Nieuwsbrief nr. 2, nazomer 2012 Ouderen met dementie zijn een bron van wijsheid voor kleinkinderen Spaans onderzoek: Kleinkinderen leren lessen voor het leven van hun opa of oma met dementie. Deze baanbrekende visie danken we aan onderzoek in Spanje. Onderzoekers waren nieuwsgierig naar de relatie tussen grootouders met dementie en hun kleinkinderen tussen de 14 en 21 jaar. Ze onderzochten onder 138 jongeren de volgende vragen: Wat leren kleinkinderen van de ervaring om een opa of oma met dementie te hebben? Wat zijn volgens deze kleinkinderen handige en bruikbare manieren om met een oma of opa met dementie om te gaan? Enkele levenslessen uit het onderzoek: Als je een opa of oma met dementie hebt, ga je nadenken over de betekenis van het leven, en over hoe je het beste kan leven. Veel kleinkinderen gaven aan dat ze het gevoel kregen dat ze alles uit het leven moeten halen wat erin zit. Sommige kleinkinderen pasten dit ook toe op hun familie. Ze kregen het gevoel dat ze zoveel mogelijk moeten genieten van hun familieleden. Vooral van oudere familieleden. Ten slotte gaven de kleinkinderen aan dat ze realistischer tegen het leven aan gingen kijken door hun opa of oma met dementie. Ze zagen bijvoorbeeld in dat de dromen en fantasieën die ze in hun kindertijd hadden, niet altijd realistisch zijn. Je merkt dat je zelf verandert. Veel kleinkinderen gaven aan dat ze merkten dat hun eigen persoonlijkheid, houding, en / of gewoonten veranderden als gevolg van de dementie van hun oma of opa. Zo zeiden veel kleinkinderen dat ze zich meer volwassen waren gaan voelen, meer verantwoordelijk, of juist geduldiger. Ze leerden ook over het ouder worden in het algemeen, en over het ouder worden van zichzelf. Ze gingen (meer) nadenken over het belang van relaties binnen een familie en de functies die een familie kan hebben in het steunen van elkaar. En ze leerden over de ziekte. Het onderzoek bracht ook tips die voortkwamen uit de antwoorden van de kinderen, zoals Probeer het gedrag dat dementie met zich meebrengt te accepteren. Je kunt het beste proberen om te genieten van de goede dingen die er nog wel zijn, en geduldig zijn; Behoud een mooie herinnering aan je grootouders, en herinner ze zoals ze in het verleden waren; Het is belangrijk dat je je gevoelens uit en iemand zoekt die je hierbij kan steunen, adviseren, en helpen bij de situatie; Probeer zelf de band met je opa of oma te behouden of juist te versterken Meer hierover kun je lezen op: innovatiekringdementie.nl/articledetail.aspx?articleid=224
Inspiratie Centrum Mantelzorg is in ontwikkeling. Naast de samenwerking tussen SMD, MEE en Welsaen in Zaanstad sluiten binnenkort ook Context en Odion aan bij Centrum Mantelzorg. En met steeds meer partners in de regio wordt de samenwerking gezocht en expertise gedeeld. Het belangrijkste doel van Centrum Mantelzorg is dat we er samen voor alle mantelzorgers zijn. Elke partij bereikt zijn eigen specifieke doelgroep. Zo is MEE er voor mensen met een beperking en hun netwerk. Nu is de eer aan MEE om het voorwoord te schrijven. Er gaat de komende tijd veel veranderen in de zorg. Er wordt een steeds groter beroep gedaan op het inzetten van informele zorg. Daaronder valt de mantelzorg en de inzet van vrijwilligers. Het Centrum Mantelzorg weet dat juist u, de mantelzorger, vaak al jaren alles zelf oplost voordat u hulp vraagt aan anderen. Juist nu is het van belang dat u zich gesteund voelt door de mensen in uw omgeving. Centrum Mantelzorg organiseert daarom in 2012 inspiratiebijeenkomsten. In het najaar organiseert MEE bijeenkomsten over netwerkversterking. Hoe kan uw netwerk u steunen zodat u niet overbelast raakt? Hoe kunt u uw netwerk vergroten? Laat u inspireren door deze bijeenkomst! Laten we elkaar helpen onze weg te vinden in veranderende tijden waarbij het op verantwoorde wijze bieden van mantelzorg leidend is. Len van Eeden Regiomanager MEE Amstel en Zaan Van de redactie Als u dit leest gaan we de nazomer al weer in, maar misschien beginnen de zonnige dagen dan pas echt? Op moment van schrijven slaan de druppels weer tegen het raam, mensen vluchten naar zonniger oorden. Niet iedereen is in staat tot een dergelijke keuze. Soms is iemand niet in staat om zo ver te reizen, kan