SAMEN WERKEN AAN ONZE TOEKOMST

SAMEN WERKEN AAN ONZE TOEKOMST VERKIEZINGSPROGRAMMA 2018-2022 1

VERKIEZINGSPROGRAMMA 2018-2022 INHOUDSOPGAVE Voorwoord pag. 3 De uitgangspunten van Lokaal Belang pag. 4 Speerpunten Samen werken aan onze toekomst pag. 5 1. Goede voorzieningen versterken de leefbaarheid pag. 6 2. Voldoende woningen voor onze inwoners pag. 8 3. Onze gemeente is en blijft een sociale gemeente pag. 10 4. Meedoen, bewegen, ontmoeten en ontspannen pag. 12 5. Een leven lang leren pag. 14 6. Investeren in lokale economie en werkgelegenheid pag. 16 7. We zijn over de weg, met openbaar vervoer, maar ook digitaal goed bereikbaar pag. 18 8. De kracht van duurzaam veranderen pag. 20 9. Onze natuur, buitengebied en openbaar groen zijn verfrissend pag. 23 10. Veilig zijn en veilig voelen in je eigen woonomgeving pag. 24 11. Over onze grenzen heenkijken pag. 26 12. Onze portemonnee pag. 27 VOORWOORD De inwoners van onze gemeente Oude IJsselstreek voelen zich sterk verbonden met hun gemeente. Wij zijn trots op het gebied waar we leven, wonen en werken. Daar is ook alle reden voor. In de Oude IJsselstreek gebeurt veel moois en er is nog heel veel meer mogelijk. Maar de wereld om ons heen verandert sneller dan ooit. Maatschappelijke- en economische ontwikkelingen binnen en buiten onze gemeente hebben invloed op onze samenleving. Dit betekent het nodige voor onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen, maar ook voor het gemeentebestuur. Deze veranderingen brengen onzekerheden met zich mee, maar ook nieuwe kansen. Het is belangrijk dat onze inwoners en bedrijven worden betrokken Bert Kuster Lijsttrekker Lokaal Belang bij deze ontwikkelingen, op een manier die vertrouwen geeft en stabiliteit uitstraalt. Met dit verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsperiode 2018-2022 willen wij met onze raadsleden, fractieassistenten en bestuur, samen met u als inwoner de handen uit de mouwen steken en kansen benutten. Als we de juiste keuzes maken en gezamenlijk de schouders eronder zetten, blijven we ook in de toekomst een mooie, aantrekkelijke, vitale en leefbare gemeente. Laten we met elkaar de kracht van de Oude IJsselstreek omarmen en samen werken aan onze toekomst, want die toekomst ligt in onze handen! Contactgegevens pag. 28 BETROKKEN IN DE BUURT 2 3

DE UITGANGSPUNTEN VAN LOKAAL BELANG ONZE SPEERPUNTEN WIJ ZIJN EEN PARTIJ VOOR ALLE INWONERS VAN DE GEMEENTE OUDE IJSSELSTREEK Lokaal Belang is een partij voor alle inwoners van onze gemeente. Het maakt hierbij niet uit of je jong of oud bent, man of vrouw, of je hier geboren bent of juist niet, of waar je wel of niet in gelooft. In onze gemeente moeten inwoners hun leven vorm kunnen geven zoals zij dit zelf willen. Lokaal Belang zet zich voor een prettige, veilige en gezonde leefomgeving voor alle inwoners van de gemeente Oude IJsselstreek. Wonen in de gemeente Oude IJsselstreek is meer dan een dak boven je hoofd hebben. Om onze doelstelling: samen bouwen aan onze toekomst te kunnen uitvoeren, hebben we speerpunten geformuleerd die hieraan een bijdrage moeten leveren. Hieronder vindt u een samenvatting van de speerpunten, die verder zijn uitgewerkt in het betreffende hoofdstuk van dit verkiezingsprogramma. WIJ ZIJN EEN PARTIJ VOOR ALLE WOONKERNEN VAN DE GEMEENTE OUDE IJSSELSTREEK De gemeente Oude IJsselstreek kent een grote verscheidenheid aan kernen, wijken en buitengebieden. Elk gebied is trots op haar identiteit en leefbaarheid en wil deze ook behouden. Lokaal Belang voelt zich dan ook verantwoordelijk voor onze gehele gemeente en is een partij die belangen van alle woonkernen van onze gemeente behartigt. WIJ WILLEN SAMENWERKEN MET ONZE INWONERS Inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen in onze gemeente hebben vaak veel kennis over specifieke onderwerpen en hebben ook goede ideeën over wat er nodig is in onze samenleving. Daarnaast weten belangenverenigingen zoals wijk- en dorpsraden wat wensen en ideeën zijn van de inwoners in onze dorpen en welke actualiteiten daar spelen. Wij willen deze: kracht van de samenleving inzetten bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid om zo, samen met onze inwoners, te werken aan de toekomst van een mooie en leefbare gemeente Oude IJsselstreek. WIJ ZIJN EEN ECHTE LOKALE PARTIJ Lokaal Belang is een zelfstandige en onafhankelijke partij. Wij hoeven niet zoals de lokale afdelingen van de landelijke partijen het landelijke partijprogramma te volgen. Wij bekijken de dossiers die in de gemeenteraad komen met onze lokale bril, omdat dit gaat over zaken die onze inwoners direct aangaan en vandaag bepalen hoe het leven van morgen er uitziet. Wij zijn betrokken in de buurt. Lokale vraagstukken vragen niet om landelijke oplossingen, maar een oplossing die past bij onze inwoners. WIJ STAAN VOOR EEN DIENSTVERLENENDE GEMEENTE Inwoners moeten zich thuis voelen bij hun eigen gemeente. De bereikbaarheid moet op orde zijn, en de dienstverlening en informatievoorziening snel en makkelijk toegankelijk. De gemeente denkt zoveel als mogelijk mee in oplossingen en niet in problemen. De gemeente is er voor onze inwoners en niet andersom. 1. GOEDE VOORZIENINGEN VERSTERKEN DE LEEFBAARHEID Leefbaarheid is een verantwoordelijkheid van ons allemaal! 2. VOLDOENDE WONINGEN VOOR ONZE INWONERS De juiste woning op de juiste plaats! 3. ONZE GEMEENTE IS EN BLIJFT EEN SOCIALE GEMEENTE We blijven zorgen voor inwoners die dit nodig hebben. 4. MEEDOEN, BEWEGEN, ONTMOETEN EN ONTSPANNEN ZIJN BELANGRIJK Doe mee op je eigen manier! 5. EEN LEVEN LANG LEREN Jong geleerd is oud gedaan. 6. INVESTEREN IN ONZE LOKALE ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID Werk hebben is meer dan alleen geld verdienen. 7. WIJ ZIJN OVER DE WEG, MET OPENBAAR VERVOER, MAAR OOK DIGITAAL, GOED BEREIKBAAR Een goede bereikbaarheid is van onschatbare waarde! 8. DE KRACHT VAN DUURZAAM VERANDEREN Hoe onze gemeente er in de toekomst uitziet, bepalen we vandaag! 9. ONZE NATUUR, BUITENGEBIED EN OPENBAAR GROEN ZIJN VERFRISSEND Investeren in onze mooie groene gemeente. 10. VEILIG ZIJN EN JE VEILIG VOELEN IN JE EIGEN WOONOMGEVING Onveiligheid oplossen is beter dan er bang voor te zijn! 11. OVER ONZE GRENZEN HEEN KIJKEN De wereld om ons heen is groter dan onze eigen gemeente! 12. ONZE PORTEMONNEE Geld dat je hebt kun je maar één keer uitgeven! 4 5

