Rapportage Asbestinventarisatie van een kelder en kruipruimte gelegen op de locatie Eisenhouwerlaan 49, 2517 KK te Den Haag

Rapportage Asbestinventarisatie van een kelder en kruipruimte gelegen op de locatie Eisenhouwerlaan 49, 2517 KK te Den Haag Projectnummer: 13700.932 Versie: 1.0 Opdrachtgever : Apparaten Inspectie BV Naaldwijkseweg 338 2691 PZ 's-gravenzande Type bouwwerk : Kelder en kruipruimte Inventarisatiebureau : Ingenieursbureau Mol (Ascert code: 07-D070056.01) Uitgevoerd door : de heer M. Hobma (DIA code: 51E-030315-410761) Technisch verantwoordelijke : de heer S.G. van Dooremaal (DIA code: 51E-300614-410566) LAVS Zaaknummer : LAVS-ASBEST-0140262 Datum onderzoek : 12 april 2017 Rapport opgesteld door : de heer J.V.R. Schwörer Datum interne autorisatie : 3 mei 2017 Datum geldigheid rapport : 3 mei 2020 Paraaf kwaliteitscontrole Paraaf autorisatie

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 2 van 20 TITELBLAD (vervolg) Reikwijdte onderzoek 0 Het gehele bouwwerk of het gehele object X Een gedeelte van het bouwwerk of een gedeelte van het object 0 Het bouwwerk of het object en het gebied rondom het bouwwerk of het object 0 Uitsluitend het gebied rondom het bouwwerk of het object Risicobeoordeling X Risicobeoordeling ten behoeve van asbestverwijdering (SMART) 0 Risicobeoordeling in gebruiksfase (NEN 2991:2015) Geschiktheid onderzoek 0 Niet geschikt voor asbestverwijdering, risicobeoordeling noodzakelijk X Geschikt voor uitsluitend de verwijdering van het in dit rapport genoemde asbesthoudende materiaal 0 Geschikt voor renovatie zonder de bouwkundige integriteit aan te tasten 0 Geschikt voor volledige renovatie of totaalsloop Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 3 van 20 INHOUDSOPGAVE 1 Samenvatting... 4 2 Omschrijving van de opdracht... 6 3 Methoden... 7 3.1 Werkplan en inventarisatie... 7 3.2 Analyses... 7 3.3 Indeling risicoklassen... 7 4 Resultaten... 9 4.1 Vooronderzoek... 9 4.2 Bouwkundige gegevens en aangetroffen materialen... 9 4.3 Uitsluitingen / beperkingen... 11 4.4 Overzicht per Asbesthoudende bron... 13 4.5 Overzicht per Niet Asbesthoudende bron... 18 5 Conclusies en aanbevelingen... 19 5.1 Conclusies... 19 5.2 Aanbevelingen... 19 BIJLAGEN: Bijlage A - Locatie-overzicht Bijlage B - Foto s (tevens opgenomen in bronbladen, hoofdstuk 4.4 / 4.5) Bijlage C - Analysecertificaat Bijlage D - Output SMART Bijlage E - Validatieonderzoek (indien van toepassing) Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 4 van 20 1 Samenvatting Tabel 1: Bronnen Bron Nr. Bron1 Deze asbestinventarisatie is op 12 april 2017 door Ingenieursbureau Mol uitgevoerd. Doel van het onderzoek is het maken van een inventarisatie van asbesthoudende materialen en het bepalen van de bijbehorende risicoklasse-indeling van een kelder en kruipruimte in verband met de voorgenomen sanering. Het bouwwerk bevindt zich op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag. De inventarisatie richt zich op: 'Een gedeelte van het bouwwerk of een gedeelte van het object'. Dit betekent dat het bouwwerk of bouwkundig deel, voor zover mogelijk, systematisch en volledig geïnventariseerd wordt op het voorkomen van asbest, asbesthoudende producten, asbestverontreinigd materiaal of asbestverontreinigde constructie-onderdelen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van handgereedschap (zonder of met destructief onderzoek). Het asbestinventarisatierapport is: 'Geschikt voor uitsluitend de verwijdering van het in dit rapport genoemde asbesthoudende materiaal'. Dit rapport is gelet op de geschiktheid van het onderzoek bruikbaar voor het indienen van een sloopmelding. In onderstaande tabel worden alle aangetroffen bronnen vermeld: Monster nr. Locatie Materiaal Resultaat Hechtgebonden MM1, MM2 en MM3 Kruipruimte en Kelder Leidingisolatie 15-30% Amosiet Bron2 MM4 Kelder Leidingisolatie van karton <0,1% (niet aantoonbaar) Geen asbest Bron3 VM1 Kruipruimte Asbestverontreiniging Betreft analyse resultaat van MM1. 15-30% Amosiet Nee Risico- Klasse 2A binnensanering n.v.t. n.v.t. n.v.t. Nee 2A binnensanering Hoeveelheid 1 x 30 m¹ en 1 x 20 m¹ 1 x 70 m² Ingenieursbureau Mol sluit niet uit dat er restanten asbesthoudend materiaal in de actuele contactzone terecht zijn gekomen. Om vast te stellen of er asbest in de bodem terecht is gekomen kan gebruik worden gemaakt van de onderzoeksmethode beschreven in de NEN 5707. De asbesthoudende materialen dienen te worden verwijderd door een bedrijf welke in het bezit is van het Procescertificaat Asbestverwijdering. De risicoklasse-indeling is bepaald met behulp van het programma SMART, opgesteld door Stichting Certificatie Asbest (Ascert). In bijlage D treft u de brongerelateerde output van de risicoklasse-indeling aan. Indien er sloop- of renovatiewerkzaamheden in delen van het bouwwerk uitgevoerd gaan worden welke niet (destructief) onderzocht zijn, zoals vermeld in tabel 3, dienen deze aanvullend onderzocht te worden. Voorafgaand aan de sanering van de in deze rapportage omschreven asbesthoudende toepassingen is geen aanvullend onderzoek noodzakelijk. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 5 van 20 Ingenieursbureau Mol ziet, gelet op het doel van het onderzoek, geen aanleiding om een aanvullend onderzoek uit te voeren. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 6 van 20 2 Omschrijving van de opdracht Op 6 april 2017 ontvingen wij van Dhr. J. Quartel van Apparaten Inspectie BV de opdracht tot het inventariseren van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag. Deze inventarisatie is op 12 april 2017 door Ingenieursbureau Mol uitgevoerd. Doel van het onderzoek is het maken van een inventarisatie van asbesthoudende materialen en het bepalen van de bijbehorende risicoklasse-indeling van een kelder en kruipruimte in verband met de voorgenomen sanering. De inventarisatie richt zich op: 'Een gedeelte van het bouwwerk of een gedeelte van het object'. Dit betekent dat het bouwwerk of bouwkundig deel, voor zover mogelijk, systematisch en volledig geïnventariseerd wordt op het voorkomen van asbest, asbesthoudende producten, asbestverontreinigd materiaal of asbestverontreinigde constructie-onderdelen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van handgereedschap (zonder of met destructief onderzoek). Indien wij tijdens de uitvoering van de inventarisatie tot de conclusie komen dat redelijkerwijs het vermoeden bestaat dat niet direct waarneembaar asbest aanwezig is welke buiten de scope van het onderzoek valt, zal dit in de vorm van een uitsluiting in de rapportage worden verwerkt. Dit betekent dat vervolgonderzoek noodzakelijk kan zijn voor het uiteindelijke doel van het onderzoek. Voor asbestonderzoek van gebouwen/objecten is Ingenieursbureau Mol in het bezit van het Procescertificaat Asbestinventarisatie. Ingenieursbureau Mol is gecertificeerd door Normec Certification BV conform de eisen zoals gesteld in de Arbeidsomstandighedenregeling Bijlage XIIIa, behorend bij artikel 4.27 onder certificaatnummer 07-D070056.01. Stichting Ascert heeft Ingenieursbureau Mol geregistreerd onder nummer 07-D070056.01 Ingenieursbureau Mol heeft als onafhankelijk ingenieursbureau geen duurzame rechtsbetrekking met de eigenaar van de onderzochte locatie zodat onafhankelijkheid van het uitgevoerde onderzoek is gewaarborgd. De inventarisatie is uitgevoerd door de heer M. Hobma (Ascert code DIA: 51E-030315-410761) van Ingenieursbureau Mol. De interne kwaliteitscontrole is uitgevoerd door de heer S. G. van Dooremaal van Ingenieursbureau Mol. Door de heer S.G. van Dooremaal is op 3 mei 2017 autorisatie verleend. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 7 van 20 3 Methoden 3.1 Werkplan en inventarisatie 3.2 Analyses Voorafgaand aan de inventarisatie wordt vooronderzoek (deskresearch) uitgevoerd. Het vooronderzoek omvat ten minste het inventariseren en het beoordelen van bouwtekeningen, tekeningen van procesinstallaties en andere documenten die relevant zijn voor de asbestinventarisatie. De bevindingen van het vooronderzoek zijn verwerkt in paragraaf 4.1 Aan de hand van de verkregen informatie over de te onderzoeken locatie is een asbestinventarisatieplan (werkplan) opgesteld. De inventarisatie wordt uitgevoerd door een inventariseerder van Ingenieursbureau Mol, welke in het bezit is van het persoonscertificaat DIA. De asbestverdachte materialen worden door de DIA op de locatie bemonsterd. Eventuele monsternamepunten zullen fotografisch en op tekening worden vastgelegd. Van de eventuele aangetroffen asbestverdachte materialen zullen de exacte locatie, het soort materiaal, de hoeveelheid, de mate van beschadiging en verwering, de bevestiging en de bereikbaarheid bepaald worden. De analyses van de eventueel te nemen monsters zullen worden uitgevoerd door een door de Raad voor Accreditatie voor deze verrichting geaccrediteerd laboratorium. Met gebruikmaking van stereomicroscopie en polarisatiemicroscopie overeenkomstig de NEN 5896 zullen de materiaalmonsters worden geanalyseerd op aanwezigheid van zes asbestsoorten (crocidoliet, amosiet, chrysotiel, tremoliet, anthophyliet en actinoliet). De binding op het analysecertificaat geeft de binding aan van het aangeboden monster. Deze kan, ten gevolge van de monstername afwijken van de in de rapportage aangegeven binding van de asbesthoudende bron. De mate van hechtgebondenheid aangegeven door de DIA van Ingenieursbureau Mol is derhalve bepalend. Indien kleefmonsters genomen worden deze onderzocht middels scanning elektronenmicroscopie en röntgen micro-analyse overeenkomstig de NEN-ISO 16000-27. 