niet zo lang van huis of heeft onvoldoende financiële middelen. Even weg uit de dagelijkse sleur is voor iedereen prettig en zeker voor mensen die langere tijd intensief zorg verlenen. Hoe vaak komt u als mantelzorger aan uzelf toe? Even weg van alle zorgen? In deze nieuwsbrief is extra aandacht voor de Dag van de Mantelzorg, een dag die echt voor u is! Wat vindt u nog meer in deze nazomer-nieuwsbrief? Twee vrijwilligers hebben de basistraining palliatieve terminale zorg gedaan en vertellen ons op bladzijde 11 over hun motivatie voor dit werk. Onze mantelzorgmakelaar neemt u mee naar de feiten over het persoonsgebondenbudget. En ook worden de voorwaarden voor het mantelzorgcompliment uitgelegd, dit keer in relatie tot de erfrechtbelasting, dat deze zomer flink in het nieuws is geweest. In balans komen of bijleren? Kijk in de agenda middenin. Daar vindt u ook de nieuwe rubriek Uit het werkveld van, dit keer Katinka de Lang van het Wmo-loket in Purmerend. Verder de rubriek Voor u getipt : altijd de moeite waard! En wilt u weten wat de jonge mantelzorgers hebben gekokkereld, begin dan op de bladzijde hiernaast; misschien heeft u zelf zo n jonge mantelzorger in huis We wensen u veel leesplezier. Wilt u een bijdrage leveren aan deze nieuwsbrief of in de redactie, neem dan contact met ons op. Namens team Centrum Mantelzorg Anja Burger en Willeke de Weerd 2 Nieuwsbrief Centrum Mantelzorg - nr. 2, nazomer 2012
Jonge Mantelzorgers Wanneer is de volgende keer? Op vrijdag 25 mei heeft Centrum Mantelzorg een activiteit georganiseerd voor kinderen van 12 16 jaar die zorg- en/of regeltaken hebben in het gezin. Met hulp van Hart van Katwoude zijn er hartige en zoete traktaties gebakken in de keuken van Buurtcentrum de Kolk. De resultaten waren prachtig, echt om trots op te zijn! Soraya: Ik maak er ook één voor mijn broertje, mijn moeder en mijn papa. Bresna: Wanneer is de volgende keer? Renee van het Hart van Katwoude had bovendien leuke prijzen in petto die werden ingezet tijdens een quiz. In het najaar staan er meer van dergelijke bijeenkomsten op stapel, zowel in Zaanstad als in Purmerend. Als je daarvoor een uitnodiging wilt, meld je bij ons aan! En wil je als jonge mantelzorger op de hoogte worden gehouden wordt dan fan van onze facebook-pagina voor jonge mantelzorgers: facebook.com/centrumjongemantelzorger Kopzorgen? Er zijn kinderen die meemaken dat thuis iemand langdurig ziek is vanwege een lichamelijke of psychische ziekte, een handicap of een ernstige verslaving. Op jonge leeftijd hebben zij al mantelzorgtaken. Misschien is er bij u thuis ook een jonge mantelzorger. Dat is op zich niet bijzonder, maar het kan voor een kind ook te veel worden: omdat er zorgen zijn over het zieke familielid, bijvoorbeeld; of omdat de kinderen meehelpen om de boel thuis draaiende te houden, door de was te doen, te koken, of de boodschappen; of op te passen op een broertje of zusje, helpen met eten geven en misschien moeten zij veel rekening houden met de situatie. Het kan een goed gevoel geven om voor iemand te zorgen, maar het kan ook (kop)zorgen geven. Er kan thuis minder tijd zijn voor leuke dingen, of om eens rustig te praten met jullie als ouders. Omdat er vaak wel iets te doen is schieten hobby s er bij in. Is er bij U thuis een jonge mantelzorger? Herkent u dit verhaal? En bent u geïnteresseerd in de activiteiten van Centrum Mantelzorg? Laat ons dat dan weten. Bel 075 617 22 55, Marianne Visser (bij MEE-AZ) of mail met info@centrummantelzorg.nl 3
Op naar de dag van de Mantelzorg! De voorbereidingen zijn alweer in volle gang: het jaarlijkse evenement speciaal voor mantelzorgers komt er aan. In de gemeente Purmerend en Edam-Volendam worden de dienstverleners benaderd om u op die dag weer te verwennen en te verrassen. In Oostzaan en Landsmeer wordt een lokaal lunchaanbod georganiseerd. In Zaanstad staat evenals vorig jaar een Maatschappelijke Beursvloer op het programma: een uniek aanbod van bedrijven uit de regio die hun diensten aanbieden aan mantelzorgers. Welke klus, wens voor een uitje of ontmoeting heeft u? Er zijn bedrijven die uw wens gaan inwilligen. Historie Dag van de Mantelzorg Ieder jaar en dat nu al voor de 15e keer wordt in heel Nederland de Dag van de Mantelzorg