Citation for published version (APA): Hale (III), W. W. (1997). Interpersonal interactions of depressives Groningen: s.n.

Vergelijkbare documenten
CHAPTER 7. Samenvatting

Van 'gastarbeider' tot 'Nederlander' Prins, Karin Simone

University of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk

Citation for published version (APA): Mazzola, P. (2016). Phenylketonuria: From body to brain [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen

University of Groningen. Pieces of the Puzzle Vissia, Eline Margreta

University of Groningen. Up2U Harder, Annemiek T.; Eenshuistra, Annika

University of Groningen. De afkoelingsperiode in faillissement Aa, Maria Josepha van der

Laat maar zitten Janssen, Janine Hubertina Lambertha Joseph

Improving the properties of polymer blends by reactive compounding van der Wal, Douwe Jurjen

University of Groningen

University of Groningen

De betrouwbaarheid van kleinschalige methoden voor waterzuivering Kaaij, Rachel van der

University of Groningen. Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert

Citation for published version (APA): Crane, L. M. A. (2011). Intraoperative fluorescence imaging in cancer Groningen: s.n.

University of Groningen

Citation for published version (APA): Verbakel, N. J. (2007). Het Chronische Vermoeidheidssyndroom, Fibromyalgie & Reuma.

Mensen met een verstandelijke handicap en sexueel misbruik Kooij, D.G.

University of Groningen. Hulp op maat voor leerlingen met leerproblemen in het vmbo Mombarg, Remo

Dynamics of inner ear pressure change with emphasis on the cochlear aqueduct Laurens-Thalen, Elisabeth Othilde

Neuroanatomical changes in patients with loss of visual function Prins, Doety

University of Groningen. Eerste Hulp vaker ter plaatse Verhage, Vera

University of Groningen. Inferior or superior Carmona Rodriguez, Carmen

Draagvlak migratiebeleid Postmes, Thomas; Gordijn, Ernestine; Kuppens, T.; Gootjes, Frank; Albada, Katja

University of Groningen. Living with Rheumatoid Arthritis Benka, Jozef

University of Groningen. De besmettelijkheid van de ftisis Groenhuis, Dirk Johan Jacob

Zorgen rondom IVF Boekaar, J.; Riemersma, M.

Improving metabolic control in NIDDM patients referred for insulin therapy Goddijn, Patricia Petra Maria

Citation for published version (APA): Kallenberg, C. (1982). Systemic autoimmune disease and Raynaud's phenomonen. Groningen: [S.n.].

Intrapersonal factors, social context and health-related behavior in adolescence Veselska, Zuzana

Citation for published version (APA): Veeze, P. (1968). Rationale and methods of early detection in lung cancer. [S.n.].

Quantitative STIR MRI as prognostic imaging biomarker for nerve regeneration Viddeleer, Alain

University of Groningen. Zorgvermijding en zorgverlamming Schout, Hendrik Gerrit

Citation for published version (APA): Holwerda, A. (2013). Work outcome in young adults with disabilities Groningen: s.n.

Bouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor

Multiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus

Hypothalamus, pituitary and thyroid. The control system of thyroid hormone production. Sluiter, Wim J.

Electric double layer interactions in bacterial adhesion and detachment Poortinga, Albert Thijs

Interactie als gereedschap Koole, Tom

Citation for published version (APA): Hoekstra, H. J. (1982). Fractures of the proximal femur in children and adolescents [S.n.]

Schoolsucces van Friese leerlingen in het voortgezet onderwijs de Boer, Hester

Procesevaluatie van het Navigator project Jager, John Mike

Citation for published version (APA): Scheepstra, A. J. M. (1998). Leerlingen met Downs syndroom in de basisschool Groningen: s.n.

University of Groningen. Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea

The importance of tactical skills in talent development Kannekens, Rianne

Citation for published version (APA): Weide, M. G. (1995). Effectief basisonderwijs voor allochtone leerlingen Groningen: s.n.

Multiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus

University of Groningen. Positron emission tomography in urologic oncology Jong, Igle Jan de

Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der

University of Groningen

The etiology of functional somatic symptoms in adolescents Janssens, Karin

Determinants of disability and functional capacity in patients with chronic low back pain Schiphorst Preuper, Henrica

Molecular aspects of HNPCC and identification of mutation carriers Niessen, Renee

Exploiting natural and induced genetic variation to study hematopoiesis Gerrits, Alice

Citation for published version (APA): Roodenburg, J. L. N. (1985). CO2-laserchirurgie van leukoplakie van het mondslijmvlies. [S.l.]: [S.n.].

