VOETBALACCOMMODATIE VOETBALVERENIGING NIEUWENHOORN mei 2009 Opdrachtgever Contactpersoon : Gemeente Hellevoetsluis Afdeling Samenlevingszaken Postbus 3 3220 AA Hellevoetsluis : de heer J.H.A. Meijer Datum : mei 2009 Projectnummer : 5409002 Opgesteld door Projectleider : de heer drs. R. Sloos : de heer ing. Chr. Van Genugten
INHOUDSOPGAVE...i.. INLEIDING EN ONDERZOEKSOPDRACHT... 2. BEVOLKINGSONTWIKKELING IN DE GEMEENTE HELLEVOETSLUIS...2 2. Algemeen...2 2.2 Ontwikkelingen binnen de onderscheiden buurten/wijken in Hellevoetsluis...3 3. ONTWIKKELING VOETBAL EN GEBRUIK VOETBALACCOMMODATIE VOETBALVERENINGING NIEUWENHOORN...5 3. Overzicht huidige voetbalaccommodatie voetbalvereniging Nieuwenhoorn...5 3.2 Ontwikkeling ledental voetbalvereniging Nieuwenhoorn in de periode 2004-2009...5 3.3 Benodigde voetbalaccommodatie...7 3.3. Voetbalaccommodatie...7 3.4 Prognose van het toekomstig ledenaantal van de voetbalvereniging...8 3.5 Prognose behoefte aan voetbalaccommodatieruimte tot het jaar 2020...9 4. VOETBALVELDVOORZIENINGEN IN HELLEVOETSLUIS IN HET JAAR 205/2020... 4. Inleiding... 4.2 Voetbalvereniging Nieuwenhoorn... 4.2. Huidig behoeftebeeld... 4.2.2 Afstemming vraag/aanbod voetbalvoorzieningen... BIJLAGEN i.
. INLEIDING EN ONDERZOEKSOPDRACHT Voetbalvereniging Nieuwenhoorn te Hellevoetsluis heeft de ambitie uitgesproken om uit te groeien naar een vereniging met een spelend ledenaantal van ca..00 leden. Een en ander is voornamelijk ingegeven door de recente oprichting van een voetbalschool en de aanloop van nieuwe leden uit de nieuwbouwwijk Ravense Hoek. De huidige capaciteit en inrichting van het bestaande voetbalcomplex aan de Rijksstraatweg 270 kan deze toekomstige druk niet aan. Om de benodigde capaciteit voor de toekomst van VV Nieuwenhoorn te kunnen waarborgen zijn door de gemeente Hellevoetsluis drie scenario s opgesteld waar nader onderzoek voor uitgevoerd dient te worden. De gemeente Hellevoetsluis heeft aan ISA Sport gevraagd deze drie ontwikkelingsscenario s voor de toekomst van voetbalvereniging Nieuwenhoorn nader uit te werken. De uitwerking van de scenario s wordt voorafgegaan door een actualisering van het in 200 door ISA Sport uitgevoerde voetbalaccommodatie behoefteonderzoek voor voetbalvereniging Nieuwenhoorn. ` De actualisatie van de capaciteitbehoefte, waarvan in dit rapport verslag wordt gedaan, is bekeken tot 2020 en betreft met name de benodigde wedstrijd- en trainingsvelden. In algemene zin richtte dit deel van het onderzoek zich op de beantwoording van de vraag: "Wat is de huidige en toekomstige behoefte (tot het jaar 2020) aan voetbal voorzieningen van voetbalvereniging Nieuwenhoorn, uit te drukken in wedstrijd- en trainingsvelden?" Specifieke vragen zijn:. Wat is de aard en de omvang van de huidige en in de toekomst te verwachten voetbalactiviteiten van voetbalvereniging Nieuwenhoorn? 2. Welk accommodatieaanbod uitgedrukt in wedstrijdvelden en trainingsvelden (al dan niet uitgevoerd in kunstgras is hiervoor nodig? Een en ander is uitgewerkt aan de hand van:. Een beschrijving van de huidige veldaccommodatie van de in het onderzoek betrokken voetbalvereniging. 2. Een overzicht van de ledentalontwikkeling gekoppeld aan een prognoseberekening van het aantal leden tot het jaar 2020, rekening houdend met demografische, lokale en landelijke sportontwikkelingen. 3. Afstemming van de vraag naar en het aanbod van voetbalaccommodatie tot het jaar 2020. 4. De ruimtelijke vertaling van deze behoefte naar wedstrijdvelden en trainingsvelden (rekening houdend met de capaciteitsverhogende mogelijkheden die door Wedstrijd-Trainingsconstructies als bijvoorbeeld kunstgras worden geboden).
