GEMEENTE INGELMUNSTER ACTUALISATIE BELEIDSVISIE WONEN 2014 2019 ONTWERP 1. Uitgangspunten Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 3: Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd. Decreet Vlaamse Wooncode, artikel 28: De gemeente is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak, waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving.( ) De Vlaamse regering kan ( ) de gemeentelijke en intergemeentelijke werking met het oog op het realiseren van de opdrachten (van de gemeente) en het verbeteren van de dienstverlening aan woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden subsidiëren. 2. Korte situering Hierna volgt een schematisch overzicht van de meest relevante cijfergegevens en het huidige beleid m.b.t. de volgende aspecten van het lokaal woonbeleid: - Klantgerichte dienstverlening - Kwaliteitsbeleid - Grond- en pandenbeleid - De gemeente als regisseur van het woonbeleid. Dit overzicht wordt voorafgegaan door de belangrijkste demografische cijfergegevens. Op basis hiervan wordt per onderdeel een overzicht gegeven van de beleidsaccenten voor de komende legislatuur. Logischerwijze worden ook heel wat beleidsinitiatieven op dezelfde lijn verder gezet als in de vorige legislatuur. 3. Demografische gegevens Aantal inwoners Totaal 2013 Groei-index 2002-2013 Ingelmunster 10.897 102,36 Arro Roes-Tielt 240.000 104,80 Prov W-VL 1.176.995 103,95 1
Als we de evolutie van het bevolkingsaantal bekijken tussen 2002 en 2013, kunnen we spreken van een lichte stijging van het aantal inwoners in Ingelmunster met 2,4%. Er is vooral vanaf 2011 een grote stijging te zien van het bevolkingsaantal. Aantal huishoudens Totaal 2013 Groei-index 2002-2013 Ingelmunster 4.414 106,59 Arro Roes-Tielt 98.573 110,54 Prov W-VL 506.989 109,61 Het aantal huishoudens is in Ingelmunster toegenomen met 6,6%. Dit is een minder sterke groei dan het arrondissementeel en provinciaal gemiddelde (resp. +10,5% en +9,6%). Logischerwijze is de gemiddelde gezinsgrootte dan ook iets groter dan het gemiddelde in het arrondissement en provincie. # 2013 Gemiddelde Alleenstaand Gezin met Eenoudergezin gezinsgrootte kinderen Ingelmunster 2,47 1.126 1.211 126 Arro Roes-Tielt 2,43 26.793 26.885 2.653 Prov W-VL 2,32 158.013 123.652 14.542 2
% 2013 Alleenstaand Gezin met Eenoudergezin kinderen Ingelmunster 25,51 27,44 10,40 Arro Roes-Tielt 27,18 27,27 9,87 Prov W-VL 31,17 24,39 11,76 In Ingelmunster is een vierde van de huishoudens een eenpersoonshuishouden. Dit is een lager percentage dan in het arrondissement R-T en in de provincie. De laatste indicator in de tabel is het aandeel eenoudergezinnen, berekend ten opzichte van de gezinnen met kinderen. In Ingelmunster is 10,4% van de gezinnen met kinderen een eenoudergezin. Leeftijdsopbouw # 2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ingelmunster 2.055 2.240 3.787 2.146 669 Arro Roes-Tielt 46.957 49.893 82.535 46.220 14.395 Prov W-VL 214.979 233.890 401.279 251.524 75.323 % 2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ingelmunster 18,86 20,56 34,75 19,69 6,14 Arro Roes-Tielt 19,57 20,79 34,39 19,26 6,00 Prov W-VL 18,27 19,87 34,09 21,37 6,40 De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende leeftijdscategorieën. 2002-2013 0-17 jaar 18-34 jaar 35-59 jaar 60-79 jaar 80+ Ingelmunster 95,09 93,06 106,65 104,02 144,18 Arro Roes-Tielt 98,45 97,49 106,63 105,27 163,13 Prov W-VL 94,17 97,32 102,70 111,18 161,41 De jongste leeftijdscategorieën zowel minderjarigen als jongvolwassenen hebben de voorbije 10 jaar een afname gekend, terwijl de andere leeftijdscategorieën een toename gekend hebben. Inwoners naar nationaliteit 2013 Belg Niet-Belg # % # % Ingelmunster 10.432 95,73 465 4,27 Arro Roes-Tielt 232.207 96,75 7.793 3,25 Prov W-VL 1.130.661 96,06 46.334 3,94 3
