Welkom bij de STEK Ontbijtsessie Stem mee via: live.voxvote.com pincode: 43811 1
Test vraag (vraag 1) 2
Programma Opening Joop Hoogkamer, voorzitter STEK 8:00-8:15 uur + Uitreiking 1 e certificaat Module A/Transport 1. F-gassen en de toekomst Wim den Boer, directeur STEK 8:15-8:35 uur 2. Warmtepompen Jaap de Knegt, STEK bureau 8:35-8:50 uur 3. Platform Dan De Bruyckere, STEK bureau 8:50-9:00 uur 4. YourSTEK Jan Verkade, vz College van Deskundigen BC STEK 9:00-9:15 uur 5. Vraag t de auditor Joop Hoogkamer 9:15 Afsluiting
4
5
STEK Module A - F-gassen STEK Module A/Transport, F-gassen STEK Module B CO 2 STEK Module C - EPBD 6
F-gassen en toekomst
F-gassen en toekomst R404A/R507: prijsstijgingen tot 800% in 6 maanden tijd Andere hoog GWP F-gassen vergelijkbare prijsstijgingen
F-gassen en toekomst Vraag 2
F-gassen en toekomst EU-beleid (al geruime tijd bekend en gecommuniceerd) Reductieschema F-gassen, beschikbare quota CO 2 equivalenten komende jaren. 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Quota (gebaseerd op gem 2009-2012) 100% 93% 63% 45% 31% 24% 21% 2015 2016-2017 2018-2020 2021-2023 2024-2026 2027-2029 2030 Quota (gebaseerd op gem 2009-2012) Lineair (Quota (gebaseerd op gem 2009-2012)) Jaren Quota (gebaseerd op gem 2009-2012) 2015 100 % reductie 2016-2017 93 % 7 % 2018-2020 63 % 37 % 2021-2023 45 % 55 % 2024-2026 31 % 69 % 2027-2029 24 % 76 % 2030 21 % 79 % 10
F-gassen en toekomst Producenten: - staan onder scherpe controle (quota) - hebben commercieel belang Voorbeeld: In plaats van 1 kg R404A kunnen producenten bijna 3 kg R449A of R448A produceren of leveren.
F-gassen en toekomst De (koudetechnische) wereld verandert zowel qua koudemiddelen als techniek Overleven betekent veranderen en aanpassen! Hoog GWP F-gassen in traditionele koelsystemen is voorbij. - vanaf 2020: verbod op productie nieuwe F-gassen met GWP>2500, - vanaf 2030: volledig verbod F-gassen met GWP>2500. Gebruikers van koel- en klimaatapparatuur zijn afhankelijk van oplossingen uit de sector van u dus!
F-gassen en toekomst Vraag 3
F-gassen en toekomst Welke opties zijn er: a. Lekkage preventie; b. Recyclen en retrofit; c. Beperking koudemiddelinhoud; d. Toepassing van HFO s; e. Toepassing van natuurlijke koudemiddelen.
F-gassen en toekomst A. Lekkage preventie Aandacht voor productie, montage en onderhoud. preventie moet uitgangspunt zijn voor elke koel/klimaat installatie; al succesvol gebleken (CFK-wetgeving) en kan nog beter; opleiden en certificeren mensen en certificeren van uw bedrijfsprocessen helpt daarbij.
F-gassen en toekomst B. Recyclen en retrofitten Hergebruik hoog GWP koudemiddelen R404A/R507 Retrofit naar laag GWP koudemiddel (R448A, R449A, R452A etc.). vaak niet heel complex, wel aandacht voor: - capaciteit - systeemdruk - persgas eindtemperatuur (kopkoeler compressor) Let op: slechts een tijdelijke oplossing vanwege het reductieschema. Raadpleeg uw leveranciers!