3.3 Indeling risicoklassen Van de eventueel aan te treffen asbesthoudende / asbestverdachte bron(nen) zal de risicoklasse ten behoeve van asbest werkzaamheden aangegeven worden conform het Arbeidsomstandighedenbesluit, besluit van 15 januari 1997, houdende regels in het belang van de veiligheid, de gezondheid en het welzijn in verband met de arbeid, zoals laatst gewijzigd 19 september 2016 (Stb 2016, 340). Voor het bepalen van de risicoklasse zal gebruik gemaakt worden van het door het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid beschikbaar gestelde SMART hulpmiddel zoals terug te vinden is via de website www.smart.ascert.nl. De onderverdeling in risicoklassen in de geraadpleegde literatuur is onderbouwd met luchtmetingen die voldoen aan de arbo-wetgeving. Daar dit een dynamisch systeem is en inzichten onderbouwd kunnen veranderen is het mogelijk dat de genoemde risicoklassen tussentijds kunnen veranderen. Risicoklasse 1: Artikel 4.44 en 4.46: Dit betreft de werkzaamheden waarbij een vezelconcentratie onder de grenswaarden verwacht wordt, waarbij de som van de Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 8 van 20 afzonderlijke blootstellingsconcentraties als fractie van de afzonderlijke grenswaarden, kleiner is dan 1. De grenswaarden voor zowel het type chrysotiel als het type amfibole asbestvezels actinoliet, amosiet, anthofylliet, tremoliet en crocidoliet bedraagt 2.000 vezels/m³. Risicoklasse 2: Artikel 4.46 en 4.48: Dit betreft de werkzaamheden waarbij een vezelconcentratie boven de grenswaarden verwacht wordt waarbij de som van de afzonderlijke blootstellingsconcentraties als fractie van de afzonderlijke grenswaarden, groter is dan 1. De grenswaarden voor zowel het type chrysotiel als het type amfibole asbestvezels actinoliet, amosiet, anthofylliet, tremoliet en crocidoliet bedraagt 2.000 vezels/m³. Risicoklasse 2A: Artikel 4.46 en 4.53a: Dit betreft de werkzaamheden waarbij een vezelconcentratie voor amfibole asbestvezels boven de grenswaarde verwacht wordt. Indien de concentratie amfibole asbestvezels actinoliet, amosiet, anthofylliet, tremoliet en crocidoliet groter is dan of gelijk is aan 2.000 vezels/m³. Voor de verwijderingsmethoden en een beschrijving van de verwijderingsvoorwaarden wordt indien van toepassing verwezen naar bijlage D (Output SMART). Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 9 van 20 4 Resultaten 4.1 Vooronderzoek Voorgaande onderzoeken Er zijn geen voorgaande onderzoeken bekend. Resultaten deskresearch Titel document 01 Aangeleverde informatie opdrachtgever Uitgever/herkomst en Opdrachtgever documentnr. Plaats en datum 6 april 2017 Locatie inzage stukken Kantoor Ingenieursbureau Mol Resultaat en opmerkingen Volgens de opdrachtgever is er asbestverdacht leidingisolatie in de kelder en kruipruimte aanwezig. De gehele woning dient onderzocht te worden. Titel document 02 Bouwtekening Uitgever/herkomst en Ingenieursbureau Mol documentnr. Plaats en datum 12 april 2017 Locatie inzage stukken Kantoor, Wateringen Resultaat en opmerkingen Door de eenvoudige constructie en het doel van het onderzoek is een bezoek aan he bouwarchief niet noodzakelijk. Resultaten van interviews Overleg met Interview bewoners Plaats en datum Projectlocatie, 19 april 2017 Resultaat en opmerkingen De bewoners geven de ruimtes aan waarvan ze willen weten of er asbestverdachte leidingisolatie aanwezig is. Het betreft de kelder en de kruipruimte. Omdat in de opdracht is omschreven dat de hele woning onderzocht moest worden de bewoners gevraagd of ik alle ruimtes in de woning kon en mocht zien. Volgens de bewoners was het niet nodig de rest van de woning in het onderzoek mee te nemen er is in de rest van de woning niets te zien omdat alles is betimmerd en weggewerkt. Nog telefonisch overleg gevoerd met ons kantoor en zoals de bewoners voorstellen is de rest van de woning niet onderzocht. Het vooronderzoek voldoet aan de gestelde eisen. 4.2 Bouwkundige gegevens en aangetroffen materialen In deze paragraaf staan de resultaten weergegeven van de visuele inspectie en de analyses van de bemonsterde asbestverdachte toepassingen. In paragraaf 4.4 en 4.5 zijn de overzichten per bron opgenomen. Voor de duidelijkheid zijn de onderzoeksgegevens van de aangetroffen asbesthoudende of asbestverdachte en asbestvrije toepassingen Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 10 van 20 overzichtelijk in een bronblad weergegeven. Daarnaast zijn foto s van de onderzochte toepassingen opgenomen. De nummers van de bronnen corresponderen met de nummers op het locatie overzicht. In de bronbladen van de asbesthoudende bronnen is het af te bakenen gebied of de af te bakenen ruimte bij asbestverwijdering aangegeven. Dit af te bakenen gebied of ruimte is door de DIA bepaald op basis van enerzijds de NEN 2990 en anderzijds kennis, literatuur en ervaring. Het is echter niet uit te sluiten dat het uiteindelijke af te bakenen gebied hiervan afwijkt. Op het perceel bevindt zich een woning met huisnummer 49, de kruipruimte en de kelder van de woning zijn onderwerp van deze rapportage. Het bouwwerk is opgetrokken in 1920. Het bouwwerk is in gebruik. Aantal bouwlagen waar het bouwwerk uit bestaat: 1. Alleen de kelder, de kruipruimte en de hal welk toegang geeft aan