www.besafe.be Eeklo Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project)
Eeklo Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014
Eeklo (i.s.m. de Vlaamse Overheid) Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) I. Projectbeschrijving 4 A. Context 4 B. Werking 4 C. Doelstellingen 6 D. Doelgroep 7 II. Middelen 8 III. Evaluatie 9 IV. Overdraagbaarheid 11 V. Meer info? 12 A. Contactpersoon 12 B. Ondersteuningsmateriaal 12
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) Eeklo Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) I. Projectbeschrijving A. Context Het project werd ontwikkeld in het kader van het Rosettaplan (1999). Dit plan heeft als doel de tewerkstelling van jonge schoolverlaters te bevorderen door hen een baan en/of een aanvullende opleiding te verschaffen. In die context werden via het samenwerkingsakkoord van 25 oktober 2000 tussen de Federale Overheid en de Vlaamse Gemeenschap twee startbanenprojecten tot stand gebracht. Het eerste project betreft de preventie van antisociaal gedrag op school en ging van start onder de naam Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen, kortweg JoJo-project. Het tweede project (zie andere fiche Eeklo) is het startbanenproject Verkeersveiligheid kortweg VeVe-project en werkt rond verkeersveiligheid in de schoolomgeving en een veiliger school-woonverkeer. Het JoJo-project: werken aan een positief schoolklimaat! B. Werking Het JoJo-startbanenproject startte op in 2001 en wil jongeren een leerrijke eerste werkervaring aanbieden, waarbij ze tegelijkertijd de kans krijgen om aanvullende opleidingen te volgen. Het project richt zich specifiek tot laaggeschoolde jongeren. 4
Jongeren van allochtone afkomst en/of jongeren met een kansarme achtergrond worden in het bijzonder aangemoedigd om te solliciteren, aangezien zij zich in de meest kwetsbare positie op de arbeidsmarkt bevinden. Binnen het JoJo-project wordt vooreerst getracht om de totstandkoming van een positief schoolklimaat te bevorderen via de tewerkstelling van preventiemedewerkers, die optreden als een laagdrempelige brugfiguur tussen de school, de leerlingen en de ouders. Dit houdt concreet in dat zij taken opnemen die pedagogisch ondersteunend zijn en die verband houden met de preventie van risicogedrag, de bevordering van leerling- en ouderparticipatie en de naleving van het schoolreglement. Geïnteresseerde werkgevers kunnen deelnemen aan dit preventieproject indien zij behoren tot één van de volgende categorieën: Secundaire scholen die beschikken over GOK-uren en die minstens 100 leerlingen tellen, Scholen van het buitengewoon secundair onderwijs: type 1 OV3, Centra voor Deeltijdse Vorming of Centra voor Deeltijds Onderwijs. Daarnaast wordt binnen het JoJo-project geprobeerd om een positief klimaat op scholen te ondersteunen door middel van onderhoudsmedewerkers, die instaan voor een goed onderhouden schoolinfrastructuur. Als volwaardig lid van het onderhoudsteam kunnen zij ingeschakeld worden voor allerlei klussen zoals herstellingen, groenonderhoud, schilderwerken, Alle scholengemeenschappen van het basis- en secundair onderwijs komen in aanmerking om als werkgever deel te nemen aan dit onderhoudsproject. Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) Aangezien het JoJo-project erop gericht is om de arbeidsmarktpositie van laaggeschoolde jongeren te versterken, is het belangrijk dat de startbaners zo veel mogelijk bijleren en voldoende kansen krijgen om een aantal competenties te verwerven die ze in hun verdere loopbaan kunnen aanwenden. Het is daarom noodzakelijk dat iedere werkgever een coach aanduidt die de startbaner voorziet van voldoende begeleiding, ondersteuning 5
