Zomermonitor rapport nr. 07. maandag (week 32)

Transcriptie

1 Zomermonitor 2019 rapport nr. 07 maandag (week 32) Document nr Dossier DIG-3774/011 Hoogheemraadschap van Rijnland Cluster Informatie team Monitoring & Kerngegevensbeheer Postbus 156, 2300 AD Leiden

2 Inhoudsopgave 1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND a. Opschaling Calamiteiten organisatie b. Algemeen beeld Rijnland c. Actuele situatie d. Prognose komende periode NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot b. Historisch verloop neerslagtekort c. Historisch verloop neerslagtekort Schiphol en Voorschoten d. Neerslagtekort per peilvak e. Verwacht neerslagtekort per peilvak KADE INSPECTIES a. Inspecties referentiekades b. Te inspecteren kades vanaf 5 augustus NEERSLAG RIJNLAND a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau b. Neerslagsom huidige maand WEEERSVERWACHTING a. Weersverwachting KNMI b. Weersverwachting Meteo Group c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn RIJNAFVOER a. Gerealiseerde Rijnafvoer: b. Gerealiseerde Rijnafvoer c. Verwachte Rijnafvoer d. Opschalingscriteria Rijnafvoer WATERSYSTEEM RIJNLAND a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland b. Aanvoer boezemgemaal Gouda c. Aanvoer Bodegraven d. Doorvoer gemaal Den Dolk naar Delfland e. Afvoer boezemgemaal Spaarndam f. Afvoer boezemgemaal Halfweg g. Afvoer boezemgemaal Katwijk VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL VERZILTINGSBEELD RIJNLAND ZWEMWATER a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) b. Actuele zwemwaterkwaliteit c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit d. Kaart actuele watertemperatuur Hoogheemraadschap van Rijnland 2 van 31

3 1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND 1a. Opschaling Calamiteiten organisatie De Rijnlandse calamiteiten organisatie is vanwege het neerslagtekort in relatie tot de stabiliteit van keringen opgeschaald naar fase 1 conform het calamiteitenbestrijdingsplan Droogte. Ondanks het neerslagtekort zijn er geen ernstige gevolgen ten aanzien van de zoetwatervoorziening binnen Rijnland. 1 Fase 1, vanwege neerslagtekort > 125 mm De fasering is als volgt: Fase Omschrijving 0 Normale bedrijfsvoering 1 Neerslagtekort groter dan 125 mm 2a Neerslagtekort groter dan 150 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 2b Neerslagtekort groter dan 175 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 3 Neerslagtekort groter dan 200 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 1b. Algemeen beeld Rijnland 1c. Actuele situatie Opschaling Rijnland is sinds 9 juli 2019 opgeschaald naar fase 1 van het calamiteiten bestrijdingsplan droogte vanwege het neerslagtekort in relatie tot de stabiliteit van keringen. Onderdeel is het opstellen van het beheerdersoordeel over waterkeringen. Zie verder onder Keringen. Ondanks het neerslagtekort zijn er geen ernstige gevolgen ten aanzien van de zoetwatervoorziening binnen Rijnland. Neerslag Afgelopen week is er gebiedsgemiddeld 29,6 mm neerslag gevallen. Met name in de strook achter de duinen is de meeste neerslag gevallen. De spreiding in de neerslaghoeveelheden is groot. Hoogheemraadschap van Rijnland 3 van 31