Het aandeel niet-belgen is de laatste 10 jaar vrij fors toegenomen. Voor Ingelmunster bedroeg het aandeel in 2002 nog 0,8%, terwijl dat in 2013 al tot 4,3% opgelopen is. Deze toename is iets groter dan het gemiddelde in het arrondissement en in de provincie. Wachtregister 2013 Wachtregister # % Ingelmunster 87 0,80 Arro Roes-Tielt 1.107 0,46 Prov W-VL 4.600 0,39 4. Klantgerichte dienstverlening 4.1. Aanbod Info en advies over wonen: - Centraal punt (Woonwinkelloket inzet woonconsulenten) voor info en advies voor alle (toekomstige) inwoners over diverse vragen m.b.t. wonen - 2 zitdagen (maandag 9u 12u en woensdag 9u 12u) + volgens afspraak - Voor vragen over huren: Basisinfo voor huurders én verhuurders (loketmedewerkers krijgen vorming van de Huurdersbond) Complexe dossiers en belangenverdediging: doorverwijzing naar Huurdersbond, Algemeen Eigenaarssyndicaat of advocatuur. Zitdagen Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE groene leningen): - Basisinfo via Woonwinkelloket - Afspraken voor contact met FRGE via Woonwinkel (zitdag 1x per maand in Izegem) Begeleiding op maat op het vlak van wonen (sociaal en technisch): - Van hulp voor invullen premie-aanvragen tot intensieve begeleiding bij complexe probleemsituaties inzake wonen (m.i.v. crisisopvang cfr. infra). - Via woonwinkelloket bijzondere aandacht voor zgn. prioritaire doelgroepen (= bewoners die minder zelfredzaam zijn, of die in een complexe probleemsituatie m.b.t. wonen verzeild zijn geraakt) - Via inschakelen diverse medewerkers HRI, ngl. specifieke vraag - Via wisselwerking tussen woonconsulenten en thuiszorgcoördinator - Samenwerking met OCMW, en welzijnsdiensten: 4
Vnl. voor complexe begeleidingsdossiers: maandelijks overleg tussen woonwinkelmedewerker en sociale dienst OCMW + tussendoor veel contacten per telefoon of mail voor opvolging concrete dossiers en afstemming acties. Duidelijke taakverdeling tussen woonwinkel en OCMW. Idem met medewerkers woonzorgproject (afstemming en taakverdeling). Actieve doorverwijzing naar welzijnsdiensten voor gespecialiseerde dienstverlening. Sensibiliseringsacties: - Actief gebruik van communicatiekanalen gemeente (infokrant, website, verspreiding van folders,.) voor bekendmaking woonwinkelwerking + bekendmaking diverse beleidsmaatregelen. - Organisatie van diverse vormings- en infomomenten. - Specifieke bekendmakingsacties via het woonzorgproject (o.m. ook promotie SVK, specifieke aspecten m.b.t. energie, cfr. hierna) Energie - Begeleiding bij invullen V-test: via milieudienst werken op afspraak. Het OCMW vervult hier ook een rol in, specifiek naar hun cliënten toe. - Groepsaankopen: Via milieudienst samenwerking met OCMW voor bijzondere doelgroep Inspelen op de initiatieven van de provincie 4.2. Relevante cijfergegevens Overzicht klanten - Ingelmunster 2010 2011 2012 Aantal klanten 231 218 244 Aantal klantencontacten 824 908 546 Aantal klanten prioritaire doelgroep 70 54 92 Aantal klantencontacten prioritaire doelgroep 352 284 244 Overzicht typevragen - Ingelmunster 2010 2011 2012 premies 509 497 306 huren 174 117 125 energie 8 7 11 kwaliteit 20 38 40 crisisopvang 17 31 37 levenslang wonen 1 8 7 Aantal FRGE-leningen: Sinds de opstart in mei 2011 werden er voor de gemeente Ingelmunster 27 FRGEleningen afgesloten. Hiervan behoorden er 8 tot de bijzondere doelgroep. Vergelijking met de andere gemeenten: # FRGEleningen Bijzondere doelgroep Izegem 41 12 Ingelmunster 27 8 Ledegem 15 2 Oostrozebeke 6 0 Wielsbeke 5 0 Bijzondere doelgroep = personen met een laag inkomen, een invaliditeitsuitkering of een inkomensgarantie voor ouderen, personen in schuldbemiddeling of in OCMW-begeleiding 5
Advies en begeleiding op maat Ingelmunster 2010 2011 2012 Sociaal advies 123 419 377 Technisch advies 39 52 56 Intensieve begeleidingsdossiers 23 12 11 4.3. Beleidsaccenten 2014 2019 Verder zetten van: de klantgerichte dienstverlening zoals die reeds uitgebouwd is, met het oog op het verstrekken van basisinformatie inzake wonen via Woonwinkelloket het aanbieden van technisch advies op het vlak van wonen (vnl. aandacht voor kwaliteitsnormen) het aanbieden van sociaal advies en (intensieve) begeleiding op maat op het vlak van wonen aan mensen in een kwetsbare woonsituatie groepsaankopen om mensen te ondersteunen de beste keuzes te maken; dit organiseren we niet zelf, we spelen in op bestaande initiatieven initiatieven met het oog op permanente sensibilisering inzake wonen (o.m. informatiesessie voor verhuurders: zij zijn vaak niet op de hoogte van de mogelijkheden van het SVK en van sociale dakisolatie en andere