Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving

Transcriptie

1 Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving DENK EN DOE MEE! 5 juli 2018

2 Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving Programma Welkom Deel 1: Presentatie Aanleiding en kansen Proces Wat willen we bereiken? Wat vragen we van u? Groenblauwe tuinen (Hiltrud Potz atelier GROENBLAUW) 0 op de meter (Bernhard Faber 033 Energie) Deel 2: Het woord is aan u

3 Deel 1 Aanleiding en kansen Werkzaamheden aan: Riolering en weg Openbare Verlichting en trottoir Kansen: Afkoppelen regenwater!! Verbeteringen? Wat moet blijven? Wat moet beter?

4 Deel 1 Proces Inventarisatiefase (t/m augustus) Ontwerpfase (september december) Voorbereiding & uitvoering (n.t.b.)

5 Deel 1 Wat willen we bereiken? Het zo veel mogelijk lokaal vasthouden van regenwater.

6 Deel 1 Wat vragen we van u? Wat moet er verbeterd worden? Of wat moet er vooral zo blijven? Lijkt het u leuk om actief aan de plannen mee te werken (sep dec)? Wilt u ook het regenwater in uw tuin houden?

7 Deel 1 Presentaties Groenblauwe tuinen (Hiltrud Potz atelier GROENBLAUW) 0 op de meter (Bernhard Faber 033 Energie)

8 Deel 2 Het woord is aan u Ga in gesprek met elkaar en de aanwezige experts over: Verbeterpunten; Zaken die moeten blijven; Eindresultaat vanavond Een aantal posters met verbeterpunten en zaken die behouden moeten blijven Een lijst van mensen die het leuk vinden om actief mee te doen met het uitwerken van de plannen (sep dec) Een plattegrond waarop zichtbaar is welke huishoudens denken mee te willen doen aan het afkoppelen van het regenwater in de voortuin

9 GROENBLAUWE TUINEN AMERSFOORT 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

10 WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? Wateroverlast Hitte Droogte 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

11 TOENEMENDE VERSTEDELIJKING + KLIMAATVERANDERING Toename verstedelijking Amersfoort 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

12 KLIMAATSCENARIO S KNMI 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

13 NEERSLAG gemiddelde neerslag per jaar [mm] (bron: KNMI 2014) 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

14 NEERSLAG De kans dat het vaker hard gaat regenen neemt fors toe. 125 Zwaarste klimaatscenario 2085 (WH) regenval [mm / dag] mm in 24 uur 60 mm in 24 uur 24 u vaker hevige regen 24 u Huidig klimaat 0 1 2,5 factor factor herhalingstijd bui [in jaren] bron: platform watervallei en eem 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

15 DRIE SOORTEN BUIEN bron: aquaflow klein normaal extreem 90 % van de neerslag is 0-10 mm per dag - vergroening voldoet 9 % van de neerslag is mm per dag - wadi - riool - extra waterberging onder straat 1 % van de neerslag is mm per dag - waterberging door stedenbouwkundig profileren - extra oppervlaktewater 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

16 ZWAARSTE BUIEN IN NEDERLAND De Bilt is bepalend voor de statistiek in Nederland maar had voor het laatst een zware bui in 1953 (43 mm in een uur) Zwaarste buien na 2000 in NL: Apeldoorn Herwijnen Deelen.. Hoorn Münster (Dui) 120 mm in 75 min 94 mm in 70 min 75 mm in 60 min 56 mm in 24 uur 220 mm in 90 min (2009) (2011) (2014) (2017) (2014) 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

17 KLIMAATVERANDERING HITTE gemiddelde temperatuur (zomer) 16,1 C 17,0 C 18,7-19,3 C 20,2-20,7 C aantal dagen warmer dan 25 C 13 dagen 21 dagen dagen dagen Gebaseerd op KNMI 14-klimaatscenario s: waarden uit WL en WH 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

