CO2-EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2013 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO2-PRESTATIELADDER rapport 4MSBV-SEC.07984.R Milieu & Omgeving Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) Branchemanagement Cursussen
CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 EN 2 OVER 2013 VAN DE MAATSCHAP SPOORWEGBEVEILIGERS IN HET KADER VAN DE CO 2 -PRESTATIELADDER rapport 4MSBV-SEC.07984.R Rijksstraatweg 69 Postbus 159 4190 CD GELDERMALSEN t- (0345) 471380 f- (0345) 471381 info@misa-advies.nl www.misa-advies.nl Rabobank 1027.49.795 K.v.K. Tiel 11060529
Opdrachtgever : Maatschap Spoorwegbeveiligers t.a.v. de heer G. H. Dijkstra Postbus 159 4190 CD Geldermalsen Titel : CO 2 -emissie inventaris scope 1 en 2 over 2013 van de Maatschap Spoorwegbeveiligers in het kader van de CO 2 -prestatieladder Rapportnummer : 4MSBV-SEC.07984.R Auteur : ing. P. Franken Autorisatie : drs. ing. A.D. Hol Projectnummer : 4MSBV-SEC Datum : 13 augustus 2014 Status : definitief Auteur ing. P. Franken Authorisatie drs. ing. A.D. Hol Op de uitvoering van werkzaamheden, en daarmee voor zover relevant op deze rapportage, zijn de Algemene Voorwaarden van MiSa advies van toepassing, die onder nummer 11060529 zijn gedeponeerd bij de KvK te Tiel. 2 van 17
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 4 2 DEFINITIES EN EISEN... 5 2.1 Definities emissies... 5 3 RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN... 8 3.1 Rapportageperiode... 8 3.2 Organisatiegrenzen... 8 3.3 Uitsluitingen... 8 4 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1... 9 4.1 Bronnen scope 1... 9 4.2 Scope 1 emissies... 9 5 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 2... 11 5.1 Bronnen scope 2... 11 5.2 Scope 2 emissies... 11 6 TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES... 12 7 CONCLUSIES... 13 8 LITERATUUR... 14 BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE MATEN... 15 BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR... 16 BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER... 17 3 van 17
1 INLEIDING De Maatschap Spoorwegbeveiligers (verder MSBV) is een organisatie voor Zelfstandigen Zonder Personeel (deelnemers) die werkzaam zijn als spoorwegbeveiliger. De deelnemers van de Maatschap Spoorwegbeveiligers worden ingeschakeld door de erkende werkplekbeveiligingsbedrijven en houden toezicht op de veiligheid tijdens werkzaamheden op of nabij het spoor. De CO 2 -prestatieladder is een initiatief van ProRail dat in december 2009 is geïntroduceerd. Doel van ProRail was dat de leveranciers en aannemers waar ProRail mee samenwerkt werden geacht de CO 2 - emissie die samenhangen met hun activiteiten in de eerste plaats te kwantificeren en in de tweede plaats te reduceren. Vanuit andere organisaties (met name overheden) kwam ook belangstelling om de leveranciers waar mee zij samen werkten gecertificeerd te laten zijn volgens de prestatieladder. Om de prestatieladder breder te kunnen gebruiken is deze verzelfstandigd en in eigendom gegeven van de onafhankelijke Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). MiSa advies is door MSBV gevraagd om haar scope 1 en scope emissies te inventariseren en te rapporteren. Voorliggend rapport geeft hier invulling aan. De opbouw van dit rapport is als volgt. In hoofdstuk 2 worden de definities en eisen beschreven. Hierna worden in hoofdstuk 3 de organisatiegrenzen en rapportageperiode beschreven. In de daarop volgende hoofdstukken 4 en 5 worden respectievelijk de scope 1 en 2 emissies geïnventariseerd. In hoofdstuk 6 wordt een totaal overzicht gegeven van de scope 1 en 2 emissies. Hoofdstuk 7 bevat de conclusies. Aan het einde van dit rapport, in hoofdstuk 8, is een literatuurlijst opgenomen. Deze inventarisatie is opgesteld volgens de eisen die worden gesteld in de NEN-ISO 14064-1 [2]. Volledigheidshalve wordt nog opgemerkt dat deze rapportage niet kan worden beschouwd als een verificatie van de CO 2 -emissie. 4 van 17
