Tips voor eerste hulp EHBO voor je hond petplan.nl Ieder huisdier verdient 1
Eerste hulp Heb je een hond? Dan is het belangrijk dat je weet hoe je moet handelen als hij klachten heeft of betrokken raakt bij een ongeval. Petplan heeft daarom een aantal EHBO tips voor je op een rijtje gezet zodat je weet wat je moet doen in veelvoorkomende situaties. Bij twijfel is het altijd belangrijk dat je contact met je dierenarts opneemt. Tips om een gewonde hond te benaderen 1. Bescherm jezelf eerst. Als je zelf gewond raakt, dan wordt het moeilijker om het dier te helpen. Gewonde dieren zijn vaak angstig en kunnen daardoor agressief reageren. 2. Benader het dier en praat op een rustige manier met een rustgevende stem. 3. Muilkorf het dier dat pijn heeft of laat iemand anders zijn kop vasthouden, voordat je gaat onderzoeken wat er aan de hand is. Dit is zelfs met je eigen huisdieren van belang, omdat een huisdier met pijn geneigd is te gaan bijten. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld ook een grote handdoek of een laken gebruiken. Zorg er altijd voor dat de hond goed kan blijven ademen. 4. Probeer zo snel mogelijk de aard van de verwonding vast te stellen. Gebruik de informatie uit dit boekje om het gewonde dier te stabiliseren en bel daarna zo snel mogelijk een dierenarts. Huishoudelijke medicijnen Geef je huisdier NOOIT huishoudelijke medicijnen. Veel van dit soort medicatie is giftig voor je huisdier en kan een negatieve invloed hebben op de door de dierenarts voorgeschreven medicatie. 2
EHBO Tips Anaalklieren Elke hond heeft links en rechts van de anus een anaalklier, die via een kanaaltje in verbinding staat met de anus. De klieren produceren een sterk ruikende vloeistof die toegevoegd wordt aan de ontlasting. Deze geurtoevoeging gebruikt de hond als communicatiemiddel om bijvoorbeeld het territorium af te bakenen. Soms verliest een (boze of angstige) hond los van de ontlasting anaalkliervocht. Als de anaalklieren niet voldoende geleegd worden door passerende ontlasting, raken ze te vol. De hond kan hier last van krijgen en soms raken de klieren pijnlijk ontstoken. De dierenarts kan de anaalklieren leegdrukken. Je kunt de dierenarts vragen of hij wil laten zien hoe het moet, zodat je het voortaan zelf kunt doen. Bij terugkerende problemen met de anaalklieren beoordeelt de dierenarts de mogelijkheid of het operatief verwijderen van de klieren een optie is. Petplan tip Problemen met de anaalklieren zijn pijnlijk voor het dier en veroorzaken ook ongemak voor jezelf. Trek daarom tijdig aan de bel als je bovenstaande klachten bij je hond ziet. Hoe eerder de dierenarts kan ingrijpen, des te beter de resultaten en des te minder ongemak voor je dier. 3
Benauwdheid Je hond heeft het benauwd. Zijn ademhaling is snel en oppervlakkig. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals stress, pijn, honger of misschien omdat hij moet plassen. Controleer of de halsband van je hond niet te strak zit en houd hem rustig, zodat hij goed kan blijven ademen. Wanneer de hond zijn neusvleugels openspert, kan dit betekenen dat hij moeilijk kan ademhalen. Neem bij benauwdheidsklachten altijd direct contact op met de dierenarts. Bijtwonden Wanneer je hond is gebeten door een andere hond of ergens aan is blijven hangen, kan dit een flinke bloeding veroorzaken. Vooral op plaatsen zoals het oor. Ga zo snel mogelijk naar de dierenarts, zodat deze de wond kan ontsmetten en eventueel hechten als deze nog vers is. Voordat je naar de dierenarts gaat, kun je de wond het best afdekken met een gaasje en dit eventueel op de plek houden met een schone doek. 4
