Landelijke Kwalificaties MBO Tandartsassistent Crebonummer: 22194, 91410 Sector: Gezondheidszorg Branche: Tandartsen Opleidingsdomein: Zorg en welzijn Geldig vanaf: 1 augustus 2012 Stichting SBB 2002-2012. Gebruik van gegevens en teksten is met bronvermelding vrijelijk toegestaan. Commercieel gebruik van deze gegevens is niet toegestaan. De disclaimer van toepassing op dit document is te lezen op www.kwalificatiesmbo.nl
Inhoudsopgave Inleiding... 3 Deel A: Beeld van de beroepengroep... 4 Deel B: De kwalificaties... 6 1 Inleiding... 6 2 Algemene informatie... 6 2.1 Colofon... 6 2.2 Formele vereisten... 7 2.3 Typering Beroepengroep... 8 2.4 Loopbaanperspectief... 9 2.5 Trends en innovaties... 10 3 Overzicht van het kwalificatiedossier... 12 4 Beschrijving van de kwalificaties... 13 4.1 Tandartsassistent... 5 Beschrijving van de kerntaken... 16 5.1 Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies... 5.2 Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg... 5.3 Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken... 6 Totaal overzicht proces-competentie-matrices... 19 6.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies... 20 6.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg... 21 6.3 Proces-competentie-matrix Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken... 22 Deel C: Uitwerking van de kwalificaties... 23 1 Inleiding... 23 2 Kwalificaties... 23 2.1 Tandartsassistent... 24 3 Certificeerbare eenheden... 39 Deel D: Verantwoording... 44 1 Inleiding... 44 2 Proces- en inhoudsinformatie... 45 2.1 Betrokkenen... 45 2.2 Verwantschap... 46 2.3 Vertaling beroepscompetentieprofielen in kwalificatiedossier... 47 2.4 Nederlands, rekenen en moderne vreemde talen... 48 2.5 Discussiepunten... 49 2.6 Wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie... 50 3 Ontwikkel- en onderhoudsperspectief... 51 Pagina 2 van 52
Inleiding Voor u ligt het kwalificatiedossier Tandartsassistent. Dit dossier bestaat uit een aantal onderdelen. In deel A wordt voor alle geïnteresseerden een korte omschrijving gegeven van de beroepengroep en de taken die de beroepsbeoefenaar zoal uitvoert en de competenties die hij/zij daarbij nodig heeft. In deel B, de kwalificaties, worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven. Deze eisen geven samen weer wat de gediplomeerde moet kunnen als hij/zij op de arbeidsmarkt start. In deel C wordt een uitwerking gegeven aan hetgeen in deel B is gesteld. Deel C is zowel inhoudelijk als methodologisch aan deel B gekoppeld, er is een één op één relatie tussen respectievelijk de kerntaken, de procescompetentie-matrices en de daarin opgenomen werkprocessen, de certificeerbare eenheden met deze entiteiten in deel C. In deel D wordt verantwoording afgelegd over de totstandkoming van dit kwalificatiedossier. Ook vindt u hier de verwijzingen naar het voor dit dossier relevante bronnenmateriaal. Pagina 3 van 52
Deel A: Beeld van de beroepengroep Tandartsassistent in het kort Als tandartsassistent ben je verantwoordelijk voor het assisteren van de behandelaar (tandarts, specialist of andere hulpverlener) bij het voorbereiden, uitvoeren en afronden van tandheelkundige behandelingen. De meeste assistenten gaan aan de slag in een tandartspraktijk bij een zelfstandig tandarts, maar ook bij grote groepspraktijken. Hier kunnen zomaar 10 tandartsen en 20 assistenten werken. Ook kun je gaan werken bij een gedifferentieerde tandarts of een specialist zoals parodontologen, implantologen, kaakchirurgen en orthodontisten. Tandartsassistenten vind je ook in tandheelkundige centra, gezondheidscentra, ziekenhuizen, regionale instellingen voor jeugdtandverzorging, verpleeghuizen, bij mondhygiënisten, in het klinisch onderwijs bij tandheelkundige opleidingen en bij centra voor bijzondere tandheelkunde. Jouw werk Je zorgt ervoor dat de behandelaar** de tandheelkundige behandelingen efficiënt en effectief kan uitvoeren. Je voert ook zelfstandig tandheelkundige handelingen uit afhankelijk van waar je werkt. Hiermee willen je een indruk van je functie als tandartsassistent geven: assisteren: aan de stoel assisteren bij de behandeling, zoals het aanreiken van instrumenten; ondersteunen: je legt het behandelgebied droog, je brengt dofferdam en matrixband aan, je maakt gipsmodellen en afdrukken en je maakt en ontwikkelt foto's; preventie: je brengt fluoride applicaties aan, geeft mondhygiëne instructies en je voert plaque kleurtesten uit; orthodontische handelingen: je neemt gebitsafdrukken, verwisselt draden en elastiekjes; je geeft voorlichting en adviseert en instrueert de zorgvrager*. Dit kan een patiënt/cliënt zijn of een naaste van die persoon; je zorgt ervoor dat de organisatie van de praktijk soepel verloopt; je werkt zelfstandig of in teamverband, maar altijd in opdracht en onder de verantwoordelijkheid van de tandarts of specialist; de samenwerking met collega's, cliënten en leidinggevenden vindt vaak plaats in beperkte ruimtes, waarbij lichamelijk contact mogelijk is; Jouw kwaliteiten Je kunt je deskundigheid in de praktijk toepassen. Je kunt goed met mensen overweg en communiceert op een open, duidelijke en integere manier. Dit komt goed van pas als je angstige mensen gerust wilt stellen. Je kunt je in jouw patiënt inleven en zijn klacht of hulpvraag kritisch, maar realistisch inschatten. Je bent gastvrij, klantgericht en representatief. Je hebt mensenkennis en behandelt elke patiënt met respect. Collega's en behandelaars kunnen altijd op je bouwen. Je denkt actief mee met zowel de behandelaar als de zorgvrager en gaat correct met privacygevoelige informatie. Pagina 4 van 52
Jouw toekomst Als tandartsassistent kun je mogelijk vrijstellingen krijgen als je doorstroomt naar andere mbo-opleidingen op niveau 4, zoals Tandtechnisch medewerker en Tandtechnicus. Ook kun je een hbo-opleiding gaan volgen. Na een aantal jaren werkervaring kun je aanvullende cursussen of opleidingen volgen. Zo kun jij je bijvoorbeeld specialiseren tot preventieassistent. Met specialistische (vaardigheid)scholing, verbreed je de mogelijkheden bij de meer gespecialiseerde en gedifferentieerde praktijken. Jouw sector Je bent werkzaam in de sector gezondheidszorg in de tandheelkundige branche. Meer weten? Heb je nog vragen over dit beroep, ben je nog niet zeker of dit bij je past of wil je van anderen horen wat zij van dit beroep vinden? Kijk dan op www.youchooz.nl. *De term zorgvrager' wordt gebruikt om de directe zorgvrager (patiënt of cliënt) dan wel een schakel tussen deze en de tandartsassistent, zoals familieleden, aan te duiden ** Met de term behandelaar' wordt gerefereerd aan de tandarts, specialist of andere hulpverleners. Pagina 5 van 52
