Zomermonitor 2018 rapport nr. 02 maandag 02-07-2018 (week 27) Document nr. 18.101094 Dossier DIG-3774/007 Hoogheemraadschap van Rijnland afdeling Beleid en Planontwikkeling team Monitoring & Kerngegevensbeheer Postbus 156, 2300 AD Leiden droogte@rijnland.net 071-3063351
Inhoudsopgave 1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND... 3 1a. Opschaling Calamiteiten organisatie na droogte... 3 1b. Algemeen beeld Rijnland... 3 1c. Actuele situatie... 3 1d. Prognose komende periode... 3 2. NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND... 5 2a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot... 5 2b. Historisch verloop neerslagtekort... 5 2c. Neerslagtekort per peilvak op 2 juli 2018... 6 2d. Verwacht neerslagtekort per peilvak... 7 2e. Overzicht droogtegevoelige en zeer-droogtegevoelige waterkeringen... 8 2f. Overzicht droogtegevoelige waterkeringen... 8 3. NEERSLAG RIJNLAND... 9 3a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau... 9 3b. Neerslagsom juni 2018... 9 4. WEEERSVERWACHTING... 10 4a. Weersverwachting KNMI... 10 4b. Weersverwachting Meteo Group... 10 4c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland... 11 4d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland... 11 4e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland... 11 4f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn... 12 5. RIJNAFVOER... 13 5a. Gerealiseerde Rijnafvoer:... 13 5b. Gerealiseerde Rijnafvoer... 13 5c. Verwachte Rijnafvoer... 14 5d. Opschalingscriteria Rijnafvoer... 14 6. WATERSYSTEEM RIJNLAND... 15 6a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland... 15 6b. Aanvoer boezemgemaal Gouda... 15 7. VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL EN BOEZEM RIJNLAND... 16 7a. Verziltingsbeeld bij Brienenoordbrug... 16 7b. Verziltingsbeeld bij stormstuw Krimpen... 16 7c. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Gouda (Hollandsche IJssel)... 17 7d. Verziltingsbeeld bij hefbrug Boskoop (Gouwe)... 17 7e. Verziltingsbeeld bij sluis Leidschendam... 17 7f. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Katwijk... 18 7g. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Spaarndam... 18 7h. Verziltingsbeeld bij Sloten (Amsterdam)... 18 8. ZWEMWATER... 19 8a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen)... 19 8b. Actuele zwemwaterkwaliteit in tabelvorm... 19 8c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit... 20 8d. Kaart actuele watertemperatuur... 21 Hoogheemraadschap van Rijnland 2 van 21
1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND 1a. Opschaling Calamiteiten organisatie na droogte Rijnlands calamiteitenorganisatie is op donderdag 28 juni 2018 opgeschaald naar fase 1 conform het Calamiteitenbestrijdingsplan Droogte, vanwege een neerslagtekort van meer dan 125 mm. 1 Neerslagtekort groter dan 125 mm De fasering is als volgt: Fase Omschrijving 0 Normale bedrijfsvoering 1 Neerslagtekort groter dan 125 mm 2a Neerslagtekort groter dan 150 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 2b Neerslagtekort groter dan 175 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 3 Neerslagtekort groter dan 200 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 1b. Algemeen beeld Rijnland 1c. Actuele situatie Rijnland is vanwege een neerslagtekort van meer dan 125 mm opgeschaald naar fase 1. In het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) is hiervoor een activiteit aangemaakt Het neerslagtekort binnen