steunmaatregelen om de woning energiezuinig te maken) Bijzondere accenten in deze legislatuur: Verdere digitalisering van de diensten van de woonwinkel Bij aanpassing van de gemeentelijke website zal werk gemaakt worden van duidelijker verwijzing naar de Woonwinkel en de informatie over de premies in het bijzonder, alsook van een betere afstemming met de HRIwebsite. Tevens zullen de mogelijkheden onderzocht worden voor online aanvragen voor gemeentelijke premies, ter aanvulling van de informatie die aan het loket verschaft wordt. Ondersteuning van (sociale) huurders met het oog op een meer verantwoord energieverbruik. Steeds meer gezinnen worden geconfronteerd met hoge energiefacturen, met extra betalingsmoeilijkheden en toenemende armoede als gevolg. Er zijn verschillende redenen die dit probleem veroorzaken: prijsstijgingen energie, te weinig aandacht voor een energiezuinige manier van leven, de woning beschikt niet over energiezuinige toestellen, kleine of grote gebreken aan de woning waardoor het moeilijker is om de woning energiezuinig te houden. Bedoeling is dat een energiewerker samen met de bewoner(s) bekijkt waar de knelpunten zitten, een soort actieplan opstelt om die knelpunten aan te pakken en de concrete uitvoering ervan opvolgt. Dit kan verschillende zaken inhouden: opvolgen energiescan, tips geven om zuiniger om te gaan met energieverbruik, kleine of grotere ingrepen in de woning (eventueel in afspraak met de eigenaar),. Prioriteit zal gaan naar bewoners op de private en sociale huurmarkt. Om dit te realiseren zal een beroep gedaan worden op financiële steun van de provincie (via het provinciaal impulsreglement). 6
5. Kwaliteitsbeleid 5.1. Relevante cijfergegevens Uitrustingsniveau van de woningen (% - SSP) % Gebouwen met een garage, parking of overdekte staanplaats Gebouwen met centrale verwarming of airconditioning Gebouwen met minstens 1 badkamer Ingelmunster 78,66 57,81 80,68 Arro Roes-Tielt 77,36 63,02 82,87 Prov W-VL 72,19 64,02 83,77 Ongeschikt- en onbewoonbaarheid 2010 2011 2012 Aantal woningonderzoeken Ingelmunster 11 6 7 Aantal besluiten OO Ingelmunster 1 3 1 Aantal OO-woningen op inventaris Ingelmunster 13 12 4 Verwaarlozing 2010 2011 2012 Aantal geïnventariseerde woningen Ingelmunster 6 7 7 Andere gegevens: inschakeling wooninspectie: 1 x in 2011. 5.2. Maatregelen Stimulerende maatregelen: - Gemeentelijke verbeteringspremie: Voor eigenaars-bewoners, inkomen max. 30.000 + 1.000 pp. ten laste Volgens categorieënsysteem (8 categorieën) bonus voor uitvoering van alle in aanmerking komende categorieën Premie: 500 per categorie Verbeteringspremie Ingelmunster 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 30 26 26 Aantal toekenningen 23 16 22 Totaal toegekende premiebedragen 16.363,93 16.021,58 20.029,48 - Vlaamse premies: Verbeterings- aan aanpassingspremie (VAP cijfers 2012): 46 aanvragen 34 toekenningen Renovatiepremie (cijfers 2012): 34 aanvragen 30 toekenningen 7
Energie: - Gemeentelijke energiepremies: Ingelmunster 2008 2009 2010 2011 2012 2013 (tot juni) zonneboiler 6 2 6 3 9 25 zonnepanelen 6 38 77 warmtepomp 2 5 4 dakisolatie 120 153 47 Totaal 12 40 83 125 167 76 - Vlaamse energiepremies: uitbetaalde premies Eandis (cijfers 2012): Dakisolatie: 103 Muurisolatie: 13 Vloerisolatie: 18 Hoogrend. glas: 69 E-peil: 4 Warmtepomp: 1 Zonneboiler: 48 Sociale dakisolatie: 11 - Planadvies Duurzaam bouwen: Aantal (info ZonneWinDT): 3 Aantal tussenkomsten gemeente (10 ): 3 Normerende maatregelen: - Uitreiken conformiteitsattesten: 2 attesten afgeleverd (SVK-woningen) - Stedenbouwkundige verordening: Kwaliteits- en oppervlaktenormen voor: het opsplitsen van een bestaand gebouw met oog op gedeeltelijke of volledige bewoning het samenvoegen van meerdere woningen tot appartementen het wijzigen van het aantal woongelegenheden in een bestaand gebouw nieuwbouw van appartementen - Screening SVK-woningen: Onderzoek naar de conformiteit van particuliere woningen vooraleer ze in huur genomen worden door het SVK Uitvoering door HRI op basis van afsprakenkader met gemeente en met Vlaamse overheid. Sanctionerende maatregelen: - Procedure ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring + gemeentelijk heffingsreglement voor ongeschikt- en onbewoonbaar verklaarde woningen. - Procedure voor opname van verwaarloosde woningen op gemeentelijke inventaris + gemeentelijk heffingsreglement voor verwaarloosde woningen 8
