Waterbroei tulp: Afbroei zuurproeven uit teelt 2003

Waterbroei tulp: Afbroei zuurproeven uit teelt 2003 In opdracht van Productschap Tuinbouw juli 2004 Ing. H. Meester

SAMENVATTING In 2003 zijn door de Zuurgroep West-Friesland een aantal teeltproeven uitgevoerd gericht op het voorkomen en beperken van zuur in tulpen. In deze proeven, die werden aangestuurd door de kwekers en adviseurs uit de zuurgroep en gefinancieerd door PT, Rabo WFO en CNB, werden met diverse behandelingen positieve (en ook minder positieve) effecten op het percentage zuur behaald. Van een aantal behandelingen was echter niet bekend of er ook (negatieve) effecten op de broeierij waren. In opdracht van Productschap Tuinbouw (PT) heeft Proeftuin Zwaagdijk die mogelijke effecten onderzocht. Daarvoor werden gezonde bollen uit de teeltproeven van 2003 gebruikt. Van twee teeltproeven zijn bollen afgebroeid. De eerste was de proef Invloed van koelen op zuur. De gebruikte cultivar was hierbij White Dream. De proef werd uitgevoerd in februari. Er werden vier temperatuurregimes voor het pellen (continu warmte, warmte met korte koeling, lange koeling en kort warmte met lange koeling) gehanteerd en na het pellen werd een periode van 48 uur 9 C vergeleken met meteen 23 C. De tweede proef was Invloed van pellen op zuur. Hierbij werden vijf cultivars gebruikt ( Apeldoorn, White Dream, Orange Monarch, Seadov en Claudia ). Ook deze proef werd gebroeid in februari. Naast niet pellen werden drie momenten van pellen gebroeid (1, 5 en 9 weken na het rooien) en van elk pelmoment twee methodes van bevochtigen: stomen en koelen + natgooien. In de proef Invloed van koelen op zuur bleek na afbroeien en verwerken dat kort (48 uur) koelen voor het pellen (bij 5 C) geen nadelige effecten had op de broeierij van de bollen. Het koelen van de bollen in de zomer kan dus geen kwaad. Langer (circa een week) koelen van de bollen (bij 9 C) had zelfs een licht positief effect op de plant in de broeierij. Na het pellen enkele dagen koelen om wondheling te stimuleren had in de proef geen effect. In de proef Invloed van pellen op zuur was het niet pellen van de bollen in de broeierij niet nadelig (in tegenstelling tot andere jaren). Bij de meeste cultivars traden geen verschillen op, terwijl bij Seadov de planten van ongepelde bollen zelfs zwaarder werden dan gepelde bollen, ondanks dat het gewas wat ongelijk groeide. Het moment van pellen en de manier van bevochtigen hadden geen invloed op de broeierij in de winter. cultivar White Dream in koelproef cultivar Apeldoorn in pelproef cultivar Orange Monarch in pelproef

INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING.... INHOUDSOPGAVE... 1. INLEIDING...1 2. PROEFOPZET...1 2.1 Proef 1: Afbroei koelproef...1 2.2 Proef 2: Afbroei pelproef...1 2.3 Statistiek...2 3. RESULTATEN AFBROEI KOELPROEF...2 4. RESULTATEN AFBROEI PELPROEF...3 4.1 Moment van pellen...3 4.2 Manier van bevochtigen...5 5. CONCLUSIES...6 5.1 Conclusies afbroei koelproef...6 5.2 Conclusies afbroei pelproef...6 BIJLAGE 1. PROEFOPZET...7 BIJLAGE 2. FOTO S...12 BIJLAGE 3. MEETRESULTATEN...15

1. INLEIDING In de zomer van 2003 zijn door de Zuurgroep West-Friesland een aantal teeltproeven uitgevoerd gericht op het voorkomen en beperken van zuur in tulpen. In deze proeven, die werden aangestuurd door de kwekers en adviseurs uit de zuurgroep en gefinancieerd door Productschap Tuinbouw, Rabobank WFO en CNB, werden met diverse behandelingen positieve (en ook minder positieve) effecten op het percentage zuur behaald. Van een aantal behandelingen was echter niet bekend of er ook (negatieve) effecten op de broeierij waren. In opdracht van Productschap Tuinbouw (PT) heeft Proeftuin Zwaagdijk die mogelijke effecten onderzocht. Daarvoor werden gezonde bollen uit de teeltproeven van 2003 gebruikt. Met broeikwaliteit wordt niet alleen de kwaliteit van de bloemen bedoeld, maar ook de vroegheid, de vorm van de planten en de bloemen en de groeiremming door ethyleen (geproduceerd door zure bollen). In dit verslag de resultaten. 2. PROEFOPZET Van twee teeltproeven zijn bollen afgebroeid. De eerste was de proef Invloed van koelen op zuur. De tweede was de proef Invloed van pellen op zuur. De complete opzetten van beide proeven staan in bijlage 1. Hieronder staat een beknopte uitleg van de opzet. 2.1 Proef 1: Afbroei koelproef De gebruikte cultivar was White Dream. De bollen werden geplant op 23 januari 2004 en ingehaald op 10 februari. Er werd gebroeid in 4 herhalingen op stilstaand water in Hydrobakken. Het water was regenwater met 10% leidingwater en bemest met kalksalpeter en Kristalon Rood. De gehanteerde EC was 1,5 ms. De behandelingen staan in tabel 1. Voor het opplanten werden de zure bollen geteld en als uitval genoteerd, zodat alleen de op het oog gezonde bollen werden gebroeid. Na de oogst werden de en het van de bloemen gemeten. Tabel 1. Behandeling afbroei koelproef behandeling van rooien tot pellen nadroging na pellen 1 7 dagen 23 C constant 23 C 2 5 dagen 23 C + 2 dagen 5 C (voor pellen) constant 23 C 3 7 dagen 9 C constant 23 C 4 1 dag 23 C + 6 dagen 9 C constant 23 C 5 7 dagen 23 C 2 dagen 9 C, daarna 23 C 6 5 dagen 23 C + 2 dagen 5 C (voor pellen) 2 dagen 9 C, daarna 23 C 7 7 dagen 9 C 2 dagen 9 C, daarna 23 C 8 1 dag 23 C + 6 dagen 9 C 2 dagen 9 C, daarna 23 C Bij de behandelingen 5 tot en met 8 werd na het pellen geprobeerd om de wondheling te versnellen. Bij lelies wordt een koele behandeling na het verwerken gegeven met goede, wond helende, resultaten. 2.2 Proef 2: Afbroei pelproef De gebruikte cultivars waren Apeldoorn, White Dream, Orange Monarch, Seadov en Claudia. De bollen waren in de zomer bij 22 C bewaard, werden vanaf begin november gekoeld, geplant op 25 januari en ingehaald op 10 februari 2004. Er werd gebroeid in 3 herhalingen op stilstaand water in Hydrobakken. Het water was regenwater met 10% Afbroei zuurproeven 2003 1

