Titre. Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Titre. Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux"

Transcriptie

1 Titre Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux Een gezamenlijk product van de Benelux werkgroep «Bossen & Hout» Conferentie «Bossen & Klimaat» van 30/09/2011

2 ALGEMEEN KADER De Benelux ondersteunt de ambitie «20/20/20» van de EU; EU-actieplan voor de bossen (COM(2006)302 def.) gezamenlijke bijdrage aan kernactie 4: «het gebruik van door de bossen geproduceerde biomassa voor de opwekking van energie bevorderen»

3 ENKELE BASISGEGEVENS % beboste oppervlakte België: 23% Waalse Gewest: ha (32,8%) Vlaamse Gewest: ha (10,8%) Brussels H.-G.: 1 735ha (~10%) Nederland: 10% ha Luxemburg: 34% ha Benelux= klein en dichtbevolkt gebied met sterke economie en dicht verkeersnet!

4 CENTRALE BOODSCHAPPEN (1) 1. energiehout = hernieuwbare energiebron (maar zeker niet onuitputtelijk!) 2. neutrale CO2-balans, op voorwaarde dat de grondstoffen waaruit deze biomassa bestaat, afkomstig zijn van duurzaam beheerde productiesystemen, waarbij enkel gebruik wordt gemaakt van de natuurlijke groei van planten en geen schade wordt berokkend aan de biodiversiteit 3. Optimaal gebruik van houtreserves enkel mogelijk in sommige omstandigheden (rationeel gebruik noodzakelijk; verkeerd en ondoordacht gebruik vermijden)

5 CENTRALE BOODSCHAPPEN (2) 4. in landen zoals de Benelux-landen wordt het grootste gedeelte van het geproduceerde hout reeds gebruikt voor meervoudige doeleinden (bouwhout; industriehout) het gebruik van hout als energiebron moet worden gestimuleerd door voorrang te geven aan een gebruik als materiaal («economische cascade-principe»).

6 BELANGRIJKSTE CATEGORIEËN ENERGIEHOUT primaire bijproducten secundaire bijproducten pellets (houtkorrels) houtblokken, houtsnippers houtsnippers, houtbriketten,

7 ENKELE CIJFERS Karakteristieken gelieerd aan het gebruik van energie gelijk aan 5000 liter stookolie

8 «ECOLOGISCHE RUGZAK» Gemiddelde hoeveelheid «grijze energie» voor verschillende categorieën brandstof Om deze «grijze energie» tot een minimum te beperken, moeten de transportafstanden en de voor de logistiek benutte energie zo veel mogelijk worden gereduceerd.

9 EEN TECHNOLOGIE VOOR ELK TYPE HOUT houtblokken kleine verbrandingseenheden (houtkachels, verwarmingsketel) houtsnippers krachtigere verbrandingseenheden (familiale en ook industriële verwarmingsketel) pellets kleine verbrandingseenheden (houtkachels, verwarmingsketel) gerecycleerd hout grote verbrandingseenheden (aangepaste industriële installatie)

10 VERGELIJKING VAN KLASSIEK BRANDHOUT EN HOUTSNIPPERS

11 ENKELE AANDACHTSPUNTEN in elk energiehout-project, moeten wij ongunstige effecten op bodem vermijden (gevaar voor aantasting) de hoeveelheid geëxploiteerd hout mag nooit meer bedragen dan de natuurlijke aangroeicapaciteit van de bossen. Het gebruikte hout moet dus afkomstig zijn van duurzaam beheerde bossen (PEFC, FSC, bijv.) men moet gebruik maken van de technologie die geschikt is voor elk type hout (kachels voor houtblokken, branders voor pellets, installaties voor houtsnippers, ) niet aarzelen om specialisten in te schakelen

12 POSITIEVE IMPACT VAN ENERGIEHOUT OP NATIONALE EN REGIONALE ECONOMIE Vergelijking van waardecreatie van energiehout ten opzichte van stookolie voor 100 brandstof

13 CONCLUSIES Rekening houdend met deze principes vormt houtige biomassa een milieuvriendelijke en hernieuwbare energiebron die het klimaat niet aantast en regionaal toegevoegde waarde genereert. Energiehout kan enkel in het kader van een gediversifieerd energiebeleid een evenwichtige bijdrage leveren aan het tegengaan van klimaatverandering.

