- Bijbellezing: Mattheüs 18 : Jezus uitleg over vergeven

Vergelijkbare documenten
De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht. (Deze gelijkenis kun je lezen in : Mattheüs 18:21-35 )

Zeventig maal zeven maal (Geloven met Petrus 4)

Preek Matteüs 18: mei 2017 Themadienst Feest van het Koninkrijk

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De ander vergeven. les 7B FOLLOW MENTOR

314 :1,2,3 92 :1,3,7 705 :1,2,3,4. Verkondiging. Collecten. Zegen GAL 5:1,13-16 MAT 18: Opw :125. Opw :493. Welkom en Afkondigingen >

Les 1: het kruis, bekering en geloof

Bijbel voor Kinderen presenteert DE VERVOLGDE GEMEENTE

Feest van het Koninkrijk

Liturgie. 29 oktober Thema: De tafel van vergeving. Voorganger: ds. R.R.Eisinga Orgel / Piano: Warno Ruting

Niveau 2 - Les 9: Anderen vergeven Don Krow

DE VERVOLGDE GEMEENTE

Vergeef ons onze schulden

Protestants Kralingen. Vergeving. Zondag 14 september 2014, Hoflaankerk

Kinder Woord Dienst van Oase. Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel!

Kinder Woord Dienst van Oase. Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel!

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Vandaag de vijfde bede: vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven onze schuldenaren.

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Om je al warm te maken voor de inhoud geven we nu al een korte samenvatting:

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

Zondag 26 oktober 2014, Hoflaankerk Bijbelzondag

Vergeving voor jezelf. les 7a FOLLOW MENTOR

Zand erover! Themadienst over vergeven Zondag 15 feb 2015, 9.30u Maranathakerk Lunteren

Vraag 1 Waar denk je aan bij het woord heilig? Schrijf dit op de briefjes Antwoord 1 Vraag naar de mening van de kinderen

Rechtvaardiging. Eindelijk gerechtigheid!

Kindercatechese groep B - 7 januari 2018

Vraag: Wat kun jij leren voor jouw gebed uit de structuur van het volmaakte gebed?

Bijbel voor Kinderen presenteert PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED

z03.12 Rinze IJbema - Zondag 3. [1] God neemt ons serieus, nu wij zelf nog.

Galaten 1. Begin van de brief

GOEDE EN SLECHTE KONINGEN

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

DE MANNEN DIE NIET WILDEN BUIGEN

Bijbel voor Kinderen. presenteert DE VERLOREN ZOON

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon


Welkom bij de Kinder-Biddagdienst. Vertel het maar

Ge kunt niet achteruit stappen

PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED

3. a. Nee. b. Ze denken dat hij in de menigte meeloopt met vrienden, bekenden of familieleden. c. Drie dagen.

Welkom bij de Kinder-Biddagdienst

PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED

School Gezinsdienst. Prinses Julianakerk Scheveningen. Zondag 5 februari 2017

Verkondiging zondag 24 augustus 2014 Maartenskerk Vergeef ons onze schulden bij: Onze vader en Mattheus 18, 21-35

Het onze Vader. Naam:.

Bijbel voor Kinderen presenteert JONA EN DE GROTE VIS

1 Tessalonicenzen 1. Begin van de brief

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: Mattheüs 5, Middagdienst. Broeders en zusters,

Filippenzen 1. Begin van de brief

MET NEHEMIA HET OUDE JAAR UIT EN HET NIEUWE JAAR IN

Inleiding Jakobus 5 De terugkeer van de zondaar van zijn dwaalweg.

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

DANIËL EN DE LEEUWENKUIL

HET DOCHTERTJE VAN JAÏRUS

Open je hart en verwacht een wonder van Jezus!