Deel B: De kwalificaties 1. Inleiding Voor u ligt Deel B van het kwalificatiedossier Tandartsassistent. In dit deel worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven voor: Tandartsassistent 2. Algemene informatie 2.1 Colofon Onder regie van Ontwikkeld door Verantwoording Calibris, Kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport Calibris, afdeling Ontwikkeling en Innovatie, in overleg met vertegenwoordigers van de branche(s) en het middelbaar beroepsonderwijs. Vastgesteld door: Het bestuur van het kenniscentrum Calibris op advies van de paritaire commissie beroepsonderwijs bedrijfsleven van het kenniscentrum Calibris. Op: 07-12-2010 Te: Bunnik Pagina 6 van 52
2.2 Formele vereisten Diploma(s) Tandartsassistent - 4 In- en doorstroomrechten Certificeerbare eenheden Baliemedewerker Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Nederlands en rekenen Engels Loopbaan en burgerschap Voor instroom- en doorstroomrechten worden de wettelijke bepalingen aangehouden zoals vermeld in: de Doorstroomregeling VMBO-Beroepsonderwijs (ministerie van OCW, 2003) WEB: Wet educatie en beroepsonderwijs (Staatsblad 501, 31 oktober 1995) WHW: Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, stb. 1992, 593) Nee Nee In overeenstemming met de wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen zijn de voor het mbo vastgestelde referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen van toepassing. De toewijzing van referentieniveaus aan mbo-opleidingen is als volgt: het referentieniveau 2F is van toepassing op kwalificaties op niveaus 1, 2 en 3. het referentieniveau 3F is van toepassing op kwalificaties op niveau 4. In overeenstemming met het Examen- en kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB zijn voor alle kwalificaties op niveau 4 de vastgestelde referentieniveaus Engels van toepassing: het ERK-niveau B1 is van toepassing op de vaardigheden lezen en luisteren. het ERK-niveau A2 is van toepassing op de vaardigheden gesprekken voeren, spreken en schrijven. Onlosmakelijk met dit kwalificatiedossier is het document 'Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap in het mbo' verbonden. Dit document is gepubliceerd op www.kwalificatiesmbo.nl. Bron- en referentiedocumenten In dit kwalificatiedossier is gebruik gemaakt van het referentiekader Nederlandse taal en rekenen en het Europees Referentiekader voor moderne vreemde talen. Beide zijn te vinden op www.kwalificatiesmbo.nl. De volgende brondocumenten vormen de basis voor dit dossier: beroepscompetentieprofiel tandartsassistent (01-05-2005) Pagina 7 van 52
2.3 Typering beroepengroep De sector en de branche De tandartsassistent werkt binnen de sector gezondheidszorg, in de tandheelkundige branche. Ze* kan werkzaam zijn bij een (algemene) tandartsenpraktijk (solo- en groepspraktijk, tandheelkundig centrum, gezondheidscentrum), in ziekenhuizen (afdeling mondziekten en kaakchirurgie) en in praktijken voor tandheelkundige specialismen. Ook regionale instellingen voor jeugdtandverzorging, verpleeghuizen, mondhygiënisten en het (klinisch) onderwijs bij tandheelkundige opleidingen zijn (in mindere mate) werkomgevingen voor de tandartsassistent. De context De tandartsassistent werkt in opdracht van de behandelaar **. Kenmerkend voor de samenwerking is dat deze in een beperkte ruimte plaatsvindt, waarbij fysiek contact met de behandelaar en de zorgvrager*** mogelijk kan zijn. De aard van de werkzaamheden De tandartsassistent werkt veelal zelfstandig, al dan niet in teamverband. De tandartsassistent draagt zorg voor de intake, voorlichting en advisering van de zorgvrager. Zij assisteert de behandelaar bij het voorbereiden, uitvoeren en afronden van tandheelkundige behandelingen, zodat deze efficiënt en effectief kunnen worden uitgevoerd. De tandartsassistent voert in opdracht van de behandelaar zelfstandig tandheelkundige deelbehandelingen uit binnen de geldende wet- en regelgeving. Ze voert tevens organisatie- en professiegebonden taken uit. Typerende beroepshouding De beroepshouding van de tandartsassistent is kritisch en communicatief en wordt gekenmerkt door deskundigheid, inlevingsvermogen, doelgerichtheid, gastvrijheid en klantgerichtheid. Zij is representatief en gaat integer, zorgvuldig en respectvol om met de zorgvrager(s). Ze moet weten wanneer en wie ze wel of niet informatie moet geven in verband met het informatierecht en het recht op privacy van de zorgvrager. Ze moet goed op de hoogte zijn van geldende wet-en regelgeving (onder andere WGBO) Ze staat kritisch ten opzichte van haar eigen beroepshouding en kan deze indien nodig aanpassen. De tandartsassistent werkt resultaatgericht en efficiënt, methodisch, hygiënisch, veilig, kostenbewust, milieubewust en ergonomisch verantwoord. De tandartsassistent is erop gericht haar beroepscompetenties te ontwikkelen om gedurende haar loopbaan goed te blijven functioneren in haar beroep. * Daar waar in de tekst zij staat wordt ook hij bedoeld. ** Met de term behandelaar wordt gerefereerd aan de tandarts, specialist of andere hulpverleners. *** De term zorgvrager wordt gebruikt om de directe zorgvrager (patiënt of cliënt) dan wel een schakel tussen deze en de tandartsassistent, zoals familieleden, aan te duiden. Pagina 8 van 52
2.4 Loopbaanperspectief De gediplomeerde tandartsassistent kan mogelijk vrijstellingen krijgen voor onderdelen van andere mboopleidingen op niveau 4, zoals Mbo-Verpleegkundige of Tandtechnicus. De gediplomeerde tandartsassistent heeft recht op doorstroming naar hbo; zo kan zij doorstromen naar hboopleiding mondzorgkunde; deze leidt op tot mondhygiëniste. Via het volgen van scholing en cursussen kan de tandartsassistent zich verder bekwamen /specialiseren tot bijvoorbeeld preventieassistent. Pagina 9 van 52