4 In Vogelenzang is ca. 61 mm neerslag gevallen, waar rond Zoetermeer slechts 12 mm neerslag is gevallen. Neerslagtekort De afgelopen week was relatief nat. Hierdoor is het neerslagtekort afgenomen met waarden variërend tussen 0 en 20 mm. In circa 85% van het gebied bedraagt het neerslagtekort 150 mm of meer De zuidoost hoek van Rijnland kent de laagste tekorten met waarden tussen 135 en 150 mm. Keringen Bij het Dijkslootpad in Alphen aan den Rijn zijn (droogte) scheuren ontdekt, die geen bedreiging voor de stabiliteit/sterkte van de kade betekenden. De scheuren waren bij elkaar ca. 130 meter lang en varieerden in diepte tot 70 cm. Op 1 en 2 augustus zijn door team onderhoud de scheuren hersteld door deze op te vullen met grond. Hierdoor is de kade weer zonder scheuren. Als onderdeel van opschaling vanwege droogte wordt wekelijks het beheerdersoordeel over waterkeringen opgesteld. Hiervoor zijn op 10, 17, 24 en 31 juli op 3 locaties (Reeuwijk, Alphen a/d Rijn en Zoeterwoude) grondboringen in kades uitgevoerd, ter bepaling van het vochtgehalte in de keringen. Tevens zijn visuele inspecties uitgevoerd op eventuele droogte gerelateerde schadebeelden. Er zijn bij deze inspecties geen bijzonderheden waargenomen. Op grond van het beheerdersoordeel is er tot op heden geen aanleiding om verder op te schalen vanwege het neerslagtekort i.c.m. de droogte van de keringen. In de periode 5 t/m 7 augustus worden voor een betere en bredere beeldvorming eenmalig de zeer-droogtegevoelige waterkeringen geïnspecteerd door de watersysteembeheerders. De uitkomsten van deze inspecties worden eveneens opgenomen in de rapportage betreffende het beheerdersoordeel. Rijnafvoer De Rijnafvoer is afgelopen periode opgelopen van circa m 3 /s naar een waarde van ca m 3 /s op zondag 4 augustus. Inmiddels is een daling ingezet en bedraagt de afvoer op 5 augustus circa m 3 /s. Dit is ruim boven de waarde van m 3 /s, de grens van laagwater situaties in augustus conform de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW). Boezem en polders De peilen in de polders zijn op normaal peil. Het begin van de week was het gemiddeld peil in het hoofdsysteem (boezem) nog rond winterpeil (NAP -0,64 m) als gevolg van verwachte neerslag, die uiteindelijk niet is gevallen. Daarna is door periodiek inlaten het peil opgelopen naar zomerpeil (NAP -0,61 m). Afgelopen week is er, met uitzondering van 1 augustus, dagelijks bij Gouda water ingelaten uit de Hollandsche IJssel. Het gemiddelde inlaatdebiet afgelopen week bedroeg 11,1 m 3 /s. Daarmee is een weekhoeveelheid van 6,7 miljoen m3 water ingelaten bij Gouda vanuit de Hollandsche IJssel. Zwemwater Van de 42 zwemwaterlocaties voldoet 64% (27 locaties) aan de norm. Voor blauwalgen kennen 8 locaties een negatief zwemadvies, voor 6 locaties geldt een waarschuwing. Op 1 locatie geldt een negatief zwemadvies vanwege slechte bacteriologische verontreiniging en op 1 locatie vindt nader onderzoek plaats naar een mogelijke bacteriologische verontreiniging. Hoogheemraadschap van Rijnland 4 van 31

5 1d. Prognose komende periode Weer De komende dagen licht wisselvallig, met geregeld zon en van tijd tot tijd enkele buien. Vrijdag en zaterdag tijdelijk hogere temperaturen. Daarna kans op een wisselvallig weertype met temperaturen enkele graden onder het langjarig gemiddelde. In het stroomgebied van de Rijn de komende periode weinig tot geen neerslag van betekenis voor een toename van de Rijnafvoer. Neerslagtekort Het neerslagtekort zal de komende 10 dagen toenemen met ongeveer 20 mm. Op 7 juli zal op basis van veldwaarnemingen een nieuw beheerdersoordeel over de keringen worden opgesteld. Dit oordeel zal bepalend zijn voor het al dan niet op grotere schaal inspecteren van (zeer) droogtegevoelige keringen. Tot op heden zijn uitgebreidere inspecties niet nodig gebleken. Wateraanvoer De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen verder zal afnemen. Bij een daling tot m3/s, naar verwachting rond 10 augustus, kan in combinatie met harde wind verzilting van de monding van de Hollandsche IJssel optreden. Dit zal nauwlettend worden gevolgd. De komende dagen zal periodiek water worden ingelaten bij Gouda uit de Hollandsche IJssel. Samenvattend De Rijnlandse calamiteiten organisatie is vanwege het neerslagtekort in relatie tot de stabiliteit van keringen opgeschaald naar fase 1 conform het calamiteitenbestrijdingsplan Droogte. Het neerslagtekort is de afgelopen week lokaal gelijk gebleven dan wel afgenomen met maximaal 20 mm. Circa 85% van Rijnland heeft nu een neerslagtekort van meer dan 150 mm, hiervan kent ca. 25% van Rijnland een neerslagtekort van 175 mm of meer. Ondanks het neerslagtekort zijn er geen ernstige gevolgen ten aanzien van de zoetwatervoorziening binnen Rijnland. Vanwege de opschaling vanwege droogte stelt Rijnland wekelijk een beheerdersoordeel op. 3 referentie locaties (Reeuwijk, Alphen a/d Rijn en Zoeterwoude) zijn tot nu toe 4x geïnspecteerd. De grondboringen en visuele inspecties aan deze kades, o.a. ter bepaling van het vochtgehalte in de keringen hebben geen bijzonderheden opgeleverd. Op 7 augustus worden deze 3 referentielocaties opnieuw onderzocht. In de periode 5 t/m 7 augustus worden voor een betere en bredere beeldvorming eenmalig de zeer-droogtegevoelige waterkeringen geïnspecteerd door de watersysteembeheerders. Deze inspecties zullen worden opgenomen in het Beheerdersoordeel. Op basis van het beheerdersoordeel is er geen aanleiding om te starten met grootschalige inspecties. De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen zal afnemen van circa m3/s naar ca m3/s, waarna de afvoer waarschijnlijk weer geleidelijk zal toenemen tot m3/s. Bij een daling tot m3/s of lager is in combinatie met harde wind kans op verzilting van de monding van de Hollandsche IJssel. Op de Hollandsche IJssel is een tijdelijke toename van het chloridegehalte merkbaar. Inmiddels is aan de monding van de Hollandsche IJssel het chloridegehalte weer laag. Bij Gouda zal het chloride gehalte van het inlaatwater eerst nog wat oplopen tot 170 mg/l, waarna een daling zal volgen. De komende week worden geen problemen verwacht als gevolg van de droogte Hoogheemraadschap van Rijnland 5 van 31

