Basiscursus astro-fotografie Hoofdstuk 1: Astro-fotografie met DLSR camera Docent: Jan Vissers EDUCATIE-werkgroep
Inleiding Inhoud van het hoofdstuk: Camera-instellingen Voorbeelden astro-fotografie met DLSR camera PAUZE Fotograferen van de maan met eigen camera Samenvatting en vooruitblik
Camera-instellingen Bedieningspaneel van Canon EOS 600D 3
Camera: begrippen ISO : maat voor de gevoeligheid van de camera. Instellingen camera-afhankelijk. ISO 100, 200, 400, 800, 1600, 3200 of hoger Verdubbeling ISO-waarde is halvering van belichtingstijd. het F-getal: bepaalt hoe `open` de lens staat. Hoger F-getal: kleiner deel van lens in gebruik (scherpere opname). Goedkope lens: f/3.5 f/5.6 Duurdere lens: f/2.8 f/4 Sluitertijd : belichtingstijd van de foto Kan uiteenlopen van 1/4000 seconde tot 30 seconden of meer. Bij vast statief: meestal tussen 1/60 seconde en 4 seconden. 4
Foto s maken [A] Auto = gemakkelijke manier. Camera bepaalt zelf: Sluitertijd, F-waarde, ISO waarde. AUTO = Niet geschikt voor astrofotografie [M] Handmatig = voor astrofotografie. Fotograaf bepaalt zelf: Sluitertijd, F-waarde ISO waarde. 5
Lens-instellingen AF/MF: Automatisch / handmatig scherpstellen. Altijd MF : Manual Focus Image Stabilizer ON/OFF Altijd Stabilizer OFF Scherp stellen met ring op lens 6
Live view, Scherp stellen. 1 Live View aan / uit 2 Inzoomen van beeld 5X, 10X, Scherpstellen 1X 7
Transportmodus Zelfontspanner: 2 sec wachten voor afdrukken. Dan is beeld trillingsvrij. Druk op toets links naast SET Kies zelfontspanner: 2 sec met links en rechts pijltjes. 8
Histogram Het histogram van een foto van de zon. 5 schaaldelen: 50, 100, 150. 200, 250. Gebruik het histogram om de juist belichtingstijd te bepalen. Maximale waarde moet onder 250 blijven. Geschikt voor Maan en Zon. Niet belangrijk voor planeten en sterren (te klein) 9
Voorbeelden Astro-fotografie Astro-fotografie met DLSR camera Vast statief. Canon EOS 600D camera EF-S 55-250 lens van Canon. 10
Standaard lens, vast statief Foto s gemaakt met EF-S 55-250 van Canon met brandpuntsafstand van 250 mm. Canon EOS 600D 250 mm objectief F/5.6 of hoger Vast statief 11
250mm lens, vast statief: Maan Maan op 12 maart 2014, 21:27 F/7.1 (lensdoorsnede 35 mm) 1/40 sec ISO 800 12
Maan, uitgesneden Maan op 12 maart 2014, 21:27 F/7.1 1/40 sec ISO 800 13
250 mm, vast statief: Maan eerste kwartier Maan op 25 december 2014, 19:29 F/5.6 1/160 sec ISO 800 14
250 mm, vast statief: Zon 2014-08-06, 15:12 Zonnefilter voor lens (demping 100.000 keer) F/10 (lensdoorsnede 25 mm) 1/160 sec ISO 100 15
250 mm, vast statief: Zon 2 2014-08-06, 15:12 Zonnefilter voor lens (demping 100.000 keer) F/10 1/160 sec ISO 100 16
250 mm, vast statief: Zon 3 2014-08-06, 15:12 Zonnefilter voor lens (demping 100.000 keer). Beeldbewerking toegepast om meer details te zien. F/10 1/160 sec ISO 100 17
250 mm, vast statief: Uranus 2015-10-01, 22:04 F/5.6 1 sec ISO 6400 18
Waarneemplan Uranus Plaatsbepaling van Uranus met planetariumprogramma Carte du Ciel. Locatie: tussen Zeta en 73 van sterrenbeeld Vissen. 2015-10-01 22:04 19
Voorbeelden Astro-fotografie 2 Telescoop met DLSR camera Vast statief. Lange brandpuntsafstand. Geschikt voor de Maan, Jupiter, Saturnus, Venus en Zon 20