14 ENKELE GOEDE PRAKTIJKEN IN DE BENELUX (1) Brussels Hoofdstedelijk Gewest : een beperkt potentieel maar enkele realisaties Vlaams Gewest : korte-omloop houtteelten (KOH) Waals Gewest : een netwerk van «facilitatoren»

15 ENKELE GOEDE PRAKTIJKEN IN DE BENELUX (1) Nederland : biomassa-installatie in Beetsterzwaag (pilotproject om snoeihout van houtwallen en houtsingels te benutten als biomassa voor opwekking van duurzame energie) Luxemburg : ruim 25% van de gemeenten hebben verbrandingseenheden op houtspanen geïnstalleerd

16 Merci Bedankt Pour en savoir plus :

HOUT ALS ENERGIEBRON (HE 20)

HOUT ALS ENERGIEBRON (HE 20) HOUT ALS ENERGIEBRON (HE 20) Het potentieel van hout als energiebron in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. ENERGIEHOUT... EEN PERFORMANTE TECHNOLOGIE! Energiehout wordt gedefinieerd als de productie

Nadere informatie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie

Leefmilieu Brussel - BIM. Hernieuwbare energie Hernieuwbare energie 1 1 Leefmilieu Brussel - BIM Gesticht in 1989, Leefmilieu Brussel - BIM is de administratie voor energie en leefmilieu van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het is de gesprekspartner

Nadere informatie

Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux

Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux Duurzaam gebruik Duurzaam gebruik van energiehout in de Benelux Maria Lanznaster / PIXELIO Enkele goede praktijken Afgedrukt op papier uit duurzaam beheerde bossen. INHOUD Voorwoord 05 2.6 laatste tips

Nadere informatie

Welkom. Trees from Traffic. Met de steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

Welkom. Trees from Traffic. Met de steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer, beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Welkom Trees from Traffic Met de steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer, beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Programma 10u00: Inleiding Schepen Jan Van der Velpen 10u20: beheer

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

Hoeveel houtige biomassa komt er (in potentie) uit bos, landschap en de bebouwde omgeving?

Hoeveel houtige biomassa komt er (in potentie) uit bos, landschap en de bebouwde omgeving? Hoeveel houtige biomassa komt er (in potentie) uit bos, landschap en de bebouwde omgeving? Martijn Boosten Demonstratie oogst en verwerking biomassa 3 juli 2014, Rosmalen Stichting Probos Kennisinstituut

Nadere informatie

BIOMASSA. Logo leverancier. Wat is biomassa?

BIOMASSA. Logo leverancier. Wat is biomassa? BIOMASSA Een introductie op pellets en houtketels Wat is biomassa? Biomassa is het drooggewicht van organismen of delen ervan. Hieronder valt zowel plantaardig als dierlijk materiaal. Ook producten gewonnen

Nadere informatie

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan

Nadere informatie

Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties. Jan Oldenburger, Probos

Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties. Jan Oldenburger, Probos Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties Jan Oldenburger, Probos Arnhem, 27 januari 2011 Inhoud Houtige biomassa? De markt en logistiek Potenties Duurzaamheid Aandachtspunten Inhoud

Nadere informatie

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de belangrijke

Nadere informatie

Dossier: Afvalverwerking en verwarming

Dossier: Afvalverwerking en verwarming Dossier: Afvalverwerking en verwarming In een houtverwerkend bedrijf heeft men altijd met afval te maken. Optimalisatiesystemen en efficiëntie zorgen er gelukkig voor dat dit tot een minimum wordt beperkt.

Nadere informatie

SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN

SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN Daniel VAN LATHEM Brussel-Energie DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE

Nadere informatie

meest vervuilende bron van hernieuwbare energie

meest vervuilende bron van hernieuwbare energie Houtkachels zijn onze grootste maar tegelijk meest vervuilende bron van hernieuwbare energie 21 februari 2018 Niet zonnepanelen of windmolens leveren de meeste groene energie in Vlaanderen, maar wel de

Nadere informatie

Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw

Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw 18/09/2012 Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw Ruben Guisson VITO Bioenergy Team 13 september 2012, Technopolis Mechelen Types brandstof Houtpellets + Hoge energiedichtheid

Nadere informatie

Staatsbosbeheer - hout en biomassa-

Staatsbosbeheer - hout en biomassa- Staatsbosbeheer - hout en biomassa- Henk Wanningen Programmamanager Biomassa en Klimaat Directie SBB Concern Staf Regio Noord Regio Oost Regio Zuid Regio West Staatsbosbeheer Dienstverlening 1 Staatsbosbeheer