Bloeding Je hond steekt de weg over en wordt aangereden! Wat nu? Let aller- eerst goed op je eigen veiligheid. Vraag aan eventuele omstanders om het verkeer te regelen. Als de verwondingen het toelaten, kun je de hond oppakken en hem op een veilige plek op zijn rechterzij leggen. Breng het dier zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde dierenarts om hem na te laten kijken. Heeft je hond zichtbaar breuken? Probeer hem dan zo min mogelijk te laten bewegen. Verplaats de hond in dit geval enkel met professionele hulp. Is er sprake van een bloedende wond? Dek deze af met een gaasje of een schone theedoek. Bloedt de wond zeer ernstig? Druk de wond dan eerst dicht en verbind deze hierna. Ernstig bloedverlies kan leiden tot een shock. Het dier krijgt dan bleke slijmvliezen en oren en poten kunnen koud aanvoelen. Braken Braken kan verschillende oorzaken hebben. Belangrijk is om te weten of het braken acuut of chronisch is. Meestal is acuut braken een mechanisme dat een dier beschermt tegen giftige stoffen, zoals verkeerd of bedorven voedsel of een ingeslikt voorwerp. Zolang de hond levendig is, hoef je je geen zorgen te maken. Is de hond echter futloos, neem dan meteen contact op met jouw dierenarts. Wanneer het braken chronisch is, bijvoorbeeld standaard iedere ochtend, dan is dat meestal een gevolg van een lege maag. Dit kan vaak worden tegen gegaan door porties voedsel over de dag te verdelen. Chronisch braken heeft vaak een oorzaak buiten het maag/darmkanaal en een bezoek aan de dierenarts is hierbij nodig. Oorzaken vanuit de maag of darmen kunnen ook zijn: 5 Petplan tip Hoe moeilijk het ook is, probeer zelf kalm te blijven. Je bent dan beter in staat om de hond te helpen.
parasieten, een ontsteking, vernauwingen, tumoren, darmdraaiingen of eenvoudigweg een verstopping. Braken uit het maagdarmkanaal kan samen optreden met diarree. Aanpassing van de voeding en ondersteunende behandeling zijn meestal voldoende om dit op te lossen. Daarnaast kunnen honden, net als mensen, last hebben van reisziekte. Gaat het om kokhalzen, gepaard met hard hoesten, dan kan er ook sprake zijn van kennelhoest. Ook infecties met bloedvergiftiging, baarmoederontsteking, nier-, alvleesklier- of leverproblemen, problemen in de hersenen (tumoren, stress, opwinding), bepaalde medicijnen en keelproblemen kunnen braken veroorzaken. Brandwond Als je huisdier een brandwond oploopt, houd de wond dan meteen onder, lauw stromend water. Doe dit gedurende minimaal tien minuten. Waarschuw de dierenkliniek en zeg dat je onderweg bent met een hond met een brandwond. Wikkel de hond (of alleen het verbrande lichaamsdeel) in een schone, natgemaakte doek. Is het een kleinere wond, dek deze dan af met een steriel gaasje voordat je naar de dierenarts vertrekt. Diarree Normale ontlasting is goed gevormd en heeft een bruine kleur. Wanneer je hond diarree heeft, dan is de ontlasting zachter en kan het zelfs waterig zijn. De kleur kan ook anders zijn dan normaal. 6