Today's talented youth field hockey players, the stars of tomorrow? Gemser, Marije

University of Groningen. Symptom network models in depression research van Borkulo, Claudia

University of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje

Uw mening over gaswinning uit het Groningen-gasveld: Onderzoeksresultaten fase 2 Hoekstra, Elisabeth; Perlaviciute, Goda; Steg, Emmalina

Cryosurgery in cervical intraepithelial neoplasia. A morphometric study Boonstra, Hendrik

Citation for published version (APA): Egberink, I. J-A. L. (2010). Applications of item response theory to non-cognitive data Groningen: s.n.

The diversity puzzle Mäs, Michael

Man of vrouw? Een onderzoek naar sekseverschillen in reacties op chronische aandoeningen Roeke, M.

University of Groningen. BNP and NT-proBNP in heart failure Hogenhuis, Jochem

Citation for published version (APA): Faber, A. (2006). Stimulant treatment in children: A Dutch perspective s.n.

University of Groningen. Enabling knowledge sharing Smit - Bakker, Marloes

University of Groningen. Recovery from mild traumatic brain injury Scheenen, Myrthe

Helping infants and toddlers in Foster family care van Andel, Hans

Citation for published version (APA): Sarkova, M. (2010). Psychological well-being and self-esteem in Slovak adolescents. Groningen: s.n.

Citation for published version (APA): Tijdschrift voor Genderstudies (2018). Jaarrekening Stichting Tijdschrift voor Vrouwenstudies.

The development of stable influenza vaccine powder formulations for new needle-free dosage forms Amorij, Jean-Pierre

University of Groningen. The clinical learning environment Hell, Elisabeth Aaltje van

University of Groningen. Safe and Sound van den Bosch, Kirsten Anna-Marie

University of Groningen. Electron Holography of Nanoparticles Keimpema, Koenraad

University of Groningen. Symptoms of Distress and Imbalance in Children Nijboer, J.M.

Opvoeding op school en in het gezin. Onderzoek naar de samenhang tussen opvoeding en de houding van jongeren ten opzichte van sociale grenzen

University of Groningen. Resultaat van pleegzorgplaatsingen Oijen, Simon van

The infant motor profile Heineman, Kirsten Roselien

Voorbereiding pilot studie Power for Teens voor tieners met overgewicht en angstige en depressieve klachten.

University of Groningen. Similar but different Joustra, Monica Laura

University of Groningen. Who cares? Kamstra, Aafke

Coronary heart disease from a psychosocial perspective Skodova, Zuzana

Citation for published version (APA): Droogh, J. (2014). Interhospital transport of the critically ill patient: Focus on the journey [S.l.]: [S.n.

Verbindingskracht & combinatievermogen de Vries ev Delies, Jantina Jantje

Infrastructure investment in Indonesia Mustajab, M.

University of Groningen. Risk factors for injury in talented soccer and tennis players van der Sluis, Alien

Citation for published version (APA): Hendriks, H. G. D. (2004). Transfusion requirements in orthotopic liver transplantation Groningen: s.n.

Citation for published version (APA): Scheepstra, A. J. M. (1998). Leerlingen met Downs syndroom in de basisschool Groningen: s.n.

University of Groningen. Two-stage dental implants inserted in a one-stage procedure Heijdenrijk, Kees

Citation for published version (APA): Oldenziel, W. H. (2006). Application of a glutamate microsensor to brain tissue. s.n.

University of Groningen. On physical functioning after pediatric burns Disseldorp, Laurien Maria

University of Groningen. Dwaallichten, struikeltochten, tolwegen en zangsporen Roodbol, Pieternella

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

University of Groningen. The impact of political factors on drivers of economic growth Klomp, Johannes Gerardus

University of Groningen. Mental health from a life-course perspective Veldman, Karin

University of Groningen. Re-integratie volgens plan Faber, Karin Andrea

De primaire frozen shoulder Stenvers, Jan Derek

Citation for published version (APA): Mol, P. G. M. (2005). The quest for optimal antimicrobial therapy s.n.