Nadere informatie

INFORMATIE BROCHURE - CO2 & KLIMAAT - DENK GROEN, STOOK HOUT

INFORMATIE BROCHURE - CO2 & KLIMAAT - DENK GROEN, STOOK HOUT INFORMATIE BROCHURE - CO2 & KLIMAAT - DENK GROEN, STOOK HOUT Verantwoord hout stoken nu én in de toekomst ENERGIE UIT HOUT; DE NATUURLIJKE KEUZE! Wens je het gebruik van fossiele energiebronnen (stookolie,

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de

Nadere informatie

In dit boekje komt u alles te weten over

In dit boekje komt u alles te weten over hout 100 0/ 0 duurzaam In dit boekje komt u alles te weten over 4 Voordelen van hout Duurzaam bosbeheer Redenen om duurzaam geproduceerd hout te kopen Het kopen en verkopen van miljard hectare van de

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem

26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem 26 maart bijeenkomst startnotitie m.e.r. Bio WKK Arnhem 1 Achtergrond energie in Arnhem 2 De Kleefse Waard - Arnhem 3 Startnotitie: onderzoek mogelijke milieu effecten 4 Tijdspad 5 Biomassa 6 Vragen 1

Nadere informatie

BETER ZORGEN VOOR ONSZELF EN ONZE PLANEET

BETER ZORGEN VOOR ONSZELF EN ONZE PLANEET BETER ZORGEN VOOR ONSZELF EN ONZE PLANEET Meer dan 550.000 gezinnen hebben al een milieubewuste en verantwoorde kijk op energie. Omdat je energiebudget steeds belangrijker wordt, biedt Lampiris je verschillende

Nadere informatie

Verkenning biomassaketens Moubeek- Vloethemveld

Verkenning biomassaketens Moubeek- Vloethemveld Pieter Verdonckt T 051/ 27 33 82 pieter.verdonckt@inagro.be Expert houtige biomassa Inagro vzw Maatschappij en Leefomgeving Willem Boeve T 051/27 33 79 willem.boeve@inagro.be Expert valorisatie maaisel

Nadere informatie

Région de Bruxelles- Capitale. Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bruxelles Environnement IBGE. Leefmilieu Brussel BIM

Région de Bruxelles- Capitale. Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bruxelles Environnement IBGE. Leefmilieu Brussel BIM Région de Bruxelles- Capitale Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bruxelles Environnement IBGE Leefmilieu Brussel BIM Overeenkomst (E05-123) betreffende het Onderzoek naar het potentieel van hout als energiebron

Nadere informatie

Houtige biomassaketen

Houtige biomassaketen Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa

Nadere informatie

Beschikbaarheid houtige biomassa uit bos en landschap

Beschikbaarheid houtige biomassa uit bos en landschap Beschikbaarheid houtige biomassa uit bos en landschap Martijn Boosten & David Borgman (Zwolle, 1 november 2018) Huidig verbruik biomassa Studie beschikbaarheid houtige biomassa In opdracht RVO (juni 2018)

Nadere informatie

Houtige landschapselementen in de bedrijfsvoering. Verscheidenheid in voorkomen. Hakhout en knotbeheer door landbouw. Hout als energiebron

Houtige landschapselementen in de bedrijfsvoering. Verscheidenheid in voorkomen. Hakhout en knotbeheer door landbouw. Hout als energiebron ENERGIE HOUTI G E L ANDSCHAP SEL EM ENTEN STUDIEDAG Landbouw & Energiegewassen Luc Vande Ryse 9 juni 2007 Energie uit houtige landschapselementen houtige landschapselementen & energie: een oud gebruik?

Nadere informatie

PERSBERICHT. Vrijdag 8 februari 2019, 7u00. Persbericht 8 februari 2019

PERSBERICHT. Vrijdag 8 februari 2019, 7u00. Persbericht 8 februari 2019 PERSBERICHT Vrijdag 8 februari 2019, 7u00 1 WDP zet ambitie totale capaciteit van 100 MWp kracht bij door verdubbeling capaciteit zonnepanelen in Vlaanderen Na de eerdere installatie van zonnepanelen in

Nadere informatie

Biomassa uit natuur en landschap Wat is het potentieel?

Biomassa uit natuur en landschap Wat is het potentieel? Biomassa uit natuur en landschap Wat is het potentieel? 19 maart 2008 Joop Spijker Alterra, Wageningen UR Conferentie regionale kansen voor biomassa en waterstof Opbouw presentatie Inleiding Huidig gebruik

Nadere informatie

Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten

Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten Jan Oldenburger Inhoud Houtige biomassa? Kwaliteitsaspecten De markt Omvang Nederlandse markt Typering Prijzen Houtige biomassa? Houtige biomassa?