Rijnland is als gevolg van het uitblijven van de neerslag opgelopen en in grote delen van het gebied 125 mm en hoger. Uit het beheerdersoordeel van de toetsgroep Keringen bleek dat de onderzochte kades nog voldoende vochtig waren. De Rijnafvoer is de afgelopen periode gedaald van ruim 1.600 m 3 /s naar circa 1.300 m 3 /s. Het chloride gehalte op de Hollandsche IJssel is laag. Het chloride gehalte in de boezem is op de meeste plekken laag. Van de 42 zwemwaterlocaties voldoen 32 locaties aan de eisen, voor 10 locaties geldt een waarschuwing of negatief zwemadvies. 1d. Prognose komende periode Er wordt de komende week geen neerslag verwacht binnen Rijnland en evenmin in het stroomgebied van de Rijn. De komende periode zal het neerslagtekort binnen Rijnland ieder dag verder oplopen met 5 mm. Vanaf 04-07 wordt lokaal de grens van 175 mm neerslagtekort bereikt in de Haarlemmermeer. Vanaf 07-07 is het neerslagtekort in 80% van het gebied 150 mm of meer (tot 190 mm). Hoogheemraadschap van Rijnland 3 van 21
Enkele dagen later is bedraagt het tekort voor 80% van het gebied 175 mm of meer, lokaal zelfs meer dan 200 mm. De Rijnafvoer bij Lobith zal de komende periode verder dalen en rond 4 juli onder de grens van 1.200 m 3 /s uitkomen (grens voor laagwatersituaties in juli conform de LCW) Daarna zal de verwachte afvoer variëren tussen deze 1.200 en 1.100 m 3 /s op 16 juli. Onder normale omstandigheden is er vanaf 1.100 m 3 /s kans op verzilting van de Hollandsche IJssel. Deze situatie zal nauwlettend worden gevolgd, aangezien een eventuele KWA-inzet een voorbereidingstijd kent van ca. 7 dagen, voordat de KWA volledig functioneert. Mogelijk zal Rijnland binnenkort verder opschalen naar fase 2a/2b i.v.m. het oplopende neerslagtekort. Het chloridegehalte op de Hollandsche IJssel is laag (lager dan 100 mg/l) Er is de komende week voldoende water beschikbaar voor peilhandhaving en doorspoelen van het watersysteem. Door gericht doorspoelen zal getracht worden lokale verhogingen van het chloridegehalte te verlagen, teneinde een zo goed mogelijke uitgangspositie te hebben voor het geval het nog droger wordt. Hoogheemraadschap van Rijnland 4 van 21
2. NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND 2a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot (bron KNMI) 2018: Langjarig gemiddelde (1981-2010): Grote delen van Nederland hebben een neerslagtekort dat hoger is dan het langjarig gemiddelde. De grootste tekorten bevinden zich in het oosten tegen de Duitse grens, op de grens tussen Limburg en Brabant, tegen België aan en rond Kampen. Rijnland kent ook grotere tekorten ten opzichte van het langjarig gemiddelde. 2b. Historisch verloop neerslagtekort (bron KNMI) Het landelijk neerslagtekort (zwarte lijn) bereikt waarden tussen de 5% droogste jaren (groene lijn) en het recordjaar 1976. Hierbij geldt dat er verschillen zijn in Nederland. Door het uitblijven van neerslag neemt het tekort per dag met minimaal 5 mm toe om over 15 dagen uit te komen op 210 mm. Hoogheemraadschap van Rijnland 5 van 21