University of Groningen

Transcriptie:

University of Groningen Interpersonal interactions of depressives Hale (III), William Wallace IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 1997 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Hale (III), W. W. (1997). Interpersonal interactions of depressives Groningen: s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 10-12-2018

CHAPTER 7 Samenvatting

Samenvatting (Summary in Dutch) De interacties die depressieve patiënten hebben met anderen, in het algemeen, en de interacties van depressieve patiënten met hun partner, in het bijzonder, worden vaak gekenmerkt door een negatieve en afwijzende houding. Gedragsonderzoek op het gebied van interpersoonlijke interacties zou meer inzicht in de achtergrond van het ontstaan en het beloop van een depressie kunnen geven. Het doel van dit proefschrift is om hier een bijdrage aan te leveren. In hoofdstuk 1 wordt beknopt het klinisch beeld van depressie, volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV) geschetst. Aan de orde komen onder andere; het meten van ernst van een depressie en hoe vaak depressie in de algemene bevolking voorkomt. Tevens worden enkele psychosociale risico factoren van depressie, zoals het hebben van negatieve interpersoonlijke interacties, kort vermeld. Uit onderzoek is gebleken dat depressieven, in het algemeen, weinig sociale steun krijgen en vaak interpersoonlijke problemen ondervinden, waaronder problemen in de huwelijkssfeer. Ook is gevonden dat depressieven geneigd zijn om hun interacties met anderen als negatief te beoordelen, hetgeen een bijdrage levert aan de problematiek van hun interpersoonlijke interacties. In zijn interpersoonlijke theorie van depressie stelt James Coyne voor dat interacties van depressieven met anderen beschreven kunnen worden als een vicieuze cirkel. Coyne veronderstelt dat een depressief persoon depressief gedrag vertoont om betrokkenheid van een ander uit te lokken. In eerste instantie wordt betrokkenheid verkregen maar gaat deze vaak met onderliggende afwijzing gepaard. Na het opmerken van deze afwijzing gaat de depressieve persoon, in respons, meer depressief gedrag vertonen om meer betrokkenheid uit te lokken. Dit lokt echter nog meer afwijzing uit en dit proces gaat door als in een neerwaartse spiraal totdat de ander uit de interactie stapt. Onderzoek naar observeerbaar gedrag van depressieve patiënten in een diagnostisch interview met een dokter heeft laten zien dat gedrag dat betrokkenheid weergeeft voorspellend is voor het beloop van depressie. Er is echter weinig onderzoek gedaan naar de relatie tussen het depressie en observeerbaar gedrag van herstelde depressieve patiënten in interactie met anderen. Ook is er weinig onderzoek verricht naar de interacties van depressieve patiënten met hun partners in vergelijking Page 94

met interacties met vreemden. De vier onderzoeksverslagen in dit proefschrift zijn erop gericht meer inzicht te geven in deze onderbelichte gebieden. Hoofdstuk 2 beschrijft onderzoek naar het observeerbaar gedrag dat vertoond wordt tijdens een interactie van herstelde depressieve patiënten met interviewers aan het eind van de opname. In het bijzonder is aandacht besteed aan de verschillen in het gedrag van patiënten die later terugvielen in een depressie met het gedrag van patiënten die hersteld bleven. Gevonden is dat patiënten die terugvielen in een depressie bij ontslag meer gedrag vertonen dat betrokkenheid weergeeft. Dit is in overeenkomst met de resultaten van vergelijkbaar onderzoek naar beloop van depressie. Tevens is gevonden dat gedrag van de interviewer niet voorspellend is voor terugval in depressie, in tegenstelling tot wat andere studies hebben laten zien. Een mogelijke verklaring voor dit verschil kan gevonden worden in verschillen in onderzoeksdesigns. Zo heeft de interviewer in dit onderzoeksdesign geen relatie met de behandeling van de patiënt met wie hij spreekt en worden interviews op een ander moment afgenomen. Hoofdstuk 3 beschrijft onderzoek naar observeerbaar gedrag van depressieve patiënten tijdens een interactie met hun partner en tijdens een vergelijkbare interactie met een gezonde controle persoon van dezelfde leeftijd en geslacht als de partner. In deze studie is gevonden dat patiënten en controle personen meer betrokkenheid vertonen tegenover elkaar dan patiënten en hun partners tegenover elkaar. Betrokkenheid van zowel patiënt, als partner, als controle persoon bleken in deze studie niet voorspellend voor het verdere beloop van de depressie. Dit is minder goed te begrijpen, gezien de resultaten van andere studies waarin betrokkenheid wel een rol bleek te spelen. Mogelijk zijn hier verschillen in context verantwoordelijk. De gesprekken tussen patiënten en hun partners en controle personen betroffen niet de ziekte zoals in diagnostische interviews, maar hun onderwerpen. Bovendien zijn de partners en de controle personen niet betrokken bij de behandeling en vervullen zij dus een geheel andere rol dan een interviewer die er wel bij betrokken is. De bevindingen van deze studie zijn begrijpelijk in het kader van de eerder genoemde theorie van Coyne. In deze studie wordt gepostuleerd dat observeerbaar gedrag tijdens de interactie van een patiënt met een control persoon (het vertonen van veel betrokkenheid) representatief is voor de eerste fase van een depressogeen proces en dat observeerbaar gedrag tijdens interactie van een patiënt met zijn/haar partner Page 95