leidingwater en bemest met kalksalpeter en Kristalon Rood. De gehanteerde EC was 1,5 ms. De behandelingen staan in tabel 2. Voor het opplanten werden de zure bollen geteld en als uitval genoteerd, zodat alleen de op het oog gezonde bollen werden gebroeid. Na de oogst werden de blad- en steel en het van de bloemen gemeten. Tabel 2: Behandelingen afbroei pelproef behandeling methode van pellen methode bevochtigen 1 niet gepeld gestoomd 2 machinaal na 1 wk gestoomd 3 machinaal na 5 wk gestoomd 4 machinaal na 9 wk gestoomd 5 niet gepeld koelen + natgooien 6 machinaal na 1 wk koelen + natgooien 7 machinaal na 5 wk koelen + natgooien 8 machinaal na 9 wk koelen + natgooien 2.3 Statistiek Met behulp van de variantenanalyse is bepaald of de behandelingen significant van elkaar verschillen. Er is gewerkt met een betrouwbaarheidsinterval van 95% (P = 0,05). Indien het verschil tussen twee getallen groter is dan de LSD, dan is het verschil betrouwbaar. Voor de duidelijkheid is dit in de tabellen weergegeven met letters. Wordt een behandeling gekwalificeerd met a en de andere met b dan is er sprake van een significant verschil, echter verschillen tussen a en ab zijn niet significant. 3. RESULTATEN AFBROEI KOELPROEF In tabel 3 staan de resultaten van de temperatuurbehandeling voor het pellen. Tussen spoelen en pellen zat een bestervingsperiode van 8 dagen. Tabel 3. Invloed van de temperatuurbehandeling tot pellen, gemiddeld over de nadroog temperaturen 9 en 23 C, cultivar White Dream bewaring van spoelen tot pellen uitval 7 dagen 23 C 3 26,7 34,9 a 0,76 5 dagen 23 C + 2 dagen 5 C (voor pellen) 4 26,0 34,9 a 0,75 7 dagen 9 C 4 27,0 35,4 b 0,76 1 dag 23 C + 6 dagen 9 C 4 26,9 35,4 b 0,76 P-waarde 0,570 0,184 0,043 0,329 lsd n.s. n.s. 0,5 n.s. De behandelingen waarbij 9 C werd gegeven leidden tot langere tulpen dan bewaring bij 23 C. Een relatief korte periode 5 C had geen effect op de kwaliteit van de planten. Er was geen effect op het percentage uitval (oorzaak zuur en korte planten) en het plant. Aan de bloemen en aan het blad waren geen misvorming te zien. In tabel 4 staan de resultaten van de nadroging na het pellen. Net als bij lelies werd geprobeerd om na het pellen de wondheling te stimuleren door een periode koel te bewaren. Afbroei zuurproeven 2003 2

Tabel 4. Invloed van de nadroging op de broeikwaliteit, cultivar White Dream nadroging na pellen uitval 48 uur 9 C + 23 C 4 26,4 35,2 0,75 a constant 23 C 3 26,9 35,1 0,77 b P-waarde 0,641 0,133 0,368 0,030 lsd n.s. n.s. n.s. 0,02 Na het pellen twee dagen nadrogen bij 9 C, ter bevordering van de wondheling, had nauwelijks effect in de broeierij. De planten waren alleen iets minder stevig (lager per cm steel). 4. RESULTATEN AFBROEI PELPROEF 4.1 Moment van pellen In de tabellen 5 tot en met 10 wordt per cultivar het effect van het moment van pellen vergeleken met niet pellen. Tabel 5. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, gemiddeld over de bevochtigingsmethoden, cultivar White Dream behandeling uitval nek niet gepeld 12 29,8 37,3 0,80-1,9 a machinaal na 1 week 10 28,6 36,5 0,80-1,6 b machinaal na 5 weken 11 29,8 36,6 0,80-1,8 a machinaal na 9 weken 10 29,7 36,7 0,80-1,9 a P-waarde 0,802 0,077 0,110 0,005 lsd n.s. n.s. n.s. 0,2 Op het oog waren er bij White Dream geen verschillen tussen de behandelingen. Wel waren de wortels bij de niet gepelde bollen visueel bruiner dan bij de wel gepelde bollen. van de behandeling na 1 week pellen zat de bloem iets hoger tussen het blad. Het uitval werd veroorzaakt door bloemverdroging, kernrot, zuur en door bladkiepen. Tabel 6. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, Orange Monarch behandeling uitval nek niet gepeld 4 a 26,4 36,1 0,70 a -3,6 machinaal na 1 week 8 bc 25,3 34,4 0,72 ab -4,0 machinaal na 5 weken 6 ab 26,3 35,1 0,77 c -3,8 machinaal na 9 weken 11 c 26,2 35,0 0,75 bc -3,8 P-waarde 0,006 0,405 0,086 0,010 0,378 lsd 4 n.s. n.s. 0,04 n.s. Afbroei zuurproeven 2003 3