2c. Neerslagtekort per peilvak op 2 juli 2018 (berekend vanaf 1 april tot aangegeven datum) (in kader tekort van vorige week, 25 juni *) (gegevens Hydronet) Het neerslagtekort is t.o.v. vorige week verder opgelopen. Grote delen van Rijnland kennen een neerslagtekort van meer dan 125 mm (gele kleur). Lokaal, in de Haarlemmermeer en rond Waddinxveen bedraagt het tekort meer dan 150 mm (oranje kleur). Boven Alphen en rond Leiden-Wassenaar-Zoetermeer is het neerslagtekort lager met waarden tussen 85 en 125 mm (groen en lichtblauw) De komende periode zal het neerslagtekort door het uitblijven van neerslag verder toenemen. Vanaf 04-07 wordt lokaal de grens van 175 mm bereikt in de Haarlemmermeer, vanaf 7-7 is het tekort in 80% van het gebied 150 mm of meer, enkele dagen later is bedraagt het tekort voor 80% van het gebied 175 mm of meer. Inspecties waterkeringen (afhankelijk van beheerdersoordeel): Vanaf 150 mm: start inspecties zeer-droogtegevoelige waterkeringen conform CBP Droogte Vanaf 175 mm: start inspecties droogtegevoelige waterkeringen conform CBP Droogte Hoogheemraadschap van Rijnland 6 van 21
2d. Verwacht neerslagtekort per peilvak komende periode (gegevens Hydronet) Verwacht tekort wo. 04-07-2018 Verwacht tekort za. 07-07-2018 Verwacht tekort ma. 09-07-2018 Verwacht tekort wo. 11-07-2018 Hoogheemraadschap van Rijnland 7 van 21
2e. Overzicht droogtegevoelige en zeer-droogtegevoelige waterkeringen 2f. Overzicht droogtegevoelige waterkeringen Hoogheemraadschap van Rijnland 8 van 21
3. NEERSLAG RIJNLAND 3a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau binnen Rijnland (gegevens Hydronet) Periode Neerslag Normaal Nieuwe Wetering langjarig gemiddelde (1981-2010) Droger/Natter dan langjarig gemiddelde (1981-2010) Okt dec 2017 314,9 269,4 Natter +45,5 Jan mrt 2018 177,9 194,9 Droger -17,0 April 2018 86,3 45,3 Natter +41,0 Mei 2018 54,4 60,7 Droger - 6,3 Juni 2018 5,1 68,9 Droger -63,8 Juli 2018 0,0 (op 2/7) 74,8 - De winterperiode (okt. 2017 t/m mrt. 2018) is iets natter geweest dan het langjarig gemiddelde. De maand april was bijna 2 keer zo nat als normaal, terwijl mei iets droger is geweest dan normaal. Juni is extreem droog verlopen, met gebiedgemiddeld slechts 5,1 mm, waar over de jaren 1981 t/m 2010 in Nieuwe Wetering in de maand juni gemiddeld 68,9 mm is afgetapt. 3b. Neerslagsom juni 2018 De maand juni is zeer droog verlopen. Gemiddeld over het land viel er 29 millimeter neerslag tegen normaal 68 millimeter. In Rijnland was het nog droger, gebiedsgemiddeld 5,1 mm, en lokaal slecht 2,0 mm als minimum in polder Zaanse Rietveld, tussen Alphen a/d Rijn en Boskoop. De meeste neerslag werd in Gouda afgetapt met 18,6 mm na een forse bui op 7 juni. Het droogst was het in het zuidwesten van het land, met in Vlissingen slechts 1 millimeter neerslag. De maand eindigt daarmee in de top 10 van droogste junimaanden sinds 1906, het begin van de KNMI neerslagmetingen. Hoogheemraadschap van Rijnland 9 van 21
4. WEEERSVERWACHTING 4a. Weersverwachting KNMI (ontleend aan www.knmi.nl ) Vooruitzichten: Zonnig, droog en zomers warm.. Vooruitzichten lange termijn: De kans op droog weer ligt rond de 90%, de kans op neerslag rond de 10%. Verder een vrij grote onzekerheid in temperatuur, waarbij het in het zuiden de kans (80%) op temperaturen boven normaal groter is dan in het noorden (40%). Pas aan het eind van de periode (vanaf 14 juli) neemt de kans op neerslag significant toe. 4b. Weersverwachting Meteo Group Regionale verwachting HHR lange termijn (bron: www.neerslag.nl) Hoogheemraadschap van Rijnland 10 van 21