2. BEVOLKINGSONTWIKKELING IN DE GEMEENTE HELLEVOETSLUIS 2. Algemeen In de periode van 995 tot 2004 is het aantal inwoners van de gemeente Hellevoetsluis met 3.549 personen gestegen (+9,7 procent). Daarna is er sprake van een geringe achteruitgang. Voor de toekomst wordt door de gemeente gerekend op een stabilisatie van het aantal inwoners rond de 40.000, waarbij gewezen wordt op de bestaande woningbouwplannen binnen de gemeente. Officiële prognoses over deze verwachte stabilisatie zijn echter niet aanwezig. Zie tabel 2.. Tabel 2. Ontwikkeling bevolking gemeente Hellevoetsluis Jaar Gemeente Hellevoetsluis Gemeentelijke prognose 995 200 2004 200 2008 2009 ****** 202 Bronnen: Gemeente Hellevoetsluis, GBA en CBS 3.88 38.873 40.237 40.002 39.724 39.834 4.292 In tabel 2.2 is de ontwikkeling voor een aantal onderscheiden leeftijdscategorieën weergegeven. De beide oudste onderscheiden leeftijdsgroepen zijn fors in omvang zijn toegenomen (met respectievelijk 2,4 en 28 procent). De beide jongste leeftijdsgroepen zijn in omvang achteruitgegaan (met respectievelijk 8 en 0 procent). Tabel 2.2 Ontwikkeling leeftijdscategorieën in de gemeente Hellevoetsluis van 200-2009 Jaar 0-9 20-39 40-4 5+ Totaal 200 2003 2005 200 2009 0.007 0.34 0.044 9.778 9.20 0.984 0.955 0.99 0.437 9.884 3.777 4.424 4.949 5.55 5.485 Bron: gemeente Hellevoetsluis, ABF: (Primos)prognose en CBS 4.05 4.22 4.484 4.32 5.255 38.873 39.734 40.7 40.002 39.834 Wanneer de hiervoor onderscheiden leeftijdscategorieën worden uitgedrukt in een percentage van het totale inwonertal van de gemeente Hellevoetsluis, is in vergelijking met de nationale cijfers een niet al Gemeentelijke Basis Administratie (het vroegere bevolkingsregister). Deze cijfers wijken iets af van de cijfers die door het CBS worden aangehouden. Omdat in de statistische jaaroverzichten van de gemeente Hellevoetsluis van de cijfers van het GBA wordt uitgegaan, zijn deze (voor de jaren 200 tot 2009) ook in deze rapportage als uitgangspunt genomen. 2
te veel van elkaar afwijkend beeld te zien. De grootste afwijkingen zijn te zien in de beide oudste categorieën: de groep 40-4 jaar omvat in Hellevoetsluis 3,4 procent meer, de groep 5+,8 procent minder inwoners. Zie tabel 2.3. Tabel 2.3 Ontwikkeling aandeel leeftijdscategorieën in de gemeente Hellevoetsluis Leeftijd 995 200 2005 200 2009 Ned. Hellevoet Ned. Hellevoet Ned. Hellevoet Ned. Hellevoet Ned. Hellevoet sluis sluis sluis sluis sluis 0-9 24,4 28,5 24,4 25,7 24,5 25,0 24,3% 24,4 23,9 23, 20-39 32,3 30,8 29, 28,3 27,4 2, 2,9% 2, 25,7 24,8 40-5 30, 3, 32,4 35,4 34, 37,2 34,5% 37,9 35,5 38,9 5+ 3,2 9, 3, 0, 4,0,2 4,3%, 5,0 3,2 Totaal 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% 00,0% Bron: gemeente Hellevoetsluis en CBS 2.2 Ontwikkelingen binnen de onderscheiden buurten/wijken in Hellevoetsluis In tabel 2.4 is de ontwikkeling van het aantal inwoners van Hellevoetsluis verdeeld over vier wijken/buurten tussen 200 en 2009 te zien. Met name in wijk 2, de wijk waar voetbalvereniging Nieuwenhoorn haar meeste leden uit betrekt (zie hoofdstuk 3), is er van een aanzienlijke groei sprake geweest (met 7,7 procent vanaf 200). Tabel 2.4 Ontwikkeling buurten/wijken Hellevoetsluis Jaar Hellevoetsluis- West (inclusief centrumgebied) Bonsenhoek- Ravense Hoek- Nieuwenhoorn De Struyten De Kooistee Totaal 200 2003 2005 200 2008 2009 2.40 2.793 3.074 2.937 2.4 2.785 9.28 9.923 0.325 0.45 0.75 0.90 7.935 7.80 7.3 7.58 7.43 7.384 9.20 9.208 9.4 9.082 8.909 8.759 38.873 39.734 40.7 40.002 39.724 39.834 In tabel 2.5 is het aandeel van de vier onderscheiden leeftijdscategorieën in de vier grote wijken /buurten van Hellevoetsluis weergegeven. In wijk 2 wonen relatief meer jongeren dan in de gemeente als geheel. In vergelijking met 2005 is het aandeel jongeren in de wijk in omvang achter uitgegaan (van 27, naar 25,7 procent). 3
Tabel 2.5 Aandeel leeftijdscategorieën in de vier onderscheiden wijken, gemeente Hellevoetsluis en Nederland in 2005 en 2009 (in %) Leeftijd Wijk Wijk 2 Wijk 3 Wijk 2005 2009 4 Gem H.sl. Ned Wijk Wijk 2 Wijk 3 Wijk 0-9 20,9 27, 25,0 27,9 25,0 24,5 8,7 25,7 23,3 2, 23, 23,9 20-39 23,4 23,5 28, 33,2 2, 27,4 20,9 22, 27,8 3,5 24,8 25,7 40-5 38,9 38,8 3,8 33,4 37,2 34, 40, 40,4 37, 3,3 38,9 35,5 5+,9 0, 9,7 5,5,2 4,0 20,3,8,3, 3,2 5,0 Wijk : Hellevoetsluis-West (inclusief centrumgebied) Wijk 2: Bonsenhoek- Ravense Hoek-Nieuwenhoorn Wijk 3: De Struyten Wijk 4: De Kooistee 4 Gem H.sl. Ned Helaas kon niet over een bevolkingsprognose voor de vier onderscheiden wijken worden beschikt. In de gemeentelijke woningbouwplannen wordt uitgegaan van de afronding van de Ravense Hoek (ca. 350 woningen) en de bouw van nog ca. 300 woningen in de buurt daarvan (bouwplannen Kop Oostdijk en Ossenhoek). Daarnaast zijn er nog plannen voor het realiseren van ca. 900 extra woningen in het plan Parnassia gelegen in Hellevoetsluis-West (opleveringsdata nog onbekend), en wijk die naar verwachting ook voor voetbalvereniging Nieuwenhoorn van betekenis zal zijn. Vooralsnog is uitgegaan van de daadwerkelijke realisatie van deze geplande woningen voor 205 en een groei van het aantal inwoners met circa 2.500 inwoners toe te schrijven aan wijk 2 2. Dit is inclusief de helft van het aantal toekomstige inwoners van het plan Parnassia 3. 2 3 En is in overleg met de opdrachtgever geen rekening gehouden met een eventuele vertraging in de woningbouw als gevolg van de tijdens het onderzoek actueel zijnde (krediet)crisis. Daarbij is van uitgegaan dat de andere helft van de inwoners van het plan Parnassia op een van de beide andere voetbalverenigingen uit de gemeente gericht zal zijn. 4
