.boekeltuinen.nl www

Vergelijkbare documenten
Is de waterafvoer niet geregeld krijg je veel gezeik als het regent!

Beter omgaan met hemelwater

Regenwater leid je niet om de tuin!

De Levende tuin, met een levende omheining. De Levende tuin laat uw tuin leven. Wilt u van uw tuin een groene oase maken?

Maak van je tuin, een levende tuin!

besluit vast te stellen de Subsidieregeling Tuin van de Toekomst Gemeente Lansingerland :

ONS VLOEIBARE GOUD. regenwater

HET GOEDE VAN EEN GROENE TUIN STEENBREEK GROEN IS LEVEN OPERATIE

DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur

Een klimaatactieve wijk

zo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer

Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving

Meer groen, minder tegels! Goed voor het milieu en voor uw gezondheid

Stappenplan voor de Rotterdamse watervriendelijke tuin. April 2017

Regenwater in de tuin

Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? wateroverlast. Een klimaatvriendelijke

Waterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen

Regenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder

Veelgestelde vragen over afkoppelen

EEN BODEM VOOR WATER

Tegels uit de tuin in Amersfoort

Het klimaat verandert, nu jullie tuin nog!

Afkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen

HET GOEDE VAN EEN GROENE TUIN STEENBREEK GROEN IS LEVEN OPERATIE

Uitgebreide lijst benodigd beeldmateriaal Handboek De Levende Tuin 2017

Stimuleringsregeling klimaatadaptieve inrichting leefomgeving particulieren

Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren

DE WATERINFILTRERENDE TUIN.

Het klimaat verandert, nu jullie tuin nog! brochure MVL A5.indd :51:17

fmmm HET GOEDE VAN EEN GROENE TUIN «MS» ROEN I KIP MBfflBĒ OPERATIE STEENBREEK operatie steenbreek

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

Herinrichting Heerweg e.o. Echt

Herinrichting Kleefstraat e.o. Echt

Informatieavond Bouwkavels Molenbeek

3 landen 3 voorbeelden

een wadi voor de opvang van regenwater meer extreem natte periodes

DSI regenwater infiltratie.

Datum 14 september Doorkiesnummer (055) Afzender Hedzer Gietema Onderwerp Voorbeelden opvang hemelwater

verwerken regenwater in de tuin

Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Waterklaar maken Reutsberg Noord

MAATREGELEN VOOR GEBOUWBEWONENDE DIERSOORTEN

AANVRAAGFORMULIER particulieren en bedrijven

Samenvatting van de regeling

Maak in 6 stappen je tuin klimaatvriendelijk!

Gemeente Meerssen. Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien

De slimme ecologische oplossing tegen wateroverlast én droogte.

HUIDIGE SITUATIE Arica - Capelle aan den IJssel

Gescheiden riolering voor bestaande woningen

IN EEN VERRASSEND GROENE STAD...

Je tuin. tips en afspraken

Doel: voorkom regenwateroverlast!

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Het afkoppelen van regenwater

GROEN BRANCHEPLAN TUINBRANCHE 2016 NATUURLIJK VOORUIT

Hoeveel miljoenen m3 liters regenwater meer komen nu in de rivier 2008 ten opzichte van 2002

Water op het schoolplein? Tekstboek. Module Wateroverlast Regio Noord Holland. Naam: Klas:

Waterbewuste gemeenschappen: van bereidheid naar daadwerkelijk handelen om eigen erf waterbestendig te maken.

Schoner water in sloten en plassen Maatregelen voor een betere waterkwaliteit

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

GEM EENTE LANGEDÍ NR. 7 1 ' ĶV"

MEMO. Memo Afkoppelen / infiltreren project Herinrichting Julianastraat Raadhuisstraat d.d pagina 1 / 5

Een toekomstbestendig Groenewegplein

Aan de Gemeenteraad van de Gemeente Gemeente Elburg Postbus AB ELBURG

kinderboerderij de Dierenploeg klimaatbestendig en waterbewust Kinderboerderij Gemeente Moerdijk

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

NOORDENVELD LEEFT MET WATER AFKOPPELGIDS

Welkom! Wateravond Noord. 27 juni 2017

Duurzaam tuinieren. door Lodewijk Hoekstra

Praktisch Alles Groen. Groene Geer Geffen

Regenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet)

Biodiversiteit in stedelijk groen

Boordevol inspiratie en tips. Leuke cadeautjes speciaal voor papa! Nr 9 Aanbiedingen zijn geldig van donderdag 12 juni t/m woensdag 18 juni 2014

Wateroverlast op het schoolplein?