Niet pellen resulteerde bij Orange Monarch in de broeierij in minder uitval (zuur, kernrot en bloemverdroging) dan na 1 of 9 weken pellen, maar ook in minder stevige planten (lager steel) dan na 5 of 9 weken pellen. Na 9 weken pellen gaf meer uitval in de broeierij dan na 5 weken pellen. Na 5 weken pellen gaf stevigere planten dan na 1 week pellen. Tabel 7. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, Apeldoorn behandeling uitval nek niet gepeld 4 30,2 40,9 b 0,72 1,5 machinaal na 1 week 5 30,2 40,5 b 0,73 1,5 machinaal na 5 weken 5 29,0 39,1 a 0,75 1,5 machinaal na 9 weken 4 29,9 40,0 ab 0,75 1,3 P-waarde 0,602 0,102 0,006 0,591 0,852 lsd n.s. n.s. 0,9 n.s. n.s. Na 5 weken pellen gaf bij Apeldoorn in de broeierij kortere planten dan niet pellen en na 1 week pellen. Verder waren er geen verschillen tussen het moment van pellen en niet pellen. Het uitval werd voornamelijk veroorzaakt door bloemverdroging. Tabel 8. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, Seadov behandeling uitval nek niet gepeld 0 27,8 c 30,2 0,90-2,3 machinaal na 1 week 1 27,0 bc 30,4 0,88-2,1 machinaal na 5 weken 0 25,7 a 30,7 0,83-2,0 machinaal na 9 weken 1 26,5 ab 30,5 0,87-2,1 P-waarde 0,117 0,006 0,560 0,091 0,079 lsd n.s. 1,1 n.s. n.s. n.s. Bij Seadov gaf niet pellen zwaardere planten in de broeierij dan na 5 en 9 weken pellen. Na 1 week gepeld gaf zwaardere planten dan na 5 weken gepeld. Tabel 9. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, Claudia behandeling uitval nek niet gepeld 1 a 24,0 40,6 0,60-1,2 machinaal na 1 week 6 b 24,2 41,1 0,60-1,2 machinaal na 5 weken 2 a 23,9 40,5 0,60-1,3 machinaal na 9 weken 3 ab 23,9 40,8 0,60-1,3 P-waarde 0,036 0,563 0,050 0,679 lsd 3 n.s. n.s. n.s. Bij Claudia gaf na 1 week pellen in de broeierij meer uitval (door bloemverdroging en korte planten) dan niet pellen of na 5 weken pellen. Verder werd het broeiresultaat niet beïnvloed door het pellen. Afbroei zuurproeven 2003 4

De vijf cultivars reageerden allemaal nogal verschillend op de behandelingen. Desondanks staan in tabel 10 de resultaten gemiddeld over alle cultivars. Tabel 10. Invloed van moment van pellen op de broeikwaliteit, gemiddeld over 5 cultivars behandeling uitval nek niet gepeld 4 a 27,6 b 37,1 b 0,74-1,5 machinaal na 1 week 6 b 27,1 a 36,6 a 0,75-1,5 machinaal na 5 weken 5 ab 26,9 a 36,4 a 0,75-1,8 machinaal na 9 weken 6 b 27,2 ab 36,6 a 0,75-1,2 P-waarde 0,017 0,013 0,003 0,637 0,685 lsd 1 0,4 0,4 n.s. n.s. Gemiddeld over alle cultivars gaf niet pellen iets zwaardere en langere planten met minder uitval ten opzichte van machinaal pellen. Het moment van pellen had geen invloed op het broeiresultaat. 4.2 Manier van bevochtigen In tabel 11 staat het effect van de manier van bevochtigen op het broeiresultaat. Vooraf was er de angst dat koeling van de bollen in de zomer negatieve effecten zou kunnen hebben op de kwaliteit van de planten in de broeierij. Tabel 11. Invloed van de behandeling op de broeikwaliteit, gemiddeld over alle cultivars en de pelmomenten manier van bevochtigen uitval nek koelen + natgooien 5 27,3 36,7 0,75-1,5 stomen 5 27,1 36,6 0,74-1,5 P-waarde 0,393 0,163 0,561 0,099 0,526 lsd n.s n.s. n.s. n.s. n.s. De manier van bevochtigen had geen effect op de kwaliteit van de planten in de broeierij. Afbroei zuurproeven 2003 5

5. CONCLUSIES 5.1 Conclusies afbroei koelproef Kort (48 uur) koelen bij 5 C voor het pellen had geen nadelige effecten op de bollen en de broeierij ervan. Langer (circa een week) koelen bij 9 C van de bollen had alleen een licht positief effect op de plant in de broeierij. Verder waren de broeiresultaten gelijk. Na het pellen stimuleren van wondheling door een periode (2 dagen) koel te bewaren (zoals bij lelies), had geen effect op de broeierij. 5.2 Conclusies afbroei pelproef Niet pellen van de bollen was in de broei niet nadelig. Bij de meeste cultivars traden geen verschillen op, bij Seadov waren de planten van ongepelde bollen zelfs zwaarder dan gepelde bollen. Bij White Dream waren de wortels van ongepelde bollen weliswaar bruiner dan van gepelde bollen, maar dit leidde niet tot verschillen. Het moment van pellen had geen invloed op de broeierij in de winter. Afbroei zuurproeven 2003 6

