3 2009
5 2009 126e jaargang Houten 2009
6 2009 Bohn Stafleu van van Loghum, Loghum, onderdeel onderdeel van Springer van Springer Uitgeverij Uitgeverij 978 90 313 5270 8 8 g g g g
7 Woord vooraf bij de 126e jaargang In deze uitgave van het Geneeskundig Jaarboek is, mede op verzoek van gebruikers, een aantal veranderingen doorgevoerd. Allereerst is een hoofdstuk met informatie opgenomen over het melden van bijwerkingen. Sinds de nieuwe Geneesmiddelenwet op 1 juli 2007 in werking is getreden zijn artsen en apothekers wettelijk verplicht om ernstige bijwerkingen te melden aan de Landelijke registratie en evaluatie van bijwerkingen (Lareb) Het Lareb verzamelt en analyseert per jaar ruim 6000 bijwerkingen afkomstig van zorgverleners en patiënten. In 20% gaat het om ernstige bijwerkingen. Uitgebreide informatie is te verkrijgen op www.lareb.nl De tweede aanpassing betreft het doseren van geneesmiddelen bij kinderen. In het Geneeskundig Jaarboek is in dat hoofdstuk o.a. de doseringsschaal van Denekamp opgenomen. Deze schaal berekent op basis van leeftijd, lengte en gewicht van het kind het percentage dat van de volwassen dosering moet worden genomen. De redactie heeft, mede op verzoek van gebruikers, besloten dit hoofdstuk in zijn geheel te laten vervallen. De schaal van Denekamp is achterhaald omdat van een groot aantal geneesmiddelen de kinderdosering goed bekend is. Meer informatie en kinderdoseringen van ruim 500 geneesmiddelen zijn te vinden op website van het Nederlands Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK), www.nkfk.nl en in het door het kenniscentrum vervaardigde kinderformularium, www.kinderformularium.nl In deze uitgave van het Geneeskundig Jaarboek zijn 20 nieuwe geneesmiddelen opgenomen. In 12 jaar is dit aantal niet zo laag geweest. Blijkbaar is het ontwikkelen en succesvol registreren en introduceren van nieuwe geneesmiddelen een steeds lastiger traject geworden. Alle bestaande geneesmiddelen zijn waar nodig aangepast op basis van informatie van de farmaceutische firma s, reacties van gebruikers en daar waar de redactie van het Geneeskundig Jaarboek dat noodzakelijk acht. Met name de reacties van gebruikers stelt de redactie zeer op prijs. Hun suggesties voor aanpassingen zorgen voor een voortdurende verbetering van het Geneeskundig Jaarboek. Nieuwe suggesties voor aanpassing en verbetering kunnen door de gebruikers worden gemaild aan geneeskundigjaarboek@bsl.nl Den Haag, oktober 2008 De Redactie
9 Inhoud Woord vooraf bij de 126 e jaargang... 7 Nieuw opgenomen geneesmiddelen 2009...11 Het voorschrijven van Opiumwetmiddelen...12 Melden van bijwerkingen...13 Enige normen betreffende de groei en de ontwikkeling van kinderen...14 Geneesmiddelen die het reactievermogen verminderen...18 Geneesmiddelen en moedermelk...20 Geneesmiddelen bij leverziekte....21 Doseren van geneesmiddelen bij verminderde nierfunctie...24 Geneesmiddelen bij ouderen....32 Lijst van afkortingen....33 Groepen van geneesmiddelen....34 Tabel Farmacotherapeutisch Kompas...108 Lijst van geneesmiddelen....121 Incubatietijd van enige infectieziekten...546 Eenvoudig klinisch-chemisch onderzoek...547 Beknopt overzicht van de referentiewaarden van het centraal klinisch-chemisch laboratorium van het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam (hoofd: dr. J. Linde - mans)...549 Beknopt overzicht van de referentiewaarden van concentraties van geneesmiddelen in bloed bij toepassing van gebruikelijke therapeutische doseringen.. 552 De eerste behandeling van acute vergiftigingen...554 Lijst van vergiften....562 Adverteerders-index....Niet aan wezig
11 Nieuw opgenomen geneesmiddelen 2009 Agalsidase alfa (Replagal )....129 Aliskiren (Rasilez )....135 Anidulafungine (Ecalta )..........................................................146 Colesevelam (Cholestagel )....212 Dabigatran etexilaat (Pradaxa )....221 Exenatide (Byetta )....268 Fesoterodine (Toviaz )............................................................278 Fosaprepitant (Ivemend ).........................................................291 Idursulfase (Elaprase )....320 Lenalidomide (Revlimid ).........................................................350 Maraviroc (Cesentri )....366 Melatonine (Circadin )............................................................369 Methoxypolyethyleenglycol-epoëtine beta (Mircera )...376 Nelarabine (Atriance )....399 Nilotinib (Tasigna )....404 Panitumumab (Vectibix ).........................................................425 Parathyroïdhormoon (Preotact )....428 Raltegravir (Isentress )....459 Temsirolimus (Torisel )............................................................499 Vildagliptine (Galvus )....534