NT00105_16 Nadere Toegang op inv. nr 16 uit het archief van het Gerechtsbestuur Schalkwijk, 1685-1810 (105) H.J. Postema November 2014
Inleiding Dit document bevat regesten van de processen die voor het Hof van Utrecht gevoerd zijn over het verstrekken van akten van indemniteit. Deze bestrijken de periode 1735-1803. De datum voor het regest is meestal niet de datum waarop het verzoekschrift is geschreven. Deze zijn doorgaans niet gedateerd. De datum betreft het besluit dat genomen is door het Hof van Utrecht of de datum dat de gedaagde voor het Hof wordt geciteerd. 2
Regesten 12-3-1735 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Sinds 1734 woont daar Jan van Ewijck, voorgevende te wezen meester-chirurgijn. Hij zei dat hij geen kinderen had. Maar na enige tijd bleek hij een zoontje van 6-7 jaren te hebben. En in mei is zijn zuster Maria van Ewijck bij hem komen wonen met een dochtertje (5-6), en zijn moeder, huisvrouw van N. Ewijck, meesterchirurgijn die geen vaste woonplaats houdt, zijnde allen in slechte staat. Zij kunnen geen akte leveren. Het Hof beveelt dat zij binnen 3 maanden akte moeten leveren. 4-3-1743 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Sedert enige tijd wonen Johannes Mesoije en zijn twee dochters, Willem van Dinteren en zijn vrouw Lijsbeth, en ene Gerrit de Heus, zowel uit de provincie Holland als uit het Sticht, in Schalkwijk zonder akte in te leveren. 6-11-1734 Geciteerd Gijsbert Schimmel op verzoek van schout en gerecht van Tull en t Waal. 3-4-1744 Uit naam en vanwege schout en gerecht van Schalkwijk wordt de bode gelast om de volgende personen te citeren voor het Hof: de weduwe de Cruijff met drie kinderen op het huis te Vuijlcop, met nog een juffrouw, Anthonij van Schaijck met zijn vrouw en kinderen, Gerrit van Roijen met zijn vrouw, en de vrouw van Aalbert de Heus, en Stijntje van Weerden met vier kinderen op Rietveld. Anthonij van Schaijck heeft zijn akte ingeleverd, evenals Gerrit van Roijen. De weduwe de Kruijff zegt dat haar man naar de schout van Bunnik zou gaan. Zij is niet van plan een akte te geven. Aalbert de Heus geeft aan dat er meer zijn die geen akten hoeven te geven, zoals Jacob van der Worp en Hendrik Hol. Hij wil ook niet geven. Stijntje van Weerden geeft aan dat haar kinderen te Schalkwijk zijn geboren. En of het gerecht soms denkt dat zij de kost niet kan verdienen? 24-11-1746 Verzoekschrift van Jan van der Sluijs en zijn vrouw Anna Cros. Hij heeft 28 jaren en zij 51 jaren te Schalkwijk gewoond. Door ouderdom en onvermogendheid zijn zij niet langer in staat de kost te verdienen. Jan is rooms en Anna gereformeerd. Jan heeft het gerecht verzocht om enig onderhoud. Dat kreeg hij niet. Anna heeft wel iets gekregen van haar diaconie, maar kan niets meer krijgen. Zij zijn tot de uiterste armoede vervallen. 3
26-7-1755 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. In mei 1754 zijn hier komen wonen de vrouw van Aart van den Boogh, Frederik van den Broek met zijn vrouw en kinderen, Cornelis van der Poel met zijn vrouw en schoondochter, Jacob Buijs met zijn vrouw en zoon, Jan van Rijnsburg en Maria van Eversteijn, huisvrouw van Gerrit Brouwer. Zij weigeren akte in te leveren. De vrouw en kinderen van Frederik hebben er later een ingeleverd, evenals Cornelis, Jacob en Jan. 21-1-1788 Verzoekschrift van Jan Schimmel, thans wonende Vreeswijk, dat hij enige jaren als tuinman heeft gediend onder het gerecht van Breukelen Proostdije, dat hij tevoren het laatst heeft gewoond onder Tull en t Waal. Dat gerecht heeft hem een akte geleverd van het gerecht Schalkwijk, waar hij geboren is. Deze akte is zoek geraakt. Het gerecht van Vreeswijk wil een nieuwe akte. Jan kan dit niet krijgen van Schalkwijk noch van Tull en t Waal. 2-4-1789 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Daar is komen wonen Gerrit van Oort, vrouw en kinderen, won. op Rietveld. zij komen uit t Waal. Zij moeten toch een akte zien te krijgen van Tull en t Waal. 2-4-1789 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Daar is komen wonen de vrouw van Jan Liefjes van Maasbommel, zonder akte van indemniteit. 