3. ONTWIKKELING VOETBAL EN GEBRUIK VOETBALACCOMMODATIE VOETBALVERENINGING NIEUWENHOORN 3. Overzicht huidige voetbalaccommodatie voetbalvereniging Nieuwenhoorn De huidige voetbalaccommodatie van voetbalverenging Nieuwenhoorn bestaat uit: Vier wedstrijdvelden (afmetingen ca. 05 x 9 meter) een wedstrijdveld (pupillen) (afmetingen ca. 9 x 52 meter) een oefenveld (afmetingen ca. 8 x 55 meter) een oefenhoek (afmetingen ca. 0 x 40 meter) De velden zijn eigendom van de gemeente. 3.2 Ontwikkeling ledental voetbalvereniging Nieuwenhoorn in de periode 2004-2009 Voor de cijfermatige ontwikkeling wordt verwezen naar de tabel 3.. Met behulp van de ledenaantallen is ook steeds het voetbaldeelnamepercentage berekend (het ledenaantal van een vereniging uitgedrukt in een percentage van de bevolking van de gemeente). In de tabel wordt dit steeds direct achter het ledental vermeld. Tabel 3. Ontwikkeling ledental en deelnamepercentage (%) voetbalvereniging Nieuwenhoorn van 2004 2009 - Nieuwenhoorn. 0-9 jr. 20 + niet spelend totaal inclusief niet spelend Hellevoetsluis Ned. 2004 * 5-09-0 * 2009 * 2009 # 5/,39 454 07 58/,48 474 2 80/,7 552 28 234 94/2,29 * Getal voor het streepje is totaal ledental; getal na het streepje is het sportdeelnamepercentage gerelateerd aan het totale inwonertal van de gemeente Hellevoetsluis. # Georganiseerd (=KNVB) deelnamepercentage per -0-2009.,70 Ontwikkeling spelend ledental in de periode 2004-2009 Het spelend ledental is van 2004 tot mei 2009 met procent gegroeid. 5
Herkomst leden Zie tabel 3.2. Tabel 3.2 Herkomst leden gerelateerd aan de verschillende wijken in de gemeente in 2009 Vv Nieuwenhoorn Wijk : - Hellevoetsluis-West (inclusief centrumgebied) Wijk 2: - Bonsenhoek - Ravense Hoek - Nieuwenhoorn Percentage Wijk 3: - De Struyten Wijk 4: - De Kooistee Buiten gemeente 0 Bron: voetbalvereniging Nieuwenhoorn en ISA Sport, Voetbalvoorzieningen in Hellevoetsluis, 2007 0 58 De groei van de vereniging heeft met name plaatsgevonden vanuit wijk 2. Vanuit de overige wijken is er sprake van een relatief stabiel blijvend ledenaantal 4. Vergelijking met de georganiseerde voetbaldeelname in Nederland Naast voetbalvereniging Nieuwenhoorn zijn er in de gemeente nog twee andere voetbalverenigingen. Zie tabel 3.3. Tabel 3.3 Ledental en deelnamepercentage (%) voetbalverenigingen Hellevoetsluis Ned. voetbalvereniging Ledenaantal 2009 # Hellevoetsluis Nieuwenhoorn F.c. Vlotbrug 500/,2 94/2,29 584/,47,70 5 Totaal 998/5,02 # Georganiseerd (=KNVB) deelnamepercentage per -0-2009 4 5 Bron voetbalvereniging Nieuwenhoorn. Het ledental van de KNVB omvat ook niet-spelende leden.
Met een voetbaldeelname van 5,02 in Hellevoetsluis is er sprake van een duidelijk achterblijvende voetbaldeelname in vergelijking met Nederland als geheel. Wellicht kan een verklaring worden gezocht in de snelle groei van het aantal inwoners in de gemeente Hellevoetsluis sinds 980. Bij snel groeiende woonkernen is vaker te zien dat de groei van de voetbaldeelname daar in eerste instantie bij achter blijft. 3.3 Benodigde voetbalaccommodatie Bij voetbal is het aantal teams het uitgangspunt voor de benodigde accommodatie. Zie de in bijlage opgenomen richtlijnen voor het berekenen van de benodigde voetbalaccommodatie. 3.3. Voetbalaccommodatie Momenteel telt voetbalvereniging Nieuwenhoorn acht senioren-, jeugd- en 29 pupillenteams 7, die op de seniorenteams na allemaal spelen op de zaterdag. Zes teams daarvan zijn meisjes en vrouwenteams. Met 45 teams op de zaterdag is de huidige behoefte 3,97 (is vier) wedstrijdvelden. Rekening houdend met de aanwezigheid van een pupillenveld, waar zes pupillenteams aan toegeschreven kunnen worden, bedraagt de behoefte 3,5 (is eveneens vier) wedstrijdvelden. Zie tabel 3.4 en bijlage 2. Tabel 3.4 Behoefte aan voetbalwedstrijdaccommodatie Nieuwenhoorn in seizoen 2008/09 2 3 4 5 Teams Norm- Plannings- Behoefte Wedstrijdveld- Overschot Vereniging 2008/9 teams norm 2008/9 (en) - vv Nieuwenhoorn zaterdag 45 2,85 5,5 3,97 4,5 idem -/- pup. Veld 39 20,05 5,5 3,5 4 +0,35 Voor een op zaterdag en zondag spelende voetbalvereniging kan voor het invullen van de trainingen van vijf trainingsavonden worden uitgegaan. Met 53 teams is er een behoefte van,7 (is twee) trainingsvelden, met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld. Zie tabel 3.5 en bijlage 3. 7 Toen de gemeente nog maar 20.095 inwoners telde. Pupillen is inclusief de onderlinge wedstrijdjes spelende voetbalschool (zie ook bijlage 2, tabel ). 7
