Gerechtsbestuur Dwarsdijk of Nijendijk, 1701-

Transcriptie

1 NT00027_45_46 Nadere Toegang op de inv. nrs uit het archief van het Gerechtsbestuur Dwarsdijk of Nijendijk, (27) A.A.B. van Bemmel 2006, met wijzigingen in 2014

2 Inleiding Deze notitie bevat een chronologische lijst van regesten van stukken in het archief van het gerechtsbestuur Dwarsdijk ( ), aanwezig in het het Regionaal Historisch Centrum Zuidoost Utrecht (RHCZOU). Van waren Dwarsdijk en Werkhoven gecombineerd tot Werkhoven, in 1798 werden Dwarsdijk en Werkhoven samengevoegd en in 1801 weer ontbonden tot zelfstandige gerechten. (Medio 1811 zijn Dwarsdijk en Cothen verenigd tot de gemeente Cothen.) Tijdens de samenvoeging (!) met Werkhoven opgemaakte akten betreffende Dwarsdijk zijn indertijd ingeschreven in registers van het gerecht Werkhoven. Na de ontbinding is in ieder geval een deel van die akten weer afschreven in registers van Dwarsdijk zelf. De betreffende registers van het gerecht Werkhoven zelf zijn niet bewaard gebleven. Van een akte waarvan zowel de minuut als het protocol aanwezig is, is één regest opgemaakt. Omdat er soms tussen minuut en protocol kleine (schrijf)verschillen bestaan, wordt aanbevolen beiden te bezien. Bij akten die zijn niet gedateerd danwel waarvan de datering (sterk) is beschadigd, is tussen [ ] een benaderde datering in het regest opgenomen. In opgeborgen danwel ingebonden staat hebben de akten niet altijd de juiste chronologische volgorde. Protocolakten betreffen soms registratie van elders en vaak eerder opgemaakte akten. In deze notitie is de datum van registratie aangehouden dus níet de datum van opmaking. Niet-ingebonden akten zijn soms dossiersgewijs opgeborgen maar voor deze notitie is de chronologische volgorde aangehouden. Blad staat voor blad, fol. voor folio en p. voor pagina; m staat voor morgen (0,848 hectare; nb: 1 hoeve is doorgaans 16 morgen ofwel 13,57 ha; 1 akker is doorgaans 4 soms 3 morgen; 1 morgen is 6 hont à 0,14 ha); r staat voor roede (3,76 meter) en v staat voor voet (0,376 meter); Ook in het archief van het Domkapittel in Het Utrechts Archief bevinden zich stukken van/voor het gerecht Dwarsdijk onder meer aangaande de benoeming van schepenen (nrs , 3651, ). Dit document bevat regesten op de inv.nrs 45-46: 45. Akten van indemniteit, afgegeven door het gerecht, Akten van indemniteit, ingekomen bij het gerecht, met bijlagen,

3 Regesten Afschrift van alsdan afgegeven acte van indemniteit van het gerecht Nijendijk, in de gerechtskamer, door Ludolph Adriaen de With, schout, Willem van Noort en Hendrik Jansz. van Spithoven, schepenen van Nijendijk, aan Jacob Petersz. van Bennecum met zijn tien kinderen, gewonnen onder Nijendijk, die naar Werkhoven gaan vertrekken (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 45, blad 1-2) Verklaring van Christiaan Sanderson, schout en secretaris, dat schout en gerecht van Nijendijk op ten behoeve van het gerecht Heemstede een acte van indemniteit hebben afgegeven aan Cornelis van Maurik x Teuntje Hendrikse in den Engh en hun zeven kinderen, speciaal uitgeleverd voor hun zoon Cornelis van Maurik (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 45, blad 3 en 4; n.b. 2x) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Schalkwijk voor Roeloff Goes x Maria van Schaijck die hebben gewoond in Schalkwijk en nu in Dwarsdijk, met hun vijf kinderen te weten Frans (13 jaar), Hendrik (11 jaar), Arien (9 jaar), Jan (8 jaar), Lambert Goes (5 jaar) (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 3-4) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Cothen voor Teunis van Cooten met zijn vrouw en vier kinderen te weten Marigie, Hendrica, Cornelia en Rijck van Cooten; [was getekend] Johannes Drothman, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 5-6) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Schalkwijk voor Cornelia Goes, omtrent 30 jaar, geboren te Schalkwijk (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 7-8 en Dorpsgerechten, 597, fol. 67r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Houten en t Goy voor Michiel van der Louw (27 jaar) x Antje Tillemans (28 jaar), beiden geboren aldaar (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 9-10 en Dorpsgerechten, 597, fol. 67r-67v) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Cothen voor Jan [geen achternaam; Verheul - zie RK-Doopboek Werkhoven ] (ruim 2 jaar), kind van Tonia de Graaf; [was getekend] J.J. van Straten, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 11 en Dorpsgerechten, 597, fol. 67v-68r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Nederlangbroek voor Tonia de Graaf, dochter van van Dirck de Graaf; [was getekend] J.J. van Straten, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 11 en Dorpsgerechten, 597, fol. 68r) 3