georganiseerd. Doel? Het belang van mantelzorgers naar voren te brengen. Mantelzorgers zijn een zeer belangrijke spil in het bieden van zorg. Alleen al het feit dat 75% van alle zorg thuis door informele zorg wordt geleverd zegt genoeg! De vanzelfsprekendheid en onzichtbaarheid van mantelzorg maakt het echter niet minder zwaar. De Dag van de Mantelzorg stelt Nederland in staat hun waardering en erkenning te laten blijken aan de duizenden mantelzorgers in Nederland. Gemeenten Purmerend, Zaanstad, Oostzaan, Landsmeer en Edam- Volendam vragen ons hier uitvoering aan te geven. Centrum Mantelzorg organiseerde 14 jaar geleden haar eerste Dag van de Mantelzorg voor de gehele regio Zaanstreek-Waterland, in Concordia in Purmerend. Inmiddels is de regionale dag uitgegroeid tot een evenement in alle gemeenten. Landelijk thema Dag van de Mantelzorg Dit jaar is het landelijke thema: Nu even niet! Denk hierbij aan het grenzen kunnen stellen aan uw inzet, het vinden van een eigen wijze van zorgen, de regie in eigen hand houden en gebruik maken van respijtzorg zoals een mantelzorgvrijwilliger, kortdurende opvang of een goede dagbesteding. Mantelzorgers die met liefde voor een ander zorgen, staan snel voor lastige dilemma s waarbij het goed voor zichzelf zorgen in de knel komt. Zorg delen en er af en toe even tussenuit is een absolute voorwaarde om de zorgtaken te kunnen volhouden. Dit is vaak gemakkelijk gezegd: Je moet wel goed voor jezelf zorgen hoor! Maar hoe doe je dat? Als mantelzorger heb je vaak het gevoel dat je je zorgen niet kunt overdragen en je wilt de mensen om je heen ook niet altijd lastig vallen met je verhalen. Centrum Mantelzorg steunt de gedachte achter dit thema van harte. U kunt altijd contact opnemen met de consulenten, zij bieden een luisterend oor en zij adviseren u graag over de mogelijkheden om uw zorg goed te organiseren of over te dragen. Kaartenactie Dit jaar geeft Centrum Mantelzorg 5000 kaarten uit met daarop de tekst: Jij bent een kanjer! Deze kaarten zullen zoveel mogelijk in de regio verspreid worden. De bedoeling is dat mensen die een mantelzorger kennen deze kaart opsturen of overhandigen met Jij bent een kanjer! daarop een compliment: Jij bent een kanjer omdat jij altijd klaar staat voor Op de kaart wordt de aandacht gevestigd op de Dag van de Mantelzorg, op deze manier krijgen nog meer mantelzorgers het complimentje dat ze verdienen en vragen we extra aandacht voor deze speciale dag! Misschien krijgt u wel zo n kaart toegestuurd...? 4 Nieuwsbrief Centrum Mantelzorg - nr. 2, nazomer 2012
Overzicht Dag van de Mantelzorg in de regio Zaanstreek-Waterland Volg het nieuws hierover ook op onze website en facebook Gemeente Zaanstad, Landsmeer en Oostzaan Datum: zaterdag 10 november 2012 Tijd: 14.00-17.00 uur Locatie: gemeentehuis Zaanstad Aanbod: Beursvloer en leuke workshops De dag start met een keuze uit workshops helemaal van deze tijd: mindfulness, wordfeud, culinair, rondleiding gemeentehuis, etc. Om half vier start de Beursvloer. Ondernemers uit de regio bieden hun diensten aan u in ruil voor iets kleins zoals een bedankkaart, appeltaart of iets anders waar u goed in bent. Bedenkt u alvast eens welke wens u heeft? Zou u graag eens een dagje weg willen? Of moet uw tuin opgeknapt? Of zou u het prettig vinden om eens een goed gesprek met een coach te hebben. Of een foto van uw gezin? Op de dag zelf wordt u begeleid bij het vinden van de juiste aanbieder. Natuurlijk ontbreken de lekkere hapjes en drankjes niet. De Dag van de Mantelzorg is altijd erg gezellig, en de onderlinge herkenning zal u goed doen. De foto s van vorige jaren spreken voor zich. U bent van harte welkom! Wilt of kunt u uw naaste niet alleen laten dan kunt u een beroep doen op de vrijwilligers van Centrum Mantelzorg. Laat dit tijdig weten zodat de vrijwilliger met u beiden kan kennismaken. Gemeente Purmerend Datum: zaterdag 10 november 2012 Tijd: 13.00-17.00 uur Locatie: Partycentrum Concordia Koemarkt 45 in Purmerend Aanbod: Evenals vorig jaar is er een verrassend aanbod van verwenactiviteiten en creatieve workshops. De dag wordt beëindigd met lekkere hapjes en een borrel. Gemeente Edam-Volendam Datum: woensdag 14 november 2012 (let op de datum!) Tijd: 14.00-17.00 uur Locatie: PiusX in Volendam. Aanbod: Vorig jaar in Edam, dit jaar staan in Volendam de lekkere hapjes en drankjes klaar en kunnen mantelzorgers uit deze gemeente genieten van verwennende activiteiten en inspirerende workshops, helemaal van deze tijd. Extra in Oostzaan en Landsmeer Datum: zaterdag 10 november 2012 Tijd: 12.00-14.00 uur Aanbod: Lunch in eigen gemeente. Vervoer naar het regionale programma in Zaanstad. 5
