ETS-Bijbelcursus Genesis 1-11 Inhoud van de les Opening Kennismaking en mededelingen Inleiding Genesis Pauze Genesis 1-11 Schepping en evolutie Afsluiting Doelstellingen van deze les (1) De cursisten hebben een globaal beeld van de oudtestamentische periode van de schepping tot de tijd van Richteren. De cursisten zijn bekend met de toledôth-structuur van Genesis. De cursisten kennen de grote lijnen van de inhoud van Genesis 1-11. 1
Doelstellingen van deze les (2) De cursisten hebben nagedacht over de vraag wat het betekent dat de mens geschapen is naar het beeld van God. De cursisten kunnen de begrippen creationisme, theïstisch evolutionisme en intelligent design uitleggen. De cursisten hebben weet van de knelpunten om het scheppingsverhaal te verbinden met evolutie. Kennismaking en mededelingen Kennismaking Mededelingen Studiematerialen Huiswerk en aanwezigheid Tentamens en diploma Vragen Van het begin tot aan de monarchie VOORTIJD PATRIARCHEN UITTOCHT HET LAND RICHTEREN Schepping Abraham Egypte Intocht 7 cycli van: Zondeval Izaäk Naar Sinaï Verovering Zonde Zondvloed Jacob Bij Sinaï Verdeling Slavernij Babel Jozef Kades Smeken Volkeren Woestijn Verlossing Overjordaanse Rust Genesis 1-11 Genesis 12-50 Exodus t/m Jozua Richteren t/m I Job? Deuteronomium Samuël 7 Egypte als belangrijkste grootmacht ± 2000 ± 1400 ± 1360 ± 1350 ± 1050 2
Verschillende perioden van de profeten KONINKRIJK VERENIGD VERDEELD ALLEEN JUDA Noordrijk Elia & Elisa Jona, Amos, Hosea naar Assyrië (722) BALLINGS CHAP Terugkeer: HERSTEL Saul David Salomo I Kon. 12-II Kon. 17 1 e o.l.v. Zerub babel 2 e o.l.v. Ezra 3 e o.l.v. Nehe mia Zuidrijk Obadja? Jesaja Joël? Micha Nahum Habakuk Zefanja Jeremia Daniël Ezechiël Haggaï Zacharia Maleachi II Kron. 10-28 II Kron. 28-36 Geen sterke grootmachten Assyrië Babylon Perzië 1050 1010 970 722 586 538 458 445 Genesis Geschiedenis van de mensheid van de schepping tot het ontstaan van het volk Israël 2 delen: Genesis 1-11: oudste geschiedenis van de mensheid Genesis 12-50: geschiedenis van de aartsvaders van Israël Structuur Genesis 11 keer elleh toledôth Betekenis: dit is de geschiedenis van / dit zijn de nakomelingen van / dit is wat er is terechtgekomen van 3
Toledôth in Genesis 1-1:2-3 Proloog met scheppingsverhaal 2:4-4:26 toledôth van hemel en aarde 5:1-6:8 toledôth van Adam 6:9-9:29 toledôth van Noach 10:1-11:9 toledôth van de zonen van Noach 11:10-26 toledôth van Sem 11:27-25:11 toledôth van Terach 25:12-18 toledôth van Ismaël 25:19-35:29 toledôth van Izaäk 36:1-37:1 toledôth van Esau 37:2-50:26 toledôth van Jakob Historische achtergrond Genesis Het genre van Genesis is verhalend proza dat geschiedenis weer wil geven. Oude Nabije Oosten had een totaal andere denkwereld dan het moderne Westen. Ook andere volken hadden verhalen over schepping en zondvloed. Genesis is uniek door het verheven beeld van de enige God en door het tonen van de zondigheid van de mens. Datering van Genesis 1-11 Schepping in 4004 voor Christus? Vermoedelijk zijn de geslachtslijsten in Genesis 5 en 11 niet volledig, dus de periode tussen schepping en aartsvaders is niet met zekerheid te berekenen. Op grond van de archeologie is + 4000 voor Christus te krap. Veel bijbelgetrouwe geleerden denken aan een zondvloed rond 10.000 voor Christus en een schepping enkele duizenden jaren daarvoor. 4
Genesis 1-11 Dubbele lijn van menselijk falen en Gods Woord van genade: de zondeval (Genesis 3) > belofte van het zaad (Genesis 3:15) de zondvloed (Genesis 6-8) > belofte dat er geen wereldwijde vloed meer zal zijn (Genesis 9:11) de verstrooiing (Genesis 11) > belofte van wereldwijde zegen (Genesis 12:1-3) Inhoud van Genesis 1-11 Schepping Zondeval Mensheid wordt door en door slecht. Zondvloed Verbond met Noach Nageslacht van Noach Torenbouw van Babel Boodschap van Genesis 1-11 Wie God is Wie de mensen zijn Bij God ligt de oorsprong van heel de schepping. God is goed en trouw. Als Schepper heeft God recht en macht om te oordelen. De mens is geschapen naar de gelijkenis van God. De mens is in zonde gevallen. 5
Mensbeeld en zondeval De mens is het hoogtepunt van Gods scheppingswerk: God zegent de mens en geeft hem opdracht om te heersen. In 1:27 wordt 3 maal het woord schiep gebruikt. En zie, het was zeer goed (1:31) Laat ons, naar ons beeld (1:26) Mens als beeld van God Waarin lijkt de mens op God? Morele zuiverheid? Persoonlijkheid? Mogelijkheid tot communicatie? Geschapen zijn om te leven in relatie? In verband met de roeping om te heersen? De zondeval Gelijkenis met God is ernstig verstoord, maar het beeld van God zijn is niet geheel verdwenen (Genesis 9:6). Zonde: niet alleen zondige daden, maar ook een zondige natuur De zonde onderwerpt de mens aan de dood. Vernieuwing door Christus: Romeinen 8:29 en Kolossenzen 3:10 6
Schepping en evolutie Creationisme: het scheppingsverhaal wordt letterlijk uitgelegd. Theïstisch evolutionisme: God heeft het leven geschapen door het mechanisme van evolutie zoals dat door de wetenschap wordt beschreven. Intelligent design: bepaalde kenmerken van het heelal en van organismen kunnen het best worden verklaard als het werk van een intelligente ontwerper. Boeken over schepping en evolutie Kan evolutie verzoend worden met de Bijbel? 7
Wrijving tussen Bijbel en evolutietheorie Goed / zeer goed dood was al vanaf het begin aanwezig in de schepping Mens als afzonderlijke scheppingsdaad van God mens stamt af van de dieren Jezus aanvaardde Genesis 1-3 als historische werkelijkheid. Paulus ging in zijn uitleg van de zondige aard van de mensheid uit van de historiciteit van Adam. Huiswerk Genesis 12-50 lezen RddB: Genesis Hulpmiddel bij het lezen: ETS-online Contactgegevens E-MAIL info@ets-cursus.nl TELEFOON 078-6190037 WEBSITE www.evangelisch-college.nl 8