2.5 Trends en innovaties Hieronder worden enkele, voor de in dit kwalificatiedossier beschreven beroepen relevante ontwikkelingen beschreven. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de beroepspraktijkvorming, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Deze ontwikkelingen worden beschreven om instellingen daarmee de mogelijkheid te bieden in de opleiding al rekening te houden met toekomstige veranderingen in de beroepsuitoefening. Arbeidsmarkt en beroepspraktijkvorming Per 1 oktober 2010 stonden ruim 1.600 deelnemers ingeschreven bij de opleiding tandartsassistente (BOL en BBL samen). Hiermee is het aantal deelnemers ten opzichte van 2008 toegenomen met zo'n 200 studenten. Als kanttekening hierbij geldt dat er geen nauwkeurig inzicht bestaat in de ontwikkeling van het aantal deelnemers dat ingeschreven staat bij particuliere aanbieders van de opleiding tandartsassistent. Volgens schatting van Calibris volgden ongeveer 230 deelnemers in 2009 de particuliere opleiding. In de meeste regio's is het vinden van een geschikte bpv-plaats geen probleem. Alleen in Gelderland, Utrecht-Oost, Stedendriehoek en Drechtsteden verloopt het vinden van een geschikte bpv-plaats moeizaam. Werkgelegenheid In Nederland zijn ongeveer 5.500 tandartspraktijken. Het aantal werkzame tandartsassistenten ligt op circa 17.000. De werkgelegenheid voor tandartsassistenten is volgens onderzoek (Stichting Fonds Tandartsassistenten, 2008) uitstekend. Een tandartsassistent voert zijn beroep gemiddeld 15 jaar uit. De jaarlijkse behoefte aan nieuwe instroom wordt geschat op 1.250. De Stichting Fonds Tandartsassistenten verwacht dat de komende jaren het aantal werkzame tandartsassistenten zal toenemen tot ongeveer 18.500. Bronnen: 2010-2011: CFI, bewerking Calibris 2009-2010 Barometer AG Calibris, 2010 Brochure Fonds Tandartsassistenten 2008 Wetgeving en regelgeving Voor meer informatie: www.calibris.nl/cijfers en trends. Trends en innovaties die in het overheidsbeleid zichtbaar zijn; - de overheid zal gericht blijven op (kwaliteits)wet- en regelgeving en Europese afstemming; - door privatisering wordt de rol van de zorgverzekeraars invloedrijker. De consequenties en gevolgen van wetgeving hebben ook in de daarop volgende jaren hun beslag in het werkveld. De tandartsassistenten dienen goed op de hoogte te zijn van de regels en wetten. Een nieuwe wet die eraan zit te komen is de zogenaamde Wet cliëntenrechten zorg. Het kabinet heeft in 2008 het programma 'Zeven rechten voor de cliënt in de zorg: investeren in de zorgrelatie' opgesteld. Op basis van dit programma heeft het kabinet een wetsvoorstel Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) geschreven. De inwerkingtreding van de Wcz is afhankelijk van goedkeuring door achtereenvolgens de Tweede en Eerste Kamer. De Wcz voegt bepaalde regels uit bestaande wetten samen tot één nieuwe wet, waardoor de rechtspositie van de cliënt geregeld wordt in samenhang met voorschriften voor het functioneren van zorgaanbieders.het opstellen van één wettelijke regeling ondersteunt daarnaast het streven naar meer samenhang in de zorg, bijvoorbeeld tussen de eerste en de tweede lijn en tussen langdurige en curatieve zorg. En het bevordert de transparantie voor alle betrokkenen; een belangrijk middel om de kwaliteit van de zorg en de invloed van de cliënt te vergroten. Wet BIG: De tandartsassistent valt met betrekking tot voorbehouden handelingen, onder de werking van de wet BIG. Verplichte Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Pagina 10 van 52
Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening Het kabinet werkt aan de invoering van een verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling voor de sectoren (gezondheids)zorg, welzijn en sport, onderwijs, politie en justitie. De meldcode behelst een stappenplan dat duidelijkheid geeft over hoe te handelen bij vermoedens van geweld. Het betreft alle vormen van geweld in afhankelijkheidsrelaties, naast huiselijk geweld en kindermishandeling ook seksueel geweld, ouderenmishandeling, eergerelateerd geweld en vrouwelijk genitale verminking. Het gaat om een wettelijk verplichting tot het hebben van een meldcode en een plicht tot zorgvuldig handelen, niet om een meldplicht. Najaar 2009 is het basismodel meldcode geplaatst op http://www.meldcode.nl/. Het gebruik van een meldcode heeft effect. Daarom gaat de overheid dit verplichten. Naar verwachting treedt de Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in het voorjaar van 2011 in werking. De wet wordt gemaakt door de ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Jeugd en Gezin en Justitie. Verwacht wordt dat de toekomstige tandheelkundige zorgvraag zal toenemen. Dit komt onder andere doordat: - de bevolking nog steeds groeit; - er steeds meer oudere zorgvragers komen, die langer (partieel) dentaat blijven; - de gebitsbewustheid van de bevolking blijft stijgen. De zorgvraag zal, door toename van ouderen en medisch gecompromitteerden, ook intensiever en complexer worden. Door sommige tandheelkundige behandelaars wordt een verslechtering van de mondgezondheid met name bij jonge kinderen, jeugd en specifieke groepen geconstateerd, waardoor toenemende aandacht voor collectieve en individuele preventie nodig zal zijn. Daarnaast is de verwachting dat de vraag naar het gehele gebitsgebied (inclusief tandvlees en bot), gebitsregulatie, esthetische, specialistische en maatwerkbehandelingen zal toenemen. Verwacht wordt dat door deze ontwikkelingen ook de vraag naar regelmatige controle zal toenemen. Voor de tandartsassistent is de werkdruk de afgelopen al toegenomen en deze zal mogelijk nog verder toenemen. Er is behoefte aan meer assistentes. De assistent zal vaker zelfstandig (pijn)klachten moeten beoordelen en op basis daarvan plannen. Hiernaast zal de tandartsassistent moeten assisteren bij meer complexe en specifieke behandelingen, voorlichten over meer verschillende behandelingsmogelijkheden en meer (verwijs)contacten hebben met andere zorgverleners. Ook zal er door een toename en intensivering van de zorgvraag (nog) professioneler gewerkt worden en meer gedelegeerd worden. Door internationalisering en het te verwachten capaciteitstekort neemt ook het aantal buitenlandse beroepsbeoefenaren toe. Naast de hierboven genoemde ontwikkelingen in de beroepsuitoefening is er nog een aantal meer algemene ontwikkelingen: - de zorgvrager wordt steeds kritischer; - het gebruik van ICT, waaronder digitale communicatie, zal gaan toenemen. Voor de tandartsassistent betekent dit dat ze toegerust dient te zijn voor een meer servicegerichte benadering van zorgvragers en klaar moet zijn voor het beantwoorden van vragen van de zorgvrager. Dit vereist meer vaardigheden op het gebied van communicatie, sociale omgang, overleg, onderhandelen, etc. Ook zal de tandartsassistent vaardig dienen te zijn in het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT). Pagina 11 van 52