6 2. NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND 2a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot (bron KNMI) 2019: Langjarig gemiddelde ( ): Het KNMI start jaarlijks vanaf 1 april met het bepalen van het neerslagoverschot. In de zomer is veelal de neerslag minder dan de verdamping zodat er feitelijk sprake is van een neerslagtekort in Nederland. Tot op heden is er in Nederland sprake van een neerslagtekort hoger dan het langjarig gemiddelde, en lager dan de 5% droogste jaren. 2b. Historisch verloop neerslagtekort (bron KNMI) Het landelijk neerslagtekort (zwarte lijn) komt in de buurt van de lijn van 5% droogste jaren (groene lijn). De gestippelde zwarte lijn geeft het verwachte neerslagtekort voor de komende periode weer, met in het grijze vlak de spreiding in de tijd. De komende tijd blijft het neerslagtekort ongeveer gelijk en komt uit op 185,7 mm. De verwachting is gebaseerd op het model dat het KNMI hanteert. In de grafieken op de volgende pagina s is o.b.v. weersinformatie van Meteogroup te zien dat Schiphol iets hoger (192,0) en Valkenburg (179,4) iets lager uitkomen dan het landelijk gemiddelde. Hoogheemraadschap van Rijnland 6 van 31

7 2c. Historisch verloop neerslagtekort Schiphol en Voorschoten (bron KNMI) Naast het landelijk neerslagtekort zijn ook 2 grafieken voor KNMI stations in het gebied van Rijnland opgenomen. De bovenste grafiek geeft het verloop van het neerslagtekort weer voor Schiphol, de onderste Voorschoten, als ook een prognose tot 10 dagen vooruit. Naast de lijn voor 2019, is ook het tekort zoals dit gold in 2018 weergegeven. In 2019 ligt het tekort meer dan 100 mm onder dat van Het tekort op Schiphol is duidelijk hoger dan in Voorschoten. Dit is te verklaren uit de lagere neerslaghoeveelheden op Schiphol in vergelijking met Voorschoten. Het tekort zal op beide locaties de komende 10 dagen geleidelijk toenemen. Op Schiphol bedraagt het tekort op 5 augustus 174,9 mm en zal toenemen tot 192,0 mm. In Voorschoten bedraagt het tekort op 5 augustus 162,3 mm en zal toenemen tot 179,4 mm. De spreiding bedraagt +7,8 mm en -22,3 mm. Hoogheemraadschap van Rijnland 7 van 31