Activiteitenagenda Inspiratiebijeenkomsten Inspiratiebijeenkomsten helpen u de goede balans te vinden en te behouden in het zorgen voor uw naaste en uzelf. De ene keer een ontspannende activiteit, de andere keer een informatieve bijeenkomst. Altijd is er ruimte voor deelgenootcontact met andere mantelzorgers. Deelname is gratis voor mantelzorgers uit Edam-Volendam, Purmerend, Oostzaan en Landsmeer, voor mantelzorgers uit Zaanstad geldt een eigen bijdrage van 5,00. Zaanstad Inspiratiebijeenkomst: Netwerken, hoe doe ík dat? Datum: donderdagochtend 27 september van 10.00-12.00 uur Locatie: SMD Wijksteunpunt De Meerpaal, Panneroodstraat 89, Zaandam Door: MEE-consulent en Centrum Mantelzorg Inspiratiebijeenkomst: Geheugentraining Datum: maandagochtend 29 oktober van 10.00 12.00 uur Locatie: SMD Wijksteunpunt Parkzicht, Parkzicht 45, Zaandijk Door: Mevrouw L. Kerszenblat en Centrum Mantelzorg Inspiratiebijeenkomst: Creatieve workshop Datum: Vrijdagmiddag 30 november van 14.00 16.00 uur Locatie: SMD Wijksteunpunt de Boed Willem Dreeslaan 1, 1544SB Zaandijk Door: Centrum Mantelzorg Purmerend Inspiratiebijeenkomst: Geheugentraining Datum: dinsdagmiddag 25 september 2012 van 14.00-16.00 uur Locatie: Waterlandziekenhuis, Waterlandlaan 250, Purmerend Door: L. Kerszenblat en Centrum Mantelzorg Inspiratiebijeenkomst: De Zorgcirkel in samenwerking met mantelzorg Datum: Dinsdag tussen 10.00-15.00 uur, Locatie: De zorgcirkelwinkel, Koestraat 11, Purmerend Door: Zorgcirkel en Centrum Mantelzorg Inspiratiebijeenkomst: Netwerkversterkende methodieken Datum: dinsdagmiddag 27 november van 14.00-16.00 uur Locatie: Waterland ziekenhuis, Waterlandlaan 250, Purmerend Door: MEE-consulent Uit het werkveld van. Katinka de Lang-Ronde, frontoffice medewerkster Wmo-loket Purmerend Het Wmo-loket in het stadhuis van Purmerend werkt nauw samen met het Centrum Mantelzorg. Katinka de Lang is in dienst van de gemeente als frontofficemedewerkster Wmo. In een gesprek met haar wordt duidelijk wat die samenwerking inhoudt. voorzieningen en indicaties of bijvoorbeeld voor de aanvraag van respijtzorg (logeeropvang) van degene voor wie ze mantelzorger zijn. Tevens hebben mijn collega en ik gesprekken met mantelzorgers voor emotionele ondersteuning. De gemeente heeft een bestand van ruim 600 geregistreerde mantelzorgers, waarmee contact wordt onderhouden. Alle mantelzorgers in Purmerend kunnen bij ons loket terecht voor aanvragen van allerlei hulpmiddelen, Ik merk dat mensen dat bijzonder waarderen: dat ze hun verhaal kwijt kunnen bij iemand die echt luistert en aandacht heeft voor hen, meestal gaat alle aandacht naar de zorgvragende. Als in een dergelijk gesprek blijkt dat er 6 Nieuwsbrief Centrum Mantelzorg - nr. 2, nazomer 2012
Edam-Volendam Inspiratiebijeenkomst: Bewindvoering en mentorschap Datum: 30 oktober, 19.30-21.30 uur Locatie: Bibliotheek en Wijksteunpunt Meerwijk, Dijkgraaf Poschlaan 8, Edam Door: Mr. Toos Assenbergs-Krol en Centrum Mantelzorg Inspiratiebijeenkomst: Depressiviteit, herkennen en handelen Datum: november of december Locatie: Wijksteunpunt Meerwijk, Dijkgr. Poschlaan 8, Edam Door: Context, SMD-ZW en Centrum Mantelzorg Regionaal Ontmoetings-/informatiebijeenkomst voor familie en naasten van mensen met een psychiatrische aandoening, Thema: Sociale voorzieningen en financiële regelingen Datum: 11 september van 19.30-21.30 uur Locatie: SMD-ZW, Emmakade 4 in Purmerend Door: beleidsmedewerkers gemeenten, Ypsilon en Labyrinth/in Perspectief, Context, WonenPLus Mantelzorgondersteuning en Centrum Mantelzorg Cursussen Omgaan met veranderingen, voor partners/familieleden van mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel Datum: 14 september van 14.00-16.00 uur; 8 bijeenkomsten, 1 x per 14 dagen Locatie: MEE-AZ, Zaandam Door: MEE en Centrum Mantelzorg. Omgaan