Natuurlijk vrij Speelplein Vrije School Kennemerland Locatie: Korte Verspronckweg Haarlem Mijn hoofd zit vol gedachten Vol geluiden, geuren, kleuren Ik kan niet langer wachten Wil naar buiten door die deuren Ik wil vliegen, springen, spelen Fantaseren en bewegen Al mijn ideeën delen En rennen in de regen - Carola de Koning -
Samenvatting Na anderhalf jaar in een tijdelijke vestiging krijgt onze startende school een eigen gebouw! Helaas is het huidige plein een zee van tegels dat niet uitnodigt om te spelen. Ouders en de leerkrachten hebben samen een 3 fasen plan bedacht waar het spelende kind centraal staat in harmonie met de inheemse natuurlijke leefomgeving. Dit plan betreft fase 1 van het plan, waar fase 2 en 3 met de groei van de school gerealiseerd zullen worden Onze droom Hoe leuk is het als kinderen al spelend leren. Lekker vies thuiskomen met zand in het haar, rode konen en een verzameling van steentjes en andere schatten in de broekzak. De houten boomstammen zijn een keer een schip en dan een huis en dan weer een school. Rondom de houten bank luistert de klas stil naar een verhaal van de juf. Kleintjes bakken gemoedelijk naast elkaar taart in de zandbak. De grote kinderen laten hun fantasie de vrije loop in en om de wigwam van wilgentakken. Wij als leerkrachten en ouders dromen samen van zo n speeltuin voor onze kinderen, de leerlingen aan de in 2016 gestarte dependance van de Vrije School Kleverpark aan de Korte Verspronckweg te Haarlem. Concept Een groen schoolplein brengt kinderen spelenderwijs in aanraking met de natuur. Kinderen ontdekken, leren en ontspannen. Juist speelmaterialen en speelplekken die op allerlei wijzen een rol kunnen spelen in het verhaal van het kind, blijven aantrekkelijk en de fantasie prikkelen. We vinden het belangrijk dat kinderen al jong leren zorgen en waardering hebben voor de natuur. De zandbak is een grote wens van de twee juffen en meester waar de leerlingen in hun fantasiewereld kunnen opgaan. De wigwam van wilgentakken en een gevallen reus (grote boomstam) nodigen uit om te klimmen of te schuilen. Op de banken kunnen de leerkrachten buiten verhalen voorlezen. De fruitbomen laten de seizoenen beleven en in de kruidentuin leren de kinderen over plantjes. Hoge bakstenenmuren worden opgeleukt door een houten boom gemaakt van schaaldelen vol met vogelhuisjes en een klimmuur. Met steps en duwkarren kunnen de kinderen op de resterende tegels spelen. 2
Waterbestendig Om te voorkomen dat het plein blank komt te staan door een hevige regenbui hebben we verschillende maatregelen getroffen: Twee regentonnen zijn aangesloten aan de regenpijpen van het dak van de gymzaal. Deze vangen regenwater tijdelijk op, dat voor het wateren van planten dient tijdens periodes van droogte. Een wadi wordt aangelegd op het dieptepunt van het plein, waar het regenwater op natuurlijke manier naartoe stroomt. Over de wadi ligt een grote reus (boom) als bruggetje. Als het regent ontstaat een modderpoel heerlijk om in te spelen. Tegels eruit: ongeveer de helft van de tegels worden verwijderd en vervangen door schors, zand of moestuinen. De tegels worden hergebruikt voor de randen van de zandbak en de moestuinbakken. Sedum dak op de zeecontainer (opslag voor speelgoed) zorgt voor tijdelijke opvang van regenwater. Biodiversiteit We streven naar een zo natuurlijke omgeving mogelijk voor onze leerlingen met een brede scala aan inheemse planten, dieren en insecten. Veel variatie: sterke groene planten, fruitbomen, kruidenplanten en diverse bloemen Instectenhotel gemaakt door de leerlingen lokt insecten naar het speelplein om bestuivers een leefomgeving te kunnen bieden en voor natuurlijke ongediertebestrijding Takkenhegje gemaakt van snoeitakken wordt voor het hek geplaatst. Deze geeft een natuurlijke uitstraling en biedt vogels, muizen en egels een plek om te schuilen. 3