8 2d. Neerslagtekort per peilvak (berekend vanaf 1 april tot aangegeven datum) (gegevens Hydronet) Neerslagtekort 29 juli 2019 Neerslagtekort 5 augustus 2019 Het neerslagtekort op 5 augustus is ten opzichte van de vorige zomermonitor van 29 juli afgenomen met circa 0 (Stompwijk) tot 20 mm. Het huidige neerslagtekort verdeeld over het gebied van Rijnland is globaal als volgt: o mm: <1% (licht blauwe gebieden) o mm: 15% (gele gebieden) o mm: 58% (oranje gebieden) o mm: 25% (rode gebieden) o mm: <1% (donkerrode gebieden) De komende 10 dagen zal het neerslagtekort binnen Rijnland verder toenemen met ongeveer 20 mm (zie volgende bladzijde). Bij een neerslagtekort van 125 mm wordt een beheerdersoordeel over de status van de waterkeringen opgesteld. Dit beheerdersoordeel is bepalend of er al dan niet wordt verder opgeschaald moet worden vanwege droogte m.b.t. de waterkeringen en of uitgebreidere inspecties nodig zijn. Tot op heden is het beheerders oordeel zodanig, dat uitgebreidere inspecties niet nodig worden geacht. Het neerslag-tekort is gebaseerd op het voortschrijdend neerslagtekort zoals berekend door het KNMI vanaf 1 april van het betreffende jaar en wordt door Rijnland per peilvak nader bepaald. Hoogheemraadschap van Rijnland 8 van 31

9 2e. Verwacht neerslagtekort per peilvak (gegevens Hydronet) Verwacht neerslagtekort woensdag 14 augustus 2019 Hoogheemraadschap van Rijnland 9 van 31

10 3. KADE INSPECTIES 3a. Inspecties referentiekades Op 3 referentie locaties worden wekelijks waarnemingen verricht aan de kades. Daarbij wordt gekeken naar het vochtgehalte in de keringen en naar eventuele schadebeelden. Inmiddels heeft dit 4x plaatsgevonden. Hierbij zijn geen bijzonderheden waargenomen. Woensdag 7 augustus zal voor de 5 e keer een bezoek aan de locaties worden gebracht. Het betreft de volgende 3 referentielocaties. Locatie 1. Middelburg- en Tempelpolder, polderkade Reeuwijk Locatie 2. Voorofschepolder, polderkade Alphen a/d Rijn Locatie 3. Noord Aase Vliet-Drooggemaakte Geer- en Kleine Blankaartpolder, boezemkade Zoeterwoude Hoogheemraadschap van Rijnland 10 van 31

11 3b. Te inspecteren kades vanaf 5 augustus 2019 In de periode van 5 tot en met 7 augustus vinden, in aanvulling op de bovengenoemde 3 referentie locaties, ook inspecties plaats van de zogenaamde zeer-droogtegevoelige waterkeringen. Dit betreffen zowel boezem- als polderkades, met een totale lengte van 7,5 km. De ligging is op onderstaande kaart weergegeven. Hoogheemraadschap van Rijnland 11 van 31

12 4. NEERSLAG RIJNLAND 4a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau binnen Rijnland (gegevens Hydronet) Periode Neerslag Gehele beheergebied Rijnland Normaal Nieuwe Wetering langjarig gemiddelde ( ) Verschil Droger/Natter dan langjarig gemiddelde ( ) Oktober ,6 95, Droger November ,0 90,7-60,7 Veel droger December ,5 83,2 + 4,3 Iets natter Januari ,4 75,0-17,6 Droger Februari ,8 53,2 + 7,6 Iets natter Maart ,7 66,7 +35,0 Veel natter Winter halfjaar 399,0 464,4-65,4 Droger April ,2 45,3-15,1 Droger Mei ,7 60,7-28,0 Droger Juni ,2 68,9 +34,3 Veel natter Lente ,2 174,9 + 8,7 Iets natter Juli ,7 74,8-20,1 Droger Aug ,5 86,4 Sep ,8 De periode oktober 2018 t/m maart 2019 was met 399 mm circa 65 mm droger dan het langjarig gemiddelde van 464 mm (tijdvak ). In de maanden jan, feb en mrt is ca. 220 mm gevallen, tegen 195 normaa. In de maanden apr, mei en juni is ca. 185 mm gevallen, tegen 175 mm normaal. De maand juli is binnen Rijnland ca. 20 mm droger dan gemiddeld. In 2019 viel er gebiedsgemiddeld tot 1 augustus 440,7 mm, het langjarig gemiddelde tot 1 augustus bedraagt 444,6 mm. Neerslagsom 2019 (tot 5 augustus ) Hoogheemraadschap van Rijnland 12 van 31

13 Bovenste figuur De bovenste figuur geeft de neerslag in de afgelopen wintermaanden (blauwe staven) uitgezet tegen de gemiddelde neerslag per maand zoals berekend over de jaren in Nieuwe Wetering De gestippelde lijnen geven de gecumuleerde neerslag weer over betreffende maanden weer. Onderste figuur De onderste figuur geeft de neerslag in de zomermaanden van 2019 weer. Tot nu toe zijn april t/m juli 2019 opgenomen (licht blauw) en de gemiddelde neerslag per maand over de periode (bruin). Zodra een maand voorbij is zal deze ook opgenomen worden in de figuur. Hoogheemraadschap van Rijnland 13 van 31