F-gassen en toekomst C. Beperking van koudemiddelinhoud Indirecte systemen eventueel in combinatie met Koudeopslag/buffering; Toepassing PCM s (Phase Changing Materials) waarbij gebruik wordt gemaakt van smelt en/of stollingsenergie
F-gassen en toekomst D. Toepassing HFO s Ontwikkeld als alternatief voor R134a; Nu ook versnelde ontwikkeling voor/naar commerciële koeling; Voordelen: erg lage GWP, goede capaciteiten en COP s; Nadelen: brandbaar (A2L klasse), chemisch instabiel, vorming trifluorazijnzuur, soms ook weer zeer kleine ODP (verboden), milieu-effecten lange termijn onbekend/onzeker. Wetgeving op komst?
F-gassen en toekomst E. Natuurlijke koudemiddelen Koolwaterstoffen (propaan, etc.) Commerciële koeltechniek: - koeltoepassing in kleine gesloten systemen, indirecte systemen of 2-traps cascade CO 2 Commerciële koeltechniek en industrie: - koeltoepassing (transkritisch) en vriestoepassing Ammoniak/NH3 Industriële toepassing
F-gassen en toekomst Hoe helpt STEK? Naast F-gassen certificaten (bedrijven en personen) ook certificaten voor CO 2 (sluiten nauw aan bij het F-gassen certificaat). Bedrijfscertificering voor bedrijven die met CO 2 werken (vrijwillig); Persoonscertificering voor het werken met CO 2 (verplichting Activiteitenbesluit / NPR7601); Plannen voor ontwikkeling van certificaten voor: brandbare koudemiddelen (koolwaterstoffen en HFO s) en eventueel voor ammoniak NH3. Doel: nieuwe aanvullende wetgeving voorkomen.
F-gassen en toekomst Vraag 4
Warmtepompen Heden en de toekomst
F-gassen en toekomst Vraag 5
Warmtepompen Waar gaat het naar toe? De CV ketel in de woningbouw Wordt dus vervangen door een wp. En dat gaat best snel! 24
Warmtepompen Wat moet ik? Met wet en regelgeving. Denk aan f-gassen, BRL6000-21 en meer? F-gassen. Het merendeel van de huidige systemen is gevuld met f- gassen. De wetgeving is helder: 25
Warmtepompen F-gassen dus verplicht voor alle met f-gas gevulde systemen. Ook wanneer er geen koudemiddel gevuld wordt! Let op voor systemen vanaf 5 ton CO2 eq. Dus ook logboek en controle plicht Wat is BRL 6000-21 dan? Is verplichte certificering voor het ontwerpen, installeren en beheren van warmtepompsystemen gekoppeld aan bodem systemen STEK zal in 2018 in samenwerking met de branche een algemene module warmtepompen ontwikkelen 26
Warmtepompen In de warmtepomp module aandacht voor: Algemene kwaliteit, duurzaamheid en veiligheid Dimensioneren van (individuele) warmtepompen Kosten en terugverdientijden Informeren van de klant Hierop vooruitlopend worden STEK deelnemers in 2018 al opgenomen in QBIS. In 2018 ook als wp installateur! 27
Warmtepompen Let op ISDE subsidie: Subsidie voor particulieren tussen 1.000 en 2.500 Subsidiebedrag afhankelijk van uitvoering, condensorvermogen en kwaliteitslabel Voor water/water of lucht/water warmtepompen. Lucht/lucht is uitgesloten Bewijs van deskundige installateur is voor particulieren verplicht! In 2018 voor de gehele regeling 100 miljoen beschikbaar 28
Platform
Aanleiding platform 30
STEK besluit: Behoeften ondersteunen! 31
Platform - ondersteuning HOE? 32
Platform - ondersteuning Te ontwikkelen onderdelen: Online, gevalideerde producten en diensten Ondersteuning bedrijfsvoering Digitaal logboek Debiteuren beheer Webshop Financiële processen Operationele processen Juridische database YourSTEK Online helpdesk HR zaken Juridische zaken 33