de kelder (hier wordt de deco geplaatst) zijn onderzocht. De kelder heeft gemetselde muren, betonnen vloeren en plafonds. De kruipruimte heeft een onverharde vloer van zand, de vloer boven de kruipruimte is van hout. De bovenliggende vloer van hout is afgewerkt met verschillende lagen vloerafwerking (oa. een parketvloer). De hal is opgetrokken van metselsteen met een vloer van laminaat op hout. De wanden van de hal zijn betimmerd. Er zijn geen asbestverdachte bronnen in de hal aangetroffen. In de kruipruimte is asbestverdachte leidingisolatie aangetroffen en verschillende restanten van die leidingisolatie zijn in de kruipruimte verspreid. De kruipruimte is te bereiken door een houten luik in de kelder ruimte 1. Het gehele gedeelte van de ruimte onder de woon/achterkamer is te bereiken. De kelder is verdeeld in twee ruimten. In beide ruimten is asbestverdachte leidingisolatie aangetroffen. Op enkele plekken is er een oude beschadiging zichtbaar en er is een stuk leidingisolatie verwijderd van een leiding. Een gat in de schacht is gevuld met asbestverdachte leidingisolatie. Een stuk leidingisolatie bestaat uit asbestverdachte karton. Er is ook niet asbestverdachte leidingisolatie van foam aangetroffen. In de kelder is een riolering van gietijzer aanwezig evenals een niet asbestverdachte cv-ketel van het merk Radson uit 2007 en een niet asbestverdachte boiler van het merk Sentry. De asbestverdachte leidingisolatie is geverfd. Op een enkele plek is een lichte beschadiging aangetroffen of ligt de leidingisolatie open (gat in de schacht wat gevuld is met isolatiemateriaal). In de kelder en de toegang tot de kelder zijn kleefmonsters genomen. Vier kleefmonsters zijn ingezet ter analyse. Zowel de bewoners als de opdrachtgever zijn op de hoogte gebracht van de situatie. De bewoners en de opdrachtgever zijn in kennis gesteld om de kruipruimte niet te betreden en gesloten te houden. De kleefmonsters kunnen uitsluitsel geven of er een asbestverontreiniging is in de kelder. In de kelder zijn zintuiglijk geen restanten van asbestverdachte leidingisolatie aangetroffen. Tijdens de inventarisatie zijn asbesthoudende materialen aangetroffen. In onderstaande tabel zijn alle bronnen vermeld. Met betrekking tot het vaststellen van de verwijderingsmethoden en risicoklasse(n) is gebruik gemaakt van SMART, een op de vigerende asbest weten regelgeving gevalideerde methodiek voor het vaststellen van de Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 11 van 20 risicoklassen bij verwijdering. Voor de verwijderingsmethoden en een beschrijving van de verwijderingsvoorwaarden wordt verwezen naar bijlage D (Output SMART). Tabel 2A: asbesthoudende bronnen Bron Nr. Bron1 Monster nr. Locatie Materiaal Resultaat Hechtgebonden MM1, MM2 en MM3 Kruipruimte en Kelder Leidingisolatie 15-30% Amosiet Bron3 VM1 Kruipruimte Asbestverontreiniging Betreft analyse resultaat van MM1. 15-30% Amosiet Nee Nee Risico- Klasse 2A binnensanering 2A binnensanering Hoeveelheid 1 x 30 m¹ en 1 x 20 m¹ 1 x 70 m² Tabel 2B: niet asbesthoudende bronnen Bron Nr. Monster nr. Locatie Materiaal Resultaat Hechtgebonden Bron2 MM4 Kelder Leidingisolatie van karton <0,1% (niet aantoonbaar) Geen asbest Risico- Klasse n.v.t. n.v.t. n.v.t. Hoeveelheid 4.3 Uitsluitingen / beperkingen In onderstaande tabel is een aantal specifieke uitsluitingen / beperkingen opgenomen welke de onderzoeker ten tijde van de asbestinventarisatie op de projectlocatie heeft ondervonden. Tabel 3: Uitsluitingen / beperkingen tijdens het onderzoek Type Locatie Materiaal Waar te verwachten Aanvullend onderzoek noodzakelijk Uitsluiting Overige ruimten in het bouwwerk Onbekend Onderzoek aan dit onderdeel van het bouwwerk is niet nodig volgens de eigenaar. De eigenaar wil alleen dat de kruipruimte en de kelder onderzocht worden. De aanwezigheid van asbesthoudende toepassingen in de rest van de woning valt niet uit te sluiten. Indien er sloop- of renovatiewerkzaamheden in delen van het bouwwerk uitgevoerd gaan worden welke niet (destructief) onderzocht zijn, zoals vermeld in tabel 3, dienen deze aanvullend onderzocht te worden. Voorafgaand aan de sanering van de in deze rapportage omschreven asbesthoudende toepassingen is geen aanvullend onderzoek noodzakelijk. Deze inventarisatie is met de grootst mogelijke zorg en nauwkeurigheid uitgevoerd. Ingenieursbureau Mol garandeert niet dat bij sloop of andere ingrijpende werkzaamheden, geen verborgen asbesthoudende materialen blootgelegd kunnen worden. Bij het uitvoeren van een asbestinventarisatie wordt uitgegaan van een inspanningsverplichting en niet van een resultaatsverplichting. Deze inventarisatie is een momentopname van de situatie zoals deze tijdens het veldwerk is aangetroffen. Ingenieursbureau Mol is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor wat na de onderzoeksdatum op de onderzoekslocatie veranderd kan zijn. Indien op de Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020 Nee