Nadere informatie

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES RvV 412 RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES over een ontwerp KB tot bepaling van de eisen waaraan houtpellets moeten voldoen om gebruikt te worden als brandstof voor niet-industriële verwarmingstoestellen. Brussel,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Over Atechpro. Atechpro heeft een passie voor de schepping. Wij geloven dat de schepping iets is om zuinig op te zijn.

Over Atechpro. Atechpro heeft een passie voor de schepping. Wij geloven dat de schepping iets is om zuinig op te zijn. Over Atechpro Atechpro heeft een passie voor de schepping. Wij geloven dat de schepping iets is om zuinig op te zijn. Want iedereen woont en werkt graag in een gezond en leefbaar milieu U, wij én toekomstige

Nadere informatie

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Bio energie betreft 65 % van de duurzame energie markt Twee derde van alle hernieuwbare energie in Nederland

Nadere informatie

14950/18 gys/gra/fb 1 LIFE.1.B

14950/18 gys/gra/fb 1 LIFE.1.B Raad van de Europese Unie Brussel, 30 november 2018 (OR. en) 14950/18 AGRI 595 NOTA van: aan: Betreft: het voorzitterschap het Speciaal Comité Landbouw/de Raad Geactualiseerde EU-strategie voor de bio-economie

Nadere informatie

Duurzaamheidscriteria voor biomassa in het Vlaamse energiebeleid. 23 augustus 2016

Duurzaamheidscriteria voor biomassa in het Vlaamse energiebeleid. 23 augustus 2016 Duurzaamheidscriteria voor biomassa in het Vlaamse energiebeleid 23 augustus 2016 Inhoud Overzicht biomassa eisen in Vlaamse energiebeleid Noodzaak wijziging energiebesluit ILUC wijzigingen Duurzaamheidscriteria

Nadere informatie

Borging duurzaamheid vaste biomassa in de SDE+ Joyce de Wit RVO.nl

Borging duurzaamheid vaste biomassa in de SDE+ Joyce de Wit RVO.nl Borging duurzaamheid vaste biomassa in de SDE+ Joyce de Wit RVO.nl Aan bod komt: Wanneer duurzaamheid aantonen? Waar gaan de eisen over? Hoe toon je duurzaamheid aan? Gebruik goedgekeurde certificaten

Nadere informatie

Biomassa en zijn afvalstatuut

Biomassa en zijn afvalstatuut Biomassa en zijn afvalstatuut Studiedag Cascadering in gebruik van hout en houtige biomassa Nico Vanaken OVAM Inhoud Afval of grondstof het beoordelingskader De ladder van Lansink als bewaker van de cascade

Nadere informatie

Slotbijeenkomst. Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud

Slotbijeenkomst. Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud Slotbijeenkomst 15 september 2014 Huysmanhoeve, Eeklo Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud Samenwerking Voor Agrarisch Landschap vzw (SVAL) www.energieklandschapshout.be

Nadere informatie

Met de steun van: Boerenbond, ABS, Werkers, VLM, ANB en ADLO

Met de steun van: Boerenbond, ABS, Werkers, VLM, ANB en ADLO ABC Eco² en ABG Stimuleren en ondersteunen van landbouwers bij landschaps- en natuurbeheer Koepelorganisatie van agrobeheergroepen in Vlaanderen Kenniscentrum agrarisch natuurbeheer Innovatieve projecten

Nadere informatie

NATIONAAL VERPAKKINGSBELEID PRODUCTVERPAKKINGEN EN DUURZAME MATERIALEN ALDI BELGIË EN LUXEMBURG

NATIONAAL VERPAKKINGSBELEID PRODUCTVERPAKKINGEN EN DUURZAME MATERIALEN ALDI BELGIË EN LUXEMBURG IE E ALDI V ISS AKK I NGSM P R Ve r m i j d e n. n. Hergebruike Re c y c l e r e n. NATIONAAL VERPAKKINGSBELEID ALDI BELGIË EN LUXEMBURG Versie: juli 2019 NATIONAAL VERPAKKINGSBELEID PRODUCTVERPAKKINGEN

Nadere informatie

Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO

Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO Biobased Business Cases 2013 Breda 14-15 mei 2013 Locatiekeuze» Opportuniteiten:» bestaande faciliteiten uitbreidingsmogelijkheden.»