5.3. Beleidsaccenten 2014 2019 Verder zetten van: stimulerende, normerende en sanctionerende maatregelen met het oog op verbetering van de woningkwaliteit Stimulerend: via gemeentelijke premies (zie hierna onder bijzonder accent in deze legislatuur ) Normerend: via toepassing algemene Vlaamse kwaliteitsnormen en via specifieke normen voor meergezinswoningen opgenomen in de bestaande stedenbouwkundige verordening Sanctionerend: via inventarisatie en heffing voor verwaarloosde, ongeschikte- en onbewoonbaar verklaarde woningen Renovatie en onderhoud van woningen t.b.v. het Sociaal Verhuurkantoor Bijzondere accenten in deze legislatuur: Energiezuinige investeringen stimuleren via premiestelsel bijsturing huidig premiestelsel: Ingelmunster voorzag tot nu toe een verbeteringspremie en energiepremies als aanvulling op de toelagen die door Eandis verstrekt worden. Een grondige bijsturing van het premiebeleid drong zich op. De gemeente wil met een vernieuwd premiebeleid een aantal belangrijke accenten leggen: Optrekken van de inkomensgrenzen voor de verbeteringspremie, opdat meer inwoners van Ingelmunster op deze premie zouden een beroep kunnen doen Voorzien van een premie voor eigenaars-verhuurders om op die manier conforme en betaalbare huurwoningen te realiseren. Dit moet er toe bijdragen dat het aantal huurwoningen in Ingelmunster op peil kan gehouden worden en vooral ook kwalitatief versterkt worden.. Gerichter inzetten op het ondersteunen van energiezuinige investeringen. De bestaande gemeentelijke energiepremies worden vervangen door het ondersteunen van energiezuinige investeringen in de verbeteringspremie voor eigenaars-bewoners en in de nieuwe premie voor eigenaars-verhuurders. (de nieuwe reglementen werden inmiddels goedgekeurd door de gemeenteraad in voege sinds 1/1/2014) - Planadvies ZonneWinDT: werken aan betere bekendmaking De gemeente heeft al meerdere jaren een samenwerking met de vzw ZonneWinDT. Deze organisatie verstrekt aan bewoners van de gemeente grondige (plan)adviezen inzake energiezuinige investeringen aan de woning. De gemeente voorzag een kleine tussenkomst. Tot nu toe werd echter zeer weinig gebruik gemaakt van deze dienstverlening. De mogelijkheid om een beroep te doen op een advies van ZonneWinDT zal breder bekend gemaakt worden, o.m. via de gemeentelijke website. Tevens zal een verhoging van de gemeentelijke tussenkomst voorzien worden. - Strikte opvolging van niet-conforme woningen en minderwaardige woonsituaties Korte toelichtinng: De huidige normerende en sanctionerende maatregelen blijven behouden. We zien streng toe op verwaarlozing (VW) en ongeschikte of onbewoonbare woningen (OO), ook de wooninspectie houden we als instrument achter de hand. Panden die opgesplitst worden in meergezinswoningen zullen pas kunnen verhuurd worden als ze over een conformiteitsattest beschikken. Hiervoor zal een gemeentelijk reglement opgesteld worden. Er wordt werk gemaakt van een nieuw overlegorgaan tussen de dienst bevolking, dienst stedenbouw, huisvestingsdienst, OCMW, politie (wijkagent) en brandweer, inzonderheid voor optreden bij problematische woonsituaties, die o.m. kunnen voorkomen bij opsplitsing van een pand in meerdere woongelegenheden, bij huisvesting van seizoenarbeiders,. Het bewaken en opwaarderen van de woonomgeving i.f.v. een optimale woon- en leefkwaliteit Niet alleen de kwaliteit van de woning zelf speelt een rol, de kwaliteit van het wonen hangt ook nauw samen met ruimtelijke ordening. Er moet voldoende ruimte zijn om te ontspannen in de buurt van woningen. De industrie mag geen storende impact hebben op de woonkwaliteit. Alles op zijn juiste plaats. Bij nieuwe verkavelingen wordt er niet meer gebouwd in gebieden die een negatieve watertoets opleveren. 9