2 DEFINITIES EN EISEN Onderstaand is een kort overzicht weergegeven van de belangrijkste definities en eisen van de CO 2 - prestatieladder. 2.1 Definities emissies Er worden drie categorieën van emissies gedefinieerd [1]. Scope 1 emissies of directe emissies Scope 1 of directe emissies zijn emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gas gebruik (bijv. gas boilers, warmtekrachtinstallaties en ovens) en emissies door het eigen wagenpark. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Scope 2 emissies of indirecte emissies Scope 2 of indirecte emissies zijn emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. SKAO rekent Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies voortkomende uit de productie van ingekochte materialen, de verwerking van het afval en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering. SKAO rekent Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2. Zie ook het scopediagram in figuur 2.1 [4]. Voor certificatie op niveau 3 van de prestatieladder volstaat het op dit moment om alleen een opgaaf te doen van scope 1 en 2 emissies [4]. 5 van 17
Figuur 2.1 Scopdiagram (bron: Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard [4]). Door de prestatieladder worden onderstaande definities voor aanbieder en eis aan de geldigheidsduur van een emissie inventaris gehanteerd [1]. A-aanbieder Een A-aanbieder is een aanbieder die behoort tot de grootste aanbieders van het bedrijf die samen verantwoordelijk zijn voor 80% van de inkoopomzet. C-aanbieder Een C-aanbieder (concernaanbieder) is een aanbieder die een zeggenschapsrelatie heeft (financiële en of operationele controle) binnen hetzelfde concern als de ontvanger van de aanbieding. Of anders gezegd aanbieder en ontvanger zijn beide geheel of gedeeltelijk lid (in termen van zeggenschap, control, eigendom et cetera) van het zelfde concern. A&C-aanbieder Een A&C-aanbieder is zowel A-aanbieder als ook C-aanbieder. 6 van 17
Geldigheidsduur CO 2 -inventarisatie/verificatie De CO2-inventaris/verificatie van een bepaald jaar blijft geldig voor ladder toepassingen tot maximaal 15 kalendermaanden (1 jaar plus 3 kalendermaanden) na afloop van dat jaar. Een (inventaris)jaar bestaat daarbij uit 12 opeenvolgende kalendermaanden. 7 van 17
3 RAPPORTAGEPERIODE EN ORGANISATIEGRENZEN 3.1 Rapportageperiode Tenzij anders vermeld is de periode waarover de CO 2 -emissie inventaris wordt gerapporteerd het kalenderjaar 2013. Dit houdt in dat deze CO 2 -emissie inventaris geldig is tot en met maart 2015 (zie ook hoofdstuk 2). 3.2 Organisatiegrenzen De organisatie van de MSBV omvat de 24 maten die ten tijde van het opstellen van deze emisieinventaris deel uit maakten van de maatschap. Een overzicht van de deelnemende maten is opgenomen in bijlage 1. De maten verrichten hun werkzaamheden hoofdzakelijk op projectlocaties op of nabij het spoor, dit is hun feitelijke werkplek. Ten behoeve van het voeren van het uit hoofde van hun werk noodzakelijke administratie wordt gebruik gemaakt van een thuiswerkplek dan wel een klein kantoor aan huis. Omdat deze situatie voor elke maat net wat anders is en omdat het aardgas en elektriciteitsverbruik ten behoeve van kantoorwerkzaamheden is verdisconteerd in het huishoudelijk verbruik wordt aan iedere maat forfaitair een kantooroppervlakte (verder forfaitair kantoor) toegekend met een daarbij behorend verbruik. Het forfaitair verbruik is gebaseerd op gegevens uit een rapport van NOVEM, 2002, E-verbruik kantoorgebouwen in Nederland [3]. De berekening voor het forfaitaire kantoor is opgenomen in bijlage 2. 3.3 Uitsluitingen Er zijn in het kader van deze CO 2 -emissie inventaris geen uitsluitingen. 8 van 17