Welkom en mededelingen door de ouderling van dienst. Aansteken van de twee kaarsen bij de opengeslagen Bijbel

Bijbel voor Kinderen. presenteert JONA EN DE GROTE VIS

2 Petrus 1. Begin van de brief

Job 42 Job krijgt gelijk

Zingen Ps 65: 1 Zingen Ps 65: 1,2

Zondag 28 september 2014 gaan we in ballingschap wel of niet aan het werk in de wijngaard

Christus als leerling volgen

Efeziërs 1. Begin van de brief

GEBEDSWORKSHOPS Werkgroep Gebed CGK / NGK

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Liturgische teksten en gebeden

Jaar B - Bouwen aan Zijn Rijk


Jezus geeft zijn leven voor de mensen

Culemborg, 27 augustus Tekst: Lucas 18: 9-14 Thema: Het hoogste recht Voorganger: ds. Henri Veldhuis. Gemeente van onze Heer, Jezus Christus,

Eén ding is nodig. Deze geschiedenis kun je lezen in Lukas 10 :

Bijbel voor Kinderen presenteert HET ONTSTAAN VAN DE EERSTE GEMEENTE

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd

Ds. Arjan van Groos ( ) Tekst: 2 Korinthiërs 5, 20 Ochtenddienst H. Avondmaal. Broeders en zusters,

Vergeven in de praktijk

HET ONTSTAAN VAN DE EERSTE GEMEENTE

Kolossenzen 1. Begin van de brief

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN

Gert-Jan Codée Jezus, vol liefde

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF

Orde van dienst voor zondag 2 oktober 2016, schoolkerkdienst: Je bent bijzonder! - over de band tussen grootouders en kleinkinderen

De Dordtse Leerregels

Startzondag 14 september 2014 Vieren en Verbinden

Bijbel voor Kinderen. presenteert DE VROUW BIJ DE PUT

BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 2. Les 2 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden?

Liturgie. zondag 30 oktober :30 uur Ds H D Bondt

EEN FAVORIETE ZOON WORDT EEN SLAAF

Verzoeningsviering UIT DE DIEPTE ROEP IK, HEER

Gemeente van onze Heer Jezus,. * We zijn in onze tekst met Paulus geknield in gebed. Je voelt je voor je geloof helemaal afhankelijk van de machtige

HET ONTSTAAN VAN DE EERSTE GEMEENTE

Bijbelstudie Frans van Velzen

Zondag 14 Februari 2016 is er om 15 uur een aangepaste gezinsdienst in de Opstandingskerk te Terneuzen. Voorganger: De heer J. Bimmel uit Middelburg

Kennismakingsvragen:

EEN PAAR BELANGRIJKE VRAGEN

PETRUS EN DE KRACHT VAN HET GEBED

BLIJF IN DE HERE! Liturgie:

Dooponderwijs en -vragen (aangepast) Presentatie Geliefde broers en zussen, jullie willen heel graag dat jullie kinderen worden gedoopt!

de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf

Want van U is het Koninkrijk, de kracht en de heerlijkheid tot in eeuwigheid. Amen!

Transcriptie:

Bijbelstudies over Petrus - 3 Zeventig maal zeven maal vergeven - Bijbellezing: Mattheüs 18 : 21-35 Jezus uitleg over vergeven 21 Petrus kwam bij Jezus en zei: Heer, als een andere gelovige mij slecht behandelt, dan moet ik hem vergeven. Maar hoe vaak? Wel zeven keer? 22 Jezus zei: Nee, niet zeven keer, maar zeventig maal zeven keer. 23 Luister, ik zal een voorbeeld geven over Gods nieuwe wereld. Een koning wil dat zijn dienaren al hun schulden aan hem terugbetalen. 24 Eén voor één laat hij de dienaren bij zich komen. Er wordt ook een man bij de koning gebracht die hem vele miljoenen schuldig is. 25 De man kan niets terugbetalen. De koning zegt: Verkoop die man, samen met zijn vrouw, zijn kinderen en al zijn bezittingen. Dan krijg ik nog iets terug. 26 Maar de dienaar knielt voor de koning. Diep gebogen blijft hij liggen en zegt: Heb alstublieft geduld met mij. Ik zal u later alles terugbetalen. 27 De koning krijgt medelijden met de man. Hij zegt: Ik laat je gaan. Je hoeft dat geld niet meer terug te betalen. 28 Als de man naar buiten gaat, ziet hij een andere dienaar van de koning. Die ander is hem nog een paar duizend schuldig. Hij grijpt hem bij zijn keel en zegt: Nu betalen! 29 De andere dienaar knielt voor hem en zegt: Heb alsjeblieft geduld met mij. Ik zal je later terugbetalen. 30 Maar de man zegt: Geen sprake van. En hij laat de ander opsluiten in de gevangenis, totdat die zijn schuld terugbetaald heeft. 31 Andere dienaren van de koning hebben gezien wat er gebeurd is. Ze zijn erg verdrietig. Ze vertellen alles aan de koning. 32 Dan roept de koning die man weer bij zich en zegt: Jij bent een slechte dienaar! Je vroeg mij om geduld met je te hebben. En ik zei dat je het geld niet terug hoefde te betalen. 33 Ik had medelijden met jou. En jij had ook medelijden moeten hebben met die andere dienaar. 34 De koning is woedend. Hij laat de man meenemen door de bewakers van de gevangenis. Die zullen hem pijn laten lijden, totdat hij zijn schuld heeft terugbetaald. 35 Jezus zei: Zo is het ook met mijn hemelse Vader. Hij wil dat je de andere gelovigen van harte vergeeft. Anders zal hij je straffen. - Zijn er grenzen aan de zonde? - Zijn er grenzen aan vergeving? - Jezus vertelt een verhaal - Vergeven kan in verbondenheid met Jezus - Gemeente van Christus als oefenplaats voor vergeving - Wat vergeving niet is - Hoef je pas te vergeven als de ander om vergeving vraagt? - Verschil tussen vergeving en verzoening - Jezelf vergeven als je niet vergeven kan

Bijbelstudies over Petrus - 3 Zeventig maal zeven maal vergeven a. Bijbellezing: Mattheüs 18 : 21-35 Jezus uitleg over vergeven 21 Petrus kwam bij Jezus en zei: Heer, als een andere gelovige mij slecht behandelt, dan moet ik hem vergeven. Maar hoe vaak? Wel zeven keer? 22 Jezus zei: Nee, niet zeven keer, maar zeventig maal zeven keer. 23 Luister, ik zal een voorbeeld geven over Gods nieuwe wereld. Een koning wil dat zijn dienaren al hun schulden aan hem terugbetalen. 24 Eén voor één laat hij de dienaren bij zich komen. Er wordt ook een man bij de koning gebracht die hem vele miljoenen schuldig is. 25 De man kan niets terugbetalen. De koning zegt: Verkoop die man, samen met zijn vrouw, zijn kinderen en al zijn bezittingen. Dan krijg ik nog iets terug. 26 Maar de dienaar knielt voor de koning. Diep gebogen blijft hij liggen en zegt: Heb alstublieft geduld met mij. Ik zal u later alles terugbetalen. 27 De koning krijgt medelijden met de man. Hij zegt: Ik laat je gaan. Je hoeft dat geld niet meer terug te betalen. 28 Als de man naar buiten gaat, ziet hij een andere dienaar van de koning. Die ander is hem nog een paar duizend schuldig. Hij grijpt hem bij zijn keel en zegt: Nu betalen! 29 De andere dienaar knielt voor hem en zegt: Heb alsjeblieft geduld met mij. Ik zal je later terugbetalen. 30 Maar de man zegt: Geen sprake van. En hij laat de ander opsluiten in de gevangenis, totdat die zijn schuld terugbetaald heeft. 31 Andere dienaren van de koning hebben gezien wat er gebeurd is. Ze zijn erg verdrietig. Ze vertellen alles aan de koning. 32 Dan roept de koning die man weer bij zich en zegt: Jij bent een slechte dienaar! Je vroeg mij om geduld met je te hebben. En ik zei dat je het geld niet terug hoefde te betalen. 33 Ik had medelijden met jou. En jij had ook medelijden moeten hebben met die andere dienaar. 34 De koning is woedend. Hij laat de man meenemen door de bewakers van de gevangenis. Die zullen hem pijn laten lijden, totdat hij zijn schuld heeft terugbetaald. 35 Jezus zei: Zo is het ook met mijn hemelse Vader. Hij wil dat je de andere gelovigen van harte vergeeft. Anders zal hij je straffen. b. Zijn er grenzen aan de zonde? In het Bijbelstukje hiervoor (Mattheüs 18:15-17) heeft Jezus gezegd dat er grenzen zijn aan de zonde. 15 Jezus zei: Stel dat een andere gelovige iets verkeerds doet. Zeg hem dan wat hij verkeerd gedaan heeft zonder dat er anderen bij zijn. Als hij naar je luistert, dan heb je hem bij God teruggebracht. 16 Maar als hij niet naar je wil luisteren, moet je naar hem toe gaan, samen met één of twee anderen. Want er zijn minstens twee mensen nodig voor een geldige verklaring. 17 Als hij dan nog niet luistert, vertel het dan aan de hele groep gelovigen. Als hij ook niet naar de groep luistert, dan hoort hij er niet meer bij. Dan moet je hem behandelen als een ongelovige of een tollenaar.