1GOEDE VOORZIENINGEN VERSTERKEN DE LEEFBAARHEID LEEFBAARHEID IS EEN VERANTWOOR- DELIJKHEID VAN ONS ALLEMAAL De samenstelling van inwoners van de Achterhoek en onze gemeente gaat veranderen. Qua aantal zullen er waarschijnlijk minder inwoners zijn en qua leeftijdsopbouw meer ouderen en minder jongeren. Ook zijn andere veranderingen zoals verdere individualisering, ver-internetisering en veranderingen van behoeften van onze inwoners, van invloed op onze leefbaarheid. Deze verandering kunnen grote gevolgen hebben voor onze voorzieningen. SPEERPUNTEN LEEFBAARHEID Een veranderende bevolkingssamenstelling hoeft geen probleem te zijn voor de leefbaarheid, wanneer we tijdig maatregelen nemen. Maatregelen om te voorkomen dat schoolgebouwen leeg komen te staan, huizen onverkoopbaar blijven, winkels sluiten, bibliotheken en sportvoorzieningen dichtgaan en bedrijven wegtrekken. Leefbaarheid is niet alleen de verantwoordelijkheid van de overheid óf het bedrijfsleven of het onderwijs óf het verenigingsleven óf onze inwoners. Het is een gezamenlijke verantwoording. Het is noodzakelijk om te denken in gedeelde belangen, in samenwerking en gezamenlijke investeringen. Niet alleen voor nu, maar ook voor de toekomst. 1.1 HANDHAVEN HUIDIG VOORZIENINGENNIVEAU Lokaal belang wil het huidige voorzieningenniveau (scholen, winkels, sportvoorzieningen etc.) proberen te handhaven. We beseffen ons hierbij wel dat niet iedere voorziening in elke woonkern aanwezig zal zijn en onze inwoners soms kort moeten reizen om een voorziening te bereiken. 1.2 BETROKKENHEID VAN ONZE INWONERS EN MAATSCHAPPELIJKE PARTNERS BIJ HET OPSTELLEN VAN DE NIEUWE OMGEVINGSWET EN OMGEVINGSVISIE In de komende jaren zal er een nieuwe Omgevingswet en een nieuwe Omgevingsvisie worden opgesteld. Hierin wordt bepaald hoe onze gemeente er in de toekomst uit gaat zien. Dit heeft een grote invloed op de voorzieningen en de leefbaarheid. Lokaal Belang wil dat belangrijke maatschappelijke partners zoals inwoners, bedrijfsleven, verenigingen, belangenorganisaties en onderwijs actief meedoen aan de ontwikkeling van de omgevingswet en de omgevingsvisie. 1.3 FACILITEREN VAN WIJK- EN BELANGENVERENIGINGEN De gemeente Oude IJsselstreek kent een grote verscheidenheid aan kernen, wijken en buitengebieden. Elk gebied is trots op identiteit en leefbaarheid en wil deze ook behouden. Een belangrijke rol hierbij vervullen de wijk- en belangenverenigingen. Lokaal Belang wil de wijk- en belangenverenigingen faciliteren door het stimuleren van directe contacten tussen deze belangenverenigingen en het gemeentebestuur. 1.4 RECHT OM UIT TE DAGEN (RIGHT TO CHALLENGE) Wij geloven in de kracht van de samenleving en willen daarom dat inwoners en verenigingen het recht krijgen om de uitvoering van een collectieve voorziening van de overheid over te nemen. Dit kan om van alles gaan: het onderhoud van een park in de wijk, het beheer van sportvelden door de club of de zorg voor ouderen. Met een zogeheten recht om uit de dagen (right to challenge) krijgen inwoners het recht om bij hun gemeente een alternatief voorstel op tafel te leggen. 1.5 BETREK JONGEREN MEER BIJ LEEFBAARHEID Wat vinden jongeren van: scholing, werkgelegenheid, wonen en vrijetijdsbesteding? Dit is belangrijk om te weten, zodat we jongeren in de toekomst kunnen behouden voor onze gemeente. Daarom komt er voor jongeren nadrukkelijk meer aandacht binnen het gemeentelijk beleid. Want wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. 6 7

VOLDOENDE WONINGEN VOOR ONZE INWONERS 2DE JUISTE WONING OP DE JUISTE PLAATS In de toekomst komen nieuwe uitdagingen op ons af. Inwoners die ondersteuning nodig hebben en ouderen wonen langer in hun eigen woning. Er is groeiende vergrijzing en meer mensen zijn alleen. Jongeren en jonge gezinnen zoeken een goede woning die bij hun woonwensen past. Dit heeft gevolgen voor nieuwbouw van woningen en het bestaande vastgoed in onze dorpen. Oude IJsselstreek is een gemeente waar het prettig is om te wonen. Dat moet ook in de toekomst zo blijven; voor jong en oud, voor zowel nieuwe als bestaande inwoners. Er mogen in het kader van de regionale afspraken, tot 2025, nog een beperkt aantal woningen worden gebouwd. Dit betekent dat toekomstige vraag en het huidige aanbod beter met elkaar in balans moeten worden gebracht. Hoe gaan we dit doen? Van kwantiteit naar kwaliteit; hiermee bedoelen we het bouwen van kleinere woningen (één- en tweepersoons huishoudens en het realiseren van duurzame en levensloopbestendige woningen. Naast nieuwbouw is ook de aanpassing van bestaande woningen aan de nieuwe woonwensen van onze inwoners erg belangrijk, hiermee kunnen we leegstand voorkomen. Dit is van belang voor het behoud en vitaliteit van onze woonkernen. Er moet een gemeentelijk woningbouwplan komen, dat past bij de vraag en aanbod van woningen. Dus de juiste woning op de juiste plaats! 2.5 WONINGEN VOOR JONGEREN Door goede en voldoende woningbouw voor jongeren, kunnen we er voor zorgen dat zij ook in onze gemeente blijven wonen. Dit is goed voor de leefbaarheid van onze woonkernen. Belangrijk is dat deze woningbouw aansluit bij de woonwensen van de jongeren. Zowel in de particuliere- als de sociale woningbouwsector willen we dat er meer woningen voor jongeren worden gerealiseerd. 2.6 AANPAK VAN ROTTE KIEZEN EN LEEGSTAANDE WINKELPANDEN Naast de reguliere woningbouw dient er ook aandacht te zijn voor de slecht onderhouden en in verval geraakt gebouwen/ woningen, de zogenoemde rotte kiezen. Ook moet er aandacht zijn voor leegstaande winkelpanden, die hun functie hebben verloren. Lokaal Belang wil dat er door de gemeente actief met eigenaren wordt gesproken, om hen te bewegen met een oplossing te komen voor deze ontsierende en functieloze gebouwen/woningen. 2.7 WONEN IN HET BUITENGEBIED Lokaal Belang blijft zeer terughoudend met het bouwen van nieuwe woningen in het buitengebied. Wel dient er aandacht te zijn voor de problematiek van de leegstand en verpaupering in ons buitengebied. SPEERPUNTEN WONINGBOUW 2.1 ELKE WOONKERN HEEFT SPECIFIEKE WOONWENSEN Onze 14 woonkernen in de gemeente hebben allemaal hun eigen woonwensen. Aan wat voor soort woningen is er behoefte en in welke prijsklasse. Waar woont men nu en waar woont men over vijf tot tien jaar en in welk type woning. Jongeren hebben andere woonwensen dan ouderen en gezinnen vragen ook weer om een ander soort woning. Het is belangrijk dat we de woonwensen per woonkern in beeld brengen en in beeld houden. Lokaal Belang wil dat er eens per vier jaar een woonwensenonderzoek wordt uitgevoerd. Dit geeft antwoord op de vraag hoe onze inwoners willen wonen, nu en in de toekomst. Er wordt daarbij meestal verder gekeken dan alleen naar de wensen van mensen met betrekking tot hun woning. Ook de voorkeuren voor de leefomgeving, het gewenste voorzieningenniveau en de toekomstige behoefte aan zorg, service en dienstverlening moeten hierbij worden onderzocht. 2.2 JAARLIJKSE EVALUATIE VAN DE REGIONALE WONINGBOUWAFSPRAKEN De Achterhoek kent gezamenlijke afspraken over het aantal nieuw te bouwen woningen, op basis van de verwachting van de toekomstige bevolkingsontwikkeling in de Oude IJsselstreek. Lokaal Belang wil dat deze afspraken jaarlijks worden geëvalueerd en dat de gemaakte afspraken worden aangepast als de bevolkingsontwikkeling afwijkt van wat men had verwacht. 2.3 MEER GEBRUIK MAKEN VAN TIJDELIJKE OPLOSSINGEN De regionale woningbouwafspraken gelden tot het jaar 2025. Het is bijna onmogelijk om zo ver vooruit te kijken en in te kunnen schatten hoe de wereld er dan zal uitzien. Lokaal Belang wil niet dat er in de tussentijd geen woningen kunnen worden gebouwd, omdat de boel op slot zit door de regionale woningbouwafspraken. Waar mogelijk zijn tijdelijke oplossingen in een aantal gevallen een prima tussenoplossing richting de verdere toekomst. 2.4 LEVENSLOOPBESTENDIG BOUWEN Levensloopbestendig bouwen komt in de praktijk nog te weinig voor. Dit betekent dat sommige woningen niet meer passen bij de veranderende woonwensen van deze tijd. Het gevolg is leegstand! Lokaal Belang wil het levensloopbestendig bouwen stimuleren. Levensloopbestendige woningen zijn bedoeld voor iedereen, van jong tot oud in iedere fase van zijn/haar leven. Het principe van levensloopbestendig wonen houdt in dat u uw huis op zo n manier bouwt dat de woning zich aanpast aan veranderende leefomstandigheden en woonwensen. Deze manier van bouwen zorgt ervoor dat inwoners zo lang mogelijk kunnen genieten van het thuis wonen en niet hoeven te verhuizen. Een levensloopbestendige woning is comfortabel, veilig en toegankelijk. 8 9