4c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland op basis van EPS gegevens 4d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens 4e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens Verklaring: Bovenstaande grafiek geeft de te verwachtingen voor neerslag en temperatuur aan voor de komende 10 dagen. De lichtblauwe lijn (gemiddeld 50%), geeft de gemiddelde verwachting aan. De donkerblauwe lijn (maximum 90%), geeft de maximale verwachting aan. De vaalblauwe lijn (minimum 30%) geeft de minimale verwachting. Als resultante geeft het blauwe vlak de onzekerheidsband aan, tussen welke waarden de verwachtingen variëren. Van donderdag op vrijdag is er een kleine kans op enige neerslag, die echter geen verlichting van de droogte inhoudt. Temperaturen lopen komende dagen door de noordelijke windrichting iets terug, om daarna weer te stijgen naar +25 C Samenvattend: aanhoudend warm zomerweer. Hoogheemraadschap van Rijnland 11 van 21
4f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn (bron: www.weeronline.nl) De weersverwachting voor Zürich de komende 14 dagen: De weersverwachting voor Koblenz de komende 14 dagen: De komende week zit er amper neerslag van betekenis in de verwachting van het stroomgebied van de Rijn. Voor 5 en 6 juli wordt er enige neerslag in Zwitserland verwacht, deze zal echter al verdampt zijn, voordat deze neerslag te Rijn heeft bereikt. Vanaf 14 juli geven de modellen enige neerslag, de hoeveelheden zijn echter gering. De onzekerheid is groot en daarmee de kans op neerslag onduidelijk aan het einde van deze periode van 14 dagen. Hoogheemraadschap van Rijnland 12 van 21
5. RIJNAFVOER 5a. Gerealiseerde Rijnafvoer: 2018 (ontleend aan: http://www.rijkswaterstaat.nl/) De Rijnafvoer bevindt zich nog boven de grens van 1.200 m 3 /s, zoals die geldt voor juni. 5b. Gerealiseerde Rijnafvoer afgelopen week (ontleend aan: http://www.rijkswaterstaat.nl/) De Rijnafvoer is de afgelopen week, door het uitblijven van neerslag in het stroomgebied, sterk gedaald van ruim 1.600 m 3 /s naar ca. 1.300 m 3 /s. Hoogheemraadschap van Rijnland 13 van 21
5c. Verwachte Rijnafvoer De Rijnafvoer bij Lobith zal de komende periode verder dalen Rond 4 juli zal de afvoer onder de grens van 1.200 m 3 /s duiken, de grens voor laagwatersituaties in juli conform de LCW De afvoer zal daarna rond 9 juli mogelijk net rond de 1.200 m 3 /s komen Daarna zal de verwachte afvoer variëren tussen deze 1.200 en 1.100 m 3 /s op 16 juli. Onder normale omstandigheden is er vanaf 1.100 m3/s kans op verzilting van de Hollandsche IJssel. Deze situatie zal nauwlettend worden gevolgd, aangezien een KWA-inzet een voorbereiding van ca. 7 dagen kent. Deze waarde kan over 2 weken bereikt worden, zodat de situatie rond de Rijnafvoer nauwgezet gevolgd zal worden. * ontleend aan informatie van RWS (WVM-WMCN) van 2 juli 2018 5d. Opschalingscriteria Rijnafvoer (Landelijke Commissie Waterverdeling LCW) Er is geen reden tot opschaling van de LCW Het opschalingscriterium conform het draaiboek van het Regionaal Droogte Overleg West-Midden ligt bij een Rijnafvoer van 1.200 m 3 /s of lager in juli en 1.100 m 3 /s of lager in augustus.. Grenzen voor laagwatersituaties conform LCW Rijnafvoer Lobith maand (m³/s) januari 1.000 februari 1.000 maart 1.000 april 1.000 mei 1.400 juni 1.300 juli 1.200 augustus 1.100 september 1.000 oktober 1.000 november 1.000 december 1.000 Hoogheemraadschap van Rijnland 14 van 21