met dementie, voor partners van mensen met een vorm van dementie Datum: 9 oktober van 13.30-15.30 uur; 6 bijeenkomsten en 1 terugkombijeenkomst Locatie: Jaap van Praaghuis, Rietgorsplein 1, Purmerend Door: Casemanagement dementie Zorgcirkel en Centrum Mantelzorg. Omgaan met dementie, voor partners van mensen met een vorm van dementie Datum: 30 oktober van 13.30-15.30 uur; 6 bijeenkomsten en 1 terugkombijeenkomst Locatie: SMD-ZW, Peperstraat 135, Zaandam Door: Evean Geheugenpoli en Centrum Mantelzorg. Inloopspreekuren In drie gemeenten bent u als mantelzorger welkom bij de inloopspreekuren. U kunt zonder afspraak binnenlopen bij de mantelzorgconsulente Anja Burger. Gewoon even praten over de thuissituatie, en samen praktische mogelijkheden onderzoeken. Voorbeelden: het inzetten van een vaste vrijwilliger, het regelen van een mantelzorgcompliment of het bemiddelen naar zorg. U kunt zich ook aanmelden voor activiteiten van Centrum Mantelzorg. Gemeente Landsmeer Data: 5 september, 7 november en 5 december 2012 Tijd: 13.00-17.00 uur Locatie: Middelpunt, Centrum voor wonen, welzijn en zorg, M.L. Kingstraat 2 in Landsmeer Gemeente Oostzaan Data: 17 oktober, 21 november en 19 december 2012 Tijd: 14.00-16.30 uur Locatie: de Bieb, Kerkbuurt 4 in Oostzaan Gemeente Edam-Volendam Data: Tijd: iedere maandag 9.30-12.00 uur Locatie: Wijksteunpunt Meerwijk, Dijkgraaf Poschlaan 8 in Edam behoefte is aan verdere ondersteuning in de vorm van maatschappelijk werk, een ouderenadviseur of een vrijwilliger voor verlichting van de zorgsituatie, dan nemen we contact op met Centrum Mantelzorg/Stichting Maatschappelijke Dienstverlening (SMD-ZW); ik verwijs daarna de mantelzorger door naar de juiste persoon die ik op de hoogte heb gesteld van de zorgvraag. Deze bemiddeling heeft de aparte benaming warme overdracht. Als de situatie voor de mantelzorger onoverzichtelijk is geworden schakel ik de mantelzorgmakelaar Petra Viereck van Centrum Mantelzorg in. Zij brengt de hele situatie in kaart en kan helpen bij de coördinatie. Door Marjorie van de Grijn 7
Valkuil voor mantelzorgers? De landelijke media besteedde afgelopen zomer aandacht voor het feit dat veel mantelzorgers een vrijstelling voor Erfbelasting mislopen omdat ze geen mantelzorgcompliment hebben aangevraagd. Zonder een mantelzorgcompliment is het niet mogelijk om in aanmerking te komen voor de belastingvrijstelling van 603.000 euro over de erfenis. Hoe zit dit nu precies? Het Mantelzorgcompliment is een jaarlijks bedrag van 200,00 waarmee de overheid haar waardering laat blijken voor het belangrijke werk dat mantelzorgers verrichten. Alle mantelzorgers die zorgen voor iemand met een langdurige, extramurale AWBZ-indicatie komen hiervoor in aanmerking; het gaat hierbij om indicaties voor persoonlijke verzorging en/of begeleiding thuis, afgegeven door het CIZ voor (opgeteld) meer dan 371 dagen. Het mantelzorgcompliment wordt dan automatisch geregeld door de SVB en één keer per jaar rond 10 november uitbetaald op de rekening van de mantelzorger. Mantelzorgcompliment en erfbelasting Met ingang van 1 januari 2010 is de erfbelasting ingevoerd (voorheen successierecht). Als een mantelzorger een Mantelzorgcompliment krijgt in het laatste jaar voor overlijden van de verzorgde persoon dan kán dat een verhoogde vrijstelling voor erfbelasting geven. U moet dan partner voor de erfbelasting zijn. Dat is het geval als u bloedverwant bent in de eerste graad (ouder/kind), en u heeft na de achttiende verjaardag van de jongste partner minstens een half jaar een gezamenlijk huishouding gevoerd op één adres. Tevens voldoet u aan A óf B: A: U staat beiden minimaal een half jaar op dat adres ingeschreven in de basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente of een vergelijkbare administratie buiten Nederland. U heeft samen een door een notaris opgemaakt samenlevingscontract met een zorgverplichting. B: U staat beiden minimaal vijf jaar op dat adres ingeschreven in de basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente of een vergelijkbare administratie buiten Nederland. Als een mantelzorger samenwoont met beide ouders dan zijn de ouders elkaars partner en niet de partner van de mantelzorger. Als de mantelzorger zelf getrouwd is