SS Carina van Agten Inlichtingen 0627595670 telefoon c.vanagten@caop.nl e-mail - bijlage SOD/18.00203 briefnummer G.1.01 zaaknummer 13-03-2018 datum Verslag van de vergadering van het SOD van 8 maart 2018 in de Sophiezaal van het CAOP Lange Voorhout 13, Den Haag. Van de zijde van Defensie: P. Reesink (voorzitter), R. Kreeftmeijer, E. Huisman, W. Schwab, W. Bos. Van de zijde van de centrales: J. van Hulsen (AC), R. Schilperoort, M. Manschot (ACOP), J. Kropf, S. Hop (CCOOP), M. de Natris, N. van Woensel (CMHF). Van de zijde van het ministerie van Financiën: J. van Bockel. Van de zijde van het ministerie van BZK: D. Fenger. Van de zijde van het secretariaat: C. van Agten (CAOP). Agenda (SOD/18.00178), 1. Opening, mededelingen en vaststelling agenda. 2. Verslag vorige vergadering (SOD/18.00134). 3. SCO brief betreffende onderhandelingen arbeidsvoorwaarden (SOD/18.00157). 4. Rondvraag. 5. Sluiting. 1/5 Postbus 556, 2501 CN Den Haag Lange Voorhout 9, 2514 EA Den Haag T 070 376 57 65 F 070 345 75 28 info@caop.nl www.caop.nl KvK 41158878
Agendapunt 1: Opening, mededelingen en vaststelling agenda. De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom. Mededelingen. De heer Van Hulsen wil langs deze weg iedereen bedanken voor de vele blijken van steun tijdens zijn ziekte- en herstelperiode. Hij vond het uiterst sympathiek en hoopt dat zijn dankwoord iedereen zal bereiken. De voorzitter geeft aan dat allen zeer blij zijn dat de heer Van Hulsen er weer is. Vaststelling agenda. De agenda wordt vastgesteld. Agendapunt 2: Verslag vorige vergadering (SOD/18.00134). Redactioneel Geen opmerkingen. Actiepuntenlijst. Actiepunt 1: afgedaan. De brief is geagendeerd voor de werkgroep AP. Actiepunt 2: afgedaan. De heer Kropf deelt niet geheel wat hier is vermeld, in het bijzonder de zinsnede: Tevens worden afspraken gemaakt omtrent gedrag en houding in het overleg en daarbij zullen de verschillende voorzitters van de onderscheiden overleggen een rol gaan spelen. Hier staat feitelijk een uitkomst terwijl het zijn beeld is dat partijen gezamenlijk met onderhandelaars tot een eenduidige uitleg willen komen. Wat hem betreft kan het actiepunt verder worden afgedaan omdat de afspraak is gemaakt. De voorzitter onderschrijft dit en geeft aan dat het de bedoeling is dat de voorzitters straks worden uitgerust met de afspraken die er zijn gemaakt, zodat ook iedereen zich daarvan bewust is en er geen verschil van mening kan bestaan. De heer Kropf reageert met de opmerking dat partijen elkaar dan goed begrijpen, dat de vijf onderhandelaars afspraken maken en niet de verschillende voorzitters. Dit zo zijnde, kan wat de centrales betreft het actiepunt worden afgedaan. Met in achtname van bovenstaande is het verslag vastgesteld. Agendapunt 3: SCO brief betreffende onderhandelingen arbeidsvoorwaarden (SOD/18.00157). De heer Van Woensel licht toe dat de voorliggende brief van de vier centrales een weergave geeft van de situatie rond eind vorig jaar tot en met heden. Spreker meent dat de brief voldoende duidelijk is en verder geen nadere toelichting behoeft. Het wachten is nu op een reactie van de werkgever. De voorzitter geeft aan dat voor hem de brief duidelijk is en hij snapt die ook. In reactie stelt hij dat het vanuit de werkgever absoluut niet de intentie is om het proces nog langzamer te maken dan het nu is, ook de werkgever wil graag snel van start gaan. Het kost echter moeite om aan werkgeverskant te komen tot een gedeeld beeld over het uitermate belangrijke thema pensioenen. Het is van grote importantie dat dit beeld aan de voorkant goed wordt afgestemd, het gaat tenslotte om een groot financieel belang en een grote impact voor alle militairen. Dat tijdbeslag neemt iets langer dan aan de voorkant was voorzien, er wordt echter met volle overgave en energie aan gewerkt en er worden allerlei prioriteiten gesteld om dat afstemmingstraject zo snel mogelijk te laten verlopen. Spreker herhaalt de brief en de portee te snappen. Er wordt met man en macht gewerkt aan het komen tot een eenduidig beeld aan werkgeverszijde, zodat partijen van start kunnen gaan met een pensioenvoorstel op basis waarvan ook meteen een goed gesprek is te voeren. Op verzoek van de centrales schorst de voorzitter de vergadering. 2/5