6. WATERSYSTEEM RIJNLAND 6a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland afgelopen week De afgelopen week is het gemiddeld peil in de boezem gehandhaafd tussen zomer- en winterpeil. Vanwege de grote watervraag en het doorspoelen van het systeem is het peil iets weggezakt. Door de aanvoer in capaciteit te verhogen zal het peil weer verhoogd worden. Er is voldoende water van goede kwaliteit beschikbaar in de Hollandsche IJssel. 6b. Aanvoer boezemgemaal Gouda afgelopen week Bij Gouda laat Rijnland water in vanuit de Hollandsche IJssel. Deze aanvoer naar de boezem is voor peilhandhaving en doorspoeling van het systeem. De afgelopen periode is er, 7 dagen gedurende 2 tijen water ingelaten met een debiet van 25 m3/s Vanwege de toenemende watervraag is sinds vanmorgen 2-7 het inlaatdebiet verhoogd tot ca. 35 m 3 /s. De prognose is dat de komende week iedere dag gedurende 2 tijen ingelaten zal worden met een debiet variërend tussen 25 en 35 m 3 /s. Actuele meetinformatie Actuele waterstanden en debieten zijn via onderstaande link op de website van Rijnland op te vragen: http://www.rijnland.net/actueel/water-en-weer Hoogheemraadschap van Rijnland 15 van 21
7. VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL EN BOEZEM RIJNLAND 7a. Verziltingsbeeld bij Brienenoordbrug - afgelopen week 7b. Verziltingsbeeld bij stormstuw Krimpen - afgelopen week Het chloridegehalte bij de Brienenoordbrug vertoonde afgelopen week enkele pieken tot waarden van max.1.000 mg/l, daarna daalde de waarde weer naar de achtergrondconcentratie van circa 100 mg Cl - /l en lager Het chloridegehalte bij de Krimpen blijft laag met waarden van circa 90 mg Cl - /l. Hoogheemraadschap van Rijnland 16 van 21
7c. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Gouda (Hollandsche IJssel) - afgelopen week 7d. Verziltingsbeeld bij hefbrug Boskoop (Gouwe) - afgelopen week 7e. Verziltingsbeeld bij sluis Leidschendam - afgelopen week Bij boezemgemaal Gouda is chloridegehalte laag, met waarden lager dan 100 mg Cl - /l. Bij hefbrug Boskoop zijn periodiek kleine verhogingen (<200 mg/l) te zien van het chloridegehalte t.g.v. de uitslag van kwelwater uit de polders de Noordplas en Tempel en Middelburg. Na aanvoer bij Gouda uit de Hollandsche IJssel om de Gouwe door te spoelen treedt weer een daling op tot de achtergrondconcentratie van ca 100 mg Cl - /l. Bij Leidschendam is het chloridegehalte constant met waarden rond circa 140 mg Cl - /l. Hoogheemraadschap van Rijnland 17 van 21
7f. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Katwijk - afgelopen week 7g. Verziltingsbeeld bij boezemgemaal Spaarndam - afgelopen week 7h. Verziltingsbeeld bij Sloten (Amsterdam) - afgelopen week Het chloridegehalte bij boezemgemaal Katwijk is de afgelopen week licht toegenomen tot waarden net boven 250 mg Cl - /l Het chloridegehalte bij boezemgemaal Spaarndam is hoger dan elders in de boezem, mede het gevolg van schut- en lekwater bij de Grote Sluis in Spaarndam. Geregelde inzet van het gemaal is nodig om het chloriderijke water met concentraties van 500 mg en hoger periodiek af te voeren naar het Noordzeekanaal. Het chloridegehalte bij Sloten is de afgelopen week opgelopen van 80 tot ca. 150 mg/l Hoogheemraadschap van Rijnland 18 van 21
8. ZWEMWATER 8a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) De provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het bevoegd gezag voor het afgeven van zwemadviezen, bevoegd gezag voor publieksinformatie over waterkwaliteit en veiligheid op internet en ter plaatse van een zwemlocatie en wijst zwemlocaties aan/voert zwemlocaties af. De Rijnland is verantwoordelijk voor het bemonsteren van de zwemwaterlocaties en het rapporteren van de meetresultaten aan de provincies. Binnen Rijnland zijn 42 zwemwaterlocaties aanwezig. Om de gezondheid van