INHOUD 1. Wie zijn we?... 2 2. Internet en ik... 6 3. Zoeken op internet... 17 4. E-mail... 20 Inhoudstafel
1. WIE ZIJN WE? Opdracht 1: Zoek op internet informatie over een leerling uit de klas die je nog niet kent. Naam leerling: a. Typ de naam van de leerling in op google (www.google.be). Hoeveel sites vind je? b. Typ de naam van de leerling nog eens in op google maar dan nu tussen aanhalingstekens, vb: Jan Janssens. Hoeveel sites krijg je nu? c. Wat heb je allemaal gevonden? 1-2 We bespreken kort de resultaten in de klas 2
Opdracht 2: Vul jouw profiel in. 3
aan je leerkracht aan een mogelijk nieuw lief aan je ouders aan je vrienden Weet wat je doet surf safe! Opdracht 3: Stel jezelf voor in vijf woorden, maar telkens aan een andere doelgroep. 1. 1. 2. 2. 3. 3. 4. 4. 5. 5. 1. 1. 2. 2. 3. 3. 4. 4. 5. 5. Opdracht 4: Wat vind je voor jezelf het allerbelangrijkste in je leven? Probeer dit in een cirkeldiagram weer te geven. 4
1-2 Opdracht 5: Stel jezelf voor en vertel wat voor jou belangrijk is. Ter voorbereiding noteer je het hier. Hou rekening met taaltips 1 en 2. 5
2. INTERNET EN IK Opdracht 6: Wat doe jij zoal op internet? chatten deelnemen aan wedstrijden foto s versturen filmpjes bekijken surfen andere: spelletjes spelen muziek downloaden e-mailen informatie opzoeken op Facebook, Netlog, gaan Opdracht 7: Bekijk aandachtig de zes profielen die je krijgt. 6
7
Kies een van de zes profielen die je het meest aanspreekt: a. Waarom kies je dit profiel? b. Wat vind je van die persoon? c. Is het iemand die je wil leren kennen? Waarom? d. Denk je dat de persoon de waarheid spreekt? e. Wat denk je, geven jongeren hun juiste leeftijd op? f. Zijn er nog gegevens die je als jongere zou kunnen verzwijgen of verbloemen? 8
Opdracht 8: Kleur de verkeerslichten zoals het voor jou past. rood: dit vertel je alleen aan je beste vrienden oranje: enkel mensen die je persoonlijk kent, mogen dit van je weten groen: dit mag iedereen van je weten je naam je telefoonnummer op wie je verliefd bent je gevoelens en je persoonlijke gedachten je leeftijd je e-mailadres het beroep van je ouders de kleur van je onderbroek je adres waar je op school zit je hobby s je weekend plannen Kijk nog eens naar jouw profiel op de vorige bladzijde. Staan er rode dingen in? 9
Opdracht 9: Welke foto s zou jij online zetten? TIP: Plaats geen sexy foto s en berichtjes. Die kunnen ervoor zorgen dat mensen je vervelende berichten gaan sturen. 10
Opdracht 10: Nummer de volgende situaties van veilig naar onveilig. Julie en Ilke hebben al enkele weken vlammende ruzie. Julie besluit Ilke eens goed terug te pakken en maakt op Facebook een fanpagina voor Ilke het kalf aan. Ze plaatst een superlelijke foto van Ilke als profielfoto en stuurt vriendschapsverzoeken naar iedereen die ze kent. Ruben heeft weken geleden op de chat van TMF Simon leren kennen. Ze zijn hevige supporter van dezelfde voetbalclub en kunnen echt over vanalles en nog wat babbelen. Vandaag hebben ze afgesproken om samen een voetbalmatchje te spelen. Hannah is net terug van haar reis naar de Dominicaanse Republiek. De hotelfotograaf heeft een heuse fotoshoot van haar gemaakt, in bikini op het strand. Terug thuis haast ze zich om deze foto s online te zetten. Iedereen moet toch kunnen zien hoe geweldig ze eruit zag! Celine chat vaak met haar vriendje. Tijdens één van deze gesprekken vraagt hij haar om te strippen. Celine vindt het wel spannend om dit voor haar vriendje te doen en trekt één voor één al haar kleren uit. Maarten wil online