Preek Matteüs 18: mei 2017 Themadienst Feest van het Koninkrijk

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Preek Matteüs 18: mei 2017 Themadienst Feest van het Koninkrijk"

Lucas de Ruiter
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Preek Gemeente van Christus, Zesentwintig was hij nu. Vrolijk en vol levenslust. Tenminste, zo leek het van de buitenkant. Van binnen was het anders. Er waren wonden in zijn leven, littekens. In zijn jeugd was hij veel mishandeld door zijn vader, die een gewaardeerd ouderling was. Veel mensen keken tegen hem op. Maar thuis had hij er een sadistisch genoegen in zijn zoon te treiteren en te kleineren. Toen de jongen zestien was, liep hij weg van huis. Geestelijk een wrak. Het was tien jaar later toen hij werd opgebeld. Hij had zijn leven gelukkig weer op orde gekregen. Hij had werk gevonden, vrienden, een eigen huis. Vrolijk en vol levenslust. Ook al was hij van binnen nog altijd gewond. Maar nu was hij opgebeld door zijn moeder, die vertelde dat zijn vader ernstig ziek was. Hij lag in het ziekenhuis en wilde graag met hem spreken. Hij twijfelde en aarzelde, maar raapte al zijn moed bij elkaar en ging naar het ziekenhuis. Daar lag zijn vader. En waar hij bang voor was geweest gebeurde Zijn vader vroeg hem om vergeving. Na al die jaren waarin ze geen woord meer met elkaar gewisseld hadden. Vergeving schenken: hij kon het niet. Daarom rende hij weg. Zonder een woord te zeggen, weg bij zijn stervende vader. Weg uit het ziekenhuis. Hij was volkomen van de kaart. Eén ding spookte hem maar steeds door het hoofd. Ik kán het niet. Ik kán hem niet vergeven. Hij heeft mijn leven kapot proberen te maken en nu moet ik dat opeens maar vergeven. Ik wil het niet en ik kan het niet. Ik hoef hem nooit meer te zien Maar terwijl hij dat docht, schoot er tegelijk een andere gedachte door hem heen. Als ik hem niet wil vergeven, dan wil de Here Jezus mij dus ook niet vergeven. Als een vloedgolf overspoelden de emoties hem. En met gebalde vuisten dacht hij opeens: dan lukt het m zelfs nú nog. Dan krijgt hij het op zijn sterfbed nog voor elkaar om me mijn geloof af te pakken. Want als ik niet kan vergeven, zal ik ook geen vergeving ontvangen, van God 1

2 Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven wie ons iets schuldig is. Eigenlijk staat het er nog sterker: Vergeef ons zo onze schulden, zoals ook wij vergeven hebben wie ons iets schuldig is. Vergeven hebben... Dat is wat de Here Jezus zijn discipelen leert bidden in deze bede. Na het bidden om dagelijks brood, leren we dus bidden om dagelijkse vergeving. Ze worden in één adem genoemd. Maar vraagt Jezus niet teveel van ons? Denk nog even aan de jongen van het verhaal dat ik vertelde. Als hij bij je op de stoep stond, wat zou je dan tegen hem zeggen? Zou je zeggen: Je móet inderdaad je vader vergeven, want dat is wat Jezus van ons vraagt.? Of zou je iets anders zeggen. Iets als dat je alle begrip dat hij dat niet kon... Omdat het ook eigenlijk onmogelijk is... Laten we Matteüs 18 er eens bij pakken. Petrus komt bij Jezus met een vraag. In het gedeelte ervoor vertelt Jezus wat je moet doen als iemand in de gemeente een bepaalde zonde in z n leven toelaat. En als Hij dat heeft verteld, vraagt Petrus: maar als nu iemand tegen mij gezondigd heeft, wat dan? Al eerder had Jezus gesproken over vergeving. Zelfs indien je broeder zevenmaal per dag tegen je zondigt en zevenmaal tot je terugkomt en zegt: ik heb berouw, zul je het hem vergeven. Kennelijk heeft Petrus daar toch wat moeite mee. Hij komt het eens navragen. De Farizeeën bijvoorbeeld hadden daarover een ander idee. Zij zeiden: driemaal is voldoende Zevenmaal, dat is dus wel erg veel. Vandaar dat Petrus met zijn vraag bij Jezus komt. Het gaat hem om het aantal. Wanneer komt het moment dat je tegen een ander mag zeggen: nu is de grens bereikt... Je moet je toch voorstellen, dat iemand zijn excuses komt maken, en dan weer, en dan weer, en dan weer, en dan weer... dan heb je het toch wel gehad. Dan zeg je toch: bekijk het maar, ik kan niet 2