*SCHORSING CENTRALES* De voorzitter heropent de vergadering en geeft het woord aan de centrales. De heer Van Woensel geeft aan namens de vier centrales te spreken en merkt het volgende op. SCO heeft op 12-10-2017 bij het sluiten van het onderhandelingsresultaat en vervolgens op 24-11-2018 bij de ondertekening, aangegeven direct te willen starten met nieuwe onderhandelingen. Door de toenmalig minister en vervolgens tijdens de ondertekening door de staatssecretaris, is bevestigd dat partijen spoedig gezamenlijk moeten starten met dat traject. Derhalve is het teleurstellend uit de reactie van de voorzitter te moeten vernemen dat de werkgever na circa vijf maanden nog steeds niet tot een gezamenlijk werkgeversbeeld is gekomen. Eveneens is het teleurstellend dat het eerste formele arbeidsvoorwaardenmoment, ic. de WG AV van 15-02-2018, zonder opgaaf van reden is geannuleerd. Het kan aldus de centrales nooit zo lang duren voor de werkgever tot een eenduidig beeld komt. De teleurstelling is des te groter omdat uit de woorden van de voorzitter valt af te leiden dat men alleen bezig is met een voorstel voor een nieuwe pensioenregeling voor militairen, terwijl is afgesproken dat aanpassingen in het loongebouw en verdere loonontwikkeling onderdeel van het komende onderhandelingstraject zouden zijn. Dat is de reden waarom de centrales expliciet verzochten om de bewindsvrouw aan tafel te hebben, zij moet het mandaat afgeven aan de onderhandelaar van werkgeverszijde. De conclusie is dat de zij nog steeds zitten te wachten op het proces van vorming van een gezamenlijk werkgeversbeeld op grond waarvan een voorstel aan de centrales kan worden aangeboden, terwijl in het akkoord 2017-2018 is afgesproken dat sociale partners met een gezamenlijk vertrekpunt van denken zouden starten om tot een resultaat te komen. Spreker benadrukt dat de tijd nu echt begint te dringen. Wanneer partijen voor het zomerreces tot een resultaat willen komen dat voor 01-10-2018 de instemming van de leden moet hebben, zal er snel een start met de onderhandelingen moeten worden gemaakt. Uit de woorden van de voorzitter valt niet af te leiden wanneer die start zal plaatsvinden. De voorzitter noemt dit betoog helder en hij geeft aan de urgentie ook te onderschrijven, daarover moet geen misverstand bestaan. Spreker merkt op voor de schorsing reeds te hebben opgemerkt dat er geen discussie over het belang is. Hij vraagt de centrales van hem aan te nemen dat er van werkgeverszijde aan alle kanten wordt gewerkt aan het bereiken van een goed voorstel waarmee partijen in de pensioendiscussie van start kunnen gaan. Het is een complex onderwerp met veel impact voor militairen. Spreker vervolgt met de opmerking dat hij de discussie wil starten met volledig mandaat van de staatssecretaris en de minister en op dat punt is men van werkgeverszijde nog niet beland. Hij zegt zich niet te kunnen vastpinnen op een startdatum, maar Defensie zal zijn uiterste best doen om dit zo snel mogelijk te realiseren. De voorzitter begrijpt het pleidooi van de centrales, maar het moet zo lang duren omdat het zo n groot onderwerp is dat vanuit de werkgever zo goed mogelijk moet worden opgelijnd, zodat de onderhandelaar niet weer terug moet naar de mandaathouder. De centrales verzoeken om een schorsing waarop de voorzitter de vergadering schorst. *SCHORSING CENTRALES* Na heropening geeft de heer Van Woensel namens de centrales aan de reactie van werkgeverszijde wederom teleurstellend te vinden. Kennelijk heeft de voorzitter alleen mandaat om deze vergadering voor te zitten en namens de minister mededelingen te doen. De voorzitter heeft aldus spreker duidelijk aangegeven geen mandaat te hebben om de onderhandelingen te mogen starten. Dat is de reden waarom de centrales in hun brief de voorzitter in overweging hebben gegeven om te bezien of de aard van de te bespreken aangelegenheden het toe laat om te worden geleid door een gemandateerd functionaris ic. de Hoofddirecteur Personeel. De opmerkingen over het onderschrijven van de urgentie weerspreken het feit dat partijen nu nog steeds niet aan tafel zitten omdat de voorzitter aangeeft geen mandaat te hebben. Evenmin kan de werkgever aangeven wanneer de onderhandelingen dan wel kunnen starten. De centrales kondigen hierbij aan dat partijen over dit onderwerp zullen spreken in het SOD van 17-04-2018 of zoveel eerder als de voorzitter mandaat heeft. 3/5