Bij ernstige diarree kan er ook bloed of slijm bij de ontlasting zitten. Geef je hond licht verteerbare voeding zoals rijst met kip en met regelmaat kleine porties water. Het is belangrijk dat de darmen tot rust komen. Als je hond klachten blijft houden of de situatie wordt slechter, neem dan contact op met je dierenarts. Bij puppy s onder de 6 maanden dien je extra alert te zijn. Indien de ontlasting bloederig is, bij koorts, braken en/of lusteloosheid, raden wij aan om altijd contact op te nemen met je dierenarts. Gescheurde nagel Je hond heeft zijn nagel gescheurd, doordat hij ergens aan is blijven hangen of zich heeft gestoten. De poot kan hevig gaan bloeden, je hond kan moeilijker gaan lopen en aan zijn poot blijven likken. Je kunt de bloeding proberen te Petplan tip stoppen door er voorzichtig een Zorg ervoor dat je de gaasje op te drukken. Je kunt nagels van je hond goed dit gaasje vastzetten met een in de gaten houdt. Als de noodverband. nagels niet te lang zijn, is de Probeer de pijnlijke drukpunten kans kleiner dat deze gaan eventueel te verlichten door scheuren. Je kunt de nagels watten onder het verband aan zelf knippen of dit door de te brengen. dierenarts laten doen. 7
Hoesten Als je hond hoest, hoeft dit niets ernstigs te betekenen. Hoesten kan veroorzaakt worden door de luchtwegen, het hart of het longvlies. Belangrijk om te weten is of de hond slijm ophoest. Dit kan een symptoom zijn dat de dierenarts kan verhelpen. Daarnaast is het handig om te weten hoe de hoest klinkt en hoelang de hond al hoest. Voor een eenmalige verslikking met hoesten als gevolg hoef je niet naar de dierenarts. Komt het hoesten vaker voor, dan kun je het beste contact met de dierenarts opnemen. Door je hond te laten vaccineren kun je o.a. kennelhoest voorkomen. Hoest je hond? Dan kan het prettig zijn als je de halsband tijdelijk vervangt door een tuigje. Ingeslikt voorwerp Je hond heeft een voorwerp ingeslikt, hij is benauwd en probeert het er zelf uit te halen. Controleer als eerste de bek van je hond en kijk of je iets ziet zitten. Als je iets ziet zitten en je kunt het er makkelijk uit halen dan kun je dat doen. Ga echter niet trekken aan het voorwerp. Je kunt dan beschadigingen toebrengen en de situatie erger maken. Laat je hond altijd even controleren bij de dierenarts. De mogelijkheid dat er iets in de maag en/of darmen terecht komt is groot. Petplan tip Weet je zeker dat je dier iets heeft ingeslikt en/ of benauwd is? Geef dan nooit zonder overleg met de dierenarts ontbijtkoek om het voorwerp te omhullen. Het helpt niet en het kan een oplossing door de dierenarts onmogelijk maken. 8
Insectenbeet Je hond heeft een bultje of een zwelling. Dit kan een insectenbeet zijn van bijvoorbeeld een wesp of bij. Door de zwelling in de bek kunnen de luchtwegen versperd raken. Ga dan zo snel mogelijk naar de dierenarts. Is je hond op een andere plek gestoken? Controleer dan of de angel nog in de huid zit en probeer deze met een pincet te verwijderen. Kun je geen angel vinden? Gebruik dan een doekje om over de plek te wrijven, zodat de angel wellicht langs het doekje schuurt. Is het net gebeurd? Probeer de wond dan uit te drukken om het gif te verwijderen. Desinfecteer de wond vervolgens goed. Tegen pijn en zwelling kun je een cold pack of een koude doek doordrenkt met water op de gevoelige plek houden. 9
Kale plek in de vacht Je hond gaat flink krabben en opeens zie je een natte plek in de vacht. Daaronder is een grote, ronde, kale plek ontstaan. Deze plek doet pijn en jeukt heel erg. De hond kan daardoor opnieuw gaan krabben, likken en bijten. Hierdoor verergert het probleem. Deze plek wordt een hotspot genoemd. Een hotspot kan ontstaan door vlooien, mijten of andere ontstekingen en in sectenbeten. Ga met een hond met een hotspot altijd naar de dierenarts voor een behandeling. Maagtorsie Bij een maagtorsie (maag kanteling) draait de maag om zijn as. De ingang en de uitgang van de maag worden hierdoor afgesloten en bloedvaten worden afgekneld. Het gevolg hiervan is dat de organen van het lichaam te weinig zuurstof krijgen. Je hond gaat uiteindelijk moeilijk ademhalen en verschillende organen in het lichaam vallen uit. 10