Rioolvervanging en herinrichting Katoen- en Industriestraat. Gemeente Oldenzaal

Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden

SO GEBIEDSPLAN DUWO DELFT. Reutsedijk PC Vught Nederland T +31 (0) info@burolubbers.nl

De wereld is klaar voor Hydrorock

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Regenwater in de tuin

Project Operatie Steenbreek Watervriendelijk Tuinieren

Na regen komt Duborain. Tuinvriendelijk regenwaterbeheer om de woning

Tuingeluk!

OM MEER TE WETEN OVER DE INRICHTINGEN

Keuzedeel: De levende tuin. 6: fauna

NATUURVRIENDELIJK TUINIEREN HOE MAAK IK VAN MIJN TUIN EEN NATUURPARADIJS?

Tuinvoornemens & 26 februari bij tuincentrum Osdorp

Samen maken we het groen!

Antwoorden bij de casus wateroverlast

TUINONDERHOUD. Daar hebben we allemaal plezier van.

Afkoppel beslisboom Gemeente Venlo

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen

Introductie RainTools

Water op het schoolplein? Opdrachtenboek. Module Wateroverlast. Naam: Klas:

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet

De Peilstok Inspirerende projecten voor droge voeten en een koel hoofd

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

Opdrachten thema. Veluwe

Transcriptie:

www.boekeltuinen.nl

TEGEL ERUIT, PLANTJE ERIN TIP Houd de tuin zo groen Barbara Bekhof mogelijk en minimaliseer de verharding. Arjen Grent 3 REGENTON Als je de regenpijp hebt afgekoppeld, kun je het regenwater opvangen en opslaan in een regenton. Door het water op te slaan, kan je het later gebruiken om bijvoorbeeld planten water te geven. Een regenton is zowel op een balkon als in een tuin toepasbaar en moet altijd van een overloop voorzien zijn, liefst een overloop die via een open goot de tuin in gaat. André Vaxelaire Minder tegels in de tuin ofwel minder verhard oppervlak in de tuin heeft veel voordelen: onder andere kan het regenwater in de bodem wegzakken en het grondwater aanvullen. Als het regenwater op beplante grond valt in plaats van op tegels, gaat het direct de grond in en hoeft dan niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt mee om wateroverlast te voorkomen en houdt je tuin op hete dagen koeler. Een groene tuin is ook beter voor vogels, vlinders, bijen en andere diersoorten. 4 OPEN GOOT REGENPIJP AFKOPPELEN VAN HET RIOOL Door de regenpijp af te koppelen kan het water via een mooie goot in de tuin infiltreren of opgeslagen worden in een vijver of in een infiltratievoorziening. Grenst je tuin aan een sloot? Dan kun je het water via een greppel naar deze sloot afvoeren en kan een deel onderweg langzaam infiltreren in de bodem. Een open goot kan het regenwater leiden naar een sloot, een vijver of een grindstrook waar het water opgeslagen kan worden. Open goten bieden kansen in de tuin voor bijvoorbeeld speelmogelijkheden voor kinderen. Ook kunnen ze de tuin erg verfraaien. TIP Doe deze maatregel samen met je buren, zo kunnen jullie de kosten en het onderhoud delen. HOOGTEVERSCHILLEN IN DE TUIN Door hoogteverschillen in de tuin aan te brengen, zorg je ervoor dat sommige delen altijd droog blijven en in andere delen, bij een heftige regenbui, water kan blijven staan. Het terras en andere delen van de tuin waar geen water mag blijven staan, kunnen iets hoger aangelegd worden. In de iets lager gelegen onverharde delen van de tuin kan het water na een heftige bui even blijven staan en geleidelijk wegzakken. 1 Tuinbranche Nederland Monique Hoogland IDEEËN VOOR EEN W 6 GROENE ERFAFSCHEIDING In plaats van houten schuttingen kun je ook hagen en struiken planten als erfafscheiding. Groene erfafscheidingen, zoals hagen en struiken bieden schuilplaats en voedsel aan veel soorten vogels en insecten. Daarnaast helpen ze de tuin koel te houden en zijn ze goed voor de waterhuishouding van de stad. Natuurlijk kun je ook voor eetbare bessenstruiken kiezen waarvan je zelf kunt eten.