14 4b. Neerslagsom huidige maand Neerslagsom augustus 2019 Hoewel augustus net begonnen is zijn de verschillen in neerslag op basis van de neerslag gevallen tot 5 augustus 8 uur al relatief groot. De minste neerslag vanaf 1 augustus is gevallen in een strook langs de kust, de neerslagsom varieert tussen 2 en 6 mm. De meeste neerslag is gevallen in de regio Hoogmade Oud Ade, met een neerslagsom tot ca. 23 mm. Waarden zijn bepaald op basis van neerslagradar informatie van het KNMI. Hoogheemraadschap van Rijnland 14 van 31

15 5. WEEERSVERWACHTING 5a. Weersverwachting KNMI (ontleend aan ) Vooruitzichten (maandag 5 augustus en met zondag 11 augustus): Licht wisselvallig met geregeld zon en van tijd tot tijd enkele buien, mogelijk met onweer. Vrijdag en zaterdag tijdelijk hogere temperaturen. Vooruitzichten lange termijn (maandag 12 augustus tot en met maandag 19 augustus): Grote kans op een wisselvallig weertype waarbij de maximumtemperaturen waarschijnlijk (70-80% kans) enkele graden beneden het langjarig gemiddelde liggen. 5b. Weersverwachting Meteo Group Regionale verwachting HHR lange termijn (bron: Hoogheemraadschap van Rijnland 15 van 31

16 5c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland op basis van EPS gegevens 5d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens 5e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens Verklaring: Bovenstaande grafiek geeft de te verwachtingen voor neerslag en temperatuur aan voor de komende 10 dagen. De lichtblauwe lijn (gemiddeld 50%), geeft de gemiddelde verwachting aan. De donkerblauwe lijn (maximum 90%), geeft de maximale verwachting aan. De vaalblauwe lijn (minimum 30%) geeft de minimale verwachting. Als resultante geeft het blauwe vlak de onzekerheidsband aan, tussen welke waarden de verwachtingen variëren. Komende periode iedere dag kans op enige neerslag. De totale som tot wo. 14 aug. bedraagt ca. 23 mm bedraagt met een minimum van 20 mm en een maximum van 43 mm. De temperatuur loopt met name komende vrijdag en zaterdag op tot 25 C, om daarna weer te dalen richting 20 C. Hoogheemraadschap van Rijnland 16 van 31

17 5f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn (bron: De weersverwachting voor Basel de komende 14 dagen: De weersverwachting voor Koblenz de komende 14 dagen: Algemeen De rivier de Rijn wordt deels gevoed door smeltwater van de Gletsjers in Zwitserland. Een ander deel van de Rijnafvoer vormt de neerslag die in het stroomgebied van de Rijn valt. Om die reden zijn de neerslagverwachtingen van Basel (Zwitserland) en Koblenz (Duitsland) opgenomen. Zwitserland Aanvankelijk is het warm zomerweer. Zon en stapelwolken wisselen elkaar af en in de loop van de dag is er een kleine kans op een bui in het zuiden en oosten. In de dalen is het 25 tot 31 C. Vanaf morgen stijgt de kans op zware onweersbuien. Later gaan de temperaturen omlaag. Vanaf donderdag klaart het geleidelijk op en laat de zon zich weer vaker zien. Ook gaat de temperatuur dan weer iets omhoog. Duitsland Het is licht wisselvallig. Er komen buien voor, maar ook de zon laat zich af en toe zien. De maxima lopen uiteen van 23 C in het noorden tot 31 C in het zuidwesten. De komende dagen neemt de kans op buien verder toe. Ook neemt de kans op onweer bij die buien toe: eerst in het zuiden, later ook in de rest van het land. De maxima gaan later in de week enkele graden omlaag. De verwachte neerslag de komende 14 dagen in het stroomgebied van de Rijn is onvoldoende om een structurele verhoging van de Rijnafvoer te geven. Hoogheemraadschap van Rijnland 17 van 31