ONZE GEMEENTE IS EN BLIJFT EEN SOCIALE GEMEENTE 3WE BLIJVEN ZORGEN VOOR INWONERS DIE DIT NODIG HEBBEN Onze gemeente is een gemeente waar inwoners de regie hebben over hun eigen leven en waar gekeken wordt naar wat mensen kunnen en niet wat ze niet (meer) kunnen. Een gemeente waar mensen om hulp durven te vragen, naar elkaar omzien, voor elkaar klaarstaan en zoveel mogelijk, samen met hun netwerk, eigen verantwoordelijkheid nemen om problemen op te lossen. Maar we zijn ook een gemeente waar een goed vangnet is voor inwoners die even of voor langere tijd een steuntje in de rug nodig hebben. Een gemeente waar inwoners weten bij wie ze terecht kunnen als vragen of problemen hen boven het hoofd groeien. Waar, wanneer dat nodig is, de juiste hulp of ondersteuning, op korte termijn en eenvoudig beschikbaar is. Lokaal Belang zet zwaar in op preventie. We stimuleren bewuster en gezonder leven, want voorkomen is immers beter dan genezen. Het is belangrijk dat inwoners de verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gezondheid en vitaliteit. Daardoor worden problemen voorkomen (preventie) of in een zo vroeg mogelijk stadium opgemerkt een aangepakt (vroegsignalering). SPEERPUNTEN SOCIALE GEMEENTE 3.1 EEN DUWTJE IN DE RUG Voor alle inwoners die niet zelf of met hun netwerk (familie, buurt, kennissen etc.) hun problemen kunnen oplossen, is er via de gemeente hulp en ondersteuning beschikbaar. Deze hulp wordt zo licht en kort als mogelijk gegeven of zo zwaar en lang als noodzakelijk, zodat de inwoner weer de eigen regie kan voeren over zijn of haar leven. 3.2 AANVRAAGPROCEDURES EN INFORMATIEVOORZIENING Voor inwoners moet het duidelijk zijn waar en op welke wijze hulp kan worden gekregen. Lokaal Belang vindt dat de aanvraagprocedures hiervoor zo kort en simpel als mogelijk moeten zijn. Daarnaast moet er een goede digitale en schriftelijke gemeentelijke informatievoorziening zijn over alle aspecten die spelen binnen het zorgdossier. Indien de inwoner hierom vraagt is een persoonlijk gesprek altijd mogelijk. 3.3 INZETTEN OP PREVENTIE Iedereen kent wel het spreekwoord: voorkomen is beter dan genezen. Preventie is het voorkomen van problemen door van tevoren in te grijpen. Lokaal Belang wil preventiebeleid en maatregelen ontwikkelen op de volgende aspecten: * Bevorderen gezonde leefstijl: voorkomen van overgewicht, gezonde voeding en stimuleren om te bewegen. * Vroegsignalering van psychische en maatschappelijke problemen: afstemming en informatieuitwisseling met maatschappelijke partners en zorgaanbieders. * Bevorderen sociale steun: het voorkomen van eenzaamheid en het ondersteunen van mantelzorgers. * Voorkoming jeugdproblematiek: meer samenwerking met het onderwijs en schoolmaatschappelijk werk. * Maatschappelijke participatie: het bestrijden van laaggeletterdheid, het stimuleren van vrijetijdsactiviteiten en vrijwilligerswerk. * Verhogen van zelfmanagement: inwoners vaardigheden aanleren b.v. ter voorkoming van schulden of het leren invullen van aanvraagformulieren. 3.4 INNOVATIE VAN ONZE ZORG- EN HULPVERLENING De Rijksoverheid bezuinigt jaarlijks op de gemeentelijke budgetten voor zorg en ondersteuning. Daarom moeten we blijven zoeken naar effectievere processen en nieuwe manieren van zorgverlening of maatschappelijke ondersteuning. Onder innovatie valt ook de wijze waarop we samenwerken met maatschappelijke partners en zorgverleners. Daarom is Lokaal Belang een groot voorstander van experimenten zodat kleinschalig onderzocht kan worden welke innovaties werken en welke niet. 10 11