Tabel 3.5 Behoefte aan voetbaltrainingsaccommodatie Nieuwenhoorn in seizoen 2008/09 2 3 4 5 7 Teams Norm- Plannings- Behoefte Trainings- Oefenveld/ Tekort Vereniging 2008/9 teams norm 2008/9 * veld-(en) -hoek - vv Nieuwenhoorn 53 29,85 7,5,7-2 # # Er is geen trainingsveld van de in de richtlijnen voorgeschreven minimale afmetingen aanwezig. Tekort/overschot aan wedstrijd- en trainingsaccommodatieruimte in 2009 Vanuit de richtlijnen bezien kan voetbalvereniging Nieuwenhoorn over toereikende wedstrijdvoorzieningen beschikken. Dit geldt, vanwege het ontbreken van een trainingsveld met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld, niet voor het invullen van haar trainingsbehoefte.. 3.4 Prognose van het toekomstig ledenaantal van de voetbalvereniging De toekomstige vraagontwikkeling naar sportaccommodaties is moeilijk in te schatten omdat deze onder meer wordt beïnvloed door verschuivingen in of trends als: bestedingspatronen; individualisering; ontwikkeling ledenaantal on- en georganiseerde sportbeoefening; ontwikkeling ledentallen specifieke takken van sport; verschuiving van sporten in wedstrijdverband naar sporten in recreatief verband; ontwikkeling van inwoneraantallen; verschuivingen in de bevolkingsopbouw. Deze verschuivingen kunnen van richting veranderen, tevens kunnen er nieuwe trends ontstaan. Voor het opstellen van een prognose voor voetbalvereniging Nieuwenhoorn is uitgegaan van een stijgend voetbaldeelnamepercentage met procent in wijk 2 tot 2020 (als gevolg van een langzame toegroei naar het landelijke deelnameniveau) en de daadwerkelijke realisatie van het aantal aan wijk 2 toe te schrijven extra woningen, nog voor 205. Het aantal leden vanuit de overige wijken is constant gehouden. Naar verwachting zal de daling van het aantal inwoners in de overige wijken van Hellevoetsluis gecompenseerd worden door de verwachte stijging van het voetbal deelnamepercentage. Zie tabel 3. voor de uitgewerkte prognose. 8
Tabel 3. Prognose van het ledental van voetbalvereniging Nieuwenhoorn tot het jaar 2020 Jaar 2009 205 2020 Aantal inwoners wijk 2 0.90 3.40 (+ 22,9%) 3.40 (-) Ledentalontwikkeling voetbal wijk 2 530 79 (+35,7%) 78 (+ 48,3%) Deelnamepercentage * (4,8%) (5,3) (5,8) Overig 384 384 384 totaal 94 03 (+20,7%) 70 (+28,0%) * Deelnamepercentage voetbalvereniging Nieuwenhoorn vanuit wijk 2 3.5 Prognose behoefte aan voetbalaccommodatieruimte tot het jaar 2020 In deze paragraaf wordt een vertaalslag gemaakt naar de benodigde voetbalaccommodatieruimte voor de betrokken vereniging tot het jaar 2020, op basis van: de behoefte aan veldaccommodatie van de vereniging in 2008/9 en de prognose van het ledental van de vereniging tot het jaar 2020. Uitgangspunt bij de inschatting van de benodigde accommodaties van 2009-2020 is de door ISA Sport vastgestelde behoefte aan accommodatieruimte in 2008/09. De totale behoefte wordt vermenigvuldigd met de procentuele toe- of afname van het aantal leden tot het jaar 2020. Een beperking van deze methode is dat een juiste inschatting van de toekomstige behoefte wordt bemoeilijkt doordat een toe- of afname van het aantal leden niet direct impliceert dat er ook meer of minder teams zullen ontstaan. Met het aantal teams (planningsnorm) wordt echter ook de behoefte bepaald. Hiermee hangt ook samen dat de verdeling van het aantal wedstrijd- of trainingsuren niet exact is in te schatten. Een vereniging kan bijvoorbeeld omdat op een hoger competitieniveau wordt gespeeld, behoefte hebben aan meer trainingsuren en/of wedstrijduren. Zie tabel 3.7. 9
Tabel 3.7 Prognose veldbehoefte Nieuwenhoorn van 2009-2020 Schatting voetbalaccommodatie Leden Wedstrijd- Wedstrijdveld Prognose behoefte Prognose behoefte Voetbalvereniging 2009 velden 2009 behoefte 205 2020 2009 Wedstrijdvelden Nieuwenhoorn (+/- %) ----------------------- wedstrijdveldbehoefte -/- pupillenveld 94 -------------- 4 + pupillenveld @ -------------- 3,97 -------------- 3,5 4,79 (+20,7 %) -------------- 4,47 5,08 (+28,0 %) -------------- 4,7 Trainings- Velden 2009 Trainingsveld behoefte 2009 Trainingsvelden# (+/- %) #,7 2,0 (+20,7%) 2,9 (+28,0%) * Aan het pupillenveld kunnen,8 normteams (ofwel een veldbehoefte van 0,32 wedstrijdveld) worden toegeschreven (zie de voetnoot bij tabel 2 in bijlage 2). # Er is geen trainingsveld met standaardafmetingen aanwezig. De trainingen worden ingevuld op een oefenveld, een oefenhoek en de wedstrijdvelden. 0
4. VOETBALVELDVOORZIENINGEN IN HELLEVOETSLUIS IN HET JAAR 205/2020 4. Inleiding Voetbal Vereniging Nieuwenhoorn te Hellevoetsluis heeft de ambitie uitgesproken om uit te groeien naar een vereniging met een spelend ledenaantal van ca..00 leden, waarbij wordt gewezen op de recente oprichting van een voetbalschool en de aanloop van nieuwe leden uit de nieuwbouwwijk Ravense Hoek. Momenteel kan de vereniging beschikken over vier wedstrijdvelden, een half wedstrijdveld (zijnde een pupillenwedstrijdveld), een oefenveld en een oefenhoek. Door de vereniging is in dit verband aangegeven dat dit veld bestand ontoereikend is voor de invulling van de huidige wedstrijd- en trainingsbehoefte. In dit hoofdstuk zal middels een nadere afstemming van de vraag- en aanbodsituatie van de vereniging in eerste instantie worden aangegeven in hoeverre de geconstateerde huidige en toekomstige behoeften op de door haar gebruikte accommodatie kunnen worden ondergebracht. Vervolgens wordt ingegaan op de toekomstige accommodatiebehoefte en de daarvoor benodigde sportaccommodatieruimte. 