Jury Excellente Scholen Schoolrapport 2014 Comenius College VO vmbo Hilversum
Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 03FO Comenius College Aanvrager dhr. J. Veenstra Locatie (vestigingsnummer) (4) Adres Bisonlaan 1 Hilversum Aangemelde schoolsoort Vmbo-gt/mavo Leerlingenaantal Bestuur: 245 in mavo/havo onderbouw, 165 in mavo bovenbouw (bron: Vensters voor Verantwoording) Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs in het Gooi De aanmelding van het Comenius College geldt voor de afdeling vmbogemengde/theoretische leerweg. In januari 2014 is aan deze afdeling het predicaat Excellente School 2013 uitgereikt. Bij het vmbo-gt, dat in dit verslag centraal staat, is het excellentiebeleid verder uitgebouwd. De opbrengsten blijven nagenoeg constant op een hoog niveau en er is (opnieuw) sprake van een hoog percentage leerlingen dat doorstroomt naar de havo. Opvallend is dat de school nagenoeg al haar activiteiten en inspanningen planmatig heeft onderbouwd; over alle projecten en activiteiten is een uitgebreide documentatie beschikbaar. Een belangrijk kenmerk van het Comenius College is dat de meeste projecten op elk van de drie afdelingen worden uitgevoerd of zijn vertaald naar de specifieke doelgroepen van elke afdeling. Er is sprake van een integrale benadering van het excellentiebeleid, zowel horizontaal tussen de afdelingen en vakken, als verticaal tussen de leerjaren. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die Comenius College bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. De opbrengsten zijn ook in 2013 uitzonderlijk goed. De resultaten van het centraal examen zijn ver boven het landelijk gemiddelde, evenals het bovenbouwrendement. Het verschil SE-CE is minimaal. De uitstroom is zeer laag, de doorstroming naar de havo verhoudingsgewijs hoog. De school hanteert een consequent beleid gericht op het behalen van uitdagende doelen, in een lerende cultuur waarin het niet alleen draait om het leren van leerlingen maar ook van docenten en schoolleiding (WAK-traject). Het team van docenten voelt zich verantwoordelijk voor iedere leerling en voor de klas als stimulerende groep. De pedagogisch-didactische aanpak is enerzijds geënt op regels, structuur en duidelijkheid en kent anderzijds een hoge betrokkenheid op de leerling, rekening houdend met de verschillen in kwaliteiten, motivatie en thuissituatie. Leerlingen voelen zich veilig, gezien en gehoord. Docenten, mentoren, ondersteuners en schoolleiders werken als hecht team 1
samen om iedere leerling zijn diploma te laten halen en zich sociaal te ontwikkelen tot moderne burger die verantwoordelijkheid neemt voor zichzelf, zijn omgeving en de maatschappij. De school gaat met toenemend succes het educatief partnerschap met ouders aan, korte lijnen zijn belangrijk. Loopbaanoriëntatie kent veel succesvolle activiteiten in de oriëntatie op studie en beroep en een grote effectieve doorstroom naar de havo. 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van het Comenius College over de periode 2011-2013 die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Hierbij is gebruik gemaakt van de ruwe scores. Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Vmbo-gt Rendement onderbouw* 3 Rendement bovenbouw* 4 Gemiddelde centraal examen* 4,7 Gemiddeld verschil CE en SE** 0,10 * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal 2011-2013. ** Gemiddelde over de periode 2011-2013. Vmbo-gt Gemiddeld cijfer CE 2011 6,4 Gemiddeld cijfer CE 2012 6,7 Gemiddeld cijfer CE 2013 6,7 Gemiddeld cijfer CE 2014 6,7 Vmbo-gt Succesvolle plaatsing leerjaar 1 vervolgopleiding, 2012 98% Op grond van de resultaten die het Comenius College in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Als recente ontwikkeling noemde de school in het aanmeldingsformulier het volgende. In 2013 zijn alle leerlingen geslaagd. De resultaten zijn goed tot excellent, te zien aan de percentielen: Engels 91, Nederlands 93, wiskunde 67. Zie verder de opbrengstenkaart 2014. De gemiddelde CE-cijfers van de afdeling mavo (vmbo-gt) van deze school zijn de afgelopen jaren vrijwel constant op een hoog niveau, dat wil zeggen 0,4 (2012 en 2013) tot 0,3 (2014) boven het landelijk gemiddelde (bron: Vensters voor 2