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) en waardering. De coach is eveneens het aanspreekpunt en moet zorgen voor een vlot verloop en een goede invulling van het project. Deze coach moet een personeelslid van de school of scholengemeenschap zijn. Het project wordt in goede banen geleid door drie coördinatoren binnen het Agentschap voor Onderwijsdiensten. Zij zorgen voor de opvolging van het project, fungeren als aanspreekpunt voor startbaners en coaches, handelen de administratie af en gaan op evaluatiebezoeken. Ter ondersteuning van de startbaners en hun coaches worden brochures uitgebracht met de nodige praktische informatie. Hiernaast organiseert de coördinatie vormingen voor startbaners en coaches, die hen voorzien in bijkomende expertise om het project goed in te vullen en hun taak uit te oefenen. Daarnaast wordt verwacht van de werkgevers (scholen en scholengemeenschappen) dat zij zelf voorzien in de nodige vorming, opdat startbaners hun takenpakket correct zouden kunnen uitvoeren. Tenslotte kunnen de startbaners op kosten van Agodi opleidingen volgen bij externe vormingsorganisaties (bv. CVO, VDAB, Syntra, Examencommissie). Deze opleidingen versterken immers de positie van de startbaners op de arbeidsmarkt. Geïnteresseerde werkgevers kunnen een aanvraag tot deelname aan het project indienen bij de Vlaamse overheid, door een formulier in te vullen dat terug te vinden is op www.ond.vlaanderen.be/jojo. C. Doelstellingen Het project streeft twee doelstellingen na: Het aanbieden van een leerrijke eerste werkervaring aan de jongeren, waarbij ze tegelijkertijd de kans krijgen om aanvullende opleidingen te volgen. Daardoor krijgen zij immers meer kansen op de arbeidsmarkt. Scholen met een publiek van jongeren met (schoolse) problemen 6
een extra werkkracht bieden om te werken aan een positief schoolklimaat en een goed onderhouden schoolinfrastructuur. D. Doelgroep De JoJo-startbaners werken voor en/of met schoolgaande jongeren. JoJo-startbaners werken voornamelijk binnen de schoolmuren van één bepaalde school of scholengemeenschap. Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) 7
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) II. Middelen Partners: Vlaamse overheid: Beleidsdomein Onderwijs & Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten (coördinatie en financiering), Federale overheid (financiering), Scholen (werkgevers). Kost: Een deel van de startbaners wordt betaald door de Vlaamse overheid en een deel door de federale overheid. Dit betekent concreet dat de werkgevers (scholen en scholengemeenschappen) in principe geen kosten moeten dragen om de projecten te kunnen realiseren. 8
III. Evaluatie Het project wordt jaarlijks geëvalueerd aan de hand van een jaarverslag (zie bijlage). Daarnaast werd in 2012 ook een meer diepgaand, kwalitatief onderzoek uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek zullen in de loop van 2013 gepubliceerd worden. Positieve punten / meerwaarde: Het project biedt heel wat kansen aan jongeren die moeilijk hun weg naar de arbeidsmarkt vinden. Daarbij heeft men niet enkel oog voor een eerste werkervaring, maar vormt opleiding eveneens een belangrijk punt. Zowel de JoJo ers als de coaches ervaren het project als zeer positief. De JoJo ers zien het vaak als een nieuwe kans. Eén van de coaches tijdens het projectbezoek was de mening toegedaan dat dit project een echte meerwaarde vormt voor de school om de leerlingen te begrijpen (taal, gewoonten, cultuur, ) en zo conflicten (en de escalatie ervan) te voorkomen. Ter ondersteuning van de JoJo ers en de coaches worden geregeld introductietrainingen georganiseerd zodat ze voorbereid zijn op het werk dat hen te wachten staat. Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) Aanbevelingen: De begeleiding van de jongeren door een coach is een niet te onderschatten element voor het welslagen van het project en verdient dus de nodige aandacht. Vorming op maat door de diensten op lokaal niveau is zeker aan te raden. Vanuit het Agentschap voor Onderwijsdiensten wordt best voldoende voorzien in ondersteuning voor de coaches die de startbaners in de scholen zullen begeleiden. Momenteel gebeurt dit al via evaluatiebezoeken en vormingen. Het creëren van samenwerkingsverbanden tussen JoJo ers en 9
