Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool te OOIGEM Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer 19729 Instelling Vrije Basisschool Directeur FILIP TURPYN Adres Monseigneur Debrabanderestraat 23-8710 OOIGEM Telefoon 056-66.66.48 Fax 056-66.66.48 E-mail gvbs.ooigem@telenet.be Website www.hetvlinderbos.be Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres Dagen van het opvolgingsbezoek 01-12-2016 Einddatum van het opvolgingsbezoek 01-12-2016 Datum bespreking verslag met de instelling 01-12-2016 VBS Het Vlinderbos Monseigneur Debrabanderestraat 23-8710 WIELSBEKE Mandel - Leie Wielsbekestraat 21-8780 OOSTROZEBEKE Vrij CLB Weimeersen Zuiderlaan 42-8790 WAREGEM Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Peter DE CLERCK Geert DE WITTE OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 1/7
INHOUDSTAFEL INLEIDING... 3 1 HISTORIEK... 4 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN)... 4 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?... 4 3.1 Kleuteronderwijs: muzische vorming... 4 3.2 Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie... 4 3.3 Kleuteronderwijs: muzische vorming en wiskundige initiatie... 5 3.4 Lager onderwijs: muzische vorming... 6 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG... 7 OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 2/7
INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de school karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op www.onderwijsinspectie.be. Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 3/7
1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 16-09-2013 tot 19-09-2013 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 19-09-2016 moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de school daarin is geslaagd. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' Kleuteronderwijs - Leergebieden wiskundige initiatie muzische vorming Lager onderwijs - Leergebieden muzische vorming 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Kleuteronderwijs: muzische vorming Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied muzische vorming in voldoende mate na. De leerplannen en het koepeleigen planningsinstrument vormen het referentiekader bij de planning. Het onderwijsaanbod is doelgericht en voor de meeste belangstellingscentra gradueel opgebouwd. De teamleden streven naar volledigheid en evenwicht tussen de domeinen. 3.2 Kleuteronderwijs: wiskundige initiatie Voldoet De kleuterafdeling streeft de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied wiskundige initiatie in voldoende mate na. De leerplannen en het koepeleigen planningsinstrument vormen het referentiekader bij de planning. Het onderwijsaanbod is doelgericht en geïntegreerd in de verschillende activiteiten. De teamleden streven naar volledigheid en evenwicht tussen de domeinen. OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 4/7
3.3 Kleuteronderwijs: muzische vorming en wiskundige initiatie Professionalisering Deskundigheidsbevordering Interne expertise Nascholingen Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren Na de schooldoorlichting zette het team een traject uit. Ze startte met de studie van de leerplannen wiskundige initiatie en muzische vorming. Om het traject procesmatig uit te stippelen organiseerde het beleid pedagogische studiedagen en gerichte individuele en teamgerichte nascholing. Daarbij deed het team beroep op interne en externe expertise. Er was ook samenwerking binnen de scholengemeenschap. Een muzisch team ondersteunde het traject. Het team maakte zich de visie van het leerplan en in zekere mate de uitgangspunten van de ontwikkelingsdoelen eigen. Het team verfijnde de bestaande leerlijn uit het leerplan door deze uit te werken per leeftijdsgroep. Op basis van de opgedane inzichten, tijdens het doorlopen van het traject, slaagt het team erin om doelgericht haar aanbod voor muzische vorming en wiskundige initiatie te plannen. Het leerplan en een koepeleigen planningsinstrument vormen hierbij het referentiekader. Voor de concretisering kunnen teamleden op hedendaags bronnenmateriaal beroep doen. De teamleden passen verschillende schoolafspraken toe bij de planning van het onderwijsleeraanbod. Hierbij zorgen ze expliciet voor een geïntegreerd aanbod dat verder gaat dan de leergebieden in de focus. De toepassing van de ontwikkelde leerlijn garandeert in zekere mate de verticale samenhang. Om het evenwicht en de volledigheid in kaart te brengen en te bewaken beschikken de teamleden over een digitaal planningsinstrument. Binnen de thematische werking stellen de kleuteronderwijzers dominante doelen voorop. Ze vergeten niet de link te leggen met de leerplannen. Op basis van een periodieke inventarisatie bewaken de kleuteronderwijzers het evenwicht en de volledigheid van het aanbod. Waar nodig sturen ze bij. Het team zet op actief leren bij de kleuters. De visie van het leerplan en de uitgangspunten van de ontwikkelingsdoelen krijgen zichtbaarheid in de klas. De kleuterbetrokkenheid in de activiteitenkeuze is leerkrachtafhankelijk. Materieel beheer Uitrusting Ontwikkelingsmaterialen Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg De teamleden beschikken over voldoende en aantrekkelijke materialen om de ontwikkelingsdoelen voor beide leergebieden