MEEDOEN, BEWEGEN, ONTMOETEN EN ONTSPANNEN 4DOE MEE OP JE EIGEN MANIER! Meedoen aan de samenleving van de Oude IJsselstreek is belangrijk voor het welbevinden van onze inwoners. Dit geldt zowel voor jongeren als ouderen en voor mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking. Mensen ontmoeten elkaar thuis, op straat, op het werk, op een sportveld, bij verenigingen of bij culturele evenementen. Ontmoeten geeft een gevoel dat je erbij hoort en draagt o.a. bij aan de bestrijding van eenzaamheid. Helaas wordt er tegenwoordig steeds meer van ons verlangd door werk, gezin en een druk sociaal leven. Hierdoor vergeten we nog wel eens te ontspannen. Er zijn veel manieren te bedenken om even je zinnen te verzetten: sporten, fietsen, wandelen, zingen, muziek maken of een evenement bezoeken. Iedereen ontspant op zijn eigen manier, maar zorgt er wel voor dat je gelukkiger in het leven staat doordat je dingen doet die je leuk vindt. Daarnaast is bewegen, of je dat nu doet in verenigingsverband of individueel, goed voor je gezondheid. SPEERPUNTEN MEEDOEN, BEWEGEN, ONTMOETEN EN ONTSPANNEN 4.1 SUBSIDIEREGELING De gemeente Oude IJsselstreek kent een rijk evenementen- en verenigingsleven. Er zijn talloze sport-, muziek-, zang- en andersoortige verenigingen en daarnaast worden er in onze gemeente, jaarlijks, ook vele evenementen georganiseerd. Ook zijn er veel maatschappelijke partners die bijeenkomsten in het kader van het meedoen, bewegen, ontmoeten en ontspannen organiseren. Dit willen we in de toekomst behouden en ondersteunen met een subsidieregeling die hierbij past. 4.2 IEDEREEN DOET MEE Het meedoen, bewegen, ontmoeten en ontspannen is een extra aandachtspunt voor jongeren, ouderen, inwoners zonder werk of sociaal netwerk en inwoners met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Aan deze groepen zal bij toekomstig beleid extra aandacht moeten worden besteed. 4.3 MEEDOEN REGELING Iedereen moet kunnen meedoen, bewegen, ontmoeten en ontspannen, ook als je hiervoor geen financiële middelen hebt, vanwege een kleine beurs. Want mensen met een kleine beurs beknibbelen vaak als eerste op sporten of bijvoorbeeld deelname aan maatschappelijke activiteiten. Juist deze invulling van vrije tijd is belangrijk om mee te doen aan de samenleving, om contacten met anderen op te doen, je netwerk te vergroten en om even weg te zijn uit de dagelijkse sleur. Daarom wil Lokaal Belang een meedoen-regeling voor jong en oud. Jaarlijks moeten we evalueren of de meedoen-regeling ook die doelgroepen bereikt waarvoor de regeling bedoeld is. 4.4 ALS JE EVEN GEEN WERKT HEBT Meedoen is belangrijk, ook als je geen werk hebt. Van thuiszitten wordt niemand beter. Daarom is het belangrijk dat inwoners worden begeleid naar nieuw werk. Mocht dit om welke reden dan ook niet lukken, is vrijwilligerswerk ook een uitstekend alternatief. Daarom is er nieuw beleid nodig om de aandacht voor inwoners zonder werk nog verder te verbeteren, zodat ook zij weer volwaardig kunnen deelnemen aan onze samenleving. 4.5 WAAR KUNT U ELKAAR ONTMOETEN? Voor de onderlinge band is het belangrijk dat inwoners elkaar ontmoeten. In onze gemeente leveren dorps-, buurt- of cultuurhuizen hier een belangrijke bijdrage aan, zoals in: Varsselder-Veldhunten, Terborg, Varsseveld, Westendorp, Heelweg, Silvolde en Sinderen. In Etten is een haalbaarheidsonderzoek gestart of ook daar een dorpshuus kan worden gerealiseerd. Lokaal Belang ondersteunt de realisatie van dorps-, buurt- of cultuurhuizen, maar is ook van mening dat het een eigen verantwoordelijkheid van de samenleving is om tot een kostendekkende exploitatie van de buurt- of cultuurhuizen te komen. 4.6 HOE HOUDEN WE HET VERENIGINGSLEVEN BLOEIEND? Lokaal Belang is van mening dat een levendig verenigingsleven belangrijk is. Toch zien we een terugloop in het aantal (jeugd) leden, vrijwilligers, begeleiders en bestuursleden. We willen samen met u deze problematiek inventariseren en oplossingen zoeken voor de toekomst. Dit vraagt om samenwerking tussen verenigingen, overeenkomstig de werkwijze van het traject scholder an scholder. Daarnaast pleiten we voor de inzet van een verenigingsmakelaar, die verenigingen bij vraagstukken kan ondersteunen. 4.7 GOED GEBRUIK VAN ACCOMMODATIES In onze gemeente kennen we goede sportvoorzieningen en maatschappelijke accommodaties. Belangrijk voor de toekomst is dat we de accommodaties efficiënt gebruiken. We moeten geen nieuwe accommodaties bouwen, wanneer we andere niet efficiënt gebruiken. Dit heeft niet alleen voordelen voor de betaalbaarheid en exploitatie van de bestaande accommodaties, maar ook voor de instandhouding in de toekomst. 4.8 WAARDERING VRIJWILLIGERS EN MANTELZORGERS De gezondheidszorg en vele verenigingen zijn grotendeels afhankelijk van de inzet van vrijwilliger en mantelzorgers. Lokaal Belang vindt dat we hier regelmatig onze waardering voor moeten uitspreken. Daarom zijn wij ook voorstander van de vrijwilligersprijs en een prijs voor mantelzorgers. Daarnaast is en blijft ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers van groot belang. 4.9 CULTUUR EN RECREATIE In onze gemeente moeten er voldoende mogelijkheden zijn voor ontspanning. Binnen onze gemeente zijn er uitstekende accommodaties voor uiteenlopende activiteiten als theater, popmuziek, kunst en congres. Het is belangrijk om deze voorzieningen in de toekomst te behouden. Ook het lezen van een goed boek brengt ontspanning, daarom is het toekomst-proof maken van de bibliotheekfunctie belangrijk, gelet op het onderwijskundige aspect van het leren lezen. Onze gemeente kent veel mogelijkheden voor actieve en passieve recreatie zoals de natuurgebieden: Engbergen, de Vennebulten en de rivier de Oude IJssel. Er zijn veel actieve ondernemers die kansen zien in toeristische en recreatieve voorzieningen. Ontspanning dicht bij huis is belangrijk voor onze inwoners. Daarom ondersteunen wij nieuwe ontwikkelingen die hieraan bijdragen. 12 13

EEN LEVEN LANG LEREN 5JONG GELEERD IS OUD GEDAAN! Kinderen brengen op school veel tijd door. Naast het gezin en de buurt vormt de school dan ook een belangrijk aspect van hun leefomgeving en heeft hierdoor veel invloed op de ontwikkeling van kinderen. Niet alleen qua leerstof, maar ook op het gebied van maatschappelijke, culturele en sociale vaardigheden. Iedereen kent wel het spreekwoord: jong geleerd is oud gedaan! SPEERPUNTEN ONDERWIJS Het is ook belangrijk dat inwoners, nadat zij hun schoolperiode hebben afgesloten, ook in hun latere levensfasen kennis blijven opdoen. Door het opdoen van nieuwe kennis krijg je weer nieuwe vaardigheden die je kunnen helpen bij b.v. carriereontwikkeling of het vinden van een baan. Het helpt je omgaan met veranderingen in de maatschappij, maar je blijft ook langer jong doordat de hersenen worden geprikkeld en dit helpt tegen het mentaal ouder worden. 5.1 EEN BASISSCHOOL IN ELKE KERN Met de afname van het aantal leerlingen komt het voortbestaan van een aantal basisscholen in gevaar. We streven er naar dat in elke woonkern een basisschool kan blijven bestaan. Daarnaast stimuleert Lokaal Belang de ontwikkeling van andere functies binnen de schoolgebouwen, hierbij denken we aan: buitenschoolse opvang, bibliotheekfunctie of een wijkservicepunt. 5.2 IS ER VOLDOENDE VERVOLGONDERWIJS DICHTBIJ BESCHIKBAAR? Met het Almende College beschikken we over een goed en gevarieerd voortgezet onderwijs binnen onze gemeente. Ook organiseren bedrijven hun eigen scholing zoals AT techniek opleidingen (Anton Tijdinkschool). Om het aanbod te verbreden zoeken we meer samenwerking met het beroepsonderwijs zoals het Graafschap College en het HBO onderwijs. We stimuleren het aanbod van goede leer/werklocaties bij de gemeente en bij bedrijven. 5.7 DE DUITSE TAAL Een goede buur is beter dan een verre vriend. Omdat we een grensgemeente zijn reizen er dagelijks inwoners naar Duitsland voor evenementen, boodschappen, tanken of vakantie. In Duitsland zijn er ook veel mogelijkheden om te studeren en te werken. Duitsland heeft dus een grote invloed en betekenis in het dagelijkse leven van onze inwoners. Maar veel inwoners in onze gemeente en ook in de rest van de Achterhoek beheersen onvoldoende de Duitse taal. Het onderwijs heeft in de afgelopen jaren de focus verlegd naar andere talen zoals het engels. Wij willen dat er weer plaats in onderwijsprogramma s van basisischolen en voorgezet onderwijs voor de Duitse taal en zullen projecten en initiatieven die hieraan bijdragen steunen. 5.8 VOLWASSENEN EDUCATIE Om een aantal redenen kan het een waardevolle toevoeging zijn dat inwoners, na afronding van de reguliere schoolperiode, een aanvullende opleiding volgen: * 2e kans: wie geen opleiding heeft gevolgd op jonge leeftijd moet dat later kunnen inhalen; * Benutten talenten: wanneer je pas op latere leeftijd ontdekt dat je iets anders wilt doen, of je talenten ontdekt, moet je een opleiding kunnen volgen om een switch te maken; * Onderhouden van kennis: kennis en competenties actueel houden om zo de arbeidsmarktpositie op peil te houden en waar mogelijk te verbeteren; * Persoonlijke- en maatschappelijke ontwikkeling: van belang voor het actief blijven meedoen aan onze samenleving Lokaal Belang ondersteunt ontwikkelingen die er toe leiden dat een leven lang leren bereikbaar en beschikbaar is voor onze inwoners. Hierbij moet vooral gedacht worden aan het versterken van het onderwijsaanbod zowel via reguliere opleidingen, onderwijsinstellingen en e-learning. Maar ook het verzilveren van kennis en vaardigheden die buiten school zijn aangeleerd binnen opleidingsprogramma s en diplomering. 5.3 STIMULEREN VAN STAGES EN AFSTUDEERPROJECTEN Er komen nieuwe, inspirerende mogelijkheden in ICER waarbij lokale ondernemers en opleidingen gaan samenwerken. Door het gezamenlijke aanbod komen er concrete afstudeerprojecten op universitair, HBO en MBO niveau. Door ook nog eens te zorgen voor een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer wordt het voor jongeren interessant om in de eigen regio te studeren. De gemeente, als werkgever, heeft een voorbeeldfunctie bij het aanbieden van ervaringsplekken voor een stage of traineeship. 5.4 NAUWE SAMENWERKING MET SCHOOLMAATSCHAPPELIJK WERK Niet alle kinderen ontwikkelen zich zoals het zou moeten en hebben ontwikkelings- of gedragsproblemen, die verschillende oorzaken kunnen hebben. Een leerkracht heeft problemen meestal snel in de gaten. Kinderen die op de een of andere manier afwijken, vallen sneller op. De school speelt daarom een belangrijke rol bij vroegsignalering van problemen. Hoe vroeger problemen worden opgepakt, des te groter de kans dat dit succesvol verloopt. 5.5 VEILIGE SCHOOLROUTES De wegen naar scholen en ook de directe omgeving van de scholen moeten veilig zijn. Hiervoor zijn al veel schoolzones in onze dorpen aangelegd. Waar nodig worden fietsroutes naar scholen veiliger gemaakt door het veilig oversteken van wegen mogelijk te maken. Ook moet de fietsroute naar het voortgezet onderwijs (Almende-college in Silvolde), vanuit de richting Ulft veiliger worden, door aanleg van een nieuw fietspad. 5.6 DE ZOMERSCHOOL Het is belangrijk dat statushouders de Nederlandse taal leren. Daarom ondersteunt Lokaal Belang initiatieven zoals de zomerschool, waar kinderen van statushouders in de zomervakantie extra geholpen worden met o.a. de Nederlandse taal. Naast het leren van de Nederlandse taal leren ze hiermee ook onze samenleving beter kennen. 14 15