- Er zijn grenzen aan de zonde. Die liggen al bij 1 keer. 15 Jezus zei: Stel dat een andere gelovige iets verkeerds doet, zeg hem dan wat hij verkeerd gedaan heeft. - Iets is niet pas na 7 keer of 70 keer 7 keer zonde. Zonde is zonde. Als Jezus dat heeft gezegd over de begrensdheid van zonde vraagt Petrus of er dan ook grenzen zijn aan de vergeving. c. Thema in ons bijbelgedeelte: Zijn er grenzen aan de vergeving? 21 Petrus kwam bij Jezus en zei: Heer, als een andere gelovige mij slecht behandelt, dan moet ik hem vergeven. Maar hoe vaak? Wel zeven keer? 22 Jezus zei: Nee, niet zeven keer, maar zeventig maal zeven keer. - Getal 7 in de Bijbel: Het is het getal van de volheid. Het maakt iets compleet. Iets is helemaal klaar. Bijv: God schiep alles in 6 dagen. En op de 7 e dag rustte Hij en zei: zo is het helemaal goed en af, dit heb ik van harte, met heel mijn hart, gedaan. - Één keer iemand vergeven is al helemaal mooi, en zeven keer vergeven zou dus helemaal voldoende moeten zijn. Maar wat als iemand acht keer tegen jou zondigt? Jezus zegt dan eigenlijk: natuurlijk ook die achtste keer, en daarna een negende keer en ga zo maar door denk eerder aan 70 x 7 keer oftewel, met vergeven moet je niet ophouden. Er zijn geen grenzen aan de vergeving, daar moet je grenzeloos, eindeloos en van harte mee doorgaan! Want dan doe je mee met God Mattheüs 18: 35a: Jezus zei: Zo is het ook met mijn hemelse Vader. Hij wil dat je de andere gelovigen van harte vergeeft. d. Kan dat wel, grenzeloos vergeven? Zeventig maal zevenmaal is echt heel erg veel. Kunnen wij dat wel? Zo vaak vergeven? Kan dat als iemand leugens over je vertelt, roddels over je verspreidt, zich nooit aan de afspraken houdt? Misschien nog wel in zulke dingen. Maar wat als iemand je expres iets slechts aandoet, jou met opzet pijn doet in je ziel of in je lichaam, zo gemeen en vals tegen je is? Dan is één keer al te veel gevraagd, toch? e. Jezus vertelt een verhaal Jezus vertelt dan een verhaal (Mattheüs 18 : 21-35) over mensen en de dingen die gebeuren en de emoties die daarin meekomen. Het gaat over een koning (God) en over dienaren (Jezus volgelingen). De eerste dienaar met een heel grote schuld bij de Koning smeekt om geduld en krijgt medelijden, 100% kwijtschelding en vrijheid. De tweede dienaar heeft een minimale schuld bij de eerste dienaar. Hij doet niet als de Koning. De andere dienaren zien het gebeuren en ze gaan naar de koning. De koning blijkt ook confronterend te kunnen zijn: jij bent een slechte dienaar. Kwaad is hij, omdat de eerste dienaar niets begrijpt van de genade. Blijkbaar is er een grens aan Gods genade, namelijk daar waar het ontvangen van genade zich niet vertaalt in het geven van genade.

