NT00064_2478. Nadere Toegang op inv. nr uit het archief van de. Dorpsgerechten, (64)

Transcriptie

1 NT00064_2478 Nadere Toegang op inv. nr 2478 uit het archief van de Dorpsgerechten, (64) H.J. Postema December 2011

2 Inleiding Dit document bevat regesten op een deel van de dorpsgerechten van Leersum. Het gaat om inventarisnummer 2478 met stukken betreffende voor het gerecht gevoerde lijfstraffelijke en boetstraffelijke processen. 2

3 Regesten Interrogatorien om te horen Roelof van Velpen x Neeltje van Woudenberg. Hij is 45 en zij 38 jaar oud. Of er op in hun huis is ingebroken. Er zijn drie kisten van Cornelis Westbroek, Hendrik Willemsen en van hun zoon open gebroken. Roelof en Neeltje hebben vier knechten en meiden: Cornelis Westbroek, Hendrik Willemse, Cornelis Reijerse en Willem Peel en nog een meid. Roelof heeft vermoeden dat Bil Smoussen te Doorn residerende dit heeft gedaan. [2478] Gerechtsbode meldt dat hij bij Willem Agterberg is geweest en daar zijn merries heeft geëxamineerd en er eene gevonden zijnde een swart kolde welke veulen dragende was die hij Willem Agterberg niet konde doen blijken door eene keurhengst gedekt te zijn. Hij kon ook niet bewijzen dat hij hem met veulen gekocht had. [2478] 1779 Request van Cornelis de Wijs aan gerecht van Leersum over merrie van Willem Achterberg. [2478] Verklaring van Willemijntje Jansen van Apeldoorn, 23 jaar [2478] 1783 Request van Weenink aan gerecht Leersum over Huijbert Meerwijk, knecht van Dirk van de Geer. [2478] 1783 Dagvaart voor Huijbert van Meerwijk (met nog 9 stukken) [2478] Dagvaart voor Arie van Geeresteijn en Gerrit Dirksen [2478] 1783 Inventaris van de stukken betreffende Huijbert van Meerwijk [2478] 1783 Intendit aan Huijbert van Meerwijk [2478] Drossaard meldt dat Dirkje Marees zich heeft schuldig gemaakt aan openbare hoererij op zondag In vroeger jaar heeft zij zich al laten bezwangeren. In 1787 heeft zij geestelijke correctie gehad, egter zo het blijkbaar is, zonder eenige de minste betering haares leevens. Zij woont op dit moment te Wijk bij Duurstede. Weenink krijgt toestemming haar te vervolgen. [2478] Klaas van Gerestein, 63 jaar, won. Leersum, verklaart dat hij op maandagavond 8 april gezien heeft dat een menigte mensen in Leersum vreugde bedreeven en op het land van Jorden Steenbeek een Pek- off Teertou branden, en bij die geleegentheijd zoogenaamde prinsenliedjes werden gezongen. s Avonds om halv een uur, zijn zij voorbij het huis van ds. Gobius gekomen tot bij het huis van schoolmeester Maurits Versteeg. Uit het zoldervenster werd met een snaphaan geschoten. Bij het tweede schot werd Hendrik, een zoontje van Klaas in zijn been of bil geschoten. Er zijn toen geen dreigementen veel min eenige dadelijkheeden aan de persoon van meergend Maurits Versteegh zijn huijs, of ijmand van zijne Famille gedaan. [2478] Everijntje van Barneveld, 25 jaar, huisvrouw van Cornelis Steenbeek, won. Leersum, verklaart dat zij dat ook gezien heeft. [2478] Hendrikje Mores, 20 jaar, won. Leersum, verklaart hetzelfde. [2478] Jan Spijkhoven ruim 30 jaar oud, won. Leersum, idem. Zijn broer, Cornelis kreeg een schot vlak langs het hoofd. Er is vijfmaal geschoten uit het raam. [2478] Pieter Brouwer, 25 jaar, won. Darthuizen, verklaart idem [2478] 3

