Spuittechniek onkruidbeheersing fruitteelt/boomteelt/wijnbouw. @Ribesconsult!! lezing in het kader van de verlenging spuitlicenties met de competentie Bedrijfsvoeren Gewasbescherming, thema: Veiligheid en Techniek in de sector Fruitteelt. 1
WAAROM? ER WORDEN TE HOGE CONCENTRATIES BESTRIJDINGSMIDDELEN GEVONDEN IN OPPERVLAKTEWATER EN GRONDWATER LOZINGENBESLUIT OPEN TEELT EN VEEHOUDERIJ (LOTV) GLASTUINBOUWBESLUIT Emissie beperkende maatregelen: teeltvrije en dus spuitvrije zones. REGELGEVING 2
Regelgeving FRUITTEELT voor opgaande bespuitingen Emissie beperkende maatregelen Teeltvrije zone in meters vanaf insteek sloot geen maatregel 9 dwarsstroomspuit reflectiescherm 4,5 tunnelspuit 3 biologische teeltwijze 3 dwarsstroomspuit reflectiescherm + emissiescherm 3 dwarsstroomspuit met driftarme doppen 3 of 4,5 windhaag of vanggewas 3 3
Tabel driftreducerende doppen fruit nr dop min. %driftreductie max. spuitdruk nr dop min. %driftreductie max. spuitdruk 1 Albuz TVI 80-025 95 7 15 TeeJet AI 80-03 75 7 2 Lechler IDK 90-01 90 2 16 TeeJet AI 65-03 75 7 3 Lechler IDK 90-015 90 2 17 TeeJet AI 80-015 75 7 4 Lechler IDK 90-02 90 2 18 TeeJet AI 80-02 75 7 5 Albuz TVI 80-03 90 7 19 Lechler IDK 90-01 75 7 6 Albuz TVI 80-01 90 7 20 BCPC C/VC 75 2,5 7 Albuz TVI 80-015 90 7 21 Lechler IDK 90-015 75 7 8 Lechler ID 90-01 90 5 22 Lechler IDK 90-02 75 7 9 Lechler ID 90-015 75 7 23 Albuz AVI 80-015 75 7 10 BCPC VC/XC 75 2 24 BCPC M/C 50 2 11 Lechler ID 90-01 75 7 25 TeeJet DG 80-02 50 7 12 Lechler IDK 90-015 75 5 13 TeeJet AI 80-025 75 7 14 Lechler IDK 90-02 75 5 4
Regelgeving boomkwekerijen Emissie beperkende maatregelen Teeltvrije zone in meters vanaf insteek talud oppervlaktewater neerwaarts spuiten opwaarts spuiten geen maatregel 5 driftarme dop + kantdop 1,5 vanggewas 1 luchtondersteuning 1 overkapte beddenspuit 1 handgedragenmoterspuit 1 handgedragen handmatig aangedreven spuit 0,5 emissiescherm 0 biologische teeltwijze 0 5
Neerwaartse onkruidbestrijding in de fruit- en boomteelt (2012)!! Regelgeving Technieken toegestaan voor neerwaarste onkruidbestrijding in de teeltvrije zone van fruit- en boomteelt gewassen tot een afstand van ten minste 50 centimeter vanaf de insteek van het oppervlaktewater.!!! Techniek bespuiting met een getrokken of gedragen onkruidspuit waaraan een spuitboom is bevestigd en waarbij de spuitdoppen zich maximaal 30 cm boven de grond bevinden! Voorwaarden! standaard spleetdoppen zoals de Teejet XR110-04 of vergelijkbare of grovere doppen, spuitdruk max. 2 bar, rijsnelheid max. 5 km/u. Kantdop niet verplicht! Kappenspuit!! Agricult LVS NK80LT! 6 Alle doppen, spuitdruk max. 2 bar, rijsnelheid max. 5 km/u. Kantdop niet verplicht strooikoppen max. 30 centimeter boven het grondoppervlak, druppelinstelling van max. 6,5 Volt, rijsnelheid max. 7,5 km/u. Kantdop niet van toepassing