BIJLAGE 1. PROEFOPZET Proef 1. Afbroei koelproef Cultivar Ziftmaat : White Dream' : 12/op Behandelingen behandeling rooien tot pellen nadroging (48 uur) 1 23 C constant 23 C 2 23 C + 48 uur 5 C (voor pellen) 23 C 3 9 C 23 C 4 24 uur 23 C + 9 C 23 C 5 23 C constant 9 C 6 23 C + 48 uur 5 C (voor pellen) 9 C 7 9 C 9 C 8 24 uur 23 C + 9 C 9 C Aantal cultivars : 1 Aantal behandelingen : 8 Aantal herhalingen : 4 Totaal aantal veldjes : 4 x 8 = 32 Aantal bollen per veld : 100 aantal zure bollen Totaal aantal bollen : 3200 Start koeling : 7 november 2003 Opplantdatum : 23 januari 2004 (2½ week) Inhaaldatum : 10 februari 2004 Geplande bloei : begin maart 2004 Broeimethode : stilstaand water Broeifust : Hydrobak Samenstelling water : regenwater + 10% leidingwater Bemesting : kalksalpeter + Kristalon Oranje Proefplaats : Proeftuin Zwaagdijk Waarnemingen Voor opplanten zuur tellen. Na oogst en meten. Afbroei zuurproeven 2003 7

Kasschema 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 rand rand 4 A 3 A 5 A 7 A 2 A 1 A 8 A 6 A 5 B 7 B 1 B 2 B 8 B 4 B 3 B 6 B 7 C 8 C 6 C 5 C 3 C 4 C 2 C 1 C 7 D 1 D 4 D 3 D 6 D 5 D 8 D 2 D rand rand 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 Afbroei zuurproeven 2003 8

Proef 2: Afbroei pelproef Cultivars : 5 White Dream Apeldoorn Claudia Seadov Orange Monarch (Bollen uit zuurproeven teelt) Ziftmaat : 10-op Schema: behandeling broei methode bewaar temp. methode van pellen methode bevochtigen 1 9 17 25 33 stilstaand water 22 C niet gepeld gestoomd 2 10 18 26 34 stilstaand water 22 C mach. na 1 wk gestoomd 3 11 19 27 35 stilstaand water 22 C mach. na 5 wk gestoomd 4 12 20 28 36 stilstaand water 22 C mach. na 9 wk gestoomd 5 13 21 29 37 stilstaand water 22 C niet gepeld gekoeld 6 14 22 30 38 stilstaand water 22 C mach. na 1 wk gekoeld 7 15 23 31 39 stilstaand water 22 C mach. na 5 wk gekoeld 8 16 24 32 40 stilstaand water 22 C mach. na 9 wk gekoeld 1 t/m 8 : White Dream (WD) 9 t/m 16 : Claudia (CL) 17 t/m 24 : Seadov (SE) 25 t/m 32 : Orange Monarch (OM) 33 t/m 40 : Apeldoorn (AP) Herhalingen : 3 Aantal behandelingen : 5 x 8 x 3 = 120 Bollen per behandeling : 100 Aantal bollen : 120 x 100 = 12.000 Bollen per cultivar : 2.400 Geplande bloei : begin maart 2004 en eind maart Inhaaldata : 10 februari (WD, OM, CL en SE) en 11 maart (AP) Opplanten : 25 januari 2004 Start Koeling : 7 november 2003 Trays : Hydrobak Teeltmethode : stilstaand water en potgrond Water : regenwater + 10% leidingwater Bemesting : standaard (Kalksalpeter + Kristalon Rood) EC en ph : EC 1,5 ms, ph 6,5 Bolontsmetting : geen Grootte van de proef : kas 23 Proefplaats : Proeftuin Zwaagdijk Waarnemingen Bij opplanten uitval door zuur noteren. Na inhalen wortels beoordelen op kleur en. Tijdens trek bijzonderheden noteren. Na oogst blad- en steel meten en bepalen. Afbroei zuurproeven 2003 9

Kasschema: kas 23 24 7 A 33 B 48 108 34 B 35 B 120 72 12 C 34 C 96 120 144 168 192 23 37 A 10 B 47 107 24 B 1 B 119 71 5 C 26 C 95 119 143 167 191 22 26 A 4 B 46 106 27 B 29 B 118 70 33 C 9 C 94 118 142 R R 166 190 21 36 A 8 B 45 105 32 B 40 B 117 69 8 C 28 C 93 117 141 a a 165 189 20 1 A 7 B 44 104 14 B 16 B 116 68 14 C 31 C 92 116 140 n n 164 188 19 12 A 26 B 43 103 30 B 39 B 115 67 40 C 27 C 91 115 139 d d 163 187 18 23 A 18 B 42 102 37 B 13 B 114 66 10 C 30 C 90 114 138 162 186 17 28 A 2 B 41 101 25 B 20 B 113 65 21 C 29 C 89 113 137 161 185 16 27 A 2 A 40 100 28 B 5 B 112 64 19 C 23 C 88 112 136 160 184 15 13 A 11 A 39 99 3 B 17 B 111 63 25 C 38 C 87 111 135 159 183 14 20 A 14 A 38 98 19 B 6 B 110 62 18 C 16 C 86 110 134 158 182 13 38 A 5 A 37 97 11 B 21 B 109 61 39 C 24 C 85 109 133 157 181 3 4 7 8 11 12 15 16 12 40 A 18 A 36 60 20 C 7 C 84 108 132 204 216 156 180 11 25 A 30 A 35 59 6 C 3 C 83 107 131 203 215 155 179 10 15 A 21 A 34 58 11 C 22 C 82 106 130 202 214 154 178 9 34 A 32 A 33 57 17 C 36 C 81 105 129 201 213 153 177 8 6 A 35 A 32 56 9 B 37 C 80 104 128 200 212 152 176 7 10 A 24 A 31 55 36 B 13 C 79 103 127 199 211 151 175 6 39 A 22 A 30 54 31 B 2 C 78 102 126 198 210 150 174 5 17 A 31 A 29 53 15 B 1 C 77 101 125 197 209 149 173 4 4 A 29 A 28 52 12 B 4 C 76 100 124 196 208 148 172 3 19 A 8 A 27 51 38 B 15 C 75 99 123 195 207 147 171 2 16 A 9 A 26 50 23 B 32 C 74 98 122 194 206 146 170 1 3 A 33 A 25 49 22 B 35 C 73 97 121 193 205 145 169 1 2 5 6 9 10 13 14 Afbroei zuurproeven 2003 10