4.2 Voetbalvereniging Nieuwenhoorn 4.2. Huidig behoeftebeeld Met de aanwezigheid van vier wedstrijdvelden en een pupillenveld kan de voetbalvereniging over voldoende mogelijkheden beschikken voor het invullen van haar wedstrijdbehoefte. Met de aanwezigheid van enkel een oefenveld iets groter dan een standaardtrainingsveld en een oefenhoek met de afmetingen van ca. /3 standaardtrainingsveld geldt dit niet voor het invullen van haar trainingsbehoefte. 4.2.2 Afstemming vraag/aanbod voetbalvoorzieningen Ontwikkelingen op het gebied van voetbalconstructies De meest recente ontwikkeling op het gebied van voetbalsportconstructies is die van de zogenaamde nieuwe generatie rubber ingestrooide kunstgrasconstructies geschikt voor zowel wedstrijden als trainingen. Deze kunststof constructies kennen geen bespelingsbeperking anders dan organisatorisch van aard. Voor trainingen gelden dus enkel nog maar organisatorische beperkingen. Een dergelijk veld vervangt derhalve een traditioneel wedstrijdveld en dito trainingsveld, waarmee ruimtelijk gezien een veld bespaard kan worden. Wedstrijdveldbezetting van voetbalvereniging Nieuwenhoorn in 2008/09 Het totaal aantal teams in seizoen 2008/09 bedraagt 53. Gemiddeld zullen per weekend 27 teams thuis spelen. Bij de berekening van de wedstrijdveldbelasting moet rekening worden gehouden dat een wedstrijd gespeeld door een herenteam een zwaardere belasting met zich
meebrengt dan een pupillenwedstrijd 8. Rekening houdend met het aantal te spelen wedstrijden per team per seizoen (gemiddeld 30 wedstrijdweekenden voor de verschillende teams per jaar) bedraagt het aantal wedstrijdveldbelastingsuren 3 uur op jaarbasis, ofwel uur per wedstrijdveld uitgaande van twee wedstrijdvelden. Dit valt (ruimschoots) binnen de capaciteit van een goed aangelegd en onderhouden wedstrijdveld (indicatief te stellen op 200 à 250 belastingsuur). Trainingsveldbelasting Ook bij de berekening van het aantal trainingsveldbelastingsuren moet er rekening mee worden gehouden dat de belasting van een veld gebruikt voor training door een herenteam verschilt van de belasting van een veld gebruikt door een pupillenteam. Bij de heren wordt een feitelijk trainingsuur op, belastingsuur gesteld, bij de F-pupillen op 0,. Hierbij wordt uitgegaan van een groepsgrootte van 25 personen. Omgerekend komt dit voor voetbalvereniging Nieuwenhoorn op jaarbasis uit op een totaal aantal trainingsveldbelastingsuren van circa 2.225 uur 9, uitgaande van 40 trainingsweken voor de verschillende teams. Zie tabel 4. voor de actuele en toekomstige situatie, uitgaande van een ongewijzigde accommodatie. Tabel 4. Situatie: vier voetbalwedstrijdvelden, een pupillenveld, een oefenveld en een oefenhoek Behoefte aan wedstrijdvelden # Behoefte aan trainingsveld Belastingsuren jaar 2008/09 3,97/3,5 2.225 Trainingsveld situatie x veld x oefenhoek Indicatief mogelijk veldgebruik voor training oefenveld: max. 200 uur 0 oefenhoek: max.25 uur 205 4,79/4,47 2.8 2020 5,08/4,7 2.848 # Getal voor het streepje is het aantal benodigde wedstrijdvelden zonder pupillenveld, getal na het streepje is het aantal met de aanwezigheid van een pupillenveld Wedstrijdmogelijkheden: Trainingsmogelijkheden: Nog voor 205, ook bij aanwezigheid van een pupillenveld, ontstaat er een tekort; onvoldoende. Benodigde accommodatie voetbalvereniging Nieuwenhoorn Momenteel zijn er op het sportpark van Nieuwenhoorn geen trainingsvelden van standaardafmetingen aanwezig. Om toch de verschillende trainingen in te kunnen vullen, is men daarom genoodzaakt ook de wedstrijdvelden voor trainingen in te zetten, met als gevolg dat de wedstrijdwaardigheid van deze velden nadrukkelijk in het geding komt. 8 B- en C-juniorenteams staan gelijk aan 0,75 normteam, D-pupillenteams aan 0,50, E-pupillenteams aan 0,35 en F-pupillen aan 0,25 normteam. 9 Dit is beduidend hoger dan waar in de richtlijnen van uit wordt gegaan. Uitgaande van een trainingsveldbehoefte van,7 trainingsveld, zou dit aantal 38 uur moeten bedragen. Inmiddels is duidelijk geworden dat veel voetbalverenigingen hun leden meer trainingen aanbieden dan waar in de richtlijnen van wordt uitgegaan en is de KNVB voornemens de richtlijnen daarmee in overeenstemming te gaan brengen. 0 Zijnde het genormeerd aantal bespelingsuren van een traditionele trainingsconstructie van deze afmetingen. 2
De enige oplossing die voldoet aan de richtlijnen zal bij de huidige behoefte aan vier wedstrijdvelden moeten bestaan uit vier wedstrijdvelden en twee trainingsvelden met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld, of uit vier wedstrijdvelden waarvan twee velden zijn uitgevoerd in kunstgras. Uitgaande van de bestaande situatie op het sportpark (waar de ruimte voor zes velden met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld niet aanwezig is), zullen derhalve zo snel mogelijk twee wedstrijdvelden moeten worden omgezet in kunstgras. Nog voor 205, wanneer de groei van de vereniging zich voltrekt zoals verwacht, moet een vijfde wedstrijdveld beschikbaar komen. Indien dit op de plaats van de huidige oefenvelden wordt gesitueerd, zal ook dit veld in kunststof moeten worden uitgevoerd om alle trainingen adequaat in te kunnen blijven vullen. Het pupillenveld is dan als zodanig niet meer nodig voor het spelen van pupillenwedstrijden en kan voor trainingen worden ingezet. Uitgaande van een nieuwe locatie zal van een minimale omvang van vijf voetbalvelden moeten worden