4 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 1 4.1 Bronnen scope 1 Binnen de MSBV kunnen de volgende scope 1 bronnen worden geïdentificeerd. Vervoer (auto van de zaak); Verwarming (aardgas). In de volgende paragraaf wordt de aan deze bronnen gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 4.2 Scope 1 emissies De CO 2 -emissie veroorzaakt door vervoer van de maten van de MSBV is berekend op basis van (een schatting) van gereden kilometers.. De berekening van de CO 2 -emissie door vervoer op basis van kilometers per maat is opgenomen in bijlage 3. Het verbruik van aardgas is gebaseerd op het per maat toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 4.1 is de CO 2 -emissie gerelateerd aan vervoer en aardgasverbruik weergegeven. Tabel 4.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Vervoer - - - 256 Verwarming (aardgas) [m 3 ] 972 aardgas 1.825 2 Totaal scope 1 258 De in tabel 4.1 berekende CO 2 -emissies zijn in figuur 4.1 grafisch weergegeven. 9 van 17
Figuur 4.1 Grafische weergave scope 1 CO 2-emissies 10 van 17
5 CO 2 -EMISSIE INVENTARIS SCOPE 2 5.1 Bronnen scope 2 Binnen de MSBV bestaat scope 2 enkel uit elektriciteitsverbruik. In de volgende paragraaf wordt de aan deze bron gerelateerde CO 2 -emissie berekend. 5.2 Scope 2 emissies Het elektriciteitsverbruik is gebaseerd op het per maat toekennen van een verbruik op basis van een forfaitair kantoor zoals is berekend in bijlage 2. In tabel 5.1 is het elektriciteits verbruik met behulp van de door SKOA gegeven conversiefactoren [1] omgerekend naar CO 2 -emissie. Er is uitgegaan van het gebruik van grijze stroom. Tabel 5.1: Overzicht scope 1 emissies Omschrijving Energieverbruik Soort CO 2 conversiefactor CO 2-emissie [ton] Elektriciteitsverbruik [kwh] 5.400 elektriciteit 455 2 Totaal scope 2 2 De scope 2 emissie betreft maar één bron, daarom is deze niet grafisch weergegeven. 11 van 17
6 TOTAALOVERZICHT SCOPE 1 EN SCOPE 2 EMISSIES In hoofdstuk 4 en 5 zijn respectievelijk de CO 2 -emissies van de scope 1 en scope 2 bronnen geïnventariseerd. In dit hoofdstuk wordt een totaal overzicht van de scope 1 en 2 emissies weergegeven en worden ze gerelateerd aan de totaalemissie. In tabel 6.1 is dit weergegeven. Tabel 6.1: Totaaloverzicht scope 1 en 2 emisies Omschrijving CO 2-emissie [ton] Percentage [%] Scope 1 258 99,1 Scope 2 2 0,9 Totaal scope 1 en 2 260 100 De waarden uit tabel 6.1 zijn in figuur 6.1 grafisch weergegeven. Figuur 6.1 Grafische weergave overzicht scope 1 en 2 emissies 12 van 17
7 CONCLUSIES In dit rapport zijn de scope 1 en scope 2 CO 2 -emissies van de maten van de Maatschap Spoorwegbeveiligers (MSBV) geïnventariseerd. De scope 1 emissie bedraagt 258 ton CO 2 en de scope 2 emissie bedraagt 2 ton CO 2. De totale emissie bedraagt 260 ton CO 2. De CO 2 -emissie inventaris is gebaseerd op de door de MSBV verstrekte gegevens. Deze gegevens zijn afkomstig van (schattingen) van verreden kilometers en van aardgas en elektriciteitsverbruik op basis van een forfaitair kantoor. Er kan worden gesteld dat deze gegevens nauwkeurig genoeg zijn om te komen tot een betrouwbare CO 2 -emissie inventaris van de scope 1 en scope CO 2 -emissiebronnen van MSBV. MSBV kan dit rapport gebruiken om haar scope 1 en 2 emissies te rapporteren aan partijen die gecertificeerd zijn volgens de CO 2 -prestatieladder. 13 van 17