Vermindering teeltvrije zone! Lozingenbesluit Open Teelt Veehouderij - minder middel in de sloot met teeltvrije zone Kleinere teeltvrije zone met extra aanvullende maatregelen. complete systemen nieuwe doppen classificeren in % driftreductie Beoordeling innovatieve aanvullende maatregelen door Technische Commissie Techniekbeoordeling. ( overheid en bedrijfsleven) Advies aan alle waterschappen Waterschappen autonoom in het omzetten van advies van TCT in beleid inzake toezicht op agrariers inzake LOTV 7
Middelen bodemherbiciden opname via wortels contactherbiciden opname lokaal via blad systemische herbiciden opname via blad of wortel en transport in de plant 8
bodemherbiciden Linuron, Simazin, Pledge, etc!!! uniforme bedekking van te raken oppervlak is essentieel voldoende water 600 ltr vereist op vochtige grond 9
systemische HERBICIDEN voorbeeld Roundup watergebruik bij fijne druppel 250 liter ( 50 % norm) middelgebruik 1% = 2,5 liter / ha ( 50% norm) gerelateerd aan systemische werking werking afhankelijk van hoeveel middel er wordt opgenomen 10
contact HERBICIDEN raken is essentieel, opname lokaal in blad van belang meer water bij meer volume onkruid fijne druppel goede verdeling 200 liter minimum - 600 liter maximum voorbeelden: Basta, Grammoxone, Reglone, Touchdown, Spotlight 11
WAT DOEN TOEVOEGINGEN? Uitvloeien Anti drift Hechten Tegen uitspoeling bodemherbiciden Anti stuiteren Buffering ph Deactivatie Ca/Mg Tegengaan verdamping middel Drogende werking ( fungicide) 12
Wanneer toevoegingen? op afgehard onkruid als er veel regen wordt verwacht na een bodemherbicide toepassing op planten met een dikke waslaag onder ongunstige spuitomstandigheden altijd in eerste instantie voorschriften op etiket middel volgen. 13
EIGENSCHAPPEN BESTANDDEEL HULPSTOF TOEPASSING PENETRATIE IN BLAD UITVLOEIEN LECITHINE; SUIKERS, VETZUREN PROMOTOR TRIGLYCERIDEN KANTOR NUTTIG BIJ OPPERVLAKKEN MET STERKE WASAFZETTING MET NAME BIJ OP WATERBASIS GEFORMULEERDE MIDDELEN LANG VOCHTIG BLIJVEN BLAD UITVLOEIEN KATIONISCHE VETZUURAMINE MOTTO, TORPEDO NON IONOGENE ORGANOSILICONE TREND, CITOWETT, AGRAL GOLD, ZIPPER, BREAK THRU, DROP-KICK VOOR BETERE OPNAME VAN WATER OPLOSBARE LOKAAL SYSTEMISCHE EN SYSTEMESCHE MIDDELEN EN BLADMESTSTOFFEN AANZUREN UITVLOEIEN INTAKE, PROBE DEPOSITIE HULP VOORKOMEN AFSPOELEN BLAD UITVLOEIEN ORGANOSILICONE, LATEX DESIGNER, BREAK THRU UNION CONTACT FUNGICIDEN DIE SNEL REGENVAST MOETEN ZIJN DEPOSITIE HULP VOORKOMEN AFSPOELEN BLAD HECHTEN AAN BLAD LATEX BOND, GUARD CONTACT FUNGICIDEN DIE SNEL REGENVAST MOETEN ZIJN DEPOSITIE HULP VOORKOMEN AFSPOELEN BLAD HECHTEN AAN BLAD, BETERE OPNAME DOOR WASLAAG ALKYL PYROLIDONES PROLONG XP CONTACT FUNGICIDEN DIE SNEL REGENVAST MOETEN ZIJN BODEM HECHTING PARAFFINEOLIE GROUNDED, CONCRETE HF WATER CONDITIONER Easy Mix, X-Change DRIFTREDUCTIE Certain, Squall, Break Thru Vibrant, Concrete HF, Prolong XP COMBI VAN EIGENSCHAPPEN OLIEN CODACIDE 14
(super)-uitvloeiers oppervlaktespanning verlaagd ( schimmelsporen killers) betere verdeling, maar ook meer afdruipen bij te hoge volumes kan leiden tot: betere opname systemische middelen betere indringing contact onkruidmiddelen snellere droging gewas bij middelen, die snel verdampen, dus niet toepassen. 15