3. Overzicht van het kwalificatiedossier Een kwalificatiedossier kan een of meerdere kwalificaties bevatten. Met behulp van onderstaande matrix wordt, door te markeren welke kerntaken en werkprocessen de verschillende kwalificaties gemeen hebben, duidelijk gemaakt waar de verwantschap tussen de verschillende kwalificaties zich bevindt en waar kwalificaties van elkaar verschillen. Indien een dossier slechts 1 kwalificatie bevat, wordt in deze matrix alleen het overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen die bij deze kwalificatie horen. Legenda: K1: Tandartsassistent Kerntaak Werkproces K1 Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken 1.1 Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag x 1.2 Geeft voorlichting en advies x 2.1 Maakt de behandelruimte, materialen en instrumentarium gereed voor de behandeling 2.2 Assisteert de behandelaar bij tandheelkundige zorg x 2.3 Voert tandheelkundige behandelingen zelfstandig uit x 2.4 Begeleidt en informeert de zorgvrager x 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 3.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg x 3.3 Stemt de werkzaamheden af x 3.4 Voert beheertaken uit x 3.5 Voert administratieve taken uit x Kwal ificat ie x x Pagina 12 van 52
4. Beschrijving van de kwalificaties In dit hoofdstuk worden de verschillende kwalificaties van dit kwalificatiedossier nader omschreven. De kwalificaties welke deel uit maken van dit dossier zijn: Tandartsassistent Pagina 13 van 52
4.1 Tandartsassistent Algemene informatie Context van de kwalificatie Typerende beroepshouding Niveau van de beroepsuitoefening Rol en verantwoordelijkheden Complexiteit De tandartsassistent kan werkzaam zijn in diverse typen organisaties. De belangrijkste zijn de (algemene) tandartsenpraktijk (solo- en groepspraktijk, tandheelkundig centrum, gezondheidscentrum), ziekenhuizen (afdeling mondziekten en kaakchirurgie) en praktijken voor tandheelkundige specialismen. In mindere mate werken tandartsassistenten ook in regionale instellingen voor jeugdtandverzorging, verpleeghuizen, bij mondhygiënisten en het (klinisch) onderwijs bij tandheelkundige opleidingen. Kenmerkend voor de samenwerking tussen de tandartsassistent en de behandelaar is dat deze in een beperkte ruimte plaats vindt, waarbij fysiek contact met de behandelaar en de patiënt mogelijk kan zijn. De tandartsassistent heeft een deskundige, inlevende, doelgerichte, gastvrije, klantgerichte, kritische en communicatieve houding. Ze gaat integer, respectvol en met gevoel voor privacy om met zorgvragers, de afhankelijke situatie waar de zorgvrager zich in bevindt en met ethische kwesties. Ze is representatief. Ze is kritisch ten opzichte van haar eigen beroepshouding en past deze indien nodig aan. Ze kan zelfstandig werken en denkt (pro)actief mee met de zorgvrager, collega's en de behandelaar. Nauwkeurigheid en zorgvuldigheid zijn kenmerkend voor het werk van de tandartsassistent. Ook plannen en organiseren en het hanteren van druk en tegenslag zijn cruciaal in haar werk. Ze moet snel kunnen schakelen tussen werkzaamheden en daarbij prioriteiten stellen. Ze moet de grenzen van haar eigen taakgebied en deskundigheid bepalen. De tandartsassistent dient in staat te zijn te bepalen welke belangen prevaleren, zonder dat dit haar eigen belangen schaadt. Zij zal daartoe de belangen afwegen, keuzes maken, beslissingen nemen en deze onderbouwen. Zij gaat professioneel om met een mogelijk spanningsveld tussen haar persoonlijke (ethische) normen en die van anderen. De tandartsassistent werkt resultaatgericht en efficiënt, methodisch en veilig. Zij werkt kostenbewust en milieubewust in bijvoorbeeld het omgaan met materialen en zij werkt hygiënisch en ergonomisch verantwoord bij bijvoorbeeld het uitvoeren van tandheelkundige behandelingen. Niveau 4 De tandartsassistent is verantwoordelijk voor haar eigen handelen. Zij vervult bij de intake een representatieve, adviserende en ondersteunende rol. Bij het geven van voorlichting en advies is haar rol informerend en adviserend. Zij assisteert de behandelaar bij tandheelkudige behandelingen en voert in opdracht van de behandelaar ook zelfstandig tandtechnische handelingen uit. Het is belangrijk dat de tandartsassistent, in opdracht van de tandarts of behandelaar, handelt binnen de grenzen van haar bekwaamheid en bevoegdheid. Bij twijfel dient zij altijd overleg te zoeken met de behandelaar of collega s. De behandelaar draagt de eindverantwoordelijkheid voor de werkzaamheden in de tandheelkundige praktijk. De complexiteit van het beroep uit zich in werkzaamheden van de tandartsassistent die varieren van gemiddeld - tot hoogcomplex. De complexiteit is onder andere afhankelijk van de grote diversiteit van zorgvragers, de organisatie, de werkplek waar ze mee te maken heeft en de vragen waarmee ze te maken krijgt. Taken op het gebied intake en het informeren van de zorgvrager zijn over het algemeen gemiddeld complex. Taken inzake het assisteren bij een tandheelkundige behandeling of het zelf uitvoeren van tandheelkundige behandeling zijn hoogcomplex en vereisen kennis en vaardigheden, zoals kennis van preventie en behandelmethoden en het maken van bijvoorbeeld röntgenfoto's. En taken betreffende zorgdragen voor de praktijkvoering, zoals verzorgen van correspondentie en voorraadbeheer, zijn gemiddeld complex. Ze voert haar werk uit volgens standaardwerkwijzen en protocollen en richtlijnen van de organisatie. Ze verricht ook werkzaamheden waarbij verschillende standaardwerkwijzen gecombineerd moeten worden of ze maakt gebruik van nieuwe procedures die eigen deskundigheid en vindingrijkheid vereisen. Complicerende factoren zijn: - omgaan met diversiteit van de zorgvragers (naar demografische, sociale en/of culturele achtergrond, bekendheid met tandheelkundig zorgaanbod) en hun emoties/reacties tijdens de tandheelkundige behandeling; - de Pagina 14 van 52
Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Nederlands en rekenen Moderne vreemde talen zorgvuldigheid en nauwkeurigheid waarmee de assistent moet doorvragen en die nodig is voor de verslaglegging van de hulpvraag; - de noodzaak snel te kunnen schakelen tussen taken in situaties van werkdruk in combinatie met de vereiste zorgvuldigheid en nauwkeurigheid; - het maken van een koppeling tussen de gegeven adviezen en het resultaat dat de zorgvrager wil bereiken; - afbreukrisico s verbonden aan het verkeerd geven en/of opvolgen van voorlichting/advies; - afbreukrisico s verbonden aan het uitvoeren van en assisteren bij tandheelkundige handelingen (voor de zorgvrager, de tandarts en de assistent). Nee Nee In overeenstemming met de wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen zijn de voor het mbo vastgestelde referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen van toepassing. Voor deze kwalificatie zijn het referentieniveau Nederlands en het referentieniveau rekenen vastgesteld op 3F. De beroepseisen ten aanzien van Nederlands en rekenen zijn beschreven in deel C van dit dossier. Voor deze kwalificatie zijn de volgende eisen voor beheersing van het Engels van toepassing: het ERK-niveau B1 is van toepassing op de vaardigheden lezen en luisteren. het ERK-niveau A2 is van toepassing op de vaardigheden gesprekken voeren, spreken en schrijven. Pagina 15 van 52
5. Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit kwalificatiedossier beschreven. 5.1 Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Werkprocessen bij kerntaak 1 Beschrijving kerntaak: De tandartsassistent staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag. Zij verwelkomt de zorgvrager aan de telefoon of in de praktijk, vraagt naar de reden van contact, checkt de NAW-gegevens en verzekeringsgegevens. De tandartsassistent verheldert de hulpvraag en stelt de aard van de klacht en de spoedeisendheid vast met behulp van protocollen en richtlijnen. Indien nodig overlegt zij hierover met de behandelaar. De tandartsassistent maakt in overleg met de zorgvrager een afspraak met de behandelaar. Zij checkt bij de zorgvrager of de afspraak duidelijk is. De tandartsassistent geeft voorlichting en advies, met behulp van voorlichtingsmateriaal over bijvoorbeeld het voorkomen van tandheelkundige problemen, het bevorderen van mondgezondheid, mondzorgproducten, prothesen en tandheelkundige behandelingen. Zij richt zich ook op de preventie van een bepaalde klacht en het omgaan met die klacht. Zij verwijst afhankelijk van de hulpvraag naar andere deskundigen, instanties, organisaties of websites. Zij checkt bij de zorgvrager of de informatie begrepen is. 1.1 Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag 1.2 Geeft voorlichting en advies Pagina 16 van 52
5.2 Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg Werkprocessen bij kerntaak 2 Beschrijving kerntaak: De tandartsassistent maakt de behandelruimte, materialen en instrumenten gereed voor de behandeling. Ze bereidt de behandelruimte voor; zet/legt materialen, instrumenten en hulpmiddelen klaar voor de behandeling. Na afloop van de behandeling reinigt en desinfecteert de tandartsassistent de behandelunit, de verontreinigde oppervlakken, gebruikte materialen en instrumenten, slijpt de instrumenten en ruimt de materialen op. De tandartsassistent reikt op aanwijzing van de behandelaar materialen aan en assisteert de behandelaar aan de stoel. Ze zorgt dat de mond schoon, droog en toegankelijk blijft tijdens de behandeling. De tandartsassistent voert in opdracht van de behandelaar tandheelkundige handelingen uit, bijvoorbeeld: voert plaque kleurtest uit, brengt fluoride applicatie aan of maakt een rontgenfoto. Zij observeert of de zorgvrager de behandeling goed doorstaat. Ze onderneemt actie bij bijzonderheden. De tandartsassistent informeert de zorgvrager over de behandeling, de te verwachten na-effecten en eventuele vervolgstappen. De tandartsassistent begeleidt de zorgvrager voor, tijdens en na de behandeling en stelt de zorgvrager zo mogelijk gerust. Zij checkt of de zorgvrager tevreden is over de behandeling. 2.1 Maakt de behandelruimte, materialen en instrumentarium gereed voor de behandeling 2.2 Assisteert de behandelaar bij tandheelkundige zorg 2.3 Voert tandheelkundige behandelingen zelfstandig uit 2.4 Begeleidt en informeert de zorgvrager Pagina 17 van 52
5.3 Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Werkprocessen bij kerntaak 3 Beschrijving kerntaak: De tandartsassistent werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep. Zij leest vakliteratuur, volgt bijscholingen en voert haar werkzaamheden uit volgens de daar geleerde kennis en vaardigheden. Ze vraagt om feedback over haar eigen functioneren en geeft feedback aan anderen. Ze stelt samen met haar leidinggevende een persoonlijk ontwikkelplan op en voert dit uit. Ze neemt deel aan inhoudelijke discussies met collega's en anderen over het beroep en levert zo een bijdrage aan visieontwikkeling van het beroep en de beroepsuitoefening en draagt deze visie ook weer naar anderen uit. De tandartsassistent werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg door bijvoorbeeld te participeren in ontwikkel- of intervisiegroepen en door haar kennis van het vakgebied in te zetten bij verbetertrajecten.ze bewaakt systematisch de kwaliteit vanhaar werkzaamheden en signaleert en rapporteert tijdig knelpunten. Ze neemt deel aan onderzoeken die binnen de organisatie verricht worden, gebruikt waar mogelijk informatie uit