Oeverplannen met structuur! Van inrichting naar beheer en onderhoud Waterschap Hunze en Aa s Team hoofden VVW en Paul Hendriks
Onze teamhoofden B&O. Groeten u!
Oeverplannen met structuur! Inrichting natuurvriendelijke oevers Van inrichting naar beheer en onderhoud Gevolgen achterwege blijven onderhoud Hoe verder: het oeverplan
Inrichting natuurvriendelijke oevers Kaders inmiddels wel bekend. Intern beleid op basis van: Handreikingen Systeemkennis En. Gezond verstand
Inrichting natuurvriendelijke oevers Intern beleid (Schollema 2010) Typologie oevers Beslisboom toepassing type oever
Beschikbare ruimte Scheepvaart Type oever Zeer veel Niet van toepassing I: Paaibaai/inham Potentiële locatie Voldoende voor 5 m oever en onderhoud (effectief 10 m vanuit middellijn kade, zie factsheets type B tenzij onderhoud vanaf water) Onvoldoende voor 5 m, voldoende voor 3 m oever en onderhoud (effectief 8 m vanuit middellijn, zie factsheets type B tenzij onderhoud vanaf water) < 1000 recreatie vaarbewegingen en geen zware beroepsvaart > 1000 recreatie vaarbewegingen of zware beroepsvaart > 1000 recreatie vaarbewegingen of zware beroepsvaart < 1000 recreatie vaarbewegingen en geen zware beroepsvaart A: 1:5 talud, zonder kade en vooroeververdediging B: 1:5 talud, met kade, zonder vooroeververdediging C: 1:5 talud, zonder kade, met vooroeververdediging D: 1:5 talud, met kade en vooroeververdediging E: Plasberm F: Drasberm G: 1:3 talud H: Accolade (allen uitgevoerd met vooroeververdediging) E: Plasberm F: Drasberm G: 1:3 talud H: Accolade Onvoldoende voor elk type natuurvriendelijke oever Niet van toepassing Geen natuurvriendelijke oever aanleggen Type oevers zijn nader toegelicht in de factsheets in bijlage C
Recent ingerichte oevers
En al eerder ingerichte oevers.
Van inrichting naar beheer en onderhoud Uit: Richtlijnen aanleg beheer en onderhoud natuurvriendelijke oevers (Schollema 2010): In het oeverplan worden afspraken vastgelegd over de verantwoordelijke organisaties voor het onderhoud. Daarnaast wordt functioneel beschreven welke beeldkwaliteit er nagestreefd wordt. Indien het een oever betreft die in beheer en onderhoud is bij het waterschap dan wordt hierbij de systematiek van het beheer- en onderhoudsplan gevolgd. Op basis van de functies en de hierbij behorende gewenste beeldkwaliteit wordt er door het waterschap een bijpassend onderhoudsprogramma uitgevoerd. In hoofdstuk 3 wordt verder ingegaan op de richtlijnen voor beheer en onderhoud. Kortom: het oeverplan.
Van inrichting naar beheer en onderhoud moet het zo?? Wie zou het oeverplan maken? Interne organisatie Hunze en Aa s: Ecologie, beleid en inrichting: afdeling Beleid, Plannen en Geo-informatie Beheer en onderhoud: afdeling Veiligheid en Voldoende Water Overall begeleiding: afdeling Schoon water
Van inrichting naar beheer en onderhoud moet het zo?? Beleid en advies waterkwaliteitsadviseur planoloog ecoloog Inrichting oever hydroloog projectleider Oeverplan (product) Uitvoering B&O Teamhoofd B&O
Van inrichting naar beheer en onderhoud Oorzaken: 1. Gemis kennis raakvlak ecologie en beheer en onderhoud (geen natuurtechnisch medewerker) 2. Werkveld nog jong 3. Geen traditioneel onderhoud 4. Geen vastlegging/borging afspraken in oeverplan (zie 1)
Van inrichting naar beheer en onderhoud Urgentie oeverplan niet altijd gevoeld Primaire taak peilbeheer Traditioneel onderhoud = verwijderen Onderhoud nvo = kiezen Tijd benodigd voor ontwikkeling Groeiproces kost inspanning en tijd onderhoud (wie springt in gat ecologie onderhoud?)
Gevolgen achterwege blijven onderhoud OVV: Opslibbing Verlanding Verbossing In onze voedselrijke kanalen ontkoppeling oever en waterlichaam
Opslibbing
Verlanding
Verbossing
Hoe verder: het oeverplan Quote teamhoofd Harrie Loer: Wij hebben hiervan geleerd; natuur zou zichzelf onderhouden. Het oeverplan toch de basis: Doorstarten Oeverplan centraal Borging essentieel Inzicht in kosten
Hoe verder: het oeverplan Leidinggevenden (borging)
Hoe verder: het oeverplan Opzet oeverplan: Deel A Algemene informatie oever Ecologische doelstelling Overige doelstellingen Inrichting oever Relatie met omgeving Bodem Oppervlaktewaterstand en golfslag Grondwaterstand Bodem- en waterkwaliteit Kenmerkende eigenschappen oever Te verwachten vegetaties Te verwachten fauna Ecologische kwaliteit van de oever in relatie tot ecologisch doel Kwaliteit van de oever in relatie tot overige doelen Beschrijving beeld oever op basis van gesteld ecologisch doel + monitoring Deel B Onderhoudsinspanning Onderhoudstabel + monitoring
Hoe verder: het oeverplan Uitdagingen bij opstellen oeverplannen: Basis: discussie ecologie B&O B&O: helder beeld en inspanning onderhoud Op zoek naar: 80% effect met 20% inspanning Veel situaties, weinig verschillende machines (discussie ecologie materieel) Verenigbaar in structuur in plaats van soorten! (bijvoorbeeld ritsen )
Ritsen: creëren luwe zones: 1 x jaar (herfst) vak schonen helofytenvak laten staan maaisel goed te verwerken duidelijk voor machinist Veel structuur!
onderhoudsschema
Hoe verder: het oeverplan Oeverplannen: Inhoud en proces geborgd Samenwerking geregeld op alle niveaus Basis voor inzicht in kosten En nu aan de slag!