Nadere informatie

CARDIOVASCULAIRE PREVENTIE : HOGE BLOEDDRUK (INDICATOR : SC02_1) Gezondheidsenquête, België, 1997

CARDIOVASCULAIRE PREVENTIE : HOGE BLOEDDRUK (INDICATOR : SC02_1) Gezondheidsenquête, België, 1997 CARDIOVASCULAIRE PREVENTIE : HOGE BLOEDDRUK (INDICATOR : SC02_1) BLOEDDRUK CONTROLE Totaal TIJDENS AFGELOPEN JAAR ------------ Man 88.1 11.9 3818 Vrouw 93.7 6.3 4123 Totaal 90.9 9.1 7941 15-24 79.7 20.3

Nadere informatie

Hout voor energie in Nederland

Hout voor energie in Nederland 2019 #2 Hout voor energie in Nederland In 2018 is er weer volop gediscussieerd over de inzet van houtige biomassa voor de opwekking van hernieuwbare energie. Stichting Probos heeft deze discussie met veel

Nadere informatie

Intentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen

Intentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen Intentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen Ondergetekenden: 1. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mevrouw G. Verburg, handelend als bestuursorgaan, hierna

Nadere informatie

Basistabellen pagina 1

Basistabellen pagina 1 TANDHYGIENE (INDICATOR : DE01) PREVALENTIE VAN HET DRAGEN VAN EEN Totaal TANDPROTHESE -------------------------------------- ------------ Volledig Onvolledig Geen N kunstgebit kunstgebit kunstgebit of

Nadere informatie

Biomassa: realistisch doel of niet?

Biomassa: realistisch doel of niet? Biomassa: realistisch doel of niet? Biomassa uit natuur, bos, landschap en de houtketen Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Platform Hout Nederland (PHN) Bosschap Branchevereniging Organische

Nadere informatie

Biomassa. in het klimaatakkoord en de energietransitie

Biomassa. in het klimaatakkoord en de energietransitie Biomassa in het klimaatakkoord en de energietransitie Over Morgen Energieke ruimdenkers en versnellers. Adviseurs die zichtbare oplossingen bieden voor een betere en toekomstbestendige leefomgeving. Oplossingen

Nadere informatie

ILVO heldere ambities

ILVO heldere ambities Bio-economie @ heldere ambities Hilde Muylle Studie- en Netwerkevent - 18 november 2016 Landbouw en bio-economie Landbouw = met natuurlijke hulpbronnen en biologische processen biomassa produceren Voeding

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op houtenergie

Een nieuwe kijk op houtenergie Een nieuwe kijk op houtenergie HOUT EEN MODERNE ENERGIEBRON AUTHENTIEK EN TOEKOMSTGERICHT In Europa is hout de primaire bron van duurzame energie. Duizenden gezinnen hebben een houtkachel ter beschikking.

Nadere informatie

WAAROM DUURZAAM BOSBEHEER?

WAAROM DUURZAAM BOSBEHEER? WAAROM DUURZAAM BOSBEHEER? PEFC. HET KEURMERK VOOR DUURZAAM BOSBEHEER PRODUCTEN UIT HET BOS KOM JE OVERAL TEGEN PEFC, het keurmerk voor duurzaam bosbeheer, heeft als doel om duurzaam bosbeheer wereldwijd

Nadere informatie

van 11 december 2007

van 11 december 2007 Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13

Nadere informatie

Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers

Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers Myriam Dumortier Natuurrapport www.natuurindicatoren.be www.nara.be www.inbo.be Haalt Vlaanderen de 2010-doelstelling? Biodiversiteit Verstoringen/bedreigingen

Nadere informatie

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL Na de ondertekening van de Green Deal op 22/10/18 heb je als (toekomstige) gebruiker van een kachel misschien een aantal vragen. We geven je graag wat tips om samen van de

Nadere informatie

Green Deal. Bevorderen Duurzaam Bosbeheer. Presentatie 13 maart 2014 Ronald Hiel

Green Deal. Bevorderen Duurzaam Bosbeheer. Presentatie 13 maart 2014 Ronald Hiel Green Deal Bevorderen Duurzaam Bosbeheer Presentatie 13 maart 2014 Ronald Hiel Doelstelling Green Deal Het bevorderen van duurzaam bosbeheer in het algemeen door het vergroten van het aandeel hout uit

Nadere informatie

Er bestaan toch verschillende soorten biomassa? Welke types biomassa zijn ecologisch aanvaardbaar?