6. Grond- en pandenbeleid 6.1. Algemeen 6.1.1. Relevante cijfergegevens Aantal en type woningen (SSP) # Handelshuizementen Apparte- Gesloten Halfopen Open Andere Totaal bebouwing bebouwing bebouwing Ingelmunster 184 295 1.261 1.472 1.478 58 4.748 Arro Roes- Tielt 3.749 10.700 27.176 25.441 36.851 1.159 105.076 Prov W-VL 22.356 182.695 153.670 112.622 156.206 33.704 661.253 % Handelshuizementen Apparte- Gesloten Halfopen Open Andere bebouwing bebouwing bebouwing Ingelmunster 3,88 6,21 26,56 31,00 31,13 1,22 Arro Roes-Tielt 3,57 10,18 25,86 24,21 35,07 1,10 Prov W-VL 3,38 27,63 23,24 17,03 23,62 5,10 Gemiddeld KI (SSP) Gemiddeld KI Ingelmunster 682 Arro Roes-Tielt 715 Prov W-VL 798 Bouwjaar (SSP) % Voor 1945 1945-2000 Vanaf 2000 Ingelmunster 28,80 59,57 11,63 Arro Roes-Tielt 27,74 58,93 13,34 Prov W-VL 29,13 58,74 12,13 Eigendomstitel (SSP) Woning bewoond door Eigenaar Huurder # % # % Ingelmunster 3.592 80,81 853 19,19 Arro Roes-Tielt 75.785 76,23 23.634 23,77 Prov W-VL 362.868 70,84 149.380 29,16 Ingelmunster kampt met een vrij krappe huurmarkt. Nauwelijks 1 op 5 woningen is een huurwoning. Aantal tweede verblijven: - 2011: 5 woningen - 2012: 7 woningen - 2013: 9 woningen 10
Onbebouwde percelen # opp. m² goedgekeurde verkavelingen 111 76.224 woongebied 308 455.443 Leegstand 2010 2011 2012 Aantal geïnventariseerde woningen 118 107 118 Er staat nog een relatief groot aantal woningen op de inventaris leegstand (= minimum 1 jaar leegstand). Toch zit er beweging in die inventaris. Mede onder druk van de gemeentelijke heffing (zie verder) worden panden terug bewoonbaar gemaakt en kunnen ze uit de inventaris geschrapt worden. Enkele cijfergegevens: - 2010: 34 panden geschrapt uit inventaris (maar ook 23 nieuwe opgenomen) - 2011: 25 panden geschrapt uit inventaris (maar ook 36 nieuwe opgenomen) Woonbehoeften: De provincie berekende de toekomstige woonbehoefte tussen 2012 en 2022. Vaststelling is dat er een sterke toename van de kleine huishoudens verwacht wordt en een afname van grotere huishoudens. De woningmarkt zal zich dus niet alleen moeten uitbreiden, maar ook moeten heroriënteren. Voor Ingelmunster komen er tussen de 161 en 193 huishoudens bij tegen 2022. Eind 2011 werd een onderzoek verricht, waarbij de 64 gemeenten van de provincie werden onderverdeeld in regionale woningmarkten. Regionale woningmarkten zijn functionele woonruimtes met een eigen demografische en specifieke woondynamiek. Ingelmunster vormt een regionale woningmarkt met Izegem. Deze afbakening vormt het kader voor het opstellen van de gemeentelijke woonprogrammatie. Vanuit dit kader komt de provincie tot een bruto taakstelling voor elke gemeente. Voor Ingelmunster gaat men uit van 208 woningen voor de periode 2012 2022 (resp. 111 woningen voor periode 2012 2017 en 97 woningen voor periode 2017 2022). Het beschikbare woonaanbod moet hiervan in mindering gebracht worden om over het netto-woonpakket te beschikken. Onder meer volgende aspecten moeten hierbij in rekening gebracht worden: het register onbebouwde percelen, de leegstand, de geplande reconversieprojecten, de te realiseren projecten door SHM s in woonuitbreidingsgebieden, het toepassen van een verdichtingscoëfficiënt, en de te realiseren projecten met (individuele) woonzorgvormen. Na de confrontatie van de brutotaakstelling met het beschikbaar aanbod, wordt het netto-pakket bekomen voor de periode 2012 2017 en de periode 2017 2022. Het netto-pakket van de eerste planperiode kan effectief bestemd worden via een gemeentelijk planinitiatief, het tweede pakket kan bestemd worden als reserve. 6.1.2. Beleid Visie GRS: - Optimaal benutten beschikbare ruimte voor bebouwing De beschikbare bouwgrond is voldoende om de eigen behoefte op te vangen, geen nood om nieuwe woongebieden aan te duiden - Ruimte voor wonen op lange termijn Om de behoefte op langere termijn op te vangen moeten zones aangeduid worden, maar deze gebieden voorlopig nog niet aansnijden - Werken aan stedelijk weefsel Kanaalomgeving als stedelijke ontwikkeling alsook toekomstvisie voor site Monument - Sturend optreden bij aansnijden van aaneengesloten woongebieden Differentiatie Minimale dichtheden - Aanbieden van gedifferentieerd woonaanbod Sociaal / privaat Doelgroepen (senioren, gezinnen, ) Dichtheidsdifferentiatie 11