Samen sterker We zoeken partnerschappen op het terrein en met in de gemeente: Tuincentrum Primavera en Permacultuurcentrum Haarlem (buren); advies over beplanting. Kweektuin Haarlem; advies over beplanting en het aanleggen van een takkenhegje Gemeente Haarlem (groenbeheer); beschikbaar stellen van stormhout, vooral grote boomstammen. Begroting Uitvoering 0 +/- 30-40 % van de werkzaamheden zal door de ouders (vrijwilligers) worden gedaan. ( vorige plein 100% door vrijwilligers 4.000 uren hoveniersbedrijf / aannemer ±10.000 totaalbudget Contact Bij vragen willen wij graag het plan graag toelichten of meer informatie geven over de Vrije School Kennemerland - Niels van der Sandt, namens de ouders vandersandtniels@gmail.com of 06-41827195 - Maarten Roest Crollius, directeur Vrije School Kleverpark mroestcrollius@vskennemerland.nl of 06-28533873 4
Appendix Een school begint In 2015 hebben ouders van meer dan 70 kleuters slecht nieuws ontvangen: er was geen plek voor hun kind op een van de twee vestiging van de vrije school in Haarlem-Noord. Snel vormde zich een ouderinitiatief die gehoor vindt bij de politiek - vooral Wethouder Merijn Snoek maakt zich hard voor het initiatief en de schooldirectie en -bestuur van de Vrije School Kennemerland. In september 2016 opende de nieuwe dependance hun deuren voor twee kleuterklassen! De gemeente Haarlem heeft snel een tijdelijke locatie beschikbaar gesteld op het terrein van de Korte Verspronckweg; een prachtig, ruim terrein dicht bij het centrum van Haarlem aan de grens met Overveen. Tijdens de zomervakantie hebben meer dan 30 ouders als vrijwilligers een groen schoolplein aangelegd, waar nu dagelijks meer dan 50 kleuters van kunnen genieten. en gaat verhuizen. Na anderhalf jaar in het tijdelijke gebouw te zitten, heeft de gemeente voor de groeiende school een vaste locatie op hetzelfde terrein gevonden. In de winter van 2017/2018 zal de school overgaan en zich gaan vestigen op de nieuwe locatie, waar voorheen De Schelp (school voor Z.M.L.K. onderwijs) gevestigd was. Vrije School Kennemerland De Vrije School Kennemerland is een snelgroeiende school in Haarlem-Noord met twee vestigingen. Een locatie op de Weltevredenstraat in de Indische buurt en een relatief jonge locatie op de Wouwermanstraat in de Kleverparkbuurt. De laatste school is 5 jaar geleden gestart als dependance en inmiddels volgroeid naar een volledige stroom met nu ongeveer 200 leerlingen, verdeeld over drie kleuterklassen en vijf klassen 1 tot en met 6. De school is onderdeel van Stichting Vrijescholen Ithaka, een stichting met 11 vrijescholen in Noord en Zuid-Holland. Vrije schoolonderwijs Onze omgeving verandert sneller dan ooit tevoren. Kennis van vandaag is morgen achterhaald. De vrije school wil kinderen leren om creatief na te denken en zelfstandig tot conclusies te komen. De weg naar het trekken van een conclusie is belangrijker dan de conclusie zelf. Met deze vaardigheden staan de kinderen sterk in hun schoenen en kunnen beter op deze ontwikkelingen inspelen. Leren is in de vrije school leren met hoofd, hart en handen. In alle lessen, dus ook bij het taal- en rekenonderwijs is er beweging. Er wordt lopend gerekend, en om de taallessen eigen te maken, wordt er gedanst en geklapt. Bovendien komen door beweging van het hele lichaam de fijne verbindingen in de hersenen, de synapsen, tot stand. Recente publicaties uit de neurowetenschap tonen aan dat het brein niet alleen te maken heeft met de intelligentie, maar
ook met het gedrag. De hersenfunctie is afhankelijk van de lichaamsmotoriek. Daarom zijn motorische oefeningen een belangrijk onderdeel van de les. De vrije school hecht aan de wijsheid van de natuur en het ritme van de seizoenen. Op de vrije school wordt het jaarritme van de natuur gevolgd. Door het vieren van jaarfeesten worden kinderen zich bewust van het jaarverloop. Dit stimuleert verbondenheid met de natuur. Het ouderinitiatief in de media Lokale media heeft over de vorderingen van het initiatief geschreven. Voor een artikel over de opkomst van vrijescholen in NRC Next werd een van de leden van het ouderinitiatief geïnterviewd. Haarlems Dagblad Ouders willen vijfde vrije school LINK Haarlemse Standskrant Ouders nemen initiatief LINK 6