Er bestaan toch verschillende soorten biomassa? Welke types biomassa zijn ecologisch aanvaardbaar? Q&A Biomassa A) Biomassa Er bestaan toch verschillende soorten biomassa? Welke types biomassa zijn ecologisch aanvaardbaar? Er wordt vooral een onderscheid gemaakt tussen biomassa die is geproduceerd op

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 15 april 2008

Beslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 15 april 2008 Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13

Nadere informatie

Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout

Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout Martijn Boosten Oogstdemonstratie tak- en tophout 27 februari 2014, Vierhouten Tak- en tophout uit bossen Naar schatting jaarlijks 36.000 ton

Nadere informatie

Duurzame overheidsopdrachten inbouwen in lokaal beleid. Leen Van der Meeren

Duurzame overheidsopdrachten inbouwen in lokaal beleid. Leen Van der Meeren Duurzame overheidsopdrachten inbouwen in lokaal beleid Leen Van der Meeren Een opdracht voor lokale besturen? Verkleinen ecologische voetafdruk Groene impuls aan de markt Voorbeeldfunctie: leading by example

Nadere informatie

Verificatieprotocol binnen SDE. Timo Gerlagh RBCN 21 april 2016

Verificatieprotocol binnen SDE. Timo Gerlagh RBCN 21 april 2016 Verificatieprotocol binnen SDE Timo Gerlagh RBCN 21 april 2016 Opzet presentatie Toelichting SDE Rol Biomassa in de SDE Achtergrond duurzaamheidscriteria Invulling in regelgeving Verificatieprotocol Stimulering

Nadere informatie

HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK

HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK HERNIEUWBARE ENERGIE, VERVOER EN SPECIFIEK VERBRUIK VAN DE TERTIAIRE SECTOR IN BRUSSEL UITGEVOERD OP VERZOEK VAN HET BIM, DE ADMINISTRATIE VAN ENERGIE EN LEEFMILIEU VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST,

Nadere informatie

houtgestookte installaties

houtgestookte installaties Kansen en randvoorwaarden voor houtgestookte installaties Douwe van den Berg BTG biomass technology group bv Arnhem, 27 januari 2011 vandenberg@btgworld.com Inhoud Soorten houtige biomassa voor energie

Nadere informatie

Strategy: a perspective

Strategy: a perspective 1 The Belgian National Climate Change Adaptation Strategy: a perspective CLIMAR Workshop, 25 mei 2011 Yannick Ghelen FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Dienst Klimaatverandering

Nadere informatie

KIES VOOR PEFC! REDENEN DIE HOUT SNIJDEN.

KIES VOOR PEFC! REDENEN DIE HOUT SNIJDEN. KIES VOOR PEFC! REDENEN DIE HOUT SNIJDEN. HOUT KOM JE OVERAL TEGEN... NOG WEL JA. De vloer. Een pak kopieerpapier. Een verhuisdoos. Een deur. Een tuinstoel. Openhaardhout. Overal komen we hout tegen. Hout

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Exploitatie van bioscoopzalen ( 35 mm of meer )

Exploitatie van bioscoopzalen ( 35 mm of meer ) T2.1 Structurele en kwalitatieve inlichtingen T2.1.1 Bioscopen volgens het aantal zalen T2.1.2 Zalen en zitplaatsen T2.1.3 Aantal beschikbare zitplaatsen volgens het aantal zalen T2.1.4 Zalen die het hele

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat de Merodelaan nummer 70 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 461 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Management samenvatting

Management samenvatting Management samenvatting Haalbaarheidsstudie - Bio-energie als duurzame oplossing voor het bereiken van energiedoelstellingen in de gemeente Ede 1. Introductie 1.1 Achtergrond Biomassa wordt over het algemeen

Nadere informatie

Praktische opdracht Scheikunde Biomassa als brandstof

Praktische opdracht Scheikunde Biomassa als brandstof Praktische opdracht Scheikunde Biomassa als brandstof Praktische-opdracht door een scholier 694 woorden 13 april 2016 9 2 keer beoordeeld Vak Scheikunde Pagina 1 van 5 PO biomassa als brandstof (practicum

Nadere informatie

Houtige biomassa bij verduurzaming van de lokale energievoorziening

Houtige biomassa bij verduurzaming van de lokale energievoorziening Houtige biomassa bij verduurzaming van de lokale energievoorziening CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Nulenergie in Brussel: perspectieven? Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw 22 maart 2013 Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu,

Nadere informatie

Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen

Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen Statistieken Laatste aanpassing Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen Dit document bevat informatie over de handel in garanties van oorsprong uitgereikt

Nadere informatie

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN

KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN KLIMAAT, ENERGIE EN GRONDSTOFFEN AKKOORDEN EN GREEN DEALS Rafaël Lazaroms Coördinator Energie en duurzaamheid Unie van Waterschappen 1. Duurzaamheid en taken waterschappen 2. Duurzame ambities in akkoorden

Nadere informatie

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact.

vragen naar telefoonnummer datum /02/2018 Bijdrage Vlaams Gewest uit zon en wind in het kader van het Energiepact. Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 2 bus 17 1 BRUSSEL T 2 553 46 F 2 553 46 1 www.energiesparen.be NOTA De heer Bart Tommelein Vlaams minister van Begroting, Financiën en Energie ons kenmerk bijlagen

Nadere informatie

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016 Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:

Nadere informatie

Alles wat het bos kan bieden.