de petitie Red de wasbeer ondertekenen door zijn naam, adres en e-mailadres door te geven. Sien is het beu dat iedereen vraagt of ze op haar zussen lijkt of niet. Ze zet de foto s van het laatste familiefeest online. Ikram heeft een blog aangemaakt waarop hij met de wereld deelt hoe zijn leven eruit ziet. Hij vertelt over school, de baseballclub, de reizen die hij maakt, dat het af is met zijn lief, Cedric ligt dubbel van het lachen. Jana heeft net de foto s van de honderddagenfuif op Netlog gezet. Toen hadden ze toch echt wel te veel gedronken Lisa sms t naaktfoto s van zichzelf naar haar vriendje. Siebe wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de wedstrijd win een smartphone. Het enige wat hij hoeft te doen is zijn e-mailadres doorgeven. Of nog beter: als hij de adressen van 5 vrienden invult, maakt hij nog meer kans om te winnen. Jana s nieuwe e-mailadres is sexy-jana@hotmail.com. Opdracht 11: Lees het volgende verhaal en duid aan wat jij vindt. 11
1. Twee mensen ontmoeten elkaar in een chatbox. Hun nicknames zijn Funnybunny en Naughtyboy. Funnybunny vraagt in de chatbox of iemand zin heeft in een babbel. Naughtyboy ziet dat wel zitten en begint privé tegen haar te praten. Wat vind jij? Het is niet gevaarlijk om je e-mailadres door te geven. Een e-mailadres is toch iets persoonlijk, ik zou dat niet zomaar aan iedereen geven. 2. De volgende dag komt Naughtyboy online op MSN. Funnybunny is er nog niet maar Naughtyboy is heel nieuwsgierig en dus kijkt hij naar haar profiel op MSN. Daar komt hij heel veel te weten van Funnybunny, o.a. dat haar naam Kelly De Smet is, dat zij 13 is en in Aalst woont. Ze houdt van lezen en shoppen, ze luistert naar R&B en ze speelt volleybal. Wat vind jij? Er is niks mis mee om veel over jezelf op MSN te zetten. Het is toch wel een beetje riskant om je achternaam en je woonplaats op internet te zetten. 12
3. Funnybunny komt online op MSN Wat vind jij? Ik zou ook de straat doorgeven waar ik woon, dat is geen geheim. Ik zou nooit zomaar mijn adres geven aan iemand die ik niet in het echte leven ken. 4. Funnybunny en Naughtyboy MSN en nu bijna elke avond met elkaar. Soms zitten ze drie uur na elkaar te chatten zonder dat ze het in de gaten hebben. Ze kijken alle twee steeds meer en meer uit naar hun gesprekken. Wat vind jij? Ik vind het niet echt gevaarlijk om mijn gsm-nummer door te geven. Ik geef nooit zomaar mijn gsm-nummer aan iemand die ik via internet ken. 13
5. De week straf is afgelopen. Ondertussen heeft Naughtyboy al een aantal keer naar Funnybunny gebeld. Ook aan de telefoon klikt het heel snel. Funnybunny vertrouwt hem steeds meer en vertelt dus ook steeds meer over zichzelf. Enkele dagen later Wat vind jij? Had Funnybunny toch haar foto moeten doorsturen? Ja, daar is toch niets mis mee om aan iemand je foto te geven. Ik vind dat toch maar gevaarlijk. Je weet nooit wat ze met je foto gaan doen. 6. Funnybunny heeft al een paar dagen niets van Naughtyboy gehoord. Ze begint nu echt wel ongerust te worden. Misschien had ze toch beter een foto opgestuurd Haar beste vriendin is terug thuis en zegt tegen haar: Koop je dan een webcam! Dat kan toch geen kwaad. Wat vind jij? Is een webcam echt niet gevaarlijk? Met een webcam kan je niets misdoen. Ik vind een webcam toch een beetje riskant. 14