of een geregistreerd partnerschap is aangegaan of samenwoont op grond van een notariële samenlevingsovereenkomst kan deze géén partner zijn van zijn ouder. Bij gehuwde partners is er altijd een sprake van een verhoogde vrijstelling. Een mantelzorgcompliment speelt in deze situatie geen rol maar het is altijd goed om een compliment aan te vragen Het is altijd verstandig om na te gaan of u in aanmerking komt voor een mantelzorgcompliment. Centrum Mantelzorg helpt u graag hierbij. Waarom krijg ik geen mantelzorgcompliment? In onze werkpraktijk komen we om drie redenen tegen dat mensen geen mantelzorgcompliment ontvangen. In twee van die situaties kan dit echter wel het geval zijn. 1. U geeft zelf alle hulp en begeleiding en doet (nog) geen beroep op professionele zorg. Het is goed om te weten dat u dan een nul-urenindicatie kan aanvragen. Hiermee beschrijft u welke zaken uw naaste niet meer zelf kan doen op gebied van persoonlijke zorg en begeleiding, en waar u als mantelzorger voor zorg draagt. Vaak helpt hierbij de vraag: wat als ik er niet zou zijn, zou mijn naaste dan nog zelfstandig kunnen wonen? Deze nul-urenindicatie van het CIZ is een goede manier om toch in aanmerking te komen voor het Mantelzorgcompliment. 2. Uw naaste heeft een indicatie voor zorg of begeleiding thuis, maar deze indicatie is vóór 1 augustus 2009 afgegeven. Toen was de automatische relatie met de SVB nog niet geregeld. U kunt het CIZ vragen alsnog de indicatie van uw naaste door te geven aan de SVB. 8 Nieuwsbrief Centrum Mantelzorg - nr. 2, nazomer 2012
Voor u getipt www.deelgenoot.nl Deelgenoot.nl biedt mensen met gezondheidsproblemen een persoonlijke webpagina om dierbaren te informeren over hun ziekteverloop. Het is niet altijd makkelijk om te vertellen wat er aan de hand is. Omdat iemand door zijn ziekte de energie er niet voor heeft, of er gewoonweg niet over wilt praten, of omdat het verhaal al te vaak is verteld. Deelgenoot biedt een besloten, gratis en eenvoudig platform aan waarmee de zieke zijn familie en vrienden op de hoogte kan houden van zijn of haar verhaal. Dierbaren kunnen online reacties geven of een teken van steun achterlaten. www.cerebraal.nl Procedures rondom Wmo en CIZ verbeteren Cerebraal is de vereniging voor mensen die na hun geboorte getroffen zijn door enige vorm van hersenletsel. Via de website www.cerebraal.nl kun u als mantelzorger een enquête invullen om de procedures rondom de WMO en het CIZ te verbeteren. Zie hiervoor ook: http://www.hersenletsel.nl/popvragenlijst/naasten.php Vier het leven! Samen uit, samen genieten. Stichting Vier het Leven organiseert film, theater- en concertbezoeken VIER HET voor mensen met mobiliteitsproblemen. Vrijwilligers uit uw regio begeleiden u naar theater en weer naar LEVEN huis. Samen met een gastheer of -vrouw geniet u van een heerlijke avond uit. Iets om naar uit te kijken en nog lang van na te genieten! Het programma wordt u kosteloos toegestuurd. T 035 524 5156, E info@4hetleven.nl, www.4hetleven.nl Centrum Mantelzorg op Facebook, Twitter en LinkedIn. Per heden kunt u ons volgen op Facebook, Twitter en Linkedin. We gaan via deze moderne kanalen mantelzorgers, werkende mantelzorgers, allochtone mantelzorgers, jonge mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in de regio Zaanstreek-Waterland op de hoogte houden van onze diensten. Wat kunt u verwachten? Verhalen vanuit het werkveld, aankondigingen van bijeenkomsten en handige tips en actualiteiten vanuit de sector zorg en welzijn en de gemeenten. Volg ons en blijf op de hoogte! Nieuwsgierig? Kijk op: Facebook facebook.com/centrummantelzorg Facebook voor Jonge Mantelzorgers: facebook.com/centrumjongemantelzorger Twitter twitter.com/cmantelzorg LinkedIn Centrum Mantelzorg ZW 3. Uw naaste woont nog thuis maar heeft een indicatie voor zorg met verblijf. Deze indicatie wordt bijvoorbeeld aangevraagd om (op termijn) in aanmerking te komen voor begeleid wonen of in een verzorgings- of verpleeghuis. Zodra een indicatie mét verblijf is afgegeven vervalt het recht op het Mantelzorgcompliment. Dit wordt vaak als onterecht ervaren want juist in deze situaties is de druk op de mantelzorger het zwaarst. Helaas zijn de overheidsvoorwaarden zo. Mezzo, de landelijke belangenbehartiger van mantelzorgers, strijdt hiervoor bij de overheid. Belangrijke adressen: CIZ Amsterdam (Centraal Indicatieorgaan Zorg in onze regio): T 088-789 13 00 (op werkdagen van 8.00 uur tot 18.00 uur), www.ciz.nl SVB (Sociale Verzekeringsbank, afdeling mantelzorgcompliment): T 030-264 8444 (op werkdagen van 8.00 uur tot 17.00 uur), www.svb.nl Notaris: (opstellen van een testament of vragen over erven) 0900-346 93 93 ( 0,25 pm) werkdagen 9.00-14.00 uur, www.notaris.nl 9