4 Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Nederlangbroek voor Jan Kuijer (één en kwart jaar); [was getekend] J.J. van Straten, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad, 12-13) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Nederlandbroek voor Cornelis (3,5 jaar), zoon van Jan Kuijer, geboren aldaar; [was getekend] J.J van Straten, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 14-15) Ingekomen acte van indemniteit van Culemborg voor Elsje Marie Spithoven (8 jaar), Cornelia Spithoven (7 jaar), Jannigje Spithoven (6 jaar), Jan Spithoven (5 jaar), Johannes Spithoven (1 jaar) (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 69r-69v) Ingekomen acte van indemniteit van Cothen voor Cornelis van Eck x Marrigje van Maurik met hun kinderen te weten Sophia van Eck (23 jaar), Gijsbert (21 jaar), Jaantje (19 jaar), Gerrit (16 jaar), Maria van Eck (12 jaar); [was getekend] J.J. van Straten, secretaris; [in de marge] extract door J.C. de Graaf uitgeleverd dd tbv. Gerrit van Eck (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 69v-70r) Extract uit het doopregister te Werkhoven afgegeven door pastoor Petrus van der Kroon inhoudend dat anno 1757 is gedoopt Johannes, geboren aan de Dwarsdijk, zoon van Gerrit Kloek en Claasje van Meulen, de peter Jannetje Sweserijn (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 20) Ingekomen akte van indemniteit van Werkhoven voor Willem Vermeent, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die voornemens is zich metterwoon naar elders te begeven en in geval van armoede door der roomse armmeesters van de kerk van Werkhoven zal worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 21-22) Ingekomen akte van indemniteit van Wijk bij Duurstede voor Jan van Ingen, aldaar geboren en van de gereformeerde godsdienst (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 23-24) Ingekomen akte van indemniteit van Werkhoven voor Johannes van Lint, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die voornemens is zich naar Cothen te begeven en in geval van armoede door der roomse armmeesters van de kerk van Werkhoven zal worden onderhouden; [in de marge] is in Hardenbroek komen wonen en is naar Cothen vertrokken (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 25-26) Ingekomen akte van indemniteit van de predikant te Westervoort voor Anna Catharina Wolters, geboren aldaar (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 70r) Extract uit het doopregister van de RK-gemeente te Werkhoven voor de volgende aan de Dwarsdijk geboren kinderen van Jan van Diden en Gijsje Limmen: is gedoopt Dirk, Maria, Cornelia, Jacoba, 4

5 Henricus; [was getekend] Petrus van der Kroon, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 29-30) Extract uit het doopregister van de RK-gemeente te Werkhoven voor Joannes, geboren onder de Dwarsdijk, gedoopt , zoon van Jan Wigman en Elsje Adams, peter Dirk Wigman; [was getekend] P. van der Kroon, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 33-34) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Cothen dd voor Japik, Caatje en Jan van Odijk, kinderen van Frans van Odijk en Neeltje Roskam, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich naar elders hebben begeven en ingeval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk van Cothen zullen worden onderhouden; [was getekend] W.H. Vroome, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 56v-57r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Werkhoven dd voor Ariaantje de Bie, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven, en in geval van armoede door roomse armmeesters van Werkhoven zal worden onderhouden; [was getekend] D. de Ridder, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 58v-59r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Schalkwijk voor Jan van den Boog, geboren in Schalkwijk, van de roomse godsdienst, die voornemens is zich naar elders te begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk van Schalkwijk zal worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 37) Uittreksel uit het doopregister van de RK-kerk van Werkhoven en Cothen voor Joannes, geboren aan de Dwarsdijk, gedoopt , zoon van Jan van Scherpenzeel en Theodora Spaan, ten doop gehouden door Jan Spaan; [was getekend] W. Tellegen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 38-39) Ingekomen acte van indemniteit van het kerspel Ewijk en de heerlijkheid Doddendaal in het Rijk van Nijmegen voor Pieternella van Dijk, geboren in Ewijk en daar enige tijd opgevoed, van eerlijke ouders die nog in leven zijn (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 77r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Cothen voor Joanne van Rijn, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk van Cothen zal worden onderhouden; [was getekend] W.H. Vroome, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 77v) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Jaarsveld voor Maagje Pieterse Spruijtenburg, oud 23 jaar, geboren onder Cappel (parochie Lopik en 5

