PERIODIEKE RAPPORTAGE H1-2013 Versie 1, 18-12-2013 Van den Herik-Sliedrecht Postadres Postbus 191, 3360 AD Sliedrecht, Bezoekadres Industrieweg 24, 3361 HJ Sliedrecht telefoon +31-184-412881, telefax +31-184-419821, internet www.herik.nl, e-mail sliedrecht@herik.nl
Inhoudopgave Inleiding...3 1 Basisgegevens...4 1.1 Beschrijving van de organisatie...4 1.2 Verantwoordelijkheden...4 1.3 Basisjaar...5 1.4 Rapportageperiode...6 1.5 Verificatie...6 1.6 Projecten met CO₂-gerelateerd gunningvoordeel....6 2 Afbakening...6 2.1 Organisatorische grenzen...6 2.2 Operationele grenzen...6 3 Berekeningsmethodiek...8 3.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren...8 3.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek & conversiefactoren...8 3.3 Herberekening historische gegevens...8 3.4 Uitsluitingen...8 3.5 Opname van CO2...8 3.6 Biomassa...8 4 Directe en indirecte emissies...9 4.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens...9 4.2 Directe & Indirecte emissies H1-2013... 13 4.3 Trends... 14 4.4 Voortgang reductiedoelstellingen... 15 4.5 Onzekerheden... 15 4.6 Medewerker bijdrage... 16 4.7 Conclusie... 16 18-12-2013 Pagina 2 van 16
Inleiding Algemene inleiding Doel van dit document: Wijzigingen in de berekeningsmethodiek Voortgang op reductiedoelstellingen door analyse van trends Het opstellen van de periodieke rapportage is onderdeel van de stuurcyclus binnen het energiemanagementsysteem dat in het kader van de CO₂-prestatieladder is ingevoerd. Deze stuurcyclus staat beschreven in het kwaliteitsmanagementplan. Deze periodieke rapportage is opgesteld door de energiemanager en het hoofd KAM en beschrijft alle zaken zoals beschreven in 7.3 uit de ISO 14064. Een koppelingstabel is bijgevoegd onderaan deze pagina. 7.3 ISO 14064 Periodieke rapportage A 1.1 B 1.2 C 1.4 D 2.1 E 4.2 F 3.6 G 3.5 H 3.4 I 4.2 J 1.3 + 21 K 3.3 + 41 L 3.1 M 3.2 N 3.1 O 4.5 P Inleiding Q 1.5 Tabel 1: Koppelingstabel periodieke rapportage en 7.3 uit de ISO 14064 18-12-2013 Pagina 3 van 16
1 Basisgegevens 1.1 Beschrijving van de organisatie Al sinds de jaren '40 van de vorige eeuw is Van den Herik-Sliedrecht actief in de waterbouw. Gestart als oeverwerkers zijn we inmiddels gegroeid tot een veelzijdige organisatie met een brede kijk op zowel natte als droge infrastructuur. Werken met de natuur, zorgen voor veiligheid en bijdragen aan economische vooruitgang vormen de uitgangspunten van onze activiteiten. Hoewel waterbouw nog steeds de kern vormt, omvatten de activiteiten inmiddels ook andere disciplines. Naast de waterbouw heeft Van den Herik-Sliedrecht zich gericht op Peil- en meetwerkzaamheden, natuurontwikkeling, onderhoud van waterbouwkundige werken en vormt ook het opsporen van conventionele explosieven een belangrijk onderdeel van de activiteiten. In aanvulling op de diverse disciplines die binnen de organisatie zijn verenigd, heeft Van den Herik-Sliedrecht samenwerkingsverbanden met specialisten op specifieke deelterreinen. Van idee tot realisatie, betrokken bij iedere stap, werken wij dagelijks aan tientallen projecten. Onze know-how, ervaring en breed scala aan activiteiten maken ons tot een geschikte partner. In een continu veranderende markt zijn wij in staat risico's te benoemen, oplossingen voor vraagstukken aan te dragen en met u te werken aan een betere infrastructuur. Het hoofdkantoor, scheepswerf en haven zijn in Sliedrecht en Van den Herik-Sliedrecht beschikt met name over zeer divers varend + drijvend materieel (zowel binnenvaart als zeevaart) en een aantal al dan niet in het kader van de OCE activiteiten beveiligde grondverzetmachines. Op het terrein vindt met name laswerk + metaalbewerking plaats, alsmede scheepsonderhoud en verbouw, op- en overslag, en de productie van materieeltoebehoren, aangepaste machines en projectspecifieke hulpmiddelen. 