Alles wat het bos kan bieden. Warmte Stroom Biokool Alles wat het bos kan bieden. Alles wat het bos kan bieden. Onze biomassa warmtekrachtcentrales zijn dermate flexibel bij gebruik van grondstoffen, dat zij voor brandstof volledig

Nadere informatie

GROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE

GROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE GROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE Wat is het? Houtsnippers worden gemaakt van afvalhout, meer bepaald van snoeihout. Snoeihout is een vorm van biomassa-afval. Biomassa is een

Nadere informatie

Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen

Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen Statistieken Laatste aanpassing Handel in garanties van oorsprong betreffende elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen Dit document bevat informatie over de handel in garanties van oorsprong uitgereikt

Nadere informatie

Houtkachels zijn onze grootste maar tegelijk meest vervuilende bron van hernieuwbare energie.

Houtkachels zijn onze grootste maar tegelijk meest vervuilende bron van hernieuwbare energie. Van: Verzonden: Ondeiwerp: Bijlagen: zondag 23 september 2018 14:25 Vervuilende bronnen Radio 1 21-2-2018 Houtkachels zijn onze grootste maar tegelijk meest vervuilende bron van hernieuwbare energie (l).pdf

Nadere informatie

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties

SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL. Titre. Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties SECRETARIAAT-GENERAAL SECRÉTARIAT GÉNÉRAL Titre Klimaatadaptatie in de Benelux: Aanzetten tot convergenties Klimaatmatrix Benelux Bronnen: Beschikbare overheidsrapporten Beleidsadviserende onderzoeken

Nadere informatie

Verplichting aandeel Hernieuwbare Energie (HE) : Voor nieuwe gebouwen van nationale, regionale en lokalen overheden met BA/melding vanaf 1/1/2013

Verplichting aandeel Hernieuwbare Energie (HE) : Voor nieuwe gebouwen van nationale, regionale en lokalen overheden met BA/melding vanaf 1/1/2013 Minimum aandeel hernieuwbare energie Verplichting aandeel Hernieuwbare Energie (HE) : Voor nieuwe gebouwen van nationale, regionale en lokalen overheden met BA/melding vanaf 1/1/2013 Voor nieuw kantoor,

Nadere informatie

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er?

30/01/2012. Wat denk jij over. Wat gebeurt er? Kraak je energiekosten Wat denk jij over klimaat en energie 2 Flauwekul. Opwarming van de aarde Mijn probleem niet, maar die van de volgende generatie. Bekommerd! Ik wil mee m n steentje bijdragen zodat

Nadere informatie

Info avond buren - 01.12.2011

Info avond buren - 01.12.2011 Info avond buren - 01.12.2011 Het biomassaconversieproject E.ON Langerlo BUREN INFO AVOND Donderdag 01.12.2011 2 Agenda 1. Burgemeester Wim Dries (20:00) 2. Inleiding E.ON 3. Historiek Langerlo centrale

Nadere informatie

BOS+ visie op houtige biomassa als energiebron. Inleiding

BOS+ visie op houtige biomassa als energiebron. Inleiding BOS+ visie op houtige biomassa als energiebron Inleiding Energiebesparing is de eerste stap in de strijd tegen CO 2 -uitstoot en klimaatverandering. Nog steeds is hier veel te weinig aandacht voor. Onze

Nadere informatie

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35 Vattenfall bouwt een superhoutkachel die straks 90 duizend huishoudens kan verwarmen. Een stap op weg naar een klimaatneutrale toekomst, zegt het energiebedrijf. Maar het stoken van hout staat steeds meer

Nadere informatie

RONDE van VLAANDEREN LANGETERMIJNVISIE VAN DE VLAAMSE MILIEUBEWEGING

RONDE van VLAANDEREN LANGETERMIJNVISIE VAN DE VLAAMSE MILIEUBEWEGING RONDE van VLAANDEREN LANGETERMIJNVISIE VAN DE VLAAMSE MILIEUBEWEGING 2020-2050 Waarom een langetermijnvisie? Inspiratiebron en kompas voor de hedendaagse milieubeweging Denken op lange termijn om ook op