7. Funnybunny heeft zich een webcam gekocht. Naughtyboy had er al één. Dus nu kunnen ze niet alleen tegen elkaar praten, maar elkaar ook zien. Zo chatten ze nog enkele weken verder. De vriendschap tussen de twee wordt steeds groter en dan Wat vind jij? Zou jij afspreken met iemand die je op internet hebt leren kennen? Ja zeker, spannend! Mmm ik vind dat toch maar gevaarlijk. Opdracht 12: Waar of niet waar? Als je een foto van iemand op internet wil plaatsen, moet je eerst zijn of haar toestemming vragen. Je kan je profiel op privé zetten, zodat enkel je vrienden je foto s kunnen zien. Echte vrienden moeten elkaars wachtwoord kennen. Als je een webcam gebruikt, kan de ander je filmen of fotograferen zonder dat je het weet. Heel veel mensen toevoegen aan je MSN-contactenlijst, of je ze nu kent of niet, is niet zo n goed idee! waar niet waar TIP: Geloof niet zomaar alles wat je leest of hoort op internet. Iedereen kan typen wat hij of zij wil en niemand controleert dat. Soms zijn mensen niet wie ze zeggen te zijn. 15
Opdracht 13: Zet een kruisje in het vakje als de stelling op jou van toepassing is: 1 Ik heb al vrienden gemaakt via internet. 2 Ik heb al eens alleen afgesproken met iemand die ik op internet heb leren kennen. 3 Ik heb online al eens vervelende en gemene dingen gezegd tegen iemand. 4 Als ik informatie opzoek, check ik niet altijd of de bron betrouwbaar is. 5 Ik ben al dikwijls per ongeluk terechtgekomen op sekssites. 6 Ik heb al eens mijn adres of telefoonnummer gegeven aan een internetkennis. 7 Ik heb al eens met iemand ruzie gemaakt omdat die via de chat of mail onvriendelijke dingen had gezegd. 8 Ik ben soms boos als ik mails schrijf en verstuur. 9 Ik ken niet alle mensen in mijn MSN-contactlijst. 10 Als ik op internet met mensen praat, dan geloof ik dat ze zijn wie ze zeggen te zijn. 11 Ik heb online al eens geheimen verteld aan mijn beste vrienden. 12 Ik heb al vervelende foto s van mijzelf of anderen gemaild of gepost. 13 Ik heb een online profiel. 14 Anderen kennen mijn paswoord. 15 Iemand heeft mij al eens bedreigd online. 16 Ik denk nooit lang na voor ik iets stuur en controleer mijn bericht nooit. 17 Ik heb al eens gelogen op internet, bijvoorbeeld over mijn leeftijd. 18 Ik gebruik wel eens een uitdagende nickname. 19 Ik heb mijn webcam al eens opgezet toen een onbekende me dit vroeg. 20 Ik schaam me niet voor wat ik voel en denk, dus anderen mogen alles weten. De leerkracht legt je uit hoe je je score kan berekenen. Wat is jouw resultaat? 16
Score 0-8: Jij bent de King of Queen van het web! Je let goed op je privacy en je hebt respect voor jezelf en voor anderen. Proficiat! Score 9-15: Jij weet best wat gevaarlijk is en wat niet kan, maar af en toe denk je daar liever niet aan. Maar geef jezelf toch maar niet helemaal bloot online! En denk eraan: aan de andere kant van de computer zit altijd een echte persoon. Score 16-45: Jij bent je niet voldoende bewust van de risico s van internet. Denk eraan: doe nooit iets op internet wat je in het echte leven ook niet zou doen. Je hebt het misschien nog niet gemerkt, maar iets dat je op internet doet of zegt, kan later vervelende gevolgen hebben! 3. ZOEKEN OP INTERNET Google is de meest gebruikte zoekmachine. In de loop van de jaren zijn de zoekmogelijkheden aanzienlijk toegenomen. 17