uitgegaan. Afhankelijk van al of niet toepassen van kunstgras zullen dat er meer moeten zijn. Zonder de aanwezigheid van kunstgrasveld zullen er uiteindelijk vijf natuurgras wedstrijdvelden en drie trainingsvelden van standaardafmetingen (uitgevoerd in een constructie goed voor 800 bespelingsuren) aanwezig moeten zijn. Bij een keuze voor een omvang van vijf voetbalvelden, zal bij de realisatie van het sportpark direct al in of drie kunstgrasvelden moeten worden voorzien om de trainingen op adequate wijze in te kunnen vullen, of in twee kunstgrasvelden aangevuld met een trainingsveld van standaardafmetingen. Omdat nog voor 205, wanneer de groei van de vereniging zich voltrekt zoals verwacht, een vijfde wedstrijdveld beschikbaar moet komen moet bij een keuze voor de laatstgenoemde optie wel rekening worden gehouden met een nog voor 205 al om moeten zetten van dit trainingsveld in een kunstgras wedstrijdveld. Bij het maken van een keuze tussen de bestaande locatie en een nieuwe locatie moet bij de bestaande locatie ook rekening gehouden worden met dat een toename van de gebruiksdruk ook gepaard gaat met een bijbehorende toename van geluid en licht (wedstrijd - training) en een toename van de parkeerdruk, die op de deze locatie nu al een groot probleem vormt. Door de vereniging is aangegeven naar een spelend ledental van.00 toe te willen groeien, of wel een groei van het aantal spelende leden met circa 0 procent. Vooralsnog wordt dit niet ondersteund door de verwachte bevolkingsontwikkeling van Hellevoetsluis in de wijken waaruit de vereniging haar leden trekt. En kijkend naar Hellevoetsluis als geheel, waarvoor de gemeente van een ongeveer stabiel blijvend aantal inwoners uitgaat, ligt het niet voor de hand van een dergelijke grote groei van voetbalvereniging Nieuwenhoorn uit te gaan. Daarbij moet tevens worden gewezen op de aanwezigheid van de twee andere verenigingen die vanuit een groot deel van de gemeente beter bereikbaar zijn dan voetbalvereniging Nieuwenhoorn. Overigens biedt een aanwezigheid van vijf wedstrijdvelden, indien alle velden worden voorzien van wedstrijdveldverlichting, voldoende mogelijkheden om een groei van 50 % mogelijk te maken. Uitgaande van de aanwezigheid van wedstrijdveldverlichting op alle velden is er nu een behoefte aan 3,3 wedstrijdveld. Met een groei van 50 % bedraagt deze 5,04 wedstrijdveld (zie bijlage 2). 3
Benodigde kleedkamervoorzieningen Uitgaande van vier benodigde wedstrijdvelden kan de voetbalvereniging, volgens de richtlijnen van NOC*NSF en de KNVB zoals die in het Handboek Sportaccommodaties staan vermeld (zie bijlage ), met 2 kleedlokalen volstaan. Aantal benodigde wedstrijdvelden Aantal benodigde kleedlokalen 4 2 3 8 4 2 5 4 Parkeergelegenheid NOC*NSF en de KNVB hebben geen eigen kwantitatieve normering. In globale zin kan worden uitgegaan van één parkeerplaats voor iedere vier bezoekers van het complex. Geadviseerd wordt een inventarisatiete maken van het feitelijke gemiddelde parkeergebruik op de drukste bezoekdag in de week (meestal de zaterdag of zondag). 4
Bijlage Richtlijnen betreffende de behoefte aan voetbalaccommodatie Door de KNVB en de toenmalige Nederlandse Sport Federatie zijn voor voetbal in overleg met de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) een aantal jaren geleden normen opgesteld met betrekking tot het maximale aantal teams per wedstrijdveld: Met één wedstrijddag per week dient een planningsnorm van zes senior-competitieteameenheden (ook wel normteams genaamd) te worden gehanteerd; bij twee wedstrijddagen per week moet worden uitgegaan van acht senior-competitieteameenheden. (B- en C-juniorenteams staan voor 0,75, D- en E-pupillen voor 0,5 en F-pupillen voor 0,25 senior-competitieteameenheden.) Echter de problemen om vandaag de dag nog een adequaat competitievoetbalschema in de beschikbare tijd op de zaterdag in te kunnen roosteren bij een strikt vasthouden 2 aan deze normstelling, zeker ook wanneer er sprake is van een groot aantal jeugd-, meisjes- en/of damesteams, alsmede het vaak voorkomende tekort aan trainingsvoorzieningen bij een strikt vasthouden hieraan 3, zijn voor de KNVB en NOC*NSF 4 aanleiding geweest om te komen tot een verruiming van de planningsnormen namelijk: 5,5 normteams per wedstrijdveld voor al het voetbal dat op zaterdag wordt gespeeld en vijf normteams voor al het voetbal dat op de zondag plaatsvindt 5, waarbij de dag met het meeste gebruik richtinggevend is. Omdat een volle benutting van en de zaterdag en de zondag in zijn totaliteit de cultuurtechnische capaciteit van een traditioneel wedstrijdveld te boven gaat, worden voor de zaterdag en zondag gezamenlijk negen normteams per wedstrijdveld aangehouden, uitgaande van een evenwichtige verdeling van de verschillende teams over de beide dagen. Voor kunstgrasvelden geldt geen beperking in het gebruik anders dan een organisatorische beperking. Indien op een kunstgrasveld een goedgekeurde wedstrijdveld lichtinstallatie 7 aanwezig is, kan de planningsnorm voor de op zaterdag gespeelde wedstrijden tot,5 normteams per verlicht veld worden opgevoerd; voor op zondag gespeelde wedstrijden tot zes normteams per veld met wedstrijdverlichting. Bij aanwezigheid van een goedgekeurde wedstrijdveld lichtinstallatie op een natuurgras