4 Jan Spijkhoven 30 jaar idem. [2478] Gerrigje Verhage, 40 jaar, huisvrouw van Mores Elbertse, won. Leersum, verklaart idem. [2478] Cornelis Spijkhoven, 20 jaar, won. Leersum, idem. [2478] Gijsje van Woudenberg, 18 jaar, won. Leersum idem [2478] Jan van Heeteren, smitsknegt, 24 jaar, won. Leersum, idem. [2478] Willem van Doornik, 45 jaar, idem. [2478] Gerrigje van Barneveld, huisvrouw van Hendrik Takken, smit, 36 jaar, idem. [2478] Sander van Maanen, 20 jaar, geb. Veenendaal, verklaart idem. (met nog vele andere stukken over deze zaak) [2478] Attestatie van Johannes Koedam, kastelein in de dorstigen Jager te Zoelmond x Gozina Schaaij over Willem van Doornik en Anthonij van Alewijk. Zij verklaren dat alleen Willem bij hen heeft geslapen. [2478] Verklaring van Sander van Maanen, 21 jaar, won. Leersum, ten verzoeke van Willem van Doornik, meersterkleermaker dat hij ruim 4,5 jaar als knecht bij hem heeft gewoond en dat Willem hem nog heeft aangezocht om met hem Godloze en verboode Conversatie te houden, veel min getragt mijn mannelijkheid te bevoelen, en te betasten. Willem van Doornik is ipv Maurits Versteeg aangesteld als bode van Leersum. Voor die tijd wist hij niet dat Willem gehaat werd. Maar al spoedig na de aanstelling op een zaterdagavond is er door Cornelis van den Broek en Dirk van Vulpen een groot en verschrikkelijk geraas en getier bij de wooning van Willem van Doornik gemaakt. Dat herhaalden zij verschillende avonden. Op een andere zaterdagavond zaten Willem van Doornik met Sander van Manen en Jannigje van den Bogaard, vrouw van Willem, en Willemijntje de Kruijf, wed Evert Brouwer en Geertruij de Waal, vrouw van Klaas van Gerestein op een boom die ten dele voor het huis van Willem en ten dele voor het huis van Klaas Gerestein lag. Cornelis en Dirk kwamen opnieuw. Dirk ging aanstonds op de straat leggen, dat Cornelis van den Broek nog staande van agteren zijn kleeren opbeurde een sterke wind gelaaten heeft waarna denselve Cornelis van den Broek meede op de straat bij Dirk van Vulpen is gaan leggen, dat beide die perzoonen alzo leggende allervuilste taal uitspraaken van Naijen, Neuken, Pis, en dier gelijke gepaard met ijsselijke vloeken, zeggende Dirk van Vulpen nog daar en booven dat hij bijde weduwe Brouwer in haar Kamer wilde gaan om haar te naijen dat hij dat zo goed kon eneen goede Pis hadde. [2478] Geertruij de Waal, huisvrouw van Klaas van Gerestein, 56 jaar, won. Leersum, verklaart naast Willem van Doornik te wonen en veel omgang met hem te hebben gehad en hem te kennen als een braav man. Totdat hij bode werd wist zij niet dat hij gehaat was. Zij verklaart verder hetzelfde. [2478] Interrogatorien om te horen Jan van Heeteren, won. Leersum, uit naam van Willem van Doornik. Hij is jaar. Hij zegt te hebben horen zeggen zo Willem van Doornik geen Bode was geworden hij geen sodomiter zou geweest zijn. [2478] Aart Spijkhoven, 38 jaar, Jacob van Laar, 30 jaar, Hendrik Kamphuizen, 26 jaar en Jacob Vlastuin, 21 jaar, alle ongetrouwd en won. Leersum, 4

5 verklaren ten verzoeke van Willem van Doornik, dat Willem bij hen goed bekend staat. [2478] 1794 Zeer uitgebreide memorie betreffende Willem van Doornik [2478] Vragen aan Hendrikje Marees, geboren Leersum, 20 jaar oud of zij op zondag in Amerongen is geweest. Zij zegt van niet. Maar dat zij daar op maandag is geweest met drie Franse soldaten. Zij heeft zich daar laten misbruiken met geweld door die soldaten. De soldaten hebben haar thuis in Leersum opgehaald. In de nacht van 21 op is zij te Amerongen geweest ten huize van Klaas van Os. Daar heeft zij met de soldaten jenever gedronken. Ook ten huize van haar moeder heeft zij zich 3-4 keer laten misbruiken. [2478] Verklaring van Elisabeth Veenhof, wed Jan van Veenendaal, 41 jaar over gebeurde met Hendrikje Marees. En nog een request van drossaard. En een verklaring van Wouter Cornelisse Oosterbeek, 31 jaar. En een frans stuk. [2478] 5