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 12 van 20 onderzoekslocatie een vermoeden bestaat van de aanwezigheid van niet gerapporteerd asbesthoudend materiaal, dan dient dit direct gemeld te worden aan de opdrachtgever en aan Ingenieursbureau Mol. Er dient dan onderzocht te worden of dit binnen de reikwijdte van het asbestinventarisatierapport valt. Als blijkt dat het gemelde asbestverdachte materiaal binnen de reikwijdte van het asbestinventarisatierapport valt, voert Ingenieursbureau Mol een aanvullende asbestinventarisatie uit. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 13 van 20 4.4 Overzicht per Asbesthoudende bron Bron: Leidingisolatie Bronnummer: Bron1 Locatie: Kruipruimte en Kelder Verdieping n.v.t. Certificaatnummer A100405_1 Monsternummer: MM1, MM2 en MM3 Soort materiaal: Isolatiemateriaal Asbestsoort: Amosiet Percentages (%) 15-30% Hechtgebondenheid: Niet-hechtgebonden Beschadiging/verwering: Ernstig beschadigd en niet verweerd (kruipruimte) en licht beschadigd en niet verweerd (kelder) Hoeveelheid: 1 x 30 m¹ en 1 x 20 m¹ Wijze van bevestiging: Gewikkeld Risicoklasse: 2A Verwijderingsmethode: Containment Bereikbaarheid: Goed bereikbaar Destructieve handelingen: Nee Urgentie: Saneringsurgentie, kruipruimte direct afsluiten en geen direct risico (kelder) Opmerkingen en/of aanbevelingen: Het af te bakenen gebied of de af te bakenen ruimte bij asbestverwijdering betreft de kruipruimte, de kelder en de ruimte die nodig is voor de deco opstelling (hal op begane grond). FOTO 13 Leidingisolatie FOTO 14 Leidingisolatie Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 14 van 20 FOTO 15 Leidingisolatie FOTO 16 Leidingisolatie FOTO 17 Leidingisolatie FOTO 18 Leidingisolatie FOTO 21 Leidingisolatie FOTO 22 Leidingisolatie FOTO 35 Leidingisolatie FOTO 36 Leidingisolatie Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 15 van 20 FOTO 1 Leidingisolatie FOTO 2 Leidingisolatie FOTO 3 Leidingisolatie FOTO 4 Leidingisolatie FOTO 5 Leidingisolatie FOTO 6 Leidingisolatie FOTO 7 Leidingisolatie FOTO 8 Leidingisolatie Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 16 van 20 FOTO 9 Leidingisolatie FOTO 10 Leidingisolatie FOTO 11 Leidingisolatie FOTO 12 Leidingisolatie Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 17 van 20 Bron: Asbestverontreiniging Bronnummer: Locatie: Verdieping Bron3 Kruipruimte n.v.t. Certificaatnummer Monsternummer: Soort materiaal: Asbestsoort: A100405_1 Visueel gelijk aan MM1 Asbestverontreiniging Betreft analyse resultaat van MM1 Amosiet Percentages (%) 15-30% Hechtgebondenheid: Niet-hechtgebonden Beschadiging/verwering: Ernstig beschadigd en niet verweerd Hoeveelheid: 1 x 70 m² Wijze van bevestiging: Losliggend Risicoklasse: 2A Verwijderingsmethode: Containment Bereikbaarheid: Slecht bereikbaar Destructieve handelingen: Nee Urgentie: Saneringsurgentie, ruimte direct afsluiten Opmerkingen en/of aanbevelingen: Het af te bakenen gebied of de af te bakenen ruimte bij asbestverwijdering betreft de kruipruimte en de ruimte die nodig is voor de deco opstelling. Omdat er restanten asbesthoudende leidingisolatie in de kruipruimte zijn aangetroffen wordt de kruipruimte als verontreinigd beschouwt. Om de asbestverontreiniging in de kelder in kaart te brengen zijn 9 kleefmonsters genomen. 7 kleefmonsters zijn in de kelder genomen en 2 kleefmonsters in de hal van de begane grond (toegang tot kelder). De kleefmonsters KM2, KM4, KM7 en KM8 zijn bij een laboratorium ter analyse aangeboden. In geen van deze 4 kleefmonsters zijn verhoogde waarden asbest aangetroffen. Om deze reden is de rest van de kleefmonsters niet ter analyse aangeboden en kan men concluderen dat de begane grond en de kelder niet met asbest verontreinigd zijn. Ingenieursbureau Mol adviseert de kruipruimte te saneren en vervolgens het maaiveld (zandlaag) duurzaam af te sluiten met een laag schuimbeton of een dik kunststof folie (zoals vijverfolie) wat vastgezet wordt op de fundering. Hierna kan de kruipruimte verder gereinigd worden en vrijgegeven worden. Een tweede optie is de kruipruimte te saneren door middel van het afzuigen van de vervuilde zandlaag en vervolgens vrijgeven met bodemmonsters. In de kruipruimte is ca. 3 m 3 afval aanwezig. Dit afval dient tijdens de sanering mee verwijderd te worden. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 18 van 20 4.5 Overzicht per Niet Asbesthoudende bron Bron: Leidingisolatie van karton Bronnummer: Bron2 Locatie: Kelder Verdieping Kelder Certificaatnummer Monsternummer: Soort materiaal: Asbestsoort: Percentages (%) Hechtgebondenheid: A100405_1 MM4 Karton Geen asbest <0,1% (niet aantoonbaar) n.v.t. Beschadiging/verwering: n.v.t. Hoeveelheid: 4 m 1 Wijze van bevestiging: n.v.t. Risicoklasse: n.v.t. Verwijderingsmethode: n.v.t. Bereikbaarheid: n.v.t. Destructieve handelingen: Nee Urgentie: n.v.t. Opmerkingen en/of aanbevelingen: Deze leidingisolatie bevindt zich in dezelfde ruimte als de asbesthoudende leidingisolatie en is toegepast op hetzelfde leidingstelsel. Als de asbesthoudende leidingisolatie wordt gesaneerd dient deze leidingisolatie onder dezelfde restricties mee gesaneerd te worden, het is niet duidelijk vast te stellen waar de overgang is van asbesthoudende leidingisolatie en de niet asbesthoudende kartonleidingisolatie. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 19 van 20 5 Conclusies en aanbevelingen 5.1 Conclusies De volgende asbesthoudende / asbestverdachte toepassingen zijn aangetroffen: Kruipruimte Leidingisolatie Bron1; Asbestverontreiniging Bron3. Kelder Leidingisolatie Bron1. De volgende geïnventariseerde toepassingen zijn asbestvrij: Kelder Leidingisolatie van karton Bron2. Indien er sloop- of renovatiewerkzaamheden in delen van het bouwwerk uitgevoerd gaan worden welke niet (destructief) onderzocht zijn, zoals vermeld in tabel 3, dienen deze aanvullend onderzocht te worden. Voorafgaand aan de sanering van de in deze rapportage omschreven asbesthoudende toepassingen is geen aanvullend onderzoek noodzakelijk. 5.2 Aanbevelingen De asbesthoudende materialen dienen te worden verwijderd door een bedrijf welke in het bezit is van het Procescertificaat Asbestverwijdering. De risicoklasse-indeling is bepaald met behulp van het programma SMART, opgesteld door Stichting Certificatie Asbest (Ascert). In bijlage D treft u de brongerelateerde output van de risicoklasse-indeling aan. Het is raadzaam om bij sloop- of renovatiewerkzaamheden altijd alert te blijven op eventuele verborgen asbesthoudende materialen. Om onbedachtzaam bewerken (zoals boren, schroeven en verwijderen) van de asbesthoudende materialen tegen te gaan, adviseren wij, daar waar mogelijk, de asbesthoudende materialen te voorzien van asbestgevaarstickers, conform het productenbesluit asbest. Ingenieursbureau Mol ziet, gelet op het doel van het onderzoek, geen aanleiding om een aanvullend onderzoek uit te voeren. De asbesthoudende toepassing van Bron 1 is niet hechtgebonden en verkeert in slechte staat. Ingenieursbureau Mol heeft de kruipruimte als asbestverontreinigd aangemerkt en in overleg met de opdrachtgever afgesloten en gemarkeerd. Wij adviseren de kruipruimteruimte niet meer te betreden en te laten saneren door een bedrijf welke in het bezit is van het Procescertificaat Asbestverwijdering. Omdat de ruimte niet in gebruik is acht Ingenieursbureau Mol een onderzoek conform NEN 2991 teneinde de blootstellingsrisico s te bepalen niet noodzakelijk. Er zijn naar aanleiding van dit onderzoek op lange termijn geen acties noodzakelijk. Indien de aannemer een andere verwijderingsmethodiek gaat hanteren is het mogelijk dat de risicoklasse wijzigt. Indien de aannemer afwijkt van de door SMART voorgeschreven Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