f. Genade ontvangen is genade geven Genade ontvang je om het daarna uit te delen aan elkaar. Vergeven is: de zonde die jou is aangedaan niet langer laten heersen in je gedachten en gevoelens maar alleen Jezus Heer laten zijn in jouw gedachten en gevoelens. Het is de ander loslaten en aan Hem geven. Kan ik dat? Corrie ten Boom zegt: Kunt u vergeven? Ik niet. Maar Jezus in mij en Jezus in u kan het wel. g. Vergeven kan in verbondenheid met Jezus Als wij in gelovige verbondenheid met Jezus leven, zijn we verbonden met een eindeloze bron aan vergevingsgezindheid. Zolang we kijken naar de ander die tegen ons gezondigd heeft, kunnen we niet kijken naar Jezus en aangeraakt worden door zijn barmhartigheid en genade voor onszelf en voor iedereen. Jezus kijkt ons aan: Hij kent onze pijn, maar heeft die ook gedragen. Vergeven kan als we Jezus vastgrijpen en daardoor de ander loslaten en laten gaan en daar hoort bij het loslaten van wraakgierige gedachten loslaten, het anderen niet betaald willen zetten maar hen juist het goede toewensen, geen plezier maar juist verdriet hebben om tegenslagen in hun leven, voor hen bidden, zoeken naar verzoening en bij elke gelegenheid laten zien dat we bereid zijn de ander te helpen of te bemoedigen. Vergeven is: de zonde die jou is aangedaan niet langer laten heersen in je gedachten en gevoelens maar alleen Jezus Heer laten zijn en de ander loslaten en aan Hem geven. h. Gemeente van Christus als oefenplaats voor vergeving Wat hier boven staat mogen we samen leren in de gemeente, in de kerk, in de Bijbelstudiegroep. In kleine onderlinge ergernissen mogen we gaan leren wat vergeven is. Daar moeten we ook beginnen. Vergeven kan je oefenen! Begin niet meteen met de ergste dingen maar begin bescheiden, en groei in het schenken van vergeving. De gemeente is daarvoor een oefenplaats. Waarom? Omdat we in de gemeente weet hebben van de vergeving van God in en door het verzoenend lijden en sterven van Jezus. Zijn vergeving mogen we ontvangen, een vergeving die zeventig keer zeventig keer zeventig keer zeventig keer enz (dus oneindig) genadig is. Uit die vergeving mogen wij putten juist ook vergeving voor de ander. Wat wijzelf niet voor een ander hebben ontvangen we van Jezus voor de ander. Vergeving voor iets kleins, naar groter en misschien durven we zelfs uiteindelijk wel bij Jezus vergeving te putten voor dat hele erge dat een ander ons heeft aangedaan.