6 Cappel) (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 77r-77v) Ingekomen acte van indemniteit van de hoge heerlijkheid Zuylestein en Leersum voor Janus, oud... [vier jaar: zie Doopboek NH-Leersum], Frederik, oud twee jaar, en Gijsbert, oud... [drie maanden: idem] jaar, kinderen van Gijsbert Vermeulen en Jannigje Vulperhorst, geboren aldaar en van de gereformeerde godsdienst, die zich metterwoon naar elders hebben begeven en in geval van armoede door de diaconie van de kerk van Leersum zullen worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 46) Extract uit het doopregister van de RK-gemeente te Werkhoven voor Coba, geboren in de Pappelebuurt, gedoopt , dochter van Hannes Spaan en Marie van Hasendonk, de peet Willem van Hasendonk (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 47-48) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Nederlangbroek voor Geertruy Niekerk, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven en in geval van armoede door de armmeesters van de kerk van Cothen zal worden onderhouden; [was getekend] Philip Christian Popp, secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 49-50) Ingekomen acte van indemniteit van de stad Wijk bij Duurstede voor Cornelia van Linden, huisvrouw van Willem van Werkhoven, en haar vijf kinderen te weten Maria, Eva, Petronella, Willem en Hendrik van Werkhoven, allen aldaar geboren en van de roomse godsdienst (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 51-52) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Vreeswijk voor Nicolaas Hoffman, geboren aldaar, oud omtrent 35 jaar en van de roomse godsdienst, zoon van Hendrik Hoffman, die zich metterwoon naar elders zal begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de RK-gemeente vergaderd aan het boveneind van Jutphaas, zal worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 597, fol. 100v-101r) Extract uit het doopboek van de RK-gemeente van Wijk bij Duurstede voor Hillegundis, gedoopt , dochter van Adrianus Spithoven en Susanna van Bemmel, geheven door Henricus Spithoven; [was getekend] Joes van Lugtenburg, pastoor; [in de marge] is haar door het gerecht Dwarsdijk een acte of declaratie van indemniteit geaccordeerd (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 53) Ingekomen acte van indemniteit van het gemeentebestuur van Schalkwijk voor Hendrik Oostveen, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk te Schalkwijk zal worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 56-57) Ingekomen acte van indemniteit van het gemeentebestuur van Nederlangbroek voor Wilhelmina Beving, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven en in geval van armoede 6

7 door de roomse armmeesters van de kerk van Cothen zal worden onderhouden; [was getekend] W. de Vriendt, loco-secretaris (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 58-59) Ingekomen acte van indemniteit van het gemeentebestuur van Amerongen voor Dirk van Breenen, zoon van Aert Janse van Breenen en Antje Hendrikse van Blijerveen, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die voornemens zich naar elders te begeven en in geval van armoede door de armmeesters van de parochie waaronder hij parochieert, zal moeten worden onderhouden (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 60-61) Extract uit het roomse doopregister van Werkhoven voor Jan Kloek, geboren aan de Dwarsdijk, zoon van Gerrit Kloek en Klaasje van Vermeulen; [was getekend] Ph. van Veen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 62) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Schalkwijk voor Jan de Beus, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die voornemens is zich naar elders te begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk aldaar zal worden onderhouden; [in de marge] ontvangen (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 598, fol. 16r) Verklaring van Cornelia Geertruijd Manikus, geboren te Amsterdam, geassisteerd door haar man Jan de Beus, dat zij ingeval het gerecht Nijendijk de haar inwoning aldaar zal accorderen, dat gerecht bij haar vertrek nimmer, ingeval van armoede, op een acte van indemniteit zal worden aangesproken (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 598, fol. 16r-16v) Extract uit het roomse doopregister van Werkhoven voor Jannigje Vollevelde, geboren aan de Dwarsdijk, gedoopt , dochter van Toon Vollevelde en Teuntje de Graaf; [was getekend] Ph. van Veen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 68) Extract uit het doopregister der gereformeerde gemeente van Werkhoven voor Magtel (geboren en gedoopt ), Willem (geboren 9-5- en gedoopt ) en Jan (geboren en gedoopt ), kinderen van Jan van Delft en Gijsbertje Vermeulen; [was getekend] D. Indeweij (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 69) Extract uit het roomse doopregister van Werkhoven voor Maria Vermeulen, geboren onder Dwarsdijk op de Zemelen, gedoopt , dochter van Hermen Vermeulen en Adriaantje Scherpenseel; [was getekend] Ph. van Veen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 70) Extract uit het roomse doopregister van Werkhoven voor Maria Vernooij, geboren op de Rijnsloot [onder Cothen], gedoopt , dochter van Antonij Vernooij en Willemijntje van Zijl; [was getekend] Ph. van Veen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 71) 7

8 Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Cothen voor Maria Vernooij, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk van Cothen zal worden onderhouden; [was getekend] A. van Cooten, secretaris; [in de marge] ontvangen (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 598, fol. 25v-26r) Ingekomen acte van indemniteit van het gerecht Werkhoven voor Knelis Kronenburg, geboren aldaar en van de roomse godsdienst, die zich metterwoon naar elders heeft begeven en in geval van armoede door de roomse armmeesters van de kerk te Werkhoven zal worden onderhouden; [was getekend] D. de Ridder, secretaris; [in de marge] ontvangen en geregistreerd (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad en Dorpsgerechten, 598, fol. 26r) Extract uit het roomse doopregister van Werkhoven voor Arie (geboren ), Toon (geboren ) en Dirk (geboren ), allen geboren onder het gerecht Dwarsdijk, zonen van Maas Hendriks en Neel van den Brink; [was getekend] Ph. van Veen, pastoor (RHCZOU: Gerechtsbestuur Dwarsdijk, 46, blad 76-77) 8