(het vertonen van weinig betrokkenheid) representatief is voor een latere fase van een depressogeen proces. Hoofdstuk 4 van dit proefschrift is gewijd aan een studie naar de beoordeling van gelaatsexpressies op een aantal emoties door depressieve patiënten, hun partners en controle personen. Eerder onderzoek naar de beoordeling van gelaatsexpressies heeft inzicht gegeven in interpersoonlijke interactie-strategieën van mensen. Onderzoek naar beoordeling van gelaatsexpressie door depressieve patiënten geeft echter verschillende resultaten. Sommige studies hebben gevonden dat depressieven de neiging hebben gelaatsexpressies meer negatief te beoordelen en dat dit een bijdrage levert aan de lagere kwaliteit van hun interpersoonlijke interacties. In gelijksoortig onderzoek is dit niet altijd bevestigd. Vanuit een andere invalshoek vinden anderen dat niet een meer negatieve beoordeling door depressieven maar veeleer een meer positieve beoordeling door gezonde mensen de oorzaak is van de gevonden verschillen in beoordeling van gelaatsexpressies. Ook hier geldt dat dat niet altijd kon worden bevestigd. In onze studie (hoofdstuk 4) is gevonden dat depressieve patiënten en hun partners gelaatsexpressies minder positief beoordelen in vergelijking met controle personen. Beoordeling van patiënten en partners verschilde niet. Mogelijk ontwikkelen partners van depressieve patiënten op den duur een minder positieve beoordeling. In hoofdstuk 5 van dit proefschrift zijn specifieke interpersoonlijke interacties van een depressieve patiënt en zijn/haar partner ( patiënt-echtpaar ) in vergelijking met die van een controle-echtpaar onderzocht. Hierbij is gebruik gemaakt van de LEE (Level of Expressed Emotion). De LEE is een vragenlijst die de perceptie van Expressed Emotion (EE) meet, waarbij EE staat voor de mate van overbetrokkenheid, kritiek en vijandigheid binnen een relatie. In deze studie blijkt EE voorspellend te zijn voor het beloop van het herstel van de depressieve patiënt. Er werden verschillen gevonden in EE bij patiënt-echtparen en controle-echtparen. Controles die meer neigen tot somber zijn en afwijzend zijn ondervinden meer EE bij hun partners, terwijl in het geval van de patiënt-echtparen, niet de somberheid, maar meer de mate van betrokkenheid zoals die met LEE werd vastgesteld een rol speelt bij het ondervinden van EE. Alleen de patiënten die weinig LEE betrokkenheid zoeken ondervinden meer EE bij hun partners. Redenerend vanuit de interpersoonlijke theorie van depressie bevinden de controle-echtparen, waarvan een van beide geneigd is tot somberheid, zich in een beginfase van een depressogeen proces. EE is hier gerelateerd aan de mate Page 96

van depressie. Bij de patiënt-echtparen die zich in een latere fase van het depressogene proces bevinden, is de EE gerelateerd aan de mate van LEE betrokkenheid. In het slotstuk van dit proefschrift, hoofdstuk 6, worden in het kort de hoofdstukken 2 tot en met 5 samengevat. Verder wordt in dit hoofdstuk aandacht besteed aan de integratie van de bevindingen uit de vier gemelde studies en de rol van betrokkenheid in deze studies. Ook komen ideeën over toekomstig onderzoek waarin toetsing van integratie kan plaatsvinden aan de orde. Page 97

CURRICULUM VITAE William Wallace Hale III was born on January 9, 1966 in Ridgewood, New Jersey and moved subsequently to Wellesley, Massachusetts. After graduating from the Buckingham, Browne and Nichols preparatory school (Cambridge, Massachusetts), he attended the Boston University School of Public Communications for his freshman year. In his sophomore year, he participated in the University of Utrecht s exchange program and during this year wrote a paper on the Dutch television broadcasting system. Following the exchange program year, he worked as a press and public relations officer for Europa Television (Hilversum, The Netherlands) for a year before returning to university. At the University of Amsterdam he received his candidate s degree in psychology in 1988. In 1993 he received his M.A. in clinical psychology from the University Utrecht, specializing in depression and victimology. During his study he received training in psychodiagnostics and research from the department of Psychodiagnostics of the Academic Hospital of the University of Amsterdam. In the fall of 1993 he began work on his dissertation at the department of Biological Psychiatry of the Academic Hospital Groningen. Additionally, he is presently in the process of receiving practical and theoretic training in cognitive behavioral therapy. Page 97