Naast de mogelijkheid om woorden te vinden, kan je ook zoeken op zinnen, synoniemen, enz. Hieronder vind je enkele tips om informatie te vinden op een efficiëntere manier. Zoeken van woorden. Door losse woorden in te tikken kan je pagina's vinden waar deze woorden op voorkomen. Door bijvoorbeeld vakantie Europa op te geven, krijg je pagina's waar zowel vakantie als Europa in voorkomt. De gevonden woorden kunnen overal op de pagina staan. Door woorden toe te voegen, kan je het zoekresultaat steeds meer beperken. Zoeken naar meerdere woorden. Door een plus (+) teken tussen woorden te plaatsen, zoekt Google naar sites waar al deze woorden in voorkomen. Zoeken van gehelen. Door meerdere woorden tussen aanhalingstekens ("woord") te plaatsen, zoek je naar pagina's waarop deze woorden achter elkaar en in die volgorde in een zin voorkomen. Door bijvoorbeeld "vakantie Europa" op te geven, krijg je pagina's waar vakantie en Europa na elkaar in een zin voorkomen. Zoeken van synoniemen. Door een tilde (~) teken voor een woord te plaatsen, zoek je niet alleen naar dat woord, maar ook naar alle synoniemen op dat woord. Met ~vakantie Europa zoek je ook op synoniemen van vakantie. Woorden uitsluiten. Door een min (-) teken voor een woord te plaatsen, verwijder je alle zoekresultaten waar dat woord in voorkomt. vakantie Europa België zal resulteren in alle pagina's waarop wel vakantie en Europa voorkomt, maar niet België. Zoeken in de titel. Met intitle: beperk je het zoeken van woorden tot de titel. Met intitle:europa kan je zoeken naar pagina's waarbij Europa voorkomt in de titel. Google zoekt dan niet in de tekst. Rekenen met Google. Door een berekening op te geven in plaats van woorden kan je Google ook gebruiken als rekenmachine. Dat kunnen eenvoudige, maar ook complexe berekeningen zijn. Voorbeelden zijn 10+3*(7+2) en 2*pi*4.5 18
Opdracht 14: Wat zou je in Google typen om de volgende antwoorden te vinden? a. Wat is de leeftijd van Tom Boonen, de beste Belgische wielrenner? b. Waar woont de schrijfster van Harry Potter? c. Door wie wordt de rol van Cedric Diggory gespeeld in de Harry Potter film: Harry Potter and the Goblet of Fire. In welke recentere film speelt hij de hoofdrol? d. Hoe ziet de kleine reuzin eruit die je eind augustus in Antwerpen kon bewonderen? e. Wie was de scheidsrechter die de finale van het WK 2010 heeft gefloten? Opdracht 15: Zoek zo snel mogelijk de antwoorden van opdracht 14. a b c d e 19
Opdracht 16: Hoeveel sites vind je wanneer je de volgende zoektermen ingeeft in Google? Mabo Mabo Brussel Mabo + Brussel Mabo -Brussel Mabo Brussel Mabo Brussel maar enkel Franse sites hoeveel afbeeldingen vind je van Mabo Brussel We bespreken kort de resultaten in de klas 4. E-MAIL Opdracht 17: Maak een nieuw e-mailadres aan volgens de volgende stappen. Ga naar www.gmail.com of klik op gmail op de site van google (www.google.be). 20
Klik op een account maken Vul de gevraagde gegevens in. Let op! Bij gewenste gebruikersnaam vul je de volgende gegevens in: je voornaam gevolgd door je familienaam en je klas bijvoorbeeld: wenreyniers1a2 het e-maildres wordt dan: wenreyniers@gmail.com Kies een paswoord dat je zeker niet gaat vergeten! Klik op het einde op: Vanaf nu gebruik je steeds dit e-mailadres voor de lessen NIT! Ook wij hebben een e-mailadres bij gmail dat je steeds mag gebruiken voor al je vragen en wanneer je taken per mail moet versturen: kathleenenwen@gmail.com 21
Om je e-mail te raadplegen, ga je terug naar www.gmail.com of klik op gmail op de site van google en vul je dit kadertje in: je typt hier je volledige e-mailadres vb: kathleenvanwichelen1a2@gmail.com je typt hier je wachtwoord, op het scherm verschijnen 1-2 Opdracht 18: Verstuur een mailtje van je nieuwe adres naar ons met als onderwerp: wie ben ik. Stel je daarin nog eens voor en vertel iets meer over je interesses. Zorg dat je minstens 10 regels hebt. Deze opdracht staat op 10 punten. 22