Van de mantelzorgmakelaar Persoonsgebonden budget (pgb) Hoe werkt het? Een persoonsgebonden budget (pgb) is een geldbedrag waarmee een hulpvrager zelf zorg of andere ondersteuning inkoopt. Voor langdurige zorg (AWBZ) is een pgb mogelijk als hij/zij zo veel zorg nodig heeft dat verblijf in een instelling wordt aangeraden. Voor Wmo-voorzieningen verschillen de regels per gemeente. Pgb voor Wmo-voorzieningen Heeft uw hulpvrager naaste een indicatie van uw gemeente voor bijvoorbeeld een rolstoel, woningaanpassingen, hulp bij huishouden of vervoer in uw vrije tijd? Dan is het vaak mogelijk om die ondersteuning zelf in te kopen met een pgb. Vraag bij het Wmo-loket van uw gemeente naar de mogelijkheden. Pgb bij indicatie voor AWBZ-zorg: verblijf Met een pgb organiseren u en uw hulpvrager zelf de zorg die hij/zij nodig heeft. De hulpvrager kan alleen een pgb krijgen als hij/zij een indicatie heeft voor AWBZ-zorg met verblijf. Houd rekening met de volgende punten: Bij de aanvraag van een pgb moet er een goed onderbouwd zorgplan worden ingediend; Budgethouders met een indicatie voor zorg met verblijf moeten een aparte bankrekening gebruiken voor hun pgb; Betalingen uit het pgb mogen niet meer contant worden gedaan. Uitzondering hierop zijn betalingen uit het verantwoordingsvrije bedrag; Nieuwe budgethouders mogen het geld uit hun pgb niet meer gebruiken om bemiddelingsbureaus te betalen. Andere vormen van AWBZ-zorg: geen pgb meer Tot 2012 was het pgb mogelijk voor bijna alle vormen van AWBZ-zorg. Dit is nu beperkt tot de AWBZ-indicatie Verblijf. Wat zijn de gevolgen hiervan? Ik heb na 1 januari.2012 een indicatie gekregen voor AWBZ-zorg Krijgt u na 1 januari 2012 een indicatie voor minimaal 10 uur per week persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding of kortdurend verblijf? Dan komt u misschien in aanmerking voor de Vergoedingsregeling persoonlijke zorg (VPZ). Dit kan alleen als er voor u geen passende zorg in natura beschikbaar is. Via de vergoedingsregeling kunt u alsnog zelf zorg inkopen. Ik heb al een pgb (budgethouder vóór 1 januari 2012) Hebt u al een pgb voor een andere vorm van AWBZ-zorg dan Verblijf? Dan houdt u uw pgb tot 2014. Hebt u nu een pgb voor begeleiding via de AWBZ, dan krijgt u die zorg straks waarschijnlijk van de gemeente. U houdt het pgb totdat de gemeenten de begeleiding over kunnen nemen. Maak een bewuste keuze Wij raden u aan goed te overwegen wat het beste bij u en uw naaste met een hulpvraag past. Het pgb geeft meer vrijheid, met zorg in natura hebt u beperktere mogelijkheden. Met het pgb moet u meer zelf regelen en heeft u administratieve verplichtingen voor verantwoording van het budget, met zorg in natura wordt er veel voor u geregeld. Meer informatie over het pgb Per Saldo: www.persaldo.nl T 0900-74248 57 (over de mogelijkheden van een pgb); Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/persoonsgebonden-budget-pgb of via telefoon 1400 (voorwaarden in 2012 en de veranderingen voor 2013); Servicecentrum PGB: www.svb.nl, T 030 264 82 00 (hulp bij beheer pgb) Persoonlijk Netwerk: www.persoonlijknetwerk.nl (brede informatie over pgb). De Mantelzorgmakelaar van het Centrum Mantelzorg: voor hulp bij de regeltaken mbt het pgb 10 Nieuwsbrief Centrum Mantelzorg - nr. 2, nazomer 2012