Verantwoording). Voor de kernvakken bedraagt de percentielscore van de mavo in 2014 79 tot 98% (Nederlands 79% en Engels 98%). Bij wiskunde is dat wat lager (47%). Hiermee realiseert de school voor twee van de drie vakken nagenoeg haar ambitie dat zij wil behoren tot de scholen met de 20% beste CE-cijfers. Bij de kernvakken is alleen bij wiskunde het gemiddelde SE-CE-verschil in 2014 meer dan een half punt (negatief): de school normeert hier eigenlijk te streng bij de pta-toetsen. Reflectie Score Dronkers 2013 9 Waardering Elsevier 2014 +- 3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Als recente ontwikkeling noemt de school in de aanmelding het volgende. In 2013 zijn alle leerlingen geslaagd. Het gemiddelde examencijfer voor alle vakken (inclusief de kernvakken) is 6,65. De totale percentielscore is 98. Zie verder de opbrengstenkaart 2014. Ook voor de overige vakken scoort de mavo uitstekend: het gemiddelde CE-cijfer bedroeg in 2014 6,67, wat duidelijk boven het landelijk gemiddelde van 6,4 is (percentielscore 90%). Toch zijn er enkele vakken, zoals natuur- en scheikunde II en Spaans, waarvan de CE-cijfers in 2014 duidelijk onder het landelijk gemiddelde uitkwamen. De school neemt maatregelen om de resultaten bij die vakken te verbeteren. Het gemiddelde SE-CE-verschil van alle vakken bedroeg in 2014-0,16 punt, wat een continuering is van de goede scores van voorgaande jaren. Bij drie van de vijftien examenvakken bedroeg het verschil tussen het SE- en het CE-cijfer in 2014 meer dan 0,5 punt (alle negatief). 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) Als recente ontwikkeling binnen deze indicator beschrijft de school in de aanmelding het volgende. In het kader van burgerschap organiseerde de school een burgerschapstweedaagse waarbij leerlingen zich inzetten voor zeven goede doelen. Alle 4 mavoleerlingen hebben zich tijdens een maatschappelijke stageweek belangeloos ingezet voor basisschool, bejaardentehuis, sporttraining of andere zelf gekozen stage. In de Comeniusklassen (2 en 3) oriënteren de leerlingen [zich] op hun talent en de wereld en bereiden zij zich via onderzoekend leren voor op het sectorwerkstuk. De culturele vorming bestaat uit cultuurmarathon, ckv-werkweek, aantrekkelijk kunstvakonderwijs (examens tekenen, handvaardigheid en succesvolle invoering examenvak muziek), een aparte dramaklas, dramalessen, musical, toneelstuk. De school onderneemt vanuit een integrale aanpak voor alle afdelingen tal van activiteiten om het burgerschap bij de leerlingen te bevorderen: bijvoorbeeld de Expeditie Comenius, waarbij de leerlingen geld inzamelen voor zeven goede 3
doelen, die jaarlijks worden gekozen. Daarnaast is er de Dag voor de Duurzaamheid, zijn er Kamer- of gemeenteraadverkiezingen, de maatschappelijke stage, debatten, de leerlijn wetenschapsoriëntatie, het project EU en diverse buitenlandse excursies. De projecten worden uitgebreid voorbereid. Mavoleerlingen doen daarbij dikwijls onderzoek ter plaatse, maken verslagen en reflecteren op hun ervaringen. In die projecten komen zij met uiteenlopende bevolkingsgroepen in aanraking. Ook zijn er projecten waarin de mavoleerlingen (moeten) samenwerken met verstandelijk gehandicapten en leerlingen van het speciaal onderwijs (via de stichting Why Not?!). Voorts gaan mavo 4-leerlingen in december op maatschappelijke stage in verzorgingscentra en kindertehuizen. De grotere acties starten met een assembly (gemeenschappelijke bijeenkomst om ervaringen uit te wisselen) en worden daarmee ook afgesloten. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) Bij haar aanmelding noemt het Comenius College als recente ontwikkeling het volgende. De opwaartse druk van ouders blijft onverminderd hoog, wat zich uit in de adviezen en citoscores. Onderzoeken naar onderpresteren (basisschooladvies versus positie derde leerjaar) en naar rekenen en taal leveren categorieën op waarop de school maatwerk levert. Faalangstige leerlingen (klas 2 en 4) krijgen maatwerk in de vorm van individuele ondersteuning, verwijzing of training. Onderzoek naar onderpresteren (BO-leerjaar 3) levert categorieën op waarvoor de mentoren maatwerk leveren. Voor rekenen en taal brengen we in leerjaar 1 de referentieniveaus in kaart en sluiten we met maatwerkprogramma s (bijspijkerlessen en challenges ) in leerjaar 1 en 2 aan op de behoefte. Voor leerlingen die meer in hun mars hebben, is er ruimte om in de bovenbouw zeven of zelfs acht vakken te kiezen. De school verzamelt vele data over de prestaties van de leerlingen via de reguliere rapporten, maar put ook uit genormeerde toetsen voor rekenen en taal. Zo krijgt zij de leerpotentie van de leerlingen in beeld en kan zij de leerlingen de begeleiding geven die ze nodig hebben. De mentoren hebben daarin een spilfunctie. Er is een goed opgezet zorgsysteem met specialisten onder leiding van een orthopedagoge. Indien de mentor met betrekking tot een leerling handelingsverlegen is, kan hij terugvallen op het zorgteam dat wekelijks in het begeleidingsadviesteam (BAT) bijeenkomt. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) In het aanmeldingsformulier meldt de school als recente ontwikkeling het volgende. Leerlingen met leer-, gedrags- en motivatieproblematiek (bijvoorbeeld problematische thuissituaties) doen een veelal effectief beroep op de begeleidingsstructuur van mentor, rugzakcoach, remedial teacher, begeleidingsadviesteam, orthopedagoog en zorgafstemmingsteam. Het onderbouw- en bovenbouwrendement is goed en iedere leerling haalt in 2013 het diploma. De uitval is minimaal. Mede door de keuze van extra vakken sluit 4
het mavoprogramma voor sterke leerlingen goed aan op doorstroom naar 4 havo (ver boven landelijk gemiddelde). Leerlingen die voor het mbo opteren, zijn allemaal aangenomen op de opleiding van hun keuze. De Topsporttalentleerlingen scoren dankzij maatwerkprogramma s en gespecialiseerde topsportbegeleiding over het algemeen goed. De meeste leerlingen van het vmbo-gt komen uit de directe omgeving van de school. De ambitieuze ouders opteren voor plaatsing in een dakpanklas, die de mogelijkheid tot doorstromen naar de havo-afdeling open laat. Een vrij grote groep (22) lukt dit ook. Dit dankzij de inzet van de leerlingen en de organisatie van de school. Voor leerlingen met voldoende potentieel en ambitie biedt het Comenius College op het vmbo een doorstroomprogramma havo 4 aan. Extra vakken en vervroegd examen kunnen doen, zijn hiervan een onderdeel. Op het vmbo slaagden in 2014 alle leerlingen. In combinatie met een goed rendement in onder- en bovenbouw zijn dat uitstekende resultaten. De begeleidingsstructuur is op orde. De lijnen zijn kort. Er is wekelijks overleg, zodat er snel gehandeld kan worden. Waar de vmbo-afdeling zich in het verleden vooral concentreerde op de zwakke leerlingen, is er nu ook veel aandacht voor degenen die meer aankunnen. Circa twee derde van de leerlingen in het derde leerjaar van de vmbo-gt-afdeling heeft een basisschooladvies dat hoger is dan vmbo-gt, zoals havo/mavo of hoger (bron: opbrengstenkaarten 2013 en 2014 van de Inspectie van het Onderwijs). Dit zou mede een verklaring kunnen vormen voor de goede prestaties en het feit dat ongeveer 30% van de mavoleerlingen doorstroomt naar de havo. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding beschrijft de school geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. Er is sprake van een voortzetting van beleid. De zwakpresteerders kunnen via bijspijker-, steun- en remedial teaching-uren hun achterstand inhalen. Leerlingen die potentieel over hebben, worden uitgedaagd hun talenten te benutten via challenge-uren en Comeniusleergangen, waarin programma s op het gebied van onder andere theater, sport en burgerschap worden aangeboden. De mentor adviseert de leerlingen bij het maken van een keuze die in alle opzichten bij de leerling moet passen. De Comeniusleergangen omvatten in klas 2 en 3 een substantieel deel van de lessen. Deelname is niet vrijblijvend: er moet een voldoende worden gescoord, anders is bevordering niet mogelijk. Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013, gegevens Duo) Nederlands 6,5 Engels 6 Wiskunde 7,5 Gemiddelde avo-vakken 6,7 5