2-4-1789 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Daar zijn komen wonen Ferdinant van den Brink, met zijn vrouw, wonende in de Nadorst. Zij komen uit t Goij. En Meerten van Gasteren, wonende bij A. de Beus, gekomen van Culemborg. Meerten zegt dat hij uit Culemborg verbannen is en daarom geen akte kan leveren. Hij zegt mogelijk pardon te zullen krijgen. En Cornelis van Schaijck met zijn kinderen. Hij komt uit Odijk en woont bij Willem van der Linden. En de bakker Engelbert Heijlbron uit Culemburg. Engelbert zegt dat zijn vrouw in Schalkwijk geboren is maar enige tijd in Culemborg gewoond heeft en nog woont en nu en dan maar bij hem komt te Schalkwijk. Hij zegt dat hij in november weer uit Schalkwijk zal vertrekken. Hij zegt dat hij voor zijn kinderen enige maanden geleden een akte uit Utrecht heeft geleverd. En Jan Putman met zijn zuster en een kind, gekomen van Schonauwen. En de jood Joseph, gekomen van Culemborg. Hij woont bij Jan Bosman. En Gerrit van Oort, vrouw en kinderen, won. op Rietveld, gekomen van Tull en t Waal. En Abraham Blom en zijn vrouw, gekomen van Ijsselstein en Wijk bij Duurstede, won. Rietveld. Abraham zegt dat hij zijn akte heeft ingeleverd en die van zijn vrouw komt binnenkort. En de vrouw van Jan Liefjes, gekomen van Maasbommel. 4
7-4-1789 Hof beveelt, op verzoek van schout en gerecht van Schalkwijk, om te intineren Meerten van Gasteren, Engelbert Heijlbron, de jood Joseph Abraham Blom en de vrouw van Jan Liefjes. 22-5-1789 Hof beveelt, op verzoek van schout en gerecht van Schalkwijk, om te intineren Engelbert Heijlbron, de jood Joseph en de huisvrouw van Jan Liefjes. 3-4-1790 Verzoekschrift van schout en gerecht van Honswijk. In mei 1789 is daar komen wonen Roelof Veld en zijn vrouw Aaltje de Jong, met hun minderjarige kind, zonder akte te leveren. 23-6-1790 Verzoekschrift van de weduwe van Willem Mulders, won. Schalkwijk, dat zij het ongeluk heeft gehad dat deze winter haar man is overleden, nalatende haar en haar vijf kinderen. Zij is niet in staat de kost te kunnen verdienen. Zij en haar kinderen zijn in Schalkwijk geboren. De armmeesters willen haar onvoldoende helpen. 26-6-1790 Verzoekschrift van Pieter van Bunningen, won. Schalkwijk. Hij heeft 48 jaren als daghuurder daar gewerkt. Nu is hij door ouderdom niet langer in staat de kost te verdienen. De roomse armmeesters van Schalkwijk willem hem niet helpen. 10-8-1791 Verzoekschrift van Gerardus van Schaick, rooms, won. Utrecht. Hij wil met zijn vrouw Adriana Groeneveld en hun drie kinderen Aletta, Gijsberta en Cornelius van Schaick, allen geb. Utrecht, verhuizen naar Schalkwijk. Zij krijgen een akte van Utrecht. Zij zijn 1-11-1793 verhuisd naar Hardenbroek. 19-7-1792 Verzoekschrift van Adrianus Verweij en Teuntje Verweij, geb. op Rietveld onder Schalkwijk. Zij zijn in 1791 met hun ouders naar Vreeswijk vertrokken met een akte van Schalkwijk, dd. 28-5-1791. Zij zijn in de uiterste armoede geraakt maar krijgen niets van de diaconie. Omdat zij in Tull en t Waal kerken, vindt het gerecht van Schalkwijk dat die kerk hen moet onderhouden. Het Hof is het hiermee eens. 8-12-1792 Verzoekschrift van schout en gerecht van Schalkwijk. Predikant en kerkenraad der gereformeerde gemeente te Schalkwijk hebben aan gerecht van Schalkwijk te kennen gegeven dat Johanna Jacoba van Doorn, geb. Jutphaas, gereformeerd, sedert enige tijd logeert ten huize van Jan Lufjes, won. Schalkwijk. Zij is hoogzwanger. De kerkenraad is beducht dat zij te Schalkwijk zal bevallen en tot alimentatie van de diaconie zal komen. Verzoek om te laten vertrekken uit dit gerecht. 25-11-1803 De gerechtsbode van Schalkwijk is herhaalde malen bij Jan Putjes en zijn vrouw, Antonie de Wit en Hendrijntje van den Akker met haar man 5
Aart van Dijk en bij Peter Maas, geb. te Ravestein in Gelderland, geweest om akten te vragen. Zij willen die niet leveren. z.j. Twee blanco verzoekschriften. Blijkbaar een standaard tekst. 6