INVESTEREN IN LOKALE ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID 6WERK HEBBEN IS MEER DAN ALLEEN GELD VERDIENEN! Werk zorgt er niet alleen voor dat men inkomen heeft om in zijn of haar eigen levensonderhoud (en dat van het gezin) te voorzien. Werk is veel meer! Men kan een bepaalde eigenwaarde of erkenning aan werk ontlenen. Bovendien zorgt werk er voor zingeving en geeft het gevoel dat men een bijdrage levert aan de maatschappij. Wanneer je werk hebt is het ook mogelijk om jezelf verder te ontwikkelen. Verder zorgt werk voor een netwerk van sociale contacten. Een betaalde baan is daarom voor veel mensen een belangrijke meerwaarde voor het leven. Als je werk zoekt is het erg belangrijk om te weten hoe groot de werkgelegenheid is in jouw gemeente of jouw regio. De werkplek is vaak bepalend voor de keuze van de woonplaats. Als de economie bloeit liggen er vaak ook veel kansen op de arbeidsmarkt. Maar in perioden waarin de economie juist grote klappen te verduren krijgt, is dat ook te merken op de arbeidsmarkt. Met de Hofskamp en de Rieze beschikt onze gemeente Oude IJsselstreek over moderne bedrijventerreinen die goed bereikbaar zijn. Met regionale bedrijventerreinen in s-heerenberg en Doetinchem maken we het mogelijk de lokale werkgelegenheid in de regio te behouden. Deze bedrijventerreinen moeten actief worden beheerd en ontwikkeld, zodat zij een aantrekkelijke vestigingsplaats zijn voor bestaande en nieuwe bedrijven. Ook innovaties zijn van groot belang voor de behoud of groei van onze lokale en regionale economie en werkgelegenheid. De wereld verandert nu sneller dan ooit. Dat betekent dat je niet alleen de veranderingen in beeld moet hebben, en bijblijven, maar voorop lopen in de veranderingen. Innovatie is een voorwaarde voor lange termijn succes! 6.4 VOORKEUR VOOR LOKALE ONDERNEMERS Het lokaal inkopen en aanbesteden door de gemeente komt vaak ter sprake in gesprekken met ondernemers. De gemeente vindt het belangrijk dat de lokale ondernemers hierin worden betrokken. In de praktijk gebeurt dat niet altijd, omdat sommige diensten of producten niet beschikbaar zijn binnen de gemeente. Maar soms komt het ook omdat bij de gemeente niet bekend is wat er te koop is. Lokaal Belang wil dat de gemeente, wanneer de aanbestedingsregels en de prijs/kwaliteitsverhouding dit toestaan, producten en diensten, bij voorkeur, aanschaft bij ondernemers uit onze gemeente. 6.5 INNOVATIE Innovatie is steeds belangrijker voor de toekomst van onze economie en werkgelegenheid. Met ICER hebben we een organisatie in onze gemeente waar onderwijs en ondernemerschap samenkomen. Wat Lokaal Belang betreft is dit een locatie waar het bedrijfsleven en het onderwijs innovatietrajecten gaan oppakken en ICER kan uitgroeien tot de ontwikkelcampus van de Achterhoek. Een andere belangrijke innovatie is die van de Smart Industry. De principes en instrumenten van Smart Industry (de integratie van ICT in productieprocessen en klant- en samenwerkingsrelaties) worden vaak ontwikkeld en als eerste toegepast in de maakindustrie. Lokaal Belang wil investeren in de bewustwording dat toepassingen binnen de Smart Industry ook van belang zijn voor andere sectoren zoals zorg, energietransitie, vrijetijdseconomie en verbindingen tussen deze sectoren tot stand te brengen. 6.6 STRUCTUREEL OVERLEG MET HET BEDRIJFSLEVEN Het is belangrijk dat de ondernemers en de gemeente elkaar kennen en informatie uitwisselen. Wij zijn dan ook van mening dat er tussen de gemeente en het bedrijfsleven periodiek overleg moet plaatsvinden over onderwerpen die onze lokale economie en werkgelegenheid op een positieve manier beïnvloeden. We willen de huidige overleggen handhaven en waar nodig uitbreiden. SPEERPUNTEN ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID 6.1 ZORGEN VOOR EEN AANTREKKELIJK VESTIGINGSKLIMAAT VOOR BEDRIJVEN De gemeente zal zich de komende jaren meer moeten inzetten op de versterking van de lokale en regionale economie en daarmee samenhangend de arbeidsmarkt. De volgende thema s staan voor wat Lokaal Belang betreft hoog op de agenda: * verbeteren van het vestigingsklimaat voor bedrijven; * verbetering van de dienstverlening aan het bedrijfsleven; * bevorderen en behoud van ondernemerschap; * verbindingen maken met bedrijven en onderwijspartijen; * het verminderen van onnodige regeldruk en procedures; * de formulering van regionaal arbeidsmarktbeleid; * voldoende huisvestigingsmogelijkheden voor huidige en nieuwe werknemers. 6.2 WERKGELEGENHEID Werkgelegenheid is niet alleen te vinden in de industrie, landbouw, recreatie en detailhandel, maar ook de gezondheidszorg is een grote werkgever in onze gemeente. Samen met die ondernemers en zorgpartijen gaan we in gesprek om de veranderende arbeidsmarkt op te pakken. Vanuit Lokaal Belang ondersteunen we nieuwe kansen voor bestaande en nieuwe werkgelegenheid. Dit doen we voor zowel hoger als lager opgeleid personeel. Vanuit een veranderende arbeidsmarkt krijgen startende ondernemers van ons de ruimte om hun bedrijf op te zetten. De gemeente biedt ondersteuning via de bedrijvencontactfunctionaris, die kan helpen bij vragen of noodzakelijke vergunningverlening. 6.3 MIDDENSTAND De winkeliers hebben het in het algemeen niet gemakkelijk. In een aantal kernen zijn er vrijwel geen winkels meer. Dit wordt veroorzaakt doordat consumenten op andere manieren hun producten kopen, zoals via het internet. Studies geven aan dat ook in de toekomst het aantal winkels nog verder zal afnemen. Lokaal Belang gaat met de plaatselijke ondernemers overleggen hoe de gemeente kan helpen om sluiting te voorkomen. We begrijpen dat winkelvoorzieningen zich meer zullen concentreren in de grotere kernen, waarbij parkeren gratis is en blijft. 16 17