1.2 Verantwoordelijkheden De belangrijkste functies in het managementsysteem zijn: Eindverantwoordelijke (directievertegenwoordiger): directeur interne zaken (taken gedelegeerd aan het hoofd Bedrijfsbureau) Verantwoordelijke stuurcyclus, documenten, communicatie en besparingsmaatregelen: hoofd KAM Contactpersoon emissie-inventaris (energiemanager): medewerker vergunningen Voor een nadere beschrijving van verantwoordelijken per ladderdocument wordt verwezen naar het kwaliteitsmanagementplan, 2.2. 18-12-2013 Pagina 4 van 16
1.3 Basisjaar Om een goede vergelijkingsbasis tussen het gerapporteerde jaar en het basisjaar te kunnen blijven garanderen wordt bij een wijziging van de conversiefactoren het basisjaar herberekend. Als er een wijziging in conversiefactoren optreedt die invloed heeft op het basisjaar of andere historische gegevens dan wordt dit beschreven in 3.2. Het herberekende basisjaar wordt in dat geval beschreven in 4.1. 18-12-2013 Pagina 5 van 16
1.4 Rapportageperiode 1.5 Verificatie De emissie-inventaris H1-2013 (met een beperkte mate van zekerheid) is geverifieerd tijdens de interne audit. 1.6 Projecten met CO₂-gerelateerd gunningvoordeel. De afgelopen periode zijn geen projecten met CO₂-gerelateerd gunningsvoordeel uitgevoerd, maar al wel in voorbereiding genomen. In H2-2013 worden de eerste projecten met CO₂-gerelateerd gunningsvoordeel uitgevoerd. Gewerkt wordt aan een projectplan CO 2 om de doorwerking van het bedrijfsmanagementsysteem op de projecten te verantwoorden richting de opdrachtgever. 2 Afbakening 2.1 Organisatorische grenzen Conform 3 van het kwaliteitsmanagementplan zijn de organisatorische grenzen vastgesteld voor H1-2013. Daarbij zijn geen veranderingen naar voren gekomen, die invloed hebben op de emissie inventaris. 2.2 Operationele grenzen Bij het bepalen van de operationele grenzen wordt onderscheid gemaakt tussen Scope 1, 2 & 3 categorieën. Deze indeling is oorspronkelijk afkomstig uit het GHG-protocol A Corporate Accounting and Reporting Standard. De Stichting Klimaatneutraal Aanbesteden & Ondernemen (SKAO) rekent business air travel en personal cars for business travel tot Scope 2. Omdat deze periodieke rapportage onderdeel is van de invoering van de CO 2 -prestatieladder worden de Scope 1 & 2 categorieën volgens de SKAO aangehouden. 18-12-2013 Pagina 6 van 16
Business Travel = Business air travel en personal cars Als onderdeel van het energiemanagementsysteem wordt een Energie Audit verslag actueel gehouden dat de energiegebruikers binnen de organisatie beschrijft en een overzicht geeft van de emissiebronnen. Als er binnen de organisatie door veranderde organisatiegrenzen of de aankoop van nieuwe kapitale goederen sprake is van nieuwe emissiestromen dan worden het Energie Audit verslag en de emissie-inventaris aangepast. Relevante wijzigingen binnen de emissiestromen in de afgelopen periode zijn: Aangekocht materieel: - Survey schip Sprinter - Midigraafmachine I.H.I. 17JE Nieuwe energiestromen door wijzigen organisatorische grenzen: Geen. De actuele emissiestromen binnen de operationele grenzen zijn: Scope 1: Business car travel (lease, eigen wagens) Schepen, machines etc. Verwarming Scope 2: Elektriciteit Zakelijke vliegtuigreizen Personal cars business travel (zakelijke kilometers) 18-12-2013 Pagina 7 van 16