5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In haar aanmeldingsformulier geeft het Comenius College als recente ontwikkeling het volgende aan. Achttien docenten (WAK-traject) werken in groepjes aan de kwaliteit van hun lessen vanuit een eigen onderzoeksvraag in de eigen lessituatie. Bij de examentrainingen hebben docenten het programma vernieuwd om het uiterste uit de leerlingen te halen en ze optimaal voor te bereiden op het examen. Daarnaast is er overleg met de mavodocenten van de andere scholen binnen de stichting. Ook voor deze indicator geldt een voortzetting van het beleid. De leerkrachtvaardigheden zijn hierbij van groot belang. Hiervoor is extra aandacht in het WAK-project. De evaluatie van het WAK-traject was uiterst positief, zodat de school er dit jaar intensief mee doorgaat. Ze wil via deze weg de kwaliteit van de lessen verbeteren. Door met een eigen onderzoeksvraag aan de slag te gaan, is een goede aansluiting op de eigen situatie verzekerd. De docenten zijn enthousiast over de samenwerking die voortkomt uit deze manier van werken. Mensen leren van elkaar, zoeken samen oplossingen en ontwikkelen samen lessen in de vorm die succesvol is gebleken. De activiteiten van het WAK-traject worden dan ook door de docenten geprezen. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. In het team is het onderwijskundig leiderschap gedeeld: onder regie van afdelingsleider en schoolleider sturen leerjaarcoördinatoren (teamleden) mentoren aan in mentoractiviteiten, presentie- en cijfercontrole en een plan van aanpak bij leer- of gedragsproblemen. Dit versterkt commitment, betrokkenheid, productiviteit en samenwerking in het team. Het team werkt aan het ondersteunen van positief gedrag door onder andere meer te complimenteren. Samen met rust, regelmaat en duidelijkheid leidt dit tot een beter leerklimaat. Minder gemotiveerde leerlingen krijgen een vierkant rooster (werken tot 16.30 uur). De delegatie van de jury sprak tijdens het schoolbezoek met meerdere geledingen uit de school. Op de vragen die ze stelde werd opvallend consistent geantwoord. De teams spelen een belangrijke rol in het bewaken van de processen. De afdelingsleiders hebben een scholing gevolgd in het leiding geven aan processen en zijn positief over de samenwerking met de schoolleiding. Er is waardering voor hun inzet en de ruimte om beleid te initiëren. Het mentoraat is goed georganiseerd en de mentoren hebben een persoonlijke band met hun leerlingen. De leerlingresultaten worden intensief gemonitord en geanalyseerd door zowel de sectieleiders als de afdelingsleiders; noodzakelijke extra begeleiding wordt snel gesignaleerd en gerealiseerd. Voorts gebruikt de school in de onderbouw genormeerde toetsen (onder andere Diataal). De school heeft een goed contact met de ouders. 6
6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) Het Comenius College noemt in haar aanmeldingsformulier geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. De school monitort even contentieus als vorig jaar de resultaten. Zo is ze alert op wijzigingen hierin. In specifieke gevallen, bijvoorbeeld als de CE-cijfers van een vak onder het gemiddelde, c.q. te veel onder de ambitie van de school liggen, krijgt een sectie de opdracht een smart uitgewerkt verbeterplan te schrijven en uit te voeren. Voorbeelden daarvan zijn beschikbaar. Daarnaast wordt de kwaliteitsontwikkeling aangestuurd door het project Werken aan onderwijsontwikkeling, kwaliteit en professionalisering (WAK). Elke docent dient daaraan een persoonlijke bijdrage te leveren door aan het begin van het schooljaar een plan in te leveren, dat na goedkeuring door de afdelingsleider samen met een of meer andere collega s moet worden uitgevoerd. Op het eind van het schooljaar geven de docenten een presentatie van hun verbeterproject en de bereikte resultaten. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding meldt de school als ontwikkeling het volgende. De begeleidingsstructuur is goed gearchiveerd, patronen worden geëvalueerd, werkwijzen worden vastgelegd (zie handboek LOOT / Topsporttalent). Intervisie is gewoon. Binnen het afdelingsteam analyseren mentoren en afdelingsleiding met grote regelmaat de resultaten en worden zo nodig plannen van aanpak gemaakt die met leerlingen en ouders worden afgestemd. De school heeft een opbrengstgerichte houding geborgd, onder meer door regelmatig onderwijsgericht sectieleidersoverleg met de directie en halfjaarlijkse gesprekken tussen directie en secties/sectieleiders over de resultaten en het sectieactiviteitenplan. Het kwaliteitsbeleid is op orde. In de kalender zijn de evaluatiemomenten vastgelegd. De procedures met betrekking tot het opbrengstgericht werken worden gevolgd. Voorts is er een goede samenwerking in de organisatie zowel horizontaal als verticaal. Door deze goede communicatie houdt men een goed overzicht over de resultaten. Het project Werken aan Kwaliteit (WAK) draagt door haar opzet sterk bij aan een vergroting van het draagvlak van de schoolontwikkeling, van de verbeteractiviteiten en mede door de intensieve betrokkenheid van de schoolleiding aan de borging van bereikte resultaten. Ook met haar jaarlijkse bezoek van circa 50 lessen, het analyseren van de verkregen informatie en de rapportage in de vorm van een schoolfoto, zorgt de schoolleiding voor een continu zicht op de ontwikkelingen van het primaire proces. Mede op basis daarvan worden nieuwe prioriteiten voor de schoolontwikkeling geformuleerd. Daarnaast monitort en analyseert de schoolleiding intensief ook de tussentijdse resultaten per vak, waardoor tegenvallers tijdig worden gesignaleerd en adequate 7
maatregelen worden genomen. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding beschrijft de school als ontwikkeling het volgende. Intervisie en collegiale consultatie over het verbeteren van het leerrendement en de effectiviteit van de didactiek zijn gewoon; binnen de secties en tussen de secties. Jaarlijks vinden meerdere lesbezoeken plaats van directie en sectieleiders, met een gericht kijkkader. De directie maakt op basis van de lesbezoeken jaarlijks een schoolfoto van het onderwijs volgens het waarderingskader van de Inspectie. Ook het WAK-traject is een voorbeeld van het lerend en verbeterend vermogen. Het WAK-project is een uitstekende en efficiënte vorm van deskundigheidsbevordering, die leidt tot samenwerking. Het inspireert de docenten tot betere lessen. De leiding bezoekt ook lessen en maakt een schoolfoto, waarin een overzicht van de kwaliteit van de lessen wordt gepresenteerd. De foto laat goed zien waar aan kwaliteit gewonnen kan worden. Het scholingsplan wordt op basis van de schoolfoto bijgesteld. Zo nodig worden docenten op eventuele tekortkomingen aangesproken, wordt er een actieplan opgezet en/of moet de docent een coachingtraject gaan volgen. De cultuur op het Comenius kun je gerust professioneel noemen: mensen spreken elkaar aan als het nodig is, niet om af te rekenen, maar om er samen beter van te worden. Je mag op het Comenius ambitieus zijn. Bijzondere prestaties worden gezien en gehonoreerd. Dit is ook steeds meer het geval op het vmbo. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2012. Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken* 2012 2014 school landelijk school landelijk Medewerkertevredenheid 7,6 7,7 Oudertevredenheid 6,3 7,2 7,4 7,3 Leerlingtevredenheid 7,2 6,6 6,6 6,8 *De gegevens van 2014 komen uit Vensters voor Verantwoording en hebben betrekking op de school als geheel. Er zijn geen recente gegevens over de medewerkertevredenheid. In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De veranderingen die zijn ingezet na de tevredenheidonderzoeken 2012 zijn vorig jaar genoemd in de aanmelding Excellente School. De belangrijkste interventies waren: versterking van het leerling- en ouderpanel; gesprekken met leerlingen over de verbetering van de leskwaliteit. Ten aanzien van de topsporttalenten: jaarlijks nemen we bij alle LOOT-leerlingen en -ouders een tevredenheidonderzoek af en houden we naar aanleiding van de enquête een ouderpanel. Begin 2014 is de school gevisiteerd door de Stichting LOOT. In mei 2014 vinden nieuwe tevredenheidonderzoeken plaats. 8