Een maagtorsie is altijd een spoedgeval. Ga daarom onmiddellijk naar de dierenarts. Hoe eerder je dat doet, des te groter de kans dat het leven van je hond gered kan worden. Oogletsel Honden struinen door de bosjes en lopen soms vlak langs allerlei voorwerpen. Het kan daardoor gebeuren dat je hond oogletsel oploopt. Heeft je hond een voorwerp in zijn oog of een uitstulping aan zijn oogbol? Neem dan zo snel mogelijk contact op met je dierenarts. Zit er een klein voorwerp in het oog? Probeer dit dan met schoon water uit te spoelen. Zit het voorwerp vast in het oog? Laat het dan altijd zitten en laat het door de dierenarts verwijderen. Probeer onderweg naar de dierenarts te voorkomen dat je hond het erger maakt door te krabben aan zijn oog. 11
Oververhitting Oververhitting is voor een hond heel gevaarlijk en kan dodelijk zijn. Symptomen van oververhitting zijn: de hond gaat snel en/of zwaar hijgen, is onrustig, krijgt glazige ogen of raakt bewusteloos. Het is bij oververhitting belangrijk dat je de hond zo snel en zoveel mogelijk verkoeling biedt. Petplan tip Voorkomen is beter dan genezen. Laat je dier nooit achter in de auto bij warm weer. Laat je hond ook rustig aan doen en laat hem niet te veel inspannende activiteiten doen. Zorg daarnaast altijd voor voldoende koel water. Leg de hond bij oververhitting (lichaamstemperatuur boven de 41 graden) eerst in de schaduw en zorg ervoor dat hij afkoelt. Je kunt daarbij veel koel (ijs)water over de buik, oren, oksels en liezen gieten. Wrijf het water vervolgens goed in de vacht, zodat het op de huid terecht komt. Zorg ervoor dat de hond kleine slokjes water kan drinken als hij hier behoefte aan heeft. Neem altijd contact op met je dierenarts. Shock Je hond kan door problemen, zoals een ernstige verwonding, vergiftiging, verbranding of uitdroging in shock raken. Hierdoor circuleert het bloed onvoldoende waarbij er zuurstoftekort kan optreden. Je kunt een shock herkennen aan een onregelmatige ademhaling en hartslag, snelle polsslag, apathie, bleke/witte slijmvliezen, bewusteloosheid en koude oren en/of poten. Ga in geval van een shock altijd meteen naar de dierenarts. Probeer je hond rustig te houden onderweg en leg hem bij het verliezen van zijn bewustzijn op zijn zij. Zorg dat de kop en nek gestrekt zijn. Probeer de hond eventueel warm te houden met dekens. 12
Teken Een teek is een klein spinachtig insect dat diverse gevaarlijke ziekten kan overbrengen. Een teek heeft een platte vorm, acht pootjes en is zwartbruin van kleur. De teek voedt zich met het bloed van de gastheer. Dit kan zowel mens als dier zijn. Volgezogen zijn ze dik en rond en hebben ze een blauwgrijze kleur. Teken bijten zich vast in de huid en kunnen bacteriën overbrengen die via de bloedbaan hun gastheer infecteren. De volgende ziekten kunnen als gevolg van een tekenbeet ontstaan: ziekte van Lyme, Babesiose en Ehrlichiose. Deze aandoeningen kunnen leiden tot chronische klachten en soms zelfs tot de dood. Het is daarom belangrijk de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Je kunt de teek weghalen met een tekentang of een tekenpincet. Haal de teek zo dicht mogelijk op de huid weg. Hoe sneller je de teek verwijdert, hoe kleiner de kans op besmetting. Maak de huid na het verwijderen schoon met bijvoorbeeld jodium, Betadine of Sterilon. Heeft je hond klachten na een tekenbeet? Raadpleeg dan altijd de dierenarts. Petplan tip Controleer je hond na een wandeling altijd goed op teken! 13