WE ZIJN OVER DE WEG, MET OPENBAAR VERVOER, MAAR OOK DIGITAAL GOED BEREIKBAAR 7.2 VERDER MET DE BUURTBUS EN DORPSAUTO We zien dat Arriva buslijnen/haltes anders inzet en minder frequent rijdt. Daarom neemt de Oude IJsselstreek zelf initiatieven om school, werk, sport, cultuur en winkelen bereikbaar te houden met betaalbaar vervoer. Het lokale openbaar vervoer is de afgelopen periode al duidelijk verbetert met het inzetten van buurtbussen. Daarnaast blijft de inzet van de dorpsauto mogelijk. 7EEN GOEDE BEREIKBAARHEID IS VAN ONSCHATBARE WAARDE! Een goede bereikbaarheid is bepalend voor het aantrekkelijk wonen, leven, werken en ondernemen in onze gemeente. Dit geldt niet alleen voor de geografische bereikbaarheid met fiets, auto, spoor en overig openbaar vervoer, maar ook voor de digitale bereikbaarheid via snel internet. Naast de geografische en digitale bereikbaarheid is er ook nog een fysieke toegankelijkheid. Straten, voorzieningen en gebouwen zijn pas toegankelijk als ook mensen met een handicap er gebruik van kunnen maken. Hetzelfde geldt voor de toegankelijkheid van informatie: die leesbaar en begrijpelijk moet zijn voor alle inwoners, maar ook beschikbaar is voor mensen die problemen hebben met zien of met horen. 7.2 DOORTREKKEN A18 / N18 Een belangrijke weg voor de bereikbaarheid van onze gemeente is de A18/N18. Inmiddels is men volop aan het werk om deze weg aan te passen voor de toekomst. Lokaal Belang is nog niet tevreden met de huidige aanpassingen van de N18. Wij willen dat het traject Varsseveld-Enschede wordt aangepast naar een autoweg met twee rijbanen. Hierbij moet er wel rekening gehouden worden met de veiligheid en bereikbaarheid van de inwoners van Westendorp, Varsseveld en Heelweg. 7.2 IS ALLES TOEGANKELIJK VOOR IEDEREEN Lokaal Belang vraagt extra aandacht voor de bewoners met een beperking. Ook zij krijgen een goede toegang tot de openbare ruimte en voorzieningen. Bij de inrichting hiervan moet de gemeente hier nadrukkelijk aandacht aan besteden. SPEERPUNTEN BEREIKBAARHEID 7.1 AANLEG SNEL INTERNET IN DE HELE GEMEENTE De noodzaak van snel internet is in de huidige tijd niet meer weg te denken. De bebouwde kom van enkele woonkernen en enkele industrieterreinen zijn inmiddels ontsloten met glasvezel en er zijn uitvoeringsplannen voor ontsluiting van het buitengebied. Snel internet is van groot is belang om de leefbaarheid en het ondernemersklimaat in onze gemeente te ondersteunen en te waarborgen. De stap om het buitengebied aan te sluiten is een grote stap in de goede richting, maar we zijn er dan nog niet. De gemeente moet er naar blijven streven dat er snel internet beschikbaar komt voor onze hele gemeente. 7.2 DUBBELSPOOR WINTERSWIJK-ARNHEM Om voor jongeren een aantrekkelijke gemeente te blijven is dubbelspoor tussen Winterswijk en Arnhem onmisbaar. Hiermee blijven scholing en werkgelegenheid in de regio voor iedereen bereikbaar waardoor het risico dat jongeren onze gemeente verlaten, minder wordt. Lokaal Belang blijft zich inzetten voor beter, frequenter en sneller openbaar vervoer. 18 19

DE KRACHT VAN DUURZAAM VERANDEREN 8HOE ONZE GEMEENTE ER IN DE TOEKOMST UITZIET, BEPALEN WE VANDAAG! Een goede balans vinden tussen mens, milieu en economie is een uitdagende opdracht voor ons allemaal. Hoe onze gemeente er in de toekomst uitziet, bepalen we vandaag. Wat we nu doen, heeft gevolgen voor later. Duurzaamheid is een breed begrip, maar het betekent dat mens, milieu en economie met elkaar in evenwicht zijn, zodat we de aarde niet uitputten. Kortom: de aarde zo gebruiken dat de toekomstige generaties er ook nog plezier van kunnen hebben. Dit betekent dat we onder andere na moeten denken over de wijze waarop we consumeren, met ons afval omgaan of hoeveel grondstoffen en energie we gebruiken. Lokaal Belang is van mening dat we zuinig met onze leefomgeving moeten omgaan, zodat de inwoners van de toekomst ook in een mooie en leefbare gemeente wonen. Daarom zijn wij voorstander van maatregelen die hieraan een bijdrage leveren. SPEERPUNTEN DUURZAAM VERANDEREN 8.1 GROEN BOUWEN EN ENERGIE BESPAREN Ook de wijze waarop we met renovatie en nieuwbouw omgaan moet veranderen. Wij stimuleren het gebruik van duurzame materialen die lang meegaan en op een milieuvriendelijke wijze zijn geproduceerd; een gezond binnenmilieu door bijvoorbeeld goede ventilatie en verlichting; comfortabele en leefbare gebouwen; duurzaam slopen, waarbij materialen opnieuw worden gebruikt (hergebruik en recycling). 8.2 DUURZAAMHEIDSLENING VOOR INWONERS Een verbouwing vormt een handig moment om energiebesparende maatregelen te nemen in onze woning. Denk bijvoorbeeld aan isolatieglas, spouwmuurisolatie, zonnepanelen en een HR-ketel. Er zijn subsidies voor aanpassingen waarmee u uw huis energiezuiniger maakt. Lokaal Belang is voorstander van een duurzaamheidslening voor inwoners om deze aanpassingen mogelijk te maken. 8.3 DUURZAME BEDRIJVEN Ook voor bedrijven en organisaties is duurzaamheid en een energiezuinige bedrijfsvoering belangrijk. Dat is niet zo vreemd, want maatregelen voor energiebesparing leveren naast positieve effecten voor ons milieu ook substantiële kostenbesparingen op voor het bedrijf. De gemeente moet energiebesparing en duurzaamheid bij bedrijven stimuleren, door b.v bij de inkoop van producten de voorkeur aan te geven aan duurzame en energiezuinig geproduceerde producten. 8.4 AKKOORD VAN GROENLO In het akkoord van Groenlo staat dat de Achterhoek en onze gemeente in 2030 energieneutraal willen zijn. Een van de speerpunten hierbij is het opwekken van duurzame energie en dat deze energie in de Achterhoekse gemeenten wordt opgewekt. Lokaal Belang wil er naar streven dat we in 2030 energieneutraal zijn, maar stapt af van de lijn dat al deze energie ook voor 100% in de Achterhoek moet worden opgewekt. Wij zijn van mening dat dit een samenspel moet zijn van elders ingekochte groene energie, samen met lokale initiatieven die duurzame energie opwekken. Specifiek voor onze gemeente zijn we van mening dat we met de windmolens in Netterden, voldoende hebben bijgedragen aan windenergie. De komende jaren willen wij ons meer richten op andere vormen van duurzame energie, zoals zonne-energie, waterkracht of andere technieken. 8.5 AFVAL Een belangrijke factor voor duurzaamheid is de wijze waarop we omgaan met ons afval. Lokaal Belang ondersteunt het principe de vervuiler betaalt. Binnen het bestaande inzamelingsysteem wordt voortdurend gezocht naar verbeteringen, want door recycling en hergebruik wordt ons huidige afval een grondstof voor nieuwe producten. 8.6 EEN SCHOON MILIEU De Oude IJsselstreek is een schone gemeente en dat willen we graag zo houden. De CO2-uitstoot van de industrie en landbouw is beperkt. In veel oppervlaktewater zien we een toenemende biodiversiteit. Lokaal Belang streeft naar verdere verbetering van het milieu, bijv. door kritisch te kijken naar milieuvergunningen 20 21