Toetsingskader voor woonontwikkelingen - goedgekeurd gemeenteraad d.d. 20.12.2011 zie bijlage 1 Activeringsmaatregelen: - Gemeentelijk heffingsreglement voor leegstaande woningen en gebouwen (vanaf 1 jaar leegstand) - Gemeentelijk heffingsreglement tweede verblijven 6.1.3. Ontwikkelingszones Overzicht beschikbare bouwgronden binnen huidige bestemming: zie fiches in bijlage 2: - W2: Oliekouterstraat - W4-W5: Doelstraat Noord en Zuid - W7: Ringlaan Bruggestraat-Zuid - W8: Gemengd stedelijk ontwikkelingsgebied Monument - W11: Zone Kortrijkstraat - W12: Spoorwegbedding Noord - W13: Spoorwegbedding Zuid - W14: Inbreidingsgebed Buyse - W16: Ringlaan Bruggestraat-Noord - W17: Gentsestraat-Noord - W18: Woonuitbreidingsgebied Kanaal 6.1.4. Overzicht geplande woonprojecten Woonontwikkelingen op korte termijn (< 5 jaar): Sociale woningen Bruinbeek: 29 Woningen Dumobil Kortrijkstraat: 17 (+ 11 à 14 sociale appartementen cfr. infra) Woningen Matexi Kortrijkstraat: 16 Woningen Cnudde O.L. Vrouwestraat: 19 (10 woningen + 9 appartementen) Woningen Domus Nova Vlasbloemstraat: 13 Woningen Taelman Nijverheidsstraat: 22 TOTAAL: 116 Mogelijke woonontwikkelingen op middellange termijn (5 10 jaar) het vermelde aantal woningen zijn ramingen: Korenbloemstraat: 100 (mix woningen en appartementen) Project Valora: 50 (appartementen) Project kanaalomgeving: 120 (mix woningen en appartementen) TOTAAL: 270 6.1.5. Beleidsaccenten 2014 2019 Actualisatie toetsingskader voor woonontwikkelingen We gaan na welke typologieën van woningen, alsook welke dichtheden in de verschillende woongebieden wenselijk zijn. De krachtlijnen hiervoor zullen worden opgenomen in het toetsingskader voor woonontwikkelingen. Tevens zullen de verschillende fiches van de nog te ontwikkelen gebieden geactualiseerd worden. Streven naar voldoende open ruimte om te werken en te genieten: Bij het indienen van bouwplannen moet er voldoende aandacht besteed worden aan de kwaliteit van de woonomgeving. Het toetsingskader voor woonontwikkelingen dient hierbij als referentiekader. De overblijvende open ruimte wordt bewaard, er worden geen nieuwe bouwgronden meer aangeduid. 12
Opstellen ruimtelijk uitvoeringsplan site Brouwerij De site brouwerij is gezien de ligging van strategisch belang. Er zal een ruimtelijk uitvoeringsplan opgesteld worden voor de toekomstige invulling van deze site, waarbij wonen, maar ook andere functies ruim aan bod kunnen komen. Activeringsmaatregelen Het register van onbebouwde percelen wordt up-to-date gehouden. Rekening houdend met de geplande projecten en de woonbehoeftes is een belasting op onbebouwde percelen niet noodzakelijk. De huidige activeringsmaatregelen (leegstand en 2 verblijven) blijven behouden. Het heffingsreglement leegstand zal aangepast worden. De belangrijkste wijziging betreft het verhogen van het bedrag van de heffing voor woningen die jarenlang blijven leeg staan (verhoging vanaf 5 jaar leegstand). 6.2. Sociale huisvesting 6.2.1. Relevante cijfergegevens Wachtlijsten sociale huur De Mandelbeek Kandidaat Huurders De Mandelbeek (gegevens vóór actualisatie) 2012 Alleenstaanden 87 Eenoudergezinnen 58 Koppel zonder kinderen 28 Koppel met kinderen 11 Totaal 184 Gewenst type woning (gegevens vóór actualisatie) 2012 Kleine woning 130 Grote woning 66 Wachtlijsten SVK: 2012 Alleenstaanden 134 Eenoudergezinnen 69 Koppel zonder kinderen 15 Koppel met kinderen 28 Totaal 246 Gewenst type woning 2012 1 slaapkamerwoning 131 2-slaapkamerwoning 177 3- slaapkamerwoning 67 4 of meer slaapkamerwoning 34 13
Bindend sociaal objectief (tegen 2020): - Huurwoningen: 71 + een inhaalbeweging van 9 woningen tegen 2025 - Koopwoningen: 32 - Sociale kavels: 2 Inventaris register onbebouwde percelen gronden eigendom van semi-publieke eigenaars: zie bijlage 3 6.2.2. Planning sociale huisvesting Overzicht projecten: zie bijlage 4. Evolutie Bindend Sociaal Objectief (BSO): na gerealiseerde groei na realisatie projecten in uitvoering na realisatie projecten in ontwerpfase BSO Huur 80 63 42 7 Koop 32 32 22 20 Sociale kavel 2 2 2 2 Noot: BSO huur > 71 woningen tegen 2023 + inhaalbeweging van 9 woningen tegen 2025 6.2.3. Beleidsaccenten 2014 2019 Uitbreiden van het aantal sociale huur- en koopwoningen van de sociale actoren met het oog op het behalen van het bindend sociaal objectief. Het decreet