18 6. RIJNAFVOER 6a. Gerealiseerde Rijnafvoer: 2019 (ontleend aan: Algemeen Een voldoende hoge Rijnafvoer is nodig om de indringing van zeewater op de Nieuwe Waterweg en verder stroomopwaarts op de Hollandsche IJssel te voorkomen. Aan de Hollandsche IJssel, bij boezemgemaal Gouda, ligt het hoofinnamepunt van Rijnland Bij lage Rijnafvoer zal de Hollandsche IJssel snel verzilten en kan de inname van voldoende zoet water bij Gouda onder druk komen te staan. Dat is nu nog niet het geval. Actuele situatie Na een daling in juli was er aan het einde van die maand/begin aug. sprake van een kleine afvoergolf. Op zondag 4 augustus was de top bereikt en neemt de Rijnafvoer weer geleidelijk af. De afvoer begin augustus is nog zodanig hoog dat komende week de kans op langdurige verzilting van de Hollandsche IJssel en het innamepunt bij boezemgemaal Gouda niet wordt verwacht. 6b. Gerealiseerde Rijnafvoer afgelopen week (ontleend aan: Afgelopen week is de Rijnafvoer bij Lobith eerst opgelopen van ca m 3 /s naar een waarde van ca m 3 /s op zondag 4 augustus. Hoewel de afvoer weer geleidelijk afneemt, bevindt deze afvoer zich boven de laagwatergrens van m 3 /s zoals die geldt voor augustus. Hoogheemraadschap van Rijnland 18 van 31

19 6c. Verwachte Rijnafvoer Info Rijkswaterstaat De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen zal afnemen van circa m 3 /s op 10 augustus naar ca m 3 /s op 10 augustus. Daarna zal de afvoer waarschijnlijk weer geleidelijk toenemen tot m 3 /s. Bij een daling tot m 3 /s is in combinatie met harde wind is er kans op verzilting van de monding van de Hollandsche IJssel. Dit zal nauwlettend worden gevolgd. 5d. Opschalingscriteria Rijnafvoer (Landelijke Commissie Waterverdeling LCW) Het opschalingscriterium conform het draaiboek van het Regionaal Droogte Overleg West- Midden ligt bij een Rijnafvoer van m 3 /s in augustus. De Rijnafvoer zal als gevolg na de eerder genoemde afvoergolf en daarop volgende geleidelijke daling boven de grens van augustus blijven en zal naar verwachting over 15 dagen niet onder een waarde van m 3 /s uitkomen. Grenzen voor laagwatersituaties conform LCW maand Rijnafvoer Lobith (m³/s) januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Hoogheemraadschap van Rijnland 19 van 31

20 7. WATERSYSTEEM RIJNLAND 7a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland afgelopen week Het begin van de week was het gemiddeld peil in het hoofdsysteem (boezem) nog rond winterpeil (NAP -0,64 m) als gevolg van verwachte neerslag, die uiteindelijk niet is gevallen. Daarna is door periodiek inlaten het peil opgelopen naar zomerpeil (NAP -0,61 m). Rond deze waarde heeft het gemiddeld peil licht gefluctueerd. Deze variaties in het peil zijn normaal voor de tijd van het jaar. 7b. Aanvoer boezemgemaal Gouda Algemeen Bij Gouda is het hoofdinnamepunt van water voor Rijnland waar, rekening houdend met het getij, water uit de Hollandsche IJssel ingelaten kan worden voor peilhandhaving. Dit is enerzijds ter compensatie van de verdamping, anderzijds dient het ter doorspoeling van het watersysteem. Deze doorspoeling is ter bestrijding van de interne verzilting vanuit de diepe droogmakerijen waar dagelijks zout water moet worden afgevoerd. Ook kan hiermee de zoutindringing bij sluizen aan de randen van het beheergebied worden beperkt. Actuele situatie Iedere dag, met uitzondering van 1 augustus, is er dagelijks tijdens hoog water ingelaten. Weekgemiddeld is er deze week 11,1 m 3 /s water ingelaten uit de Hollandse IJssel. Dit komt overeen met een weekhoeveelheid van ca. 6,7 miljoen m 3. Hoogheemraadschap van Rijnland 20 van 31

21 7c. Aanvoer Bodegraven Bij de sluis in Bodegraven, uitwisselpunt tussen Rijnland en de Stichtse Rijnlanden is weinig doorvoer geweest van overtollig water van Stichtse Rijnlanden naar Rijnland. 7d. Doorvoer gemaal Den Dolk naar Delfland Afgelopen periode heeft er geen waterdoorvoer via gemaal Den Dolk vanuit Rijnland naar Delfland plaatsgevonden. Actuele meetinformatie Actuele waterstanden en debieten zijn via onderstaande link op de website van Rijnland op te vragen: Hoogheemraadschap van Rijnland 21 van 31