ONZE NATUUR, BUITENGEBIED EN OPENBAAR GROEN ZIJN VERFRISSEND 9INVESTEREN IN ONZE MOOIE GROENE GEMEENTE! Onze gemeente heeft een prachtig buitengebied, waar natuur en landbouw van oudsher het landschap hebben bepaald en waar een groot deel van het buitengebied door agrariërs wordt beheerd. We zien wel dat het karakter van het buitengebied verandert en ook andere activiteiten in het kader van recreatie en toerisme steeds vaker in het landschap worden ingepast. Lokaal Belang wil een goede balans in het buitengebied tussen natuur, landbouw, water, landschap, recreatie en toerisme. Zodat onze inwoners en bezoekers van onze gemeente nu, maar ook in de toekomst van ons mooie gebied kunnen genieten en agrariërs blijvend een gezond bedrijf kunnen runnen. Groen in je woonomgeving werkt verfrissend. Groen is goed voor je gezondheid en welbevinden, het draagt bij aan de verbetering van het milieu, stimuleert een veilige leefomgeving en heeft invloed op de waarde van onroerend goed. Wij willen via groenbeleidsplannen er voor zorgen dat er een gevarieerd groenbeplanting in onze gemeente aanwezig is en dat dit goed wordt onderhouden. SPEERPUNTEN GROENE LEEFOMGEVING 9.1 SAMENSPEL EN SAMENGAAN BELANGEN LANDBOUW, ONDERNEMEN, RECREATIE EN TOERISME Naast de aandacht voor de natuurgebieden wordt het belang van het behoud van agrarische, gezonde bedrijven niet geschaad. Het natuur- en landschapsbeheer is onderdeel van de bedrijfsvoering van (landbouw)bedrijven. Er zijn nu eenmaal verschillende belangen tussen boeren, burgers en buitenlui. Lokaal Belang stimuleert gesprekken tussen belanghebbenden om tot een optimaal beheer van het buitengebied te komen waar wonen, ondernemen, landbouw, natuur, recreatie en toerisme samengaan. 9.2 FACILITEREN NIEUWE ONTWIKKELINGEN IN HET BUITENGEBIED De gemeente faciliteert de ontwikkeling van alternatieve bedrijvigheid in het buitengebied zoals een boerderijwinkel, zorgboerderij, kinderopvang en boerencamping. Samen met alle betrokken partijen wordt, gezien alle regelgeving voor agrariërs, steeds weer gezocht naar een werkbare situatie. Belangrijk is hierbij wel dat unieke landschapselementen behouden blijven. 9.3 GROEN MET EEN VLEUGJE COULEUR LOCALE Door zelfbeheer kunt u zelf bepalen hoe een stuk groen er bij ligt. Wachten op onderhoud door de gemeente is niet meer nodig. U heeft zelf directe invloed op de inrichting van het groen in uw woonomgeving. Het groen kan naar eigen inzicht worden onderhouden en wordt zo een beetje meer voor uzelf. Daarnaast is het leuk en gezellig om samen met buurtgenoten groen te onderhouden. Kernen en wijken worden gestimuleerd en gefaciliteerd om een gedeelte van het onderhoud over te nemen. 22 23

10 veel verkeershufterig gedrag? Daarnaast spelen de (sociale)media VEILIG ZIJN EN VEILIG VOELEN IN JE EIGEN WOONOMGEVING ONVEILIGHEID OPLOSSEN IS BETER DAN ER BANG VOOR TE ZIJN! Het zich (on)veilig voelen hangt af van veel factoren. Ervaart iemand overlast door bijvoorbeeld jongeren, drugsgebruikers of luidruchtige buren? Is er criminele overlast door bv. woninginbraken? Is de woonomgeving van onze inwoners op orde, door goede verlichting of woont iemand in een slecht onderhouden buurt? Is er een belangrijke rol en hebben een belangrijke positieve of negatieve invloed op het veiligheidsgevoel van onze inwoners. Voor een veilige gemeente Oude IJsselstreek is de inzet en samenwerking nodig van onze inwoners, maatschappelijke organisaties, politie en overige handhavers en gemeente. SPEERPUNTEN VEILIGHEID Lokaal Belang wil hierbij 3 uitgangspunten hanteren: * Voorkomen van veiligheidsrisico s: wij gaan voor preventie maatregelen die werken, hard aanpakken van daders klinkt leuk, maar het voorkomen van criminaliteit en overlast is veel effectiever. Onveilige plekken in onze gemeente kunnen anders worden ingericht; * Samenwerking: (on)veiligheid wordt veroorzaakt door mensen dus moeten we eerst kiezen voor mensgerichte oplossingen in samenwerking met handhavers, zorgverleners en maatschap pelijke organisaties. Indien dit niet lukt is er geen andere optie dan te kiezen voor een harde aanpak; * Hard aanpakken waar dat nodig is: de gemeente moet invloed hebben op de gemeentelijke prioriteitsstelling van politie en overige handhavers. Waar nodig worden zware middelen ingezet zoals cameratoezicht en gebiedsverboden. 10.1 HANDHAVING INTENSIVEREN Lokaal Belang wil maatregelen die zijn gericht op het intensiveren van de handhaving. Door het de inzet van extra toezichthouders vanuit de gemeente en de samenwerking en gegevensuitwisseling met ander handhavers, wordt er adequaat gereageerd op meldingen vanuit de samenleving. De gemeente moet daarnaast een veel grotere stem hebben in het bepalen van de lokale inzet van de politie. 10.1 CONTINUEREN INZET JOY-TEAM Wij willen ook in de toekomst het JOY-team inzetten bij de bestrijding van overlast door de (hang)jeugd. Het JOY-team is een toezichtteam dat is samengesteld uit jongeren uit onze gemeente die met de jeugd in gesprek gaan. De jongeren in het JOY-team spreken, door hun eigen verleden, de taal van de jeugd op straat. Daardoor zijn zij in staat om een brug te slaan tussen de jongeren en het professionele werkveld. Met het Joy-team hebben we mogelijkheden op de (hang)jeugd op een positieve manier te beïnvloeden en hierdoor een positieve gedragsverandering bij jongeren te realiseren. 10.2 COFFEE SHOPS Een onveilig gevoel ontstaat door drugshandel en drugsgebruik op straat en rondom scholen. We zijn geen voorstander van coffeeshops maar denken wel met één coffeeshop meer controle te houden over de verkoop van softdrugs en hiermee de overlast op straat en in wijken te kunnen beperken. 10.3 VOORKOMEN VAN SOCIALE PROBLEMEN EN BUURTOVERLAST Om overlast in de buurt te voorkomen is het noodzakelijk dat handhavers, onderwijs, gemeente en zorgpartijen nauw samenwerken. Vaak escaleren situaties omdat er aan het eigenlijke probleem, een zorg- of ondersteuningsvraag onvoldoende aandacht wordt gegeven of omdat er niet tijdig wordt ingegrepen. Daarom willen wij dat samenwerkingsafspraken actueel zijn en waar nodig worden aangepast. Waar mogelijk investeert en ondersteunt de gemeente initiatieven die de veiligheid bevorderen en overlast verminderen. Als voorbeeld kan worden genoemd het initiatief streetball Lichtenberg. 10.4 OPLOSSEN ONVEILIGE FYSIEKE SITUATIES Een losliggende stoeptegel, een onveilige kruising, schade en onderhoud aan (zand)wegen, slechte verlichting zijn allemaal zaken die we, om ongelukken te voorkomen, op tijd moeten aanpakken. Het begint met het signaleren en melden van een probleem, want pas dan kun je er ook iets aan doen. Lokaal Belang is van mening dat het aanpakken van onveilige situaties een gedeelde verantwoordelijkheid is van onze inwoners en de gemeente. Inwoners kunnen onveilige situaties telefonisch of via het digitaal meldpunt van de gemeente melden, waarna de gemeente de taak heeft om deze ook op te pakken. Voor onveilige situaties in uw woning willen we het project Mijn thuis blijven inzetten. 24 25