18 DROOGTE 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

19 GROENBLAUWE TUIN 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

20 THEMA: WATER Uitdaging Klimaatverandering: - meer neerslag in korte tijd, wateroverlast - langere periodes van droogte Oplossing Wijk als waterbuffer Thema: 5 juli 2018 Water atelier GROENBLAUW

21 Thema: 5 juli 2018 Water atelier GROENBLAUW

24 Thema: Hitte Uitdaging Temperatuurstijging in het bebouwde gebied door klimaatverandering en toenemende verharding Oplossing Koelend effect door groen Thema: 5 juli 2018 Hitte atelier GROENBLAUW

25 Thema: 5 juli 2018 Hitte atelier GROENBLAUW

26 Thema: Energie Uitdaging - Opraken fossiele brandstoffen - CO2 uitstoot Oplossing Voorzien in duurzame energie Thema: 5 juli 2018 Energie atelier GROENBLAUW

27 Thema: 5 juli 2018 Energie atelier GROENBLAUW

28 Thema: Biodiversiteit Uitdaging Biodiversiteit loopt terug Oplossing - Diversiteit aan microklimaten - Meer ruimte voor groen en water Thema: 5 juli 2018 Biodiversiteit atelier GROENBLAUW

29 Thema: 5 juli 2018 Biodiversiteit atelier GROENBLAUW

30 Thema: Voedsel Uitdaging - Verspilling - Vervreemding van de voedselkringloop - Transport Oplossing - Terug naar de natuur - Meer contact met de bron Thema: 5 juli 2018 Voedsel atelier GROENBLAUW

31 Thema: 5 juli 2018 Voedsel atelier GROENBLAUW

32 Synergie Effecten van meer natuur, groen en blauw in de stad actieve burger voedselproductie meer sponswerking meer biodiversiteit betere leefkwaliteit minder hittestress betere luchtkwaliteit duurzame energieproductie 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

33 De watervriendelijke tuin: maatregelen bij afkoppelen 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

34 PLAATS EEN REGENTON Gebruik regenwater voor je tuin. Regenwater is zacht en dat is goed voor je planten. Je bespaart ook op drinkwater. Dat is goed voor ons allemaal. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

35 REGENTON Zet de ton op een verhoging zodat een emmer/ gieter onder het kraantje past. Meet vervolgens de afstand tussen de inlaatopening en de grond. Plaats de vulautomaat tussen de regenpijp delen, nog niet vastlijmen! Maak evt. de beugels van de regenpijp tijdelijk los Markeer die hoogtemaat op de regenpijp Sluit de vulautomaat aan met behulp van het afvoerpijpje Zaag een stuk van ongeveer 5 cm uit de regenpijp Lijm alle onderdelen vast nadat je gecontroleerd hebt of het goed past 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

36 MAAK HOOGTEVERSCHILLEN IN JE TUIN Door hoogteverschillen in je tuin aan te brengen stroomt het water na een hevige bui naar een plek in de tuin waar het geen kwaad kan. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

37 Hoogteverschillen Kies een plek waar een overschot aan water na een regenbui kan blijven staan, niet dicht bij de woning, geen overlast bij buren veroorzaken Beplant de lagere delen, maak een grasmat of een combinatie van grind met planten Graaf een laagje aarde van 10cm of meer af. zorg dat het water van je hoger gelegen huis naar een lager deel in de tuin kan lopen, dit kan ook met gootjes 1-2% Maak op het hogere deel je terras met grind, houten vlonder of klinkers. Bij een zitkuil maak je juist in het diepere deel je terras, maak dan een duidelijke afstap naar beneden. Denk ook eens aan stapelmuurtjes van bijv. de tegels die je uit je tuin haalt 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

38 MAAK EEN REGENWATERVIJVER Een vijver zorgt voor sfeer in je tuin. Water kan er worden opgeslagen en het is een plek waar dieren en planten zich thuis voelen. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