wedstrijdveld kan de planningsnorm voor deze verlichte wedstrijdvelden op dezelfde wijze worden opgevoerd. Rekening houdend met de gemiddelde gebruikscapaciteit van een natuurgras wedstrijdveld mag het gesommeerde totaal normteams echter niet meer dan negen per veld met wedstrijdverlichting bedragen. Een volgens deze richtlijnen vol gepland veld is ook feitelijk vol. Bij de bepaling van het aantal benodigde wedstrijdvelden geldt daarom de regel dat voor een meerbehoefte vanaf 0,25 wedstrijdveld een volledig wedstrijdveld beschikbaar dient te zijn. 2 3 4 5 7 Dat niet voor alle Nederlandse voetbalverenigingen deze normstelling knelpunten tot gevolg heeft, vloeit bij veel verenigingen voort uit de aanwezigheid van een ruimere accommodatie dan dat conform deze normstelling nodig is voor de invulling van hun wedstrijdbehoefte. Zeker bij de wat grotere zondagverenigingen. In 2000 met een aanvulling in 200. Hiermee wordt dus het onderscheid tussen een en twee wedstrijddagen losgelaten. Van voldoende mogelijkheden voor het spelen van competitiewedstrijden is sprake, wanneer er zowel op zaterdag als op zondag, alsmede op beide dagen gezamenlijk voldoende mogelijkheden zijn om de verschillende wedstrijden in te kunnen vullen. In deze nieuwe opzet is een damesteam gelijk aan één normteam, een E-pupillen team gelijk aan 0,35 normteam. Met een bedrijfswaarde van minimaal 50 lux. 5
Ook voor de trainingsmogelijkheden van voetbalverenigingen zijn planningsnormen opgesteld: Uitgaande van de aanwezigheid van een verlichtingsinstallatie kan als planningsnorm voor voetbalverenigingen die uitsluitend, of voornamelijk, hun competitiewedstrijden op de zaterdag spelen per 4 op zaterdag spelende normteams één specifiek daartoe aangelegd en onderhouden trainingsveld met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld worden aangehouden. Voor voetbalverenigingen die hun competitiewedstrijden (evenwichtig) verdeeld over de zaterdag en zondag spelen kan per 7,5 verdeeld over de zaterdag en de zondag spelende normteams eveneens één specifiek daartoe aangelegd en onderhouden trainingsveld met de afmetingen van een standaardwedstrijdveld worden aangehouden. In alle situaties geldt dat het kwaliteitsniveau van de trainingsvelden (met een maximale bespelingscapaciteit van 800 uur 8 ) in overeenstemming met de in te vullen trainingsbehoefte dient te zijn. Opgemerkt dient te worden dat het uitgangspunt voor hanteren van de door NOC*NSF en de KNVB opgestelde planningsnormen is dat de betrokken sportvelden voldoen aan de normen zoals die door ISA Sport, NOC*NSF en de KNVB in onder meer cultuurtechnische zin worden gehanteerd. Kleedkamers Bij wedstrijden dient als uitgangspunt te gelden dat de bezoekende teams over een eigen kleedkamer kunnen beschikken. Per wedstrijd dienen tenminste twee kleed-waseenheden aanwezig te zijn. Rekening houdend met een intensief gebruik van de velden in de weekenden is de kleedkamer-wisseltijd dermate kort dat er doorstromingsproblemen kunnen ontstaan. Als gevolg daarvan dient naast het minimale aantal van twee kleedlokalen per wedstrijdveld in extra kleedgelegenheid te zijn voorzien. Het uitgangspunt is dat per drie wedstrijdvelden een extra set van twee kleedkamers voorhanden is. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen complexen met een, twee of drie wedstrijdvelden. Bij een complex bestaande uit één wedstrijdveld dienen derhalve vier kleedlokalen aanwezig te zijn; bij een complex bestaand uit twee wedstrijdvelden zes, bij een complex bestaand uit drie wedstrijdvelden acht en bij een complex bestaande uit vier wedstrijdvelden twaalf, etc. Dit is het minimaal benodigde aantal kleedkamers. Daarnaast moet rekening worden gehouden met dames-, meisjes- en gemengd jeugdvoetbal. Van een optimale kleedkamersituatie is sprake, wanneer er voor ieder wedstrijdveld vier kleedkamers voorhanden zijn. De minimale oppervlakte van een kleedlokaal exclusief wasruimte bedraagt 5 m 2. In een renovatie- of nieuwbouwsituatie wordt om hierna genoemde redenen nadrukkelijk aanbevolen een aantal kleedlokalen met een grotere oppervlakte (20/25 m 2 exclusief wasruimte) te realiseren: de aanwezigheid van grote aantallen pupillenteams (twee wedstrijden tegelijkertijd op een wedstrijdveld), korte wisseltijden tussen elkaar opeenvolgende wedstrijden, het houden van besprekingen voor en in de rust van wedstrijden en de mogelijkheid een massagetafel te kunnen plaatsen. Daarnaast bieden grotere kleedkamers beheersmatige voordelen bij gebruik door grote trainingsgroepen. Het is niet noodzakelijk voor elk wedstrijdveld een aparte scheidsrechtersruimte te hebben. Wel moet rekening worden gehouden met vrouwelijke scheidsrechters. (Handboek C2... p. 7-8). 8 Het maximaal mogelijke aantal bespelingsuren van een standaardtrainingsveld is afhankelijk van de opbouw van de veldconstructie. De meeste constructies zijn genormeerd op 400 bespelingsuren (de zogenaamde traditionele trainingsconstructies). Enkele constructies hebben een specifieke opbouw, die tot 800 uur kan worden bespeeld (de zogenaamde verbeterde trainingsconstructies). Wanneer in de richtlijnen 7,5 normteams aan één trainingsveld worden toegerekend, is het uitgangspunt dat dat veld 800 bespelingsuren kan verdragen.