Het kan wat de centrales betreft niet snel genoeg zijn, aangezien zij vandaag al hadden moeten vernemen wanneer de werkgever de start van de onderhandelingen had voorzien. Spreker geeft aan dat de centrales erop rekenen dat in genoemd SOD de bewindsvrouw in lijn met hun verzoek aanwezig zal zijn. De centrales geven de voorzitter hiermee alle tijd en gelegenheid om snel tot een mandaat te komen. Hoewel zij de gevolgen betreuren verklaren zij tot die tijd alle werkgroepen op te schorten, in het belang van het personeel en van de organisatie zullen de centrales de IO REO s en de technisch werkverbanden vooralsnog wel doorgang laten vinden. De heer Van Woensel wijst er op dat de mededeling dat de centrales op 17-04-2018 willen spreken, geen vrijbrief voor de werkgever betekent om tot die datum te wachten met actie, het is niet de bedoeling om dan de stand van zaken te vernemen, maar om daadwerkelijk te starten met de besprekingen. De voorzitter schorst hierop de vergadering. *SCHORSING WERKGEVER* De voorzitter heropent de vergadering en zegt twee opmerkingen te willen maken. Ten eerste stelt spreker de centrales goed te hebben gehoord en zegt toe dat de werkgever zich zal inspannen om zoveel als mogelijk voor het SOD van 17-04-2018 met een vertrekpunt en een vervolgpunt te komen zodat die vergadering kan worden gebruikt voor de start van de onderhandelingen. Ten tweede geeft hij aan dat hij als voorzitter van dit gremium spreekt namens de minister en de staatssecretaris, ic. de werkgever. De centrales hebben ten aanzien hiervan geen nadere opmerkingen. Agendapunt 4: Rondvraag. De heer De Natris maakt zich grote zorgen over het grote aantal vacatures dat niet alleen bij Defensie, maar in alle sectoren is ontstaan. De situatie in de sector Defensie is specifiek omdat sociale partners vóór 01-10-2018 een nieuw arbeidsvoorwaardenresultaat overeen moeten komen met hierin een nieuw pensioenstelsel en loongebouw. Als het gaat om vacatures staat Defensie in de top drie van Nederland; er is een grote uitstroom bijvoorbeeld van mariniers richting de MIVD en de AIVD en er zijn problemen bij de verkeersleiders die meer verdienen in het bedrijfsleven. Spreker zegt de sense of urgency te missen bij alle overheidswerkgevers. Wanneer men zo door gaat en de ambtenaren blijven het sluitstuk van in dit geval- de Voorjaarsnota, zal er binnenkort een groot probleem ontstaan, niet alleen bij Defensie, maar binnen de hele overheid. Langzamer hand zal dit Kabinet zich moeten gaan realiseren dat ook ambtenaren loon naar werk moeten krijgen. Gebeurt dat niet, zullen zij uitstromen en zullen de problemen rijksbreed alleen maar groter worden. Spreker benadrukt nogmaals daar grote zorgen over te hebben. De voorzitter zegt die zorg te delen, maar de problematiek is niet beperkt tot de overheid, het is bijna een maatschappelijk probleem. Dat neemt evenwel niet weg dat Defensie nu al de consequenties ondervindt en daar zal men wat mee moeten. Er zullen afspraken met andere werkgevers binnen de overheid en ook daarbuiten, nodig zijn. De opmerking is aldus spreker duidelijk. De heer Kropf onderschrijft de zorg van zijn collega, maar is getriggerd door het antwoord van de voorzitter. Hij ziet een verschil tussen de publieke sector en Defensie. In de publieke sector zegt men dat de schaarste van beschikbare mensen de groei beperkt en de voorzitter lijkt nu het rooskleurige beeld schetsen dat Defensie groeit, maar steeds minder mensen krijgt. Dat is voor spreker een andere werkelijkheid. Hij ziet een krimpende organisatie met een steeds groeiend aantal lege stoelen. De vergelijking met het burgerbedrijf is niet valide, omdat daar andere keuzes worden gemaakt op basis van de beperkingen die er zijn, terwijl er voor Defensie politieke keuzes worden gemaakt waarbij later blijkt dat er onvoldoende personeel is. Gebaseerd op signalen uit het land, stelt spreker dat er sprake is van een steeds grotere leegloop met een steeds grotere onrust tot gevolg. De negatieve neerwaartse spiraal moet aldus spreker worden doorbroken en daar helpt de situatie zoals door de heer De Natris is geschetst zeker niet bij. 4/5
De voorzitter stelt voor deze discussie voor een ander moment te laten, het is een bredere discussie die ook onderdeel is van het meerjarenplan van Defensie en de Defensienota. De opmerkingen van de centrales zijn duidelijk. Agendapunt 5: Sluiting. Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter de vergadering. -0-5/5