B17-010292 ISD Intergemeentelijke Sociale Dienst ^ Adviescommissie voor de bezwaarschriften, kamer sociale aangelegenheden gemeente Bergen op Zoom ī ^7 - Wit,
INHOUDSOPGAVE 1. ALGEMEEN... 3 Instelling... 3 Competentie...3 Invulling... 3 Vergoeding...4 Samenstelling... 4 2. WERKWIJZE VAN DE COMMISSIE... 4 Hoorzitting...5 3. BEZWAARSCHRIFTEN 2016...5 Totaal afgehandelde bezwaarschriften... 5 Eerste fase (voorfase) behandeling bezwaarschriften...5 Tweede fase: horen...5 Behandelde zaken ambtelijk horen... Behandelde bezwaarschriften commissie Behandeltermijnen... 4. KWALITEIT BESLUITEN...6 5. ALGEMENE OPMERKINGEN EN AANBEVELINGEN... 6 6. TOT SLOT...7 '-ì ' 2
1. Algemeen De Adviescommissie voor de bezwaarschriften, kamer sociale aangelegenheden, evalueert jaarlijks haar werkzaamheden. Op 27 maart 2017 heeft een interne evaluatie van het functioneren van de commissie in het jaar 2016 plaatsgevonden. Daarbij heeft de commissie dit jaarverslag vastgesteld. Instelling Ingevolge de artikelen 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en de artikelen 84 en verder van de Gemeentewet kunnen de raad, het college en de burgemeester een adviescommissie voor de behandeling van bezwaarschriften instellen. In verband met de rechtszekerheid en rechtsbescherming voorde burger achtte het gemeentebestuur het wenselijk om te komen tot een onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften. De kamer voor sociale aangelegenheden uit de gemeente Bergen op Zoom is belast met de behandeling van de bezwaarschriften in het kader van de sociale zekerheid, waaronder mede alle bezwaarschriften die betrekking hebben op wet- en regelgeving uitgevoerd in het kader van de Gemeenschappelijke Regeling Intergemeentelijke Sociale Dienst. Waar in dit jaarverslag "de commissie' wordt genoemd, wordt daarmee bedoeld de kamer sociale aangelegenheden van de commissie. Competentie De kamer voor sociale aangelegenheden is belast met de voorbereiding van de beslissing op gemaakte bezwaren als bedoeld in artikel 1:5 van de Awb. Daarbij gaat het met name om bezwaarschriften op het gebied van de Participatiewet (Pw), hoewel ook andere wetten onder het terrein van deze commissie vallen, zoals de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (loaw), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (loaz), de Wet Inburgering (Wl) en het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). De commissie is niet bevoegd te adviseren over bezwaarschriften ten aanzien van a. zaken waarover de algemene kamer oordeelt; b. belastingzaken; c. zaken die zich lenen voor ambtelijk horen, tenzij het college oordeelt dat vanwege de onderlinge samenhang danwel het belang een advies wenselijk is. Invulling In het jaar 2016 waren de volgende personen benoemd als voorzitter respectievelijk van de commissie: de heermr. M.L.B. Spruijt de heer mr. dr. A.E. Spiessens de heerdrs. B.M.J. Hennekam de heermr. dr. I. Sewandono mevrouw mr. M. van Andel mevrouw mr. L.H.T. Hagebols mevrouw mr. M.F. Kokxhoorn de heermr. J.R.F. Kleefman voorzitter/afgetreden /voorzitter /afgetreden 3
Als secretaris is aan de commissie verbonden: Mevrouw mr. E.P.C. Roverts - van der Bom Vergoeding De leden van de commissie ontvangen voor hun werkzaamheden een vergoeding. Deze bedraagt voor de voorzitter C 200,- per vergadering en voor de leden ê 175,- per vergadering. Daarnaast ontvangen zij een reiskostenvergoeding. In 2015 werd aan vergoedingen en reiskosten in totaal C 16.723,24 uitgegeven. In 2016 was dit«13.230,17. Samenstelling De commissie bestaat uit zes leden, waaronder één voorzitter. De commissieleden nemen bij toerbeurt en op basis van een ruim van tevoren opgesteld rooster deel aan de hoorzittingen. Uit praktische overwegingen zijn alle leden aangewezen als plaatsvervangend voorzitter. Het quorum van de vergadering van de commissie is vastgesteld op ten minste twee leden, inclusief de voorzitter, dan wel diens plaatsvervanger. 