Parkeergelegenheid De KNVB heeft geen eigen kwantitatieve normering en volstaat met een kwalitatieve benadering van de behoeftevraag. In globale zin kan worden uitgegaan van één parkeerplaats voor iedere vier bezoekers van het complex. Een praktische aanpak hiervan is om een inventarisatie te maken van het feitelijke gemiddelde parkeergebruik op de drukste bezoekdag in de week (meestal de zaterdag of zondag). Tevens moet rekening worden gehouden met één of meerdere opstelplaatsen voor bussen van bezoekende verenigingen. Behalve parkeerplaatsen voor auto s en bussen, moet er ook een voorzieningen voor het stallen van fietsen, bromfietsen en scooters aanwezig zijn. 7
Bijlage 2: Tabellen Voetbalvereniging Nieuwenhoorn Tabel Aantal voetbalteams per leeftijdscategorie van 2004 tot 2009 Leeftijdscategorie 2004/05 9 2005/0 200/07 2008/09 Senioren heren zat Senioren heren zon Senioren dames Jongens Junioren A B C Pupillen D E F Meisjes -9 jr. 3- jr. -3 jr. 3 3 9 7 Totaal 42 43 43 53 5 3 5 9 7 5 3 5 5 5 9 2 7 3 4 5 9 3 # 2 2 # Van deze teams spelen er in 2009 8 in de KNVB competitie. De overige F-teams (de voetbalschool) spelen een onderlinge competitie in een zogenaamde championsleague. Voor de bepaling van het aantal benodigde wedstrijdvelden is het aantal F-teams op 3 gesteld. Voetbalvereniging Nieuwenhoorn speelt haar wedstrijden op zaterdag en zondag. 9 KNVB, Nieuwenhoorn, accommodatiecheck cultuur-technisch, Seizoen 2004-2005. 8
Tabel 2 Behoefte aan voetbalwedstrijdaccommodatie van Nieuwenhoorn in seizoen 2008/2009 2 3 4 5 Teams Norm- Plannings- Behoefte Wedstrijdveld- Tekort/ Vereniging 2008/9 teams norm 2008/9 (en) overschot * - vv Nieuwenhoorn 53 29,85 9 3,32 zaterdag idem -/- pup. Veld 20 45 39 2,85 20,05 5,5 5,5 3,97 3,5 4,5 4 +0,53 +0,35 zaterdag verlicht kgr. 45 2,85,5 3,3 Zondag 8 8,00 5,0 Zondag verlicht kgr. 8 8,00,0 (VNG) (53) (30,35) (8) (3,78) * Het overschot of tekort aan wedstrijdvelden is steeds vermeld in de rij met de richtlijn die voor de betreffende vereniging van toepassing is. Toelichting op tabel 2: Kolom : het aantal teams; Kolom 2: het aantal normteams; Kolom 3: gehanteerde planningsnorm per wedstrijdveld vastgesteld door NOC*NSF en de KNVB; Kolom 4: de behoefte aan wedstrijdaccommodatie op 5-09-200, vastgesteld met behulp van de resultaten uit kolom twee en drie; Kolom 5: het aantal beschikbare wedstrijdvelden; Kolom : het tekort (-) dan wel het overschot (+) aan wedstrijdvelden, afgezet tegen de door ISA Sport berekende behoefte aan wedstrijdvelden op 2008/09. Indien er op de wedstrijdvelden is voorzien in een goedgekeurde wedstrijdverlichting, kan met minder veldruimte worden volstaan en is er in plaats van 3,97 een behoefte van 3,3 wedstrijdveld. 20 Uitgaande van een evenwichtige verdeling tussen uit- en thuisspelende jeugdteams kunnen maximaal 4 F-teams en 4 E- teams aan het pupillenwedstrijdveld worden toegeschreven. Omdat een dergelijke evenwichtige verdeling tussen uit- en thuisspelende teams in de praktijk nagenoeg onmogelijk realiseerbaar is, zijn aan dit veld 3 F-teams en 3 E- teams toegeschreven (ofwel,8 normteam). 9
Tabel 3 Behoefte aan voetbaltrainingsaccommodatie van Nieuwenhoorn in seizoen 2008/9 2 3 4 5 7 Teams Norm- Plannings- Behoefte Trainings- Oefenveld/ Tekort/ Vereniging 2008/9 teams norm 2008/9 * veld-(en) -hoek overschot training # - vv Nieuwenhoorn 53 29,85 7,5,7-2 # zaterdag 45 2,85 4,5 (zondag) 8 8,00 # # Vanwege het ontbreken van trainingsvelden uitgevoerd in een constructie goed voor 800 uur niet nader aan te geven. Toelichting op tabel 3: Kolom 4: de behoefte aan trainingsaccommodatie vanuit de richtlijnen, uitgaande van de aanwezigheid van trainingsvelden uitgevoerd in een constructie goed voor 800 uur 2 2 Dit geldt ook voor kunstgrasvelden. Weliswaar kunnen deze velden veel meer dan 800 uur per jaar voor trainingen en/of wedstrijden worden ingezet. Uitgaande van vijf doordeweekse avonden trainen van 8.00 22.00 uur gedurende 40 weken per jaar is er toch een begrenzing op 800 uur voor de avonduren. Wel zijn er voor de jeugd aanvullende trainingsmogelijkheden overdag, bijvoorbeeld op de woensdagmiddag. 20
Instituut voor Sportaccommodaties B.V. 2