3 Berekeningsmethodiek Het opstellen van de Periodieke rapportage is onderdeel van het Energiemanagementsysteem dat in het kader van de CO 2 -prestatieladder is ingevoerd. Om deze reden is het meest recente Handboek CO 2 - prestatieladder zoals uitgegeven door de SKAO leidend binnen de berekeningsmethodiek. Dit hoofdstuk beschrijft de keuzes die hierbinnen gemaakt zijn in detail. 3.1 Actuele berekeningsmethodiek & conversiefactoren Het meest recente Handboek CO 2 -prestatieladder zoals uitgegeven door de SKAO vormt de basis voor de berekeningen binnen elke Periodieke Rapportage. De conversiefactoren zoals daar genoemd worden aangehouden. Voor een lijst met gebruikte conversiefactoren binnen deze Periodieke rapportage zie het Handboek CO 2 -prestatieladder 2.1, 18 juli 2012. 3.2 Wijzigingen berekeningsmethodiek & conversiefactoren Voor de initiële berekening van het basisjaar 2009 en de rapportages over 2010 is het Handboek CO 2 - prestatieladder 1.2 gebruikt. Voor de rapportages over 2011 is het Handboek CO 2 -prestatieladder 2.0 gebruikt. In het nieuwe Handboek CO 2 -prestatieladder 2.1, 18 juli 2012 zijn geen van belang zijnde conversiefactoren aangepast. 3.3 Herberekening historische gegevens Met terugwerkende kracht is de CO 2 -uitstoot penvoering door combinant vanaf het basisjaar herberekend. Meer details zijn beschreven in 4.1. 3.4 Uitsluitingen GHG emissies voortkomend uit airconditioning worden niet meegenomen binnen de CO 2 - rapportage. CO₂-uitstoot benzine & diesel m.b.t. fuel used, betaald met een tankpas, komen terug in business car travel. 3.5 Opname van CO2 Er heeft in de afgelopen periode geen opname van CO 2 plaatsgevonden binnen de bedrijfsactiviteiten. 3.6 Biomassa Er is in de afgelopen periode geen gebruik gemaakt van biomassaverbranding. 18-12-2013 Pagina 8 van 16
4 Directe en indirecte emissies 4.1 Herberekening basisjaar & historische gegevens Met terugwerkende kracht is de CO 2- uitstoot penvoering door combinant vanaf het basisjaar herberekend. Door grote projecten (veel omzet) waar wij geen eigen materieel inzetten werd het beeld te veel vertroebeld. De nieuwe berekeningsmethode, werkelijk inzet materieel maal gemiddeld brandstofverbruik geeft een beter beeld van de CO 2- uitstoot penvoering door combinant. De nieuwe cijfers van CO 2- uitstoot penvoering door combinant zijn verwerkt in scope 1 Schepen, machine etc. Hiernaast zijn in het basisjaar 2009, H1-2010 en H2-2011 alsnog een aantal facturen met materieel van derden uit de CO 2- footprints verwijderd. Door bovenstaande wijzigingen, daalt de CO 2- uitstoot van ieder kalanderjaar vanaf het basisjaar 2009. 18-12-2013 Pagina 9 van 16
Dit resulteert in de volgende CO 2 -footprints. 18-12-2013 Pagina 10 van 16
18-12-2013 Pagina 11 van 16
18-12-2013 Pagina 12 van 16
4.2 Directe & Indirecte emissies H1-2013 Scope 1: Business car travel (lease, eigen wagens) Schepen, machines etc. Verwarming Scope 2: Elektriciteit Zakelijke vliegtuigreizen Personal cars business travel (zakelijke kilometers) 18-12-2013 Pagina 13 van 16
4.3 Trends 18-12-2013 Pagina 14 van 16
Uit de staafdiagrammen volgt: CO₂-uitstoot brandstof schepen, machines etc stijgt t.o.v. H2-2012, invloeden hierop zijn een hogere bezettingsgraad (groot verbruikers) materieel, soort werk, in- of verhuur en locatie t.o.v. Sliedrecht. CO₂-uitstoot business car travel stijgt zeer licht t.o.v. H2-2012; het aantal auto s in het wagenpark (leaseauto s & koopauto s) is gedaald, dit betekend dat het gemiddelde verbruik/aantal kilometers per auto is gestegen. Invloeden hierop zijn ondermeer meer reisafstanden naar project- en vergaderlocaties. CO₂-uitstoot personal car business travel daalt t.o.v. H2-2012, invloeden hierop zijn ondermeer minder reisafstanden naar project- en vergaderlocaties en carpoolen; CO₂-uitstoot business air travel stijgt t.o.v. H2-2012, invloed hierop is ondermeer het stijgende aantal vluchten richting projecten; CO₂-uitstoot elektriciteit daalt t.o.v. H2-2012, invloed hierop is minder vergroening van elektriciteit op de projecten; CO₂-uitstoot verwarming stijgt t.o.v. H2-2012, invloed hierop zijn de weersomstandigheden. 