in de focus te realiseren. Het beleid doet in zekere mate inspanningen om de klassen van hedendaags materiaal voor muzische ondersteuning te voorzien. Het team slaagt er (nog) niet in om de muzische processen van de kleuters en de opgedane wiskundige ontwikkeling efficiënt in kaart te brengen. Ze heeft in haar evaluatie vooral oog voor attitudes en het welbevinden van de kleuters. De evaluatie is te beperkt gekoppeld aan het onderwijsaanbod. Het team is zich bewust dat de evaluatiepraktijk nog groeikansen heeft en geeft aan dit als prioriteit aan te pakken. De teamleden volgen en ondersteunen vooral aspecten van de wiskundige ontwikkeling vanuit de basiszorg. Voor de verhoogde zorg kunnen de teamleden beroep doen op het zorgteam. De ondersteuning van de muzische processen gebeurt vooral door spontane interactie. De teamleden hanteren hierbij de methodiek van onmiddellijke feedback. OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 5/7
Kwaliteitszorg Het gevolgde traject brengt bij het team vooral voor het leergebied muzische vorming een veranderde kijk en aanpak met zich mee. Teamleden geven aan dat ze aandacht geven aan het beschouwen. Ze benaderen het creëren als proces. De wijze waarop het team bewust omgaat met haar doelenkeuze is een kenmerk geworden van haar onderwijspraktijk. 3.4 Lager onderwijs: muzische vorming Voldoet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor het leergebied muzische vorming in voldoende mate. Het team slaagt erin om erin om een evenwichtig aanbod voor de verschillende domeinen aan te bieden. De leerkrachten passen de visie van het leerplan en de uitgangspunten van de eindtermen toe. Professionalisering Deskundigheidsbevordering Interne expertise Nascholingen Curriculum Onderwijsaanbod Referentiekader Planning Evenwichtig en volledig Samenhang Brede harmonische vorming Actief leren Ook in de lagere afdeling zette het team na de schooldoorlichting van 2013 een traject uit. Ze startte met de studie van het leerplan muzische vorming. Om het traject procesmatig uit te stippelen organiseerde het beleid pedagogische studiedagen en gerichte individuele en teamgerichte nascholing. Daarbij deed het team beroep op interne en externe expertise. Er was ook samenwerking binnen de scholengemeenschap. Een muzisch team ondersteunde het traject. Het team maakte zich de visie van het leerplan en in zekere mate de uitgangspunten van de eindtermen eigen. Actueel bronnenmateriaal en een onderwijsleerpakket vormen de feitelijke referentiekaders in de planning. Ze maken hierbij consequent de link naar de overeenkomstige leerplandoelen. Ze streven evenwicht en volledigheid na in het aanbod over de verschillende domeinen van het leergebied. Veelal slaagt het team erin om samenhang met andere leergebieden te realiseren. De onderwijzers bewaken de volledigheid van hun aanbod en sturen bij waar nodig. Het schoolteam biedt verschillende muzische activiteiten aan waardoor leerlingen kansen krijgen om zich muzische inzichten, attitudes en vaardigheden eigen te maken. De onderwijzers stimuleren de leerlingen om de opgedane ervaringen in andere situaties toe te passen. In hun aanpak zorgen de onderwijzers voor korte instructie om de leerlingen tot actief, creatief en participatief werk aan te zetten. Materieel beheer Uitrusting Leermiddelen De teamleden geven aan over voldoende leermiddelen en verbruiksmaterialen te beschikken om de vooropgestelde doelen voor muzische vorming te realiseren. In verschillende groepen komen ICT-toepassingen geïntegreerd aan bod. OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 6/7
Evaluatie Evaluatiepraktijk Evenwichtig en representatief Gericht op bijsturing Begeleiding Leerbegeleiding Beeldvorming Zorg Kwaliteitszorg In haar zoektocht om een evenwichtig en representatief overzicht te geven van de ontwikkeling van de leerlingen, ontwikkelde het team een leerlinggebonden 'portfolio'. De verschillende domeinen komen expliciet aan bod en krijgen een persoonlijk karakter. Leerlingen leren zichzelf inschatten om de eigen talenten te ontdekken op basis van eigen creaties. De onderwijzer evalueert eveneens het muzisch proces van de leerlingen met het oog op gerichte bijsturing. Het team is zoekende om de inhouden van beide evaluatievormen te koppelen. De onderwijzers hebben zicht op de muzische talenten van de leerlingen. Vooral vanuit een positieve stimulans begeleiden de onderwijzers de leerlingen in hun ontwikkeling. Dit gebeurt overwegend vanuit een spontane hulpverlening. Het gevolgde traject brengt bij het team voor het leergebied muzische vorming een veranderde kijk en aanpak met zich mee. Teamleden geven aan dat ze aandacht geven aan het beschouwen. Ze benaderen het creëren als proces. De wijze waarop het team bewust omgaat met haar doelenkeuze is een kenmerk geworden van haar onderwijspraktijk. Teamleden geven aan dat ze de opgedane ervaringen willen toepassen op andere leergebieden. 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor het kleuteronderwijs en het lager onderwijs. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Peter DE CLERCK de inspecteur-verslaggever Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school FILIP TURPYN de directeur OV 19729 bao Vrije Basisschool te OOIGEM (Schooljaar 2016-2017) 7/7