INGENIEURSBUREAU MOL RAPPORT: 13700.932 Versie: 1.0 Pagina 20 van 20 risicoklasse in combinatie met de bijbehorende verwijderingsmethodiek, dient contact opgenomen te worden met Ingenieursbureau Mol. Asbestonderzoek van een kelder en kruipruimte op de locatie Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Autorisatiedatum: 3 mei 2017, dit rapport is geldig tot: 3 mei 2020

Bijlage A: Locatie overzicht

Bron 1: Asbesthoudende leidingisolatie (MM1, MM2 en MM3) Bron 2: Niet asbesthoudende leidingisolatie (MM4) Niet asbestverdachte boiler van het merk Sentry Niet asbestverdachte cv-ketel Radson uit 2007 1mx1m 1mx0,9m Bron 3: Asbestverontreiniging afkomstig van bron 1 (Visueel identiek aan MM1) KM2 Schacht Kelder ruimte 1 6,3mx3,1m Schacht KM4 Luik naar kruipruimte Toilet KM7 Kelder ruimte 2 5,4mx4,9m Kruipruimte 12mx4,3m Hal Trap Kruipruimte 4,5mx3,5m Hoofdingang Trap naar kelder KM8 Begane grond De aangegeven afmetingen zijn bij benadering. ASBESTHOUDEND KLEEFMONSTER NIET ASBESTHOUDEND KLEEFMONSTER ASBESTHOUDEND MATERIAAL Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Projectnr.: 13700.932 NIET ASBESTHOUDEND MATERIAAL ASBESTVERDACHT MATERIAAL UITGESLOTEN VAN INVENTARISATIE D.d.: 02-05-2017 Getekend door: JMS Bijlage A : Locatie overzicht

Bijlage B: Foto's

Foto 1. Asbesthoudende leidingisolatie (bron Foto 2. Asbesthoudende leidingisolatie (bron Foto 3. Asbesthoudende leidingisolatie (bron Foto 4. Asbesthoudende leidingisolatie (bron Foto 5. Asbesthoudende leidingisolatie (bron Foto 6. Asbesthoudende leidingisolatie (bron