39 REGENWATERVIJVER Kies een plek, bij voorkeur lager gelegen deel van de tuin in de zon of halfschaduw Beplant de oevers met planten die tegen natte en droge peiodes kunnen, je kan de randen ook afdekken met steenachtig materiaal zoals grind Graaf je vijver uit, maak verschillende hoogtes met flauwe oevers Installeer een vijverpomp en -filter als je goede waterkwaliteit wil hebben Bedek de bodem met vijverfolie met vissen een minimale diepte van 0,70m aanhouden Als het regenwater van het dak naar de vijver gaat hou dan rekening met een overstort naar een veilige plek in de tuin of naar het (hemelwater)riool 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

40 MAAK EEN GOOT Met een goot kun je regenwater van de regenpijp naar een andere plek brengen. Naar een vijver, greppel of natte border. Mooi in je tuin en leuk voor kinderen. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

41 MAAK EEN ZITKUIL Door een deel van de tuin met een verdiept terras aan te leggen heb je een plek om regenwater tijdelijk te bergen. Je kan dit zelfs combineren met stapelmuurtjes. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

42 VANG HET REGENWATER OP ONDER JE TERRAS Een uitgave van ateliergroenblauw Maak een regenwateropvang onder je terras. Dan help je mee om wateroverlast te voorkomen. 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

43 INFILTRATIEKRATTEN Bereken het benodigde volume van de kratten Koppel de regenpijp af en plaats een bladvanger in de regenpijp. foto: easygarden-shop.nl Leg het geotextiel op de bodem en plaats de kratten. Pak de kratten in met het geotextiel zodat ook de zijkanten en bovenkant bedekt zijn. Sluit de naden af met tape (minimum overlap 100mm). Plaats een zandvangput en sluit de regenpijp aan op de zandvangput. Graaf een gat op een geschikte plek waar de grond regenwater doorlaat en liefst op een afstand van 2 meter van je huis. foto: mijnwaterfabriek.nl Sluit de regenpijp via de zandvangput aan op de kratten. Vul de tussenruimten aan de zijkanten op met grind of split. Dek de bovenkant af met 300mm zand. Op het zand kan je vervolgens de gewenste bestrating aanbrengen. Egaliseer de ondergrond met zand. 3 fotos: gemeente Bergeijk 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

44 OVERLOOP EN ONTLUCHTING VIA REGENPIJP Plaats een koppelstuk in de vorm van een Y net onder het maaiveld tussen de regenpijp en met een toevoer naar de infiltratiekratten. leg de aansluitingen op het riool en de infiltratiekratten vrij. Plaats op het Y-stuk aan één van de uitgangen een 90 graden bocht die afvoert naar de riolering. Sluit de andere uitgang aan op de regenpijp naar boven. bladvanger Op de 90 graden bocht sluit je het riool aan en op de stok van de Y (de onderkant) sluit je de infiltratiekratten aan. zaagsnede 1 Belangrijk is dat het Y-stuk hoger geplaatst wordt dan de hoogste waterstand in de infiltratiekratten. Het Y-stuk is namelijk ook de overloop van de kratten. Vergeet niet om in de regenpijp op werkhoogte een bladvanger te plaatsen. naar riolering Y- stuk vervallen riool zaagsnede 2 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW

45 berekening infiltratievoorzieningen Wat wil je op je regenwatersysteem aansluiten? Bijvoorbeeld je dak en terras. Bereken hoeveel vierkante meter (m ) dit in totaal is. Breedte x lengte van dak en terras Voor iedere m minimaal 25 liter ( bui van 25mm) kunnen bergen Als je een toekomstige piekbui van 60mm wil bergen reken dan met 60 liter Voorbeeld berekening Dak = 5 x 10 m = 50 m Terras = 3 x 4 m = 12 m totaal = 62 m Welke informatie heb je verder nodig? de K-waarde; opvragen bij gemeente de overschrijdingsfrequentie; de bijbehorende benodigde berging; zie rekenvoorbeeld de grondwaterstand; opvragen bij gemeente de oppervlakte. zie berekening Ruimte nodig in systeem: bij 25 liter = 62 x 25 = 1550 liter = 1,55 m 3 bij 60 liter = 62 x 60 = 3720 liter = 3,72 m 3 5 juli 2018 atelier GROENBLAUW