80mm Telescoop met DLSR Canon camera Adapter T2 naar Canon, T2-adapter over oculair van telescoop Lensdiameter: 80 mm F/9.5 F/18 Brandpuntsafstand: 750 1400 mm 21
Brandpunt 1400mm: maan 23-09-2015, 20:59 F/18 1/30 sec ISO 400 22
Telescoop 1400mm: Maan, Clavius Uitsnede van foto van maan rond Clavius 23
80mm 1400mm: Maan, Clavius Uitsnede van foto van maan rond Clavius: bewerkt. 24
Brandpunt 1400mm: Venus Gedurende Juli 2015 werd de Venus-sikkel steeds smaller. Dit is gefotografeerd (5 tot 20 opnames per keer). De beste opnames daarvan zijn opgeteld. Van links naar rechts: 01-07-2015, 23:10. 1/100 sec ISO 400, 5 opnames 09-07-2015, 22:56. 1/200 sec ISO 800, 13 opnames 25-07-2015, 22:00 3 opnames 25
80mm 1400mm : Jupiter Samenstand van Europa en Ganymedes om 20:05 uur 06-02-2015, 23:08 F/18 1/30 sec ISO 800 Op 6 februari 6 keer foto s gemaakt: 19:20 21:01 23:03 20:05 22:03 00:10 26
80mm 1400mm: Jupiter Samenstand van Europa en Ganymedes 20:05 27
Voorbeelden Astro-fotografie 3 Telescoop met DLSR camera Montering die het object volgt. Lange brandpuntsafstand. Geschikt voor alle hemel-objecten, 28
80 mm volgmontering: M42 16 feb 2016: één enkele foto F9.5 13 sec ISO 3200. 29
M42: één foto 16 feb 2016: uitsnede uit vorige foto. F9.5 13 s ISO 3200 30
M42: optelsom 16 feb 2016: resultaat van 52 foto s. 31
M42: meer details. M42, 16 feb 2016: 52 foto s van 13 sec, uitsnede. 32
200mm 2000mm Webcam of DLSR in prime focus (geen oculair) De montering volgt het object => lange belichting mogelijk F/6.3 of F/10 Tele-extender voor vergroting F-getal 33
200mm EOS 600D: Jupiter Schaduwen van Io en Ganymedes op Jupiter 8 tot 15 foto s gemaakt en opgeteld. 200 mm F/10 1/40 sec ISO 200 2016-03-16 23:54 2016-03-17 00:00 15 foto s opgeteld 8 foto s opgeteld Io witte stip op Jupiter 34
Webcam: Mars Mars met Logitech C920 webcam Tijdsduur 60 seconden 35
200 mm webcam: Mars Video van Mars gemaakt met: Telescoop met 200 mm objectief, brandpuntsafstand 2000 mm ( F/10) Tele Extender naar F/23 09-06-2016, 23:26 60 seconden video F/23 Logitech C920 webcam Beste 200 beeldjes opgeteld en nabewerking geeft bovenstaand plaatje van Mars 36
200 mm webcam: Jupiter Rechts boven: oude opname uit 2012 Links onder: Jupiter met rode vlek en Ganymedes 2016-05-05 23:19 Rechts onder: Europa, Jupiter met schaduw van Io, Io 2016-05-17 22:55 37
Pauze Koffie-pauze. 38
Praktijk: Maan + Neptunus Fotograferen van de maan. Gebruik ISO 400 en ISO 800 Richtwaarde belichtingstijd: 1/30 seconde, let op histogram! Neptunus fotograferen. Neptunus staat op 3 graden afstand van de maan. Dit valt ruim binnen het beeldveld van een APS-C camera met 250 mm lens. Beeldveld EOS 600D met 250 mm lens: 6 * 4 graden. Zet de maan in de linker bovenhoek van het beeld (bijna uit beeld) Kies ISO 6400 Gebruik 1 seconde belichtingstijd. Zet maan buiten het gezichtsveld, Maak een foto met 1 sec belichtingstijd. 39
Korte vooruitblik op hoofdstuk 2: Inleiding Beeldbewerking van een enkele foto met het programma Gimp. Object uitsnijden Kleuren: niveau s aanpassen Filters: scherper maken van foto s Stacken van foto s met het programma Fitswork Nabewerking van het resultaat met Gimp.