Hechters Voorkomen dat middel afspoelt. gunstig bij fungiciden die lange tijd nodig hebben om zich in de waslaag te nestelen. gunstig bij contact-herbiciden niet gunstig bij systemische middelen. Middel kan gevangen blijven in hechter en wordt dan traag opgenomen in de plant. 16
Wetters voorkomt het stuitereffect van druppels op bladeren druppel vloeit meteen uit. 17
SQUALL hulpstof met toelating CTBG Squall is een hechter/uitvloeier en antidriftmiddel op basis van alcoholen en ethoxylaten. Squall is een zeer milieuvriendelijke polymeer en is ook toegestaan in levensmiddelen en tandpasta. Het heeft een E-nummer. Squall is volledig afbreekbaar in oppervlaktewater (kooldioxide en water). Squall kan gebruikt worden met alle gewasbeschermingsmiddelen, ook in combinatie met meststoffen. Squall reduceert de drift met minstens 90%. De dosering is 0,5 liter per 100 liter spuitvloeistof, dus in de verhouding 1:200. Door de optimale druppelgrootte van de Squallmengsels en de goede hechting en depositie is 150 liter spuitvloeistof per ha veelal voldoende voor een goed resultaat. 18
Codacide Hogere depositie op blad!! sterke uitvloeier! sterke hechter! minder drift! minder verdamping! minder invloeden waterkwaliteit en zonlicht.! Minder schuimvorming! Zacht voor gewas!!! plantaardige olie ( 95% koolzaadolie)! In Engeland reeds lang veel gebruikt in andere teelten. 19
Kantor toevoeging aan herbiciden verbeterd opname met name onder schrale weersomstandigheden als de waslaag dik is.! Onder andere te gebruiken in combinatie met Finale SL, Basta 200. 20
Waterconditioners Roundup werkt minder als het water hard is. ( veel Ca en Mg) Conditioner bindt de Ca en Mg Bij zacht water kan ph sterk schommelen. ph invloed op werking middelen conditioners reguleren ph. Ammoniumsulfaat kan ook gebruikt worden om ph te laten dalen. 21
Hulpstoffen Toepassen onder de juiste omstandigheden heeft meer invloed dan de hulpstof. bij onkruid en opslag bestrijding alleen toepassen onder bijzondere omstandigheden, die een normaal functioneren van de middelen negatief beïnvloeden. 22
Dopinfo 23
Dopindeling Hoofdindeling spuitbeeld ketsdop ellyps spleetdop ellyps symmetrisch standaard asymmetrisch kantdop werveldop kegel hol vol 24
Typen Spleetdoppen Albuz Lechler TeeJet Hardy standaard API/APE ST F&S4 groot drukbereik AXI LU XR anti drift ADI/ADE AD DG LD&SL luchtinjectie (venturie) AVI/AVI80 ID AI INJET luchtinjectie compact CVI/CVI80 IDK UB kantdop OCI/AVI OC OC UB TWINDOP TJ60-40 EVS Werveldoppen volle kegel FL 1553 holle kegel ATR/ATR60 TR TXA&TXB 1299 holle kegel injectie TVI ITR TXR 25
ISO kleurcode 04 = afgifte bij 2,8 bar is 0,4 gallon/min informeer altijd of het om ISO genormeerde doppen gaat sommige fabrikanten hanteren iets anders. 26
Werveldop Werveldoppen geven een kegelvormig spuitbeeld 3-20 bar Geven fijnere druppels met meer drift tot gevolg. Insecten en schimmelbestrijding 27
Spleetdop Spleetdoppen geven een ellypsvormig spuitbeeld onder hoek geplaatst naast elkaar 1-4 bar Geven vrij kleine druppels overal inzetbaar 28