wetenschappelijk onderzoek en werkt mee aan standaard- en/of protocolontwikkeling. De tandartsassistent werkt met kwaliteitszorgsystemen. Ze ziet toe op de naleving van protocollen en richtlijnen van de organisatie. De tandartsassistent stemt de werkzaamheden af met collega s onderling en met collega s van andere disciplines, draagt indien nodig werkzaamheden over, maakt afspraken over de zorgverlening en over knelpunten daarin. Zij neemt deel aan voor de afstemming van haar werkzaamheden relevante overlegvormen en collegiale consultatie. De tandartsassistent voert beheertaken uit. Zij beheert de voorraad van materialen, hulpmiddelen en voorlichtingsmateriaal. Zij plaatst bestellingen en handelt deze af. Ze onderhoudt de apparatuur. De tandartsassistent onderhoudt in het kader van deze werkzaamheden externe contacten namens de organisatie, bijvoorbeeld met leveranciers. De tandartsassistent voert administratieve taken uit. Zij past indien nodig de NAW- gegevens aan in het dossier/ informatiesysteem en schrijft nieuwe zorgvrager(s) in. Zij registreert in opdracht van de behandelaar relevante gegevens over de behandeling in het dossier. De tandartsassistent beheert en archiveert medische dossiers en schrijft in opdracht van de behandelaar gestandaardiseerde recepten en verwijsbrieven uit. Ze verzorgt de correspondentie met zorgvragers en zorgverleners, verwerkt de post. Ze verzorgt de financiële administratie, stelt in opdracht van de behandelaar begrotingen voor tandheelkundige behandelingen op. 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 3.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3.3 Stemt de werkzaamheden af 3.4 Voert beheertaken uit 3.5 Voert administratieve taken uit Pagina 18 van 52
6. Totaal overzicht proces-competentie-matrices In de proces-competentie-matrix wordt aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen van een kerntaak. Dit wordt per kwalificatie aangegeven middels blokjes. Deze moet u van links naar rechts lezen. Indien de blokjes in de matrix niet zijn gevuld, zijn deze niet van toepassing op de desbetreffende kwalificatie. Pagina 19 van 52
6.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1: Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen 1.1 Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag 1.2 Geeft voorlichting en advies Pagina 20 van 52
6.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2: Bijdragen aan tandheelkundige zorg Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen 2.1 Maakt de behandelruimte, materialen en instrumentarium gereed voor de behandeling 2.2 Assisteert de behandelaar bij tandheelkundige zorg 2.3 Voert tandheelkundige behandelingen zelfstandig uit 2.4 Begeleidt en informeert de zorgvrager Pagina 21 van 52
6.3 Proces-competentie-matrix Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 3.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 3.3 Stemt de werkzaamheden af 3.4 Voert beheertaken uit 3.5 Voert administratieve taken uit Pagina 22 van 52
Deel C: Uitwerking van de kwalificaties 1. Inleiding Deel C is vastgesteld door het bestuur van het kenniscentrum, op advies van de paritaire commissie beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Het (beroeps)onderwijs en bedrijfsleven hebben in gezamenlijkheid besloten dat de nadere uitwerking van deel C het onderwijs een goede basis biedt om een beroepsopleiding op te bouwen. In dit deel van het kwalificatiedossier wordt de informatie uit deel B gespecificeerd, voor elke kwalificatie. In de proces-competentie-matrices wordt specifiek per kwalificatie aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de onderscheiden werkprocessen. In de detaillering van de matrices wordt verantwoord waarom en hoe deze competenties van toepassing zijn. 2. Kwalificaties Detaillering proces-competentie-matrices In de detaillering van de matrices wordt duidelijk dat een bepaalde competentie van toepassing is, en wordt beschreven hoe die competenties worden aangewend ten behoeve van het resultaat van het werkproces. Per competentie kunnen meerdere componenten van toepassing zijn. Waar van toepassing, zijn kennis en vaardigheden vermeld welke nodig zijn voor competent gedrag, eventueel aangevuld met referenties (naar concrete geldende normen). Pagina 23 van 52
2.1 Tandartsassistent Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Proces-competentie-matrix Tandartsassistent Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen 1.1 Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag x x x x x x 1.2 Geeft voorlichting en advies x x x Betekenis van de kerntaak voor deze kwalificatie In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze kwalificatie. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix. Pagina 24 van 52
Detaillering proces-competentie-matrix Tandartsassistent Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies 1.1 werkproces: Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag. Zij verwelkomt de zorgvrager aan de telefoon of in de praktijk, vraagt naar de reden van contact, checkt de NAW-gegevens en verzekeringsgegevens. De tandartsassistent verheldert de hulpvraag en stelt de aard van de klacht en de spoedeisendheid vast met behulp van protocollen en richtlijnen. Indien nodig overlegt zij hierover met de behandelaar. De tandartsassistent maakt in overleg met de zorgvrager een afspraak met de behandelaar. Zij checkt bij de zorgvrager of de afspraak duidelijk is. De zorgvrager is op professionele wijze te woord gestaan en de juiste gegevens zijn verzameld en gecheckt. De hulpvraag is op de juiste wijze vastgesteld en gekanaliseerd. De ontvangen informatie en de vervolgstap zijn duidelijk voor de zorgvrager. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Gespreksvaardigheden ICT-vaardigheden Kennis van relevante doelgroepen Kennis van pathologie Nederlands - mondelinge taalvaardigheid Signaleren sociale problematiek, w.o. huiselijk geweld Sociale vaardigheden Aandacht en begrip tonen Interesse tonen Luisteren Samenwerken en overleggen Anderen raadplegen en betrekken Ethisch en integer handelen Integer handelen Verschillen tussen mensen respecteren Vakdeskundigheid toepassen Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Met druk en tegenslag omgaan Effectief blijven presteren onder druk De tandartsassistent toont belangstelling voor de hulpvraag, zij vraagt door en neemt de tijd om aandachtig te luisteren naar de aard van de klacht en laat non-verbale signalen zien die aandacht en interesse tonen, zodat de zorgvrager tevreden is over de benadering en de vervolgstap. De tandartsassistent raadpleegt de behandelaar bij twijfel over de urgentie van een (acute) situatie en de noodzaak van een behandeling, waardoor de zorgvrager verzekerd is van een snel en professioneel vervolg op de hulpvraag. De tandartsassistent respecteert de zorgvrager, gaat discreet om met gevoelige/vertrouwelijke informatie en handelt onbevooroordeeld, zodat de zorgvrager met respect en zorgvuldigheid behandeld wordt. De tandartsassistent kan bij ontvangst van de zorgvrager de klacht, de risicovolle of complexe situaties in kaart brengen, gebruikt daarbij haar vakkennis, zodat ze de hulpvraag op een juiste en professionele wijze kan kanaliseren. De tandartsassistent blijft ook in stressvolle situaties (onvoorziene of spoedeisende situaties) gericht op het werk en de zaken die gedaan moeten worden, zodat de Pagina 25 van 52
Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies 1.1 werkproces: Staat de zorgvrager te woord en kanaliseert de hulpvraag Instructies en procedures opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures werkzaamheden op een professionele wijze kunnen verlopen. De tandartsassistent maakt gebruik van standaard vragenlijsten en protocollen, zodat zij de aard van de klacht en urgentie van de hulpvraag professioneel en doelgericht kan vaststellen. Pagina 26 van 52
Kerntaak 1 Zorgdragen voor intake, voorlichting en advies 1.2 werkproces: Geeft voorlichting en advies Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent geeft voorlichting en advies, met behulp van voorlichtingsmateriaal over bijvoorbeeld het voorkomen van tandheelkundige problemen, het bevorderen van mondgezondheid, mondzorgproducten, prothesen en tandheelkundige behandelingen. Zij richt zich ook op de preventie van een bepaalde klacht en het omgaan met die klacht. Zij verwijst afhankelijk van de hulpvraag naar andere deskundigen, instanties, organisaties of websites. Zij checkt bij de zorgvrager of de informatie begrepen is. De zorgvrager heeft passende voorlichting en advies ontvangen en de betreffende informatie is begrepen. De tandartsassistent heeft op professionele wijze gebruik gemaakt van voorlichtingsmateriaal. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Presentatievaardigheden Voorlichting-, advies- en instructievaardigheden Kennis van relevante doelgroepen Kennis van materialen en instrumenten Kennis van mondgezondheid en mondzorgproducten Nederlands - mondelinge taalvaardigheid Kennis van tandheelkundige behandelingen met betrekking tot preventie, paradontologie, restauratieve tandheelkunde, prothetische tandheelkunde, endodontie, orthodontie, kaakchirurgie, implatologie Presenteren Duidelijk uitleggen en toelichten Betrouwbaarheid en deskundigheid uitstralen Materialen en middelen inzetten Geschikte materialen en middelen kiezen Op de behoeften en verwachtingen van de "klant" richten Behoeften en verwachtingen achterhalen Aansluiten bij behoeften en verwachtingen De tandartsassistent geeft voorlichting en advies over bijvoorbeeld: mondhygiëne, mondzorgproducten, onderhoud van prothesen, ze presenteert zich als ter zake kundig, legt onderwerpen duidelijk en correct uit, gebruikt heldere taal, hanteert een goed spreektempo, zodat de zorgvrager/(doel)groep beschikt over relevante informatie en deskundig advies. De tandartsassistent kiest voorlichtings- en/of instructiemateriaal dat aansluit bij het onderwerpen en zet deze materialen en middelen op een professionele wijze in. De tandartsassistent luistert actief, vraagt naar wensen en behoeften, stemt de informatie af op de vermogens van de zorgvrager en vraagt de zorgvrager of de verstrekte informatie duidelijk is, zodat de zorgvrager de informatie of het advies begrijpt en tevreden is over de benadering. Pagina 27 van 52
Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg Proces-competentie-matrix Tandartsassistent Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen 2.1 Maakt de behandelruimte, materialen en instrumentarium gereed voor de behandeling 2.2 Assisteert de behandelaar bij tandheelkundige zorg 2.3 Voert tandheelkundige behandelingen zelfstandig uit 2.4 Begeleidt en informeert de zorgvrager x x x x x x x x x x Betekenis van de kerntaak voor deze kwalificatie In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze kwalificatie. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix. Pagina 28 van 52
Detaillering proces-competentie-matrix Tandartsassistent Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg 2.1 werkproces: Maakt de behandelruimte, materialen en instrumentarium gereed voor de behandeling Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent maakt de behandelruimte, materialen en instrumenten gereed voor de behandeling. Ze bereidt de behandelruimte voor; zet/legt materialen, instrumenten en hulpmiddelen klaar voor de behandeling. Na afloop van de behandeling reinigt en desinfecteert de tandartsassistent de behandelunit, de verontreinigde oppervlakken, gebruikte materialen en instrumenten, slijpt de instrumenten en ruimt de materialen op. De behandelunit is veilig, hygiënisch en gereed voor de geplande behandeling. Na afloop van de behandeling zijn de behandelunit en het instrumentarium gereinigd en opgeruimd. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Kennis van protocollen met betrekking tot: hygiëne, veiligheid, ARBO, milieu, kwaliteitszorg, ergonomisch werken Materialen en middelen inzetten Geschikte materialen en middelen kiezen Goed zorgdragen voor materialen en middelen De tandartsassistent kiest voor de behandeling de juiste materialen en middelen, legt deze in een logische volgorde klaar, ze zorgt ervoor dat de instrumenten en materialen gereinigd zijn en de ruimte netjes opgeruimd is, zodat de behandelruimte en de materialen steeds weer gebruiksklaar zijn. Pagina 29 van 52
Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg 2.2 werkproces: Assisteert de behandelaar bij tandheelkundige zorg Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent reikt op aanwijzing van de behandelaar materialen aan en assisteert de behandelaar aan de stoel. Ze zorgt dat de mond schoon, droog en toegankelijk blijft tijdens de behandeling. De tandartsassistent heeft de behandelaar op een professionele wijze geassisteerd bij de behandeling en op aanwijzing handelingen uitgevoerd. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Kennis van behandelmethoden Kennis van materialen en instrumenten Kennis van relevante protocollen Samenwerken en overleggen Afstemmen Instructies en procedures opvolgen Instructies opvolgen Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Werken conform voorgeschreven procedures De tandartsassistent overlegt tijdens de behandeling tijdig, duidelijk en regelmatig bij het aanreiken van materialen, zodat zij kan anticiperen op aanwijzingen van de behandelaar en het assisteren op een professionele manier verloopt. De tandartsassistent werkt volgens protocollen van de organisatie/ praktijk, volgt de instructies van de behandelaar op, gebruikt instrumenten en middelen, bedient apparatuur volgens werkinstructies van de praktijk en houdt zich aan de wet- en regelgeving, waardoor ze de behandelaar op professionele wijze kan assisteren. Pagina 30 van 52
Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg 2.3 werkproces: Voert tandheelkundige behandelingen zelfstandig uit Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent voert in opdracht van de behandelaar tandheelkundige handelingen uit, bijvoorbeeld; voert plaque kleurtest uit, brengt fluoride applicatie aan of maakt een röntgenfoto. Zij observeert of de zorgvrager de behandeling goed doorstaat. Ze onderneemt actie bij bijzonderheden. De tandartsassistent heeft in opdracht van de behandelaar op een professionele wijze tandheelkundige handelingen zelfstandig uitgevoerd. Bij bijzonderheden is adequaat gehandeld. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Kennis van tandheelkunde Kennis van materialen en instrumenten Kennis en vaardigheden met betrekking tot ondersteunende tandheelkundige behandelingen zoals: behandelgebied droogleggen, cofferdam en matrixband, afdrukken, gipsmodellen, ind. lepels, noodkronen, röntgenfoto's, hechtingen verwijderen Kennis en vardigheden met betrekking tot orthodontische tandheelkundige behandelingen zoals: nemen en maken van afdrukken, verwisselen van draden en elastiekjes Kennis en vaardigheden met betrekking tot preventieve handelingen zoals: plaque kleurtest, fluoride applicaties, behandelen gevoelige tandhalzen Kennis van protocollen met betrekking tot: hygiëne, veiligheid, ARBO, milieu, kwaliteitszorg, ergonomisch werken Kennis van relevante wet- en regelgeving kennis van WIP richtlijnen Vakdeskundigheid toepassen Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Materialen en middelen inzetten Materialen en middelen doelmatig gebruiken Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Kwaliteit leveren Kwaliteitsniveaus halen Instructies en procedures opvolgen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen De tandartsassistent werkt bij het uitvoeren van tandheelkundige behandelingen vakkundig, precies, bedreven en accuraat zodat de tandheelkundige handelingen op een deskundige wijze worden uitgevoerd en bij bijzonderheden op de juiste wijze is gehandeld. De tandartsassistent is goed op de hoogte van de werking van de materialen en middelen die ze gebruikt en zet de materialen en middelen zo efficiënt en effectief mogelijk is, zodat de tandheelkundige handelingen verantwoord worden uitgevoerd. De tandartsassistent richt zich op het in één keer goed en correct uitvoeren van tandheelkundige behandelingen en kent en hanteert daarbij de geldende kwaliteitseisen van de tandartspraktijk, zodat de behandeling kwalitatief verantwoord en efficiënt gebruikt. De tandartsassistent voert in opdracht van de behandelaar tandheelkundige handelingen uit volgens protocollen en richtlijnen van de organisatie/praktijk, handelt volgens milieu- en veiligheidsregels en houdt zich aan de wet- en regelgeving, waardoor de zorgvrager en zijzelf bij de uitvoering van de behandeling geen onnodige risico's lopen. Pagina 31 van 52
Kerntaak 2 Bijdragen aan tandheelkundige zorg 2.4 werkproces: Begeleidt en informeert de zorgvrager Omschrijving Gewenst resultaat De tandartsassistent informeert de zorgvrager over de behandeling, de te verwachten na-effecten en eventuele vervolgstappen. De tandartsassistent begeleidt de zorgvrager voor, tijdens en na de behandeling en stelt de zorgvrager zo mogelijk gerust. Zij checkt of de zorgvrager tevreden is over de behandeling. De zorgvrager is op professionele wijze begeleid tijdens de behandeling en is voldoende en op heldere wijze geïnformeerd en zo goed mogelijk gerustgesteld over de eventuele na-effecten van de behandeling. Vakkennis en vaardigheden Competentie en component(en) Prestatie-indicator Presentatievaardigheden Sociale vaardigheden Aandacht en begrip tonen Anderen steunen Presenteren Duidelijk uitleggen en toelichten Betrouwbaarheid en deskundigheid uitstralen Op de behoeften en verwachtingen van de "klant" richten Aansluiten bij behoeften en verwachtingen "Klant"-tevredenheid in de gaten houden De tandartsassistent herkent wanneer de zorgvrager het moeilijk heeft voorafgaand of tijdens de behandeling en biedt de nodige ondersteuning zodat de zorgvrager zich gesteund voelt. De tandartsassistent presenteert zich als ter zake kundig en wekt vertrouwen op basis van haar deskundigheid, legt zaken duidelijk en correct uit, gebruikt heldere taal en hanteert een goed spreektempo, zodat de zorgvrager volledig op de hoogte is van de behandeling en vertrouwen heeft in hetgeen hem te wachten staat. De tandartsassistent vraagt aan de zorgvrager of de behandeling naar verwachting verloopt en checkt of de begeleiding en informatie aansluit bij de behoeften en verwachtingen, zodat de zorgvrager hierover tevreden is. Pagina 32 van 52