Platform - gebruikersgroep Deelnemers bepalen mede de inhoud (gebruikersgroep). 1 e sessie eind 2017 plaatsgevonden Top 5 vanuit gebruikersgroep: 1. On-line koudemiddelregistratie 2. Digitaal logboek (met QR code) Meepraten en bepalen? Meld u aan! 3. Helpdesk wet- en regelgeving (zie tevens 5) 4. Databank met 300 voorbeelddocumenten voor ondernemers 5. Chatroom published (gevalideerde Q&A) /non published 34
Platform - planning 1 e kwartaal: basis bouwen 2 e kwartaal: eerste functionaliteit beschikbaar (info via onze communicatiemiddelen) basisfunctionaliteiten gratis voor STEK-deelnemers; aanvullende producten of diensten op abonnementsbasis met korting voor STEK-deelnemers. 35
YourSTEK
YourSTEK Waarom opleiden? verplicht vanuit de regelgeving goed voor de kwaliteit en efficiëntie van het werk goed voor de motivatie van uw werknemer de auditor controleert of het gebeurt herkwalificatie is nu al verplicht voor o.a. NK s, EPBD en PED herkwalificatie op F-gassen is nu al verplicht in buitenland 37
Vraag 6 38
YourSTEK Wat is YourSTEK: Een online leeromgeving met uitleg, instructies en toetsen voor: de monteur koudetechniek de koudemiddelregistratie en balans de F-gassen coördinator (binnenkort) E-learning omgeving + interne certificeringstool 39
YourSTEK Waarom kiezen voor YourSTEK E-learning? bij blijven bij wijzigingen in de regelgeving uw schaarse tijd blijft beschikbaar voor andere zaken altijd en overal te raadplegen via telefoon, tablet en PC uw koelmonteurs zijn aantoonbaar up-to-date geschoold (blije auditor) altijd inzicht in het kennisniveau van uw medewerkers in tegenstelling tot andere is YourSTEK echt praktijkgericht 40
U kunt een medewerker aanmelden voor één of meerdere functies. Bij een functie horen meerdere opleidingsmodules.
De trainingen voor het profiel Monteur F-gassen. De voortgang wordt per training aangegeven, zowel voor coördinator als cursist.
Als voorbeeld hier de start van de module: Vacumeren
In elke module wordt eerst de theorie begrijpelijk uitgelegd (ook nuttig als naslagwerk / checklist)
Vervolgens komt de praktijk gedetailleerd én uitvoerbaar aan de orde.
Vaak geeft een instructiefilm daarna nog wat extra verduidelijking
Elke training sluit af met een toets. Na het behalen van álle toetsten binnen een profiel of functie ontvangt de deelnemer het interne certificaat. Hiermee is hij AANTOONBAAR bijgeschoold.
De cursist kan de gemaakte toets bekijken op goede en foute antwoorden.
Trainingen voor koudemiddelenregistratie zijn ook beschikbaar
Cursist Cursist De coördinator heeft zicht op de voortgang en resultaten van alle medewerkers die trainingen volgen.
Cursis t Cursi st Cursi st Naam cursist Per training of toets is o.a. de voortgang te zien en de bestede tijd.
YourSTEK Wat zijn de kosten? Voor STEK deelnemers jaarlijks 150,- ex BTW per cursist per profiel. Voor overige bedrijven 225,- ex BTW Per bedrijf krijgt u één gratis coördinator account. Voor STEK deelnemers éénmalig tijdens deze deelnemersbijeenkomsten voor het eerste jaar 100,- ex BTW. 52
YourSTEK Aanmelden: na afloop hier in de zaal op de website www.stek.nl/yourstek Let op: de korting (STEK deelnemers) geldt uitsluitend op de Ontbijtsessie-dagen! webinar in maart 18 geef u op via de gemailde vragenlijst of via www.stek.nl/yourstek 53
Vraag t de auditor 54
Bedankt voor uw deelname! Vul a.u.b. de korte evaluatie in via link in gisteren verstuurde e-mail (ontvangt u vandaag nogmaals). Dank! : STEKcertificering (www.facebook.com/stekcertificering/) : @stek_cert : Stichting Emissiepreventie Koudetechniek (STEK) (www.linkedin.com/company/17987430/) 55