Anti drift spleetdop Spleetdoppen met een voorkamer waardoor een drukval ontstaat. Dit leidt tot grotere dus zwaardere druppels. minder homogene bedekking minder driftgevoelig Geven vrij grote druppels minimaal 250 liter water/ha 29
venturie spleetdop Spleetdoppen produceren grotere met lucht gevulde druppels die bij het neervallen open spatten in meerdere kleinere druppels 4-8 bar nodig voor goede venturi werking Te gebruiken onder minder goede weersomstandigheden. minimaal 250 liter water/ha 30
venturie spleetdop compact voor lagere druk Spleetdoppen produceren grotere met lucht gevulde druppels die bij het neervallen open spatten in meerdere kleinere druppels 1-3 bar nodig voor goede venturi werking Te gebruiken onder minder goede weersomstandigheden. minimaal 250 liter water/ha 31
Off center doppen Lechler Air-injector off center nozzles IS Air-injector off center compact nozzles IDKS Off center flat spray nozzles OC (small sizes) Even flat spray nozzles ES Nozzle sizes 02 to 06 Pressure range: 2.0 to 8.0 bar; vertical boom sprayers 8.0 to 15.0 bar Asymmetrical spray pattern (20 /60 relative to nozzle axis) Flow rates (cf. table below) Droplet spectrum: very coarse to coarse Extremely low drift potential Nozzle sizes 02 to 05 Pressure range: IDKS 02 to 03: 1.5 to 6.0 bar IDKS 04 and 05: 1.0 to 6.0 bar vertical spraying boom: 8.0 to 15.0 bar Asymmetrical spray pattern (20 /60 to the axis) Droplet spectrum very coarse to medium Assymmetrical spray pattern via eccentric orifice Nozzle Sizes 2 to 30 Pressure range 1.5 to 5.0 bar Droplet spectrum medium to fine Even Flat spray nozzle Nozzle sizes 01 to 08 Pressure range 1.0 to 4.0 bar Uniform distribution of active ingredient across the entire range thanks to rectangular spray pattern Fully developed spray angle from 1.0 bar on up 32
TEEJET TwinJet! uniforme verdeling EVEN SPRAY ES in 40 of 80 graden tophoek staal iso kleurcode DOOR KLEINE TOPHOEK SMALLE STROOK BESPUITEN MOGELIJK GEEFT KLEINERE DRUPPELGROOTTE DUS GOEDE BEDEKKING VOOR CONTACT HERBICIDEN.!!! 33
Doppen slijten en vervuilen doppen kosten minder dan middel bij 10 % afwijking in afgifte vervangen reinigen - geen staalborstels! 34
Onderhoud na elke bespuiting spoelen met schoon water regelmatig afgifte controleren SKL keuring Deze keuring vindt elke drie jaar plaats en is gebaseerd op een verordening van het Productschap Tuinbouw. SKL organiseert de keuringen. Niet voor onkruidspuiten smaller dan 3 meter. Zelf onderhoud plegen. 35
Materiaal dop Dopmateriaal Slijtageweerstandsfactor Schatting levensduur ha Messing 1 200 Polymeer (plastic) 2-3 400 Roestvrij staal (RVS) 4-6 800 Gehard roestvrij staal 10-15 2000 Keramiek 20-100 4000 36
Druppelgrootte kleinere druppel meer contactoppervlak betere biologische werking meer drift 37
Drift te beïnvloeden door: druppelgrootte ( doptype, dopafgifte, druk) spuitmondhoogte rijsnelheid - gevaar voor opwaartse stroming wind (zonder afschermkap) <1 m/s standaarddop met aanbevolen druk <3 + >1 m/s - druk verlagen of grotere dopmaat temperatuur en RV weinig water gebruiken betekent kleinere dopmaat en kleinere druppels en dus meer drift <5 + <3 m/s - driftarme doppen kiezen >5 m/s geen bespuiting uitvoeren 38