2. Werkwijze van de commissie Binnen de Intergemeentelijke Sociale Dienst (hierna: ISD) werken de gemeenten Bergen op Zoom, Woensdrecht en Steenbergen samen. De functionele afdelingen van deze gemeenten zijn volledig verantwoordelijk voor de verwerking en de afhandeling van de door hen ontvangen bezwaarschriften. Tot juni 2016 werd de behandeling van de bezwaarschriften door de drie colleges verricht dooréén ambtenaar. Na deze datum is een tweede ambtenaar parttime toegevoegd. Deze ambtenaren zijn bevoegd namens de drie colleges te handelen en deze in rechte te vertegenwoordigen. Deze ambtenaren beoordelen het bezwaarschrift en sturen het bezwaarschrift ter kennisname door aan de ambtenaar die het bestreden besluit heeft genomen. Deze zal vervolgens beoordelen of het ingediende bezwaarschrift leidt tot herroeping van het bestreden besluit. Indien de ambtenaar die het bestreden besluit heeft genomen geen aanleiding ziet het bestreden besluit te herroepen, wordt het bezwaar inhoudelijk beoordeeld door de ambtenaar die het bezwaar behandeld. Indien nodig wordt contact gezocht met de indiener van het bezwaarschrift. Indien dit overleg niet leidt tot een intrekking van het ingediende bezwaarschrift, worden alle processtukken doorgestuurd naar het secretariaat van de adviescommissie. Het secretariaat van de commissie is binnen de ISD gestationeerd. Na ontvangst van het bezwaarschrift en de processtukken verstuurt het secretariaat van de commissie een uitnodiging voor de hoorzitting aan de bezwaarmakers) en het bestuursorgaan. De uitnodiging wordt binnen een week na ontvangst van de processtukken verzonden. Uitgangspunt is dat de leden van de commissie uiterlijk tien dagen voor de zitting de op de zaak betrekking hebbende stukken ontvangen. 4
Hoorzitting De hoorzittingen vinden plaats op maandagmiddag vanaf 14.00 uur en worden in het stadskantoor te Bergen op Zoom gehouden. De commissie kwam in 2016 achttien maal bijeen voor zittingen, waarvoor bezwaarmakers en het college waren uitgenodigd. Gelet op het privacygevoelige karakter van de zaken die door de commissie worden behandeld, vinden de zittingen achter gesloten deuren plaats. Het standpunt van het bestuursorgaan wordt tijdens de hoorzitting toegelicht door vaste procesvertegenwoordigers. In het jaar 2016 waren dit de heer mr. R.M. Mol en mevrouw mr. S. Kerstens. Doel van de hoorzitting is om duidelijkheid te verkrijgen over het bezwaar en het standpunt van het college. Vanwege het veelal summiere karakter van het bezwaarschrift heeft de hoorzitting een toegevoegde waarde. Geregeld komen nieuwe argumenten naar voren, die ertoe leiden dat aan het bezwaar tegemoet wordt gekomen. Soms is het voor bezwaarmakers al voldoende dat hun bezwaren serieus worden genomen, dat het bestreden besluit helder wordt toegelicht en dat inzicht wordt gegeven waarom aan het bezwaar niet kan worden tegemoet gekomen. Na de hoorzitting vindt de beraadslaging plaats, waarna door de secretaris een verslag van de zitting wordt gemaakt, alsmede een advies wordt geformuleerd. Na accordering door de commissie worden het verslag en het advies aangeboden aan de diverse colleges. 3. Bezwaarschriften 2016 Totaal afgehandelde bezwaarschriften In het jaar 2016 zijn 380 bezwaarschriften afgehandeld binnen de ISD. In 2015 was dit 328. Het betreft in deze een totaal aan bezwaarschriften van de gemeenten Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht. Een totaal van 286 bezwaarschriften is verwerkt voor de gemeente Bergen op Zoom. Eerste fase (voorfase) behandeling bezwaarschriften Alvorens de bezwaarschriften worden ingepland voor een hoorzitting wordt inhoudelijk beoordeeld of in de voorfase aanleiding bestaat het bestreden besluit geheel of gedeeltelijk te herroepen. Tevens wordt beoordeeld of het ingediende bezwaarschrift aanleiding geeft (telefonisch) contact met de bezwaarmaker op te nemen, het bestreden besluit uit te leggen en te komen tot een intrekking van het ingediende bezwaar. In 2016 zijn in totaal 138 zaken in de voorfase afgedaan. -y (Deels) herroepen 90 -y Ingetrokken 23 y Niet ontvankelijk 25 Tweede fase: horen Behandelde zaken ambtelijk horen Met zitting 52 Geen zitting (niet verschenen/geen reactie) 32 Uitkomst ambteliikŕ horen) -y (deels) gegrond 26 -yongegrond 55 -y Ingetrokken 1 -y Niet ontvankelijk 2 5