Veldnummers beh. Herh. A Herh. B Herh. C veldnr. Herh. A Herh. B Herh. C 1 20 119 77 21 34 109 65 2 40 41 78 22 30 49 82 3 1 99 83 23 18 50 88 4 4 46 76 24 31 107 85 5 37 112 71 25 11 101 63 6 8 110 59 26 22 43 95 7 24 44 84 27 16 106 91 8 27 45 69 28 17 100 93 9 26 56 94 29 28 118 89 10 7 47 66 30 35 103 90 11 39 97 58 31 29 54 92 12 19 52 72 32 33 105 74 13 15 114 79 33 25 48 70 14 38 104 68 34 9 108 96 15 10 53 75 35 32 120 73 16 2 116 86 36 21 55 81 17 5 111 57 37 23 102 80 18 36 42 62 38 13 51 87 19 3 98 64 39 6 115 61 20 14 113 60 40 12 117 67 Afbroei zuurproeven 2003 11

BIJLAGE 2. FOTO S Afbroei koelproef: Foto 1. tot pellen 9 C, na pellen 23 C Foto 2. continu 23 C Foto 3. Overzicht proef Foto 4. Overzicht proef Afbroei zuurproeven 2003 12

Afbroei pelproef: Foto 5. Overzicht pelproef Foto 6. Overzicht pelproef Foto 7. White Dream in week 10 Afbroei zuurproeven 2003 13

Foto 8. Orange Monarch Foto 9. Seadov Afbroei zuurproeven 2003 14

BIJLAGE 3. MEETRESULTATEN Afbroei koelproef Beh Herh cultivar bewaring tot pellen nadroging (48 uur) zuur niet geworteld niet toe gekomen zweters overig uitval Gewicht 1 A White Dream 23 C constant 23 C 0 0 0 0 0 0 27,6 35,8 0,77 1 B White Dream 23 C constant 23 C 1 0 0 0 1 3 26,4 34,6 0,76 1 C White Dream 23 C constant 23 C 0 0 0 0 2 3 27,8 35,2 0,79 1 D White Dream 23 C constant 23 C 1 0 0 0 2 4 26,0 34,1 0,76 2 A White Dream 23 C + 48 uur 5 C 23 C 2 0 0 0 1 5 26,3 34,5 0,76 2 B White Dream 23 C + 48 uur 5 C 23 C 0 0 0 0 2 3 27,1 34,9 0,78 2 C White Dream 23 C + 48 uur 5 C 23 C 0 0 0 0 4 6 26,5 35,3 0,75 2 D White Dream 23 C + 48 uur 5 C 23 C 1 0 0 0 0 2 25,8 34,4 0,75 3 A White Dream 9 C na spoelen 23 C 3 0 0 0 2 9 26,9 35,3 0,76 3 B White Dream 9 C na spoelen 23 C 0 0 0 0 0 0 27,1 35,6 0,76 3 C White Dream 9 C na spoelen 23 C 0 0 0 0 1 2 28,2 36,0 0,78 3 D White Dream 9 C na spoelen 23 C 1 0 0 0 1 4 25,8 34,5 0,75 4 A White Dream 24 uur 23 C + 9 C 23 C 1 0 0 1 0 3 26,7 35,5 0,75 4 B White Dream 24 uur 23 C + 9 C 23 C 0 0 0 0 1 2 29,0 35,3 0,82 4 C White Dream 24 uur 23 C + 9 C 23 C 0 0 0 0 2 3 26,0 35,0 0,74 4 D White Dream 24 uur 23 C + 9 C 23 C 0 0 0 0 2 3 27,4 35,3 0,78 5 A White Dream 23 C constant 9 C 2 0 0 0 1 4 26,7 35,4 0,75 5 B White Dream 23 C constant 9 C 0 0 0 0 1 1 25,5 34,8 0,73 5 C White Dream 23 C constant 9 C 0 0 0 0 1 2 26,6 34,3 0,78 5 D White Dream 23 C constant 9 C 0 0 0 0 2 3 27,0 35,0 0,77 6 A White Dream 23 C + 48 uur 5 C 9 C 0 0 0 0 2 4 24,8 35,0 0,71 6 B White Dream 23 C + 48 uur 5 C 9 C 1 0 0 0 2 5 26,1 34,9 0,75 6 C White Dream 23 C + 48 uur 5 C 9 C 1 0 0 0 1 3 25,4 34,8 0,73 6 D White Dream 23 C + 48 uur 5 C 9 C 0 0 0 0 0 0 26,1 35,2 0,74 Afbroei zuurproeven 2003 15