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) VeVe ers wordt aangeraden. In de praktijk werken zij wel eens naast elkaar terwijl ze elkaar op verschillende vlakken zouden kunnen aanvullen. Een structurele inbedding van dit project strekt tot aanbeveling, gezien de meerwaarde die het op lange termijn kan betekenen. Op die manier zijn de nodige middelen ook in de toekomst voorhanden. Het betrekken van de omgeving rond de school in zijn werking kan eveneens interessant zijn, bv. in het kader van problemen rond speelpleintjes en dergelijke waar veel jongeren samenscholen. Begeleiding tijdens het project is cruciaal. Uitwisseling van projecten tussen JoJo ers en coaches is dan ook aan te raden zodat ze uit elkaars ervaringen kunnen leren. De intervisies die sinds 2012 georganiseerd worden, komen hier al deels aan tegemoet. Zowel de JoJo ers als de coördinatoren van dit project zijn startbaners wat betekent dat zij deze functie maximum tot hun 26 jaar kunnen uitoefenen. Vooral bij de coördinatoren kan dit tot gevolg hebben dat een groot deel van de opgebouwde expertise verloren gaat wanneer een andere coördinator wordt aangesteld. Het is dan ook van groot belang dat er voorzien wordt in een goede informatieoverdracht bij vertrek. Momenteel vangt men dit reeds op via onder meer algemene coördinatie vanuit het agentschap, een uitgebreid draaiboek en het opnemen van nieuwe coördinatoren in een team met meer ervaren coördinatoren. 10
IV. Overdraagbaarheid Voor beide projecten geldt dat het aantal plaatsen beperkt is, waardoor niet alle scholen en scholengemeenschappen een dergelijk project kunnen uitwerken. Momenteel is er geen budgettaire ruimte om deze projecten uit te breiden. Daarom wordt er gewerkt met een wachtlijst. Bijkomend is het project beperkt tot Vlaanderen waardoor Franstalige scholen zich hier niet voor kunnen opgeven. Aandachtspunten: Elke gemeente en stad heeft zijn eigen kenmerken waaraan het project moet aangepast worden. Het is van groot belang dat de school waar de startbaner tewerkgesteld wordt, voorziet in een goede opvang en begeleiding van de jongere. Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) 11
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) V. Meer info? A. Contactpersoon Lien GEERINCK, coördinator startbanenproject JoJo-VeVe Vlaamse Gemeenschap - Departement Onderwijs en Vorming - Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) - Startbanenprojecten JoJo-VeVe Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel Tel.: 02 553 88 29 E-mail: lien.geerinck@ond.vlaanderen.be B. Ondersteuningsmateriaal Jaarverslag AgODi 2011-2012 (zie bijlage), Onderzoek 2012, Presentatie Startbanenprojecten (zie bijlage), Presentatie JoJo-project (zie bijlage), Brochure voor de preventiemedewerkers (zie bijlage), Brochure voor de onderhoudsmedewerkers LSO (zie bijlage), Brochure voor de onderhoudsmedewerkers DBSO (zie bijlage). Sleutelwoorden Positief schoolklimaat, preventie, onderhoud, laaggeschoolde jongeren, startbaan, Agentschap voor Onderwijsdiensten, 12
Eeklo - Scholen voor Jongeren Jongeren voor Scholen (JoJo-project) Het is verboden om de inhoud van dit project te kopiëren, een uittreksel ervan te maken, te verspreiden of te wijzigen, zonder de schriftelijke goedkeuring van de projectverantwoordelijke, behalve als het gaat om gebruik voor strikt private doeleinden. 13
Voor meer informatie: www.besafe.be Algemene Directie Veiligheid en Preventie Waterloolaan 76 T 02 557 33 99 vps@ibz.fgov.be 1000 Brussel F 02 557 33 67 www.besafe.be V.U.: Philip Willekens, Directeur-generaal, Waterloolaan 76-1000 Brussel - 2014