22 7e. Afvoer boezemgemaal Spaarndam 7f. Afvoer boezemgemaal Halfweg 7g. Afvoer boezemgemaal Katwijk In bovenstaande grafieken valt te zien dat de gemalen Spaarndam, Halfweg en Katwijk enkele keren zijn ingezet. Primair voor het doorspoelen van watersysteem, om het zoutgehalte zo laag mogelijk te houden, deels om de neerslag die rond 1 augustus was gevallen af te voeren. Hierbij worden Halfweg primair ingezet, gevolgd door de gemalen Spaarndam en Katwijk. Hoogheemraadschap van Rijnland 22 van 31

23 8. VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL (22 juli :30 uur) Boezemgemaal Gouda Gemaal Verdoold Gemaal Nesse Gemaal Veurink Gemaal Middelwetering Krimpen a/d IJssel Brienenoordbrug Brienenoordbrug: Tijdens vloed is een verhoging van het chloridegehalte zichtbaar. Daarna dalen de chloridewaardes weer tot de achtergrond concentratie van de Rijn. Krimpen aan de IJssel: Door de toename van de Rijnafvoer zijn bij Krimpen aan de IJssel de pieken in de chloridegehaltes bij hoog water flink afgenomen. Daarmee is er weer voldoende zoet water beschikbaar aan de monding van de Hollandsche IJssel. Hollandsche IJssel: Op de Hollandsche IJssel zijn bij de meetlocaties gemaal Middelwetering en Veurink sinds 29 juli de chloridegehalten afgenomen van circa 225 mg/l naar waarden rond 100 mg/l. De tijdelijke verhogingen werden veroorzaakt door een combinatie van lage Rijnafvoer in combinatie met windopzet op zee, waardoor het chloriderijke water makkelijker de monding kon indringen. Bij de gemalen Nesse en Verdoold (van Schieland en Krimpenerwaard) is na een toename de afgelopen dagen sinds kort een daling (Nesse) of stabilisering (Verdoold) van het chloride gehalte zichtbaar. Bij boezemgemaal Gouda is de chlorideconcentratie in de IJssel iets opgelopen van 80 naar 160 mg/l. De verwachting is dat het chloridegehalte ook hier binnenkort zal dalen. De concentratie bij Gouda is nog ruim onder de alarmgrenswaarde van 250 mg Cl-/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 23 van 31

24 Hoogheemraadschap van Rijnland 24 van 31

25 Hoogheemraadschap van Rijnland 25 van 31

26 9. VERZILTINGSBEELD RIJNLAND Het algemene verziltingsbeeld in de boezem van Rijnland is zeer gunstig, met lage waarden. Bij Sluis Bodegraven is het chloridegehalte in het door Stichtse Rijnlanden aangevoerde water laag, ca. 80 mg/l. Bij hefbrug Boskoop is het chloridegehalte hoewel nog laag iets opgelopen, mede vanwege een tijdelijke verhoging van het inlaatwater. De concentratie bij Boskoop is ca. 150 mg/l). Het chloridegehalte bij Sloten is laag en dalend, minder dan 100 mg/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 26 van 31

27 Het chloridegehalte bij boezemgemaal Spaarndam is normaal voor de tijd van het jaar en beweegt tussen 300 en 450 mg/l afgelopen week. Het chloridegehalte bij Halfweg afgenomen, mede door de geregelde inzet van het gemaal. Bij Katwijk is het chloridegehalte goed en eveneens afgenomen naar waarden onder 150 mg/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 27 van 31

28 Totaalbeeld : :15 uur Verklaring: Bij elk meetpunt staan 2 getallen. Chloride (in mg/l) is het bovenste getal (berekend uit de EC). De EC (in us/cm) is het onderste getal. De meeste metingen zijn uitgevoerd in boezemwater (m.u.v. locaties Lijnden (Haarlemmermeer), bij Reeuwijk (2x) en in de Hollandsche IJssel). Het elektrisch geleidend vermogen (EGV) en het chloridegehalte (Cl-/l) vormen een maat voor de verzilting van het oppervlaktewater. Verzilting is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van het water, onder andere door zoute kwel (opwelling uit de diepere ondergrond). Voor chloride geldt in het algemeen een norm van 200 mg Cl-/l, voor EGV bestaan geen normen. Binnen Rijnland variëren de Chloride- en EGV-waarden in het algemeen van 50 mg Cl-/l of 200 us/cm in natuurgebieden (Nieuwkoopse Plassen) tot maximaal mg chloride/l of us/cm in diepe droogmakerijen (Haarlemmermeerpolder en polder de Noordplas). Gevoelige teelten zoals de bloembollen in de Bollenstreek en de bomen en heesters rond Boskoop, hebben baat bij lage Chloride/EGV-waarden. Actuele informatie over dit onderwerp is via onderstaande link op te vragen: Hoogheemraadschap van Rijnland 28 van 31

