Enkele druppels pleister-verwijderaar maakt het verwijderen van de pod prettiger; Lijmresten pleister kunnen verwijderd worden met babyolie; Scheren van behaarde huid waar pod aangebracht wordt is aan te bevelen: plakt beter en verwijderd prettiger; In geval van mindere hechting van de pleister alcoholdoekjes gebruiken voor het plaatsen Pod op de buik plaatsen gaat het beste in zittende houding. Nieuwe & toekomstige ontwikkelingen 80-er jaren 201 Ontwikkelingen & introducties mylife OmniPod Solo pomp van Roche Cellnovo pomp 21
mylife OmniPod Recent is een nieuwe, kleinere versie geïntroduceerd Voor de toekomst richt men zich op de integratie met een continu bloedglucose meet systeem Solo pomp van Roche Pomp gekocht van een Israëlische firma Productie na een jaar overgebracht naar Zwitserland Aanvankelijk geen bloedsuikermeter in afstandsbediening Bij eerste productie was er een lek in de pomp Er wordt gewerkt aan een nieuwe versie met afstandsbediening als andere pompen van Roche en nieuwe productielijn Op de markt waarschijnlijk in 2014 Cellnovo pomp Ontwikkeld in Engeland Kleine oplaadbare pomp met 2 ml cassette voor insuline Traditionele (korte) catheter Nieuw is: Bewegingssensor in pomp Communicatie met glucosemeter/afstandbediening via de cloud Alle data 24/7 online beschikbaar via internet Uitgebreide informatie en communicatie via internet Test in 10 Engelse centra en 2 Nederlandse centra in 2013 Op de markt in 2014 22
Nieuwe NIV-richtlijn Verschijnt in zomer van 2013 en beslaat: CSII bij volwassenen met type 1 en 2 diabetes, beter ingesteld? Meerwaarde van CGMS bij CSII Benodigde mate van zelfcontrole bij CSII Benodigde team bij CSII Is CIPII bij een geselecteerde groep beter dan CSII? Vraag 8 Insulinepompen horen bij de specialistische zorg en moeten verstrekt worden via het ziekenhuis: eens/oneens Oh ja, nog even dit Laatste nieuws: overheveling voorgesteld in 2015 door CVZ overheveling van de insulinepomp van de hulpmiddelenzorg naar de medisch-specialistische zorg 23
Samenvatting Evaluatieformulieren! Hartelijk dank voor jullie aandacht! 24