de zwemmers te beschermen wordt gedurende het zwemseizoen (1 mei tot 1 oktober) de zwemwaterkwaliteit minimaal elke 2 weken bepaald. Voorafgaand aan het zwemseizoen wordt een zogenaamd nulmeting gedaan. Deze meting vindt in de 2 e helft van april plaats. Het zwemwater wordt onderzocht op bacteriologische kwaliteit (E.Coli en Intestinale Enterococcen), blauwalgen en zwemmersjeuk en getoetst aan landelijk vastgestelde normen. Indien een overschrijding van de normen wordt geconstateerd dan wordt in geval van bacteriën een extra bemonstering uitgevoerd en bij blauwalgen wordt de bemonsteringsfrequentie aangepast naar wekelijks. 8b. Actuele zwemwaterkwaliteit in tabelvorm week 25-26 Toelichting op zwemwaterkwaliteit: Alle locaties met een blauw bolletje hebben een goede zwemwaterkwaliteit. De locaties met een gezondheidsrisico door blauwalgen zijn met een geel (waarschuwing) of oranje (negatief zwemadvies) weergegeven. Bij de locaties met een paars bolletje is een sprake van zwemmersjeuk en geldt een waarschuwing. Bij de locaties met een zwart bolletje is vermoedelijk sprake van een bacteriële overschrijding en geldt in de onderzoeksfase een waarschuwing. Na bevestiging van een bacteriële overschrijding geldt een negatief zwemadvies (oranje bolletje) of een zwemverbod (rood bolletje). Verdeling zwemwater locaties Totaal aantal Officiële zwemwaterlocaties 42 Zwemwater locatie voldoet 32 (76%) (+1* ) Blauwalgen - waarschuwing 4 (+1) Blauwalgen negatief zwemadvies 2 Zwemmersjeuk waarschuwing 2 Overschrijding Bacteriologische kwaliteit negatief zwemadvies 3 (+1) De locaties die niet voldoen zijn (zie ook kaart volgende pagina): locatie naam blauwalgen bacteriologisch 5 Naaktrecreatie Spaarnwoude Waarschuwing 8 Veerplas Negatief zwemadvies 11 Haarlemmermeerse Bosplas speelvijver Waarschuwing 19 Oosterduinse meer Waarschuwing 30 Cronesteijn Negatief zwemadvies 32 Europapark Negatief zwemadvies 35 Nieuwkoopse plassen Waarschuwing Negatief zwemadvies 41 Reeuwijkse hout Waarschuwing Zwemmersjeuk 6 Oosterplas Waarschuwing 7 t Wed Waarschuwing * Locatie 35: zowel waarschuwing voor blauwalgen als ook negatief zwemadvies voor bacteriologische verontreiniging. NB: De hier aangegeven waarschuwingen (uitkijken voor algen) en/of negatieve zwemadviezen (afgeraden te zwemmen) zijn gebaseerd op de laatste metingen, zoals uitgevoerd in opdracht van Rijnland. Verantwoordelijke voor het plaatsen van borden op de zwemwaterlocaties is de betreffende provincie. Vanwege een vertraging in de verwerking van de informatie kunnen de borden op de locaties afwijken van de laatste metingen. Zie voor verdere informatie, toelichting op de gezondheidsrisico s en de laatste status: www.zwemwater.nl Hoogheemraadschap van Rijnland 19 van 21
8c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit bijgewerkt op 29 juni 2018 Zwemwater wordt eens in de 2 werken bemonsterd, de ene week Noord Holland, de andere week Zuid Holland. Hierdoor kunnen ogenschijnlijke verschillen ontstaan in deze rapportage. Hoogheemraadschap van Rijnland 20 van 21
8d. Kaart actuele watertemperatuur bijgewerkt op 29 juni 2018 Zwemwater wordt eens in de 2 werken bemonsterd, de ene week Noord Holland, de andere week Zuid Holland. Hierdoor kunnen ogenschijnlijke verschillen ontstaan in deze rapportage. Zomermonitor nr. 02-2018 opgesteld op 02 juli 2017 16:30 uur met bijdragen van R.E. van der Zwan en F. van Schaik droogte@rijnland.net Hoogheemraadschap van Rijnland 21 van 21