4.4 Voortgang reductiedoelstellingen Zaken die opvallen in verband met bepaling van de voortgang op reductiedoelstellingen: Installatie warmtepomp en zonnepaneel op survey vaartuig de Sprinter Onderzoeken mogelijkheden LED verlichting en zonnepanelen Offertebeoordeling laadpaal elektrische auto s Soms ook groene stroom inkopen t.b.v. projectlocaties Technisch onderzoek naar verlagen oliedruk en dus toerental voor drukstelling Blijvende aandacht voor carpoolen, beperking stand-by verbruik en andere gedragsmaatregelen 4.5 Onzekerheden De belangrijkste onzekerheden binnen de inventarisatie directe en indirecte emissies worden gegenereerd door: Verzamelfacturen zonder duidelijke uitsplitsing; Mogelijke fouten in kilometer registratie. De verwachting is dat bovenstaande niet leidt tot een grote verstoring van het totaalbeeld. 18-12-2013 Pagina 15 van 16
Naast de genoemde onzekerheden zijn er menselijke fouten op de administratie mogelijk als het niet invoeren van de hoeveelheid brandstof op het juiste boekhoudnummer of onduidelijkheden bij kleine combinatiewerken; door bij de informatieverzameling zowel administratie als projectbewaking te raadplegen wordt deze kans sterk verminderd. Type fouten in de inventaris zelf worden zoveel mogelijk gecorrigeerd d.m.v. trendvergelijking en interne audits. De manier van werken is zodanig dat het onterecht niet meenemen van emissies vrijwel is uitgesloten. Overschattingen die we nog wel verwachten zijn: Meerekenen brandstof van een combinant of ingehuurd schip omdat de factuur onduidelijk is(verzamelfacturen); we vragen hiervoor aandacht bij diverse interne overleggen. Geen correctie woon-werk verkeer op lease en zakelijke kilometers (formeel is woon-werk verkeer scope 3). 4.6 Medewerker bijdrage Medewerkers van Van den Herik-Sliedrecht wordt regelmatig gevraagd om een bijdrage te leveren in de uitvoering van reductiedoelstellingen en het aanbrengen van nieuwe ideeën. Daarnaast is de technische expertise van het hoofd TD onmisbaar. Onderstaande onderwerpen zijn in H1-2013 voorgelegd, vanuit het personeel. ONDERWERP WIE BESLUIT/ACTIE OPMERKING LED verlichting kantoor AKw (28-03-13) Niet geschikt voor kantoor Alleen zinvol in nieuwbouwsituaties Zonwering ter vermindering van airco behoefte RvdBerg (28-05-13) Geplaatst op Theodorus en Sprinter Tevens verbetering van het zicht op beeldscherm Middels branche informatie, mailings en andere bronnen komen er ook veel ideeën langs bij de KAM afdeling. Zaken die mogelijk een nieuwe besparingsoptie kunnen zijn voor Van den Herik, worden ter beoordeling doorgespeeld naar een eigen medewerker of extern adviseur. In H1-2013 zijn op die manier gesignaleerd: Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie en brandstofcellen (H 2 O 2 ) 4.7 Conclusie De bewustwording omtrent energie neemt duidelijk toe binnen het bedrijf. Op diverse punten vindt er verdieping van de kennis plaats en de gestelde doelen zullen worden behaald eind 2013. Verdere aandacht behoeft de trendanalyse en standlijn benadering met draaiuren materieel en het vergroten van het inzicht in de precieze gasolie verbruiken van kranen en drijvend materieel. 18-12-2013 Pagina 16 van 16