grond- en pandenbeleid bepaalt dat Ingelmunster in de periode 2008 2020/2025 in totaal 80 sociale huurwoningen (2025) en 32 sociale koopwoningen (2020) moet realiseren. We wensen absoluut het BSO te behalen en willen hiervoor de SHM s activeren. De gemeente wil zijn regierol in die zin versterken. Het lokaal woonoverleg wordt de motor die deze ontwikkeling wil sturen, zowel bij keuze van SHM om bepaalde projecten te realiseren, alsook inzake typologie van de woningen (huur of koop, woningen of appartementen, aantal slaapkamers, ). Nieuwe projecten SHM moeten in alle fasen (van eerste intentie tot uiteindelijke plannen) voorgelegd worden aan Lokaal Woonoverleg. De actieve samenwerking met het SVK wordt verder gezet. Optimale spreiding van sociale woningen Er zal onderzocht worden op welke manier mogelijke concentraties kunnen vermeden worden via bvb. grondruil, verkoop van gronden waardoor financiële ruimte ontstaat voor realisatie van kleinschalige projecten op andere locaties,. of eventueel andere mogelijkheden. Op die manier bevorderen we integratie en gaan we gettovorming tegen. Inventariseren van de onbebouwde gronden in eigendom van (semi)publieke rechtspersonen en opstellen van een actieprogramma voor de ontwikkeling van interessante opportuniteiten met het oog op het behalen van het bindend sociaal objectief. Het decreet grond- en pandenbeleid bepaalt dat de gemeenten de onbebouwde percelen die eigendom zijn van (semi)publieke rechtspersonen moeten bijhouden via het register onbebouwde percelen (ROP). Bij het aansnijden van deze gronden geldt een hogere sociale last dan op andere percelen (nl. tussen 20% en 40%). Nadere details hierover worden vermeld in bijlage 3. 14
6.3. Woonprojecten specifieke doelgroepen 6.3.1. Relevante cijfergegevens Kansarmen: Cijfergegevens aantal leefloners: 2010 55 2011 56 2012 37 2013 59 - Twee indicatoren m.b.t. energie-armoede: Totaal aantal geplaatste ingeschakelde budgetmeters voor elektriciteit / gas Totaal aantal behandelde LAC-dossiers (commissie die beslist of de gas- of elektriciteitsdossiers al dan niet afgesloten wordt in geval van wanbetaling 2011 Elektriciteit Gas budgetmeter LAC-dossier budgetmeter LAC-dossier Ingelmunster 52 37 32 32 Arro Roes-Tielt 1.324 736 801 652 Prov W-VL 8.394 4.673 4.716 3.625 Vlaanderen 44.182 26.216 24.296 20.369 Bron: VREG, Statistiek m.b.t. huishoudelijke afnemers in het kader van de besluiten op de sociale openbare dienstverplichtingen, 2011 We bekijken de cijfers vervolgens per 1.000 huishoudens om te kunnen vergelijken. 2011 Elektriciteit Gas budgetmeter LAC-dossier budgetmeter LAC-dossier Ingelmunster 12,0 8,5 7,4 7,4 Arro Roes-Tielt 13,6 7,5 8,2 6,7 Prov W-VL 16,6 9,3 9,3 7,2 Vlaanderen 16,7 9,9 9,2 7,7 Senioren 2013 Groene druk Grijze druk Verouderings-graad Interne vergrijzing Familiale zorgindex Ingelmunster 40,97 49,10 119,84 23,77 46,23 Arro Roes-Tielt 41,48 47,81 115,25 23,75 44,54 Prov W-VL 39,88 53,78 134,84 23,05 45,23 De groene druk geeft de verhouding weer tussen de min 20-jarigen en de 20-59-jarigen. Voor Ingelmunster geldt dat er 41 0-20-jarigen zijn per 100 20-59-jarigen. Dit is iets lager dan in het arrondissement R-T (41,5%) en iets hoger dan in de provincie (39,9%). De grijze druk geeft de verhouding weer tussen de senioren (60+) en de 20-59-jarigen. In Ingelmunster wonen er 49 ouderen per 100 actieven. Dit is een hogere waarde in vergelijking met het arrondissement R-T (47,8%), maar lager dan de provinciale waarde (53,8%). Bij de verouderingsgraad gaan we kijken naar de verhouding tussen de ouderen en de kinderen. Er zijn meer ouderen dan kinderen (index boven de 100). In Ingelmunster wonen per 100 < 20-jarigen net geen 120 ouderen. Dit is opnieuw iets hoger dan het arrondissementeel gemiddelde (115,3%), maar lager dan het provinciaal gemiddelde (134,8%). Bij de interne vergrijzing bekijken we het aandeel van de hoogbejaarden binnen de groep van senioren. In Ingelmunster is bijna een vierde (23,8%) van de senioren ouder dan 80 jaar. Dit is iets meer dan gemiddeld in de provincie (23,1%) en gelijk aan de waarde voor het arrondissement R-T. Tot slot bekijken we nog de familiale zorgindex. Dit kan een maat van zorgbehoevendheid zijn: het geeft de verhouding weer van het aantal potentieel zorgbehoevenden (80+) ten opzichte van de groep van potentieel zorgverlenende vijftigers. In Ingelmunster zijn er 46 80-plussers per 100 50-59-jarigen. Dit zijn er meer dan in het arrondissement R-T (44,5%) en de provincie (45,2%). 15