Zowel de leerlingen als de ouders zijn tevreden over de inspanningen van de school. De leerlingen roemden de goede sfeer en de aandacht die ze van hun mentor krijgen. De school biedt vele keuze zowel in reguliere vakken als buiten de lessen in de vorm van muziek, toneel, musical, debatclubs, sport enzovoorts. De leerlingen noemen Comenius een sociale school met meer dan alleen lessen. Er is een leerlingenraad die de belangen van de leerlingen vanuit hun oogpunt behartigt. Er is een raad voor de veiligheid met als voorzitter een leerling. Momenteel bespreken zij pesten in het algemeen en cyberpesten in het bijzonder. De raad overweegt een helpdesk op te richten. De ouders ervaren dat de school adequaat en snel reageert als zij aandacht vragen bij de school. Er is een goed en regelmatig contact met de ouderraad, die met en zonder de rector vergadert. De rector betrekt op eigen initiatief ouders bij belangrijke kwesties en gebeurtenissen. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) In haar aanmeldingsformulier noemt het Comenius College als recente ontwikkeling het volgende. Sterk presterende leerlingen bereiden zich via de schakelklas voor op doorstroom naar 4 havo (nu 30%). Voor loopbaanoriëntatie in 3 mavo presenteren oudleerlingen over hun studie en geven mentor en studiekeuzeadviseur sectorvoorlichting. In 4 mavo presenteren de opleidingen zich in de mentorles (sectorkeuzeprogramma). Meiden met interesse voor techniek (vmbo-ambitie Techniek) lopen mee met vrouwen in technische beroepen (rolmodel). De beste sectorwerkstukken worden beloond in een bijeenkomst met zowel mavo-, havo-, als vwo-leerlingen. De aandacht voor het excellentiebeleid is gericht op alle leerlingen. Er zijn veel leerlingen in de mavo (30%) die doorstromen naar de havo. In de mentorlessen, opgesteld door het mavoteam, is er veel individuele aandacht voor de mogelijkheden van de leerlingen. De opbouw van de mentorlessen zorgt ervoor dat zij zichzelf goed leren kennen. Door middel van het project Meiden en techniek tracht de school meer meisjes te laten kiezen voor de technische beroepen. Bij de loopbaanoriëntatie leren de leerlingen wat bij hen past en welke inzet verwacht wordt om het doel te bereiken. Hiervoor krijgen ze veel informatie, ook van oud-leerlingen die presentaties geven over hun vervolgstudie. De school geeft hier aan wat op de mavo nieuw is in het excellentiebeleid. Verder zijn de opmerkingen over indicator XII in het verslag 2013 onverkort van toepassing. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding beschrijft de school de volgende recente ontwikkeling. 9
Binnen de eigen stichting wordt de school als voorbeeldschool gezien door andere scholen (College de OpMaat) die het predicaat Excellent willen verwerven. Scholen uit de eigen regio en andere regio s benaderen het Comenius College voor informatie over de successen van het excellentiebeleid (referent Twents Carmel College). De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van het Comenius College onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van vijf referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de school veel mogelijkheden biedt aan leerlingen om te excelleren, dat de leerlingenbegeleiding uitstekend is en dat de organisatie van het onderwijs sterk is. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) In de aanmelding noemt de school als recente ontwikkeling het volgende. In diverse vakken en in werkweek in Groot-Brittannië waarin onderzoek wordt gedaan voor het sectorwerkstuk, wordt Engels deels voertaal. We ontwikkelen een doorgaande leerlijn zelfevaluatie (droom-doelen-zelfreflectie-bijstelling). Twee 4 mavoleerlingen sluiten een vak op havoniveau af, we ontwikkelen beleid voor 14-15-jarigen om dit te stimuleren. De school bouwt het systeem van schakellessen naar 4 havo uit naar een schakelklas waarin sterkere leerlingen nog beter voorbereid worden op de stap naar 4 havo. De school neemt initiatieven om de verkiezing van het beste sectorwerkstuk van Hilversum met andere scholen te organiseren, naar model van havo en vwo. De versterking van het excellentiebeleid geschiedt planmatig, zowel in de diepte als in de breedte. Jaarlijks nemen meer leerlingen deel aan de projecten en ontwikkelen zij gaandeweg hun talenten. De delegatie heeft er vertrouwen in dat de school met deze goede leiding, enthousiaste docenten en goede organisatiestructuur haar ambities waar gaat maken. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury In 2013 kreeg het Comenius College, afdeling vmbo-gemengde/theoretische leerweg, het predicaat Excellente School toegekend. De school heeft deze afdeling in 2014 opnieuw kandidaat gesteld. De school ontwikkelt op vele fronten. De organisatie is goed op orde. Het gebouw maakt een verzorgde indruk. De schoolleiding leeft een professionele cultuur voor, die bij afdelingsleiders en docenten terug te zien is. De school straalt een goede werksfeer uit. Docenten zijn zeer gemotiveerd om het beste van zichzelf te geven. Zij weten dit ook bij de leerlingen los te maken. De school biedt de leerlingen vele mogelijkheden hun talenten te ontwikkelen en te tonen. De gemiddelde CE-cijfers van de afdeling mavo (vmbo-gt) van het Comenius 10
College zijn de afgelopen jaren vrijwel constant op een hoog niveau, dat wil zeggen 0,4 (2012 en 2013) en 0,3 (2014) boven het landelijk gemiddelde. Ook voor de overige vakken scoort de mavo uitstekend: in 2014 bedroeg het gemiddelde CE-cijfer 6,67, wat duidelijk boven het landelijk gemiddelde van 6,4 is (percentielscore 90%). Het gemiddelde SE-CE-verschil van alle vakken bedroeg in 2014-0,16 punt, wat een continuering is van de goede scores van voorgaande jaren. De zorgstructuur (inclusief het mentoraat) is goed op orde en zo kan de school ook de zwakkere leerlingen een goede opleiding geven. De goede naam van de school trekt inmiddels steeds meer zorgleerlingen aan. De aansturing van de secties en docenten geschiedt in eerste instantie door de conrectoren. Daarnaast monitoren de afdelingsleiders de leerlingresultaten per klas en leerjaar, zodat docenten vanuit twee kanten kunnen worden aangesproken. Zowel de conrectoren als de afdelings- en sectieleiders bezoeken jaarlijks een aantal lessen van hun collega s; via een jaarlijkse schoolfoto worden de conclusies daaruit per afdeling en sectie geëvalueerd. In persoonlijke functioneringsgesprekken ligt de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling van de docenten en de realisatie van eerder afgesproken taken en verbetertrajecten. Alle docenten zijn betrokken bij de schoolontwikkeling via het project Werken aan Kwaliteit (WAK). Dit draagt sterk bij aan een vergroting van het draagvlak van de schoolontwikkeling en aan de borging van bereikte resultaten. De schoolleiding zorgt door haar lesbezoek voor een continu zicht op de ontwikkelingen van het primaire proces. Mede op basis daarvan worden nieuwe prioriteiten voor de schoolontwikkeling geformuleerd. Daarnaast monitort en analyseert de schoolleiding de tussentijdse resultaten per vak en docent intensief, waardoor ze tegenvallers tijdig signaleert en adequate maatregelen kan nemen. Het vmbo-gt zorgt er met de gerichte aanpak voor doorstroming naar havo 4 voor dat leerlingen met ambitie en potentieel een succesvolle overstap kunnen maken. Het LOB-traject is versterkt en uitgebreid. Het project Meiden en techniek laat meisjes kennismaken met beroepen in de techniek. De school daagt de leerlingen uit om mee te doen aan de wedstrijd voor het beste sectorwerkstuk. Een belangrijk kenmerk van het Comenius College is dat de meeste projecten op elk van de drie afdelingen worden uitgevoerd of zijn vertaald naar de specifieke doelgroepen van elke afdeling. Er is sprake van een integrale benadering van het excellentiebeleid, zowel horizontaal tussen de afdelingen en vakken, als verticaal tussen de leerjaren. Alles overziende is de jury van oordeel dat het Comenius College op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (vmbo) 2014 toekomt. De school is op hoog niveau gebleven en er is sprake van verdere ontwikkeling op diverse relevante terreinen. 11