3 aan de gang blijven. Als jij niet verandert, heb ik geen zin meer om je te vergeven. Als je het antwoord van de Here Jezus letterlijk weergeeft, dan staat er: je moet zeventig zeven maal vergeven. De vertalers hebben dat opgevat als zeventig maal zevenmaal, maar dat is waarschijnlijk niet terecht. Want diezelfde term kom je tegen in de Griekse vertaling van het Oude Testament in Genesis 4. Daar is een zekere Lamech aan het woord, iemand uit het nageslacht van Kaïn. Hij heeft het niet over vergeving, maar over wraak. Kaïn, zo zegt hij, wordt zevenmaal gewroken, maar Lamech zeventig zeven maal en dat is in het Hebreeuws de weergave van 77 maal. Wie tegen Lamech zondigt, krijgt het 77 maal betaald gezet. De Here Jezus zegt hier dus: in de kerk wordt niet 77 maal gewróken, maar vergéven! Geen ultieme wraak, maar ultieme vergeving. Het is een antwoord waar zelfs Petrus geen weerwoord op heeft. Hoe kan Jezus dat nu vragen? Zo kun je toch niet leven? Altijd maar vergeving schenken? Dat is onmogelijk. Het lijkt wel alsof de Here Jezus dat beseft. Want op dit punt vertelt hij een gelijkenis. Als uitleg bij zijn woorden over vergeving. Maar nu is met die gelijkenis iets geks aan de hand. De gelijkenis van de koning en zijn dienaar wordt door Jezus verteld als uitleg bij dit steeds weer vergeven. Maar als je m zo hoort, lijkt het juist een pleidooi voor het tegendeel. Dat er ook een grens aan vergeving kan zitten. De koning trekt tenslotte toch een grens: op een bepaald moment laat hij de dienaar alsnog betalen voor zijn schulden. Hij moet de gevangenis in. Is er dan toch een grens aan vergeving? Hoe moeten we dit zien? Het probleem met deze gelijkenis dat je eigenlijk al weet wat er gezegd wordt. Of beter: we denken dat te weten. Want zeggen we de koning: dat is natuurlijk God zelf. Onze schuld tegenover Hem is groot. Het bedrag waar het hier over gaat is enorm. De dienaar kan dat onmogelijk terugbetalen. Maar God vergeeft. Dan moeten wij de schuld van anderen toch ook vergeven. 3

4 Dat is dan een peulenschil in vergelijking bij onze schuld... Dat is hoe wij deze gelijkenis meestal lezen. Maar ergens wringt dat... Het klopt niet. Want dan zou de boodschap zijn dat wat ons wordt aangedaan eigenlijk nooit zo heel erg kan zijn. Onze schuld naar God is altijd groter. Maar dat is niet het punt dat Jezus hier maakt. Hij zegt niet dat onze pijn niet belangrijk is. Het gaat hier niet over de grootte van schuld en vergeving. Het gaat over de dynamiek van de vergeving. Is het je ooit opgevallen dat deze dienaar helemaal niet vraagt om vergeving, om kwijtschelding. Hij vraagt om uitstel van betaling. Heb geduld met mij, ik zal u alles terugbetalen. Dat is wat hij wil: terugbetalen. En dat is wat hij dus ook eist van die ander. Dat is en blijft zijn logica. Er moet betaald worden. Als de andere dienaar smeekt om geduld, is er geen genade. Integendeel, hij laat hem direct gevangenzetten: tot hij de hele schuld zou hebben afbetaald. Wie geen vergeving ontvangt, kan ook geen vergeving schenken. Dat is de dynamiek van de vergeving. Dát is waar Jezus het over heeft in deze gelijkenis. En ook in het Onze Vader. Er zijn maar twee manieren van omgaan met schulden. Betalen of kwijtschelden. Boeten of vergeven... En nu wordt het spannend, want waarschijnlijk voel je de weerstand al in jezelf. Zeker als er dingen jou zijn aangedaan. Dingen die je beschadigd hebben en nog altijd pijn doen. Dan klinkt het praten over vergeving makkelijk goedkoop. Als een ontkenning van de pijn en het onrecht. Maar bedenk wie dit zegt: Jezus zelf. De Man die aan het kruis bad voor degenen die Hem kruisigden. Vergeving betekent niet dat je zegt zand erover. We praten er niet meer over. Nee, vergeven betekent letterlijk loslaten. En dat is wat je doet. Je laat het los om het in handen van God te leggen. Niet om dan te denken: God zal jou wel krijgen, vroeg of laat. 4

5 Maar omdat het voor jezelf te groot is. Omdat je het zelf niet klein kunt krijgen. Eigenlijk zoals je dat vroeger deed als kind. Als er iets was waar je mee rondliep, waar je over in zat, ging je naar je vader of moeder. Het was voor jou te groot. Maar niet voor hen. Dat is waar Jezus ons om leert bidden. Om los te laten wie ons iets schuldig zijn. En om zelf vergeving te kunnen ontvangen. Ik hoop dat je de beweging van dit gebed voelt. Denken vanuit betaling betekent dat je altijd op je tenen loopt. Ook naar God toe. Je moet altijd je best doen, nog beter. Het is nooit goed genoeg. Denken vanuit vergeving betekent dat je Zijn kind mag zijn. Dat je bij Hem mag komen zoals je bent. Ook met je fouten en gebreken. En dat je ook met alles wat te groot voor je is, wat pijn doet,waar je niet uitkomt, bij Hem mag komen. Om het los te laten en aan Hem te geven. Wat zou je zeggen tegen die wanhopige jongen uit het verhaal, vroeg ik. Die jongen waarin je jezelf misschien wel herkende. Ga je hem vertellen dat hij moet vergeven? Nee, gemeente. Vergeving is altijd een geschenk. Ik denk dat je hem iets anders zou mogen vertellen. Namelijk dat Hij een Vader in de hemel heeft die heel anders is dan zijn eigen vader. Een vader die je niet beschadigen wil, maar koesteren. Een vader die je niet je fouten inwrijft, maar ze vergeeft. Een vader die je niet afstoot, maar omhelst. Die je geen pijn doet, maar geneest. Dat is wat hij moet weten. En wij ook. Want dat is het geheim van vergeving. Amen. 5

Vergelijkbare documenten

Feest van het Koninkrijk

Feest van het Koninkrijk H and -out 4 e t h ema - a v o n d IN GODS AANWEZIGHEID Tijd voor gebed Dit is een thema waarin het gaat over gevoelige en persoonlijke zaken. Maak daar bewust ruimte voor in de