Ook in de laatste levensfase behoefte aan aandacht en warmte Vrijwilligers aan het woord Iemand die terminaal ziek is en waar de verwachting is dat hij/zij binnen een relatief korte tijd komt te overlijden heeft recht op palliatieve zorg. Deze zorg richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van het leven van patiënten en hun naasten, die te maken hebben met een ongeneeslijke ziekte. Vrijwilligers van de VPTZ (Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg) leveren hier een bijdrage aan. De vrijwilligers doen dit werk niet zomaar. Vaak hebben ze vanuit hun eigen ervaringen of achtergrond feeling met dit werk. Om te toetsen of ze geschikt zijn voor dit vrijwilligerswerk volgen ze een intensieve training voordat ze aan de slag gaan. Irene de Oude heeft kort geleden deze training gevolgd: Zij vertelt: De taken die ik belangrijk vind, zijn: het geven van aandacht aan zingeving, het bieden van ondersteuning bij de afronding van het bestaan en bij het nemen van afscheid en het helpen van naasten bij het omgaan met de ziekte. Maar mijn voornaamste drijfveer is dat ik in een onbaatzuchtige samenleving iets wil betekenen. Ook Erika Harrevelt heeft met veel enthousiasme de training gevolgd: Mijn drijfveer is een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven voor patiënten en hun familie te realiseren. Probeer de dood te aanvaarden, kijk naar dingen die mooi zijn geweest en blijf ook lachen. Probeer te praten over de alledaagse dingen waar je anders ook over zou praten werk, kinderen, vakantie. Iemand die doodgaat, blijft daarin interesse houden. Wendy Sas is coördinator bij de SMD/Centrum Mantelzorg voor dit specifieke vrijwilligerswerk. Zij begeleidt de bestaande en nieuwe vrijwilligers en bekijkt per hulpvraag welke vrijwilliger het best bij de zorgvrager en diens omgeving past. Zij gaat op huisbezoek bij de zorgvrager en inventariseert de wensen die er zijn ten aanzien van een vrijwilliger. Zij heeft grote bewondering voor haar vrijwilligers: Als vrijwilliger is het erg belangrijk om Er te Zijn voor een ander; zonder oordeel en met een luisterend oor. Tijd vrijmaken voor een ander en respect hebben voor diens situatie en daar op inspelen waar mogelijk. Mantelzorgers zeggen vaak achteraf dat zij het heel fijn vonden dat er iemand voor de patiënt maar ook voor hen was. Zij kunnen af en toe tijd voor zichzelf nemen in de wetenschap dat hun dierbare in goede handen is. Wilt u meer weten wat een vrijwilliger in uw situatie kan betekenen? U kunt altijd vrijblijvend contact opnemen met Wendy Sas, coördinator VPTZ. Telefoon: 0299 43 92 79 of e-mail: w.sas@centrummantelzorg.nl Meer achtergrondinformatie over VPTZ vindt u op de website van Centrum Mantelzorg: www. centrummantelzorg.nl/ik-ben-mantelzorger/ zorg-in-de-laatste-levensfase 11
Medewerkers Centrum Mantelzorg Anja Burger Wendy Sas 075 617 69 51 0299 43 92 79 a.burger@centrummantelzorg.nl w.sas@centrummantelzorg.nl Nel Michgelsen 075 659 09 09 n.michgelsen@centrummantelzorg.nl Petra Viereck 075 617 69 51 p.viereck@centrummantelzorg.nl Marianne Visser 075 617 22 55 m.visser@centrummantelzorg.nl Bezoekadressen Centrum Mantelzorg Zaanstad Purmerend Centrum Mantelzorg Centrum Mantelzorg Peperstraat 135 Emmakade 4 Zaandam Purmerend Loket Wmo Purmerend Purmersteenweg 42 0299 452 452 loketwmo@purmerend.nl Inloopspreekuren Edam: iedere maandag van 9.30-12.30 uur in Wijksteunpunt Meerwijk, Dijkgraaf Poschlaan 8 in Edam. Oostzaan: iedere derde woensdag van de maand van 14.00-16.30 uur in De Bieb, Kerkbuurt 4 in Oostzaan. Landsmeer: iedere eerste woensdag van de maand van 13.00-17.00 uur in Middelpunt, centrum voor wonen, welzijn en zorg, M.L. Kingstraat 2 in Landsmeer Digitale Nieuwsbrief Wij ontvangen graag uw e-mailadres. U kunt er dan voor kiezen om deze nieuwsbrief voortaan digitaal te ontvangen. En wij kunnen u beter op de hoogte houden van onze activiteiten en leuke aanbiedingen zoals vrijkaartjes voor concerten, aangeboden door Univé. U kunt uw e-mailadres doorgeven via info@centrummantelzorg.nl. Stopzetten toezending nieuwsbrief Bent u geen mantelzorger meer of stelt u geen prijs meer op het toezenden van deze nieuwsbrief, geef dit dan door via info@centrummantelzorg.nl of bel met 075-617 69 51. Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van Centrum Mantelzorg en verschijnt vier keer per jaar. Oplage 2000 exemplaren Centraal adres Peperstaat 135 1502 AE Zaandam 075 617 69 51 info@centrummantelzorg.nl www.centrummantelzorg.nl Redactie en fotografie Centrum Mantelzorg Vormgeving en opmaak Van der Ros Tekst en Reclame Wormerveer Volg ons op facebook, twitter en linkedin CentrumMantelzorg CentrumJongeMantelzorger Centrum Mantelzorg ZW CMantelzorg