7 9 GROENE DAKEN Kies vaste planten die bij je tuin passen. Houd rekening met licht, schaduw, vochtige en droge plaatsen. Kijk wat het bij de buren goed doet. Dan zal het waarschijnlijk ook in jouw tuin goed doen. Zo krijg je een tuin die weinig onderhoud vraagt. Groene daken hebben veel positieve effecten. Ze slaan regenwater op, houden het eronder liggende vertrek koel, zorgen voor meer soortenrijkdom in de stad, binden fijnstof en zien er aantrekkelijk uit. Groene daken zijn als het ware een verlengde van je tuin, maar dan op hoogte. Groene daken bieden ruimte aan planten en zorgen daarmee voor nectar en beschutting. Je creëert hiermee een mooie nieuwe leefruimte voor vogels, vlinders, bijen en andere insecten. TIP Kies voor vaste inheemse planten die op de bodem afgestemd zijn. Dan is water geven niet vaak nodig. 8 REGENWATERVIJVERS Een vijver als regenwaterbuffer moet uitgevoerd worden met aflopende, beplante, groene oevers. De oevers blijven er dan ook met wisselende waterstanden mooi uitzien en zorgen door de vochtverschillen voor een grote diversiteit aan flora en fauna. TIP Gebruik regenwater voor je fontein en vijver. Soms is verharding nodig, bijvoorbeeld bij het terras, tuinpaden en de oprit. Hier kan voor waterdoorlatende verharding in de vorm van op afstand gelegde tegels of grind gekozen worden. Het regenwater kan in de bodem wegzakken en het grondwater aanvullen. Het regenwater hoeft dan niet via een putje en het riool afgevoerd te worden. Dit helpt mee om wateroverlast op straat en in de tuin bij heftige regenbuien te voorkomen. Het weghalen van tegels en het vervangen door waterdoorlatende verharding biedt meer ruimte aan een natuurlijk bodemleven en vergroot daarmee de biodiversiteit. Je tuin blijft koeler als je minder verharding toepast. Monique Hoogland BEPLANTING WATERPASSERENDE BESTRATING 10 GRINDSTROKEN Grind en steenslag kan gebruikt worden voor opritten, voor een plek om de auto neer te zetten, voor tuinpaden en terrassen. Grind en steenslag hebben als voordeel dat het beter water doorlaat ten opzichte van andere verhardingstypes met klinkers, etc. Nadeel is dat het meer onderhoud vraagt. Het moet weleens aangevuld en aangeharkt worden. Alexandra Dietzsch architectuur N WATERVRIENDELIJKE TUIN SCHUIL- EN VOEDERPLEKKEN Insectenhotels, nestkastjes, een paar oude takken en een haag bieden schuilplaatsen aan vlinders, insecten, vogels, egels en padden. Een voederhuisje, bloemen en een composthoop zorgen voor voedsel.

DE NATUUR- EN WATERVRIENDELIJKE TUIN Het klimaat verandert. Het weer wordt minder stabiel. Soms gaat het hard regenen en dan is het weer voor langere tijd droog. Heftige regenbuien leiden soms tot wateroverlast doordat het riool overstroomt. Door je tuin minder te verharden help je mee om wateroverlast te voorkomen. Een groene zachte bodem neemt regenwater op. Planten houden de tuin koel en aangenaam op hete dagen. De tuin wordt regenbestendig, comfortabeler en er komen meer vogels, vlinders en bijen. WAT IS ER AAN DE HAND? Veel regenwater gaat via regenpijpen en putten direct naar het riool en dan naar de zuiveringsinstallatie. Dat is niet nodig want regenwater is niet vuil en kan beter zoveel mogelijk lokaal vastgehouden worden en in de bodem wegzakken. Dat ontlast het rioolstelsel tijdens heftige buien en voorkomt dat straten blank komen te staan of dat water in huizen loopt. Gemeenten en waterschappen zijn al aan het werk om extra ruimte te maken voor het bergen van regenwater. Iedereen kan een steentje bijdragen door stenen weg te halen. Zo geef je ook meer ruimte aan natuur. JIJ MAAKT HET VERSCHIL Door je tuin te vergroenen, door tegels achterwege te laten waar deze niet strikt noodzakelijk zijn en het aanleggen van groene daken, greppels en vijvers, wordt regenwater vastgehouden. Ook warmt de directe woonomgeving op hete dagen minder op. Bovendien zorgen groene tuinen ervoor dat er meer verschillende soorten planten en dieren komen. Samen kunnen we een verschil maken. Als we met z n allen helpen om onze tuinen te vergroenen, zorgen we voor een klimaatbestendige, gezonde en levende stad. Een groene tuin hoeft niet meer werk te betekenen als je kiest voor vaste planten! COLOFON Huisje Boompje Beter is een product van Atelier Groenblauw Redactie: Hiltrud Pötz, Atelier Groenblauw Illustratie: Marco Faasen Ontwerp: Boomvanmourik Deze folder is onderdeel van Huisje Boompje Beter.

1 3 4 6 7 8 9 10 9 7 8 3 1

6 10 4 HUISJEBOOMPJEBETER.NL/WIBIT