11 OVER ONZE GRENZEN HEENKIJKEN DE WERELD OM ONS HEEN IS GROTER DAN ONZE EIGEN GEMEENTE! Over onze eigen gemeentegrens heen kijken is erg belangrijk, we wonen immers niet op een eiland! Dit zien we ook aan onze inwoners die dagelijks buiten onze gemeentegrens werken, onderwijs volgen, boodschappen doen, sporten of culturele evenementen bezoeken. Daarom is samenwerken met de gemeenten in de Achterhoek en onze Duitse buurgemeenten van groot belang. Als gemeente hebben we een aantal grote opgaven die niet stoppen bij onze gemeentegrens. SPEERPUNTEN OVER GRENZEN HEENKIJKEN Voorbeelden zijn: * de ontwikkeling van economie en werkgelegenheid. * de bereikbaarheid van de Achterhoek en onze gemeente. Op deze, maar ook op andere dossiers die hiervoor in aanmerking komen, moeten we gezamenlijk kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen. Voor alle duidelijkheid: samenwerking is voor Lokaal Belang geen eerste stap naar een nieuwe gemeentelijke herindeling maar hoort bij de basishouding van iedere gemeente. Om de samenwerking beter te coördineren en vorm te geven is het ook noodzakelijk dat we opnieuw kijken naar de rol van de regio Achterhoek en de samenwerkingsverbanden met onze Duitse grensregio. 11.1 SAMENWERKEN MET ANDERE GEMEENTEN OP UITVOERINGSTAKEN Gemeenten werken om allerlei redenen met elkaar samen. Omdat ze gezamenlijke opgaven hebben, is samenwerking tussen gemeenten een belangrijke mogelijkheid om te komen tot verhoging van de kwaliteit van dienstverlening aan burgers en bedrijven en efficiency (lagere kosten voor de samenleving). Daarom is het voor Lokaal Belang een goede zaak wanneer uitvoeringstaken in samenwerking met andere gemeenten worden opgepakt. Hierbij kun je denken aan automatisering, belastingheffing, buitendienst werkzaamheden of Personeel & Organisatie taken. 11.2 SAMENWERKING GEMEENTEN OP HET GEBIED VAN OMGEVINGSWET EN OMGEVINGSVISIE De meeste ruimtelijke plannen spelen op gemeentelijk niveau, maar regionale samenwerking is ook noodzakelijk bij het opstellen van de omgevingswet en omgevingsvisie. Het helpt ook om tegenstellingen langs de gemeentegrenzen te bespreken. Ten aanzien van de leefbaarheid en wat voor soort gemeente we in de toekomst willen zijn, is samenwerking met en betrokkenheid van onderwijs, inwoners en maatschappelijke partijen van groot belang bij het opstellen van de omgevingswet en visie. 11.3 GEZAMENLIJKE AGENDA REGIO, GEMEENTEN, BEDRIJFSLEVEN, ONDERWIJS EN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES Achterhoek 2020 is een samenwerking van ondernemers, onderwijs, maatschappelijke organisaties en overheden. Zij zetten zich in voor een (economisch) sterke Achterhoek met een aantrekkelijke woonomgeving en goede verbindingen, zowel fysiek als digitaal. Lokaal Belang is van mening dat regionale samenwerking moet aansluiten bij de uitgangspunten van de gezamenlijke agenda van onderwijs, ondernemers en overheid (de drie O s). 12 gemeenschapsgeld aan uitgeven. ONZE PORTEMONNEE GELD DAT JE HEBT, KUN JE MAAR ÉÉN KEER UITGEVEN! Bij de gemeente werkt het niet anders dan het huishoudboekje bij ons thuis. Geld dat je hebt kun je maar één keer uitgeven en geld dat je niet hebt kun je niet uitgeven. Dit betekent dat wensen en ambities moeten passen binnen onze financiële mogelijkheden die we hebben en we zorgvuldige keuzes moeten maken waar we ons SPEERPUNTEN HUISHOUDBOEKJE 12.1 WONEN IN DE OUDE IJSSELSTREEK BLIJFT BETAALBAAR? Een belangrijk onderdeel van het wonen is de betaalbaarheid. Lokaal Belang is tegen een ongelimiteerde belastingverhoging. Dit bespaart onze inwoners onaangename en onverwachte kosten en geeft zekerheid over de maximale woonlasten. We kiezen voor een trendmatige verhoging van de OZB en de opbrengsten van de afvalstoffenheffing en rioolrechten mogen niet hoger zijn dan de kosten die we hiervoor maken. Ook voor de leges geldt dat deze kostendekkend zijn en niet hoger mogen zijn dan de kosten die de gemeente voor een product (bv een bouwvergunning) maakt. Uiteraard kunnen we dit alleen doen wanneer de Rijksoverheid bij haar bezuinigingen geen onevenredige en onredelijke financiële kortingen oplegt aan onze gemeente. 12.2 INZET CONTROLLER Om de financiële uitgangspunten en financiële processen structureel te monitoren, te evalueren en bij te sturen is de inzet van een controller onmisbaar. Lokaal Belang wil dat deze, nu tijdelijke functie, structureel in de ambtelijke organisatie wordt opgenomen. 12.3 FINANCIËLE DISCIPLINE We blijven een toekomstige koers varen die moet leiden tot een gezonde financieel beleid en gezonde gemeentefinanciën. Onze belangrijkste uitgangspunten hiervoor zijn: * de begroting is elk jaar en ook meerjarig structureel sluitend; * overschotten gaan terug naar de algemene reserve; * de algemene reserve moet voldoende blijven voor het weerstandsvermogen; * de totale schuldenlast van de gemeente moet geleidelijk dalen; * nieuw beleid is mogelijk als dit past binnen de bestedingsruimte, anders oud beleid inleveren; * efficiency gaat voor lastenverhoging. 11.4 TOEKOMSTIGE STRUCTUUR VAN DE REGIO ACHTERHOEK Bij de regionale samenwerking tussen gemeenten hoort een structuur die bij de Achterhoek past. Hierbij is de regio dienstverlenend en ondersteunend naar de Achterhoekse gemeenten. We moeten de krachten bundelen op dossiers die in de hele Achterhoek spelen zoals economie en bereikbaarheid. Er moeten op deze dossiers belangrijke impulsen worden gegeven aan de lobby richting Den Haag, Brussel en de samenwerking met onze Duitse buurgemeenten. 26 27

BETROKKEN IN DE BUURT Bestuur: Gemeenteraadsfractie: secretariaat@lokaalbelang.info fractiesecretariaat@lokaalbelang.info WWW.LOKAALBELANG.INFO @LokaalBelangOIJ @LokaalBelangOIJ 28