De volgende tabel geeft de groei-indexen weer voor de verschillende coëfficiënten. 2002-2013 Groene druk Grijze druk Verouderingsgraad Interne vergrijzing Familiale zorgindex Ingelmunster 97,29 111,01 114,10 129,43 125,65 Arro Roes-Tielt 95,65 111,47 116,54 141,92 137,52 Prov W-VL 94,28 119,00 126,22 134,76 136,75 De groene druk is de enige index waar er sprake is van een afname. Dat komt door de daling van het aantal <20- jarigen en een toename van de 20-59-jarigen. Al de andere coëfficiënten kennen een toename in de periode 2002-2013 door de stijging van het aantal senioren. 6.3.2. Aanbod Kansarmen: - Crisisopvang: 8 studio s in de Passage, telkens voor 2 personen + 1 woning met 3 slaapkamers Bezetting 2012: Woning: het hele jaar door bezet door hetzelfde koppel Studio s: 10 x bezet, 75% door alleenstaanden met kinderen, 25% door alleenstaanden - Andere: Aanbod De Komma (residentiële werkvorm in de Bijzondere Jeugdbijstand): 6 plaatsen Proefwonen (experiment wonen welzijn in het kader van sociale huisvesting): 1 woning Opvangcentra: doorverwijzing naar centra buiten de regio Mensen met psychiatrische problematiek: afdeling beschut wonen met 6 woongelegenheden Senioren: - Gemeentelijke aanpassingspremie voor bejaarden 2010 2011 2012 Aantal aanvragen 16 17 15 Aantal toekenningen 10 14 14 Totaal toegekende premiebedragen 11.750,00 15.734,75 21.079,35 - Planadvies meegroeiwonen: Aantal (info Westkans): 0 Aantal tussenkomsten gemeente (10 ): 0 - Bejaardenwoningen en serviceflats: 12 bejaardenwoningen 36 serviceflats Wachtlijst: 227 - Woonzorgcentrum: 23 rusthuisbedden, 117 RVT-bedden, 10 bedden voor kortverblijf, 2 bedden voor nachtopvang Actieve wachtljst van 405 personen en passieve wachtlijst van 588 personen, waarvan 60 à 70% inwoners van Ingelmunster Dag- en verzorgingscentrum: erkend voor 20 plaatsen Lokale Opvang Initiatieven (LOI): 16 woongelegenheden voor 75 plaatsen 16
6.3.3. Beleidsaccenten 2014 2019 Kansarmen: het huidige aanbod blijft behouden. Senioren: - Prioriteit Ouderen langer thuis laten wonen: We zorgen voor een ruimer aanbod aan bejaardenwoningen. Ook hier is een gezonde sociale mix één van de uitgangspunten. De huidige aanpassingspremie voor bejaarden en personen met een handicap zal herwerkt worden als een premie voor het levenslang wonen LOI: - Prioriteit Nieuwe inwoners versneld laten inburgeren: Ook bewoners van de LOI s zijn op dat moment inwoners van onze gemeente. Op één of andere manier moeten deze mensen ook de kans krijgen om mee te doen aan het maatschappelijke leven. 7. De gemeente als regisseur van het woonbeleid: lokaal woonoverleg 7.1. Relevante gegevens Samenstelling: - Technische werkgroep lokaal woonoverleg: schepenen huisvesting, R.O., voorzitter OCMW, gemeentesecretaris, stedenbouwkundig ambtenaar, OCMW-secretaris, bestuurssecretaris OCMW, woonconsulent, diensthoofd HRI, SH s De Mandelbeek en De Mandel, Wonen Vlaanderen. - Forum Thuis in wonen en welzijn: ruime groep vertegenwoordigers van gemeente, OCMW, welzijns- en huisvestigsactoren. Grote lijnen agendavorming: - Technische werkgroep: uitwerken en opvolgen maatregelen gemeentelijk woonbeleid, advies omtrent BSO + technische opvolging projecten - Forum: opvolgen grote lijnen lokaal woonbeleid Vergaderfrequentie: tweemaal per jaar (zowel technische werkgroep als Forum) + voor technische werkgroep naargelang noodwendigheid. 7.2. Beleidsaccenten 2014 2019 Het Lokaal woonoverleg in zijn huidige formule wordt bevestigd. De gemeente wil zijn regierol de komende jaren verder versterken (cfr. 6.2.3.) BIJLAGEN - Bijlage 1: Toetsingskader voor woonontwikkelingen - Bijlage 2: Fiches potentiële ontwikkelingszones - Bijlage 3: Register onbebouwde percelen in eigendom van publieke en semi-publieke instanties inventarisatie en actieprogramma - Bijlage 4: Sociale huisvesting Ingelmunster toets met bindend sociaal objectief 17