Nadere informatie

Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008. Toelichtingsnota

Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008. Toelichtingsnota Wedstrijd : Haalbaarheidsstudie Hernieuwbare Energie 2008 Facilitator hernieuwbare energie - grote systemen Contact : Bernard Huberlant Tel. 0800 85 775 @ : fac.her@ibgebim.be Brussel Leefmilieu Gulledelle,

Nadere informatie

HET PEFC-LABEL. als verantwoorde aankoop van hout en papier

HET PEFC-LABEL. als verantwoorde aankoop van hout en papier HET PEFC-LABEL als verantwoorde aankoop van hout en papier PEFC is een milieuvriendelijk label dat u vindt op hout en papier. Het toont aan dat het hout in het product zijn herkomst heeft in duurzaam beheerde

Nadere informatie

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom

RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom RENT-A-ROOF : verhuur je dak en geniet van goedkope groene stroom Veel mensen schrikken terug voor investeringen in zonneboilers, fotovoltaïsche zonnepanelen, kleine windturbines, maar bijv. ook warmtepompen.

Nadere informatie

o Visie gemeente: Hoe het gemeentehuis verwarmen met biomassa? Jan Van der Velpen, schepen landbouw en leefmilieu Bierbeek

o Visie gemeente: Hoe het gemeentehuis verwarmen met biomassa? Jan Van der Velpen, schepen landbouw en leefmilieu Bierbeek o Toelichting streefdoelen provincie: Klimaatneutraal tegen 2040, Tie Roefs, gedeputeerde voor leefmilieu Vlaams-Brabant o Visie gemeente: Hoe het gemeentehuis verwarmen met biomassa? Jan Van der Velpen,

Nadere informatie

VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer

VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer VERPAKKINGEN, DE LINK TUSSEN BOS EN CONSUMENT Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam verpakken Consumenten vinden dat bedrijven een belangrijke rol spelen als het gaat om maatschappelijke

Nadere informatie

Energiek Leur Duurzaam dorp in bedrijf

Energiek Leur Duurzaam dorp in bedrijf Energiek Leur Duurzaam dorp in bedrijf Leur Wijchen 50 woningen 130 inwoners 150 koeien 1 middelgrote woonzorgboerderij 1 restaurant 1 bezoekerscentrum veel bos Nijmegen 25 juni 2014 Energiek Leur De grote

Nadere informatie

PRGEG-werken ten gunste van de gemeenten. WIG van 08 november 2016

PRGEG-werken ten gunste van de gemeenten. WIG van 08 november 2016 PRGEG-werken ten gunste van de gemeenten WIG van 08 november 2016 01 Context 2 Context (I) Performant en Rationeel Gebruik van Elektriciteit en Gas (PRGEG) aandachtspunt binnen Europa (impact op economie

Nadere informatie

gemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018

gemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018 gemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018 bomenpatrimonium van ± 40.000 laanbomen evenveel laanbomen als inwoners beleidskeuze:

Nadere informatie

Excursie Meet in Green, Solarpark De Kwekerij 24 mei 2018

Excursie Meet in Green, Solarpark De Kwekerij 24 mei 2018 Excursie Meet in Green, Solarpark De Kwekerij 24 mei 2018 NL Greenlabel Kansen voor een gezonde en duurzame leefomgeving Drie door de overheid erkende Green Deals Duurzaamheid meetbaar door 4 paspoorten:

Nadere informatie

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN 1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling

Nadere informatie

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Naam van de instelling die zich kandidaat stelt:... Terug te sturen : per post, ter attentie van de Facilitator hernieuwbare energie

Nadere informatie

VRAAG EN ANTWOORD HOUTIGE BIOMASSA ALGEMEEN

VRAAG EN ANTWOORD HOUTIGE BIOMASSA ALGEMEEN VRAAG EN ANTWOORD HOUTIGE BIOMASSA ALGEMEEN Wat is biomassa? Biomassa is organisch materiaal afkomstig van bomen en planten. Ook mest, slib en andere biologisch afbreekbare stoffen worden beschouwd als

Nadere informatie

Toelichting infopaneel energie

Toelichting infopaneel energie Inleiding Waarom zouden we voor hernieuwbaar energie gaan? De 3 begrippen die bij transitie aan bod zijn gekomen sluiten volledig aan bij het gebruik van hernieuwbare energie. 1 Om ons milieu te sparen

Nadere informatie