8 LITERATUUR [1] Stichting Klimaatneutraal Aanbesteden en Ondernemen, Handboek CO 2 -prestatieladder, 18 juli 2012. [2] Nederlands Normalisatie-instituut, NEN-ISO 14064-1 (en) Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, maart 2006. [3] NOVEM, 2002, e-verbruik kantoorgebouwen in Nederland, 2002. [4] World Resources Institute, Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard, september 2011 14 van 17
BIJLAGE 1 OVERZICHT DEELNEMENDE MATEN Naam H. Bouwmeester H. Cornelisse G. H. Dijkstra G.B.P. Diks M. v. Driel K.J. v. Estrik G. Geerts A. de Groot (Aad) A. de Groot (Andy) O. Heijdenrijk E. Yumru S. Keser (Sedat) S. Keser (Seyit) M. Lukje R. Moerings H. Peperkamp (diesel) H. Peperkamp (benzine) K. Pietens R. Schriel R. Selker R. v. Son P. Stam C. Tettero J. P. Vis E. de Witte 15 van 17
BIJLAGE 2 BEREKENING FORFAITAIR KANTOOR Forfaitair wordt voor de maten uitgegaan van een kantoor van 6 m 2. Omdat de maten in principe op locatie werkzaam zijn wordt gemiddeld 3 uur per dag gerekend voor kantoor werkzaamheden dit komt overeen met 37,5 % van een normale kantoorwerkdag. Daarom wordt voor het forfaitair kantoor een oppervlakte aangehouden van 37,5 % van 6 m 2 = 2,25 m 2. Het energieverbruik voor een gemiddeld kantoor bedraagt volgens het rapport van NOVEM [3]: aardgas 18 m 3 /m 2 elektriciteit 100 kwh/m 2 In onderstaande tabel wordt op basis van het forfaitair oppervlak en het aardgas en elektriciteitsverbruik voor een gemiddeld kantoor de CO 2 -emissie van aardgas- en elektriciteitsverbruik van de MSBV berekend. Tabel: Berekening CO 2-emissie aardgas- en elektriciteitsverbruik Verbruik per kantoor Aantal maten Totaal verbruik per maat CO 2 -emissie aardgas (scope 1) 40,5 m 3 24 972 CO 2 -emissie elektriciteit (scope 2) 225 kwh 24 5.400 16 van 17
BIJLAGE 3 BEREKENING CO 2 -EMISSIE VERVOER Naam Type auto Brandstof Motorklasse Kilometers Conversie factor CO2-vervoer [kg] H. Bouwmeester Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 41.287 195 8.051 H. Cornelisse Personenauto Diesel > 2,0 liter 38.000 175 6.650 G. H. Dijkstra 1 Bestelbus Diesel - 85.000 265 22.525 G.B.P. Diks 2 Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 45.000 195 8.775 M. v. Driel Personenauto Diesel < 1,7 liter 55.000 155 8.525 K.J. v. Estrik Bestelbus Diesel - 30.000 215 6.450 G. Geerts Personenauto Diesel < 1,7 liter 55.000 155 8.525 A. de Groot (Aad) Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 30.000 195 5.850 A. de Groot (Andy) 1 Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 40.000 195 7.800 O. Heijdenrijk Personenauto Benzine 1,7-2,0 liter 44.900 195 8.756 E. Yumru Bestelbus Diesel - 20.000 215 4.300 S. Keser (Sedat) 1 Personenauto Diesel < 1,7 liter 52.500 155 8.138 S. Keser (Seyit) Personenauto hybride hogere klasse 145.000 225 32.625 M. Lukje Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 75.000 195 14.625 R. Moerings Personenauto Diesel > 2,0 liter 50.000 265 13.250 H. Peperkamp (diesel) Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 10.000 195 1.950 H. Peperkamp (benzine) Personenauto Benzine > 2,0 liter 26.000 305 7.930 K. Pietens Personenauto Diesel > 2,0 liter 37.500 265 9.938 R. Schriel Personenauto Diesel > 2,0 liter 62.500 265 16.563 R. Selker Personenauto Diesel < 1,7 liter 60.000 155 9.300 R. v. Son Personenauto Diesel > 2,0 liter 48.900 265 12.959 P. Stam Personenauto Diesel < 1,7 liter 40.000 155 6.200 C. Tettero Bestelbus Diesel - 71.000 215 15.265 J. P. Vis Personenauto Diesel 1,7-2,0 liter 20.000 195 3.900 E. de Witte 2 Personenauto Diesel < 1,7 liter 45.000 155 6.975 Totaal CO2-emissie vervoer 255.822 kg 256 ton 1 = voor deze personen zijn de gegevens over 2012 gebruikt. 2 = voor deze personen zijn de gegevens over 2011 gebruikt. 17 van 17
Rijksstraatweg 69-4194 SK Meteren - Postbus 159-4190 CD Geldermalsen t (0345) 47 13 80 - f (0345) 47 13 81 - info@misa-advies.nl - www.misa-advies.nl