Beh Herh cultivar bewaring tot pellen nadroging (48 uur) zuur niet geworteld niet toe gekomen zweters overig uitval Gewicht 7 A White Dream 9 C na spoelen 9 C 1 0 0 0 2 5 25,7 35,4 0,73 7 B White Dream 9 C na spoelen 9 C 0 0 0 0 0 0 25,2 34,8 0,72 7 C White Dream 9 C na spoelen 9 C 0 0 2 0 3 7 28,0 36,2 0,77 7 D White Dream 9 C na spoelen 9 C 0 0 0 0 2 3 27,9 35,7 0,78 8 A White Dream 24 uur 23 C + 9 C 9 C 1 0 0 0 4 7 26,6 35,6 0,75 8 B White Dream 24 uur 23 C + 9 C 9 C 0 0 0 0 2 3 26,8 35,3 0,76 8 C White Dream 24 uur 23 C + 9 C 9 C 0 0 0 0 2 3 26,8 35,3 0,76 8 D White Dream 24 uur 23 C + 9 C 9 C 3 0 0 0 3 8 27,0 36,2 0,75 Afbroei pelproef Beh. Herh cultivar behandeling bevochtiging voor pellen bloemver droging kern rot zuur niet toe gekomen bladkiep overig uitval Gewicht 1 A Wh. Dream niet gepeld stomen 1 0 0 1 5 0 10 30,8 37,9 0,8-1,8 1 B Wh. Dream niet gepeld stomen 0 4 0 0 4 0 10 30,0 37,4 0,8-2,3 1 C Wh. Dream niet gepeld stomen 4 0 1 0 1 0 8 29,4 36,6 0,8-1,8 2 A Wh. Dream mach. na 1 week stomen 9 0 5 0 1 0 17 27,2 35,6 0,8-1,3 2 B Wh. Dream mach. na 1 week stomen 0 4 3 0 2 0 10 30,2 37,3 0,8-1,9 2 C Wh. Dream mach. na 1 week stomen 5 0 2 0 1 0 8 29,2 36,6 0,8-1,5 3 A Wh. Dream mach. na 5 week stomen 6 0 0 0 0 0 7 30,2 36,7 0,8-1,7 3 B Wh. Dream mach. na 5 week stomen 2 0 2 0 0 0 4 29,3 36,2 0,8-2,1 3 C Wh. Dream mach. na 5 week stomen 0 5 3 0 5 0 16 29,3 36,5 0,8-1,8 4 A Wh. Dream mach. na 9 week stomen 2 0 3 0 3 0 10 28,7 35,5 0,8-2,1 4 B Wh. Dream mach. na 9 week stomen 1 2 2 0 1 0 8 30,3 37,3 0,8-2,1 4 C Wh. Dream mach. na 9 week stomen 3 0 2 0 1 0 9 28,9 35,9 0,8-1,8 5 A Wh. Dream niet gepeld koel+nat 3 3 0 0 5 0 14 30,7 37,5 0,8-1,7 5 B Wh. Dream niet gepeld koel+nat 0 3 0 0 8 0 13 29,3 36,8 0,8-2,1 5 C Wh. Dream niet gepeld koel+nat 3 3 5 0 4 0 16 28,6 37,5 0,8-1,8 nek Afbroei zuurproeven 2003 16

Beh. Herh cultivar behandeling bevochtiging bloemver kern zuur niet toe bladkiep overig uitval Gewicht nek voor pellen droging rot gekomen 6 A Wh. Dream mach. na 1 week koel+nat 3 0 2 0 1 0 7 29,1 36,4 0,8-1,6 6 B Wh. Dream mach. na 1 week koel+nat 3 4 3 0 0 0 12 27,9 36,3 0,8-1,7 6 C Wh. Dream mach. na 1 week koel+nat 0 3 1 0 0 0 4 27,9 36,6 0,8-1,5 7 A Wh. Dream mach. na 5 week koel+nat 2 0 4 0 7 0 14 29,6 36,6 0,8-1,8 7 B Wh. Dream mach. na 5 week koel+nat 0 5 3 0 4 0 14 30,8 37,1 0,8-1,8 7 C Wh. Dream mach. na 5 week koel+nat 0 0 4 0 2 0 8 29,6 36,7 0,8-1,6 8 A Wh. Dream mach. na 9 week koel+nat 0 0 0 1 2 0 7 30,4 37,3 0,8-1,8 8 B Wh. Dream mach. na 9 week koel+nat 0 4 3 0 3 0 13 29,9 37,2 0,8-1,8 8 C Wh. Dream mach. na 9 week koel+nat 1 8 1 0 2 0 14 29,9 36,9 0,8-1,5 9 A Claudia niet gepeld stomen 2 0 0 0 0 1 3 24,1 41,4 0,6-1,3 9 B Claudia niet gepeld stomen 0 0 0 0 0 0 0 24,0 40,6 0,6-1,4 9 C Claudia niet gepeld stomen 0 0 0 36 0 0 36 22,3 37,9 0,6-1,2 10 A Claudia mach. na 1 week stomen 4 0 0 0 0 0 4 24,7 41,7 0,6-1,1 10 B Claudia mach. na 1 week stomen 1 0 0 0 0 1 2 24,5 41,9 0,6-1,4 10 C Claudia mach. na 1 week stomen 3 2 0 0 0 0 5 24,4 41,3 0,6-1,3 11 A Claudia mach. na 5 week stomen 0 0 1 2 0 0 3 23,9 40,9 0,6-1,5 11 B Claudia mach. na 5 week stomen 0 0 0 1 0 1 2 23,0 39,2 0,6-1,4 11 C Claudia mach. na 5 week stomen 0 0 2 1 0 1 4 23,6 40,8 0,6-1,2 12 A Claudia mach. na 9 week stomen 0 0 3 0 0 0 3 23,7 41,3 0,6-1,1 12 B Claudia mach. na 9 week stomen 2 1 0 0 0 0 3 23,5 40,4 0,6-1,4 12 C Claudia mach. na 9 week stomen 0 0 0 0 0 1 1 24,1 40,5 0,6-1,1 13 A Claudia niet gepeld koel+nat 0 0 0 0 1 0 1 24,2 41,7 0,6-1,3 13 B Claudia niet gepeld koel+nat 0 0 0 0 0 0 0 23,8 40,6 0,6-1,3 13 C Claudia niet gepeld koel+nat 2 0 0 0 0 0 2 23,8 41,3 0,6-0,8 14 A Claudia mach. na 1 week koel+nat 2 0 0 12 0 0 14 23,0 40,6 0,6-1,0 14 B Claudia mach. na 1 week koel+nat 5 3 1 0 0 0 9 24,2 40,4 0,6-1,2 14 C Claudia mach. na 1 week koel+nat 0 0 0 0 0 1 1 24,3 40,8 0,6-1,1 15 A Claudia mach. na 5 week koel+nat 1 0 0 1 0 0 2 24,3 41,2 0,6-1,1 15 B Claudia mach. na 5 week koel+nat 0 0 1 0 0 0 1 24,2 40,1 0,6-1,3 15 C Claudia mach. na 5 week koel+nat 1 0 0 0 0 0 1 24,3 40,8 0,6-1,1 Afbroei zuurproeven 2003 17