Laag Volume Strooitechniek LVS Agricult Strooivolume slecht 10-30 liter/ha Geschikt voor alle gangbare middelen! Minder spuitschade door lage strooihoogte, grove druppel en afwezigheid van overdruk! Emissie- en driftarm! Traploos regelbare afgifte Ongevoelig voor verstoppingen Bedrijfszeker en onderhoudsarm! Makkelijk aan- en afkoppelen Plug and Spray (12 V) 39
oude techniek onkruidspuitboom voor fruit en wijnbouw 40
Breedte strook Niet meer behandelen dan strikt nodig is. Opslag alleen strook van 60cm, 30 cm of alleen de opslag Zwartstrook - breedte? 100 cm of 150 cm ; afhankelijk van de maaierbreedte? van hoeveel kanten strook behandelen Hoeveel afgiftekanten heeft de trekker voorzorgsmaatregel: rijen uitzetten met GPS 41
30-60 cm zwartstrook wijnbouw eenzijdige behandeling afdoende OC doppen afgiftehoogte tussen 20-40 cm dop 10 graden naar de rij draaien dop 40 graden draaien maakt strook smaller afstand tot de rij?? 42
60-100 cm zwartstrook grootfruit tweezijdige behandeling voor een goede bedekking is 67% overlap nodig. zwarstrook is 1,33 * spuitbreedte dop OC doppen afgiftehoogte tussen 20-40 cm afstand dop tot rij???? dop naar de rij draaien indien dop in de rijrichting gedraaid wordt moet de dop dichter bij de rij zitten en tevens een andere hoek naar de rij krijgen. 43
Zwarstrook 140-200 cm OC80 dop bij grasstrook 25 graden naar de rij gedraaid! 110-120 graden spleetdoppen, onder een hoek van 10 graden in de rijrichting, aantal afhankelijk van de te behandelen breedte afstand tussen doppen en dophoogte zo kiezen dat iedere plek op de zwartstrook dubbel geraakt wordt. 44
Vloeistofverdeling spleetdop op een spuitboom dient voor een goede verdeling er een overlap te bestaan van ongeveer 30%! Voor rijentoepassing even spray beter 45
Opslag spuitstrook minimaliseren bij hogere opslag en wanneer er zijtakken afgebrand moeten worden. kleine tophoek spuitopening hoger spuitopening laag tophoek laag spuitopening dicht bij rij draaiing om de z-as draaiing om de z-as twee doppen per strook, draaiing om de y-as! meer doppen met kleinere afgifte betere bedekking olie versterkt werking bij ongunstige omstandigheden. 46
Na het gebruiken van Herbifruit kennen we de gewenste rijsnelheid, afgifte en druk. STAP 1: instellen en controleren rijsnelheid trekker km/u=360/seconden per 100 m STAP 2: stel de druk in en controleer de afgifte van een nieuwe dop ( vang 1 minuut vloeistof op in een maatbeker), pas de druk aan tot de gewenste afgifte is bereikt. STAP 3: controleer het debiet van alle doppen bij de ingestelde druk. STAP 4: vervang doppen die meer dan 10% afwijken. STAP 5: Stel de juiste hoogte, afstand tot de rij en spuithoek in en zorg dat de strookbreedte exact overeenkomt met de berekende in Herbifruit. NODIG: maatbeker horloge met secondenwijzer nieuwe dop dopborstel 47
Dank u voor uw aandacht! @Ribesconsult 48