29 10. ZWEMWATER 10a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) De provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het bevoegd gezag voor het afgeven van zwemadviezen, bevoegd gezag voor publieksinformatie over waterkwaliteit en veiligheid op internet en ter plaatse van een zwemlocatie en wijst zwemlocaties aan/voert zwemlocaties af. De Rijnland is verantwoordelijk voor het bemonsteren van de zwemwaterlocaties en het rapporteren van de meetresultaten aan de provincies. Binnen Rijnland zijn 42 zwemwaterlocaties aanwezig. Om de gezondheid van de zwemmers te beschermen wordt gedurende het zwemseizoen (1 mei tot 1 oktober) de zwemwaterkwaliteit minimaal elke 2 weken bepaald. Voorafgaand aan het zwemseizoen wordt een zogenaamd nulmeting gedaan. Deze meting vindt in de 2 e helft van april plaats. Het zwemwater wordt onderzocht op bacteriologische kwaliteit (E.Coli en Intestinale Enterococcen), blauwalgen en zwemmersjeuk en getoetst aan landelijk vastgestelde normen. Indien een overschrijding van de normen wordt geconstateerd dan wordt in geval van bacteriën een extra bemonstering uitgevoerd en bij blauwalgen wordt de bemonsteringsfrequentie aangepast naar wekelijks. 10b. Actuele zwemwaterkwaliteit week Toelichting op zwemwaterkwaliteit: Alle locaties met een blauw bolletje hebben een goede zwemwaterkwaliteit. De locaties met een gezondheidsrisico door blauwalgen zijn met een geel (waarschuwing) of oranje (negatief zwemadvies) weergegeven. Bij de locaties met een paars bolletje is een sprake van zwemmersjeuk en geldt een waarschuwing. Bij de locaties met een zwart bolletje is vermoedelijk sprake van een bacteriële overschrijding en geldt in de onderzoeksfase een waarschuwing. Na bevestiging van een bacteriële overschrijding geldt een negatief zwemadvies (oranje bolletje) of een zwemverbod (rood bolletje). Verdeling zwemwater locaties Totaal aantal Officiële zwemwaterlocaties 42 Zwemwater locatie voldoet 27 (64%) Blauwalgen - waarschuwing 6 Blauwalgen negatief zwemadvies 8 Zwemmersjeuk waarschuwing 0 Overschrijding Bacteriologische kwaliteit nader onderzoek 1 Overschrijding Bacteriologische kwaliteit neg. zwemadvies 1 De locaties die niet voldoen zijn (zie ook kaart volgende pagina): locatie naam blauwalgen bacteriologisch 5 Naaktrecreatie Spaarnwoude Waarschuwing 8 Veerplas Negatief zwemadvies Nader onderzoek 19 Oosterduinse meer Negatief zwemadvies 10 Haarlemmermeerse Bos zuidstrand Negatief zwemadvies 11 Haarlemmermeerse Bos spartelvijver Negatief zwemadvies 19 Oosterduinse meer Negatief zwemadvies 25 Klinkenbergerplas NW oever Waarschuwing 26 Klinkenbergerplas West oever Waarschuwing 30 Cronesteijn Negatief zwemadvies 34 Meijepark Waarschuwing 38 Noord Aa strand Negatief zwemadvies 39 Noord Aa speelvijver Negatief zwemadvies 40 Noord Aa Naaktrecreatie Negatief zwemadvies 41 Reeuwijkse Hout Waarschuwing 42 Elfhoeven Waarschuwing Zwemmersjeuk De locaties Noord Aa speelvijver en Noord Aa naaktrecreatie hebben mede op basis van visuele waarnemingen een negatief zwemadvies. Zie voor verdere informatie, toelichting op de gezondheidsrisico s en de laatste status: Hoogheemraadschap van Rijnland 29 van 31

30 10c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit bijgewerkt op 1 augustus 2019 Hoogheemraadschap van Rijnland 30 van 31

31 10d. Kaart actuele watertemperatuur bijgewerkt op 1 augustus 2019 Hoogheemraadschap van Rijnland 31 van 31