Beh. Herh cultivar behandeling bevochtiging bloemver kern zuur niet toe bladkiep overig uitval Gewicht nek voor pellen droging rot gekomen 16 A Claudia mach. na 9 week koel+nat 2 0 1 0 1 1 5 24,2 40,9 0,6-1,3 16 B Claudia mach. na 9 week koel+nat 3 0 0 0 0 0 3 24,3 40,7 0,6-1,3 16 C Claudia mach. na 9 week koel+nat 1 0 1 0 0 2 4 23,7 40,8 0,6-1,3 17 A Or. Monarch niet gepeld stomen 1 0 1 1 0 0 3 26,0 35,8 0,7-3,5 17 B Or. Monarch niet gepeld stomen 0 0 1 1 0 0 2 27,1 36,3 0,7-3,9 17 C Or. Monarch niet gepeld stomen 0 0 1 3 0 0 4 25,7 35,4 0,7-3,5 18 A Or. Monarch mach. na 1 week stomen 4 0 0 1 0 0 5 22,6 31,8 0,7-3,4 18 B Or. Monarch mach. na 1 week stomen 0 4 2 1 0 0 7 26,7 35,8 0,7-4,2 18 C Or. Monarch mach. na 1 week stomen 0 5 2 1 0 0 8 24,5 34,3 0,7-4,1 19 A Or. Monarch mach. na 5 week stomen 3 0 0 0 0 0 3 27,5 35,9 0,8-3,8 19 B Or. Monarch mach. na 5 week stomen 0 2 2 3 0 0 7 26,7 36,1 0,7-3,5 19 C Or. Monarch mach. na 5 week stomen 3 0 4 0 0 0 7 27,3 35,5 0,8-3,9 20 A Or. Monarch mach. na 9 week stomen 0 16 0 2 0 0 18 25,7 34,6 0,7-3,7 20 B Or. Monarch mach. na 9 week stomen 1 12 2 0 0 0 15 26,0 34,9 0,7-4,0 20 C Or. Monarch mach. na 9 week stomen 2 6 2 4 0 0 14 25,2 34,2 0,7-3,6 21 A Or. Monarch niet gepeld koel+nat 2 2 1 0 0 0 5 25,2 35,2 0,7-3,3 21 B Or. Monarch niet gepeld koel+nat 3 0 1 0 0 0 4 26,7 36,4 0,7-3,7 21 C Or. Monarch niet gepeld koel+nat 2 0 1 0 0 0 3 27,5 37,2 0,7-3,7 22 A Or. Monarch mach. na 1 week koel+nat 6 3 6 0 0 0 15 26,6 34,8 0,8-4,2 22 B Or. Monarch mach. na 1 week koel+nat 1 0 4 0 0 0 5 25,7 34,5 0,7-3,8 22 C Or. Monarch mach. na 1 week koel+nat 2 1 2 0 0 0 5 25,9 35,4 0,7-4,0 23 A Or. Monarch mach. na 5 week koel+nat 1 0 0 2 0 0 3 26,8 35,7 0,8-4,3 23 B Or. Monarch mach. na 5 week koel+nat 3 0 5 0 0 0 10 23,6 33,3 0,7-3,2 23 C Or. Monarch mach. na 5 week koel+nat 4 1 1 0 0 0 6 25,7 34,2 0,8-4,3 24 A Or. Monarch mach. na 9 week koel+nat 0 4 0 0 0 0 4 26,7 35,4 0,8-3,9 24 B Or. Monarch mach. na 9 week koel+nat 0 0 7 0 0 0 7 26,5 35,1 0,8-4,0 24 C Or. Monarch mach. na 9 week koel+nat 0 3 4 0 0 0 7 27,3 35,9 0,8-3,8 25 A Seadov niet gepeld stomen 0 0 0 0 0 0 0 26,8 29,3 0,9-2,2 25 B Seadov niet gepeld stomen 0 0 0 0 0 0 0 27,7 30,8 0,9-2,3 25 C Seadov niet gepeld stomen 0 0 0 0 0 0 0 27,2 30,0 0,9-2,1 Afbroei zuurproeven 2003 18