Behandelde bezwaarschriften commissie In totaal werd, ten behoeve van de in 2016 genomen beslissingen op bezwaar, in 64 zaken geadviseerd door de adviescommissie. Adviezen van de kamer voor sociale aanaeleaenheden: (deels) gegrond 21 (33 /o) -y ongegrond 38 (59 /o) ingetrokken 1 ( 2 /o) -y niet-ontvankelijk 4 ( 6 07o) De commissie heeft geconstateerd dat het college van burgemeester en wethouders in 2016 niet is afgeweken van het advies van de commissie. Behandeltermijnen Ten aanzien van de behandeltermijnen geldt het volgende. Sinds 1 oktober 2009 dient op een bezwaarschrift volgens artikel 7:10 van de Algemene wet bestuursrecht binnen twaalf weken na het verstrijken van de bezwaartermijn - te verdagen tot achttien weken - een beslissing te worden genomen. Met deze verruiming van de beslistermijn moet het naar het oordeel van de commissie haalbaar zijn om te voldoen aan deze wettelijke eis. Het streven van de commissie is er overigens op gericht om binnen een termijn van twee weken na de datum waarop de zitting heeft plaatsgevonden advies uit te brengen, al wordt dit streven nog niet in alle gevallen gehaald. Niet duidelijk is of de totale behandeltermijn in 2016 is overschreden, nu dit niet wordt geregistreerd. Echter, nu in 2016 tevens zaken zijn afgehandeld uit 2015 zal dit ongetwijfeld het geval zijn geweest. Dit heeft echter geen financiële consequenties gehad. 4. Kwaliteit besluiten De totale (deels)herroepen besluiten vermeerderd met de (deels)gegronde besluiten zijn hiertoe afgezet tegen het totaal aantal besluiten dat een inhoudelijke toets heeft gekend. Buiten beschouwing zijn gelaten de ingetrokken en de niet- ontvankelijke bezwaren. Uit dit onderzoek is komen vaststaan dat 59,5707o van de inhoudelijk beoordeelde bezwaarschriften aanleiding gaf tot een geheel of gedeeltelijke herroeping (in de voorfase) of een geheel of gedeeltelijke gegrondverklaring (na het horen). In de praktijk betekent dit dat ruim 590A van de inhoudelijk beoordeelde besluiten nog steeds materiële gebreken vertonen. De oorzaak daarvan is niet altijd gelegen bij de organisatie zelf. In een aantal gevallen komt de klant zelf in de fase van bezwaar met nadere informatie die relevant is voor de zaak en tot herroeping leidt. 5. Algemene opmerkingen en aanbevelingen De commissie vraagt aandacht voor een deugdelijk onderzoek. Vaak is uit de aan het bestreden besluit ten grondslag liggende rapportage niet op te maken waar de start van het onderzoek ligt. Voorts is het onderzoek onvolledig en wordt (te) snel een conclusie getrokken. Tevens vraagt de commissie aandacht voor een zorgvuldig gebruik van de onderzoeksresultaten/rapportages en aanbevelingen van de Sociale Recherche. Duidelijk moet zijn op basis van welke gegevens de aanbeveling tot stand is gebracht en welke procedure bij het tot stand brengen van het advies is gevolgd. De commissie vraagt 6
de klantmanager zich er van te vergewissen dat de onderzoeksresultaten de door de Sociale Recherche gegeven aanbeveling ook kan dragen. De commissie adviseert de termijn, gelegen tussen het door de Sociale Recherche afgeven advies en het besluit tot intrekking van een bijstandsuitkering, zoveel mogelijkheid te beperken. De commissie vraagt blijvende aandacht voor de motivering van besluiten. De commissie heeft vastgesteld dat de aan het bestreden besluit ten grondslag liggende rapportage vaak een volledige weergave kent van de van belang zijnde feiten. Op basis van deze volledigheid wordt in de rapportage meestal een draagkrachtige motivering opgenomen. De vertaalslag vanuit de rapportage naarde beschikking ontbreekt doorgaans, waardoor de motivering onvoldoende kenbaar is. De commissie vraagt aandacht voor deze vertaalslag en adviseert uw medewerkers handvatten te bieden om deze vertaalslag te kunnen maken. De commissie zou het op prijs stellen een reactie te ontvangen op de door hen gegeven aanbevelingen. 6. Tot slot De commissie was aangenaam verrast met de terugkoppeling van het college op de aanbevelingen uit het jaarverslag 2015. De commissie heeft vastgesteld dat het college deze aanbevelingen ter harte heeft genomen en daarmee aan de slag is gegaan. Voorts wenst de commissie de vertegenwoordigers van het college te complimenteren met hun flexibiliteit en de bereidheid zaken uit eigen beweging te herroepen. Dit getuigt van het vermogen op een kritische wijze naar de eigen organisatie te kijken, hetgeen door de commissie wordt gewaardeerd. 7