Foto 37. Kleefmonsters KM8 en KM9 Foto 38. Kleefmonsters KM8 en KM9 Foto 39. Aanzicht woning

Bijlage C: Analysecertificaten

Bijlage D: Output SMART

Bijlage E: Validatieonderzoek

SMART Risicoclassificatie Aangemaakt op 03 mei 2017 om 16h23 (850182) Ingenieursbureau Mol SCA-code: 07-D070056.01 Deze risicoclassificatie maakt onverbrekelijk onderdeel uit van het asbestinventarisatierapport [07-D070056.01-13700.932]; het inventarisatiebureau verklaart dat de invoer geheel overeenkomt met de werkelijke bronsituatie. Identificatie Adres Eisenhouwerlaan 49, Den Haag Projectcode 13700.932 Projectnaam Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Broncode Bron 1 Bronnaam Leidingisolatie Feiten Productspecificatie Isolatiemateriaal Hechtgebondenheid Niet-hechtgebonden Hoeveelheid asbest 50 m¹ Percentage Chrysotiel < 0.1 % (niet aantoonbaar) Percentage Amfibool asbest 15-30 % Analysecertificaatnummer A100405_1 Situatie Bevestiging Binnen / buiten Beschadiging Verweerdheid Verwijdering Handeling In een schaal (leidingisolatie) Binnen Ernstig Niet Overig (als geheel verwijderen niet mogelijk is) Risicoclassificatie Risicoklasse 2A Gebruikte versie classificatiemodel SMART 2.2.03052017 (ingangsdatum 03-05-2017) Werkplanelementen Containment RK2A - ex RK3 Voorafgaand aan de werkzaamheden dient een containment te worden ingericht conform het certificatieschema. Het gecertificeerde asbestverwijderingsbedrijf dat de asbestverwijderingswerkzaamheden uitvoert, dient de best bestaande technieken toe te passen. Er dienen bronmaatregelen genomen te worden om vezelemissie te voorkomen. Deze maatregelen dienen in een werkplan, opgesteld conform het certificatieschema, te worden opgenomen. Deze asbesttoepassing/handeling was voorheen ingedeeld in risicoklasse 3 (vezelconcentratie cf. SMART groter dan 1.000.000 vezels/m3). Er dient een eindcontrole door een RvA geaccrediteerde (ISO 17020) inspectie-instelling volgens NEN 2990, onderdeel visuele inspectie en onderdeel luchtmetingen, te worden uitgevoerd. (850182)

SMART Risicoclassificatie Aangemaakt op 03 mei 2017 om 16h23 (850183) Ingenieursbureau Mol SCA-code: 07-D070056.01 Deze risicoclassificatie maakt onverbrekelijk onderdeel uit van het asbestinventarisatierapport [07-D070056.01-13700.932]; het inventarisatiebureau verklaart dat de invoer geheel overeenkomt met de werkelijke bronsituatie. Identificatie Adres Eisenhouwerlaan 49, Den Haag Projectcode 13700.932 Projectnaam Eisenhouwerlaan 49 te Den Haag Broncode Bron 3 Bronnaam Asbestverontreinigingen Feiten Productspecificatie Asbestverontreinigingen Hechtgebondenheid Niet-hechtgebonden Hoeveelheid asbest 70 m² Percentage Chrysotiel < 0.1 % (niet aantoonbaar) Percentage Amfibool asbest 15-30 % Analysecertificaatnummer A100405_1 Situatie Bevestiging Binnen / buiten Beschadiging Verweerdheid Verwijdering Handeling Los Binnen Ernstig Niet Nat reinigen / stofzuigen / handpicking Risicoclassificatie Risicoklasse 2A Gebruikte versie classificatiemodel SMART 2.2.03052017 (ingangsdatum 03-05-2017) Werkplanelementen Containment RK2A Voorafgaand aan de werkzaamheden dient een containment te worden ingericht conform het certificatieschema. Het gecertificeerde asbestverwijderingsbedrijf dat de asbestverwijderingswerkzaamheden uitvoert, dient de best bestaande technieken toe te passen. Er dienen bronmaatregelen genomen te worden om vezelemissie te voorkomen. Deze maatregelen dienen in een werkplan, opgesteld conform het certificatieschema, te worden opgenomen. Er dient een eindcontrole door een RvA geaccrediteerde (ISO 17020) inspectie-instelling volgens NEN 2990, onderdeel visuele inspectie en onderdeel luchtmetingen, te worden uitgevoerd. (850183)

Er is geen validatieonderzoek beschikbaar bij dit rapport.