Beh. Herh cultivar behandeling bevochtiging bloemver kern zuur niet toe bladkiep overig uitval Gewicht nek voor pellen droging rot gekomen 26 A Seadov mach. na 1 week stomen 0 0 0 0 0 0 0 29,2 31,6 0,9-2,3 26 B Seadov mach. na 1 week stomen 0 0 1 0 0 0 1 28,6 31,5 0,9-2,0 26 C Seadov mach. na 1 week stomen 0 0 0 0 0 0 0 26,9 29,7 0,9-2,2 27 A Seadov mach. na 5 week stomen 0 0 0 0 0 0 0 27,1 31,4 0,9-2,1 27 B Seadov mach. na 5 week stomen 0 0 0 0 0 0 0 25,6 30,4 0,8-2,2 27 C Seadov mach. na 5 week stomen 1 0 0 0 0 0 1 25,2 30,4 0,8-1,9 28 A Seadov mach. na 9 week stomen 0 0 0 0 0 0 0 24,9 30,4 0,8-2,2 28 B Seadov mach. na 9 week stomen 3 0 0 0 0 0 3 24,2 29,8 0,8-2,1 28 C Seadov mach. na 9 week stomen 0 0 0 2 0 0 2 25,6 30,0 0,9-2,0 29 A Seadov niet gepeld koel+nat 1 0 0 0 0 0 1 29,1 31,1 0,9-2,4 29 B Seadov niet gepeld koel+nat 0 0 0 1 0 0 1 28,3 30,0 0,9-2,5 29 C Seadov niet gepeld koel+nat 0 0 0 0 0 0 0 27,7 29,8 0,9-2,3 30 A Seadov mach. na 1 week koel+nat 0 1 3 0 0 0 4 26,2 29,9 0,9-2,3 30 B Seadov mach. na 1 week koel+nat 0 0 1 0 0 0 1 26,0 30,0 0,9-2,0 30 C Seadov mach. na 1 week koel+nat 2 0 0 0 0 0 2 25,1 29,9 0,8-1,9 31 A Seadov mach. na 5 week koel+nat 0 0 0 0 0 0 0 25,2 30,8 0,8-1,4 31 B Seadov mach. na 5 week koel+nat 0 0 0 0 0 0 0 24,6 30,1 0,8-2,0 31 C Seadov mach. na 5 week koel+nat 0 1 0 0 0 0 1 26,5 30,8 0,9-2,1 32 A Seadov mach. na 9 week koel+nat 0 0 0 1 0 0 1 28,3 31,3 0,9-2,0 32 B Seadov mach. na 9 week koel+nat 0 0 0 1 0 0 1 29,0 31,2 0,9-2,5 32 C Seadov mach. na 9 week koel+nat 1 0 0 0 0 0 1 26,7 30,2 0,9-2,0 33 A Apeldoorn niet gepeld stomen 2 0 0 1 0 0 3 29,5 40,4 0,7 2,0 33 B Apeldoorn niet gepeld stomen 1 0 0 0 0 1 2 30,2 41,5 0,7 1,7 33 C Apeldoorn niet gepeld stomen 5 0 0 0 0 0 5 29,9 40,6 0,7 1,1 34 A Apeldoorn mach. na 1 week stomen 1 1 0 0 0 0 2 30,5 40,3 0,8 1,3 34 B Apeldoorn mach. na 1 week stomen 4 0 0 1 0 0 5 30,3 38,8 0,8 0,5 34 C Apeldoorn mach. na 1 week stomen 4 1 0 0 0 0 5 30,4 41,4 0,7 2,3 35 A Apeldoorn mach. na 5 week stomen 5 0 0 0 0 0 5 28,3 39,9 0,7 2,1 35 B Apeldoorn mach. na 5 week stomen 5 0 0 0 0 0 5 29,4 38,7 0,8 1,2 35 C Apeldoorn mach. na 5 week stomen 5 0 1 0 0 0 6 28,1 39,2 0,7 2,2 Afbroei zuurproeven 2003 19

Beh. Herh cultivar behandeling bevochtiging bloemver kern zuur niet toe bladkiep overig uitval Gewicht nek voor pellen droging rot gekomen 36 A Apeldoorn mach. na 9 week stomen 2 1 0 0 0 0 3 31,0 40,4 0,8 1,2 36 B Apeldoorn mach. na 9 week stomen 2 0 1 0 0 0 3 27,8 39,6 0,7 1,8 36 C Apeldoorn mach. na 9 week stomen 4 0 0 0 0 0 4 29,7 40,8 0,7 1,8 37 A Apeldoorn niet gepeld koel+nat 0 0 0 0 0 0 0 30,6 41,8 0,7 1,7 37 B Apeldoorn niet gepeld koel+nat 5 0 0 0 0 1 6 30,8 40,6 0,8 0,8 37 C Apeldoorn niet gepeld koel+nat 4 1 0 0 0 0 5 30,1 40,2 0,7 1,8 38 A Apeldoorn mach. na 1 week koel+nat 4 0 0 0 0 1 5 29,7 40,3 0,7 1,5 38 B Apeldoorn mach. na 1 week koel+nat 10 0 0 0 0 0 10 29,3 40,8 0,7 1,9 38 C Apeldoorn mach. na 1 week koel+nat 3 0 0 0 0 1 4 30,7 41,5 0,7 1,4 39 A Apeldoorn mach. na 5 week koel+nat 2 0 0 0 0 0 2 29,8 38,9 0,8 0,8 39 B Apeldoorn mach. na 5 week koel+nat 4 0 1 0 0 0 5 28,6 39,3 0,7 1,0 39 C Apeldoorn mach. na 5 week koel+nat 4 0 0 0 0 0 4 29,9 38,8 0,8 1,4 40 A Apeldoorn mach. na 9 week koel+nat 4 4 0 0 0 0 8 31,0 39,9 0,8 1,0 40 B Apeldoorn mach. na 9 week koel+nat 2 0 1 0 0 0 3 30,5 39,0 0,8 0,3 40 C Apeldoorn mach. na 9 week koel+nat 2 0 0 1 0 0 3 29,1 40,4 0,7 1,6 Afbroei zuurproeven 2003 20