i. Wat vergeving niet is - Vergeven is niet dat je net doet alsof iets niet gebeurd is, er maar niet meer aan denken, het wegstoppen, er zand over gooien. - Vergeven is niet dat je de zonde van een ander overschildert met mooie witte verf zodat je het maar niet meer ziet. - Vergeving betekent niet dat je niet boos zou mogen zijn over zonde die je wordt aangedaan, dat je er geen negatieve gevoelens over zou mogen hebben. God is ook boos over zonde. Maar het gaat erom dat die boosheid ons niet blijvend gaat beheersen en ons van binnen opeet. - Vergeving betekent niet dat zonden die begaan zijn, geen gevolgen voor de zondaar zouden mogen hebben. Als iemand iets ergs heeft gedaan dan hoort daar zonder meer een gevangenisstraf bij. Maar het betekent niet dat je diegene niet zou moeten vergeven. j. Hoef je pas te vergeven als de ander om vergeving vraagt? Moet je wel vergeven als de ander daar niet om vraagt? Kan dat eigenlijk wel: iemand vergeven die geen berouw toont, die weigert zijn zonde toe te geven? Helemaal als ons heel erge dingen zijn aangedaan: als er misbruik is geweest, als ons werkelijk groot onrecht is aangedaan, als er iemand gestorven is door de daad of de fout van een ander? In het Onze Vader bidden wij: Vergeef ons onze schulden gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren. Daar staat niet in een voetnoot bij: dit hoeft pas als de ander om vergeving vraagt! En in Efeziërs 4:31-32 staat: Laat alle wrok en drift en boosheid varen, alle geschreeuw en gevloek, en alle kwaadaardigheid. Wees goed voor elkaar en vol medeleven; vergeef elkaar zoals God u in Christus vergeven heeft. Ook hier wordt niet gesproken over de ander die eerst om vergeving moet vragen. k. Verschil tussen vergeving en verzoening Het is ook belangrijk om het verschil te kennen tussen vergeving en verzoening: - Vergeving is nodig als de weg die Jezus wijst: alle wrok en drift en boosheid laten varen, de ander en wat hij of zij jou heeft aangedaan loslaten en weigeren om je leven te laten beheersen door wat er is gebeurd. - Verzoening betekent dat je daarna elkaar daadwerkelijk weer in de ogen kijkt en met elkaar omgaat. Soms is verzoening niet mogelijk: als je het zelf niet kunt, als de ander weigert de weg van verzoening te gaan, of als de ander er gewoon niet meer is. Maar dan nog is vergeving wel een weg die we moeten (proberen) te gaan. Daarom is het ook zo belangrijk dat we in de gemeente van Christus elkaar niet te snel bevestigen in de gedachte: je hoeft niet te vergeven als je dat niet kunt. Want het alternatief is dan de deur op een kier zetten naar wraakgevoelens, kwaad met kwaad vergelden, de ander alle slechts toewensen, blij zijn met tegenslagen, niet bidden voor die ander, geen verzoening zoeken voor zover het van jou afhangt, de ander echt niet helpen als hij het moeilijk heeft... enz.

Als we niet willen vergeven leidt dat tot heel veel innerlijke boosheid en onrust en bitterheid in onszelf. Daardoor worden we dubbel slachtoffer: eerst van de zonde van de ander en vervolgens van ons eigen onvermogen om te vergeven. L. Jezelf vergeven als je niet vergeven kan Wat hierboven allemaal staat kan je weten en geloven en proberen te doen maar het kan gebeuren dat wat jou is overkomen zo krachtig is dat je (ongewild of gewild) heel lang zo n dubbel slachtoffer blijft. Hoe daar mee om te gaan? - Wees altijd mild voor jezelf, snap jezelf als je het gewoon (nog ) niet wilt of kunt: putten uit de bron met vergeving die Jezus heet en dat water van de vergeving aanreiken aan die ander en vergeef jezelf! - Blijf bidden of de Heer zo in je wil werken dat je het eens wel zult kunnen: loslaten zodat je niet langer het slachtoffer bent van zonde die jou is aangedaan en je eindelijk vrij bent! M. Gebed Vader in de hemel, U roept ons op om de ander te vergeven. Als we dat in eigen kracht zouden moeten doen, voelen we ons volkomen hulpeloos. Leer ons om die hulpeloosheid te ervaren, want alleen dan kunt U zelf ons te hulp komen. Leer ons om in onze gedachten en gevoelens hen die tegen ons gezondigd hebben los te laten, zodat we U, Heer Jezus, kunnen vastgrijpen, en ook de ander weer kunnen zien in het licht van Uw vergeving, gegeven in en door Jezus Christus. Amen. N. Nog wat vragen bij Mattheüs 18:21-35 - Wat valt jou het meeste op in Mattheüs 18:21-35? - Met wie uit het verhaal van Jezus identificeer je je het gemakkelijkst: de eerste dienaar, de tweede, de andere dienaren of de koning? Waarom? - Waaraan denk jij of wat voel jij bij eindeloos en van harte vergeven? - Wil jij groeien in vergevingsgezindheid? - Vergeven kan als je Jezus vastgrijpt en de ander loslaat. Wat vind je daarvan? - Als je niet vergeeft dan ben je dubbel slachtoffer. Begrijp je die opmerking?