Vergiftiging Je hond heeft een giftige stof opgegeten of gedronken. Het is in deze situatie meestal niet goed om je hond te laten braken. gewoon kunnen eten zijn giftig voor honden. Denk hierbij onder andere aan (pure) Neem zo snel mogelijk contact chocola, druiven en rozijnen, op met je dierenarts om te vragen uien, knoflook, champignons, welke stappen je het beste kunt walnoten en avocado. nemen. Sommige planten kunnen ook giftig zijn voor honden. Weet je wat je hond binnen heeft gekregen? Neem dan de (verpak king van) de giftige stof of de plant mee naar de dierenarts. Je dieren arts kan dan gericht behandelen. Is de giftige stof op de huid of vacht gekomen? Spoel deze dan grondig schoon met water en zeep en zorg ervoor dat de hond er niet aan gaat likken. Verbrand door de zon Vooral honden met een lichte kleur en dunne vacht lopen een extra groot risico op verbranding door de zon. Lichaamsdelen zoals oren, neus en liezen zijn hier extra gevoelig voor. Je kunt honden die gevoelig zijn voor verbranding, eventueel insmeren met zonnebrandcrème Petplan tip die speciaal geschikt is voor Ga je zonnebrandcrème honden. gebruiken voor je hond? Let dan goed op dat je een Beperk je bij het insmeren tot de variant speciaal voor dieren zongevoelige delen van de huid koopt. De varianten voor die je dier niet kan schoonlikken mensen kunnen giftig zijn (oren, neus). Het is echter nog beter voor je huisdier. om je hond zo min mogelijk in de zon te laten liggen. 14 Petplan tip Sommige producten die wij
Is je hond toch door de zon verbrand? Dan kan, net als bij mensen, de huid rood worden. Ook kunnen er blaren ontstaan. Ga in ernstige situaties naar de dierenarts. Verlamming Je hond kan (bepaalde lichaam sdelen) niet meer bewegen. Verlamming kan verschillende oorzaken hebben. Probeer het verlamde dier op een laken te leggen dat je in zijn geheel kunt optillen. Ga dan zo snel mogelijk naar de dierenarts. Probeer er voor te zorgen dat je hond onderweg naar de dierenarts niet beweegt. Zere poot Een zere poot kan verschillende oorzaken hebben. Je hond kan zijn poot bijvoorbeeld gestoten hebben of op een scherp voorwerp hebben gestaan. Zie je een scherf, takje of doorn zitten? Verwijder deze dan meteen. Maak het pootje vervolgens schoon door het te weken in een Biotex groen- of sodabadje. Zit het scherpe voorwerp echter diep in de poot? Laat de dierenarts er dan naar kijken. 15
Klanten geven ons een 8 + Ongevallen pakket Stel je hond wordt gebeten of aangereden. Voor deze pechgevallen is er nu het Petplan Ongevallen pakket. Een verzekering voor medische kosten als gevolg van een ongeval sluit je al af vanaf 6,02 per maand! Waarom Petplan? Petplan is opgericht door dierenartsen met de gedachte dat alle huisdieren de beste zorg verdienen. Wereldwijd vergoeden we inmiddels de zorg voor meer dan 1,5 miljoen huisdieren. Uitgebreide vergoeding voor alle rassen Makkelijk online declareren en binnen 10 werkdagen uitgekeerd Vrije dierenartskeuze Verzekeringen met zorg samengesteld door dierenartsen De enige specialist in huisdierenverzekeringen Meer informatie of advies? Bel 020-72 20 230 Ieder huisdier verdient 16 Versie 2018